Koai Ka Ora Atu i te Ra o Iehova?

“Te tae maira te rā, te ka tu a umu i te ka anga.”​—MALAKI 4:1.

1. Akapeea ta Malaki ra akatakaanga i te openga o teianei akatereanga kino?

KUA akauruia e te Atua te peroveta ko Malaki kia tata i te au totou tupuanga mataku te ka tupu i te tuatau ki mua te vaitata maira. Ka akatupuia teianei au tupuanga ki te au tangata ravarai i runga i te enua nei. Te totou maira a Malaki 4:1: “I na oki, te tae maira te rā, te ka tu a umu i te ka anga; e te aronga ngakau parau ravarai, e te aronga katoa i rave i te kino ra, e riro ïa ei teita; e ka oki ratou i taua rā ra kia tae maira, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra, kare rava e akatoeia te tumu ma te rara katoa ra.” Mei teaa rai te akapou katoa angaia teianei akatereanga kino o te au mea nei? Ka riro ia mei tetai rakau tei akapouia ra te au aka katoa kia kore te reira e tupu akaou mai.

2. Akapeea te akatakaanga a etai tuatua tapu i te ra o Iehova?

² Penei ka ui koe, ‘Ko teea “rā” ta te peroveta ko Malaki e totou mai nei?’ Ko taua ra rai i tuatuaia ra ia Isaia 13:9, tei akakite maira: “I na, te vaitata mai te rā o Iehova! e rā tangi kore e te riri otooto, e te riri anga kore; kia tanea takiri te enua ra; e te au tangata ara i roto iaia ra, ka akapou ravaia ïa e ia.” Te oronga maira Zephania 1:15 i teianei akatakaanga: “E rā riri otooto taua rā ra, e rā manamanata e te kino, e rā akatanea e te pou, e rā poiri e te po āve, e rā tumurangi e te poiri tangotango.”

“Te Mate Maata”

3. Eaa “te rā o Iehova” ra?

³ I te akatupu anga maata i te totou a Malaki, no ‘te rā o Iehova ra’ e tuatau akatakaia e te “mate maata.” Kua totou maira Iesu: “E mate maata tei te reira tuatau, kare ïa mei muatangana mai i teianei ao, e tae rava akenei i teianei rā, e kare oki a muri atu.” (Mataio 24:21) E akamanako ana i te taitaia ta te ao i kite takere ana, mei te 1914 maira. (Mataio 24:​7-12) Pera katoa oki, i te Tamaki II o te Ao anake ra kua tamateia atu e tere atu i te 50 mirioni oraanga! Inara, ka kite “te mate maata” i te au tumatetenga te ka akameangiti ua i taua au manamanata ra. Ko taua tupuanga ra, mei te ra katoa oki o Iehova ra, ka akaopeia ia Aramakito, te apai maianga i te akaotianga o te tuatau openga o teianei akatereanga kino.​—2 Timoteo 3:​1-5, 13; Apokalupo 7:14; 16:​14, 16.

4. Me ope te ra o Iehova ra, eaa tei tupu ke ana?

⁴ Kia tae ki te openga o taua ra o Iehova ra kua riro te ao o Satani e tona aronga turu katoatoa kia akapou takiriia. Te tuanga mua te ka akapouia ko te au akonoanga pikikaa katoatoa. Ei reira ka akakiteia ta Iehova ra akavaanga ki te tuanga okooko e te akatereanga poritiki a Satani ra. (Apokalupo 17:​12-14; 19:​17, 18) Kua totou a Ezekiela: “E akaruke ratou i ta ratou ario ki roto i te arataa, e riro oki ta ratou auro mei te mea viivii ra: kare oki ratou e ora i ta ratou ario e ta ratou auro, i te rā o to Iehova riri otooto ra.” (Ezekiela 7:19) No taua ra ra kua tuatua a Zephania 1:14: “Kua vaitata te rā maata o Iehova, kua vaitata, e te rapurapu roa maira.” I te manako anga i ta te Pipiria e tuatua ra no te ra o Iehova, ka tau tatou kia tamanako i te akono kia rotai ma te au umuumu anga tuatua tika a te Atua.

5. Eaa te ka tupu ki te aronga tei mataku ra i te ingoa o Iehova?

⁵ I muri ake i te totouanga eaa ta te ra o Iehova ka rave ki te ao o Satani, kua tata mai a Malaki 4:2 i ta Iehova ra tuatuaanga: “Ia kotou ra, tei mataku mai i toku nei ingoa, e iti mai ïa te Rā tuatua-tika ma te ora i raro ake i tona peau; ka aere oki kotou ki vao ka rererere aere ei mei te au punua puakatoro akaangai ra.” “Te Rā tuatua-tika” ko Iesu Karaiti ia. Koia “te mārama o teianei ao” i te pae vaerua. (Ioane 8:12) Te kaka maira Iesu ma te rapakau anga, te rapakau anga i te pae vaerua na mua, ta tatou e kite nei i teia tuatau, e i muri akera ko te rapakau takirianga i te pae kopapa i roto i te ao ou. Mei ta Iehova i tuatua ra, ka aere oki te aronga tei akaoraia “ki vao ka rererere aere ei mei te au punua puakatoro akaangai ra” te rapurapu ra e te mareka ra i te matara anga mai mei te tapekaanga.

6. Eaa te oroa autu anga ka rekarekaia e te au tavini o Iehova ra?

⁶ Ka peea oki te aronga kare e akarongo i ta Iehova au umuumu anga? Te tuatua ra ia Malaki 4:3: “E na kotou [na te au tavini o te Atua] e takatakai i te aronga kino ki raro; e riro oki ratou mei te reu i raro ake i to kotou vaevae, i te rā i akatakaia e au ra, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra.” Kare te au tangata akamori i te Atua e o atu i te akapouanga i te ao o Satani. Kareka ra, ka akatutu ua ratou “i te takatakai i te aronga kino” na te kapitianga i te akakiteanga i te autu anga te ka aru mai i te ra o Iehova ra. E oroa maata tei aru mai i te akapouanga o Pharao e tona au nuku i te Tai Muramura ra. (Exodo 15:​1-21) Te takore atuanga ia Satani e tona ao katoa i te mate maata ra ka aru katoa mai tetai oroa autu anga. Ka kapiki maata te aronga tiratiratu te ka ora atu i te ra o Iehova ra: “E rekareka tatou, e kia pereperekavana oki i te ora nana.” (Isaia 25:9) Mei teaa ra te akapaapaa anga i reira i te akatika anga te ngateitei o Iehova e kua tamaia oki te enua no te noo anga ponuiaau!

Te Aru ra a Kerititome ia Iseraela

7, 8. E akataka mai i te turanga pae vaerua o Iseraela i te tuatau ia Malaki.

⁷ Te aronga tei aere maira ki roto i te turanga akaperepereia ma Iehova ko te aronga tei tavini ra iaia, ko tei tuke ra ko te aronga kare i tavini atu. Ko taua tu rai i ta Malaki tata anga i tana puka. I te 537 M.T.N., e toenga tei akaoraia mai i muri ake i te tuikaa anga e 70 mataiti i Babulonia. Inara, i te anere mataiti i muri maira, kua akamata te iti tangata akaoraia maira i te aere ke anga ki roto i te akono anga apoteiti e te rave anga i te kino. Te maata anga o te au tangata ra te akangateitei kore ra i te ingoa o Iehova; te akakoreanga i tana au ture tuatua tika; te taviiviianga i tona iero na te apai maianga i te au manu matapo, pirikoki, e te maki no te atinga; e te kopaeanga i te au vaine o to ratou ou anga ra.

⁸ No reira, kua tuatua a Iehova kia ratou: “E akavaitata atura au ia kotou i te akava anga; e riro ïa au ei kite viviki ki runga i te aronga purepure, e ki runga i te aronga e taputou pikikaa, e ki runga i te aronga e akangere i tei ouia ra i tana tutaki, te vaine takaua, e te matiroeroe, e tei ruri ke atu i te tangata ke i tana, e kare i mataku mai iaku, . . . No te mea, ko Iehova au, kare au e tu ke ke.” (Malaki 3:​5, 6) Inara, kua akatotoa atura Iehova i te patianga ki tetai ua atu te ka ariu ke mai i ta ratou au aerenga kikino: “E ariu mai kotou kiaku, e naku e ariu atu kia kotou.”​—Malaki 3:7.

9. Akapeea te akatupuanga mua o te au totou a Malaki ra?

⁹ Kua akatupu katoaia taua au tuatua ra i te anere mataiti mua T.N. Kua tavini tetai toenga o te au ngati Iuda ra ia Iehova e kua riro mai ei tuanga no te “iti tangata” ou o te au Kerititiano akatainuia ra i te vaerua tei kapiti ra i te au Kenitara. Inara ko te maata anga o te ngati Iseraela natura ra kua kopae ke ia Iesu. No reira kua tuatua atura Iesu ki taua iti tangata o Iseraela ra: “I na, kua vaio taneaia to kotou nei are.” (Mataio 23:38; 1 Korinetia 16:22) I te 70 T.N., mei tei totouia maira ia Malaki 4:1, e “rā . . . te ka tu a umu i te ka anga” kua tupu mai kia Iseraela kopapa ra. Kua akapouia a Ierusalema e tona iero katoa, e kua ripotiia e tere atu i te tai mirioni au tangata tei mate i te onge kai, e te au kukumi anga mana, e te au tamaki anga a te au vaeau o Roma ra. Inara, ko te aronga tei tavini ra ia Iehova kua ora ratou i taua mate ra.​—Mareko 13:​14-20.

10. I roto i teea tu ta te au tangata e te au orometua i teia tuatau i te aru anga i to Iseraela i te anere mataiti mua ra?

¹⁰ Te au tangata, to Kerititome tikai oki, kua aru i te iti tangata o Iseraela i te anere mataiti mua ra. Te au arataki e te au tangata i roto ia Kerititome ra kua iki i ta ratou uaorai au akonoanga ki runga ake i ta te Atua ra au tuatua mou ta Iesu i apii maira. Ko te au orometua ra tei tarevake maata. Kare ratou e inangaro i te taiku i te ingoa o Iehova, e kua kiriti ke atu i te reira mei roto i ta ratou au urianga Pipiria. Kua akangateitei kore ratou ia Iehova ma ta ratou au apiianga kare i tau ki te tuatua tapu ra, mei te au apiianga peikani no te tamamae anga i te ai i era ra, te Toru Tai, te vaerua mate kore, e te tupu ua maira. No reira kua keia ratou ia Iehova i tona akapaapaaanga tau, mei ta te kau taunga i rave ra i te tuatau ia Malaki ra.

11. Akapeea ta te au akonoanga o teianei ao i te akaari anga koai tikai ta ratou e tavini ra?

¹¹ I te 1914, i te akamata anga te tuatau openga, ko te akonoanga o teianei ao, tei aratakiia e te aronga tei karanga ra e e Kerititiano ratou, kua akaari mai koai tikai ta ratou e tavini ra. I te tuatau o nga tamaki e rua o te ao ra, kua akamaroiroi ratou i to ratou au mema kia aere ki te tamaki no te au maroanga a te au iti tangata, noatu rai me ka riro e kia tamate atu i te au tangata o ta ratou uaorai akonoanga. Te akataka meitaki maira te Tuatua a te Atua i te aronga te akarongo ra ia Iehova e te aronga kare ra: “Ko te mea teia e kiteaʼi te tamariki a te Atua, e te tamariki a te diabolo; ko tei kore e rave i te tuatua-tika ra, kare ïa i to te Atua, kare katoa tei kore e aroa i tona taeake. Teia oki te tuatua ta kotou i akarongo mei muatangana mai, kia aroa tatou ia tatou uaorai. Auraka mei ia Kaina, no taua vaerua kino ra aia, e tamate rava atura i tona teina.”​—1 Ioane 3:​10-12.

Akatupuanga i te Totou

12, 13. Eaa te au totou anga ta te au tavini o te Atua i akatupu i to tatou tuatau nei?

¹² Kia tae ki te openga o te Tamaki I o te Ao i te 1918, kua kite te au tavini o Iehova e kua akaapa te Atua ia Kerititome e te toenga oki o te au akonoanga pikikaa. Mei reira mairai, kua aere atu te kapiki anga ki te aronga ngakau tika: “Ka aere ke mai ana kotou ki vao, e aku au tangata, kia kore kotou e riro ei rave katoa i tana ra au ara, kia kore kotou e mate katoa i tona ra au mate. Kua taea oki te rangi i tana au ara, e kua manako te Atua i tana au tuatua tika kore.” (Apokalupo 18:​4, 5) Te aronga tei inangaro kia tavini ia Iehova kua akamata i te tama i te au tu o te akonoanga pikikaa e kua akamata i te tutu aereanga i te tuatua meitaki o te Patireia i te ao katoa, ko te angaanga kia akaotiia i mua ake i te openga o teianei akatereanga kino o te au mea nei.​—Mataio 24:14.

¹³ Ko teianei kia raukai te akatupu anga i te totou ia Malaki 4:5, te ngai i tuatua ra a Iehova: “I na, e tono ana au i te peroveta ra ia Elia kia kotou na, ka tae atu ei i taua rā maata e te mataku o Iehova ra.” Ko taua totou ra kua oti tona tupuanga mua i te angaanga a Ioane Papetito ra, tei akaataia maira e Elia. Kua rave a Ioane i te angaanga aite ki ta Elia ra i tana papetito anga i te au ngati Iuda tei tataraara ra no ta ratou au ara i te Ture koreromotu ra. Tei puapinga maata atu, ko Ioane tei momua i te Mesia ra. Inara, ko ta Ioane angaanga e akamataanga ua i te akatupu anga i te totou a Malaki ra. I ta Iesu ra, akatakaanga ia Ioane ko te rua o te Elia, kua akakite katoa e ka raveia te angaanga a “Elia” i te tuatau ki mua.​—Mataio 17:​11, 12.

14. Eaa te angaanga puapinga maata ka tika kia raveia i mua ake i te openga o teianei akatereanga?

¹⁴ Kua akakite katoa te totou a Malaki e ko teianei angaanga maata a Elia ka raveia i mua ake i “taua rā maata e te mataku o Iehova ra.” Ka akaopeia taua ra ra i te tamaki te aere viviki maira i te ra maata o te Atua Mana katoatoa, ia Aramakito. Te aiteanga o teianei ko te openga o teianei akatereanga kino o te au mea nei e te akamataanga oki o te Tutara Mareniamu o te Patireia o te Atua i te rangi ra i raro ake ia Iesu Karaiti akaterenoia ra ka na mua te angaanga aiteite ra ki ta Elia ra angaanga. Kua tau tikai ki taua totou ra, i mua ake ka akapou ei a Iehova ra i teianei akatereanga kino, i te pupu Elia o teianei tuatau, tei turuia e te au mirioni ua atu au oa Kerititiano ma te manakonako anga no te enua nei, kua rave maroiroi i te angaanga no te akaoraanga i te akamori ma, ma te akateiteianga i te ingoa o Iehova, e te apiianga i te au tuatua mou Pipiria ki te aronga mei te mamoe rai te tu.

Kua Akameitaki a Iehova i Tona Au Tavini

15. Akapeea to Iehova ra maaraanga i tona au tavini?

¹⁵ Ka akameitaki a Iehova i te aronga te tavini ra iaia. Kua tuatua a Malaki 3:16 e: “I reira te aronga i mataku ia Iehova i te tuatua putuputu anga ki tetai ki tetai: e kua akarongo mairā Iehova, e kua kite e kua tataia iora tetai buka manakoanga ki mua iaia, no te aronga e mataku ia Iehova, e tei manako i tona ra ingoa.” Mei ia Abela aere mai, kua tata te Atua i roto i tetai puka, mei te mea rai, i te au ingoa o te aronga te ka maaraia ma te ora mutu kore i te manako anga. Ki teia aronga te tuatua ra Iehova: “Ka apai mai na kotou i te ngauruanga o te au apinga ravarai ki roto i te are vairanga, kia mangaia taku are nei, ei timataanga te reira iaku nei i tenana . . . i te kore anga au i te kiriti anga i te au māramārama o te rangi ra, ka riringi atu ei i te apinga maata ua atu, kare e ngai e o ei, ei meitaki no kotou.”​—Malaki 3:10.

16, 17. Akapeea ra a Iehova i te akameitakianga i tona au tangata e ta ratou angaanga?

¹⁶ Kua akameitaki tikai a Iehova i te aronga te tavini ra iaia. Na ea? Tetai tu na te akamaata atuanga i to ratou kiteanga i tana akakoroanga. (Maseli 4:18; Daniela 12:10) Ko tetai atu na te orongaanga kia ratou i te uua anga umere i ta ratou angaanga tutu aereanga. E manganui te au tangata ngakau tiratiratu kua kapiti atu kia ratou i te akamori anga mou, e ko teianei aronga no te “aronga maata rava . . . no te pa enua ravarai, e te au kopu ravarai, e te au iti-tangata ravarai, e te au reo katoa oki, . . . ma te kapiki nui to ratou reo, i te na koanga e, No to tatou Atua te ora, tei noo ki rungao i te terono, e no te Punua-mamoe.” (Apokalupo 7:​9, 10) Ko teianei aronga maata rava kua akakiteia mai na roto i te tu umere, e ko te aronga te tavini ra ia Iehova i teianei e tere atu i te ono mirioni te numero i roto i te 93,000 putuputuanga i te enua katoa nei!

¹⁷ Te kite katoaia ra ta Iehova akameitakianga i te akatotoa atea maata anga te Au Kite o Iehova i te au puka akatumuia ki runga i te Pipiria i roto i te tuatua enua katoa ra. I teia tuatau nei, e 90 mirioni kopi o te makatini te Punanga Tiaki e te Awake! te neneiia ra i te au marama ravarai, ko Te Punanga Tiaki e 144 reo, te Awake! e 87 reo. Te puka apii Pipiria Te Tuatua-Mou te ka Arataki ki te Ora MutuKore, tei neneiia i te 1968, kua tae te tuaanga e tere atu i te 107 mirioni i roto i te 117 reo. Ka Rauka ia Koe te Ora Mutukore i Paradaiso i te Enua Nei, kua tukuia mai i te 1982, kua tuaia e tere atu i te 81 mirioni i roto i te 131 reo. Te puka Te Kite te ka Arataki ki te Ora Mutu Kore, tei orongaia mai i te 1995, kua tae i teianei te neneiianga ki te 85 mirioni i roto i te 154 reo. Te poroutia Eaa ta te Atua e Umuumu Maira ia Tatou?, tei neneiia i te 1996, e 150 mirioni kopi tei tuaia i roto i te 244 reo i teianei.

18. Eaa ra tatou i rekarekai i te puapinga pae vaerua noatu te patoi anga?

¹⁸ Kua rekarekaia teianei puapinga anga pae vaerua noatu rai te patoi anga ketaketa e te roa oki mei te ao o Satani. Te akakite maira teia i te tika ia Isaia 54:17: “Te taoonga ra noou i angaiaʼi ra, kare ïa e manuia; e te au vaa katoa e patoi ia koe, i te akavaanga ra, naau ïa e akaapa atu. Ko te tuanga teia o te au tavini o Iehova; e tei iaku ta ratou tuatua-tika, te tuatua mairā Iehova.” Mei teaa ra te akapumaana anga te reira no te au tavini o Iehova kia kite e te kitea ra te tupuanga maata o Malaki 3:17 ki runga ia ratou: “E ka riro ratou noku, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra, i te rā i akatakaia e au ra, ei apinga meitaki rava ra.”

Tavinianga Rekareka ia Iehova

19. Akapeea te aronga te tavini ra ia Iehova i tu ke roai mei te aronga kare ra?

¹⁹ Te tuke anga i rotopu i te au tavini tiratiratu o Iehova e te aronga i roto i te ao o Satani te riro ra kia kite puia i te pati anga te tuatau. Te totou maira Malaki 3:18: “Ei reira kotou e kite akaou ei i te tu ke anga i te tangata tuatua-tika e te tangata kino, i te tangata i akamori i te Atua, e i tei kore i akamori iaia.” Ko tetai o te tu ke anga e manganui e ko te aronga e tavini ra ia Iehova te rave ra i te reira ma te rekareka maata. I roto i te au tumu no teia ko te manakonako anga umere teia ia ratou ra. E irinaki anga tikai to ratou ia Iehova i tana tuatua anga: “I na oki, te anga nei au i te rangi ou e te enua ou: kare oki tei muatangana ra e maaraia, kare e akamanako akaouia atu. E rekareka ra kotou, e e rere ua i te rekareka e tuatau ua atu, i taku e anga nei.”​—Isaia 65:​17, 18; Salamo 37:​10, 29; Apokalupo 21:​4, 5.

20. Eaa ra tatou ei au tangata rekareka ra?

²⁰ Te irinaki nei tatou i ta Iehova taputou e ka ora atu tona au tangata tiratiratu i tona ra maata e ka apaiia atu ki roto i te ao ou. (Zephania 2:3; Apokalupo 7:​13, 14) E ko tetai papaki no te ruaine, te maki, me kare te tumatetenga penei ka mate i mua ake i te reira, te oronga maira Iehova i tana tuatua e ka akatuakaou mai aia ia ratou ma te manakoanga i te ora mutu kore. (Ioane 5:​28, 29; Tito 1:2) No reira noatu e e au manamanata to tatou katoatoa e te au akaaoanga, ia tatou e aro atu nei i teia ra o Iehova, tei ia tatou te au tumu ravarai no te riro anga ei au tangata rekareka maata i runga i te enua nei.

Akapeea Koe me Pau?

• Eaa “te rā o Iehova” ra?

• Akapeea te au akonoanga o te ao nei i te aru anga i to Iseraela i taito ra?

• Eaa te au totou ta te au tavini o Iehova ra e akatupu ana?

• Akapeea ra a Iehova i te akameitaki anga i tona au tangata?

[Tutu i te kapi 21]

Kua ‘ka tu a umu te ka anga’ o Ierusalema i te anere mataiti mua

[Tutu i te kapi 23]

Te oronga maira Iehova no te aronga tei tavini iaia

[Au Tutu i te kapi 24]

No to ratou manakonakoanga umere, kua rekareka tikai te au tavini o Iehova