Taporoporoanga te Ttuatau No te Tatauanga e te Apii

“Ma te taporoporo marie i te tuatau, no te mea e tuatau kino teia.”​—EPHESIA 5:16.

1. Eaa ra i pakari ei no tatou kia taporoporo i to tatou tuatau, e eaa te tu o ta tatou taangaanga i te tuatau te ka akakite no tatou?

KUA tuatuaia e ko “te iki anga tuatau e akataka anga tuatau ia.” Ko tetai tangata tei akataka ra i tetai tuatau kotingaia no etai apinga te umuumuia ra kia raveia e putuputu te rauka anga kia maata atu no tona tuatau. Kua tata te ariki pakari ko Solomona: “E ora akatakaia to te au mea ravarai, e tuatau to te au mea katoatoa i raro ake i te rangi nei.” (Koheleta 3:1, Moffatt) E aiteite te roa o to tatou tuatau ka akapou; tei runga ia tatou e akapeea ta tatou akapou anga i te reira. Te tu o ta tatou iki anga mua e te taporoporo anga i to tatou tuatau ka akakite maata mai eaa te akaperepereia ra i to tatou au ngakau.​—Mataio 6:21.

2. (a) I tana Tuatua i runga i te Maunga ra, eaa ta Iesu i tuatua no to tatou umuumuanga pae vaerua? (e) Eaa te akara meitaki anga uaorai ka tau kia raveia?

² Te anoanoia ra tatou kia akapou taime no te kaikaianga e te moeanga no te mea e umuumuanga ia no te kopapa. Inara akapeea oki to tatou au umuumuanga pae vaerua? Te kite ra tatou e ka tika kia akamerengoia te reira. I tana Tuatua i runga i te Maunga ra, kua karanga a Iesu: “E ao to tei manako ngakau i to ratou umuumuanga pae vaerua.” (Mataio 5:3, NW) No reira oki “te tavini akono meitaki e te pakari” i akamaaraara putuputu mai ei ia tatou i te puapinga maata no te akatakaanga tuatau no te tatanuanga Pipiria e te apii oki. (Mataio 24:45) Penei te kite ra koe e puapinga maata teia, inara penei ka manako ngakau koe e kare ua oou tuatau kia apii me kare kia tatau i te Pipiria. Me koia ia, e akara matatio tatou i etai au aerenga e te au ravenga kia akariro kia maata atu te tuatau akatakaia i to tatou oraanga no te tatauanga i te Tuatua a te Atua ra, no te apii naau uaorai, e te tamanako anga.

Kimianga Tuatau no te Tatauanga e te Apiianga i te Pipiria

3, 4. (a) Eaa te akoanga ta te apotetoro ko Paulo i oronga no te taangaanga i to tatou tuatau, e eaa ta teianei i kapiti mai? (e) Eaa te aiteanga o ta Paulo i tana akoanga ia tatou ‘kia taporoporo i te tuatau’ no tatou uaorai?

³ I te manakoanga i te tuatau e ora nei tatou, ka tau tatou katoatoa kia akarongo i te au tuatua a te apotetoro ko Paulo: “Kia matakite i to kotou aerenga, eiaa mei ta te kite kore, mei ta te aronga pakari ra. Ma te taporoporo marie i te tuatau, no te mea e tuatau kino teia. E auraka kotou ei manako kore, kia kite ra kotou i to te Atu ra anoano.” (Ephesia 5:​15-17) Inara, te kapiti ra teianei akoanga i te au tuanga katoatoa o to tatou oraanga ei au Kerititiano akatapuia ra, kapiti katoa te kimianga tuatau no te pure, te apii, te au uipaanga, e kia piri ki katoa i te raveanga tutuanga i te “tuatua meitaki o te basileia ra.”​—Mataio 24:14; 28:​19, 20.

⁴ E manganui te au tavini o Iehova i teia tuatau te akara anga ngata ra kia tauru atu i te tatauanga Pipiria e te apiianga oonu ki roto i to ratou au oraanga. I te akara anga, kare e rauka ia tatou kia kapiti atu i tetai ora ke atu ki to tatou ra nei, no reira e mea tika ko ta Paulo ra akoanga e aiteanga tuke atu tona. I te reo Ereni, te takiota tuatua “te taporoporo marie i te tuatau” te tuatua ra no te apai maianga ei ngere anga no tetai atu apinga ke ra. I roto i tana Expository Dictionary, kua oronga mai a W. E. Vine i te aiteanga “kia akariro kia maata te tupu anga i te au tuatau ravarai, i te akariro anga i etai tataki tai kia meitaki te tupuanga i te mea me ngaro ana tetai kare e rauka kia akaoraia mai.” Mei teaa mai me kare mei ea mai e raukai ia tatou kia taporoporo mai i tetai tuatau no te tatauanga e te apiianga i te Pipiria?

Ka Tika Tatou kia Akanoo i te Au Ikianga Mua

5. No teaa e akapeea oki tatou e tau ei ‘kia timata oki i te au mea e maata ua atu te meitaki’?

⁵ Kapiti atu ki ta tatou au apainga kopapa nei, e manganui ta tatou au apinga no te pae vaerua kia akono. Ei au tavini akatapuia no Iehova ra, te “maata nei [ta tatou] rave anga i te angaanga a te Atu.” (1 Korinetia 15:58) No teia tumu, kua apii atura Paulo i te au Kerititiano i Philipi ra kia “timata oki [ratou] i te au mea e maata ua atu te meitaki.” (Philipi 1:10) Te aiteanga o teianei e kia akanooia te au ikianga mua ra. Ka tau te au apinga pae vaerua kia na mua i te au apinga akamanakoia no te pae kopapa nei. (Mataio 6:​31-33) Tera ra, te anoanoia ra te tu tau i te akonoanga i ta tatou au apainga pae vaerua ra. Akapeea tatou i te akatakaanga i to tatou tuatau i rotopu i te au tuanga tuke tuke o to tatou oraanga Kerititiano nei? Te ripoti ra te au akaaere tutaka i roto i “te au mea e maata ua atu te meitaki” te tau ra tetai Kerititiano kia akono, ko tana uaorai apii e te tatauanga Pipiria te riro ra kia manako koreia.

6. Eaa te ka o atu ki te taporoporo marie i te tuatau me ka manako atu i te angaanga kopapa e te ngutuare oki?

⁶ Mei ta tatou i kite akenei, ko te taporoporo marie i te tuatau te kapiti ra “kia akariro kia maata te tupu anga i te au tuatau ravarai” e te “akariro anga i etai tataki tai kia meitaki te tupuanga.” No reira, me kare e meitaki ana ta tatou tatauanga e te apii anga Pipiria, ka meitaki kia akono i tetai kimikimi anga ia koe uaorai kia kite e akapeea te akapou angaia to tatou tuatau. Me te maata ra te umuumuanga no ta tatou angaanga kopapa, te maata rava ra to tatou tuatau e te ririnui te akapouia ra, ka tau tatou kia akariro i te reira e ko tetai tumu no te pure kia Iehova. (Salamo 55:22) Penei ka rauka ia tatou kia rave i etai au akatikatika anga te ka akaruke mai kia maata atu to tatou tuatau no te au mea e maata ua atu te meitaki i te rave akamori anga ia Iehova, kapiti katoa oki i te apii anga e te tatauanga Pipiria. Kua tika oki te tuatua anga e kare e oti ana te angaanga a te vaine ra. No reira ka tika te au tuaine Kerititiano kia akanoo i ta ratou au ikianga mua ra e kia akataka te au tuatau tikai no te tatauanga e te apii anga pakari i te Pipiria ra.

7, 8. (a) Mei teea au angaanga ka putuputu te taporoporo i te tuatau no te tatauanga e te apii oki? (e) Eaa te akakoro anga no te tamataoraanga, e akapeea te akamaaraanga i teianei i te tauturu anga ia tatou kia akanoo i ta tatou ra tukuanga tika mua?

⁷ Te mea matauia, ka rauka i te maata anga o tatou kia taporoporo i te tuatau no te apii anga mei roto mai i te au angaanga kare ra e umuumuia. Penei ka ui tatou ia tatou uaorai, ‘Akapeea te maata o te tuatau taku e akapou ana i te tatauanga te au makatini manako tangata ua nei me kare au nutipepa, te akarakara anga porokaramu tivi, akarongoanga akatangi imene, me kare raveanga te au kanga vitio ra? Te akapou ra ainei au e maata atu te tuatau ki mua i te komopiuta e i te tatauanga au i te Pipiria ra?’ Kua tuatua a Paulo: “E auraka ra kotou ei manako kore, kia kite ra kotou i to te Atu ra anoano.” (Ephesia 5:17) Ko te taangaanga tau kore i te tivi ra i te akara anga ko tetai tumu maata ia i kore ei te Au Kite e manganui e akono kia rava te tuatau i ta ratou uaorai apii e te tatauanga Pipiria oki.​—Salamo 101:3; 119:​37, 47, 48.

⁸ Penei ka tuatua tetai papaki e kare e rauka ia ratou kia apii i te au tuatau ravarai, e te umuumu ra ratou i etai tamataora anga. Noatu rai e te tika ra teianei, penei ka meitaki kia akamanako i te maata o te taime te akapouia ra e tatou i te akaangaroianga e ka akaaite atu ei i te reira ma te taime akapouia i te apiianga tikai ra e te tatauanga oki i te Pipiria. Penei ka poitirere i tei kiteia. Te tamataora anga e te akaangaroianga, e tika te umuumuia ra, ka tika ra kia tukuia ki to raua ngai tika oki. Ta raua akakoroanga kia akaangaroi ia tatou no te au angaanga akaou anga i te pae vaerua ra. E manganui te au porokaramu tivi e te au vitio kangakanga te akaruke maira i tetai tangata kia roiroi, inara ko te tatauanga e te apiianga i te Tuatua a te Atua ra e akaangaroianga e te akamaroiroianga oki.​—Salamo 19:​7, 8.

Akapeea Tetai Papaki i te Akataka Anga Ngai no te Apiianga

9. Eaa te au puapinga no te aruanga i te apii orongaia maira i te puka rikiriki Examining the Scriptures Daily​—1999?

⁹ Te akamata anga ki te puka rikiriki Examining the Scriptures Daily​—1999 te tuatua ra: “E puapinga maata kia akamanako i te irava no te au ra tataki tai ra e te au tuatua akamarama anga mei teianei puka rikiriki i te popongi ra. Ka manako ngakau koe e mei te mea rai ko Iehova, koia Tei Apii Mekameka maira, te akaara maira ia koe ma tana au apiianga. Kua tuatua totouia maira e Iesu Karaiti i te puapinga angaia mei ta Iehova ra au apiianga i te au popongi taki tai ra: ‘Kua akaara maira Aia [a Iehova] i tera popongi i tera popongi; kua akaara maira aia i toku taringa kia akarongo mei te aronga apiiia ra.’ Na taua au apiianga ra i oronga kia Iesu i ‘te arero o te aronga i apiiia’ kia ‘kite ei aia kia tauturu atu i tei roiroi ki te tuatua.’ (Isaia 30:20; 50:4; Mataio 11:​28-30) Ko te akaara angaia ki te akoanga tau mei te Tuatua mai a te Atua ra i te au popongi taki tai kare e ka tauturu anake ia koe kia akono i toou uaorai au manamanata mari ra ka akapapa katoa ia koe ma ‘te arero o te aronga i apiiia’ kia tauturu atu ia etai ke ra.”a

10. Akapeea ta tetai papaki akatakaanga tuatau no te tatauanga e te apii anga Pipiria, e eaa te au puapinga?

¹⁰ E manganui te au Kerititiano te aru ra i teia ako anga na te tatauanga i te irava no te au ra taki tai e te tuatua akamaramaanga e te tatauanga i te Pipiria me kare apiianga i te popongi ra. I Varani te ara vave ra tetai painia tiratiratu i te au popongi ravarai e te akapou ra e 30 miniti i te tatauanga Pipiria. Na teaa i tauturu iaia kia rave i teia i aua mataiti katoa ra? Kua tuatua aia: “Te akakeu oonuia ra au, e te mou ra au i taku papaanga tatauanga noatu eaa te ka tupu mai!” Noatu eaa te tuatau o te ra ta tatou ka iki, te apinga puapinga maata e kia mou tatou ki ta tatou papaanga. Ko René Mica, tei rave ra i te tavini anga ei painia tei tere atu i te 40 mataiti i Europa e i Aperika Tokerau, kua tuatua: “Mei te 1950 mairai ko taku akakoro anga kia tatau i te Pipiria katoa ra i te au mataiti ravarai, ko tetai apinga ia kua oti iaku e 49 taime i teianei. Te manako ngakau nei au e e puapinga maata teia no toku tamou marieanga i tetai pirianga vaitata ma Tei Anga mai iaku nei. Te tauturu ra te tamanakoanga ki runga i te Tuatua a te Atua iaku kia kite i ta Iehova ra tuatua tau e etai atu tu nona kia meitaki atu e kua riro ia ei tumu no te ririnui noku nei.”b

“Te Au Kai i te Tuatau Tau Ra”

11, 12. (a) Eaa te au “kaikai” pae vaerua tei orongaia maira e “te akaaere pikikaa kore e te pakari”? (e) E akapeea te “kai” i te tua anga mai i te ora mou ra?

¹¹ Mei te ravenga kaikaianga putuputu e tauturu ra i te ora anga kopapa meitaki, ko tetai papaanga putuputu no te apii e te tatauanga Pipiria te akariro ra kia meitaki te ora anga pae vaerua. I te Evangeria a Luka, ka tatau tatou i ta Iesu au tuatua: “Koai te akaaere pikikaa kore e te pakari, i ta te pu e tuku i rungao i tona katoa au tavini, ei tua i ta ratou tuanga kai i te ora mou ra?” (Luka 12:42) No te tere atu i te 120 mataiti i teianei, “te tuanga kai i te [pae vaerua] i te ora mou ra” kua orongaia mai na Te Punanga Tiaki, e pera katoa i etai atu au puka akatumuia ki runga i te Pipiria e tetai au puka.

¹² E akara i te tuatua “i te ora mou ra.” I te atianga tika ra, kua rave to tatou “Pu Apii Mekameka,” ko Iehova, na tana Tamaiti e te pupu tavini ra, e arataki i tona au tangata i te au tumu apiianga e te tu akono oki. Kua riro mei te mea rai e kua akarongo kapiti tatou katoatoa i tetai reo i te tuatuaanga kia tatou: “Teia te ara, e na reira te aere; kia anga kotou ki te pae katau, e kia anga kotou ki te pae kaui.” (Isaia 30:​20, 21, akaaite ia NW.) Pera katoa oki, me tatau matakite tataki tai i te Pipiria e te au puka apii Pipiria katoa ra, e putuputu to ratou manako ngakau e ko te au manako tei akakiteia maira i reira te tuatua tikaia maira kia ratou. Ae, te akoanga tau a te Atua e te arataki anga oki ka aere mai i te ora mou ra no tatou, kia tauturu ia tatou kia arai atu i te timataanga me kare kia tuku i tetai ikianga pakari ra.

E Akatupu i te Au Ravenga Kaikaianga Meitaki

13. Eaa etai au ravenga tau kore i te angaianga ra?

¹³ E puapinga ki katoa ei mei taua ‘kaikai’ orongaia maira i te ora mou, ka tau ei au ravenga kaikaianga meitaki to tatou. E mea umuumuia tetai papaanga putuputu no te tatauanga Pipiria e te apii anga na tatou uaorai e kia mou tikai i te reira. E au ravenga kaikai anga meitaki ainei taau i te pae vaerua e te au tuatau putuputu no taau uaorai apii anga oonu ra? Me kare te akono ra koe i runga ua o te apinga tatauia tei teateamamao matakite ia maira na tatou ma te kaikaianga? Na etai au ravenga tau kore i te kaikaianga pae vaerua kua akariro i tetai papaki kia apikepike i te akarongo​—e kua topa ke atura.​—1Timoteo 1:19; 4:​15, 16.

14. Eaa ra i puapingaiai kia akara matakite i te au apinga penei te mama matauia maira?

¹⁴ Penei ka manako ngakau tetai papaki e kua kite ke ana ratou i te au apiianga tumu e kare ko te au atikara ravarai e oronga maira i etai apinga ou tikai. No reira, ko te akatere apii anga e te aerenga ki te au uipaanga kare e umuumuia. Inara, te akaari maira te Pipiria e ka umuumuia tatou kia akamaaraaraia te au apinga kua apii keia ra. (Salamo 119:​95, 99; 2 Petero 3:1; Iuda 5) Mei tetai kuki tunu kai meitaki tei teateamamao ra i taua au apinga tumu rai i etai au tu e manganui ra, te oronga maira te pupu tavini i te kaikai vaerua akamatutu i roto i tetai tu tuke tuke oki. Noatu i roto i te au atikara te kapiti ra i te au tumu tei putuputu ra te tuatuaia i mua ana, te vaira te au tumu meitaki atu kare tatou e anoano kia ngere tatou. Ko te tika oki e ko ta tatou ka rauka mai na ta tatou i tatauia ra tei runga te maata anga i te tuatau e te tauta anga oki ta tatou ka rave i te apiianga i te reira.

Te Au Puapinga Pae Vaerua mei te Tatauanga e te Apiianga

15. Akapeea te tatauanga e te apiianga oki i te Pipiria i te tauturu anga ia tatou kia riro ei au orometua meitaki atu no te Tuatua a te Atua?

¹⁵ Te au puapinga ta tatou ka rauka mei te tatauanga e te apiianga i te Pipiria e manganui. Ka tauturuia tatou kia tau ki tetai o ta tatou au apainga tumu ei Kerititiano, koia oki, e kia riro tatou tataki tai “ei rave angaanga kare e akama anga, e te tika oki i te tua i te tuatua-mou.” (2 Timoteo 2:15) Te maata atu ta tatou tatau e te apii i te Pipiria, te maata atu te ki to tatou au manako ma to te Atua au manako. Ei reira, mei ia Paulo rai ka rauka ia tatou ‘i te māro anga atu i te au tangata i te tuatua i tataia ra, i te akamaoraora anga i taua tuatua ra’ i te au tuatua mou meitaki no ta Iehova ra au akakoro anga. (Angaanga 17:​2, 3) Ka tupu to tatou tu karape i te apiianga, e ta tatou au uriurianga manako, te au tuatua, e te akoanga ka riro kia maata atu te akamatutuanga pae vaerua ra.​—Maseli 1:5.

16. Na roto i teea au aerenga tatou uaorai e puapingaiai mei te tatau anga e te apiianga oki i te Tuatua a te Atua?

¹⁶ Kapiti katoa oki, te tuatau akonoia i te akara matatioanga i te Tuatua a te Atua ka akariro ia tatou kia akatau meitaki atu i to tatou oraanga ki to Iehova ra au aerenga. (Salamo 25:4; 119:​9, 10; Maseli 6:​20-23) Ka akamaroiroi mai i to tatou au tu pae vaerua, mei te akaaka rai, te tiratiratu, e te mataora oki. (Deuteronomi 17:​19, 20; Apokalupo 1:3) Me akono tatou i te kite te ka rauka ia tatou mei te tatauanga e te apiianga i te Pipiria, ka rekareka tatou i tetai tae uaanga o te vaerua o te Atua ra i to tatou oraanga, i te tupuanga kia maata atu te uua anga o te vaerua ra i ta tatou au mea katoatoa te ka rave.​—Galatia 5:​22, 23.

17. Akapeea te maata e te tu oki o ta tatou uaorai tatauanga e te apiianga Pipiria i te akatupu anga i to tatou ra pirianga ma Iehova ra?

¹⁷ Te mea puapinga maata, te tuatau taporoporoia mei etai atu au angaanga no te tatau e te apii i te Tuatua a te Atua ra ka apai mai i te apinganui no to tatou pirianga ma te Atua ra. Kua pure a Paulo e kia riro tona au oa Kerititiano ra “kia akakiia mai [ratou] i te kite i tona anoano, i te pakari i te au mea ravarai e te kite i te vaerua; kia tau to [ratou] aerenga i te Atu i te au mea katoa e mareka mai ei ra.” (Kolosa 1:​9, 10) Mei tera katoa oki, no tatou ‘kia tau te aerenga i te Atu,’ ka tika tatou ‘kia akakiia mai i te kite i tona anoano, i te pakari i te au mea ravarai e te kite i te vaerua.’ Te taka meitaki ra, ko te raukaanga ia tatou te akameitakianga a Iehova e te mareka anga tei runga te maata anga o te reira i te maata e te meitaki oki o ta tatou uaorai tatauanga e te apii i te Pipiria.

18. Eaa te au akameitakianga te ka rauka ia tatou me ka aru tatou i te au tuatua tei tataia maira ia Ioane 17:3?

¹⁸ “Teia oki te ora mutu kore, kia kite ratou ia koe i te Atua mou ra, e ia Iesu i te Mesia, i taau i tono maira.” (Ioane 17:3) Ko tera tetai o te au tuatua tapu te taiku maataia ra e te Au Kite o Iehova ei tauturu ia etai ke atu kia ariki i te puapinga o te apiianga i te Tuatua a te Atua. E tika tikai kare i meangiti mai te puapinga no tatou tataki tai kia rave i te reira. Ko to tatou manakonako anga kia ora e tuatau ua atu tei runga i to tatou tupuanga te kite ia Iehova ra e tana Tamaiti, ko Iesu Karaiti. E manako ua ra eaa te aiteanga o te reira. Kare rava e openga no ta tatou apiianga kia maata atu no Iehova​—e te vaira tetai tuatau mutu kore no tatou kia apii nona ra!​—Koheleta 3:11; Roma 11:33.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Au Uianga Akamanako Akaou Anga

• Eaa te akakitea maira na te tu o ta tatou taangaanga i to tatou tuatau?

• No teaa au angaanga e raukai kia taporoporoia te tuatau no te tatauanga e te apiianga i te Pipiria?

• Eaa tatou i tau ei kia matakite i ta tatou au ravenga kaikaianga pae vaerua?

• Eaa te au puapinga te ka aere mai mei te tatauanga e te apiianga i te au Tuatua Tapu?

[Au Tutu i te kapi 20, 21]

Na te tatauanga putuputu e te apiianga i te Pipiria ka akariro ia tatou kia rauka ‘te tika oki i te tua i te tuatua-mou ra’

[Tutu i te kapi 23]

Te parani anga i tetai au angaanga i roto i to tatou oraanga maata te angaanga ma te au aruaru anga pae vaerua te apai maira i te au meitaki