Apiianga Mei ta Iesu Semeio no te Manga

1. E kai puapinga ainei te varaoa i te tuatau o te Pipiria?

E KAI puapinga te varaoa i te tuatau o te Pipiria. (Gene. 14:18; Luka 4:4) E mea matauia te reira e kua taikuia i roto i te Pipiria e ko te kai. (Mata. 6:11) Kua taangaanga katoa a Iesu i te varaoa i roto i tana nga semeio e rua. (Mata. 16:​9, 10) Ko tetai akaraanga tei roto te reira ia Ioane pene 6. Ia tatou e uriuri ra i teia, ka kite mai tatou i te au apiianga puapinga.

2. I naea te urupu tangata i inangaro ei i te kai?

² Te akaoti anga te au apotetoro i ta ratou angaanga tutu aere kua inangaro ratou i te akangaroi, no reira kua aere atu ratou ko Iesu na runga i te paî ki tetai tua i te Tai o Galilea. (Mare. 6:​7, 30-32; Luka 9:10) Kua tae atu ratou ki tetai ngai motutaa i Betesaida. Kare i roa ana kua tae mai te urupu tangata. Kare a Iesu i akaruke ana ia ratou. Kua akapou aia i tona tuatau no te apii i te Patireia ki te urupu tangata e te rapakau i to ratou maki. E aiai atura, kua akamanako te au pipi eaa te kai na teia aronga. Penei kare i rava meitaki te kai e ka aere ratou ki te oire no te oko i tetai kai. (Mata. 14:15; Ioa. 6:​4, 5) Eaa i reira ta Iesu ka rave?

ORONGA A IESU I TE KAI NA ROTO I TE SEMEIO

3. Eaa ta Iesu i akakite ki te au apotetoro kia rave no te urupu tangata? (Akara katoa i te i te kapi mua.)

³ Kua akakite a Iesu ki te au apotetoro: “Auraka ratou e aere; na kotou e apai atu i te kai na ratou.” (Mata. 14:16) Ka ngatā teia no te mea e 5,000 au tane i reira. Kapiti mai te au vaine e te au tamariki penei e 15,000 tuma tangata ka angai. (Mata. 14:21) Kua karanga atu a Anederea: “Tera ake tetai tamaiti, e rima ana manga kerite, e rua oki ika; eaa ra te reira e rava’i i teianei aronga maata?” (Ioa. 6:9) E kai mātau na te tangata te manga e te ika tei tamāroia e tei tamitiia. Inara, kare i rava te manga a tetai tamaiti no te angai i te urupu tangata?

4. Eaa ta tatou ka apii mei ia Ioane 6:​11-13? (Akara katoa i te tutu.)

⁴ Kua akaari a Iesu i te aroa takinga meitaki ki te urupu tangata e kua karanga atu aia kia ratou kia noo ki runga i te matie. (Mare. 6:​39, 40; e tatau ia Ioane 6:​11-13.) E oti, ka kite mai tatou e kua pure a Iesu i te akameitaki i tona Metua no te manga e te ika. No te mea koia Tei Oronga mai i te au mea ravarai. E apiianga puapinga teia no tatou kia aru i to Iesu akaraanga, e pure i mua ake ka kai ei i te manga noatu ko koe anake e me tangata tetai i te pae mai ia koe. Kua akakite a Iesu ki tana au pipi kia tu’a i te kai, kua kaikai te urupu tangata e kua kī to ratou kopu. Noatu e maata te kai i toe mai kare te reira i kaimoumouia. Kua akaputu ta Iesu au pipi i te toenga no te reira rā. Kua akaari mai a Iesu i te akaraanga akapeea me taangaanga meitaki i ta tatou au apinga. Me e metua koe, e apii i taau tamariki i te au apiianga puapinga kia pure, kia aroa takinga meitaki i te tangata e te oronga ua.

5. Eaa ta te tangata i inangaro i te rave kia Iesu, e eaa tana i rave?

⁵ Kua umere te tangata i ta Iesu apiianga e tana semeio no te rapakau i te aronga maki. Te kite anga ratou e kua karanga a Mose e ka tono mai te Atua i tetai peroveta maata, kua manako ratou, ‘Ko Iesu ainei aia?’ (Deu. 18:​15-18) Akaraanga e tutara meitaki aia e ka rauka iaia i te oronga i te manga na te iti tangata Iseraela. No reira, kua inangaro te urupu tangata i te ‘opu ia Iesu kia akaariki’ iaia. (Ioa. 6:​14, 15) Me ariu a Iesu, ka piri atu aia ki te angaanga poritiki a te ngati Iuda e tei raro ratou i te tutara a Roma. Kua āriki ainei a Iesu i te reira? Kare. Ka tatau tatou e kua aere akaou atu a Iesu ki runga i te maunga. Noatu kua māro te tangata iaia, kua patoi a Iesu i te piri atu ki te angaanga poritiki. Eaa te apiianga no tatou!

6. Akapeea tatou me aru i to Iesu akaraanga? (Akara katoa i te tutu.)

⁶ E tika, kare tetai e pati mai kia oronga tatou i te kai na roto i tetai semeio, kia rapakau i te aronga maki e kia akaariki i tetai ei tutara. Inara penei ka māro ratou ia tatou kia piri ki roto i te angaanga poritiki, na te ikianga i tetai tangata ei tutara. Ko Iesu te akaraanga meitaki. Kua patoi aia i te piri atu ki te au angaanga poritiki, karanga aia: “Kare to teianei ao taku basileia.” (Ioa. 17:14; 18:36) Ei Kerititiano, ka aru tatou i to Iesu tu e tana i rave. Ka tutu aere tatou e ka pure no tona Patireia. (Mata. 6:10) Ka uriuri akaou tatou i ta Iesu semeio no te manga e te au apiianga mei te reira.

‘TE AKAIRO O TE MANGA’

7. Eaa ta Iesu i rave e ta te au apotetoro i tuatua? (Ioane 6:​16-20)

⁷ I muri ake te angai anga a Iesu i te urupu tangata na roto i te semeio, kua aere tana au apotetoro ki Kaperenauma na runga i te paî e kua aere aia ki runga i te maunga, i reira kua kopae a Iesu i te tangata no te akaariki iaia. (E tatau ia Ioane 6:​16-20.) I te au apotetoro e teretere ra, kua tupu tetai uriia maata e te ngarungaru i te tai. Kua kite ratou ia Iesu e aere maira na runga i te tai. Kua kapiki atu aia i te apotetoro ko Petero kia aere katoa mai kiaia. (Mata. 14:​22-31) Te tae anga a Iesu ki runga i te paî, kua marū te matangi. Karanga te au pipi: “Ko te Tamaiti tikai koe a te Atua.”a (Mata. 14:33) Kua tuatua te au pipi i teia te kite anga ratou ia Iesu e aere ra na runga i te tai, kare i te taime i angai ei aia i te urupu tangata. Karanga a Mareko: “Va ua iora [te au apotetoro], e maata ua atura te umere. Kare oki ratou i manako i te akairo i te manga ra, i te mārokiakia o to ratou ngakau.” (Mare. 6:​50-52) Kare te au pipi i mārama e kua oronga a Iehova i te mana kia Iesu kia rave i te au semeio. Aru mai i teia, kua tuatua akaou a Iesu no runga i te semeio o te manga e kua oronga mai aia i tetai apii.

8-9. Eaa te tumu i kimi ei te tangata ia Iesu? (Ioane 6:​26, 27)

⁸ Ko te urupu tangata ta Iesu i angai, kua akamanako ua ratou i to ratou au anoano i te pae kopapa. Akapeea? I tera mai rā, kua oki ratou ki te ngai i angai ei a Iesu ia ratou, inara kare aia e tana au apotetoro i reira. Tei tupu, kua na runga ratou i tetai paī mei Tiberio e tae ua atu ki Kaperenauma no te kimi ia Iesu. (Ioa. 6:​22-24) Kua aere ainei te urupu tangata no te akarongo i te karere o te Patireia? Kare. Kua inangaro ratou ia Iesu kia angai ia ratou ki te kai. Akapeea tatou e kite ei?

⁹ Akamanako ana i tei tupu te aravei anga te urupu tangata ia Iesu i Kaperenauma. Kua tuatua a Iesu kia ratou, kua inangaro ua kotou iaku no te manga. Noatu ka “kai kotou i te manga, e pangia akera” karanga aia ka pe te reira. Kua akamaroiroi a Iesu ia ratou kia angaanga no ‘te kai e tae ua atu ki te ora mutu kore.’ (E tatau ia Ioane 6:​26, 27.) Akakite a Iesu e na tona Metua te reira kai. Te rongo anga te tangata e ka rauka te ora mutu kore mei teia kai, kua umere ratou! Eaa te reira kai e akapeea e rauka ai i te tangata?

10. Eaa ta te tangata ka anoanoia kia rave e rauka ai “te ora mutu kore”?

¹⁰ Kua inangaro te urupu tangata i te kite eaa ta ratou ka rave kia rauka mai te kai. Penei te manako ra ratou i te rave i te au “angaanga” no te akono i te Ture a Mose. Inara kua tuatua a Iesu kia ratou: “Teia ta te Atua angaanga i anoano, kia akarongo kotou iaia i tana i tono mai.” (Ioa. 6:​28, 29) Ka anoanoia ratou kia akarongo ia Iesu e koia ta te Atua i tona mai e rauka ai ia ratou “te ora mutu kore.” E tika, kua tuatua ana a Iesu i teia tumu manako. (Ioa. 3:​16-18, 36) I muri mai, kua apii akaou a Iesu akapeea e rauka ai ia ratou te ora mutu kore.—Ioa. 17:3.

11. Akapeea te ngati Iuda i te akaari anga e kua manako ua ratou i te kai? (Salamo 78:​24, 25)

¹¹ Kare te ngati Iuda i āriki ana i ta Iesu apii ou no runga i “ta te Atua angaanga.” Kua ui ratou kiaia: “Eaa taau akairo e rave, kia akara atu matou, ka akarongo atu ei matou ia koe? eaa taau ravenga?” (Ioa. 6:30) Karanga ratou e kua rauka i to ratou ui tupuna te māna i to Mose tuatau e kua kai ratou te reira. (Nehe. 9:15; e tatau ia Salamo 78:​24, 25.) Taka meitaki, te inangaro ua ra te tangata i te kai. I te tuatua anga a Iesu i te “kai no te rangi” te ka oronga mai i te ora mutu kore, kare ratou i ui ana kiaia e eaa te aiteanga o tana tuatua. (Ioa. 6:32) Kua manako ua ratou i to ratou anoano i te pae kopapa, kare e kia kite i ta Iesu apiianga no runga i te ora mutu kore. Eaa te apiianga no tatou?

TE MEA PUAPINGA MAATA KIA TATOU

12. Eaa ta Iesu i apii e ko te mea puapinga maata?

¹² Ko teia te apiianga puapinga i roto i te pene 6 o Ioane. Koia oki, kia akarongo i te Atua e te akatupu i tetai pirianga vaitata kiaia. Te timataia anga a Iesu e Satani, karanga aia kare ko te kai te mea puapinga mari ra ko te akarongo ki te Atua. (Mata. 4:​3, 4) I tana Ako i runga i te Maunga, kua apii a Iesu i te tangata kia akatupu ratou i tetai pirianga vaitata kia Iehova. (Mata. 5:3) No reira, ka ui tatou, ‘Kua tuku ainei au i toku pirianga kia Iehova na mua, i roto i toku oraanga?’

13. (a) Eaa tatou ka mataora ai i te kaikai? (e) Ia 1 Korinetia 10:​6, 7, 11, eaa te akamatakite anga no tatou?)

¹³ E tau rai kia pure tatou no to tatou anoano i te pae kopapa e kia mataora i teia au mea. (Luka 11:3) Te akakite ra te Pipiria, e “kia kaikai [te tangata], e kia inu, e kia kite tona ngakau i te meitaki” mei te ‘rima o te Atua.’ (Kohe. 2:24; 8:15; Iako. 1:17) Kia matakite tatou auraka e akariro i te reira ko te mea puapinga i roto i to tatou oraanga. Ka apii tatou mei ta Paulo tataanga ki te au Kerititiano. Kua akakite aia, i te akaraanga kino o Iseraela ia ratou i te metepara e ta ratou i rave i te Maunga i Sinai. Kua akamatakite aia i te au Kerititiano ‘kia kore ratou e noinoi i te au mea kikino ra, mei [to Iseraela] i noinoi ra.’ (E tatau ia 1 Korinetia 10:​6, 7, 11.) Na roto i tetai semeio, kua oronga a Iehova i te kai ki tona iti tangata. No te noinoi, kua akariro ratou i tona meitaki, ei “au mea kikino.” (Nume. 11:​4-6, 31-34) Te akamori anga te iti tangata Iseraela i te punua puakatoro, te akaari pu maira ratou i to ratou inangaro i te kai, te inu e te ura, kare e kia akarongo kia Iehova. (Exo. 32:​4-6) No reira, kua tata a Paulo i to ratou akaraanga ei akamatakite i te au Kerititiano, i te tuatau te vaitata maira te takoreanga o Ierusalema i te 70 T.N. Te vaitata nei tatou ki te openga o teia akatereanga, no reira e akarongo katoa tatou i ta Paulo akamatakite anga.

14. No runga i te kai, eaa ta tatou ka tapapa atu i roto i te ao ou?

¹⁴ Kua apii a Iesu kia pure tatou no te “kai e tau ia [t]atou i teianei rā,” e kia pure katoa no te anoano o te Atua kia akatupuia i “te enua nei, mei tei te ao katoa.” (Mata. 6:​9-11) Eaa taau e akamanako ra? Te akakite maira te Pipiria i to te Atua akakoroanga no te enua, ka maata te kai. Ia Isaia 25:​6-8, ka maata te kai memeitaki na te katoatoa i raro i te tutara anga a Iehova. Taputou a Salamo 72:16: “E manga sitona okotai rima i ki i te enua nei, i runga i te take o te au maunga.” Te tapapa ra ainei koe i te maani i taau kai tukeke mei te manga sitona, te au varaoa e tetai ua atu au kai ou? Pera katoa, ka mataora koe i te kai i taau kainga vine. (Isa. 65:​21, 22) Ka rekareka te katoatoa i reira.

15. Eaa ta te aronga ka akatuakaouia mai ka apii? (Ioane 6:35)

¹⁵ E tatau ia Ioane 6:35. Akamanako ana i te aronga tei kai i te varaoa e te ika ta Iesu i oronga kia ratou? Penei ka aravei koe i tetai ia ratou i roto i te tuakaouanga a te tuatau ki mua. Noatu kare te maata anga ia ratou i irinaki ia Iesu, penei ka akatuakaouia mai ratou e ka aravei koe ia ratou. (Ioa. 5:​28, 29) Ka kite mai te reira aronga i te aiteanga o ta Iesu tuatua: “Ko au te kai ora; ko te aere mai kiaku nei, kare rav[a] ïa e pongi.” Ka anoanoia ratou kia apii e kia akarongo e kua oronga a Iesu i tona oraanga ei atinga oko no ratou. A te reira tuatau, ka apii ratou e pera te au tamariki ka anauia i te ao ou, no runga ia Iehova e tona akakoroanga. Na te tauturu anga i te tangata kia piri vaitata kia Iehova e rauka ai te mataora mou, kare ko te manga ta tatou ka kai i roto i te ao ou.

16. Eaa ta tatou ka uriuri i te atikara ka aru mai?

¹⁶ Kua uriuri ana tatou i tetai tuanga o te pene 6 o Ioane, inara e apiianga ke atu ta Iesu no runga i te “ora mutu kore.” Ka anoanoia te au ngati Iuda kia akarongo meitaki i te reira e tatou katoa. Ka uriuri tatou i te katoaanga o te pene 6 o Ioane i te atikara ka aru mai.