E Akono i Toou Irinaki Anga ma te Ketaketa ki te Openga

KA TAMANAKO ana i tetai pairere meangiti e rere ra ki roto i te au turanga reva kino. Kare e rauka akaou i te paireti i te kite i te au ngai o te enua. Kua koropini te au tiao rangi petetue iaia. Kare e rauka iaia i te kite i mua roa atu i tona maramarama, inara kua papu iaia e ka rauka iaia i te akaoti meitaki i tona tere. Eaa te tumu i tona irinaki anga papu?

Kua rauka iaia te au apinga tau tikai e raukaʼi iaia i te rere na roto i te au tiao rangi e te to i roto i te poiri. I tona ara rere anga, i te pae tikai i te ngai to anga, ka arataki te au ai uira iaia, e tei iaia te ravenga o te tuatua anga ki te aronga akatere i te au apinga rere i te mareva i raro i te enua.

Na roto i tetai akaaite anga, ka rauka ia tatou i te aro atu i te tuatau ki mua ma te irinaki anga papu, noatu e te poiri tangotango ua atura te au turanga o teianei ao i te au ra. Penei te roa ua atura to tatou tere na roto i teia akatereanga kino mei ta etai pae i tapapa, inara ka papu tikai ia tatou e tei runga tatou i te kaveinga tau e i te ora tau. Akapeea tatou e papu ei? No te mea tei ia tatou te arataki anga tei rauka ra ia tatou i te kite tei kore ra e rauka i te kite tangata.

Te riro ra te Tuatua na te Atua ei ‘turama no to tatou nei arataa,’ e e mea “mou ïa, e pakari ei te kamakura.” (Salamo 19:7; 119:105) Mei te au ai ra tei arataki i te ara rere anga o te paireti, te akanoo tika meitaki ra te Pipiria i te au tupu anga i te tuatau ki mua e te oronga maira i te au ikuiku anga taka meitaki e raukaʼi i te akapapu kia tae meitaki tatou ki te ngai e aere ra tatou. Inara, e puapingaʼi mei te arataki anga tu-Atua, kia irinaki tatou i te reira.

I roto i tana reta ki te au Epera, kua raurau a Paulo i te au Kerititiano ngati Iuda ‘kia tamou marie rai ratou i to ratou irinaki mua ma te maroiroi, e tae ua atu ki te openga.’ (Ebera 3:14) Penei ka ngaueue te irinaki anga me kare ta tatou mou anga i te reira i ‘tamou marie.’ No reira i tupu mai ei te uianga, Akapeea e raukaʼi ia tatou i te akamatutu i to tatou irinaki anga kia Iehova ma te ketaketa ki te openga?

E Taangaanga i Toou Akarongo

I mua ake ka rere matapo ei tetai paireti, te irinaki takiri anga ki runga i tana au apinga akarere e te arataki anga i raro i te enua, ka anoano aia i te terenianga tau meitaki e kia maata te au ora rere anga. Ma te aiteite katoa, ka anoanoia tetai Kerititiano kia taangaanga ua i tona akarongo e raukaʼi i te akono i tona irinaki anga na te arataki anga a Iehova, i te taime tikai me tupu mai te au turanga ngata. Kua tata te apotetoro Paulo e: “No te mea ra tei ia matou katoa taua ngakau akarongo ra, mei tei tataia ra e, ‘Kua akarongo au, no reira au i tuatuaʼi;’ kua akarongo katoa matou, i tuatuaʼi matou nei.” (2 Korinetia 4:13) No reira, me tuatua tatou i te tuatua meitaki no runga i te Atua, te taangaanga ra tatou e te akaketaketa ra i to tatou akarongo.

Ko Magdalena, tei akapou e a mataiti i roto i tetai puakapa tamamae anga i te tuatau o te tamaki anga rua o teianei ao, kua akataka aia i te puapinga o te angaanga tutu aere: “Kua apii mai toku mama iaku kia akono i te akarongo ketaketa, e mea puapinga kia manako ua rai i te turanga pae vaerua o tetai atu. Te maara nei iaku okotai tupu anga tei akatutu i toku manako ngakau. I muri ake i to maua tuku angaia mai ki vao i te puakapa tamamae anga o Ravensbrück, kua tae maua ko toku mama ki to maua kainga i te Varaire. Inara e rua ra i muri mai, i te Tapati, kua piri atu maua ki te au taeake i te tutu aere anga mei tera are i tera are. Kua irinaki tikai au e me akamanako tamou ua maua i te tauturu anga i tetai atu kia irinaki i te au taputou a te Atua, ka riro mai taua au taputou ra ei mea tika tikai kia maua.”​—Akaaite ia Angaanga 5:42.

Te akonoanga i to tatou irinaki anga ketaketa ki te openga ka umuumuia te angaanga pae vaerua i roto i tetai atu au tuanga ngai. Te apii naau uaorai ko tetai ia taangaanga anga meitaki no te akaketaketa i te akarongo. Me aru tatou i te tu o te au tangata Berea e te akara matatio ma te aruaru i te au Tuatua Tapu i te au ra, ka tauturu te reira ia tatou “kia rauka te irinaki kite pu tikai e tae ua atu ki te openga.” (Ebera 6:11; Angaanga 17:11) E tika, i te apii naau uaorai ka umuumuia te taime e te tu anoano tikai. Penei, ko te tumu te reira i akamatakite ei a Paulo i te au Epera no runga i te kino o te “akatau,” me kore te kope, i roto i teia au mea.​—Ebera 6:12.

Penei ka riro te tu kope ei au tupu anga kino i roto i te au ngai e manganui o te oraanga. Kua kite a Solomona e “tei te akatau o te rima ra e tuturu ei te are.” (Koheleta 10:18) Kare e roa atu ana me kore a muri akera ka topatapata mai te ua na roto i tetai tauu are kare i akonoia. Me akatau tatou i to tatou rima i te pae vaerua e e kore e akono i to tatou akarongo, ka o mai te au ekoko anga. I tetai tua, na te manakonako anga tamou e te apii anga i te Tuatua na te Atua ka akamatutu e ka paruru te reira i to tatou akarongo.​—Salamo 1:2, 3.

Patuanga i te Irinaki na Roto i te Kite Anga

E tika, ka apii tetai paireti na roto i te kite anga pera katoa na roto i te apii meitaki e ka rauka tana au apinga akarere i te irinakiia. Pera katoa, to tatou irinaki anga ki roto ia Iehova ka tupu ia me kite tatou i roto i to tatou uaorai oraanga te tika anga o tana akono anga aroa. Kua kite a Iosua i te reira, e kua akamaara aia i tona au taeake Iseraela: “Kua kite oki kotou ravarai i roto i to kotou ngakau, e i roto i to kotou katoa au vaerua, e kare rava tetai o te au mea meitaki ta to kotou Atua ta Iehova i tuatua mai ia kotou i poka; kua ope rava i te tupu ia kotou.”​—Iosua 23:14.

Ko Josefina, e tuaine akaipoipo no Piripine mai, kua apii katoa aia mei teia. Kua akataka aia i tona oraanga i mua ake ka kite ei aia i te tuatua mou: “E inu ua ana taku tane i mua ana, e me kona aia, ka riri aia e ka pa iaku. Kua riro to maua oraanga akaipoipo mataora kore ei kino katoa ki ta maua tamaiti. Te angaanga ra maua roaʼi ko taku tane, te rauka anga te moni meitaki, inara kua kaimoumou maua i te maata anga o ta maua moni na roto i te pere moni. E maata te au oa o taku tane, inara ko te maata anga ia ratou kua inangaro ua i tona pirianga oa kia tutaki oki aia i te au kava, e kua tauta katoa etai pae i te akakona iaia no te kata aviri iaia.

“Kua taui te au mea i to maua kite mai anga ia Iehova e kua akamanako meitaki i tana ako anga. Kare taku tane e inu akaou ana, kua akamutu maua i te pere moni, e e au oa mou to maua tei aroa ra e tei tauturu mai ia maua. E akaipoipo anga mataora to maua, e te tupu maira ta maua tamaiti ei mapu tane meitaki. E meangiti ua to maua ora e angaanga nei, inara e maata atu ta maua moni. Kua apii mai te kite anga ia maua e te aite ra a Iehova mei tetai Metua aroa, tei arataki ua ia tatou na te arataa tau.”

Te ka tupu maira i te au ikuiku anga tei tukuia mai na te ratio me kore tetai apinga akarakara anga, i etai au taime ka kite te au paireti e ka anoanoia ratou kia taui i to ratou kaveinga. I tetai au taime penei ka taui tatou i te kaveinga kia tau ki te ikuiku anga a Iehova. “E na to kotou taringa e akarongo i tetai manga tuatua i muri mai ia kotou, i te na ko anga, Teia te ara, e na reira te aere; kia anga kotou i te pae katau, e kia anga kotou i te pae kaui.” (Isaia 30:21) Na roto i tana Tuatua e na roto i tana akaaerenga, te rauka ra ia tatou te ako anga no te akamatakite ia tatou i te au kino i te pae vaerua. No runga tetai i te au pirianga.

Ka Riro te Au Pirianga ei Pupui Ke ia Tatou mei te Kaveinga

Ka rauka ngoie ua tetai pairere meangiti i te pupui keia mei te kaveinga me kare te au taui anga tei anoanoia e raveia. Pera katoa, te au tu no vao mai ka pa putuputu ia i te au Kerititiano i teia tuatau. Te noo nei tatou i roto i tetai ao manako ua i te au mea pae kopapa te ngai e kata aviri ra te manganui i te au tu meitaki i te pae vaerua, te akapiri maata atu anga i te puapinga ki te moni e te au mea navenave. Kua akamatakite a Paulo ia Timoteo i te au ra openga e ka “ngata roa no te akono atu.” (2 Timoteo 3:1-5) Te au mapu tamariki, tei inangaro ra kia arikiia e kia kite uaia ratou, te riro ra ratou ei aronga maeu tikaiia ki te au pirianga kino.​—2 Timoteo 2:22.

Kua akataka a Amanda, e 17 ona mataiti e: “No tetai tuatau kua paruparu toku akarongo no toku au oa pupu apii. Kua tuatua ua ratou e e akonoanga arairai taku e te tau kore, e kua akamata teia i te riro mai ei mea akamaroiroi kore kiaku. Inara kua tauturu toku nga metua iaku kia marama e te riro ra te au arataki anga Kerititiano ei paruru kare i te arairai. I teianei te kite nei au e te tauturu ra teia au kaveinga iaku kia rauka tetai oraanga merengo maata atu i to toku au oa apii i mua ana. Kua apii au i te irinaki i te aronga tei manako mai tikai iaku​—ko toku nga metua e Iehova​—e te rekareka nei au i te angaanga painia.”

Noatu eaa toou mataiti, ka aravei tatou i te au tangata te ka tuatua i te au tuatua kino no runga i to tatou au irinaki anga. Penei ka akara anga kite ratou, inara ki te Atua e aronga manako ratou i te au mea pae kopapa, kare i te au mea pae vaerua. (1 Korinetia 2:14) Tetai pupu maata i Korinetia i to Paulo tuatau e aronga Ekoko e te pakari no teianei ao. Te akara anga kua arataki te au apiianga a teia aronga kimi kite ki etai au Kerititiano Korinetia kia kore to ratou akarongo ki roto i te manakonakoanga o te tuakaouanga. (1 Korinetia 15:12) “Auraka e vavare,” i akamatakite ei te apotetoro Paulo. “E kino te tuatua meitaki i te kapiti anga kikino ra.”​—1 Korinetia 15:33.

I tetai tua, ka riro te au pirianga meitaki ei akamaroiroi ia tatou i te pae vaerua. I roto i te putuputuanga Kerititiano, tei ia tatou te tuatau no te piri aere ki te au tangata e noo ra i tetai oraanga o te akarongo. Ko Norman, e taeake tei apii i te tuatua mou i te 1939, te riro ra rai ei tumu akamaroiroi anga maata ki te katoatoa. Eaa tei akono ua i tona tu pae vaerua kia oraora? “Te au uipaanga e te au pirianga oa vaitata ma te au taeake akarongo e puapinga ia,” i nana ei. “Kua riro teia tu pirianga ei tauturu iaku kia kite meitaki i te tuke i rotopu i te akaaerenga a te Atua e ta Satani.”

Te Mana Akavare o te Apinganui

Kua akataka a Brian, e paireti karape, e “i tetai taime penei ka ngata i tetai paireti i te irinaki i tana au apinga akarere​—no te mea ua nei kare tona au tu kite ua e akatika ana. Kua kiteaia te au paireti vaeau karape i te rere tatipoki anga ki raro no te mea kua riro te au ai i raro i te enua mei te au etu rai te akara anga​—noatu e e mea ke ta ta ratou au apinga akarere e akakite maira kia ratou.”

Ma te aiteite, ka rauka i to tatou au tu kite ua ma te manako uaorai i te arataki ke ia tatou i te pae vaerua. Kua karanga a Iesu i te au apinganui e “pikikaa,” e kua akamatakite a Paulo i “te anoano maata oki i te moni te tumu o te au kino katoa nei; kua taka ke rava oki tetai aronga i te akarongo nei.”​—Mareko 4:19; 1 Timoteo 6:10.

Mei te au ai purapura kitea koreia ra, ka arataki te au akakoro anga apinganui akaariari ra ia tatou na te kaveinga tarevake. I te mea ka rekareka i te ‘tumu tikai i te au mea i tatariia,’ ka arataki keia tatou e te au akaariari anga navenave o teianei ao e peke ke atura. (Ebera 11:1; 1 Ioane 2:16, 17) Me te “maro” ra tatou kia rauka tetai tu oraanga apinganui, te akara anga e meangiti ua to tatou taime toe no te tupu anga i te pae vaerua.​—1 Timoteo 6:9; Mataio 6:24; Ebera 13:5.

Kua akatika tetai mapu tane akaipoipo ko Pat­rick tona ingoa e kua kopae raua ko tana vaine i te au akakoro anga pae vaerua no te rekareka i tetai turanga oraanga meitaki atu. Kua akataka aia: “Kua akakeuia maua e te aronga i roto i te putuputuanga ma te au motoka oko maata e te au kainga apinganui. Noatu e kare rava i ngaro ana ia maua te manakonakoanga Patireia, kua manako maua e e ngari ake paa maua i te noo ua i te oraanga meitaki. Inara, i muri mai, kua kite mai maua e no ko mai te mataora tikai i te tavinianga ia Iehova e te tupuanga i te pae vaerua. I teianei kua riro akaou to maua oraanga ei mea ngoie ua. Kua akameangiti maua i to maua au ora angaanga, e kua riro mai maua ei nga painia tamou.”

Tei Runga te Akarongo i Tetai Ngakau Akarongo

Ka riro katoa tetai ngakau akarongo ei rave i tetai tuanga puapinga i roto i te patuanga i te irinaki anga ki roto ia Iehova. E tika, “ko te akarongo nei, ko te tumu tikai ïa i te au mea i tatariia nei, e te kite [me kore, “tika anga akakeu,” NW, tataanga i raro ake] ïa i te au mea kare i akaraia nei.” (Ebera 11:1) Inara kia rauka roa ia tatou tetai ngakau akarongo, kare e akapapu anga e ka akakeuia tatou. (Maseli 18:15; Mataio 5:6) No teia tumu te apotetoro Paulo i karangaʼi “kare oki i ope katoatoa te tangata i te akarongo.”​—2 Tesalonia 3:2.

Akapeea, i reira, e raukaʼi ia tatou i te akono i to tatou au ngakau kia akarongo i te au tika anga akakeu katoatoa te vaira? Na te tatanuanga i te au tu Atua, te au tu te ka akapuapinga e te akamatutu i te akarongo. Te raurau ra a Petero ia tatou kia ‘kapiti katoa ki to tatou akarongo te mataku kore, te kite, te noo marie, te akakoromaki, te akono i te Atua, te aroa taeake, e te aroa.’ (2 Petero 1:5-7; Galatia 5:22, 23) I tetai tua, me arataki tatou i tetai oraanga manako ua ia tatou uaorai me kore te oronga kia Iehova tetai manga angaanga ua, kare e rauka ia tatou ma te tau ra i te tapapa atu i to tatou akarongo kia tupu.

Kua ‘akonokono ua a Ezera i tona ngakau’ kia tatau i te Tuatua na Iehova e kia taangaanga i te reira. (Ezera 7:10) Pera katoa a Mika e ngakau akarongo tona. “E akara ra au ia Iehova, e tapapa au i te Atua o toku nei ora; e akarongo mai taku Atua iaku nei.”​—Mika 7:7.

Ko Magdalena, tei taikuia i te akamata anga, kua tapapa marie katoa aia ia Iehova. (Habakuka 2:3) Te karanga nei aia: “Kua rauka takere ia tatou te parataito vaerua. Te takainga rua, te Parataito kopapa, kare e roa atu ana ka tae mai. I teianei e au anere e te au tauatini ua atu e piri maira ki te urupu maata. Te rekareka nei au i te kite i te manganui e akaputu maira ki te akaaerenga a te Atua.”

Akaraanga ki te Atua o to Tatou Ora

Te akonoanga i to tatou irinaki anga ma te ketaketa ki te openga te umuumuia ra te taangaanga anga i to tatou akarongo e te akarongo meitaki anga ki te arataki anga te rauka ra ia tatou mei ia Iehova e tana akaaerenga. Ka pauna tikai te tauta anga. Ka kite tetai paireti i te merengo anga oonu i muri ake i tetai tere ngata e te roa, ka rere akaaka aia e i te openga ra kua puta mai na roto i te au tiaorangi petetue. Te vaira ma te totoa ra i mua iaia te enua​—ma te matie e te ariki maira iaia. Tei raro te ngai akato anga, te tiaki ua maira i te ariki mai iaia.

Te tiaki katoa maira tetai kite anga rekareka ia tatou. Teia ao poiri tangotango, e te kino ka akaateaia no te ariki i tetai enua ou o te tuatua tika. Te tiaki maira tetai ariki anga tu-Atua ia tatou. Ka tae tatou ki reira me aru tatou i te au tuatua a te tata taramo: “Ko koe toku manako anga, e taku Atu; toku irinaki anga, e Iehova, mei toku ou anga mairai. . . . Ka tamou rai au i te akameitaki ia koe.”​—Salamo 71:5, 6.