“Ka Aue Katoa Oki i te Aronga e Aue Ra”
“E akapumaana kotou tetai ki tetai, e akatupu i te meitaki tetai ki tetai.”—1 TESALONIA 5:11.
MAARA AINEI IA KOE?
Akapeea a Iehova te akapumaana anga ia tatou?
Eaa te au irava te ka akapumaana i te aronga e mii ra?
Akapeea te putuputuanga me akapumaana i te aronga e mii ra?
1, 2. Eaa te tumu ka uriuri ei tatou akapeea me akapumaana i te aronga e mii ra? (Akara i te tutu mua.)
“VAITATA rai e tai mataiti te mateanga ta maua tamaiti, e mamae maata tikai to maua,” i karanga ai a Susi. Te mate poitirere anga te vaine a tetai taeake, karanga aia e kua tupu te “mamae kino tikai i te pae kopapa.” Te mea mii, e tupu ana teia tu mamae ki te manganui. I roto i te putuputuanga Kerititiano i teia tuatau, e maata te au taeake e te au tuaine kare i manako ana e ka mate to ratou akaperepere i mua ake ia Aramakito. Penei kua mate toou akaperepere, me kore ra kua kite koe i tetai e mii ra. Me koia ïa, penei ka ui koe, ‘Akapeea te aronga e mii ra me kimi i te akapumaana?’
2 Karanga tetai pae e ka riro te tuatau ei rapakau i te au kino ravarai. E tika ainei teia? Karanga tetai vaine takaua: “Meitaki ake te karanga e ko taau e rave ra i tera tuatau te ka tauturu ia koe kia meitaki akaou.” Me motu toou kopapa, ka anoanoia tetai tuatau kia akono meitaki i te reira. Pera katoa, ka anoanoia tetai tuatau e te akono meitaki kia rapakau i te mamae ngakau. Eaa i reira te ka tauturu i te aronga e mii ra kia akaiti mai i to ratou mamae ngakau?
KO IEHOVA “TE ATUA NONA ANAKE TE PUMAANA”
3, 4. Eaa te tumu i papu ei ia tatou te mārama ra a Iehova i to tatou mamae ngakau?
3 Ko to tatou Metua aroa ko Iehova te tumu no te akapumaana ta tatou e anoano ra. (E tatau ia 2 Korinetia 1:3, 4.) Koia te akaraanga maata no te ngakau tangi, e kua taputou aia ki tona iti tangata: “Ko au, ko au nei rai, tei akapumaana ia kotou.”—Isaia 51:12; Salamo 119:50, 52, 76.
4 Kua kite to tatou Metua aroa i te mate o tona au tavini akaperepere mei ia Aberahama, Isaaka, Iakoba, Mose, e te Ariki ko Davida. (Numero 12:6-8; Mataio 22:31, 32; Angaanga 13:22) Te akaari maira te Pipiria e te tapapa mataora nei a Iehova i te rā me akatu aia i taua aronga tiratiratu. (Iobu 14:14, 15) I tera tuatau, ka rekareka ratou i te oraanga kopapa apa kore. Kua kite katoa a Iehova te mateanga tana Tamaiti anau tai. Karanga te Pipiria “te mataora ua ra” te Atua ia Iesu. (Maseli 8:22, 30) Kare e rauka i te akataka mei teaa te mamae te akara anga a Iehova i te mate rikarika o tana Tamaiti.—Ioane 5:20; 10:17.
5, 6. Akapeea a Iehova te akapumaana anga ia tatou?
5 Papu tikai ia tatou ka tauturu mai a Iehova ia tatou. No reira, auraka rava tatou e emiemi i te pure kiaia e te akakite i to tatou mamae ngakau e te taitaia. E mea pumaana tikai i te kite e te mārama ra a Iehova i to tatou mamae e ka oronga i te akapumaana tei anoanoia! Akapeea ra aia me rave i teia?
6 Tetai mataara, ka akapumaana a Iehova ia tatou na roto i tona vaerua tapu. (Angaanga 9:31) Taputou a Iesu e ka oronga to tatou Metua i tona vaerua tapu ririnui ki te aronga tei pati i te reira. (Luka 11:13) Karanga a Susi, tei taikuia i mua ake: “Maata te taime kua tuturi matou ki raro e kua pati akatenga kia Iehova no te akapumaana. I te au taime ravarai, kua paruru te au o te Atua i to matou ngakau e te manako.”—E tatau ia Philipi 4:6, 7.
MĀRAMA A IESU I TO TATOU MAMAE NGAKAU
7, 8. Eaa te tumu i papu ei ia tatou ka akapumaana a Iesu ia tatou?
7 Iaia i te enua nei, kua aru vaitata tikai a Iesu i te tu manea o tona Metua na roto i tana i tuatua e i rave. (Ioane 5:19) Tono mai a Iehova ia Iesu ki te enua nei ei akapumaana i te “aronga ngakau paruparu” e “te aronga ravarai i mii.” (Isaia 61:1, 2; Luka 4:17-21) Kua kite te tangata e te mārama ra a Iesu i to ratou mamae ngakau e kua inangaro tikai i te tauturu ia ratou.—Ebera 2:17.
8 I to Iesu mapu anga, mea papu kua mate tetai pae o tona au oa e tetai o te ngutuare. Ei akaraanga, penei kua mate tona metua angai ko Iosepha i te tuatau e mapu ra a Iesu.a (Akara i te tataanga rikiriki i raro.) Akamanako ana mei teaa te ngata i teia mapu aroa i te akakoromaki i tona uaorai mamae ngakau, pera katoa te mii o tona metua vaine, au teina e te au tuaine.
9. Akapeea a Iesu te akaari anga i te ngakau tangi te mateanga a Lazaro?
9 I roto i tana angaanga orometua, kua akaari a Iesu i tona mārama oonu e tona tangi i te tangata. Ei akaraanga, te mateanga tona oa akaperepere ko Lazaro, kua tupu te mamae ngakau kia Iesu mei to Maria raua ko Mareta. Kua tangi tikai aia ia raua e kua aue iora, noatu e kua kite aia e ka tuakaou mai a Lazaro.—Ioane 11:33-36.
10. Akapeea tatou i papu ei e te mārama ra a Iesu i to tatou mamae i teia tuatau?
10 Akapeea ta Iesu tuatua akapumaana i taito me tauturu ia tatou i teia tuatau? Te akapapu ra te Pipiria e kare a Iesu i taui. Te na ko ra: “Okotai rai o Iesu Mesia tu, i nanai, i teianei rā, e tuatau ua atu.” (Ebera 13:8) Kapikiia aia ko “te Tumu o te ora” no te mea nana i akatuera i te mataara ki te ora mutukore no tatou. Mārama katoa a Iesu i te mamae ngakau “e tika oki iaia kia tauturu mai i te aronga i timataia ra.” (Angaanga 3:15; Ebera 2:10, 18) No reira, papu ia tatou e te mii nei a Iesu me kite aia i te mamae ngakau o tetai ke. Te mārama nei aia i to ratou taitaia, e ka oronga i te akapumaana kia ratou “i te tuatau e tau ei.”—E tatau ia Ebera 4:15, 16.
“TE PUMAANA O TE TUATUA I TATAIA RA”
11. Eaa te au irava taau e reka ana no te akapumaana?
11 Te papaanga no runga i to Iesu mamae ngakau i te tuatau i mate ei a Lazaro, ko teia tetai o te au irava akapumaana i roto i te Tuatua a te Atua. Kare teia i te mea umere kia tatou no te mea “te au tuatua ravarai oki i tataia i muatangana, i tataia ïa kia kite tatou; kia rauka to tatou tatari anga, i te akakoromaki e te pumaana o te tuatua i tataia ra.” (Roma 15:4) Me te mii ra koe, ka rauka ia koe tetai pumaana maru mei teia au irava:
▪ “Te vaitata nei a Iehova i te aronga ngakau paruparu ra; e te akaora nei aia i te aronga ngakau taitaia.”—Salamo 34:18, 19.
▪ “I rotopu i toku nei manako mirimiri-ngata i roto iaku nei, na to akapumaana e akarekareka mai i toku vaerua.”—Salamo 94:19.
▪ “Na to tatou Atu ko Iesu Mesia uaorai, e te Atua, ko to tatou Metua ra, ko tei aroa mai ia tatou nei, e kua oronga mai oki i te rekareka mutu kore, e te irinakianga meitaki i tona aroa ua, E akapumaana mai i to kotou ngakau.”—2 Tesalonia 2:16, 17.b—Akara i te tataanga rikiriki i raro.
ORONGA TE PUTUPUTUANGA I TE AKAPUMAANA MAATA
12. Akapeea tatou me akapumaana i tetai?
12 Ka kitea te akapumaana e te aronga e mii ra i roto i te putuputuanga Kerititiano. (E tatau ia 1 Tesalonia 5:11.) Akapeea koe me akamaroiroi e te akapumaana i te aronga “ngakau taitaia”? (Maseli 17:22) E akamaara “e tuatau to te muteki ua, e e tuatau to te tuatua.” (Koheleta 3:7) Akamārama mai tetai vaine takaua ko Dalene e ka anoanoia te aronga tei mii kia akakite i to ratou au manako e te mamae ngakau. No reira, te mea puapinga taau ka rave koia oki kia akarongo ma te kore e tamanamanata. Karanga a Junia, kua tamate tona tungane iaia uaorai: “Noatu e kare koe e mārama ana i to ratou mamae ngakau, te mea maata koia oki ka inangaro koe kia mārama i to ratou manako.”
13. Eaa ta tatou ka akamaara no te turanga mii?
13 Kia akamaara tatou kare te katoatoa e mii ana e te taitaia ma te tu okotai. Tetai taime e ngata roa i te akamārama mei teaa te maata to tatou mamae. Karanga te Tuatua a te Atua: “Te kite ra te ngakau i tona uaorai tumatetenga: kare oki e tika i tetai ke kia rave katoa mai i tona rekareka.” (Maseli 14:10) Noatu e ka akakite mai tetai tangata i tona manako, kare i te mea māmā kia mārama i tana e tuatua ra.
14. Eaa ta tatou ka tuatua ei akapumaana i te aronga e mii ra?
14 Ka ngata i te kite eaa ta tatou ka tuatua ki te aronga e mii ra. Inara karanga te Pipiria “ko te arero ra o te aronga pakari ra, mei te vairakau ïa.” (Maseli 12:18) E manganui tei tatau i te tuatua akapumaana mei te poroutia Me Mate Tetai Taau e Akaperepere Ra.c (Akara i te tataanga rikiriki i raro.) Inara ko te ravenga maata kia tauturu i tetai ke koia oki “ka aue katoa oki i te aronga e aue ra.” (Roma 12:15) Karanga a Gaby kua mate tana tane, e ko te aue te ravenga anake no te akakite i tona mamae. Karanga katoa aia: “Ko teia te tumu i pumaana ai au me aue ma te au oa. I tera taime tikai, kua kite au kare ko au anake ua e mii ra.”
15. Akapeea tatou me akapumaana i tetai ke me ngata roa i te tuatua kia ratou? (Akara katoa i te pia “Tuatua Akapumaana e te Maru.”)
15 Me ngata roa ia koe i te tuatua akapumaana atu ki tetai tangata, penei e māmā ake i te tuku i tetai kāti, imere, karere, me kore reta. Penei ka taiku koe i tetai irava akapumaana, tetai tu meitaki o te tangata i mate, me kore tetai akamaara anga mataora taau i akaperepere. “Me rauka mai te karere akamaroiroi e me patiia au kia kapiti atu ki te au taeake Kerititiano, e aka tauturu tikai te reira,” i karanga a Junia. “Kua kite au e te akaperepereia ra au.”
16. Eaa te ravenga meitaki no te akapumaana i tetai?
16 Ka tauturu ta tatou pure i te au taeake e te au tuaine me mii. E pure tatou no ratou me kore e pure kapiti kia ratou. Noatu e ka ngata i te rave i te reira no te mea ka aue koe, ka riro taau pure ngakau tae ei akapumaana anga ririnui. Akamaara a Dalene, “Me aere mai te au tuaine i te akapumaana iaku, ka pati au ia ratou kia rave i tetai pure. Me akamata ratou i te pure, ka ngata i te tuatua, inara i te au taime ravarai, ka ketaketa atu to ratou reo e ka pure i te au pure manea mei roto i te ngakau. Ka riro to ratou akarongo ketaketa, to ratou aroa, e te akaperepere ei akamaroiroi tikai i toku akarongo.”
E AKAPUMAANA UAORAI
17-19. Eaa te tumu ka oronga ua ai tatou i te akapumaana?
17 Kare tatou i kite mei teaa te roa me mii tetai tangata. Me mate tetai tei akaperepereia, i te akamataanga ka aere mai te au taeake e te kopu tangata i te oronga i te akapumaana. Inara me oki ratou ki te oraanga noa ua, ka anoano rai te aronga e mii ra i te akapumaana. No reira kia papa ua i te tauturu. “E aroa mairai te taunga i te au tuatau katoa ra, i anau maira te taeake no te tuatau e tumatetengaʼi ra.” (Maseli 17:17) Ka tau tatou kia akapumaana i te aronga e mii ra e tae ua atu ki te tuatau e meitaki mai ei ratou.—E tatau ia 1 Tesalonia 3:7.
18 E akamaara penei ka tupu poitirere te mamae ngakau i tetai ua atu taime. Te tumu, penei no te akamaaraanga akaipoipo, te au imene, tutu, tarekarekaanga, me kore tetai aunga, te tangi, e te tuatau o te mataiti. Me rave tetai tane me kore vaine takaua i te angaanga koia anake ua no te taime mua, mei te aere ki te akaputuputuanga me kore ki te Akamaaraanga, e mea mamae tikai te reira. “Manako tikai au e ka tumatetenga au i te akamaaraanga mua i toku akaipoipoanga,” i na tetai taeake ei, “e kare i te mea māmā. Inara kua parani tetai au taeake e te au tuaine i tetai kapitianga meangiti ma toku au oa piri vaitata kia kore au e noo ko au anake ua.”
19 E akamaara te inangaro ra te aronga e mii ra i te akapumaana i te taime ke, kare i te tuatau takake ua. “Maata te taime ka riro te tauturu e te kapitianga i te au taime kare i te akakoroanga takake ei mea puapinga tikai,” i akamārama ei a Junia. “Ka riro teia au tupuanga poitirere ei mea meitaki tikai e te pumaana.” E tika, kare e rauka i te apai ke i to ratou mamae ngakau e te maromaroa, inara ka akapumaana tatou i te aronga e mii ra me rave i te angaanga na ratou. (1 Ioane 3:18) Karanga a Gaby: “Te akameitaki nei au ia Iehova no te aronga pakari aroa tei tauturu iaku i te au takainga ravarai. Na roto ia ratou, kua kite au i to Iehova rima aroa te takave mai iaku.”
20. Eaa te tumu i riro ei ta Iehova taputou ei tumu no te akapumaana maata?
20 E mea pumaana i te kite e ka akakore takiri a Iehova, te Atua nona anake te pumaana, i te mamae ngakau me akatuakaouia tei mate. (Ioane 5:28, 29) Taputou mai te Atua e “nana e akakore rava i te mate e tuatau ua atu; e na te Atu ra na Iehova e orei i te roi-mata i te au mata ravarai.” (Isaia 25:8) I reira, kare tatou e “aue katoa oki i te aronga e aue ra,” mari ra ka “rekareka [te katoatoa i runga i te enua nei] i te aronga e rekareka ra.”—Roma 12:15.
[Au Tataanga Rikiriki i Raro]
a Akaari mai te Pipiria e te ora ra a Iosepha i to Iesu 12 mataiti. Inara, kare a Iosepha i taikuia te rave anga a Iesu i tana temeio mua, te taui i te vai ki te wina e kare i taikuia i muri akera. Penei kua mate a Iosepha i mua ake i te reira taime. E tetai, ia Iesu i runga i te rakau tamamae, kua pati aia ki te apotetoro ko Ioane kia akono i tona metua vaine, papu kare a Iesu i pera naringa a Iosepha i reira.—Ioane 19:26, 27.
b Ka kitea tetai au irava tei akapumaana i te manganui ia Salamo 20:1, 2; 31:7; 38:8, 9, 15; 55:22; 121:1, 2; Isaia 57:15; 66:13; Philipi 4:13; e 1 Petero 5:7.
c Akara i te atikara “Comfort the Bereaved, as Jesus Did” i roto i The Watchtower o Noema 1, 2010.
[Tataanga i te kapi 10]
Te tapapa mataora nei a Iehova i te rā me akatu aia i te aronga tiratiratu
[Tataanga i te kapi 12]
Te ravenga maata kia tauturu i tetai ke koia oki “ka aue katoa oki i te aronga e aue ra”
[Pia i te kapi 14]
TETAI AU TUATUA I URIURIIA
Tu tangi: Kia kite i to tetai ke mamae mei te mea rai e noou. Ka tauta tatou i te mārama i to tetai manako. Me e tu tangi to tatou i tetai taeake, ka akarongo tatou kiaia, ka akakoromaki, e te oronga i te tauturu ka anoanoia
[Pia i te kapi 13]
Tuatua Akapumaana e te Maru
Ko teia ta tetai pae i tata ki te au taeake e mii ra ei akapumaana:
◼ “Kare matou i kite eaa ta matou ka tuatua mari ra te inangaro nei matou ia koe. Kare matou e mārama meitaki roa ana i toou mamae, inara kua kite a Iehova e nana e akamaroiroi ia koe. Irinaki matou e ka tauturu ta matou pure ia koe.”
◼ “Kia akono mai a Iehova ia koe i teia tuatau tumatetenga.”
◼ “Kia pumaana koe i te kite e ka maara ua rai te Atua i toou akaperepere, e kua kite aia i te au mea ravarai no runga iaia e ka akatuakaou mai iaia.”
◼ “Kare toou akaperepere e aro akaou atu i te enemi openga te mate. I teianei, te ora nei rai tona akarongo e tae ua atu ki te taime e tuakaou mai aia ma te ora e te meitaki i te Parataito.”
◼ “Noatu e kare e rauka i te tuatua te akataka i te mamae no te takake anga o tei akaperepereia, te tapapa nei tatou i te taime kare e rauka i te akataka i te mataora me akaokiia mai toou akaperepere kia koe e to tatou Metua i te rangi.”