Te Au Tamariki ma Tetai Tuatau Tinamou ki Mua
“E RIKARIKA e te viivii mei tetai ua atu [rave anga tauati]”—na reira te tiati e rave ra i tetai akavaanga ua ake nei i te akatutu anga i te rave kino. E varu pupu mapu ou, mei te 14 ki te 18 mataiti, te opu anga i tetai vaine turoto i tetai ngai i roto i te oire o London, kua rave i te au peu ainga taokioki ua ki rungao iaia, e oti kua titiri iaia ki roto i tetai ara vai i te pae mai noatu i nana ei e kare e rauka iaia i te kau. Ma te maramaia, kua akakite te mama o tetai o te au mapu ou e kua maki tikaiia aia i ta tana tamaiti i rave i tona kite anga i te ripoti nuti i runga i te tivi.
Ma te maromaroa, te akaata ra teia tumatetenga i te tupu ra i te au ngai tangata o teia tuatau. Kua riro mai te tu kino ei mea matauia, i roto i te angaanga rave kino, te pekapeka anga i te kainga, me kore te au kaitamaki anga eteniki o te au ngai Balkan, i Aperika rotopu e te opunga, e tetai atu au ngai. Ka maata mai te au tamariki i roto i teia au tu turanga, me kore ra ka rongo putuputu ratou i te reira. No reira oki, e manganui te akatupu ra i tetai akara anga ketaketa o vao ake, “kare e aroa natura,” “ma te kore e [tu] akatere-uaorai.”—2 Timoteo 3:3, NW.
“Ei Roto Riri”
I te tata anga te apotetoro Kerititiano ko Paulo i te rua o tana reta ki tona taeake tangata pakari ko Timoteo, ko Roma te mana taoonga akaaere i te reira taime. Kua tupu maata te tu kino e te rave anga kino i roto i te au ngai akaariari Roma. Inara, kua akamatakite a Paulo e a te tuatau ki mua, ka tae mai te au tuatau “ngata roa no te akono atu.” (2 Timoteo 3:1, NW) Ma te tau, te tuatua Ereni te akatutu ra i teia au tuatau e “ngata roa no te akono atu” ka kapiti mai te manako o to ratou “roto riri” anga. Te akaari maira tetai tupu anga i te tuatau o ta Iesu angaanga orometua i te enua e tere atu i te 30 mataiti i mua atu ana te akaari maira e eaa to muri ake i etai o te tu roto riri kino i tona tuatau.
Koi tae ua ake maira a Iesu na te poti i te tapataatai itinga o te Tai o Galilea. Iaia e takai ra ki runga i te tapataatai, e rua nga tangata tei aravei atu iaia. Na to raua tu rerevao e te aoaoa anga i akataka meitaki mai e e apinga tarevake tikai tetai ia raua. E akara anga “toa maata” raua, tei uruia e te temoni.a Ko ta raua i aoa ra no ko mai ia i te au vaerua kino tei akatere ra i to raua tu ta ua. “Eaa taau ia maua nei, e Iesu, e te Tamaiti a te Atua ra?” i aoa ei te nga tangata. “I aere mai koe e akamamae ia maua, auraka kia tae ki te tuatau tikai?” Kua kite meitaki te au vaerua kino tei uru i nga tangata e rua e kua akanoo takere te Atua i tetai tuatau no te rave i tana akava anga ki rungao i te au temoni. Tera te aiteanga ka akapouia raua ma te mutu kore. Inara e tae ua atu ki te reira taime ka aere ratou ka taangaanga i to ratou tu kite ririnui no te akakeu i te ta roto riri maata. Na ta Iesu rave anga temeio ua no te tuaru i taua au temoni i apai mai i te akamaru anga ki te nga tangata e rua.—Mataio 8:28-32; Iuda 6.
Me rave te au tangata o teia tuatau, kapiti mai te au mapu ou, na roto i tetai tu neneva, ka tau tatou kia akamaara i te reira tupu anga. No teaa ra? No te mea i teia 20 anere mataiti, te aro atura tatou i tetai kino mei te reira, mei ta te puka openga o te Pipiria, ko Apokalupo, e akataka maira: “E mate ra oki to te enua e to te tai! tei raro atu na oki te diabolo ia kotou na, e riri maata oki tona, no te mea kua kite aia e e manga tuatau poto ua tona e toe nei.” (Apokalupo 12:12) E akara, ine, te ka aru mai i teia taakaaka anga ia Satani ko te “riri maata” no te mea kua kite aia e e manga taime poto ua tona.
I Raro Ake i te Tamaki Anga
Mei tei taiku putuputuia i roto i te au kapi o teia tianara, kua kite te mataiti 1914 i te akaterono anga o Iesu Karaiti ei Ariki o te Patireia o te Atua i te rangi. Kua rave viviki a Iesu i te patoi i te enemi maata o te Atua, ko Satani. No reira, kua araiia te Tiaporo e tana au temoni mei te rangi, e i teianei te akara tikai ra ratou i teia enua. (Apokalupo 12:7-9) Ma tona pini anga mana tei kotinga maataia, ‘te aaere nei oki a Satani, mei te liona ngunguru ra, i te kimi anga i te tangata e pou iaia.’ (1 Petero 5:8) Koai ma te ngoie ra iaia i te puereere? Kare ainei i te mea marama uaia i te manako e ko te aronga tikai tei ngere ra i te tu karape i te oraanga e te au pirianga tangata? No reira kua riro mai te au tamariki i teia tuatau ei au takete na te Tiaporo. Na roto i te maata anga o ta ratou imene e te au peu tamataora anga, te kanga atura ratou ki roto i te rima o tei kitea koreia e akavare kikite ra.—Ephesia 6:11, 12.
Noatu me tauta te au tamariki i te akameitaki i to ratou oraanga, kua kite ratou ia ratou uaorai i te tapupu angaia. Mei te openga o te Tamaki II o te Ao, kua tauta te au tangata i te au enua e manganui tei tamaki i mua atu ana i te tutaki na te oronga anga i tetai tu oraanga puapingaia ki to ratou au ngutuare tangata. Te au apinganui, te akaangaroi kotinga koreia, e te tamataora kua riro mai ei akakoro anga maata. Tei tupu mai mei te reira, e manganui tei mamae. “Te aronga e māro e kia maata te apinga,” i akamatakite ei a Paulo ia Timoteo, “e rokoia ïa e te timataanga, e te ereere, e te anoano neneva e manganui, e kino ei ra . . . Ko te anoano maata oki i te moni te tumu o te au kino katoa nei; kua taka ke rava oki tetai aronga i te akarongo nei . . . e kua ko mama rava ia ratou uaorai i te iriea e manganui.” (1 Timoteo 6:9, 10) I te maata anga o te taime, te kite nei tatou i te au tangata o te taiate apinganui o teia tuatau i te ko mama angaia ma te au mamae o te pae puapinga, te moni, e te manako ngakau. I rotopu ia ratou e au tamariki e manganui, e aronga tei takinoia e teia ravenga a te enemi maata o te Atua.
Ma te mataora, ra, te vaira te nuti meitaki. No runga te reira i te au tamariki, te aronga e tuatau tinamou to ratou i mua ia ratou. Akapeea teia e tupu ei?
E Kimi e ka Kitea e Koe
E manganui te au tangata e au manako ngateitei to ratou. Ka kopae ratou i te au turanga kino tei matauia i rotopu i te aronga mamaata. Te reka kore ra ratou i te tu tika kore e te maro o te au tangata poritiki e te au tangata pitiniti anoano i te mana taoonga ririnui. Me e mapu ou koe, penei te manako ra koe mei teia.
Ka akamanako ana ia Cedric, e mapu tane i tona au mataiti ou, e kare nona anake ua te kite anga mei teia.b I tona meangiti anga, e maata tona au mataku, kapiti mai te mataku i te mate. Kua manako aia e eaa te akakoro anga i te oraanga. Te kore anga e kitea te au pauanga ki tana au uianga e i te tae anga ki te 15 mataiti, kua aru ua atu aia i te manakonakoanga i te aiteanga o te oraanga ma tetai atu au mapu ma te au manako. “Ka puipui matou i te maruana ma te noo ua e te puka no tetai tuatau roa,” i maara ei iaia. “Kua kite koe e te manako ra te katoatoa i taua mea rai e koe ra, inara kare a tetai ua atu au pauanga.”
Mei tetai atu au tamariki e manganui, kua inangaro a Cedric i te peu akanavenave. Kare te kai apinga akakona i akamerengo ana iaia. Kare i roa kua o aia ki roto i te keiaanga e te okooko anga apinga akakona. Noatu rai kua kimi aia i te au akaao anga ou. Kua akamata aia i te keia ei ota. “Kua reka tikai au i te reira,” i nana ei. “Inara kare rava au i keia ana mei te tangata noa nei. Me keia au i tetai motoka, ka akaruke meitaki ua au i te reira. Me keia au i tetai pitiniti, ka rave ua au me kua kite au e e insurance to ratou. Kua tauturu te reira iaku kia akatika i taku e rave ra.” Mei taau ka tapapaia atura, kua taopenga a Cedric ki roto i te are auri.
Kua maara ia Cedric e: “Kua tuatua mai a Mark, e taeake mouauri, kiaku. Te kiteanga e e koroti maatamaata tei tatatauia ki a runga i toku rima, kua ui mai aia no teaa i raukaʼi iaku teia. Kua manako aia i te reira ei mea puapinga kiaku i te pae o te akonoanga.” I nga mea epetoma i muri mai, kua oronga a Mark kia Cedric i tetai kopi o te puka Ka Rauka ia Koe te Ora Mutukore i Paradaiso i te Enua Neic “‘Ka Rauka ia Koe te Ora Mutukore’—kua u viviki tikai taua au tuatua kiaku. Ko te reira ta maua i tuatua putuputu ua, inara kare rava maua i kite tikai i te reira.” I muri ake i te au uriurianga ma tetai o te Au Kite o Iehova tei atoro mai i te are auri, kua kite mai a Cedric i tana i kimi e ka rauka—inara na roto anake ua i ta te Atua mataara.
“I toku akamutu anga i te piri ki toku au oa i mua ana, kua akamata au i te tere viviki ki mua,” i akakite ei a Cedric. Kare tona tere anga ki mua i te pae o te marama e te mataora i te mea ngoie. “Te angaanga nei rai au ki runga i te reira,” i nana ei. “Kia matakite au i te tu o taku e manako ra.” Ae, te ariki ra a Cedric i teianei e na tona tu rau-manako ua i arataki iaia ki roto i tetai ereere a te Tiaporo, te manakoanga e ka rauka anake ua tana au akakoroanga na te oanga ki roto i te au angaanga tei manako ua i te akanavenave anga.
Ma te mataora, kua roa i teianei to Cedric aere anga mai ki vao i te are auri, e kua rekareka aia i te akataeake anga tamou ma tetai pae tei kitea ta ratou i kimi ana. Koia tetai o te Au Kite o Iehova i teianei e te aiteite ra to ratou manakonakoanga o te nooanga ki roto i te Parataito i te enua nei. Te akara katoa ra aia ki mua ki te openga o te mana satani i tona au tu akavare anga katoatoa.
E tikai, kare ko te au tamariki anake ua mei ia Cedric tei rauka ra tetai tuatau tinamou ki mua; kua utuutuia mai tetai pae ma te au metua tu Atua, tei apii ra ki roto i ta ratou tamariki tetai aroa no te tuatua mou Pipiria.
E Puapinga Maata te Terenianga Tu Atua
“E apii i te tamaiti i te arataa e tikaʼi iaia kia aere ra; e kia pakari aia ra, kare e akaruke i taua arataa ra,” i tata ei te ariki pakari ko Solomona i taito ra. (Maseli 22:6) Kua tika teia i te turanga o te au tamariki okotai manako tei iki ra i te aru i te turanga a te Pipiria.
Ko Sheila, Gordon, e Sarah tei rave i teia. Kua maara ia ratou e kua tuku to ratou metua i te puapinga maata ki runga i te akarongo anga i te akauenga a Karaiti kia ‘aere e akariro ei pipi’ na te tutu aereanga i te tuatua meitaki o te Patireia. (Mataio 24:14; 28:19, 20) “I tetai ua atu tuku anga tuatua tei raveia, e tuatua ua ana maua ko Mama ki tetai e tetai, ‘Eaa ta teia ka akatupu ki te angaanga tutu aere?’” i maaraʼi ia Sheila. “Kua akangaropoina maua i te au parani i te manakoanga i teia,” i akakite ei aia, te tuatuaanga, “inara mei teaa atura te au akameitakianga tei rauka ia maua!” Noatu i te openga o te au ra roa tei akapouia te atoroanga i te au kainga o te au tangata ma te tuatua meitaki, ka oki rai a Sheila raua ko mama ki te kainga ma te imenemene. “Kua ki toku rekareka,” i nana ei. “Te kite nei au i teia i teianei.”
Kua maara ia Gordon i tetai aiai Maanakai rekareka e manganui. “Kua patiia au ki te au kainga o te aronga pakari o te putuputuanga, te ngai e au uiuianga e te au uriurianga puapinga ta matou. Kua akamaroiroiia matou kia tamou ngakau i te au irava mei te Pipiria, te tuatua va ua no runga i te au tumu manako Tuatua Tapu, te akakite i tetai kite anga no te tutu aereanga, e te apii e akapeea te angaanga Patireia i te tupu maata anga,” i maaraʼi ia Gordon. “Kua tauturu pouroa teia au mea iaku kia akanoo i tetai tango meitaki e te tatanu i te aroa no te Atua ko Iehova.”
E au akamaaraaraanga mataora to Sarah o te au aiai tei akapouia ma te Au Kite tei atoro maira. “Ka kaikai kapiti matou. I reira ei akamutu i te ra, ka akatangi matou i te piano, te aruanga i te aronga e imene ra i te au imene no runga i te Patireia o te Atua. Kua tauturu maata tikai te imenemene anga ia matou, i te tuatau tikai o to matou au mataiti aere apii, no te mea kua akatika te reira ia matou kia rave kapiti i te au mea ei ngutuare tangata.”
E tikai, kare te katoa anga o te au tamariki tei kimi i te akamareka ia Iehova ma te au turanga ngutuare tau. Inara, na te piri vaitata anga ki tetai atu au ngutuare tangata Au Kite i roto i te putuputuanga ka oronga kia ratou te tu tinamou e tetai noo anga tamou.
E Akaperepere i Tetai Tango Tinamou no te Tuatau ki Mua
E iki anga ta te au tamariki i teia tuatau. Ka rauka ia ratou i te aere ua atu ma teia ao kino i te reira i te topa takiri anga ki roto i te akapou anga i te “mate maata” e aere maira ta Iesu i totou ra. Me kore ra ka rauka ia ratou i te ‘akariro i te Atua ei irinaki anga no ratou e te akono i tana ra au akauenga,’ mei ta te tata taramo ko Asapha i imene ra. Na te akarongo i te Atua e arai ia ratou mei te riroanga mai ei “uki māroketaketa e te meameaau; e uki kare i akonokono i to ratou ngakau, e kare to ratou vaerua i tika tikai i te Atua.”—Mataio 24:21; Salamo 78:6-8.
I roto i te tere atu i te 80,000 au putuputuanga o te Au Kite o Iehova i teianei ao, ka kite koe i te au tamariki e manganui taau ka mareka ra. Kua aru ratou i te ako anga a Paulo ki te mapu ko Timoteo ‘kia takinga-meitaki, e kia apingaia ra i te angaanga meitaki ra, kia maata atu ïa ia ratou kia oronga aere, kia tau i te uipa; i te akaputu marie anga i te meitaki tumu no ratou uaorai a muri atu.’ Tei tupu, kua rauka ia ratou i teianei “te ora mutu kore.” (1 Timoteo 6:18, 19) E rave kia kitea maata atu teia au Kerititiano ngakau tae na te aereanga ki ta ratou au uipaanga. I reira e rauka katoaʼi ia koe te manakonakoanga no tetai tuatau tinamou ki mua.
[Au Tataanga Rikiriki i Raro]
a Te uri ra te “roto riri” i taua tuatua Ereni tei taangaangaia ia Mataio 8:28 e ia 2 Timoteo 3:1, NW.
b Tauiia te au ingoa.
c Neneiia e te Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Tutu i te kapi 7]
E au vaerua kino to muri ake i te nga tangata “toa maata” ta Iesu i rapakau ra
[Tutu i te kapi 8]
Patuanga ‘i te meitaki tumu a muri atu’