Tuatua Tika Kua Akateitei i Tetai Iti Tangata

I MURI ake i tetai au ra ua, mei teaa te rekareka i te araanga mai e te kite anga atu i te ra i te iti anga ki runga i te rangi tumurangi kore! Kua akaoraoraia te enua, e i teianei ka rauka i te au rau rakau i te tupu ruperupe. I tetai atianga kua taangaanga te Atua ko Iehova i te reira akaraanga ei akatutu mai i te au akameitaki anga o te tutara anga tuatua tika. Ki te Ariki ko Davida kua na ko aia e: “Ei tuatua-tika ta te tutara ki rungao i te tangata nei, ko te ka tutara ma te mataku i te Atua ra: Mei te mārama popongi ka iti mai ia aia ei rā; mei te popongi tumurangi kore aia, e te rangi makemake ra; mei te rakau rikiriki e tupu no roto i te enua ra, i muri ake i te ua ra.”​—2 Samuela 23:3, 4.

Kua tika ta te Atua au tuatua i te tuatau o te tutara anga tuatua tika a te tamaiti a Davida, te Ariki ko Solomona. Te akakite ra te Puka Tapu e: “Noo ua iora a Iuda raua ko Iseraela ma te au, ko te tangata katoa i raro ake i tana vine, e tana suke, mei Dana mai e tae ua atura ki Bereseba, e ope rava akera to Solomona au rā.”​—1 Ariki 4:25.

E iti tangata ikiia a Iseraela i taito ra no te Atua. Kua oronga aia i tana au ture kia ratou e kua akakite kia ratou e me akarongo ratou i tona reo, ka tuku aia ia ratou ‘ki runga rava atu i te pa enua ravarai o te ao nei.’ (Deuteronomi 28:1) Kare no to Iseraela uaorai tuatua tika inara no to Iehova tuatua tika i akateiteiiaʼi ratou. Te au akauenga ta te Atua i oronga kia ratou ra e teitei rava atu i te au ture a te au iti tangata i takapini ia ratou. Ei au tangata, e tu tiama kore katoa to ratou mei te reira au iti tangata katoatoa ra. No reira, te akaokiia ra te akameitaki anga ki te Ture teitei a Iehova e ta ratou akono anga tikai i te reira i taakiiaʼi ratou ki runga rava atu i te au iti tangata. Me akarongo ratou i ta Iehova au ture, kua rekareka ratou i tana mareka anga e te akameitakianga. Kua kite te Ariki ko Solomona i teia i te tuatau o tona tutara anga. Kua rauka iaia te karanga e: “E teitei te enua i te tuatua tika,” kua akamatakite ra aia e, “tei te kino ra i akakinoiaʼi te tangata nei.”​—Maseli 14:34.

Ma te tangi, no te au raveanga putuputu i te akarongo kore, kua tukuna ravaia te iti tangata o Iseraela ki tetai turanga akaaka rava. Kua mamae ratou i te taakama anga a te au iti tangata. I te openga iora kua arataki atu teia ki to ratou kopae takiri angaia no tetai iti tangata ou i te pae vaerua.​—Mataio 21:43.

Iseraela Vaerua

I tetai uipaanga a te pupu akaaere Kerititiano i Ierusalema, i raro ake i te akauruanga kua karanga a Iakobo, tei anauia mai ei ngati Iuda e, “kua akara aroa mai te Atua i te etene i muatangana, e rave i tetai papaki tangata i roto ia ratou ra no tona ingoa.” (Angaanga 15:14) Kua kapiki te apotetoro ko Paulo i teia iti tangata Kerititiano ou ko “te Iseraela o te Atua.” (Galatia 6:16) No runga i te akakoroanga o to ratou kapikianga, kua tata a Petero e: “E uki ikiia ra kotou, e kau taunga ariki, e iti-tangata tapu, e aronga okoia; kia akakite ua kotou i tona meitaki, to tei kapiki ia kotou i to roto i te poiri, kia tae ki tona mārama umereia ra.” (1 Petero 2:9) Ei au tangata ikiia no te Atua, ka kaka ratou ei turama i teianei ao. Na to Iehova tuatua tika e akateitei ia ratou.​—Philipi 2:15.

Te ikianga i teia au Iseraela i te pae vaerua ka akaaiteia atu ki te mainaanga i te taimana. Me apainaia mai ki runga te one e taimana to roto, penei ka rauka ua mai e 1 carat (200 miri karama) i te 3 tane o te one. Tetai ravenga i taangaangaia ana ei akatakake i te au taimana ko te kairoanga i te one ki te vai e te akataeanga i te reira na runga i te au kaingakai inu. Kare te taimana e peke i te vai, e kua pipiri te reira ki runga i te inu koi tamaia atu ei te au apinga kare e inangaroia. I teia turanga te tungatunga ra rai te au taimana. Inara, me tipuia e me akakanapanapaia, ka akaata mai ratou i te marama mei te au ngai katoatoa.

Mei te au taimana peke kore i te vai ra kare i te tuanga no te au mea tei takapini ia ratou ra, kua akatakakeia to Iehova au tangata mei teianei ao. (Ioane 17:16) I te akavaitata mua angaia ki te marama, penei te ngere ra ratou i te manea. Inara te akatupu ra ta Iehova Tuatua e te vaerua i tetai tu tangata ou i roto ia ratou, e te kaka ra ratou ei turama i teianei ao. No to Iehova tuatua tika i akateiteiiaʼi ratou ki runga e te akaata maira i te marama kaka o te tuatua mou o te Patireia i te au ngai katoatoa, kare no to ratou uaorai tuatua tika.

Inara, mei te tuanga openga mai o te anere mataiti mua T.N., kua o mai te apiianga takake ki roto i te au putuputuanga e e manganui tei akakinoia. Tei karangaia e ko te au Kerititiano ra kua kapitiia atu ki te au iti tangata o teianei ao e kare e rauka i te akatakaia mei te ao i takapini ia ratou ra.

I teia tuatau kua akaoki akaouia mai tetai toenga tiratiratu o te Iseraela vaerua ki te mareka anga o Iehova ra. Kua akatakake ratou ia ratou uaorai mei teianei ao e kua tama ia ratou uaorai i te “au viivii katoa o te kopapa e te vaerua.” (2 Korinetia 7:1) No te tu ma e te tau tikai ki mua ia Iehova, te akono ra ratou i tona tuatua tika. Kua taaki teia ia ratou ki tetai turanga teitei o te mareka anga i runga rava ake i te au iti tangata o teianei ao. Na roto i ta ratou tutu maroiroi anga i te tuatua meitaki o te Patireia, kua akavaitataia mai tetai aronga maata o te pa enua kia Iehova e kua riro ei tuanga no tona au tangata.​—Apokalupo 7:9, 10.

Te Kite ra Teianei Ao i te Tuke

I tetai au taime te akapaapaa ra te aronga mana o teianei ao i te tu akono o te au tavini o te Atua. I tetai tuatau i topa akenei, kua tuatua te pu opita paruru o te Pretoria Show ­Grounds, i Aperika Apatonga, no runga i te tu o te Au Kite o Iehova, mei te au tu tangata ravarai, e taangaanga ra i te reira au ngai no ta ratou au uruoaanga mataiti. I rotopu i etai au mea, kua tata aia e: “Te akara aroa ua ra te katoatoa, te au tangata te tuatua meitaki ra ki tetai e tetai, te tu i akaariia i teia au ra i topa​—te akaari katoatoa maira i te tuke o te au mema o to kotou totaiete, e te noo kapiti ra te katoatoa mei tetai pamiri mataora ra.”

Ka rauka i te au tangata o Iehova i te tauturu mai i te tuatua tika o tona iti tangata kare e ki te reira au akaputuputuanga maata anake mari ra ki to ratou au oraanga muna katoa. Ei akaraanga, kua tae mai tetai reta ki te manga o te Totaiete Punanga Tiaki i Aperika Apatonga mei ko mai i tetai vaine i Johannesburg, i te na ko anga e: “I teia epetoma i topa kua akaoro atu au i toku motoka ma taku pute moni i runga ake i te motoka. Kua topa te reira i Jan Smuts Avenue e kua mouria atu te reira ma te au mea katoatoa i roto e tetai mema o ta kotou putuputuanga, ko Mr. R​—​, tei ringi mai e tei akaoki mai i te reira kiaku. . . . Te ariki maata nei au i teia tu tiratiratu tei riro ei mea putuputu kore i te raveia i teia tuatau nei e te akameitaki nei i ta kotou putuputuanga no te akanooanga i te au kaveinga ta to kotou au mema e aru ra.”

Ae, na te aruanga i ta Iehova au kaveinga tuatua tika, kua akaariia mai tona au tangata e e tuke rava mei to teianei ao. I te mea e te akaari ra teia aronga i to Iehova ra tuatua tika, te akavaitataia atura te aronga ngakau tiratiratu ki te putuputuanga Kerititiano. E mea natura kia reka atu i tetai apinga ma e te viivii kore. Ei akaraanga, i tetai ra kua aere mai tetai tangata ke ki te uipaanga a te Au Kite o Iehova i Zurich, Tuiterani, e kua karanga e ka inangaro aia kia riro mai ei mema no te putuputuanga. Kua akamarama aia e ko tona tuaine kua akaateaia ki vao no te tu tau kore e kua karanga katoa e ka inangaro aia i te piri atu ki tetai akaaerenga “kare e akatika ana i te tu akono kino.” Kua akakite katoa te New Catholic Encyclopedia e te kiteaia ra te Au Kite o Iehova e “ko tetai o te au pupu meitaki roa atu te tu i teianei ao.”

Koi taaki ei te tuatua tika i tetai, ka apai mai te ara i te akama ki rungao i to tetai ingoa meitaki, me kiteaia tikai te tarevake kino i te ngai tangata. I tetai au taime ka apai te putuputuanga Kerititiano i te akama tei tukunaia ki rungao i te reira e tetai o te au mema tei rave i te ara kino ra. Ma te marama, ka rauka i te au mema tiratiratu o te putuputuanga i te paruru i te ingoa meitaki o te putuputuanga na te akaarianga e kua akoia te tangata rave tarevake ra na roto i te tu tangi, koia oki, kia rotai atu i te au kaveinga Tuatua Tapu. Me rave ua rai tetai tangata i te ara e kare e tataraara, ka kopaeia aia mei roto mai i te putuputuanga​—ka akaateaia ki vao.​—1 Korinetia 5:9-13.

Te Tumu i Akaateaiaʼi Tetai Papaki ki Vao

Noatu e te akaateaia ra etai tauatini ua atu ki vao mei te putuputuanga Kerititiano i te au mataiti tataki tai, e patene meangiti ua te reira o te Au Kite vaitata i te rima mirioni i teianei ao. Eaa ra te reira takainga pakari i raveiaʼi ki tetai ua atu tangata i roto i te putuputuanga Kerititiano? Te tu o te tarevake i raveia ko tetai ia o te au tumu ka tamanakoia. Inara ko tetai tumu maata roa atu koia oki me kua tataraara tikai te tangata rave tarevake ra no te tarevake kino i raveia. Me kua mii tikai aia, kua anga kia Iehova i te pure ma te ngakau tae, te patianga kia akakoreia no te ara tei raveia Kiaia, e kua kimi i te tauturu a te au tangata irinakiia i roto i te putuputuanga, penei ka tauturuia aia kia rauka akaou te mareka anga a te Atua e kia vai rai ei tuanga no te putuputuanga.​—Maseli 28:13; Iakobo 5:14, 15.

Me rave tetai tamaiti e pirianga meitaki tona e te oraora ma tona papa i tetai apinga te ka akamamae i tona papa, ka tau raua roaʼi i te rave viviki i te akaoki akaou mai i te reira pirianga puapinga. Mei te reira katoa, me akatapu tatou i to tatou au oraanga kia Iehova, te tomo atura tatou ki roto i tetai pirianga puapinga tikai kiaia. No reira, me rave tatou i tetai apinga te ka akamamae iaia, ka rave viviki tatou i te kimi i te akaoki akaou mai i te reira pirianga ma to tatou Metua i te Rangi.

Ma te mataora, ko etai papaki tei roto rai i te turanga i akaateaia ki vao kua apai ki te ngakau i te akatutu anga o te tamaiti kaimoumou apinga. I reira te akaaiteia atura a Iehova ki tetai Metua aroa tei papa ua i te rave akaou atu i tetai tangata rave ara ra tei tataraara me anga mai te reira tangata i te kimi i te akakore anga a te Atua. (Luka 15:11-24) Te tataraara ngakau tae tikai e te anga ke anga mei te mea kino ko tetai ia o te ravenga i te oki atu ki te mareka anga a Iehova e te putuputuanga Kerititiano. Etai aronga rave tarevake i tataraara ra tei kite i te ngakau taitaia i raro ake i te teimaa o to ratou apa kua akakeuia kia tataraara e kia apai i te au takainga no te oki atu ki te ngai aroa o te putuputuanga Kerititiano. Kua ariki ratou i reira i te au tuatua a Iehova ia Isaia 57:15.

Ei tapu i te au tangata tataki tai kia kore e oki atu ki te akono anga aroa a Iehova, ka inangaro a Satani i te akavare e kare e akakore anga no te au ara tei raveia. Inara kua rava te atinga oko o Iesu Karaiti ei tapoki i te au ara a tetai ua atu tangata tei tataraara​—ae, e “ta to te ao katoa nei ra” ara akatuangaia. (1 Ioane 2:1, 2) Ko te ara anake tei kore i tapokiia e te oko ko te ara ki te vaerua tapu o te Atua, tei tau ra ki te akakoro i te meameaau atu ki te angaanga a te vaerua o te Atua, mei te au ara kino ra a Iuda Ikariota e te au tata tuatua e te au Pharisea e manganui.​—Mataio 12:24, 31, 32; 23:13, 33; Ioane 17:12.

Akonoanga i to Iehova ra Tuatua Tika

I te mea e kua akaoki akaouia mai te toenga o te Iseraela vaerua ki te mareka anga o Iehova ra i te 1919, kua akateitei roa ia atu ratou ki runga mei te ao i takapini maira. Kare teia e no tetai ua atu tu meitaki i to ratou tuanga ra mari ra no to ratou tu puareinga i te kauraro atu i te au ture a Iehova e tana au turanga. Ko tei tupu, e mirioni ua atu te “mamoe ke atu” a Karaiti tei akavaitataia mai ki tetai taokotai anga ma te Iseraela vaerua ei au oa tiratiratu. (Ioane 10:16) Te apai maira teia au tangata i te kaka e te akangateitei anga kia Iehova i roto i tetai ao tei atea ke rava mei ta te Atua au turanga tuatua tika. Mei ta te makatini Aperika Apatonga ko te Personality i akakite ra: “I te akaraanga te ki tikai ra te Au Kite o Iehova i te au tu meitaki e te vaitata ra i te matara mai mei te au tu kino.”

E tamou ua atu ei ki teia turanga akateiteiia i roto i tetai ao kare e akono ana i te Atua, ka anoanoia te au mema tataki tai o te putuputuanga Kerititiano kia akono i te oraanga ma e te tau tikai ki mua ia Iehova. I roto i te Puka Tapu, te akatutuia maira te akaaerenga a Iehova i te rangi e te au mea ma. Kua kiteaia te reira mei tetai vaine manea ra tei kakauia i te ra e tei raro ake te marama i tona vaevae. (Apokalupo 12:1) Kua akataka katoaia a Ierusalema Ou mei tetai oire tapu ra, te manea i te akaraanga. (Apokalupo 21:2) Kua orongaia atu ki te au mema tiratiratu o te vaine akaipoipo a Karaiti te “kakau meitaki, e mea viivii kore, e te teatea.” (Apokalupo 19:8) Te au tangata o te aronga maata kua kiteaia ma te “kakau teatea i te kakau anga.” (Apokalupo 7:9) Te au tangata tei inangaro i te tuatua tika te akavaitataia atura ki tetai akaaerenga ma. Ei tukeanga, kare ta Satani akaaerenga e ma ana. Te akatutuia maira tana akatere anga akonoanga e tetai vaine akaturi, e ko te aronga i vao ake i te oire tapu te akatakaia maira e e repo, kare e ma ana.​—Apokalupo 17:1; 22:15.

Te taputouia ra te oraanga mutu kore ki te aronga tuatua tika. Te au tangata akaputuputuia e akono ra i to Iehova ra tuatua tika e manakonako anga to ratou no te oraanga atu i te openga o teia akatere anga kino. “Ko tei akarongo mai iaku ra, ka noo marie ua ïa ma te ora; e akaea ua aia ma te mataku kore i te kino,” i taputou mai ei te Atua ia Maseli 1:33.

Mei teaa te rekareka me tutara mai te Solomona Maata Atu, ko Iesu Karaiti, ki rungao i te reira ao ou ma te tuatua tika, i te mataku ia Iehova ra! (2 Petero 3:13) Ka riro te reira mei te marama i te popongi ra me iti mai te ra, e popongi tumurangi kore. Ka noo te au tangata ravarai o te enua nei ma te tinamou, ko te reira i raro ake i tana uaorai tumu vine e te tuke, mei te reira atura. Ka akamanea te totaiete tangata tuatua tika i te enua e ka noo ki tona ngai tikai i te ao katoa e pini ua ake ei akapaapaa anga mutu kore i to tatou Atua, ko Iehova.​—Mika 4:3, 4; akara katoa ia Isaia 65:17-19, 25.

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 26]

Garo Nalbandian