E Akarongo Tikai Ainei Toou i te Evangeria?
“Kua vaitata mai nei te basileia o te Atua; e tataraara kotou, e ka akarongo i te evangelia nei.”—MAREKO 1:15.
1, 2. Akapeea koe me akataka ia Mareko 1:14, 15?
I TE mataiti 30 T.N. kua akamata a Iesu Karaiti i tana angaanga orometua maata i Galilea. Te tutu aere ra aia “i te evangelia o te basileia o te Atua,” e e manganui to Galilea i akakeuia e tana tuatua: “Kua tae ki te tuatau, kua vaitata mai nei te basileia o te Atua; e tataraara kotou, e ka akarongo i te evangelia nei.”—Mareko 1:14, 15.
2 “Kua tae ki te tuatau” no Iesu kia akamata i tana angaanga orometua e no te au tangata kia tuku i te ikianga te ka apai kia ratou i te mareka anga tu-Atua. (Luka 12:54-56) ‘Kua vaitata mai te basileia o te Atua’ no te mea kua tae mai a Iesu ei Ariki Akataoongaia. Na tana angaanga tutuanga i akakeu i te aronga ngakau tika kia tataraara. Inara akapeea ratou—e i akapeea oki tatou—i te akakite anga i te “akarongo i te evangelia nei”?
3. Na te raveanga i teaa te akaari anga te au tangata e te akarongo ra ratou i te evangeria?
3 Mei ia Iesu rai, kua raurau atu te apotetoro ko Petero i te au tangata kia tataraara. I te tuatuaanga ki te au ngati Iuda i Ierusalema ia Penetekote 33 T.N., kua tuatua a Petero: ‘E tataraara, e kia bapetizoia, kotou ravarai, i roto i te ingoa o Iesu Mesia, kia matara te ara; e ka orongaia mai ïa te vaerua tapu kia kotou.’ E au tauatini ua atu i tataraara, kua papetitoia, e kua riro ei pipi na Iesu. (Angaanga 2:38, 41; 4:4) I te 36 T.N., kua akono te au Kenitara tataraara i te au takainga aiteite. (Angaanga 10:1-48) I to tatou tuatau nei, kua akakeu te akarongo anga i te evangeria i te aronga e au tauatini ua atu kia tataraara i ta ratou au ara, kia akatapu i te oraanga ki te Atua, e kia papetitoia. Kua ariki ratou i te evangeria o te ora e te akono ra i te akarongo i te atinga oko o Iesu. Pera katoa oki, te akono ra ratou i te tuatua tika e kua rave i to ratou turanga i te pae o te Patireia o te Atua.
4. Eaa te akarongo?
4 Inara eaa te akarongo? Kua tata te apotetoro ko Paulo: “Ko te akarongo nei, ko te tumu tikai ïa i te au mea i tatariia nei, e te kite ïa i te au mea kare i akaraia nei.” (Ebera 11:1) Na to tatou akarongo i akapapu mai kia tatou e te au mea ravarai ta te Atua i taputou mai i roto i tana Tuatua ka tupu rai ia. Mei te mea rai e kua rauka ia tatou tetai pepa no te akapapuanga i tetai potonga enua no tatou. Te akarongo ko “te kite ïa i te au mea kare i akaraia nei,” me kare e akakite anga no te irinaki anga, i te au mea kare i akara mataia i teianei. To tatou kite manako e te arikianga ngakau te akairinaki ra ia tatou e e tika tikai taua au mea ra, noatu e kare tatou i akara mata ake ia ratou.—2 Korinetia 5:7; Ephesia 1:18.
Umuumu nei Tatou i te Akarongo!
5. Eaa i puapinga maatai te akarongo?
5 I anauia mai tatou ma te umuumu anga pae vaerua mari ra kare ma te akarongo. Ko te tika, “kare oki i ope katoatoa te tangata i te akarongo.” (2 Tesalonia 3:2) Inara, ka tika kia rauka i te au Kerititiano te akarongo kia raukai te akatuangaia i te au taputou a te Atua. (Ebera 6:12) I muri ake i te akakiteanga i te au akatauanga e manganui no te akarongo, kua tata a Paulo: “E teianei, kua akapiniia tatou e taua urupu maata i kite nei, e kopae atu tatou i te au mea teiaa ravarai, e te ara e rokoia ngoie ei tatou nei, e oro tamou marie ei i teianei oroanga i tukuia mai ki mua ia tatou nei, Ma te akara tamou kia Iesu i te tumu e te akaoti i to tatou akarongo.” (Ebera 12:1, 2) Eaa “te ara e rokoia ngoie ei tatou nei”? Ko te ngere ia i te akarongo, noatu kua kore te akarongo tei rauka ana i mua ana. Kia tamou i te akarongo maroiroi, ka tika tatou ‘kia akara tamou kia Iesu’ e kia aru i tana akatauanga. Ka umuumu katoaia tatou kia kopae ke i te ainga tau kore, e tamaki atu i te au angaanga a te kopapa, e kopae katoa i te noinoi apinga, te au apiianga o teianei ao, e te au ikuikuanga tau kore i te tuatua tapu. (Galatia 5:19-21; Kolosa 2:8; 1 Timoteo 6:9, 10; Iuda 3, 4) Pera katoa, ka tika tatou kia irinaki tei ia tatou te Atua e ko te akoanga a tana Tuatua te angaanga tikai ra.
6, 7. Eaa ra i tikai kia pure no te akarongo?
6 Kare e rauka ia tatou i te akatupu mai i te akarongo ki roto ia tatou na to tatou uaorai mana tamanako anga. E tuanga te akarongo no te au ua o te vaerua tapu o te Atua, me kare te mana rave angaanga. (Galatia 5:22, 23) No reira, ka akapeea me te umuumuia ra kia akamaroiroiia to tatou akarongo? Kua tuatua a Iesu: ‘E te tika na ia kotou . . . kia oronga i te mea meitaki no ta kotou tamariki, ka tangaʼi oki i to kotou Metua i te ao ra, i te oronga i te vaerua tapu i te aronga e pati atu aia ra!’ (Luka 11:13) Ae, e pure tatou no te vaerua tapu, no te mea ka rauka i te reira te akatupu ki roto ia tatou i te akarongo te umuumuia ra kia rave i to te Atua ra anoano noatu rai i raro ake i te au turanga ngata roa.—Ephesia 3:20.
7 Te tika ra kia pure kia maata atu te akarongo. Ia Iesu te vaitata ra i te tuaru i tetai temoni mei roto mai i tetai tamaroa ou, kua pati mai te metua o taua tamaroa ra: “Kua akarongo au; ka tauturu mai koe i toku nei akarongo mea ngiti.” (Mareko 9:24) “E akamaata mai i to matou akarongo,” kua tuatua mai te au pipi a Iesu. (Luka 17:5) No reira, e pure tatou no te akarongo, ma te irinaki anga e ka pau mai te Atua i taua au pure ra.—1 Ioane 5:14.
E Puapinga Maata te Akarongo i te Tuatua a te Atua
8. Akapeea te akarongo i te Tuatua a te Atua i te tauturu anga ia tatou?
8 I mua poto ake i tona matenga tuku atinga, kua tuatua a Iesu ki tana au pipi: “Auraka e taitaia to kotou ngakau: ka akarongo i te Atua, ka akarongo katoa mai iaku.” (Ioane 14:1) Ei au Kerititiano, e akarongo to tatou i te Atua e i tana Tamaiti oki. Inara akapeea oki te Tuatua a te Atua? Ka rauka i te reira i te oronga mai i te mana ririnui no te meitaki i roto i to tatou oraanga me ka apii tatou e ka akono oki i te reira ma te akarongo ki katoa e ka oronga mai te reira i te akoanga meitaki e te arataki anga te rauka ra ia tatou.—Ebera 4:12.
9, 10. Akapeea koe me akataka i tei tuatuaia ra no te akarongo ia Iakobo 1:5-8?
9 To tatou oraanga ei au tangata apa ua nei te ki ra i te taitaia. Inara, ka rauka i te akarongo i te Tuatua a te Atua kia tauturu tikai mai ia tatou. (Iobu 14:1) Ei akatauanga, me kare tatou i kite e akapeea te akono i tetai timataanga. Te oronga maira te Tuatua a te Atua kia tatou i teia akoanga: “Kia ngere ra tetai tangata i te pakari, ka pati aia ki te Atua ra, ko tei oronga ua mai i ta te tangata ravarai ma te patoi kore: e e orongaia mai tana. E pati ra aia ma te akarongo, e te ekoko kore: ko tei ekoko ra, e tau ïa i te ngaru tai e puia e te matangi, e tikitiki akera. Auraka oki te reira tangata e manako e, ka rauka tana i te Atu ei ngai mea ngiti ake: E tangata ngakau rua ïa, e te tinamou kore, i tona katoa ra au aerenga.”—Iakobo 1:5-8.
10 Kare te Atua ko Iehova e akakino mai ia tatou no te ngere anga i te pakari e te pureanga no te reira. Kareka ra, ka tauturu mai aia ia tatou kia manako tika mai i taua timataanga ra. Penei ka akakiteia mai te au tuatua tapu tauturu kia tatou e te au oa akarongo me kare ia tatou e apii ra i te Pipiria. Me kare penei ka aratakiia tatou e te vaerua tapu o Iehova na roto i tetai atu tu. Ka oronga mai to tatou Metua i te rangi ra i te pakari kia tatou kia akono i te au timataanga me ka “pati ra [tatou] ma te akarongo, e te ekoko kore.” Me te aite ra tatou ki te ngaru o te tai te puia ra e te matangi, kare e rauka ia tatou kia manako atu i tetai apinga mei te Atua ra. No teaa ra? No te mea ka riro te aite anga o teia e te manako rua ra tatou e te ngaueue ua ra i te pure me kare i etai atu au tu—ae, noatu rai i te akonoanga i te akarongo. No reira ka tau kia ngaueue kore to tatou akarongo i te Tuatua a te Atua e i te aratakianga a te reira. E akamanako tatou i etai akatauanga e akapeea ta te reira oronga anga i te tauturu e te arataki anga.
Akarongo e te Akamatutuanga
11. Eaa te akapapu anga tei orongaia mai e te akarongo i te Tuatua a te Atua no runga i to tatou au umuumu anga i te au ra tataki tai?
11 Akapeea me te ngere ra tatou i teianei i te kai e te kainga nooanga me kare i te putaua? Na te akarongo i te Tuatua a te Atua e oronga mai kia tatou i te akapapu anga e ka akono mai a Iehova i ta tatou e umuumu ra i te au ra taki tai e i te openga ka oronga mai kia rava te apinga na te aronga katoa te inangaro ra iaia. (Salamo 72:16; Luka 11:2, 3) Penei ka kite tatou e akamaroiroianga te reira kia akaata ki runga i ta Iehova oronga anga i te kai na tana peroveta ko Elia i te tuatau onge ra. I muri iora, kua oronga temeio mai te Atua i te varaoa e te inu tei rava ra ei kai na tetai vaine takaua, e tana tamaiti, e na Elia kia orai. (1 Ariki 17:2-16) E kua oronga katoa a Iehova i te akono anga aiteite na te peroveta ko Ieremia i te tuatau o ta Babulonia koropini anga ia Ierusalema ra. (Ieremia 37:21) Noatu ra e meangiti ua ta Ieremia raua ko Elia i kai ana, na Iehova ra i akono ia raua. Te rave aiteite ra aia na te aronga te akono ra i te akarongo iaia i teia tuatau.—Mataio 6:11, 25-34.
12. Akapeea ta te akarongo tauturu anga kia tuku i te varaoa ki runga i te kainga kai?
12 Kare te akarongo kapitiia ma te akono anga i te au kaveinga Pipiria e akariro ia tatou kia apinganui i te pae kopapa, inara ka tauturu te reira ia tatou kia tuku i te varaoa ki runga i te kainga kai. Ei akatutu anga: Te ako maira te Pipiria ia tatou kia tiratiratu, e kia karape, ei aronga angaanga pakari. (Maseli 22:29; Koheleta 5:18, 19; 2 Korinetia 8:21) Auraka tatou e manako akameangiti mai i te puapinga no te akameitaki anga ei tangata rave angaanga. Noatu i te au ngai te ngata ra te kitea te au angaanga meitaki, ko te aronga tiratiratu, karape, e te raveanga meitaki ka meitaki atu te tupu anga i to etai ke ra. Noatu rai e meangiti ua ta taua aronga angaanga ra i te pae kopapa, te mea matauia tei ia ratou te au mea umuumuia e te merengoanga i te kaikai anga i ta ratou uaorai i rauka mai.—2 Tesalonia 3:11, 12.
Tauturu te Akarongo ia Tatou kia Akakoromaki i te Mamae Ngakau
13, 14. Akapeea ta te akarongo i te tauturu ia tatou kia akakoromaki i te mamae ngakau?
13 Te akakite tika maira te Tuatua a te Atua e e mea natura kia kite i te mamae ngakau me mate tetai i akaperepereia ra. Kua aue te pateriareka tiratiratu ko Aberahama i te matenga tana vaine akaperepere, ko Sara. (Genese 23:2) Kua mamae ngakau a Davida i te rongoanga e kua mate tana tamaiti ko Abasaloma. (2 Samuela 18:33) Noatu rai ko te tangata apa kore ko Iesu kua aue i te matenga tona oa ko Lazaro. (Ioane 11:35, 36) Me mate tetai tei akaperepereia ra, penei ka kite tatou i tetai tu mii anga maata, inara na te akarongo i te au taputou i roto i te Tuatua a te Atua ka rauka kia tauturu ia tatou kia akakoromaki i taua mamae ngakau ra.
14 ‘Te irinaki nei au i te Atua,’ ta Paulo i tuatua, ‘e e tuakaouanga to te aronga tuatua-tika e te aronga tuatua-tika kore.’ (Angaanga 24:15) Ka umuumu tatou i te akarongo i ta te Atua ra akanoonooanga no te aronga tini te ka akatuia mai ki te ora anga. (Ioane 5:28, 29) I roto ia ratou ko Aberahama e Sara, ko Isaaka e Rebeka, ko Iakoba e Lea—te moe katoatoa nei i roto i te matenga e te tatari nei i te tuakaouanga ki roto i te ao ou. (Genese 49:29-32) Mei teaa ra te rekareka anga i reira i te akaara anga mai mei te moe anga i te mate ra kia ora mai i konei i runga i te enua! (Apokalupo 20:11-15) I teia taime nei, kare e rauka i te akarongo i te takore atu i te au mii katoatoa, mari ra ka rauka i te reira te akapiri vaitata ia tatou ki te Atua, tei tauturu maira ia tatou kia akakoromaki i te mamae ngakau.—Salamo 121:1-3; 2 Korinetia 1:3.
Akamaroiroi te Akarongo i te Ngakau Taitaia
15, 16. (a) Eaa ka raukai ia tatou kia tuatua e kare te ngakau taitaia i tetai mea aite koreia i roto i te aronga akono ra i te akarongo? (e) Eaa te ka rauka kia raveia ei akono i te ngakau taitaia?
15 Te akakite katoa maira te Tuatua a te Atua e noatu ko te aronga e akono ra i te akarongo penei ka riro kia ngakau taitaia. I tona timataanga ketaketa ra, kua manako ngakau a Iobu e kua akaruke te Atua iaia. (Iobu 29:2-5) Kua akariro te tu tanea anga o Ierusalema ra e tona au paruru kia ngakau taitaia a Nehemia. (Nehemia 2:1-3) No te taitaia kino o Petero i muri ake i tana uunaanga ia Iesu e kua “maata ua atura te aue.” (Luka 22:62) E kua raurau a Paulo i te au oa akarongo i te putuputuanga i Tesalonia ra kia “akapumaana atu i te ngakau taitaia.” (1 Tesalonia 5:14) No reira, ko te ngakau taitaia o te aronga te akono ra i te akarongo i teia tuatau kare i tuke to ratou aiteite anga. Eaa i reira, ta tatou ka rave kia akono atu i te ngakau taitaia?
16 Penei te ngakau taitaia ra tatou no te mea te aro atura tatou ki etai au manamanata kino. Kare e manako atu i te katoa ei manata maata okotai ra, penei ka rauka ia tatou kia takore atu ia ratou e okotai i te taime na te akonoanga i te au kaveinga Pipiria ra. Penei ka tauturu teia kia akameangiti mai i to tatou ngakau taitaia. Te angaanga tau e kia rava te akaangaroi anga penei ka tauturu katoa. Okotai mea te papu ra: Akarongo i te Atua e tana Tuatua ka akatupu i te meitaki i te pae vaerua no te mea ka akamaroiroi mai te reira i to tatou irinaki anga e te akono tikai maira aia ia tatou.
17. Akapeea tatou i kite ei e te manako maira a Iehova ia tatou?
17 Kua oronga mai a Petero i teia akapapu anga pumaana kia tatou: “Ka akamoraro ia kotou uaorai i raro ake i te rima mana o te Atua, kia akateitei aia ia kotou i te tuatau tikai. E uri i to kotou tumatetenga katoa ki runga iaia; koia oki te tiaki mai ia kotou.” (1 Petero 5:6, 7) Kua imene te tata taramo: “Te mou rā Iehova i te aronga katoa e inga ra; kua akatu i te aronga katoa e piko ki raro.” (Salamo 145:14) Ka tau tatou kia irinaki i teianei au akapapu anga, no te mea te kitea ra i roto i te Tuatua a te Atua. Noatu me tupu ua mai te ngakau taitaia, mei teaa ra te akamaroiroianga akarongo kia kite e ka rauka ia tatou te uri atu i to tatou au tumatetenga katoa ki runga i to tatou Metua aroa i te rangi ra!
Akarongo e Etai Atu Au Timataanga
18, 19. Akapeea te akarongo i te tauturu anga ia tatou kia akono i te maki e kia akapumaana oki i te au oa akarongo te makiia ra?
18 Penei ka kite tatou i tetai timataanga maata i to tatou akarongo me ka rokoia tatou me kare ra to tatou au akaperepere e tetai maki kino ra. Noatu e kare te Pipiria e ripoti mai ana i etai au rapakauanga temeio no te au Kerititiano mei ia Epaperodito, ia Timoteo, e Terophimo, kare e ekoko anga e kua tauturu a Iehova ia ratou kia akakoromaki. (Philipi 2:25-30; 1 Timoteo 5:23; 2 Timoteo 4:20) Pera katoa, no “tei akono mai i te tangata putaua ra,” kua imene te tata taramo: “Na Iehova e akamaroiroi mai iaia i tona roi maki ra; e naau e eeu i tona roi katoa i te maki angaia ra.” (Salamo 41:1-3) Akapeea te au tuatua a te tata taramo ra i te tauturu anga ia tatou kia akapumaana i te au oa akarongo te makiia ra?
19 Tetai tu no te oronga tauturu i te pae vaerua na te pure kapiti anga ma te aronga maki e te pure oki no ratou. Noatu e kare e pati i te rapakauanga temeio i teia tuatau, ka rauka ia tatou kia pati e kia oronga mai te Atua i te manako maroiroi kia akakoromaki i to ratou maki e te maroiroi pae vaerua te umuumuia ra kia akakoromaki i taua au tuatau no te paruparu ra. Na Iehova e akatinamou ia ratou, e ka akamaroiroiia to ratou akarongo na te akara atuanga ki mua ki te tuatau “kare oki to reira e karanga e, Kua maki au.” (Isaia 33:24) Mei teaa ra te akapumaana i te kiteanga e na roto ia Iesu Karaiti tei akatuakaouia ra e na te Patireia o te Atua, ka rauka i te au tangata akarongo kia mutu kore te tataraanga i te ara, te maki, e te matenga oki! No teianei au manakonako anga mekameka, ka akameitaki tatou ia Iehova, ‘tei akaora i to tatou katoa ra au maki.’—Salamo 103:1-3; Apokalupo 21:1-5.
20. Eaa ka raukai kia tuatuaia e ka rauka i te akarongo i te apai atu ia tatou na roto i “te au ra tumatetenga” o te ruaine anga?
20 Ka rauka katoa i te akarongo i te apai atu ia tatou na roto i “te au ra kino ra” o te ruaine anga, i te topaanga te oraanga i te pae kopapa e te maroiroi. (Koheleta 12:1-7) No reira ka rauka i te aronga ruaine i roto ia tatou kia pure mei ta te tata taramo kua ruaine ra i imene: “Ko koe toku manako anga, e taku Atu; toku irinaki anga, e Iehova . . . Auraka e akaruke iaku i te ruaine anga ra: me paruparu au ra, auraka e taka ke iaku.” (Salamo 71:5, 9) Kua manako ngakau te tata taramo ra i te umuumuanga no te turu anga a Iehova, mei te au taeake Kerititiano e manganui kua ruaine ra i roto i te tavini anga i te Atua ra. No to ratou akarongo, penei ka papu ia ratou e tei ia ratou te turuanga mutu kore o nga rima o Iehova ra.—Deuteronomi 33:27.
E Tamou i te Akarongo i te Tuatua a te Atua
21, 22. Me e akarongo to tatou, akapeea te akatupu anga a te reira i to tatou pirianga ma te Atua ra?
21 Te akarongo i te evangeria e te Tuatua katoa a te Atua ka tauturu ia tatou kia akavaitata atu kia Iehova. (Iakobo 4:8) E tika, koia to tatou Atu Ngateitei, inara koia katoa Tei Anga mai ia tatou e te Metua oki. (Isaia 64:8; Mataio 6:9; Angaanga 4:24) “Ko toku Metua koe, taku Atua, e te mato e oraʼi au ra,” ta te tata taramo i imene. (Salamo 89:26) Me ka akono tatou i te akarongo ia Iehova e i tana Tuatua akauruia, ka rauka katoa ia tatou kia karanga iaia ‘te Mato e oraʼi tatou.’ Mei teaa ra te pumaana ngakau!
22 Ko Iehova te Metua o te au Kerititiano anauia i te vaerua e to ratou au oa ma te manakonako anga no te enua nei. (Roma 8:15) E kare te akarongo i to tatou Metua i te rangi e taki atu ki te mareka koreanga. Kua tuatua a Davida: “Akaruke ua toku metua tane e toku metua vaine iaku, ei reirā Iehova e rave mai ei iaku.” (Salamo 27:10) Pera katoa oki, tei ia tatou teia akapapu anga: “No tona ra ingoa maata e kore ei a Iehova e akaruke i tona iti-tangata.”—1 Samuela 12:22.
23. Eaa te umuumuia ra no tatou kia rekareka i te pirianga tinamou ma Iehova?
23 Inara, kia rekareka i te pirianga tamou ma Iehova, ka tika tatou kia akarongo i te evangeria e kia ariki oki i te au Tuatua Tapu no to ratou tu tikai e—ko te Tuatua a te Atua. (1 Tesalonia 2:13) Ka tika tatou kia akarongo takiri ia Iehova e kia tuku oki i tana Tuatua ei turama i to tatou arataa. (Salamo 119:105; Maseli 3:5, 6) Ka tupu to tatou akarongo ia tatou e pure ra kiaia ma te irinaki anga i tona aroa, te aroa ua, e te turu anga.
24. Eaa te manako akapumaana anga te orongaia maira ia Roma 14:8?
24 Na te akarongo i akakeu ia tatou kia akatapu i to tatou oraanga ki te Atua e mutu kore ua atu. No te akarongo maroiroi, noatu me ka mate tatou, e au tavini akatapuia tatou nona ma te manakonako anga no te tuakaouanga. Ae, “e teianei, te ora nei tatou, e te mate nei oki, no te Atu rai tatou.” (Roma 14:8) E tuku tatou i taua manako akapumaanaanga ki roto i to tatou ngakau ia tatou e tamou marie ra i te irinaki anga i te Tuatua a te Atua te akarongo tamou anga oki i te evangeria.
Akapeea Koe me Pau?
• Eaa te akarongo, e eaa tatou i umuumu ei i teia tu?
• Eaa ra i puapinga maatai e kia akarongo tatou i te evangeria e te Tuatua katoa a te Atua ra?
• Akapeea te akarongo i te tauturu anga ia tatou kia akono i te au timataanga tuketuke?
• Eaa te ka tauturu ia tatou kia tamou marie i te akarongo?
[Au Tutu i te kapi 12]
Akamaroiroi a Iehova ia Ieremia raua ko Elia no to raua akarongo
[Au Tutu i te kapi 13]
E akarongo maroiroi to Iobu, Petero, e Nehemia
[Au Tutu i te kapi 15]
E rekarekai i te pirianga tamou ma Iehova, ka tika kia akarongo tatou i te evangeria