Tatanu i te tu Akono Meitaki
‘Kareka ta te vaerua e akatupu, ko te . . . akono meitaki.’—GALATIA 5:22, 23.
AKAPEEA KOE ME PAU?
Eaa ta tatou ka mou mai mei to te Atua ariu atu anga ki te meameaau a Satani?
Eaa te au akaraanga Pipiria o te tangata tei akono meitaki ia ratou e te aronga kare i akono meitaki ia ratou?
Akapeea te apiianga Pipiria te tauturu anga ia tatou kia taangaanga i te tu akono meitaki?
1, 2. (a) Eaa te ka tupu me ngere i te tu akono meitaki? (e) No teaa ra tatou ka uriuri ei i te tumu manako o te tu akono meitaki?
KA TAUTURU te Atua ko Iehova ia tatou kia tatanu i te tu akono meitaki. (Galatia 5:22, 23) E apa kore to Iehova tu akono meitaki. Inara, kare tatou mei iaia rai no to tatou tu apa ua. Te tika, ko te ngere i te tu akono meitaki tei akatupu i te au manamanata e manganui i teia tuatau. Ka tavarevare te reira i tetai tangata kia kore e rave i te angaanga puapinga e ka mako kore tana angaanga i te apii e te angaanga. Me ngere te tu akono meitaki, ka taki atu ki te tuatua akakino, te kona kava, te tā ua, te tatara, te kaiou, kai apinga akakona, tuatau i roto i te areauri, mamae ngakau, te pirianga ainga viivii, e te nui anga tau kore.—Salamo 34:11-14.
2 Me kare o te tangata tu akono meitaki, ka akatupu i te manamanata no ratou e tetai ke. I te tuatau ka aereia, ka iti mai te tu akono meitaki o te tangata. Inara, kare tatou e poitirere no te mea kua totou te Tuatua a te Atua e ka ngere te tangata i te tu akono meitaki e te noo nei tatou “i taua tuatau openga ra.”—2 Timoteo 3:1-3.
3. No teaa ra ka anoanoia ai te tu akono meitaki?
3 No teaa ra ka anoanoia ai te tu akono meitaki? E rua tumu puapinga. Mea mua, te aronga tei akatere i to ratou au manako ngakau, e iti ua to ratou manamanata. E māmā ake no ratou i te akatupu i te au pirianga meitaki e te kopae i te riri, te apiapi, e te taitaia. Te rua, kia riro tamou ei oa no te Atua, ka anoanoia tatou kia patoi i te timata anga e te akatere i te au anoano tarevake. Kare a Adamu e Eva i pera ana. (Genese 3:6) Mei ia raua rai, e manganui i teia tuatau tei rokoia e te au manamanata kino no te mea kare o ratou tu akono meitaki.
4. Eaa te ka akamaroiroi i tetai ua atu e putoto ra i te akatere i te au anoano tarevake?
4 Mārama ua a Iehova i to tatou tu apa ua e e ngata no tatou i te akatupu i te tu akono meitaki. Inara ka inangaro aia i te tauturu ia tatou kia kopae takiri i te au anoano tarevake. (1 Ariki 8:46-50) Ei Oa aroa, ka akamaroiroi aia i te aronga e ngata ra ia ratou i te akatere i to ratou manako e te au anoano. I teia atikara, ka apii tatou mei to Iehova akaraanga no te tu akono meitaki. Ka uriuri katoa tatou i te au akaraanga Pipiria, te aronga meitaki e te kino, e ka akara i te au ravenga te ka tauturu ia tatou.
KO IEHOVA TE AKARAANGA
5, 6. Eaa te akaraanga o te tu akono meitaki ta Iehova i akanoo no tatou?
5 E apa kore to Iehova tu akono meitaki no te mea e apa kore tona au aerenga. (Deuteronomi 32:4) Inara, e tu apa ua to tatou. Ka anoanoia tatou kia akara matatio i tona akaraanga no te tu akono meitaki kia aru vaitata iaia. Ka tauturu teia ia tatou kia kite akapeea me ariu atu ki te au mea te ka akariri ia tatou. Eaa tetai au akaraanga no to Iehova tu akono meitaki?
6 Akamanako ana akapeea a Iehova te ariu anga ki ta Satani meameaau i Edene. Papu, kua riro te akaapa anga a te Tiaporo ei akakeu i te au tavini tiratiratu o te Atua i te rangi kia poitirere, riri, e te makitakita. Penei ka manako akapera koe me akara i te mamae ta Satani i akatupu. Inara kare a Iehova i riri vave ana. Kua oronga aia i te pauanga tau tikai. E akakoromaki maata to Iehova e e tu tau tona i te ariu atu ki ta Satani meameaau. (Exodo 34:6; Iobu 2:2-6) No teaa ra? Kua tuku a Iehova i tetai tuatau kia topa no te mea kare aia e anoano i tetai ua atu kia takoreia “kia rauka katoatoa ra te tataraara.”—2 Petero 3:9.
7. Eaa ta tatou ka apii mei to Iehova akaraanga?
7 Te apii maira to Iehova akaraanga ia tatou kia akamanako meitaki i mua ake ka tuatua ei, auraka kia ariu viviki atu. No reira me rave koe i tetai ikianga puapinga, e akanoo i tetai taime noou kia akamanako. E pure no te pakari kia tuatua e te rave i te mea tau. (Salamo 141:3) Me mamae tatou, ka viviki ua tatou i te riri. Ko teia te tumu i maata ai i te aronga tei tataraapa i te tuatua e te angaanga manako kore!—Maseli 14:29; 15:28; 19:2.
AU AKARAANGA MEITAKI E TE KINO O TE AU TAVINI O TE ATUA
8. (a) Ka kimi tatou i te akaraanga meitaki no te tu akono meitaki kiea? (e) Eaa tei tauturu ia Iosepha kia patoi i te timata anga te tauta anga te vaine a Potiphara i te akameamea iaia? (Akara i te tutu mua.)
8 Eaa te au akaraanga Pipiria tei akaari i te puapinga o te tu akono meitaki? Penei ka akamanako koe i te tamaiti a Iakoba ko Iosepha. Kua patoi aia i te timata anga iaia e tavini ra i roto i te are o Potiphara, te pu o te au vaeau o Pharao. Kua akainangaro te vaine a Potiphara ia Iosepha no te mea “e purotu oki a Iosepha i te tu, e te mata meitaki” e kua tauta putuputu te vaine i te timata iaia. Eaa tei tauturu ia Iosepha kia patoi i te timata anga? Penei kua akamanako meitaki aia i mua ake eaa te ka tupu me tuku aia i te au. E oti, te opu anga te vaine iaia ra i tona kakau, kua oro viviki aia. Karanga aia: “Eaa oki au e tikaʼi kia rave i tenana kino maata, e te ara i te Atua?”—Genese 39:6, 9; e tatau ia Maseli 1:10.
9. Akapeea koe me akateateamamao ia koe no te patoi atu i te timata anga?
9 Eaa ta tatou ka apii mei to Iosepha akaraanga? Me timataia tatou kia aati i te ture a te Atua, ka anoanoia tatou kia patoi i te timata anga. I mua ake ka riro mai ratou ei Au Kite no Iehova, kua putoto tetai pae i te kaikai maata, te inu maata i te kava, te kai apinga akakona, te ainga tau kore, e tetai au manamanata. Noatu e kua papetitoia, tetai taime ka timataia ratou e teia au mea. Me tupu teia kia koe, e tāpu ma te akamanako akapeea toou pirianga kia Iehova me takinoia me tuku ua atu koe ki te timata anga. Penei ka akataka koe i te au turanga te ka timata ia koe e kia akamanako akapeea me kopae i te reira. (Salamo 26:4, 5; Maseli 22:3) Me timataia koe mei teia te tu, e pati ia Iehova kia oronga i te pakari e te tu akono meitaki kia patoi i teia timata anga.
10, 11 (a) Eaa tei tupu ki te au mapu i te apii? (e) Eaa te ka tauturu i te au mapu Kerititiano kia patoi i te timata anga no te aati i te ture a te Atua?
10 Tei tupu kia Iosepha, e tupu katoa ana ki te au Kerititiano mapu i teia tuatau. Tetai akaraanga ko Kim. Kua akaparau tona au oa apii no te rave ainga i te au openga epetoma. Kare a Kim au tua mei te reira. Akatika aia e no te tuke i tona tu kua “akarukeia e te maromaroa” aia i tetai taime, e kua manako tona au oa apii e neneva aia no te mea kare aia e akameamea ana. Inara e tu pakari tikai to Kim. Kua kite aia e ka pakari te timata anga no te rave ainga me mapu. (2 Timoteo 2:22) Kua ui tona au oa apii me e paretenia rai aia. Oronga mai te reira i te tuatau nona kia akamārama i te tumu kare aia e rave i te ainga. Te ngakau parau nei tatou i te au mapu Kerititiano tei tauta i te patoi i te timata anga kia rave i te ainga tau kore, e te ngakau parau katoa nei a Iehova!
11 Te oronga katoa ra te Pipiria i te au akaraanga no te aronga kare i patoi ana i te timata anga kia rave i te ainga tau kore. Akaari mai te reira i te kino ka tupu me kare o tatou tu akono meitaki. Me aro atu koe i tetai turanga mei to Kim rai, akamanako ana i te mapu tane neneva o Maseli pene 7. Akamanako katoa ia Amanona, e tei tupu kiaia no tona tu kino. (2 Samuela 13:1, 2, 10-15, 28-32) Ka tauturu te au metua i ta ratou tamariki kia akatupu i te tu akono meitaki e te pakari na te uriurianga i teia au akaraanga i te tuatau akamorianga ngutuare.
12. (a) Akapeea a Iosepha te akatere anga i tona manako ngakau i mua i tona au taeake? (e) Eaa te au turanga ka anoanoia kia akatere i to tatou manako ngakau?
12 I tetai atianga ke, kua akanoo akaou a Iosepha i te akaraanga meitaki no te tu akono meitaki. Ko te taime teia i aere mai ei tona au taeake ki Aiphiti i te oko kai. Kia mārama aia eaa tikai ta ratou e manako ra, kare a Iosepha i akakite ana e e teina aia no ratou. Te pakari anga tona manako ngakau, kua akaruke aia i tona au taeake e kua aue iora. (Genese 43:30, 31; 45:1) Me tamamae tetai taeake me kore tuaine ia koe, e aru i to Iosepha akaraanga no te tu akono meitaki te ka tauturu ia koe kia kore e tuatua e te rave i tetai apinga ka tataraapa koe a muri ake. (Maseli 16:32; 17:27) Me kore penei e kopu tangata toou tei akaateaia. Me koia ia, ka anoanoia kia akatere i toou manako ngakau kia kopae i te kapiti atu kia ratou. E ngata i te rave i teia. Inara ka māmā atu me akamaara e te aru nei koe i to Iehova akaraanga e te rave ra i tana i akaue mai.
13. Eaa te au apiianga ta tatou ka mou mai mei te oraanga o te Ariki ko Davida?
13 Ka puapinga katoa tatou mei te akaraanga o te Ariki ko Davida. Te akariri anga a Saula e Simei iaia, kare a Davida i riri ana e te taangaanga i tona taoonga ei takino ia raua. (1 Samuela 26:9-11; 2 Samuela 16:5-10) Inara, kare a Davida i akaari ua ana i te tu akono meitaki. Ka kite tatou i teia me tatau i tana ara kia Bateseba e tona ariu anga ki to Nabala tu noinoi. (1 Samuela 25:10-13; 2 Samuela 11:2-4) Ka kite tatou i te au apiianga puapinga mei ia Davida. Mea mua, ka anoano tikai te au akaaere o te iti tangata o te Atua i te tu akono meitaki kia kore e taangaanga tau kore i to ratou mana taoonga. Te rua, auraka tetai ua atu e manako maata iaia uaorai, te manako anga kare rava aia e tuku i te au ki te timata anga.—1 Korinetia 10:12.
TAAU KA RAUKA I TE RAVE
14. Eaa tei tupu ki tetai taeake, e no teaa ra i puapinga ai kia ariu akapera tatou i roto i te au turanga aiteite?
14 Eaa taau ka rauka i te rave kia akameitaki atu i toou tu akono meitaki? Akamanako ana eaa tei tupu kia Luigi. Kua u tetai motoka i muri i to Luigi motoka. Noatu e na tera tangata akaoro i akau iaia, kua akamata aia i te avaava ia Luigi e kua tauta i te akatupu tā. Pure a Luigi kia Iehova kia noo muteki e kua tauta i te tamaru i te tangata akaoro. Inara kua avaava ua atura teia tangata. No reira tata a Luigi i te au akakite anga insurance o te reira tangata e kua akaruke iaia kia avaava ua. E tai epetoma i muri mai, te atoro akaou ra a Luigi i tetai vaine. Ko tana tane te tangata akaoro! Akama tikai te reira tangata e kua tataraapa no tona tu kino. Kua inangaro aia i te ringi atu i te kamupani insurance o Luigi kia viviki to Luigi motoka i te maaniia. Kua piri mai aia ki te uriurianga Pipiria e kua reka tikai i te reira. No teia tupuanga, kua mārama a Luigi mei teaa te puapinga kia muteki ua i muri ake i te tumatetenga, e ka tupu te kino maata naringa aia i riri.—E tatau ia 2 Korinetia 6:3, 4.
15, 16 Akapeea te apii Pipiria te tauturu anga ia koe e toou ngutuare kia akatupu i te tu akono meitaki?
15 Me apii putuputu i te Pipiria ma te puapinga, ka tauturu i te au Kerititiano kia akatupu i te tu akono meitaki. E akamaara i ta te Atua i akakite kia Iosua: “Auraka teianei buka ture kia taka ke atu i roto i to vaa; kia akamaara tikai ra koe i te reira i te po e te ao, kia akono koe e kia rave i tei tata katoaia i roto ra: ei reira e meitaki ei toou aerenga, e ei reira koe e manuia roaʼi.” (Iosua 1:8) Akapeea ra te apii Pipiria te tauturu anga ia koe kia akatupu, me kore tatanu i te tu akono meitaki?
16 Kua apii tatou te oronga maira te Pipiria i te au akaraanga ei akaari i te puapinga me rauka te tu akono meitaki e ka mamae me kare te reira e taangaangaia. E tumuanga ta Iehova no te tata i teia au akaraanga. (Roma 15:4) E mea meitaki kia tatau, apii, e te akamanako meitaki ia ratou. Tauta kia mārama akapeea te reira e tau ei kia koe e toou ngutuare. E pati tauturu kia Iehova kia taangaanga i te akoanga i roto i tana Tuatua. Me kite koe i tetai ngai kua ngere koe i te tu akono meitaki, e āriki i te reira. E oti pure no runga i te reira, ma te tauta pakari kia akameitaki atu i toou tu. (Iakobo 1:5) Rave i te kimikimi anga i roto i ta tatou puka kia rauka te ako anga tau meitaki te ka tauturu ia koe.
17. Eaa te au mataara ka tauturu te au metua i ta ratou tamariki kia akatupu i te tu akono meitaki?
17 Akapeea koe me tauturu i taau tamariki kia akatupu i te tu akono meitaki? Kua kite te au metua e kare ta ratou tamariki i anauia ma teia tu. No reira kia apii i te au tu meitaki ki ta ratou tamariki na roto i to ratou akaraanga. (Ephesia 6:4) Me kite koe e kua ngere taau tamariki i te tu akono meitaki, e ui kia koe uaorai me te akanoo ra koe i te akaraanga meitaki. Ka akanoo koe i te akaraanga meitaki na te rave putuputu i te angaanga tutu aere, te aere ki te au uipaanga, e te rave i te akamorianga ngutuare. Auraka e mataku i te karanga ki taau tamariki, e kare! Akanoo a Iehova i te au kotinga no Adamu raua ko Eva. Kua riro teia au kotinga ei tauturu ia raua kia akangateitei i to Iehova mana taoonga. Pera katoa, me ako te au metua i ta ratou tamariki e te akanoo i te akaraanga meitaki, ka apii i ta ratou tamariki kia akatupu i te tu akono meitaki. Ko te aroa no te mana taoonga o te Atua e te akangateitei i tona au turanga tetai au mea puapinga rava atu taau ka apii ki taau tamariki.—E tatau ia Maseli 1:5, 7, 8.
18. Eaa te tumu ka anoanoia kia iki meitaki i to tatou au oa?
18 Me e metua tatou e me kare, ka tau tatou katoatoa kia iki meitaki i to tatou au oa. Me inangaro toou au oa ia Iehova, ka akamaroiroi ratou ia koe kia akanoo i te au akakoroanga puapinga e te kopae i te manamanata. (Maseli 13:20) Ka riro to ratou akaraanga meitaki ei akakeu ia koe kia aru i to ratou tu akono meitaki. E kare e ekoko ka riro toou tu meitaki ei akamaroiroi ia ratou. Me rauka ia tatou te tu akono meitaki, ka tauturu ia tatou kia akamareka i te Atua, kia mataora te oraanga, e te oronga i te au mea meitaki ki ta tatou aronga i akaperepere.
[Tataanga i te kapi 4]
E apa kore to Iehova tu akono meitaki no te mea e apa kore tona au aerenga katoa
[Tataanga i te kapi 5]
E pati ia Iehova kia oronga i te pakari e te tu akono meitaki kia patoi i te timata anga
[Tataanga i te kapi 6]
Auraka tetai ua atu e manako maata iaia uaorai, te manako anga kare rava aia e tuku atu ki te timata anga
[Tataanga i te kapi 8]
Me apii putuputu i te Pipiria, ka tauturu ia koe kia akatupu i te tu akono meitaki
[Tutu i te kapi 7]
Ka riro te tu me ariu tatou ei akakeu i te angaanga tutu aere (Akara i te parakarapa 14)