Autu te Apiianga Tu-Atua
“E kite ra to kotou mata i to kotou au [“Pu Ikuiku Mekameka,” NW]: E na to kotou taringa e akarongo i tetai manga tuatua i muri mai ia kotou, i te na ko anga, Teia te ara, e na reira te aere.”—ISAIA 30:20, 21.
1. Eaa i tau ei te apii anga a Iehova kia tapaia e ko te apiianga tu-atua ra?
KO TE Atua ko Iehova te Tumu o te apiianga meitaki rava te ka rauka mai i te tangata. Me ka akarongo tatou i tana tuatua anga, e kia maata oki na roto i tana Tuatua Tapu, ka riro koia te Pu Ikuiku Mekameka ia tatou. (Isaia 30:20, NW) Te tapa katoaia ra aia i te irava Puka Tapu Epera ko “te Atua Maata.” (Salamo 50:1) E no reira, ko ta Iehova ra apii anga ko te apiianga tu-atua.
2. I roto i teea tu i tikai e ko te Atua anake ua tei pakari ra?
2 Te akaparau ra to te ao nei i tana au akapapa anga e manganui no te apii anga, inara kare e okotai i o ratou te oronga maira i te apiianga na te tu-atua. Eaa oki, pouroa te pakari o teianei ao tei akaputuia i te tuatua enua katoa e meangiti ua me akaaiteia atu ma te apii anga tu-atua tei akatumuia ki runga i te pakari kotinga koreia o Iehova ra. Te tuatuaia ra ia Roma 16:27 e ko te Atua anake ra tei pakari, e e tika teia i te tu e tei ia Iehova anake ra te pakari tika tikai.
3. Eaa ra i tau ei e ko Iesu Karaiti te puapii maata rava tei aaere i te enua nei?
3 Te Tamaiti a te Atua, koia a Iesu Karaiti, e akaraanga apa kore tikai aia no te pakari e ko te puapii maata rava atu ia tei aaere ki runga i te enua nei. No reira rai! No te tuatau roa ko Iehova tona Puapii i te au rangi ra. Ko te tika, kua akamataia te apiianga tu-atua i ta te Atua akamata anga i te apii anga i tei anga muaia e ia ra, koia tana Tamaiti anau mua ra. E no reira kua rauka ia Iesu i te tuatua e: “Ko ta taku Metua ra i apii mai iaku ra, ko taku ïa e tuatua nei.” (Ioane 8:28; Maseli 8:22, 30) Na ta Karaiti uaorai au tuatua i tataia i te Puka Tapu ra te tapiri maira kia maata atu to tatou kite no te apiianga tu-atua ra. Na te apiianga i ta Iesu i apii maira, te akono ra te au Kerititiano akatainuia i ta to ratou Pu Ikuiku Mekameka, tei anoano ra kia akakiteia ki te putuputuanga “te pakari tumatatini o te Atua” ra.—Ephesia 3:10, 11; 5:1; Luka 6:40.
Te Kimi Anga i te Pakari
4. Eaa tei tuatuaia no te apinga te ka rauka i te roro i te rave?
4 Te umuumuia ra te taangaanga tamou i to tatou kite manako tei orongaia maira e te Atua kia raukai te pakari te ka tupu mai i te apiianga tu-atua ra. Ka rauka teia no te mea e maata te kite o te roro tangata. Te tuatua ra te puka The Incredible Machine: “Noatu rai ko te au komopiuta tei ngata maata rava ta tatou ka manako ka riro ei mea karape kore ua me ka akaaiteia atu ki te tu kite kotinga koreia e te taui uaia o te roro tangata—e au tu tei rauka na tona tu ngata te kiteia, e akatereanga vaito i te au akakite anga erekitoro-kemikara. . . . Te au mirioni ua atu akakite anga tei kaka maira na roto i toou roro i tetai atianga ua atura ma te apai anga i tetai apainga akakitekite anga maata ra. Ka apai mai ratou i etai nuti no te au apinga no roto e no vao i toou kopapa: no tetai uti i toou mangamanga vaevae, me kare te kakara o te kaope, me kare te tuatua takatakata a tetai oa. I te akataka angaia etai atu akakite anga e te akapapu angaia, ka akatupu mai ratou i etai au manako ngakau, au maaraara anga, au manako, me kare au parani te ka taki atu ki tetai ikianga. Viviki ua i reira, kua akakite atu etai akakite anga mei to roro atu ki etai atu tuanga o to kopapa e eaa tana kia rave: kia taoriori i toou mangamanga vaevae, kia inu kaope, kia kata, me kare kia pau kikite atu. I reira katoa oki te akatere ra to roro i toou uti anga aʼo, te tu o te toto, te vaito, e etai atu au angaanga kare ra koe e manako ana. Te tuku atura i te au akauenga te ka akamou i toou kopapa noatu rai te au taui anga o toou au turanga katoa. Ka teateamamao katoa oki te reira i te au apinga anoanoia no te tuatau ki mua ra.”—Kapi 326.
5. I roto i te aiteanga o te Tuatua Tapu, eaa te pakari?
5 Noatu rai e kare e ekoko anga no te meitaki o te angaanga te ka rauka i te roro tangata, akapeea e raukai ia tatou i te taangaanga i te manako na te mataara meitaki roa? Kare na te rave anga anake tatou uaorai i te apii maroiroi i tetai reo, i te tuatua enua, te taineti, me kare te akonoanga akaaiteia atu. Ka tau tatou kia taangaanga i to tatou kite manakoanga kia rauka mai te apiianga tu-atua ra ei apinga maata ia. Na te reira anake ua ka tupu ei te pakari tika tikai. Inara eaa te pakari mou? I te tu o te Tuatua Tapu, te akanoo ketaketa maira te pakari i te akatumu anga tau i te ikianga ki runga i te kite tika e te manako marama tika tikai. Ka akariro te pakari kia rauka ia tatou te taangaanga i te kite e te manako marama kia autu i te akakore anga i te au manamanata, kia kopae ke me kare kia takore atu i te au kino, kia tauturu ia etai ke ra, e kia rauka te au akakoroanga. E manako tau ra, te akatuke maira te Puka Tapu i te pakari ma te neneva e te auouo—ko nga tu ka tau tikai tatou kia anoano i te kopae ke atu.—Deuteronomi 32:6; Maseli 11:29; Koheleta 6:8.
Ta Iehova Puka Apii Maata
6. E raukai ia tatou i te akakite i te pakari tika, eaa te mea tau kia taangaanga meitakiia?
6 E maata te pakari o teianei ao takapini ia tatou. (1 Korinetia 3:18, 19) Ae, te ki nei teianei ao i te au ngai apii e te au vairanga puka e au mirioni ua atu au puka! E manganui o teia e au puka apii ei oronga mai i te apii anga reo, te akapapaanga numero, te taineti, e etai atu ravenga no te kite. Inara kua oronga maira te Pu Ikuiku Mekameka i te puka apii tei runga roa atu i etai puka apii katoa ra—ko tana Tuatua akauruia, koia te Puka Tapu ra. (2 Timoteo 3:16, 17) E tika ia kare i te taikuanga anake i te au apinga te piri atura ki te au tumu no te tuatua enua, te au enua ke ke, e te apii anga no te au ngangaere pera katoa oki te totouanga i te tuatau ki mua. E pera katoa, ka tauturu te reira ia tatou kia noo ma te oraanga mataora roa e te puapinga maata oki i teianei tikai. Tera ra, mei te aronga apiiia ra i te apii o teianei ao ka anoanoia ratou kia taangaanga i ta ratou au puka, ka tau katoa tatou kia matau meitaki e kia taangaanga i te Puka Apii maata na te Atua ra me ka akakite tatou i te pakari mou mei te aronga “apiiia e te Atua.”—Ioane 6:45.
7. Eaa koe ka tuatuaʼi e ko te kite manako ua i te au apinga o roto i te Puka Tapu kare i rava?
7 Inara, kare te kite ua anga i te Puka Tapu i aite ki te pakari mou e te akono anga i te apiianga tu-atua ra. Ei akatutu anga: I te 17 anere mataiti T.N., kua tauta tetai tangata Katorika ko Cornelius van der Steen kia riro aia ei mema no te pupu Ietuiti inara kua kopae keia aia no tona poto rava. Kua karanga a Manfred Barthel i roto i tana puka The Jesuits—History & Legend of the Society of Jesus: “Kua akakite atu te kumiti kia van der Steen e ka akatika ua ratou kia akakore atu i te umuumuanga no te teitei, inara ka anoanoia te koreromotu akatika anga e ka apii aia kia rauka iaia te tuatua mou ngakau ua i te Puka Tapu katoa ra. Kare e puapinga o te tuatuaanga i taua tua ra me kare a van der Steen i akatika kia rave i teia pati anga tau kore ua.” Mei teaa ra te tauta anga te reira kia akamaaraara i te Puka Tapu katoa ra! Inara, e tika tikai e e puapinga maata roa kia kite marama i te Tuatua a te Atua kare ra kia mou ngakau ua te reira i te tuatua angaia.
8. Eaa te ka tauturu ia tatou kia puapingaia mei te apiianga tu-atua ra e te akakite anga i te pakari mou ra?
8 E puapinga meitaki ei tatou i te apiianga tu-atua e e akakite ei i te pakari mou, ka anoanoia e tatou te kite tika o te au Tuatua Tapu. Ka tau katoa tatou kia aratakiia e te vaerua tapu o Iehova, me kare tona mana angaanga. Na teia e raukai ia tatou te kite i te au tuatua mou oonu, “te au mea oonu rai o te Atua ra.” (1 Korinetia 2:10) E no reira, e apii maroiroi tatou i te Puka Apii maata a Iehova e ka pure ei no tana arataki anga na tona vaerua tapu. Kia rotai ki ta Maseli 2:1-6, e akamanako tatou i te pakari, e akaariu atu i to tatou ngakau ki te kite oonu, e kia kapiki nui tatou i te kite. Ka tau tatou kia rave i teia mei te mea rai e te kimi ra tatou i te apinga uunaia ra, ei reira anake tatou e ‘kite ei i te mataku ia Iehova, e e rauka ia tatou te kite i te Atua.’ Na te akamanako anga i etai autu anga e te au puapinga o te apiianga tu-atua ka akamaata i to tatou ariki anga i te pakari orongaia mai e te Atua ra.
Tupu Anga te Kite
9, 10. Eaa ta te Atua i tuatua, mei tei tataia ra ia Genese 3:15, e eaa te kite marama tika no taua au tuatua ra?
9 Te autu ra te apiianga tu-atua na te oronga anga ki te au tangata o Iehova i te tupu anga te kite no te au Tuatua Tapu. Ei akatauanga, kua kite tatou e ko Satani te Tiaporo tei tuatua na roto mai i tetai ovi i Edene ra e kua akaapa pikikaa e i pikikaa ana te Atua i Tana tuatua anga e ko te mate te akautunga no te kaianga i te ua tureia ra. Inara, kua kite tatou e na te akarongo kore ki te Atua ko Iehova kua apai mai te reira i te mate ki runga i te uanga tangata katoa. (Genese 3:1-6; Roma 5:12) Tera ra, kua orongaia mai e te Atua te manakonako anga no te tangata katoa i tana tuatua anga ki te ovi ra, e kia Satani oki: “Ka tuku oki au i te ke ia korua ko te vaine, e to uanga e tona uanga; nana e akaparuparu i to mimiti, e naau e akaparuparu i tona pooavae.”—Genese 3:15.
10 Kua kapitiia mai e taua au tuatua ra tetai apinga muna tei akakite tamou marie maira na roto i te apiianga tu-atua ra. Kua apiiia e Iehova tona au tangata e ko te tumu tuatua maata o te Puka Tapu ko te akatika anga ia i tona tu ngateitei na roto i te Uanga, koia tetai uanga no Aberahama e no Davida tei iaia te tika anga kia tutara i te Patireia. (Genese 22:15-18; 2 Samuela 7:12, 13; Ezekiela 21:25-27) Kua apiiia mai tatou e to tatou Pu Ikuiku Mekameka e ko Iesu Karaiti te Uanga maata o te “vaine,” koia te akaaerenga a te Atua i te ao katoa e pini ua ake. (Galatia 3:16) Noatu rai te au timataanga ravarai ta Satani i apai mai ki runga iaia, kua tamou a Iesu i tona tiratiratu—tae roa kia mate, koia te akaparuparuanga i te pooavae o te Uanga ra. Kua kite katoa oki tatou e e 144,000 te aronga akatuangaia i te Patireia no roto mai i te au tangata katoa ka kapiti atu ma Karaiti i te akaparuparuanga i te mimiti o Satani, “ko taua ovi taito ra ïa.” (Apokalupo 14:1-4; 20:2; Roma 16:20; Galatia 3:29; Ephesia 3:4-6) Mei teaa ra to tatou ariki anga i taua kite ra i te Tuatua a te Atua!
Ki Roto i te Marama Umere o te Atua
11. Eaa i tau ei kia tuatuaia e te autu ra te apiianga tu-atua na te apai mai anga i te au tangata ki roto i te marama i te pae vaerua?
11 Te autu nei te apiianga tu-atua na te apai mai anga i te au tangata ki roto i te marama i te pae vaerua. Kua kite te au Kerititiano akatainuia i te reira i te tupu anga o ta 1 Petero 2:9: “E uki ikiia ra kotou, e kau taunga ariki, e iti-tangata tapu, e aronga okoia; kia akakite ua kotou i tona meitaki, to tei kapiki ia kotou i to roto i te poiri, kia tae ki tona mārama umereia ra.” I teia tuatau, te reka katoaia ra te marama orongaia mai e te Atua e tetai “urupu maata” te ka ora e tuatau ua atu ki runga i te enua parataito. (Apokalupo 7:9; Luka 23:43) I ta te Atua ra apii anga i tona au tangata, kua kitea te tika o te tuatua ia Maseli 4:18 e: “Ko te arataa oki o te aronga tuatua-tika ra, e tau ïa ki te marama kakā anga e tae ua atu ki te avatea tikai ra.” Te akameitaki ra teianei apii marie anga i to tatou kite marama i te apiianga tu-atua, mei te aronga apiiia te tupu marie anga no te tauturu meitaki a te puapii ia ratou e apii ra i te karama, te tuatua enua, me kare ko etai atu tumu ke ra.
12, 13. I te pae o teea au kino no te apii anga ta te apiianga tu-atua ra paruru anga i te au tangata o Iehova ra?
12 Ko tetai atu autu anga o te apiianga tu-atua ko tana paruru anga i te aronga ariki akaaka i tana apii mei te “tuatua o te au demoni ra.” (1 Timoteo 4:1) I tetai tua, e akara ia Kerititome! I te 1878 ra, kua tata a John Henry Newman koia tetai tangata teitei no te akonoanga Katorika Roma e: “I te irinaki anga i reira i te mana o te akonoanga Kerititiano no te kopae atu i te pirianga kino, e te taui anga i te au apinga e te au ravenga tei kapitiia atura ki te akamori temoni ki tetai angaanga evangeria, . . . kua teateamamao te aronga tutara o te Ekaretia mei te tuatau mua mairai, me ka tu mai tetai atianga, kia akono, me kare kia aru, me kare kia akanoo i te au ravenga e te au peu a te aronga noa ra, e pera katoa oki te au apiianga a te pupu kite tei apiiia ra.” Kua kapiti katoa atu a Newman e ko te au apinga mei te vai tapu ra, te akono i te au atinga, e te au tiki katoa oki “e au peu peikani anake te akamata anga te katoatoa, e kua akatapuia na to ratou kapiti angaia ki roto i te Ekaretia ra.” Te akameitaki ra te au tangata o te Atua e te paruruia ra ratou e te apiianga tu-atua mei taua akonoanga patoi ra i te akonoanga mou ra. Te autu ra ia ki rungao i te au tu akonoanga temoni ravarai.—Angaanga 19:20.
13 Te autu ra te apiianga tu-atua ki rungao i te tarevake o te au akonoanga i te au tu ravarai. Ei akatauanga ei aronga apiiia e te Atua ra, kare tatou e irinaki ana i te Toru Tai mari ra te akatika ra e ko Iehova Tei Teitei Rava, ko Iesu tana Tamaiti, e ko te vaerua tapu ko te mana rave angaanga ia o te Atua. Kare katoa tatou e mataku i te ai i era, no te mea te kite ra tatou e ko te era o te Puka Tapu ko te vaarua ua ia o te tangata nei. E pera katoa oki te tuatua ra te aronga akonoanga pikikaa e e mate kore te meta tangata nei, kua kite ra tatou e kare ra a te aronga i mate ra apinga i kitea. E maata ua atu te papa anga no te au tuatua mou te rauka maira na roto i te apiianga tu-atua ra. Mei teaa ra te akameitaki anga te reira kia matara mai i te tuikaa angaia i te pae vaerua kia Babulonia Maata, koia te patireia o te akonoanga pikikaa o teianei ao!—Ioane 8:31, 32; Apokalupo 18:2, 4, 5.
14. Eaa ka raukai i te au tavini o te Atua ra te aaere ua atu anga na roto i te marama o te pae vaerua ra?
14 I te mea te autu ra te apiianga tu-atua ki rungao i te tarevake o te au akonoanga, na te reira i raukai i te au tavini o te Atua i te aaere na roto i te marama i te pae vaerua. Kua riro te tu mei te mea e, te akarongo ra ratou i tetai tuatua i muri mai ia ratou i te na ko anga: “Teia te ara, e na reira te aere.” (Isaia 30:21) Te paruru katoa ra oki te apiianga a te Atua i tona au tavini mei te au manakoanga pikikaa. I te akatupuanga te au “aposetolo pikikaa” i te pekapeka i roto i te putuputuanga i Korinetia ra, kua tata te apotetoro ko Paulo e: “Kare oki ta matou taoonga tamaki i ta te kopapa, e mea mana ra i te Atua, i te uri anga i te au punanga ketaketa ki raro: I te uri anga atu i te au mea teitei katoa ko tei akateitei kia kore e rauka te kite i te Atua, e te akatuikaa anga atu i te au manako ravarai i te akarongo i te Mesia ra.” (2 Korinetia 10:4, 5; 11:13-15) Te uriia ra ki raro te au manakoanga kare i tau ki te apiianga tu-atua na te apii anga tei orongaia ra ma te maru ki roto i te putuputuanga e na te tutuanga i te tuatua meitaki ki te aronga o vao.—2 Timoteo 2:24-26.
Akamori ma te Vaerua e te Tuatua Mou
15, 16. Eaa te aiteanga e kia akamori ia Iehova ma te vaerua e te tuatua mou?
15 I te aere ua atu anga te angaanga tutuanga Patireia ki mua, kua autu te apiianga tu-atua i te akaarianga ki te aronga maru e akapeea te akamori i te Atua “ma te vaerua e te tuatua-mou.” I te ruavai a Iakoba ra i vaitata i te oire ko Sikara, kua tuatua atura Iesu ki tetai vaine Samaria e ka rauka iaia i te oronga vai te ka oronga atu i te ora mutu kore ra. I te taikuanga i to Samaria kua tuatua kapiti atura aia: “Kare kotou i kite i ta kotou e akamori nei . . . Kua vaitata, e teianei oki taua ora ra, e akamori ei i te Metua te aronga akamori tika ra, ma te vaerua e te tuatua-mou: ko te tu ïa o te tangata akamori ta te Metua e anoano ra.” (Ioane 4:7-15, 21-23) I reira a Iesu i akataka atu ei iaia uaorai e ko te Mesia aia.
16 Inara akapeea e raukai ia tatou i te akamori i te Atua ma te vaerua? Na te orongaanga i te akamorianga ma mei te au ngakau ki i te aroa i te Atua tei akatumuia ki runga i te kite tika i tana Tuatua. Ka rauka ia tatou i te akamori iaia ma te tuatua mou na te kopae ke anga i te au pikikaa a te au akonoanga e na te raveanga i te anoano tu-atua, te akakiteia maira i roto i ta Iehova Puka Apii maata ra.
Autu Anga i te Au Timataanga e i Teianei Ao
17. Akapeea e raukai ia koe i te akakite e na te apiianga tu-atua ra i tauturu i te au tavini o Iehova kia aro atu i te au timataanga?
17 I te aro atu anga te au tangata o te Atua i te au timataanga, kua autu akaou e autu akaou atura te apiianga tu-atua. E akamanako ana i teia: I te akamata anga te Tamaki II o Teianei Ao, ia Tepetema 1939, e umuumu anga maata to te au tavini o Iehova i te kite oonu takake ki roto i tana Puka Apii maata ra. E tauturu maata ta tetai atikara i roto i The Watchtower, Noema 1, 1939, na te reira i oronga taka meitaki mai i te apiianga tu-atua no runga i te tumu no te taka ke o te Kerititiano. (Ioane 17:16) Mei te reira katoa, i te akamata anga o te au 1960 ra, kua tauturu i te au tangata o te Atua te au atikara Watchtower i te kauraro anga tau i te “aronga mana taoonga” o te kavamani kia akono i te apiianga tu-atua i roto i te tu oripu ua o te au tangata ra.—Roma 13:1-7; Angaanga 5:29.
18. Akapeea te akara anga a te aronga tei karanga ra e e Kerititiano ratou i te rua e te toru anere mataiti o te T.N. i te tamataora anga taukore ra, e eaa te tauturu te orongaia maira e te apiianga tu-atua no te reira tu i teia tuatau nei?
18 Te tauturu ra te apiianga tu-atua ia tatou kia autu ki rungao i te au timataanga, mei te akavare anga kia kimi i te tamataora anga tau kore ua. E tamanako ana i tei tuatuaia ra e te aronga tei karanga ra ia ratou e Kerititiano i te rua e te toru anere mataiti o to tatou Tuatau Noa nei. Kua tataia e Tertullian e: “Kare a matou apinga e rave ana, i te pae tuatua, te akara me kare akarongoanga, ma te auouo anga o te teketi (circus), te akama kore o te teata, te ta ua o te ngai taanga tarekareka.” Kua ui tetai atu tangata tata o taua tuatau ra: “Eaa ta te Kerititiano tiratiratu ka rave i roto i teia au apinga tamataora tau kore nei, i te mea penei kare ua ona manako no te rave kino? Eaa ra aia i kite ei i te mareka anga i roto i te au akatutuanga no te inangaro?” Noatu rai e i ora ana teia aronga tata i etai mataiti i muri mai i te au Kerititiano o te anere mataiti mua ra, kua kopae ke ratou i te au tamataora anga tau kore ra. I teia tuatau nei, te oronga maira te apiianga tu-atua i te pakari kia tatou kia kopae ke i te tamataora viivii, tau kore, e te ta ua.
19. Akapeea ta te apiianga tu-atua ra tauturu ia tatou kia autu ki rungao i teianei ao?
19 Na te akonoanga i te apiianga tu-atua e raukai ia tatou kia autu ki rungao i teianei ao uaorai. Ae, te akono anga i te apii anga a to tatou Pu Ikuiku Mekameka ka akariro ia tatou kia autu ki rungao i te au mana rave kino o teianei ao te vai nei i roto i te mana o Satani. (2 Korinetia 4:4; 1 Ioane 5:19) Te tuatua nei a Ephesia 2:1-3 e kua akaora te Atua ia tatou noatu rai kua mate ke ana tatou i roto i ta tatou au apa e te au ara ia tatou i aaere ei kia tau ki ta te ariki mana o te reva ua nei. Te akameitaki nei tatou ia Iehova e te tauturu maira te apiianga tu-atua ia tatou kia autu ki rungao i te au anoano o teianei ao e te vaerua te aere maira mei ko mai i tona enemi e to tatou katoa oki—koia te akavare maata, ko Satani te Tiaporo ra!
20. Eaa te au uianga te tau ra kia maata atu te akamanako anga?
20 Te taka meitaki ra e, te autu ra te apiianga tu-atua i te au mataara e manganui. Ko te tika, i te akara anga kare e rauka kia akakiteia tona au autu anga katoatoa. E tupu anga tona i te au tangata takapini te ao katoa nei. Inara eaa ta te reira e rave ana noou? Akapeea te akatupuanga a te apiianga tu-atua ki toou oraanga?
Eaa Taau i Kite?
◻ Akapeea te akataka anga i te pakari mou ra?
◻ Eaa ta te Atua ra i akakite marie mai no runga ia Genese 3:15?
◻ Akapeea te autu anga te apiianga tu-atua i te au tumu o te pae vaerua ra?
◻ Eaa te aiteanga kia akamori i te Atua ma te vaerua e te tuatua mou ra?
◻ Akapeea ta te apiianga tu-atua ra tauturu anga i te au tavini o Iehova kia autu ki rungao i te au timataanga e i teianei ao katoa oki?
[Au Tutu i te kapi 10]
Kua tamou marie a Iesu i tona tu tiratiratu e tae roa ki te matenga—te akaparuparuanga i te pooavae o te Uanga ra