Pene 43

Akoanga Ma te au Akatutuanga

I TE akara anga i Kaperenauma a Iesu i tana akaapa anga i te au Pharisea ra. I te roa anga ake i taua ra rai, kua akaruke aia i te are e kua aere atura ki te Tai o Galilea tei vaitata maira, kua akaputu te au urupu tangata ki reira. Kua kake atu aia i te pai, e kua oe atu ki vao mai, e kua akamata te akoanga i te au tangata i taatai ra, i te Patireia o te au rangi ra. Kua rave aia i te reira na te tuatua parapore, me kare akatutuanga, ko te reira apinga tatakitai tei matauia e taua au tangata katoa ra.

Te mea mua, kua tuatua atura Iesu no tetai tangata ruru tei ruru i te ua ra. Kua topa tetai pae ki te pae arataa e kua kainga e te manu. Ko tetai pae ki te ngai iti te one e papa toka a raro ake. I te mea kare i oonu te aka, kua mae te au tupu ou i te vera o te ra. Topa iora tetai pae ki roto i te tataramoa, e kua pokia atura i te tupu ake anga. I te openga, kua topa iora tetai pae ki te ngai one meitaki, tupu akera, uua iora, taki tai anere i te ua okotai, taki ono ngauru etai, e taki toru ngauru etai.

I tetai atu akatutuanga, kua akaaite atura a Iesu i te Patireia o te Atua ki tetai tangata tei ruru ra i te ua. I etai ra i muri mai, te moe ra taua tangata ra e i tona ara mai anga, kua tupu taua ua ra. Kare taua tangata ra i kite e i akapeea. Nana uaorai i tupu mai e kua uua mai. I te pakari anga te ua, kua kokoti taua tangata ra i te reira.

Kua tuatua maira Iesu i te toru o te akatutuanga no tetai tangata tei ruru ra i te ua meitaki, kia moe ra aia, kua aere maira tetai enemi e kua ruru iora i te titania ki roto i te titona. Kua karanga maira te au tavini o taua tangata kainga ra me ka tika kia utiuti ratou i te au titania. Kua na ko atura aia: ‘Auraka, penei ka uuti katoa aea kotou i te sitona. Vaio ua na, kia tupu kapipiti, e kia mou; e kia tae ki te tuatau mou ra, naku ïa e karanga atu ki te aronga e kokoti, e na mua i te akaputuputu i te zizania ka tutungi i te ai e ka tuku ei i te sitona ki te are vairanga ra.’

I te rave ua atu anga i tana akoanga ki te aronga tini i te taatai ra, kua tuatua maira Iesu e rua nga akatutu anga ke atu. Kua akataka mai aia i “te patireia o te au rangi ra” (NW), ki tetai ua tinapi tei ruruia e tetai tangata. Noatu rai e e mea ngiti ia i te ua tini ravarai, e nana ei, kia tupu ra e maata atu i te au rakau rikiriki katoa. E riro ake ei rakau to anga no te au manu, ma te marumaru katoa anga i roto i tona au manga ra.

Kua akaapa ra tetai papaki e, te vaira etai au ua mea ngiti atu i te ua tinapi ra. Inara kare a Iesu i apii ana i te reira au tu apinga. Te au ua ta to Galilea i matau i tana e tuatua ra, ko te tinapi tikai te ua mea ngiti roa. No reira kua ariki ratou i te reira ei akakite anga i te maata te tupu anga ta Iesu i akatutu maira.

I muri akera, kua akaaite atura Iesu i “te patireia o te au rangi ra” (NW), ki te akaopue, na tetai vaine i iro ki roto i nga ariki varaoa mamaata e toru. Topa iora te tuatau, e nana ei, kua opue katoa atura te putunga varaoa katoa.

I muri ake i tana oronga anga i teia nga akatutu anga e rima katoa, kua akaruke atura Iesu i taua aronga tini ra e kua oki atu ki te are i noo ei aia. Kare i roa kua aere mai ra tana au apotetoro e 12 kiaia i reira.

Puapinga Anga i ta Iesu au Akatutu Anga

I te aereanga mai te au pipi kia Iesu i muri ake i tana ako anga i taua aronga tini i te taatai ra, kua kimi to ratou manako i tana ravenga ou no te akoanga. Kua akarongorongo ana ratou iaia i te tuatua akatutu anga i mua akera, inara kare i maata roa. No reira kua ui atura ratou: “Eaa koe i tuatua parabole atu ei kia ratou?”

Ko tetai tumu i rave ei aia i te reira e akatupu i te au tuatua a te peroveta ra e: “E tuatua toku vaa i te parabole, e tuatua au i tei kore i kitea mei te akatumu angaia.” Inara e maata atu te toe maira no te reira. Ko tana au tuatua akatutuanga te rave ra i te akakoroanga kia tauturu i te akakite anga i te tu manako o te ngakau o te au tangata.

Ko te rai anga o te au tangata te manako ra ia Iesu ei tangata akakite tua ua e ei tangata rave semeio, kare ei tetai tei tau kia taviniia ei Atu e kia aru noinoi kore ia. Kare ratou e anoano kia tamanataia to ratou manako no te au mea ra me kare to ratou mataara no te oraanga. Kare ratou e anoano kia tomo atu te tuatua kia oonu mei te reira te tu.

No reira kua karanga a Iesu e: “Ko te tumu teia i tuatuaʼi au kia ratou na te au akatutu anga, no te mea, i te akaraanga, kare ratou i kite, e i te akarongoanga, kare oki ratou i akono; kare oki ratou i marama i te aite anga o te reira; e kua tupu te totou a Isaia ia ratou, te na ko ra e, ‘ . . . Kua ariki kore oki te ngakau o teia au tangata nei.’”​—NW.

Inara, kua karanga atura a Iesu e, “e ao ra to to kotou mata, te akara nei ïa; e to to kotou taringa, te akarongo nei ïa. Koia tika taku e karanga atu kia kotou nei, E manganui te peroveta e te tangata tuatua-tika i inangaro i te akara i te au mea ta kotou e akara nei, e kare akenei ratou i akara; i inangaro oki i te akarongo i te au tuatua ta kotou e akarongo nei, e kare akenei i akarongo.”

Ae, e ngakau ariki to te 12 apotetoro e te aronga katoa ia ratou ra. No reira a Iesu i karangaʼi: “Kia kotou kua orongaia, kia marama i te muna tapu o te Patireia o te au rangi ra kare ra, i orongaia kia ratou.” (NW) No to ratou inangaro kia kite, kua orongaia e Iesu te akamarama anga i te akatutuanga no tei ruru ra.

“Te ua ko te tuatua ia a te Atua ra,” (NW) ta Iesu te reira i karanga, e ko te one ko te ngakau ia. Kua akataka maira aia i te ua tei ruruia i te pae mataara maro ra: “Kua aere maira te Tiaporo e kua rave keia te tuatua mei to ratou ngakau kia kore ratou e akarongo e kia kore e ora.”​—NW.

I tetai pae, ko te ua tei ruruia i te one e papa toka a raro te taiku ra i te ngakau o te au tangata tei ariki i te tuatua ma te rekareka. Inara, no te mea kare i oonu te aka o te tuatua i roto i te ngakau, kua akaruke teia aronga i te tupuanga te tuatau timataanga me kare takinga kinoanga.

E ko te ua tei topa ki roto i te au tataramoa ra, kua karanga a Iesu, te tuatua ra no te aronga tei akarongo i te tuatua ra. Inara, kua ki ratou i te apiapi i te apinganui e te au mea e navenave ei o teianei oraanga, e kua pokia takiriia ratou e kare e apinga meitaki i tupu mai.

Te mea openga, ko te ua tei rururia ki te one meitaki ra, kua karanga a Iesu, ko ratou te aronga tei akarongo i te tuatua ma te ngakau meitaki, kua tamou i te reira e kua uua mai ma te akakoromaki.

Mei teaa ra te akameitaki angaia teia au pipi tei kimi ra ia Iesu kia akataka atu i tana au akoanga! Ko to Iesu akakoroanga kia maramaia tana au akatutuanga kia raukaʼi i te oronga i te tuatua mou ki etai katoa. “E apaiia mai aina te lamepa kia tapokiia ki raro ake i te aite ra, e ki raro oki i te roi ra?” ko tana ia i ui atu. Kare, “kia tukuia ki runga i te vairanga.” Kua na ko atura Iesu: “Kia matakite i ta kotou e akarongo nei.”

Akameitakiia Ma te Apiianga Maata Atu

I muri ake i te raukaanga ia ratou ta Iesu akataka anga i te akatutu anga no tei ruru ra, kua anoano te au pipi kia tere atu ta ratou kia kite. Kua pati ratou: “E akakite mai koe ia matou i te parabole o te zizania ki roto i te kainga ra.”

E tuke maata te tu manako o te au pipi ra i to tetai papaki katoa o taua aronga tini i taatai ra! Te ngere ra tera aronga i te anoano papu tikai kia kite i te aite anga o te au akatutu anga ra, kua merengo ua to ratou manako i te ata anake o te au mea i akanooia maira no taua au mea ra. I te akatukeanga i taua aronga i reira ra ma tana au pipi kimi pakari ra te manako tei aere maira kiaia i te are, kua na ko maira Iesu:

“Ko te aite ta kotou e aite atu, ko ta kotou rai ïa kia akaaiteia mai; e tamaataia mai ta kotou.” Te aite atu ra te au pipi i ta Iesu i inangaro e pera katoa tona manako, e no reira te akameitakiia ra ratou i te apiianga maata atu. E no reira ei pauanga i te uianga a tana au pipi, kua akataka atura Iesu:

“Ko tei ruru i te ua meitaki ra, koia te Tamaiti a te tangata; Te kainga ra, koia teianei ao; te ua meitaki ra, koia te tamariki o te basileia; e te zizania ra, koia te tamariki a te vaerua kino; ko te enemi i ruru ra, koiā Satani; te mou ra, koia te openga o teianei ao; e te aronga e kokoti ra, koia te au angela.”

I muri ake i te akatakaanga i te au tuanga tatakitai o tana akatutu anga, kua akataka maira Iesu i tei tupu mai. Kua akakite mai aia e, i te openga o te akatereanga o te au mea nei, ka akatakake te aronga kokoti, me kare te au angera, i te aronga tei aite rai ki te titania te tu te akameamea ua ra e Kerititiano ratou, mei te “tamariki [mou] o te patireia ra.” Ei reira “te tamariki a te vaerua kino” ra ka akairoiaʼi no te akapouanga, mari ra ko te tamariki o te patireia, “te aronga tuatua-tika,” ka kaka mai i roto i te Patireia o te Metua ra.

I muri akera kua akameitaki akaou atura Iesu i tana au pipi tei kimi manako ra, ma nga akatutu anga e toru katoa atu. Te mea mua, kua na ko atura aia: “E arite oki te patireia o te au rangi ra ki te apinga i uunaia ki roto i te kainga, e kitea iora e tetai tangata, kua uuna atura aia; e no tona rekareka kua aere aia kua oko atura i tana au apinga tini e kua oko mai i taua kainga ra.”​—NW.

Kua tuatua katoa aia: “Te aite ra te patireia o te au rangi ra ki tetai tangata okooko i kimi ra i te au poe memeitaki ra. Kitea iora e ia tetai poe oko maata roa, e kua aere atura aia kua oko i tana au apinga ravarai oko maira i taua poe ra.”​—NW.

Te aite ra a Iesu uaorai ki te tangata tei kitea ra e ia te apinga uunaia ra e te aite katoa ra ki te tangata okooko tei kitea ra e ia te poe oko maata. Kua oko atu aia i tana au apinga ravarai, mei te tuku ua anga i tona turanga ngateitei i te rangi ra e kua riro mai aia ei tangata akaaka ua. Ei tangata i te enua nei, kua mamae aia i te akakinoia e te takinga kino makitakitaia, ei akapapuanga i tona tau tikai kia akariroia ei Tutara no te Patireia o te Atua ra.

Kua tukuia te akaaoanga ki mua i te au pipi a Iesu katoa kia oko i ta ratou apinga ravarai kia rauka mai ei te tutaki meitaki rava kia riro ei taeake tutara ma te Mesia katoa me kare ei tangata kauraro i te Patireia. Ka manako ainei tatou e e maata atu te puapinga o te piri atu ki roto i te Patireia o te Atua, i tetai atu apinga o te oraanga nei, mei te apinga oko maata me kare te poe oko maata ra?

I te openga, kua akaaite a Iesu i “te patireia o te au rangi ra” (NW) ki tetai kupenga tei ao maira i te ika e manganui te tu. I te iri anga i te ika ra, kua titiriia atura te ika kikino ra, ko te ika meitaki ra kua akaputuputu iora. Kua karanga a Iesu e, mei te reira katoa te openga o te akatereanga o te au mea nei; na te au angera e akataka ke i te aronga kino i te aronga tuatua tika ra, ma te akatakaanga i te aronga kino no te akapouanga.

Na Iesu uaorai i akamata te angaanga tautai, na te kapikianga i tana nga pipi mua ra ei “ravakai tangata.” Kua rave tamouia te angaanga ravakai i raro ake i te akaaere anga a te au angera no te au anere mataiti i topa. E kua tae ki te tuatau no te taaki anga i te “kupenga,” koia tei akatutu maira i te au akaaerenga i te enua nei te manako ra e Kerititiano ratou.

Noatu rai e ko te ika tau kore te ka tiria ki roto i te akapouanga, e mea tau no tatou kia akameitaki e kua ikiia tatou ‘ei ika meitaki’ te akaputuia ra. Na te akaarianga i te tu anoano mei te au pipi a Iesu rai kia tere atu te kite e te marama, ka akameitakiia tatou kare i te apiianga maata anake ua mari ra ma te akameitakianga a te Atua i te ora mutu kore. Mataio 13:​1-52; Mareko 4:​1-34; Luka 8:​4-18; Salamo 78:2; Isaia 6:​9, 10.

▪ I naea e i ea a Iesu i tuatua akatutu ei ki te aronga tini ra?

▪ Eaa nga akatutuanga e rima ta Iesu i tuatua ki te aronga tini i reira ra?

▪ Eaa a Iesu i karangaʼi e ko te ua tinapi te mea ngiti roa o te au ua ra?

▪ Eaa a Iesu i tuatuaʼi ma te akatutuanga?

▪ Akapeea te akaarianga a te au pipi a Iesu e e tuke ratou i te aronga tini ra?

▪ Eaa te akataka anga ta Iesu i oronga no te akatutuanga o tei ruru i te ua ra?

▪ Eaa te tuke o te au pipi ra i to te aronga tini i taatai ra?

▪ Koai me kare eaa tei akatutuia e tei ruru i te ua ra, te kainga, te ua meitaki, te enemi, te mou, e te aronga kokoti ra?

▪ Eaa nga akatutuanga e toru tei kapitiia maira e Iesu, e eaa ta tatou te ka kite mei te reira maira?