Tatarianga i te ‘Anoano Maata ma te Arōrō’
“Te anoano maata o te au mea angaia nei ma te arōrō, te tatari nei ïa i te akakite angaia mai i te tamariki a te Atua.”—ROMA 8:19.
1. Eaa te tu aiteite i rotopu i te turanga o te au Kerititiano o teia tuatau e to te au Kerititiano o te anere mataiti mua ra?
TE AKATUTU nei te turanga o te au Kerititiano mou i teia tuatau i to te au Kerititiano o te anere mataiti mua ra. Na tetai totou i tauturu i te au tavini o Iehova i taua tuatau ra kia akataka e aea te Mesia e mama mai ei. (Daniela 9:24-26) Na taua totou rai i akakite mai i te akapou anga ia Ierusalema inara kare e au apinga e raukai i te au Kerititiano te kite na mua ake e aea e akapouiai taua oire ra. (Daniela 9:26e, 27) Mei te reira katoa oki, na tetai totou i akariro i te Aronga Apiipii Pipiria ngakau tae o te 19 anere mataiti ra kia aroro atu. Na te kapitianga i te “itu ua atu te tuatau” ia Daniela 4:25 ra ma “to te etene tuatau,” kua akataka ratou e ka rauka ia Karaiti te mana Patireia i te 1914. (Luka 21:24, King James Version; Ezekiela 21:25-27) Noatu rai e manganui te au totou o te Puka a Daniela, kare tetai o te reira i akakite ki te Aronga Apiipii Pipiria i teia tuatau kia akataka i te tuatau tikai e akapouiai te akatereanga a Satani o te au mea nei. (Daniela 2:31-44; 8:23-25; 11:36, 44, 45) Inara, kare e roaia ka rokoia mai teia, no te mea te noo nei tatou i “te tuatau openga ra.”—Daniela 12:4.a
Tu Matakite i te Tuatau o to Karaiti Parutia
2, 3. (a) Eaa te akakite maira i te akapapu anga maata e te noo nei tatou i te tuatau o to Karaiti parutia i te mana ariki? (e) Eaa te akaari maira e ka tau kia vai matakite te au Kerititiano i te tuatau parutia o Iesu Karaiti ra?
2 E tika, kua tuku tetai totou i te au Kerititiano ki roto i tetai tu tapapa anga i mua ake i to Karaiti akataoonga angaia ma te mana Patireia ra i te 1914. Inara ko te “akairo” ta Karaiti i oronga ra no tona parutia e te openga o te akatereanga o te au mea nei te akakite maira i te au tupuanga. E ko te maata anga o te reira ka kiteia i muri ake i te akamata anga tona parutia. Taua au tupu anga ra—e au tamaki, e onge kai, e au ngaruerue enua, e au maki mate, e tupu maata te rave kino, e takinga kino i te au Kerititiano, e te tutuanga i te tuatua meitaki o te Patireia i te ao katoa nei—ka riro ei akapapu anga maata e te noo nei tatou i te tuatau o to Karaiti parutia i tona mana ariki anga i teianei.—Mataio 24:3-14; Luka 21:10, 11.
3 Inara, ko te tumu katoa o ta Iesu ako anga ki tana au pipi i tona akarukeanga koia oki: “E matakite oki ia kotou, e akamaroiroi, . . . ka ara.” (Mareko 13:33, 37; Luka 21:36) Na te tatauanga matakite i te katoa anga o teianei au akamaroiroi anga kia ara te akaari ra e kare a Karaiti i tuatua maata ana no tetai vai matakite anga no te akairo o te akamataanga o tona parutia. Kareka ra, te ikuiku ra aia i tana au pipi mou kia matakite i te tuatau o tona parutia. Eaa ra ta te au Kerititiano mou te tau ra kia vai matakite?
4. Eaa te akakoro anga te ka akatupuia na te akairo ta Iesu i oronga ra?
4 Kua oronga atu a Iesu i tana totou meitaki i te pauanga ki te uianga: “E akakite mai koe ia matou i te tupu anga o taua au mea nei [te au tupu anga te ka taki atu ki te akapou anga o te akatereanga ngati Iuda o te au mea nei], e te akairo o toou [parutia], e te openga o te ao nei.” (Mataio 24:3, akaaite ia NW.) Kare te akairo akakiteia maira e akataka anake i te parutia o Karaiti mari ra i te au tupu anga katoa oki te ka taki atu ki te openga o teianei akatereanga kino o te au mea nei.
5. Akapeea ta Iesu akakite anga e noatu te vai nei tona parutia i te pae vaerua, ka “aere mai” ra aia a muri akera?
5 Kua akakite a Iesu e i te tuatau o tona “parutia” (pa·rou·siʹa, i te Ereni) ka aere mai aia ma te mana e te kaka maata. No taua “aere anga mai” ra (tei akakiteia e te au tu o te tuatua Ereni erʹkho·mai), kua akakite aia: “Ei reira e kiteaʼi te akairo o te Tamaiti a te tangata ki runga i te rangi: e ei reira te au kopu-tangata ravarai o te ao nei e aue ei, kia kite ratou i te Tamaiti a te tangata i te aere anga mai na roto i te tiao rangi, ma te mana e te kakā maata. . . . E teianei kia kite kotou i tetai parabole i te suke nei; kia tupu te kao, e kia puera te rau, te kite ra kotou e, kua vaitata i akaū i reira. Koia katoa kia kite kotou i taua au mea katoa nei, kua vaitata ïa [Karaiti], tei te pae ngutupa, kia kite oki kotou. . . . Kia matakite oki, kare kotou i kite i te ora e tae mai ei to kotou Atu. . . . E teianei kia vai teateamamao rai kotou no te mea, ei te ora manako koreia e kotou, e tae mai ei te Tamaiti a te tangata.”—Mataio 24:30, 32, 33, 42, 44.
Eaa ka Aere Mai ei a Iesu Karaiti?
6. Ka akapeea te akatupu anga i te akapou anga ia “Babulonia Maata”?
6 Noatu rai e tei konei aia ei Ariki mei te 1914 mairai, ka tika kia akava a Iesu Karaiti i te au akatereanga e te aronga takitai oki i mua ake i te raveanga akapou anga ki runga i te aronga tana ka kite e te rave kino ra. (Akaaite ia 2 Korinetia 5:10.) Kare e roaia ka tuku a Iehova ki roto i te au manako o te au tutara poritiki kia akapou ia “Babulonia Maata,” koia te patireia akonoanga pikikaa o te ao nei. (Apokalupo 17:4, 5, 16, 17) Kua tuatua tikai te apotetoro ko Paulo e ka akapou a Iesu Karaiti i “taua tangata ara ra”—koia te au orometua apoteiti o Kerititome, ko tetai tuanga manako maataia no “Babulonia Maata.” Kua tata a Paulo: “Ei reira taua Kino ra e akakiteiaʼi, ko ta te Atu ïa e rave e pou takiri atu i te aʼo o tona vaa, e e akakore takiri atu i te kakā o tona [parutia ra].”—2 Tesalonia 2:3, 8, akaaite ia NW.
7. Kia tae maira te Tamaiti a te tangata ma tona kaka, eaa te akavaanga tana ka rave?
7 I te tuatau poto ki mua, ka akava a Karaiti i te au tangata o te pa enua na runga i te tumuanga o ta ratou akono anga i tona au taeake te vai nei i te enua. Ka tatau tatou: “E kia tae maira te Tamaiti a te tangata ma tona kakā, e te aronga angela tapu ravarai, ei reira aia e noo ei ki rungao i tona terono kakā; E akaputuputuia to te pa enua ravarai ki mua i tona aroaro: e nana e akataka ia ratou, mei te tiaki mamoe e akataka i te mamoe e te puaka-nio ra: E tuku aia i te mamoe ki tona rima katau, kareka te puaka-nio, ei te rima kaui ia. . . . Ei reira te Ariki e tuatua mai ei [ki te au mamoe], na ko maira, Koia mou taku e karanga atu kia kotou nei, Ko kotou i pera i tetai taeake mea ngiti rava o taku au taeake nei, kua pera mai ïa iaku. . . . Ko [te au puaka-nio] ka aere ke ïa i te mate mutu kore, kareka te aronga tuatua-tika ra, ei te ora mutu kore ïa.”—Mataio 25:31-46.
8. Akapeea ta Paulo akataka anga i to Karaiti aere mai anga kia rave i te akavaanga ki runga i te aronga tau kore i te Atua ra?
8 Mei tei akaariia maira i te parapore o te au mamoe e te au puakanio ra, na Iesu e rave i te akavaanga openga ki runga i te aronga rave tau kore katoatoa ra i te Atua. Kua akapapu atura Paulo ki te aronga taeake akarongo tamamaeia ra “ko te ora ia tana e tuku mai no tatou katoa nei, kia mama mai te Atu ra ko Iesu mei te rangi mai, ma tana au angela mana katoa ra, ma te ai mura ra, i te tuku anga mai i te mate i te aronga kare i kite i te Atua, e tei kore i akarongo i te evangelia o to tatou Atu o Iesu Mesia: Ko te ka akautungaia mai ïa i te mate mutu kore mei te aroaro atu o te Atu ra, e te kakā o tona mana; Kia tae ki te rā e tae mai ei aia ra, kia akakakaia aia i tona aronga tapu.” (2 Tesalonia 1:7-10) Ma teianei au tupu anga marekaanga ki mua ia tatou nei, kare ainei tatou e tau kia akono i te akarongo e kia vai te anoano maata i te matakite anga no te aere anga mai o Karaiti?
Tatari Anga Anoano Maata no to Karaiti Mama Anga Mai
9, 10. Eaa te aronga akatainuia te vai nei i runga i te enua i tatari anoano maatai no te mama mai anga o Iesu Karaiti?
9 “Te mama anga mai o te Atu a Iesu mei te rangi maira” kare e riro ei akapou anga anake i te aronga kino ra mari ra kia tutaki katoa oki i te aronga tuatua tika. Penei ka mamae ua atu te toenga o te au taeake akatainuia o Karaiti te vai nei i runga i te enua i mua ake i te mama anga mai o Karaiti, inara te rekareka ra ratou i to ratou manakonako anga kaka i te rangi. Kua tata te apotetoro ko Petero ki te au Kerititiano akatainuia ra: “E rekareka ra, i te mea, te rave katoa ra kotou i te au mate o te Mesia: e kia akakiteia mai tona kakā, kia rekareka katoa kotou i te pereperekavana maata.”—1 Petero 4:13.
10 Te manako ra te aronga akatainuia kia vai tiratiratu tae roa ‘kia akaputuia ratou e Karaiti kia vaitata iaia ra’ kia riro “te timata anga” o to ratou akarongo “ei akameitaki, ei teitei, e ei meitaki, i te mama anga mai o Iesu Mesia.” (2 Tesalonia 2:1; 1 Petero 1:7) No taua au Kerititiano tiratiratu anauia i te vaerua ra, ka rauka kia tuatuaia: “E kua akakite puia te tuatua o te Mesia ki roto ia kotou na. Kare akenei kotou i topa ki muri i te au meitaki ravarai nei; i te tatari anga i to tatou Atu ia Iesu Mesia i te mama anga mai.”—1 Korinetia 1:6, 7.
11. Ia ratou e tatari ra i te mama mai anga o Iesu Karaiti, eaa ta te au Kerititiano akatainuia e rave ra?
11 Te kapiti ra te toenga o tei akatainuia i te au manako ngakau o Paulo, tei tata ra: “Te karanga nei oki au e, kare teianei au mate ravarai e tau kia arite atu i te kakā e akakiteia mai ia tatou nei.” (Roma 8:18) Kare e umuumuia to ratou akarongo kia pangeia na te akatakataka anga te au taime. Kua rave maata ratou i ta Iehova ra angaanga, i te orongaanga i te akatauanga meitaki no to ratou au oa, koia te “mamoe ke atu” ra. (Ioane 10:16) Kua kite teia aronga akatainuia nei e te vaitata nei te openga o teianei akatereanga kino, e kua akarongo ratou i ta Petero ra akamaroiroi anga: “Ka tatua na i te taukupu o to kotou ngakau, kia akono meitaki, kia tatari ua atu ei i te aroa ua te ka apaiia mai no kotou i te mama anga mai o Iesu Mesia ra.”—1 Petero 1:13.
“Te Anoano Maata o te Au Mea Angaia”
12, 13. I akapeea te ‘akariro anga kia puapinga kore ua’ te au tangata angaia maira, e eaa ta te au mamoe ke atu e tapapa maira?
12 E apinga ainei ta te au mamoe ke atu te ka tapapa atu ma te anoano maata? E mea tikai te pera ra ratou. I muri ake i te tuatuaanga no te manakonako anga kaka o te aronga akatamarikiia na Iehova ei “tamariki” anauia i te vaerua e ‘aronga tuanga e te Mesia’ i te Patireia no te rangi, kua tuatua a Paulo: “Te anoano maata o te au mea angaia nei ma te arōrō, te tatari nei ïa i te akakite angaia mai i te tamariki a te Atua: (Kua akariroia oki te au mea angaia nei ei puapinga kore ua, kare ra i te mea anoano, nana ra, na tei akariro ra;) Ma te tatarianga e kia akaora katoaia te au mea angaia nei i te tapeka o te mate, kia rauka te rangatira meitaki o te tamariki a te Atua ra.”—Roma 8:14-21; 2 Timoteo 2:10-12.
13 No te ara a Adamu kua akariroia tona au uanga katoatoa “ei puapinga kore ua,” kua anauia mai i te tapeka anga ki te ara e te mate. Kare i rauka ia ratou uaorai te akamatara mai ia ratou mei taua tapeka anga ra. (Salamo 49:7; Roma 5:12, 21) Mei teaa ra, to te au mamoe ke anoano anga “kia akaora katoaia . . . i te tapeka o te mate”! Inara i mua ake ka tupu ei te reira, ka tika etai apinga ke kia tupu kia tau ki ta Iehova ra au taime e te au tuatau oki.
14. Eaa te ka o atu ki “te akakite angaia mai i te tamariki a te Atua,” e akapeea oki ta te reira akatupu anga i to te au tangata ‘akaora i te tapeka o te mate’?
14 Ka tika te toenga o te “tamariki a te Atua” tei akatainuia ra kia ‘akakite mai’ na mua. Eaa te ka kapitiia ki teianei? Kia tae ki ta te Atua ra taime tau, ka riro ia kia kiteaia e te au mamoe ke e kua oti tei akatainuia i te “akairoia” e kua akakakaia kia tutara kapiti ma Karaiti. (Apokalupo 7:2-4) Ka ‘mama katoa mai’ oki te “au tamariki a te Atua” tei akatuakaouia mai me kapiti atu ratou ma Karaiti katoa i te akapouanga i te akatereanga kino a Satani o te au mea nei. (Apokalupo 2:26, 27; 19:14, 15) I reira, i te tuatau o to Karaiti Tutara Anga no te Tautani Mataiti, ka ‘akakite mai’ ratou ei au aerenga kau taunga no te tuaanga i te au puapinga o to Iesu ra atinga oko ki te au tangata “angaia” ra. Ka riro teianei ei tupu anga no te “akaora katoaia [te au tangata] i te tapeka o te mate” e ka tomo atu i muri iora ki “te rangatira meitaki o te tamariki a te Atua ra.” (Roma 8:21; Apokalupo 20:5; 22:1, 2) Ma taua au manakonako anga memeitaki ra, e tumu ainei tetai no te au mamoe ke ra kia kore e “tatari nei ïa i te akakite angaia mai i te tamariki a te Atua” ma te “anoano maata”?—Roma 8:19.
E Ora to te Akakoromaki o Iehova
15. Eaa ta tatou kare e tau kia ngaropoina no runga i ta Iehova ra akanoo anga taime no te au tupu anga apinga?
15 Ko Iehova te Tiaki Taime Maata. Ka papu tana taime no te au tupu anga te au mea kia apa kore ua. Penei kare e akara anga meitaki te tupu anga o te au mea ki ta tatou i manako. Inara, ka rauka kia akarongo tikai tatou e ka tupu ta te Atua ra au taputou katoatoa. (Iosua 23:14) Penei ka tuku aia i te au apinga kia roa atu i ta te aronga e manganui i manako. Inara e kimi tatou kia kite i tona au aerenga e kia mareka oki i tona pakari. Kua tata a Paulo: “Aue te oonu o te apinga nui o te pakari e te kite i te Atua e! e te kimi anga taea kore o tana akatauanga e, tona au aerenga i te kitea kore kia kimi e! Koai oki tei kite i te ngakau o te Atu? e koai ïa tana tumu korero?”—Roma 11:33, 34.
16. Koai ma te ka puapingaia ine i to Iehova ra akakoromaki anga?
16 Kua tata a Petero: “E aku au akaperepere e, ko te reira au mea ta kotou e tatari ana [koia te akapou anga o te “rangi” taito e te “enua” taito e to ratou mono angaia na te “rangi ou” e te “enua ou” ta te Atua i taputou mai], ka akamaroiroi, kia rokoia mai kotou e ia ma te au, ma te topata kore, e te apa kore. E e karanga kotou i te akakoromaki maata o to tatou Atu ra, ko te ora ïa.” No to Iehova ra akakoromaki maata, e au mirioni ua atu kua rauka ia ratou te tuatau kia akaoraia na roto i te “rā o te Atu,” te ka aere poitirere mai “mei te keia ra.” (2 Petero 3:9-15) Te akatika ra tona akakoromaki anga ia tatou takitai kia ‘rave akaoti ua i to tatou uaorai ora, ma te mataku e te rutetetete.’ (Philipi 2:12) Kua tuatua Iesu e ka tika ‘kia matakite tatou’ e “e ara” me te anoano ra tatou kia marekaia mai e kia autu ‘kia tu tatou ki mua i te aroaro o te Tamaiti a te tangata’ a te tuatau e aere mai ei aia no te akavaanga.—Luka 21:34-36; Mataio 25:31-33.
E Tatari Marie ma te Akakoromaki Anga
17. Eaa te au tuatua a te apotetoro ko Paulo ka tau tatou kia tauru ki to tatou ngakau?
17 Kua raurau a Paulo i tona au taeake i te pae vaerua kia tamou i to ratou mata “eiaa i te au mea akaraia ra, i te au mea akara koreia ra.” (2 Korinetia 4:16-18) Kare aia i anoano apinga kia arai mai i to ratou akara anga i te tutaki i te rangi tei akanooia ki mua ia ratou ra. Me no te au Kerititiano akatainuia tatou me kare no te au mamoe ke ra tatou, e tamou marie tatou ki roto i te manako i taua manakonako anga meitaki ra tei akanooia mai ki mua ia tatou e auraka e unui ki muri. E ‘tatari marie tatou ma te akakoromaki anga,’ ma te akapapuanga e “kare ra tatou i to te aronga i unui ki muri e mate atu; no te aronga ra i rauka te akarongo e ora atu ei te vaerua.”—Roma 8:25; Ebera 10:39.
18. Eaa ra ka raukai ia tatou kia akaruke irinaki atu i te au taime e te au tuatau ki roto i nga rima o Iehova ra?
18 Ka rauka ia tatou kia akaruke te irinaki atu i te au taime e te au tuatau ki roto i nga rima o Iehova. “Kare e tavarevare” te tupu anga o tana au taputou ka tau ra ki tana taime i akapapa. (Habakuka 2:3) I teianei, te kapiti maira ta Paulo akamaroiroi anga kia Timoteo i tetai atu aiteanga no tatou. Kua tuatua aia: “E teianei e ako ua atu nei au ia koe ki mua i aroaro o te Atua, e to te Atu ra ia Iesu Mesia, ko te akava i te ora ra, e i tei mate, kia mama mai aia kia tae ki tona basileia; E akakite ua koe i te tuatua; kia tamou marie rai, i te atianga tau, e te atianga tau kore . . . E rave i te angaanga a te apii evangelia, e rave akaope takiri i to taoonga na.”—2 Timoteo 4:1-5.
19. Te vaira tetai taime no te au tangata o Iehova kia rave i teaa, e no teaa ra?
19 Kua tae te au oraanga ki te kotinga—to tatou uaorai e to tatou au tangata tupu. Kua tata a Paulo: “Kia matakite ia koe, e taau e apii ra; e tamou tika rai i te reira: tei te akapera oki e oraʼi koe, e te aronga katoa e akarongo mai ia koe ra.” (1 Timoteo 4:16) Te poto rava nei te taime no teianei akatereanga kino o te au mea nei. Ia tatou e tatari nei ma te anoano maata i te au tupu anga mareka tei mua ia tatou, kia matakite tikai tatou e te vai nei te taime e te tuatau a Iehova no tona au tangata kia tutu aere i te tuatua meitaki o te Patireia. Ka tika taua angaanga ra kia akaotiia kia tau ki tona merengo anga. “I reira ra,” mei ta Iesu i tuatua, “ko te openga iora ïa.”—Mataio 24:14.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
a E akara i nga pene 10 e te 11 o te puka Te Kite te ka Arataki ki te Ora Mutu Kore, tei neneiia e te Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Na te Akamanako Akaou Anga
◻ No runga i te au akataka anga taime, i akapeea i aiteite ei to tatou turanga ki to te au Kerititiano o te anere mataiti mua ra?
◻ Eaa ra ka tikai te au Kerititiano “kia matakite,” noatu i te tuatau o to Karaiti parutia ra?
◻ Eaa ra te au tangata angaia maira i anoano maatai i “te akakite anga ia mai i te au tamariki a te Atua” ra?
◻ Eaa ra ka raukai ia tatou kia akaruke irinaki atu i te au taime e te au tuatau ki roto i nga rima o Iehova ra?
[Tutu i te kapi 17]
Ka tika te au Kerititiano kia vai ara ua i te tapapa anga i te aere anga mai o Karaiti
[Tutu i te kapi 18]
Te rave angaanga maata ra te toenga o te aronga akatainuia i te tavini anga ia Iehova, kare i akatumu ana i to ratou akarongo ki runga i te akataka anga taime ra