E Irinaki Kia Iehova Kia Rauka te Ora!
“E irinaki kia Iehova ma to ngakau katoa ra; auraka ra e irinaki ki toou uaorai kite.”—MASELI 3:5.
1. Eaa ra tatou pouroa ka anoano ei i tetai akapumaanaanga?
KA ANOANO pouroa tatou i tetai akapumaanaanga. Penei kua maata roa to tatou au manamanata, tu taitaia e te apiapi. Penei no te mea e maki to tatou, te pakarikari atura me kore kua mate tetai tei akaperepereia. Kua takinokino pakari ia tetai pae ia tatou. Pera katoa, te maata ua atu ra te aronga tā ua takapini ia tatou. Ko te tika, ko te “kino maata” e tupu nei, te akapapu maira e te noo nei tatou “i taua tuatau openga ra” e te vaitata atura tatou ki te ao ou. (2 Timoteo 3:1) Penei, kua roa to tatou tiaki anga kia akatupuia ta Iehova au taputou, e penei te maata ua atura te au turanga ngata. No reira ka kitea te akapumaanaanga kiea?
2, 3. (a) Eaa ta tatou i kite no runga ia Habakuka? (e) Eaa ra tatou ka akara matatio ei i te puka o Habakuka?
2 Ka akara matatio tatou i te puka o Habakuka kia kite i te pauanga ki teia au uianga. Noatu kare te Pipiria i akakite maata mai no runga ia Habakuka, ka riro tana puka i te akamaroiroi tikai ia tatou. Penei ko te aiteanga o te ingoa o Habakuka koia oki “Tatomo Anga Akapumaana.” Penei ko te tu teia me tatomo pumaana a Iehova i te aronga tei akamori iaia. Me kore, penei ko te tu katoa teia me mou piri tatou ki runga ia Iehova. Kua tuatua e kua ui atu a Habakuka i tetai au uianga ki te Atua. Kua akauru a Iehova ia Habakuka kia tata i ta raua i tuatua, no te mea kua kite Aia e ka puapingaia tatou mei te reira.—Habakuka 2:2.
3 Ko teia pukapuka anga i rotopu i te peroveta e Iehova ta te Pipiria ua rai i akakite mai no runga ia Habakuka. Inara kua kapitiia mai tana puka ki roto i “te au tuatua ravarai oki i tataia i muatangana” i roto i te Pipiria, “kia rauka to tatou tatari anga, i te akakoromaki e te pumaana o te tuatua i tataia ra.” (Roma 15:4) Akapeea te puka o Habakuka te tauturu anga ia tatou tataki tai? Ka tauturu te reira ia tatou kia kite i te aiteanga o te irinaki kia Iehova. E kua akapapu mai te totou a Habakuka e ka rauka ia tatou te manako ‘au, noatu me tupu mai te au manamanata me kore te timataanga.
PURE KIA IEHOVA
4. Eaa a Habakuka i taitaia ei?
4 E tatau ia Habakuka 1:2, 3. Kua noo ana a Habakuka i tetai tuatau ngata. E kino tikai te tu o te tangata takapini iaia e kua taitaia tikai aia i teia. I te au ngai ravarai, ka kite aia i te ngati Iseraela e takinokino ra e te akono kore ra i tetai e tetai. Kua manako a Habakuka: ‘Aea teia au kino e ope ei? Eaa ra a Iehova i tavarevare ei i te akatikatika i teia?’ Kua puapinga kore tikai tona turanga. No reira kua pati akatenga aia kia Iehova no te tauturu. Penei kua manako a Habakuka e kare a Iehova e inangaro akaou ana i Tona iti tangata me kore kua taroaroa Aia. Kua tupu ana ainei teia manako kia koe?
Auraka tatou e mataku i te akakite i to tatou au manamanata e te manako ekoko kia Iehova
5. Eaa ta tatou ka apii mai mei te puka o Habakuka? (Akara i te tutu mua.)
5 Kua ui ana ainei a Habakuka i teia au uianga no te mea kua akamutu aia i te irinaki kia Iehova e tana au taputou? Kare! Kua pati a Habakuka kia Iehova no te tauturu kia autu i tona manako ekoko e tona au manamanata, te akaari maira e kare aia i tuku i te ‘au, mari ra te irinaki ua ra aia Iaia. E manamanata maata tikai to Habakuka. Kare aia i mārama eaa a Iehova i taroaroa ai, e eaa Aia i akatika ai i te kino kia tupu kiaia. Ko te tika, kua akauru a Iehova ia Habakuka kia tata i tona au manamanata i te apii mai ia tatou i tetai apiianga puapinga. Auraka tatou e mataku i te akakite kia Iehova to tatou au manamanata e te manako ekoko kiaia. Te pati meitaki maira aia ia tatou kia pure e kia akakite i to tatou au manako tikai. (Salamo 50:15; 62:8) Te akamaroiroi maira a Maseli 3:5: “E irinaki kia Iehova ma to ngakau katoa ra; auraka ra e irinaki ki toou uaorai kite.” Kua taangaanga a Habakuka i teia i roto i tona oraanga.
6. Eaa ra i puapinga ai kia pure tatou?
6 Kua irinaki a Habakuka kia Iehova, tona Oa e tona Metua, e kua tauta aia i te akavaitata atu kiaia. Kare a Habakuka i manata ua i tona turanga e kua tauta i te akatikatika i te reira. Mari ra, kua akakite aia i tona au manako e te au taitaia na roto i te pure. E akaraanga meitaki teia no tatou. Te pati maira a Iehova, tei akarongo i te pure ra, kia akaari e te irinaki ra tatou kiaia na te pure anga e te akakite anga i to tatou au manamanata kiaia. (Salamo 65:2) Me rave tatou i teia, ka kite tatou akapeea a Iehova me pau mai i ta tatou pure. Ka kite tatou i tana tatomo anga mai me akapumaana, e me arataki aia ia tatou. (Salamo 73:23, 24) Ka tauturu aia ia tatou kia mārama i tona manako, noatu te au timataanga ka tupu kia tatou. Ko te pure kia Iehova te mataara meitaki rava atu i te akaari e te irinaki ra tatou iaia.
AKARONGO KIA IEHOVA
7. Eaa ta Iehova i rave te akakiteanga a Habakuka i tona manako taitaia Kiaia?
7 E tatau ia Habakuka 1:5-7. I muri ake i to Habakuka akakiteanga i tona manako taitaia, penei kua manako aia eaa ta Iehova ka rave. Mei tetai Metua aroa rai, kua mārama a Iehova i to Habakuka turanga. Kua kite aia i to Habakuka mamae e tana pati akatenga no te tauturu. No reira kare a Iehova i ako ana ia Habakuka, mari ra kua akakite Aia eaa tana ka rave ki te ngati Iuda akarongo kore. Te tika, penei ko Habakuka te tangata mua ta Iehova i akakite i te akavaanga ka tupu kia ratou.
8. Eaa to Habakuka manako no te pauanga a Iehova?
8 Kua akamārama a Iehova kia Habakuka eaa tana ka rave. Ka akautunga aia i te iti tangata kino e te ta ua o Iuda. Na te tuatua anga e ka tupu teia “i to kotou nei puke rā,” te akakite maira a Iehova e ka tupu teia akavaanga, ia Habakuka me kore te ngati Iseraela takapini iaia e ora ra rai. Kare rava a Habakuka i manako ana e ko teia te pauanga a Iehova. E iti tangata kino tikai to Kaledea, me kore to Babulonia. E kino maata atu ratou i te ngati Iuda, tei kite rai i to Iehova au turanga. No reira eaa a Iehova ka taangaanga ai i teia pa enua etene kia akautunga i tona iti tangata? Ka akatupu maata atu teia i te mamae kia Iuda.a (Akara i te tataanga rikiriki i raro.) Eaa toou manako me ko koe a Habakuka?
9. Eaa te au uianga ta Habakuka i ui atu?
9 E tatau ia Habakuka 1:12-14, 17. Noatu kua mārama a Habakuka e ka taangaanga a Iehova ia Babulonia kia akautunga i te aronga kino takapini iaia, kua ekoko rai tona manako. Inara kua vai akaaka aia e kua tauta ua atu rai i te irinaki ia Iehova. Te tika, karanga aia e ko Iehova rai tona “Mato.” (Deuteronomi 32:4; Isaia 26:4) Kua irinaki ua rai a Habakuka e e tu aroa e te takinga meitaki to te Atua, no reira kare aia i mataku i te ui kia Iehova i tetai au uianga, mei te: Eaa a Iehova i akatika ai i te kino kia tupu ua rai i Iuda e kia mamae maata te tangata? Eaa aia kare i akatikatika viviki i te reira? Eaa te Mana Katoatoa “i muteki uaʼi” e i akakoromaki ei i te au kino? No te mea, ko Iehova oki “Tei Tapu,” e “e mata ara kore rava [tona], kare e tika kia akara mai i te kino.”
10. Eaa ra to tatou manako ka aite ei ki to Habakuka i tetai taime?
10 Tetai taime ka aite to tatou manako ki to Habakuka. Ka akarongo tatou kia Iehova. Ka irinaki tatou iaia e ka tatau i tana Tuatua, ei akaketaketa i to tatou manakonakoanga. Ka akarongo katoa tatou i tana taputou me apii mai tana akaaerenga ia tatou. Inara penei ka manako mai rai tatou, ‘Aea to tatou mamae e ope ei?’ Ka rauka ia tatou i te apii mai mei ta Habakuka i rave.
TIAKI MARIE IA IEHOVA
11. Eaa ta Habakuka i tauta i te rave?
11 E tatau ia Habakuka 2:1. Kua riro te pukapuka anga a Habakuka kia Iehova i te oronga mai i te manako ‘au kiaia. Kua akamaroiroi teia iaia kia tiaki marie ia Iehova. Kua tuatua akaou a Habakuka i tana ka rave: ‘E tiaki marie ra au i taua rā tumatetenga ra.’ (Habakuka 3:16) Kua tiaki marie katoa rai tetai atu au tavini tiratiratu ia Iehova. Ka akamaroiroi to ratou akaraanga ia tatou no te mea te akapapu maira e ka rauka katoa ia tatou i te rave i te reira.—Mika 7:7; Iakobo 5:7, 8.
Ka anoanoia tatou kia tiaki marie ia Iehova e kia irinaki e ka akamāmā mai aia i to tatou mamae i tona taime tau tikai
12. Eaa ta tatou ka apii mai mei ia Habakuka?
12 Eaa ta tatou ka apii mai mei ta Habakuka tauta anga? Mea mua, auraka rava tatou e akamutu i te pure kia Iehova noatu to tatou au manamanata kiaia. Te rua, kia akarongo tatou ki ta Iehova e akakite maira na roto i tana Tuatua e tana akaaerenga. E te toru, ka anoanoia tatou kia tiaki marie ia Iehova e kia irinaki e ka akamāmā mai aia i to tatou mamae i te taime tau tikai. Me aru tatou i te akaraanga o Habakuka, ka rauka ia tatou te manako ‘au e te akakoromaki. Ka tauturu te manakonakoanga ia tatou kia akakoromaki e kia mataora noatu te au manamanata ka tupu mai. Papu ia tatou e ka rave to tatou Metua i te rangi i tana i akakoro.—Roma 12:12.
13. Akapeea a Iehova te akapumaana anga ia Habakuka?
13 E tatau ia Habakuka 2:3. Kua papu ia tatou e kua mareka a Iehova i ta Habakuka ikianga kia tiaki marie Iaia. Kua kite tikai te Mana Katoatoa i to Habakuka mamae, no reira kua akapumaana Aia i te peroveta e kua akapapu meitaki kiaia e ka pau Aia i tana au uianga ngakau tae. Kare e roa atu ana, ka rauka ia Habakuka te akapumaana anga ki tona au manamanata. Mei te mea atura e te tuatua ra a Iehova kia Habakuka: “E akakoromaki e irinaki mai iaku. Ka pau au i taau pure, noatu me te manako ra koe e tavarevare te reira.” Kua akamaara a Iehova kia Habakuka e kua iki takere Aia aea e akatupuia ai Tana taputou. No reira kua akamaroiroi aia ia Habakuka kia tiaki marie. I te openga ra, kare te peroveta i taitaia ana.
Eaa tatou ka tauta ua rai i te tavini maata atu ia Iehova? (Akara i te parakarapa 14)
14. Eaa ta tatou ka tauta i te rave me tupu te au timataanga?
14 Ka anoano katoa ia tatou kia tiaki marie ia Iehova kia rave i tana i akakoro. Ka anoano katoaia tatou kia akarongo meitaki ki tana ka akakite mai. I reira e rauka ai ia tatou i te irinaki iaia e kia rauka te manako ‘au noatu te au timataanga ka tupu mai. Kua akamaroiroi mai a Iesu e auraka tatou e akamou ua ki runga i “te taime e te tuatau,” ta te Atua kare i akakite mai kia tatou. (Angaanga 1:7) Kia irinaki tatou e kua kite a Iehova i te taime meitaki kia akatikatika i te au manamanata. No reira, auraka tatou e tuku i te ‘au, mari ra kia vai akaaka, kia akakoromaki e kia irinaki tatou i te Atua. E ia tatou e tiaki marie ra, kia taangaanga meitakiia to tatou taime no te tavini maata atu ia Iehova.—Mareko 13:35-37; Galatia 6:9.
KA ORONGA A IEHOVA I TE ORA KI TE ARONGA TEI IRINAKI IAIA
15, 16 (a) Eaa te au taputou ka kite mai tatou i roto i te puka o Habakuka? (e) Eaa ta teia au taputou e apii maira ia tatou?
15 Kua taputou a Iehova: “Ko te tangata tuatua-tika i te akarongo ra ka ora ia,” e ka “akakiia oki te enua nei ki te kite i te kakā o Iehova.” (Habakuka 2:4, 14) Ae, kua taputou a Iehova i te oronga mai i te ora mutukore ki te aronga tei akakoromaki e tei irinaki iaia.
16 E puapinga tikai teia taputou ia Habakuka 2:4 e kua taiku te apotetoro ko Paulo i te reira e toru taime i roto i tana au reta! (Roma 1:17; Galatia 3:11; Ebera 10:38) Ka papu ia tatou e noatu te au mea ngata ka tupu mai, ka kite tatou i ta Iehova au taputou me akatupuia me irinaki tatou iaia. Inangaro maira a Iehova kia akamou tatou ki runga i te manakonakoanga a te tuatau ki mua.
17. Eaa ta Iehova i akapapu mai kia tatou e ka rave aia me irinaki tatou iaia?
17 E apiianga puapinga to roto i te puka o Habakuka no tatou pouroa e noo nei i teia au rā openga. Kua taputou mai a Iehova i te ora mutukore ki te aronga tuatua tika tei irinaki iaia. No reira kia akaketaketa ua rai tatou i to tatou irinakianga i te Atua, noatu to tatou au manamanata. Ta Iehova i tuatua kia Habakuka, te akapapu maira teia kia tatou e ka tauturu, e ka akaora Aia ia tatou. Te pati akaaka maira aia ia tatou kia irinaki iaia, e kia tiaki marie no te tuatau tana i akanoo takere no tona Patireia kia tutara i te enua nei. A tera tuatau, ka ki te enua i te au tangata ‘au e te mataora tei akamori ia Iehova.—Mataio 5:5; Ebera 10:36-39.
E IRINAKI KIA IEHOVA E KIA REKAREKA
18. Akapeea te au tuatua a Iehova te akakeu anga ia Habakuka?
18 E tatau ia Habakuka 3:16-19. Kua akakeu maataia a Habakuka e ta Iehove au tuatua. Kua akamanako oonu a Habakuka i te au mea meitaki tikai ta Iehova i rave no tona iti tangata i taito. I teianei kua akaketaketaia tona irinakianga ki roto ia Iehova. Kua papu iaia e kare a Iehova e tavarevare! Kua akapumaana teia i te peroveta, noatu kua kite aia e ka tupu rai te mamae no tetai tuatau. Kare a Habakuka i manako ekoko akaou ana. Mari ra, kua irinaki pu tikai aia e ka akaora a Iehova iaia. Te tika, ko tana i tuatua i te irava 18, penei ko tetai akakiteanga maata roa atu teia no te tu irinaki ta tatou ka tatau i roto i te Pipiria. Kua irinaki te aronga apii teitei e ko tona aiteanga: “Ka rere au i te rekareka i roto i te Atu; Ka ura au ma te mataora i taku Atua.” E apiianga puapinga tikai teia no tatou pouroa! Kare a Iehova i oronga ua mai i tetai au taputou manea no te tuatau ki mua, mari ra kua akapapu katoa mai aia e kare e roa atu ana ka akatupu aia i teia au taputou.
19. Akapeea a Iehova me akapumaana ia tatou mei ia Habakuka rai?
19 Te apiianga puapinga ta tatou i apii mai mei te puka o Habakuka, koia oki, kia irinaki kia Iehova. (Habakuka 2:4) Kia rauka i te irinaki ua rai kia Iehova, ka anoanoia tatou kia akaketaketa i to tatou pirianga kiaia. No reira ko teia ta tatou ka rave. (1) Kia pure ua rai, akakite kia Iehova i to tatou au manamanata pouroa. (2) Akarongo meitaki ki ta Iehova tuatua i roto i te Pipiria, e kia aru i te au aratakianga a tana akaaerenga. (3) Kia vai tiratiratu e kia akakoromaki ua rai, ia tatou e tiaki marie ra ia Iehova kia akatupu i tana au taputou. Ko ta Habakuka teia i rave. Noatu kua taitaia aia i te akamataanga o ta raua pukapuka anga ko Iehova, i te openga, kua akamaroiroiia aia ma te rekareka! Me aru tatou i te akaraanga o Habakuka, ka akapumaana katoaia tatou ki te tatomo anga a to tatou Metua i te rangi, ko Iehova. Eaa te akapumaana anga maata atu ka rauka ia tatou i roto i teia ao kino?
a Taangaanga nei a Habakuka 1:5 i te tuatua “kotou” i te akaari e ka tupu te mate ki te au tangata pouroa i Iuda.