Pene 111

Akairo o te Tuatau Openga

KUA tae i teianei ki te avatea aiai o te Ruirua. Ia Iesu e noo ra i te Maunga i Oliveta, te akara atura i te iero i raro akera, kua aere poiri maira a Petero, a Anederea, a Iakobo, e Ioane kiaia ra. Te manako ra ratou no te iero, no te mea koi oti ua akera ta Iesu totou anga e kare e toka e vaioia ki runga i tetai toka i reira ra.

I te akara anga e maata atu tei to ratou manako ia ratou i vaitata atu ei kia Iesu. I etai epetoma tokoiti ua i mua akera, kua tuatua aia no tona “taenga mai,” ko te tuatau ia “e akakiteia mai ei te Tamaiti a te tangata ra.” Ei tetai atianga i mua akera, kua akakite atu aia kia ratou no “te openga o te akatereanga o te au mea nei.” No reira te umuumu maata ra te au apotetoro kia marama ratou.

“E akakite mai koe,” e na ratou ei, “aea teia au mea e tupu ei [e akapouiaʼi a Ierusalema e tona iero katoa], e eaa te akairo o toou taenga mai e te openga o te akatereanga o te au mea nei?” Ko teianei, e uianga e toru tuanga ta ratou ra. Te mea mua, te anoano ra ratou kia kite i te aiteanga o te openga no Ierusalema e tona iero ra, e pera katoa oki te taenga mai o Iesu ma te mana Patireia, e te mea openga no te openga o te akatereanga o te au mea ravarai nei.

I tana pauanga roa ra, kua pau atura a Iesu i nga tuanga katoa e toru o te uianga ra. Kua oronga atura aia i te akairo ei akataka aea e ope ei te akatereanga a te ngati Iuda no te au mea ra; inara e tere atu tana i oronga atu. Kua oronga katoa aia i tetai akairo te ka akamatakite i tana au pipi o te tuatau ki mua kia kite ei ratou e te noo ra ratou i te tuatau o tona taenga mai e te vaitata ra te openga o te akatereanga o te au mea katoa nei.

I te topa aere anga te au mataiti ra, kua kite te au apotetoro ra i te tupu anga te totou a Iesu ra. Ae, kua akamata i te tupu taua au mea tikai tana i totou ra i to ratou tuatau. E no reira, ko te au Kerititiano te ora ra e 37 mataiti i mua ake, i te 70 T.N., kare i mou mai ma te kite kore i te akapouanga o te akatereanga a te ngati Iuda ra ma tona iero katoa.

Inara, kare i tupu to te Mesia taenga mai e te openga o te akatereanga o te au mea nei i te 70 T.N. No mua roa mai tona taenga mai ma te mana Patireia katoa. I naea ra? Na te akamanako anga i ta Iesu totou e akakite mai i te reira.

Kua totou maira a Iesu e e “tamaki, e te au ripoti tamaki.” “E tu mai tetai enua e patoi i tetai enua,” e nana ei, e e onge kai, e ngaruerue enua, e au maki mate. E makitakitaia tana au pipi e e tamate ravaia. E tu mai oki te au peroveta pikikaa e akavare i te aronga e manganui. Ka tupu te aati ture kia maata, e ka riro te maata anga kia mea ngiti te anoano ra. I te reira tuatau rai, ka tutu aereia te tuatua meitaki o te Patireia o te Atua ei kite no te pa enua ravarai.

Noatu rai e i kotingaia te tupu anga o te totou a Iesu ra i mua ake i te akapouanga o Ierusalema i te 70 T.N., ko te tupu anga maata o te reira te tupu nei i te tuatau o tona taenga mai e te openga o te akatereanga o te au mea nei. Na te akara matatio anga i te au mea i tupu mei te 1914 mai e akakite e te tupu nei taua totou meitaki a Iesu ra i tona tupu anga maata mei taua mataiti mairai.

Ko tetai atu tuanga o taua akairo ta Iesu i oronga maira ko te mama mai anga o “te mea rikarika ra e akatupu ra i te tanea anga.” I te 66 T.N. kua mama mai te reira mea rikarika ra i te tu o te “au nuku vaeau i te au puakapa” o Roma tei koropini ia Ierusalema ra e kua ko i raro o te patu o te iero ra. Te tu ra i reira “te mea rikarika” i te ngai kare i tau nona.

I te tupu anga maata o taua akairo ra, ko te mea rikarika ra ko te Kapitianga Enua ia e tona mono, koia te Taokotaianga Enua. Te manakoia ra e Kerititome teia akaaerenga no te au o teianei ao ei mono no te Patireia o te Atua. Mei teaa ra te rikarikaanga! No reira a tona tuatau, ka rere atu te au mana poritiki tei kapitiia ra ki te Taokotaianga Enua e ka akatanea ia Kerititome (akatutuia e Ierusalema) ra.

E no reira, kua totou maira a Iesu: “E mate maata tetai tei kare i tupu ana mei te akamataanga o teianei ao e tae rava mai ki teianei, kare, e kare oki e tupu akaou.” Noatu e e mate maata tikai te akapouanga ia Ierusalema ra i te 70 T.N., e tere atu i te tai mirioni tei tamateia, kare ia i te mate maata atu i to te vaipuke i te tuatau ia Noa ra. No te reira te vaira te tupu anga maata no teia tuanga o ta Iesu ra totou te ka kitea mai a te tuatau ki mua akenei.

Te Manako Papu i te Tuatau Openga

I te akavaitata anga ki te ope o te Ruirua, o Nisana 11, kua rave ua atu a Iesu i te uriuri anga manako ma tana au apotetoro no runga i te akairo o tona taenga mai i te mana Patireia ra e te openga o te akatereanga o te au mea nei. Kua akamatakite aia ia ratou no te aruanga i te au Mesia pikikaa. Kua karanga aia, e ka raveia te au tautaanga kia “akavare, me ka rauka, te aronga ikiia ra.” Inara, mei te au aeto e akara mamao ra, ka putuputu atu teia aronga ikiia ra ki te ngai te ka kitea te kai vaerua mou ra, koia oki, ma te Mesia mou ra i tona taenga mai ma te akara koreia ra. Kare ratou e akavareia kia putuputu kapiti atu ki tetai Mesia pikikaa ra.

Ka rauka anake ua i te au Mesia pikikaa i te akamama mai ia ratou ra e kia akara mataia. Ei tuke anga, ko to Iesu ra taenga mai e mea akara koreia. Ka tupu te reira i te tuatau mataku o te tuatua enua o te tangata nei, mei ta Iesu i tuatua ra: “E akapoiriia te ra, e kare te marama e oronga mai i tona kaka.” Ae ko te tuatau poiri rava ia o to te tangata nei oraanga. Mei te mea rai e kua akapoiriia te ra i te tuatau o te ao ra te ra, e mei te mea rai e kare te marama e tuku mai i tona marama i te po ra.

“Ka ruruia te au mana o te au rangi ra,” ta Iesu ia i tuatua ua maira. Te akakite maira aia e ka akaari mai te au rangi tikai i te mama anga ei akamatakite mai. Kare ua te au rangi ra e riro ei ngai no te au manu anake ra, mari ra ka akakiia ki te au pairere, tamaki, te au rokete, e te au apinga kimi kite i te mareva ra. Ka maata rava atu te mataku e te ta ua i tei matauia ana i te tuatua enua tei topa o te au tangata nei.

No te reira tu, kua na ko maira a Iesu, ka tupu te “mamae maata ki te au pa enua e kare e kite i te mataara e oraʼi no te aruruanga o te tai e tona oripu ua anga, koi taitaia ei te au tangata i te mataku e te manako anga i te au mea te aere maira ki runga i te enua tangataia.” E tika, ka taki atu teia tuatau poiri rava o te oraanga tangata nei ki taua tuatau, ta Iesu i karanga ra e, “ka mama mai te akairo o te Tamaiti a te tangata i te rangi ra, ei reira te au kopu katoatoa o te enua nei e papaʼi ia ratou uaorai ma te aue anga.”

Kare ra e aueanga no te katoatoa a ‘te aere mai anga te Tamaiti a te tangata ra ma te mana’ kia akapou i teianei akatereanga kino o te au mea nei. Kare te “aronga ikiia,” e aue, koia te 144,000 te ka piri atu ma te Mesia i tona Patireia i te rangi ra, kare katoa oki to ratou au oa ra, te aronga ta Iesu i karanga i mua akera e “mamoe ke atu” nana ra. Noatu rai e te noo nei i te tuatau poiri katoa o te tuatua enua o te tangata nei, te akarongo nei teia aronga ki ta Iesu akamaroiroi anga: “I teia au mea e akamata ra i te tupu, e tu tikatika kotou te taki anga i to kotou au upoko ki runga, no te mea te vaitata maira oki to kotou ora.”

Kia kite ei tana au pipi te ora nei i te tuatau openga nei i te vaitata anga tikai o te openga ra, kua oronga maira a Iesu i teia akatutuanga: “E akara i te pu rakau tuke e etai au pu rakau katoa ra: Kia tupu to ratou kao, na te akaraanga i te reira ka kite kotou uaorai e kua vaitata te tuatau akau. Na teia mataara katoa, me kite kotou i teia au mea te tupuanga, kua kite kotou e kua vaitata te patireia o te Atua. E tika tikai taku e tuatua atu kia kotou na, Kare rava teianei uki e ope kia tupu rava teia au mea ravarai.”

E no reira, kia kite tana au pipi i te tupu anga te au tuanga tuke tuke o te akairo ra, ka tau ratou kia kite e kua vaitata te openga o te akatereanga o te au mea nei e kare e roa atu ka takoreia atu te au ravenga kikino katoa ra. Ko te tika ra, ka tupu te openga i roto i te tuatau o te oraanga o te au tangata te ka kite i te tupu anga o te au mea ravarai ta Iesu i totou maira! I te akamaroiroianga i te au pipi te ora ra i taua tuatau openga ra, kua na ko maira a Iesu:

“E akara ia kotou uaorai kia kore to kotou au ngakau e taomiia ma te kai nunui e te inu maata e te au manamanata o te oraanga, e peretaia e viviki maira taua ra ki runga ia koe ma te puereere. E tae mai oki te reira ki runga i te aronga ravarai e noo ra i te au enua katoatoa. E ara i reira, e tamou i te pure i te au taime ravarai kia manuia koe i te ora anga i teia au mea pouroa tei tamanakoia e ka tupu, e te tuanga atu ki mua i te Tamaiti a te tangata nei.”

Te au Paretenia Mako e Tei Neneva

No te pau atu a Iesu i te patianga a tana au apotetoro no tetai akairo no tona taenga mai i tona mana Patireia ra. I teianei kua oronga akaou atura aia i etai atu tuanga o te akairo i nga parapore e toru, me kare nga akatutuanga.

Ka kiteia te tupu anga o nga akatutuanga tatakitai e te aronga te ora ra i te tuatau kua tae maira aia. Kua akakite maira aia i te mea mua na teia au tuatua nei: “E riro oki te patireia o te au rangi ra kia arite ki te tino ngauru paretenia tei rave ra i ta ratou au ramepa e aere atura kia aravei i te tane akaipoipo ou ra. E toko rima i o ratou e neneva, e e toko rima e mako.”

Na te tuatua “e riro oki te patireia o te au rangi ra kia arite ki te tino ngauru paretenia,” kare a Iesu e akakite mai ana e e apa o te aronga tei tuangaia i te Patireia i te rangi e aronga neneva e e apa e aronga mako! Kare, mari ra te akakite maira aia e no runga i te Patireia o te au rangi ra, e e tuanga tetai mei teia rai me kare mei tera rai, me kare ko etai au tumu te piri atura ki te Patireia ka aite atu ki tera e ki tera apinga ra.

Te akatutu maira te tino ngauru paretenia i te au Kerititiano katoatoa te tau ra me kare te manako ra e tau ratou no te Patireia o te rangi ra. No te Penetekote 33 T.N. i taputouiaʼi te putuputuanga Kerititiano kia akaipoipoia ki te Tane Akaipoipo ou akakakaia tei akatuia maira, koia a Iesu Mesia. Inara ka raveia te akaipoipo anga ki te rangi a tetai tuatau ki mua kare ra i akatakaia mai.

I te akatutuanga ra, kua aere atura te tino ngauru paretenia ma te akakoroanga kia aravei atu i te tane akaipoipo ou ra e kia kapiti atu ki taua pupu akaipoipo ra. I tona taenga mai, na ratou e akamarama i te mataara e aereia e taua pupu ra, ma ta ratou au ramepa ra, na te reira te akangateiteianga iaia i te rave anga mai i tana vaine akaipoipo ki te are tei teateamamaoia ra nona. Inara, kua akataka maira a Iesu: “Kua apai atura te aronga neneva ra i ta ratou au ramepa kare ra a ratou inu, ko te aronga mako ra kua apai atu i te inu i roto i te au vairanga ma ta ratou au ramepa ra. No te roa o taua tane akaipoipo ou ra, kua varea iora ratou katoatoa e te moe, e moe atura.”

Ko te tuatau roa o te tane akaipoipo ou ra te akakite maira e ko to te Mesia taenga mai ei Ariki kia tutara, e tuatau mamao ia ki mua. I te openga ra kua tae mai aia ki tona terono i te mataiti 1914. I te po roa i mua ake i te reira, kua topa te au paretenia ravarai i te moe. Inara kare ratou e akaapaia no te reira. Ko te akaapa anga i te au paretenia neneva ra no tei kore a ratou inu i ta ratou vairanga inu. Kua akataka maira a Iesu i akapeea te ara anga mai te au paretenia ra i mua ake i te taenga mai te tane akaipoipo ou ra: “E tae akera ki te turuaipo, kua kapiki io maira, ‘Teia te tane akaipoipo ou! Ka aere ana kotou kia aravei iaia.’ I reira kua tu te au paretenia katoa ki runga e kua akatanotano i ta ratou au ramepa. Kua karanga atura te aronga neneva ra ki te aronga mako, ‘Ka o mai ana i etai manga i ta kotou inu no te mea kare e roa atu ana ka mate ta matou au ramepa.’ Kua pau maira te aronga mako ra ma te au tuatua e, ‘Penei e kare paa e rava na matou e kotou katoa. E aere atu ra ki te aronga te okooko ra i te reira e e oko mai na kotou uaorai.’ ”

Te akatutu maira te inu i te apinga te tamou ra i te kakaanga ki te au Kerititiano ei akamarama anga. Ko te Tuatua akauruia ia a te Atua ra, ta te au Kerititiano te mou piri tika ra, kapiti katoa ma te vaerua tapu, te tauturu ra ia ratou kia kite i taua Tuatua ra. Na te inu i te pae vaerua ra i raukai i te au paretenia mako ra i te akakaka atu i te marama i te araveianga i te tane akaipoipo ou ra i te tuatau o te aerenga atu taua pupu ra ki te oroa akaipoipoanga. Inara kare a te pupu paretenia neneva ra i roto ia ratou uaorai, i ta ratou vairanga, i te inu o te vaerua te anoano maataia ra. No reira kua akataka maira a Iesu e eaa tei tupu:

“Koi aere ei [te au paretenia neneva] i te oko [inu], tae maira te tane akaipoipo ou e kua aere atu te aronga tei papa ra ma ia katoa ki roto i te oroa akaipoipoanga ra; e kua topiri i te pa. A muri ake, kua aere katoa mai te toenga o te au paretenia te tuatua anga, ‘E te Atu, e te atu, e akatuera mai kia ­matou!’ Ei pauanga kua tuatua aia, ‘Ka akakite atu au i te tika, kare au i kite ia kotou.’ ”

I muri ake i te taenga mai te Mesia i tona Patireia i te rangi ra, kua ara maira te pupu paretenia mako o te aronga Kerititiano mou tei akatainuia ra e rave i ta ratou angaanga akamarama anga i teianei ao poiri i te akapaapaa i te Tane Akaipoipo ou tei oki maira. Inara ko te aronga tei akatutuia maira e te au paretenia neneva ra kare ratou i papa no te araveianga e te akapaapaa. No reira kia tae te tuatau, kare te Mesia e eeu i te ngutupa o te oroa akaipoipoanga i te rangi kia ratou. Ka akaruke atu aia ia ratou ki vao i roto i te poiri o te po tangotango o teianei ao, kia mate katoa atu ma etai atu aronga rave kino ra. “Inara e tamou i te tiaki,” ta Iesu i taopenga atu, “no te mea kare kotou i kite i te ra me kore te ora.”

Te Akatutuanga o te au Tareni Ra

Kua rave ua atura a Iesu i te uriurianga manako ma tana au apotetoro katoa i te Maunga i Oliveta ra na te akakiteanga kia ratou i tetai atu akatutuanga, ko te rua ia o nga mea e toru katoa ra. I etai ra tokoiti i mua akera, iaia i Ieriko ra, kua tuatua aia i te akatutuanga no nga mina ei akakite e e tuatau roa ki mua te Patireia ra. Ko te akatutuanga tana e akakite mai nei i teianei, e manganui te au tuanga manga aiteite, kua akataka maira i tona tupu anga te au angaanga no te tuatau o to te Mesia ra taenga mai i te mana Patireia. Te akatutu maira e ka tau tana au pipi kia rave i te angaanga ia ratou i te enua nei kia akatupu kia akamaata i “tana au apinga.”

Kua akamata maira a Iesu: “Mei tetai [koia, te au turanga tei kapitiia ma te Patireia ra] ko tetai tangata i mua ake ka teretere ei ki tetai ngai, e kua tono kia aere mai tona au tavini e kua tuku atu i tana au apinga kia ratou.” Ko Iesu taua tangata tei tuku atura i tana apinga ki tona aronga tavini​—⁠koia te au pipi tei tau ra no te Patireia i te rangi⁠—​i mua ake i tona aereanga tikai ki te rangi ra. Kare teianei au apinga i te au mea kopapa, mari ra te akatutu maira i te kainga tei tatanuia, ko tana i tuku i te tika ra kia akatupu mai kia maata atu te au pipi.

Kua tuku atu a Iesu i tana au apinga ki tona aronga tavini i mua poto ake i tona kakeanga ki te rangi. Akapeea tana rave anga i te reira? Na te apiianga ia ratou kia rave ua atu i te angaanga i te kainga tei tatanuia ra te ua o te tutu aere anga i te tuatua no te Patireia kia tae ki te openga roa o te enua nei. Mei ta Iesu i tuatua ra: “Ki tetai kua oronga aia e rima tareni, ki tetai atu e rua, ki tetai akaou atu e tai, kia ratou tatakitai i tau ki tona uaorai tu kite, e kua aere atura i tona aerenga.”

Ko nga tareni e varu​—⁠koia te au apinga a te Mesia ra⁠—​kua tukuia i tei tau, me kare i te ka rauka i te pae vaerua, o te aronga tavini ra. Ko te aronga tavini ra te akatutu maira i te au pupu o te au pipi ra. I te anere mataiti mua ra, ko te pupu tei orongaia nga tareni e rima ra te akaraanga ko te au apotetoro ia. Kua rave ua atura a Iesu i te akakite e ko nga tavini e rima e te rua ta raua kua takiruaia ta raua na te tutuanga e te akariro anga i te au tangata ei pipi. Inara, ko te tavini tei orongaia ra e okotai ua tareni tana kua uunaia i te one.

Kua karanga a Iesu e: “I muri ake i tetai tuatau roa, kua aere mai te pu o taua au tavini ra e kua akaoti i te au akanooanga kia ratou.” No te 20 anere mataiti roa, i etai 1,900 mataiti i muri akera, i oki mai ei a Iesu e akatika i te moni ra, no reira tikai, “i muri ake i tetai tuatau roa.” E kua akataka maira a Iesu:

“Kua aere maira ki mua tei rauka e rima tareni e kua tuku maira e rima akaou atu tareni, te tuatuaanga, ‘E te Pu, kua tuku mai koe kiaku e rima tareni; ka akara ana, kua rauka iaku e rima akaou tareni maata atu.’ Kua tuatua tona Pu kiaia, ‘E meitaki tikai e te tavini meitaki e te akono meitaki! E akono meitaki koe i te au mea meangiti ra. Ka akataoonga au ia koe ki rungao i te au mea e manganui. E tomo ki roto i te rekareka anga o toou ra Pu.’ ” Kua rauka katoa i te tavini e rua ra tareni i orongaia kiaia e rua ke atu tareni, e kua aiteite te akameitaki anga iaia e te tutaki katoa oki.

Inara, akapeea teia aronga tavini pikikaa kore i te aere anga ki roto i te rekarekaanga o to ratou Pu? Ko te rekarekaanga o to ratou Pu, koia a Iesu Mesia, ko te raukaanga te Patireia i tona aere anga mamao ki tona Metua i te rangi ra. E ko te au tavini pikikaa kore o teia tuatau nei, e maata to ratou rekarekaanga i te oronga atu anga kia tere atu ta ratou apainga no te Patireia, e kia oti ta ratou angaanga i te enua nei, ka rauka ia ratou te rekarekaanga no te ka akatuia ki te Patireia i te rangi ra. Akapeea te toru o te tavini ra?

“E te Pu, kua kite takere ana au ia koe ei tangata rotoriri,” ta te reira tavini i akaapa atura. “No reira kua mataku au e kua aere ke atu i te uuna i taau tareni ki roto i te one. Teia ra tei iakoe taau ra.” Kua akakore tikai taua tavini ra i te angaanga ki roto i te kainga tatanu anga na te tutuanga e te akariro anga te tangata ei pipi. Kua karanga tona pu iaia e “kino e te kope” e kua tuku atura i te akavaanga: “E apai ke i te tareni mei iaia . . . E pei atu i te tavini puapinga kore ki vao i te poiri. Tei reira tana aueanga e te pakatianga nio.” Ko te aronga katoa no te pupu tavini rave kino ra, tei uriia ki vao, kua ngere ratou i tetai ua atu rekarekaanga i te pae vaerua ra.

Te akanoo mai nei teia i te apiianga ketaketa no te aronga katoatoa te karanga ra e e pipi ratou na te Mesia. E rekarekaʼi ratou i tana akameitaki anga e te tutaki, e e kopae ei i tei uriia ki roto i te poiri i vao ra ma te akapouanga oki, ka tau ratou kia rave i te angaanga kia akatupu kia maata te au apinga a to ratou Pu i te rangi ra na te rave anga kia ki te tuanga no te angaanga tutu aere anga. Te rave pakari ra ainei koe i te reira?

Kia Tae Mai te Mesia i te Mana Patireia

Te vaira a Iesu ma tana au apotetoro i te Maunga i Oliveta ra. Ei pauanga i ta ratou patianga no tetai akairo no tona taenga mai e te openga o te akatereanga o te au mea nei, kua tuatua atura aia kia ratou i te mea openga o nga akatutuanga e toru ra. Kua akamata atura a Iesu: “Me oki mai te Tamaiti a te tangata ma tona kaka, e te au angera ravarai, ei reira aia e noo ei ki runga i tona terono kaka.”

Kare e rauka i te au tangata i te akara i te au angera ma to ratou kaka no te rangi ra. Mei te reira katoa te taenga mai o te Tamaiti a te tangata, koia a Iesu Mesia, ma te au angera katoa kare e akaraia e te mata tangata nei. Kua tupu te taenga mai i te 1914. Inara eaa te akakoroanga? Kua akamarama maira a Iesu: “Ka akaputuputu mai te au pa enua ravarai ki mua iaia, e ka akatakake aia i te au tangata ki tetai, mei te tiaki mamoe rai te akatakake i te au mamoe mei te au puakanio. E ka tuku aia i te au mamoe ki tona rima katau inara te au puakanio ki tona rima kaui.”

I te akatakaanga eaa te ka tupu ki te aronga akatakaia ki te pae tei akaperepereia, kua na ko mai a Iesu: “I reira ka tuatua te ariki ki te aronga i tona rima katau, ‘Aere mai, ko kotou tei akameitakiia e toku Metua, e noo i te patireia tei akapapaia no kotou mei te akamataanga o teianei ao.’ ” Kare te au mamoe o teia akatutuanga nei e tutara ma te Mesia ki te rangi mari ra ka tuangaia ratou na te riro anga ei au tangata ki te enua nei i raro ake i te Patireia. Ko “te akamataanga o teianei ao” kua tupu te reira i te anau mua mai anga ta Adamu raua ko Eva tamariki te ka puapingaia mei ta te Atua ra akanoonoo anga ei oko i te au tangata katoa nei.

Inara eaa te au mamoe ka aka­taka­iaʼi ki te rima katau akaperepereia o te Ariki ra? “Kua mate au i te pongi,” te karanga ra te ariki, “e kua oronga mai kotou i tetai mea naku no te kai; kua kaki vai au e kua oronga mai kotou i tetai mea naku no te inu. I tangata ke ana au e kua akamanuiri mai kotou iaku; te noo taaka ua, e kua akakakau mai kotou iaku. I maki ana au e kua akono kotou iaku. Tei roto au i te are tapeka anga e kua aere mai ki aku.”

I te mea e tei te enua nei te au mamoe, kua anoano ratou kia kite e akapeea ta ratou rave anga i te reira au angaanga memeitaki ra no to ratou Ariki i te rangi ra. “E te Atu, i naea matou i kite ei ia koe i te pongi anga e kua angai ia koe,” ta ratou ia i ui atu, “me kore te kaki anga vai, e kua oronga i tetai mea naau no te inu? I naea matou i kite ei ia koe i te tangata ke anga, e kua akamanuiri ia koe, me kore te noo taaka anga, e kua akakakau ia koe? I naea matou i kite ei ia koe te maki anga me kore i roto i te are tapeka anga e te aere atu kia koe?”

“Tika tikai taku ka tuatua atu kia kotou,” ta te Ariki i pau atu, “no tei rave kotou ki tei iti o toku nei au taeake, kua pera ia kotou iaku.” Te au taeake o te Mesia ko te toenga ia i te enua nei o te 144,000 te ka tutara ma ia katoa ki te rangi ra. E ko te rave anga meitaki kia ratou ra, e na Iesu ei, te aite ra e te raveanga meitaki ra kiaia.

I muri akera, kua tuatua atura te Ariki ki te au puakanio ra. “E aere ke atu kotou mei iaku nei, e te aronga tei taumaaia, ki roto i te ai mutu kore tei akapapaia no te Diabolo e tana au angera. Kua mate au i te pongi, inara kare kotou i oronga mai i tetai mea naku no te kai, kua kaki vai au, inara kare kotou i oronga mai i tetai mea naku no te inu. I tangata ke ana au, inara kare kotou i akamanuiri mai iaku; kua noo taaka ua, inara kare kotou i akakakau mai iaku; kua maki e tei roto i te are tapeka anga, inara kare kotou i akono iaku.”

Inara, kua akaapa maira te au puakanio: “E te Atu, i naea matou i kite ei ia koe i te pongi anga me kore te kaki anga vai me kore te tangata ke anga me kore te noo taaka anga me kore te maki anga me kore i roto i te are tapeka anga e kare i tavini ia koe?” Te akaapaia ra te au puakanio no runga i te au tumu tikai tei akaperepereiaʼi te au mamoe ra. Kua pau atura a Iesu: “No tei kare kotou i rave ki tei iti [o toku nei au taeake] kare katoa kotou i pera iaku.”

No reira ko te taenga mai o te Mesia i te mana Patireia, i mua ua ake i te openga o teianei akatereanga kino o te au mea nei i te mate maata ra, e tuatau ia no te akavaanga. Ko te au puakanio “ka aere ke ia ki te mate mutu kore, inara te aronga tuatua tika ra [te au mamoe] ki te ora mutu kore.” Mataio 24:​2–​25:46, NW; 13:​40, 49; Mareko 13:​3-37, NW; Luka 21:​7-36, NW; 19:​43, 44; 17:​20-30; 2 Timoteo 3:​1-5; Ioane 10:16; Apokalupo 14:​1-3.

▪ Na teaa i akakeu i te uianga a te au apotetoro ra, inara penei eaa katoa tetai atu apinga i to ratou manako ra?

▪ Ko teea tuanga o ta Iesu totou tei akatupuia i te 70 T.N., inara eaa kare i tupu i reira?

▪ I naea te tupu anga mua o ta Iesu totou ra, inara aea tona tupu anga maata?

▪ Eaa tikai te mea rikarika ra, i tona tupu anga mua ra e i te tupu anga openga ra?

▪ Eaa i kore ei i tupu te tupu anga openga o te mate maata ra i te akapou angaia a Ierusalema ra?

▪ Eaa te au tu o teianei ao ei akairo e kua tae mai te Mesia ra?

▪ Aea te ‘au kopu ravarai o te enua nei e papaʼi ia ratou uaorai ma te aue anga,’ inara eaa ta te au pipi a te Mesia ka rave i reira?

▪ Eaa te akatutuanga ta Iesu i oronga ei tauturu i tana au pipi ki mua kia kite e aea e vaitataʼi te openga ra?

▪ Eaa te akamaroiroi anga ta Iesu i oronga no te aronga o tana au pipi te ora nei i te tuatau openga nei?

▪ Koai ma te akatutuia maira e nga paretenia tino ngauru ra?

▪ I naea te putuputuanga Kerititiano i taputouiaʼi kia akaipoipoia ki te tane akaipoipo ou ra, inara aea te tane akaipoipo ou e tae mai ei e rave atu i te vaine akaipoipo ou ki te oroa akaipoipoanga ra?

▪ Eaa ta te inu e akatutu maira, e eaa te ka rauka i te au paretenia mako ra kia rave, e inu ra ta ratou?

▪ Ka raveia te oroa akaipoipoanga kiea?

▪ Eaa te tutaki meitaki te ka ngere te au paretenia neneva ra, e eaa te openga no ratou ra?

▪ Eaa te apiianga ta te akatutuanga no nga tareni te apii maira?

▪ Koai ma te au tavini, e eaa te au apinga tei orongaia ra na ratou ei akono?

▪ Aea te pu e aere mai ei e akatika i te moni kai ou ra, e eaa tana i kite?

▪ Eaa te rekarekaanga te ka o atu te tavini pikikaa kore ra, e eaa tei tupu ki te toru o te tavini, koia te tavini kino ra?

▪ Eaa i tau ei e e akara koreia to te Mesia ra taenga mai, e eaa te angaanga tana ka rave i te reira tuatau?

▪ Na teea tu ta te mamoe nooanga i te Patireia?

▪ I naea i akamataʼi “te akamataanga o teianei ao”?

▪ Na runga i teea tumu anga e akatakaiaʼi te au tangata nei ei mamoe me kare ei puakanio?