‘Akaperepereia Mai te Tangata Meitaki e te Atua’

KUA akamata pouroa mai te ora mei te Atua ko Iehova. (Salamo 36:9) Ae, “nona oki to tatou ora, e i aaere ei, e i noo ei.” (Angaanga 17:28) E kare ainei to tatou ngakau i kiia e te akameitaki anga me akamanako tatou i te tutaki anga e oronga maira aia ki te aronga e pirianga vaitata to ratou kiaia? Eaa oki, “te ora mutu kore ra, e mea oronga uaia mai e te Atua.” (Roma 6:23) Mei teaa te puapinga e kia kimi tatou i to Iehova tu mareka anga!

Kua akapapu mai te tata taramo kia tatou e ka ‘oronga mai te Atua i te meitaki.’ (Salamo 84:11) Inara ka oronga aia i te reira kiaai ma? E putuputu te taime te akaari ra te tangata i teia tuatau i te tu mareka ki tetai no te kite apii, te apinganui, te kara pakiri, te tu eteniki, e tetai atu au mea. Koai ta te Atua e mareka ra? Te pau maira te Ariki ko Solomona o Iseraela taito ra e: “E akaperepereia mai te tangata meitaki e Iehova ra: e akaapa ra aia i te tangata i kimi i te tuatua kino.”​—Maseli 12:2.

Te taka meitaki ra, te mareka ra a Iehova i tetai tei meitaki ra​—e tangata tika-meitaki. Te au tu tika-meitaki o tetai tangata meitaki te kapiti maira i te au tu mei te apii anga uaorai, te tau tikai, te akaaka, te tangi aroa, e te tu akono meitaki. E tuatua tika tona au manako, e akamaroiroianga tana au tuatua, e tau e te puapinga tana au angaanga. Te akaari maira te tuanga mua o te pene 12 o te puka Pipiria o Maseli kia tatou e akapeea te tu meitaki tikai i te akamana anga i to tatou oraanga i te ra ravarai e te akakite maira i te au puapinga te ka tupu mai mei te akaarianga i teia tu. I te akamanakoanga i tei akakiteia i reira ka oronga mai kia tatou i te “akono tikai, e te rave i te mea meitaki.” (Salamo 36:3) Te taangaangaanga i tana ako anga pakari ka tauturu ia tatou kia rauka to te Atua tu mareka anga.

Anoanoia te Apii Anga

“Ko tei inangaro i te apii ra, kua inangaro ïa i te kite,” i tuatua ei a Solomona, “ko tei makitakita i te ako ra, kua neneva ïa.” (Maseli 12:1) Te inangaro ra i te rave i te akatikatika anga uaorai, te kaki ra tetai tangata meitaki i te ako anga. Te viviki ra aia i te taangaanga i te ako anga te rauka maira iaia mei te au uipaanga Kerititiano me kare i roto i te au tuatua anga kapiti. Te au tuatua i roto i te au Tuatua Tapu e i roto i te au puka akanooia ki runga i te Pipiria mei te au ko rai te arataki ra iaia kia aru i tetai aerenga tau. Te kimi ra aia i te kite e te taangaanga ra i te reira kia akatika i tona aerenga. Ae, ko tei inangaro i te ako te inangaro katoa ra i te kite.

Mei teaa te puapinga maata o te apii anga ki te aronga akamori mou​—koia tikai te apii anga uaorai! Vare ua atu tatou e tei ia tatou te kite oonu o te Tuatua a te Atua. Penei ka umuumu tatou kia puapinga atu i roto i te angaanga orometua Kerititiano e kia meitaki atu ei aronga apiipii i te Tuatua a te Atua. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Inara te anoanoia ra te apii anga uaorai kia akariro i taua au umuumu anga kia tika tikai. Te anoano katoaia ra te apii anga uaorai i tetai atu au ngai o te oraanga. Ei akaraanga, e maata te apinga materia tei maaniia kia akakeu i te au anoano tau kore i teia tuatau. Kare ainei e te umuumuia ra te apii anga uaorai kia akaaere i te mata mei te manako maata anga i te au mea tau kore? Pera katoa, mei te mea kua “kino uaorai te manako o te ngakau tangata mei tona tamariki mea riki anga mai,” e tikai ka akamata mai te manako tau kore mei roto roa mai i te manako. (Genese 8:21) Te anoanoia ra te apii anga uaorai kia kore e akono atu i taua manako ra.

I tetai tua, ko tei makitakita i te apii anga, kare e inangaro i te apii anga e te kite. Te tuku ua anga ki te tu manako o te tangata ara ua kia akakore i te ako anga, te taakaaka ra aia iaia uaorai ki tetai tu tei aite ki te animara​—e taae​—te ngere ra i te manako akono tau. Kia patoi ngaueue kore tatou i teia tu.

‘Te Au Aka Kare Rava e Akakeuia’

E tikai, kare tetai tangata meitaki e akono i te tuatua tika kore me kare tau kore. No reira te umuumu katoaia ra te tuatua tika e raukai to Iehova tu mareka anga. Kua imene te Ariki ko Davida: “No te mea naau oki, e Iehova, i akameitaki i te tangata tuatua-tika ra, e kua akapiniia aia e to aroa mei te paruru ra.” (Salamo 5:12) I te akatukeanga i te turanga o tei tuatua tika ki tei kino ra, te karanga ra a Solomona: “Kare e tangata e akatinamouia i te tuatua kino: kare ra te aka o te aronga tuatua-tika e akakeuia.”​—Maseli 12:3.

I te akaraanga penei te puapinga ra te aronga kino. Ka akamanako ana i te tupu anga o te tata taramo ko Asapha. “Kareka au nei,” i nana ei, “kua vaitata toku vaevae i te paeke; me turori oki toku takainga.” No teaa ra? Kua pau mai a Asapha: “Iaku i vareae i te aronga neneva, ka kite ei au i te meitaki o te aronga kino ra.” (Salamo 73:2, 3) Inara iaia e aere ra ki roto i te ngai tapu o te iero o te Atua, kua kite mai aia e kua tuku a Iehova ia ratou ki runga i te ngai pateka. (Salamo 73:17, 18) Ko tetai ua atu manuia te ka rauka i te aronga kino e mea poto ua. Eaa ra tatou ka vareae ei ia ratou?

Tei tuke ra, ko tetai tei rauka ra to Iehova tu mareka anga te vai ngaueue kore ra. I te taikuanga i te tuatua akaaite no tetai aka pakari o tetai tumu rakau, te karanga ra a Solomona: “Ko te au tangata meitaki kare rava to ratou aka e akakeuia.” (Maseli 12:3, The New English Bible) Te au aka kitea koreia o tetai tumu rakau maatamaata, mei te tekoia o California, penei ka tapoki e tere atu i te 1.5 eketea te maata e ka oronga mai i te tutau anga ketaketa noatu te au vaipuke me kore te au matangi pakari. Ka tu katoa te tekoia noatu tetai ngaruerue enua pakari.

Mei taua au aka i roto i te one meitaki o te enua, te anoanoia ra to tatou au manako e te au ngakau kia ko maata ki roto i te Tuatua a te Atua e kia uuti mai i te au vai ora o te reira. Ka riro i reira to tatou akarongo kia aka ngaueue koreia e te ketaketa, e to tatou manakonakoanga kia mou meitaki e te ngaueue kore. (Ebera 6:19) Kare tatou “e tauriuriia e akapeke aereia e te matangi ra, i tera tuatua i tera tuatua [pikikaa].” (Ephesia 4:14) E tikai, ka kite tatou i te au tupu anga o te au timata anga kinokino e penei ka ruketekete i roto i te au takinokino anga. Inara ‘kare [to tatou] aka e akakeuia.’

“Te Vaine Akono Meitaki ra e Korona ïa no Tana ra Tane”

E manganui te tangata kua kite i te tuatuaanga, “I muri ake i tetai tangata manuia te vaira tetai vaine meitaki.” Te akakite anga i te puapinga o tetai vaine turuturu, te karanga ra a Solomona:“Te vaine akono meitaki ra e korona ïa no tana ra tane: ko tei akatupu ra i te akama ra, ko te pe ïa o tona ivi.” (Maseli 12:4) Te tuatua “akono” te akakite maira i tetai au mea o te tu meitaki tikai. Te tu tika-meitaki o tetai vaine meitaki ra, mei tei akatakaia ia Maseli pene 31, te kapiti maira i te au angaanga maroiroi tikai, te akarongo tikai, e te pakari. Ko te vaine te rauka ra iaia teia au tu e korona ia ki tana tane no te mea te apai maira tona tu meitaki i te akangateitei anga kiaia e te akateitei ra iaia i te akaraanga mai a tetai. Kare rava aia e maro akakoro ua me kare e taemoemo kiaia kia kitea mai. Mari ra, e tauturu tau aia ki tana tane.

Akapeea tetai vaine i te akono anga i te tu akama, e eaa te au tupu anga? Ka tukeke teia tu akama mei te taumaro anga ki te akaturi. (Maseli 7:10-23; 19:13) Ka riro taua au angaanga i te tuanga o te vaine ei akakino anga i tana tane. Kua “pe [aia] i tona ivi” tera te aite anga “te akakino ra aia iaia, mei tetai maki e akaparuparu ra i te kopapa,” i akakite ei tetai puka. “Ko tetai tuatua aiteite i teia tuatau penei ‘ko te kaneta’​—e maki te akaparuparu marie ra i te tu maroiroi o tetai tangata,” i na tetai mai ei. Kia tauta te au vaine Kerititiano kia rauka to te Atua tu mareka anga na te akaataanga i te au tu tika-meitaki o tetai vaine akono meitaki.

Mei te Au Manako ki te Au Angaanga ki te Au Tupuanga

Te taki atura te au manako ki te au angaanga, e te au angaanga ki te au tupu anga. Aru mai kua akakite maira a Solomona i te au tere anga ki mua o te au manako ki te au angaanga, i te akaaiteanga i te tangata tuatua tika ki tei kino ra. Te akakite ra aia:“Te au manako o te aronga tuatua-tika ra, e mea tau ïa: ko tei kimiia ra e te aronga kino ra, e pikikaa ïa. Te au tuatua a te aronga kino ra, e tapapa toto ïa: e ora ra ratou i te vaa o te aronga tiratiratu ra.”​—Maseli 12:5, 6.

Te au manako tikai o te au tangata meitaki e mea mako ia e te akono atura i tei tau e te tika. I te mea te akakeuia ra te aronga tuatua tika e te aroa no te Atua e no te au tangata ra, e meitaki to ratou au akakoroanga. I tetai tua, te akakeuia ra te aronga kino e te noinoi uaorai. Tei tupu, ko ta ratou au akapapa anga​—ta ratou au ravenga no te itae anga i ta ratou au akakoroanga​—e mea akavare ia. E pikikaa ta ratou au angaanga. Kare ratou e emiemi ana i te akapuereere i tei kino kore, penei i roto i te ngai akavaanga, na roto i te au akaapa anga pikikaa. Te ‘tapapa toto [ra ta ratou] au tuatua’ no te mea te inangaro ra ratou i te akakino i ta ratou aronga kino kore. Te aronga tu tika, te kite anga i te au ereere a te aronga kino e te pakari tei umuumuia kia matakite, kua rauka i te kopae i te kino. Penei ka rauka ia ratou i te akamatakite i te aronga noa ua e kia akaora mai ia ratou mei te au ravenga akavare a te aronga kino.

Akapeea i reira te tupu anga o te aronga tuatua tika e te aronga kino ra? “E tairipotiia te aronga kino, e kare ua ra,” i pau mai ei a Solomona, “ka mou ra te are o te aronga tuatua-tika.” (Maseli 12:7) Te are, i akakite ei tetai puka, “te aite anga ko te aronga e noo ra i roto e te au mea akaperepereia e te tangata taki tai, te akariro anga iaia kia noo meitaki tikai.” Ka taiku katoaia te reira ki te pamiri e te au uanga o te tangata tuatua tika ra. Noatu eaa te tu, te taka meitaki ra te tumu manako o te materi: Ka tu ngaueue kore te tangata tuatua tika i raro ake i te tumatetenga.

Meitaki Rava Atu Tei Akaaka Ra

Te tuatua maata anga i te puapinga o te kite pakari, kua akakite te ariki o Iseraela: “E akameitakiia te tangata e kia tau ki tona ra [“vaa,” NW ] pakari: ko te ngakau ketaketa ra, e akavaavaaia ïa.” (Maseli 12:8) Kare tetai tangata kite pakari e akatika i te au tuatua kia aere viviki ua mai mei tona vaa. Ka manako aia i mua ake ka tuatua ei e te rekareka ra i te au pirianga au ma tetai no te mea te arataki ra te “vaa pakari” iaia kia iki meitaki i tana au tuatua. Me aro atu i te au uiui anga manako ua me kore neneva, ka rauka i tetai tangata kite pakari i te ‘kore e rapurapu i te tuatua ra.’ (Maseli 17:27) Te akapaapaaia ra e te akameitakiia ra taua tangata e Iehova. Mei teaa te tuke iaia mei te tangata tuke te manako tei akamata mai mei te “ngakau ketaketa”!

Ae, te akapaapaaia ra te tangata kite pakari, inara te apii maira te materi e aru mai nei ia tatou i te puapinga o te tu akaaka. Te karanga ra te reira: “E meitaki to tei akaaka, e ei tavini tona; i tei akateitei ra, e kare ana e kai.” (Maseli 12:9) I te akaraanga te tuatua ra a Solomona e e meitaki atu e kia akaaka no te apinga meangiti ra, te rauka anga te tavini okotai, e kia akapou i tei umuumuia no te oraanga e raukai i te akono tamou i te tu oraanga teitei. Mei teaa te tau i teia ako anga no tatou​—kia noo akono ua i tei rauka ia tatou!

Oronga Mai te Tu Oraanga Tanutanu i te Au Apiianga no te Tu Meitaki Tikai

Te akakite anga mai i te tu oraanga tanutanu, te apii maira a Solomona i nga apii anga e rua no te tu meitaki tikai. “E akono rai te tangata tuatua-tika ra i tana ra puaka kia ora: ko te aroa ra o te aronga kino ra, ko te takinga-kino ïa.” (Maseli 12:10) Te akono takinga meitaki ra te tangata tuatua tika i tana au animara. Kua kite aia i tei umuumuia e ratou e tei manakoia no to ratou oraanga. Penei ka tuatua tetai tangata kino e te manako ra aia i te au animara, inara kare aia i akakeuia e tei umuumuia e ratou. E noinoi tona au akakoroanga, e te akanooia ra tana akonoanga i te au animara ki runga i te moni ka rauka mai mei ia ratou. Ko tei manakoia e taua tangata ei akono anga tau no te au animara penei e akono anga kino ia.

Te kaveinga no te akono takinga meitaki anga i te au animara te tau katoa ra no te akono anga i te au animara i te kainga. Mei teaa te kino i te akono i te au animara ei au manu i te kainga e kua akatupu i te mamae kia ratou na te kopae anga me kare na te akono tau kore anga ia ratou! No tetai animara e mamae maata ra mei te au maki kino me kore te mamae, penei te umuumu ra te takinga meitaki e kia tamateia aia.

Te taiku anga i tetai tu o te tu oraanga tanutanu​—te aroteanga i te one​—te karanga ra a Solomona: “Ko tei tanu i tona kainga, e maata tana kai.” E tikai, te kokoti ra te au angaanga pakari i te au puapinga. “Ko tei aru aere ra i te mea puapinga kore, e neneva ïa.” (Maseli 12:11) Te ngere anga i te akava anga meitaki me kore te maramaanga, ko tei “neneva” ra te aruaru ra i te au angaanga puapinga kore e te tumatetenga e te kaimoumou taime. Te taka meitaki ra te au apiianga mei teia nga irava e rua: Kia akaaroa e kia angaanga pakari.

Tupu Ruperupe Tei Tuatua Tika Ra

“Te morimori nei te tangata kino i te kupenga a te akono kore,” i tuatua ei te ariki pakari. (Maseli 12:12a) Akapeea te tangata kino i te rave anga i te reira? I te akaraanga na te anoanoanga i te au mea ka rauka na roto i te au rave anga kino.

Eaa te ka tuatuaia no te tangata meitaki ra? E tangata inangaro te reira i te apii anga e kua aka ngaueue koreia i roto i te akarongo. E tuatua tika aia e te tau, akono meitaki e te akaaka, tangi aroa e te maroiroi. E “te aka a te aronga tuatua-tika ra” i akakite ei a Solomona, “e tupu ra te kai,” me kare “te tupu ruperupe ra.” (Maseli 12:12e; New International Version) “Ka vai mutu kore te aka o te aronga tuatua tika ra,” i akakite ei te An American Translation. Ka vai ngaueue kore e te tinamou taua tangata. E tikai, e ‘akaperepereia mai te tangata meitaki e te Atua.’ Ka tau i reira, tatou, kia “irinaki kia Iehova, ka rave ei i te meitaki.”​—Salamo 37:3.

[Au Tutu i te kapi 31]

Mei tetai tumu rakau matutu, te aka ngaueue kore ra te akarongo o tetai tangata tuatua tika