Eaa te Aite Anga o te Kauraro i Roto i te Akaipoipo Anga?

ME AKAIPOIPO tetai vaine Kerititiano, e manganui tana au akatanotano anga ka rave. Penei te mea maata rava atu ka akatukeia tona tu matara ua. Ei aronga mamaata taka ua, penei kua matara ua aia i te rave i tana uaorai au tuku anga e manganui ma te kore e ui atu ki tetai ua atu. Inara i teianei e tane tana, kua anoanoia aia kia ui kiaia e te pati anga i tana akatika anga no te rave i te manganui o te au mea tana i rave ana e te manako nona uaorai. Eaa ra teia i pera ei?

No te mea te oronga anga Tei Anga i te au tangata ra i te vaine mua na roto i te akaipoipo anga ki te tangata mua, kua akataoonga Aia i te tangata ra ei upoko no te vaine e ta raua tamariki i te tuatau ki mua. Kua tau rai oki teia. I tetai ua atu pupu akaaereia o te au tangata nei, ka anoanoia tetai tangata no te apai i te arataki anga e te rave i te au tuku anga openga. I roto i te turanga o te akaipoipo anga, kua ture Tei Anga ra e ko “te tane te upoko o tana vaine.”​—Ephesia 5:23, NW.

No te turu i teia, te akakite ra te ikuiku anga no te atua mai e: “E tuku i te au vaine kia kauraro i ta ratou au tane.” (Ephesia 5:22, NW) Akapeea te vaine i akatukeiaʼi e teia akanoo anga tei runga te reira ie rua mea: Te mea mua, mei teaa te puareinga iaia i te aru i te reira akanoo anga? te rua, akapeea tana tane i te taangaanga anga i tana mana akaaere? Te tika, me akara te nga tokorua akaipoipo i te akanoo anga ma te tau, ka kite raua e e akameitakianga no te vaine, te tane, e ta raua tamariki.

Kare i te Tangata Kino

Akapeea te tane i te taangaanga anga i tana mana akaaere? Na te aruanga i te akaraanga memeitaki o ta te Atua Tamaiti. Te tuatua ra te Puka Tapu e: “Ko te tane te upoko o tana vaine mei te Karaiti katoa ei upoko i te putuputuanga, koia oki ei akaora o teia kopapa. E te au tane, e tamou ua atu i te aroa i ta kotou au vaine, mei te Karaiti katoa i aroa i te putuputuanga e te oronga iaia uaorai no te reira.” (Ephesia 5:23, 25, NW) Ta Iesu Karaiti taangaanga anga i te akaupoko anga kua riro ia ei akameitakianga ki te putuputuanga. Kare aia i te tangata kino. Kare rava aia i akariro ana i tana au pipi kia manako arairaiia me kare akakinoia. Mari ra, kua rauka iaia te ngateitei o te katoatoa no tona tu aroa e te akaaroa ia ratou. Mei teaa te akaraanga memeitaki no te au tane kia aru i ta ratou akono anga i ta ratou au vaine!

Te vaira te au tane kare e aru ana i teia akaraanga memeitaki. Te taangaanga ra ratou i to ratou upoko anga tei orongaia mai e te Atua ma te karapii, kare no te meitaki o ta ratou au vaine. Te taomi ra ratou i ta ratou au vaine na roto i tetai tu kino, te maroanga i te kauraro ki katoa e te maata anga o te taime kare e akatika ia ratou kia rave i tetai ua atu au tuku anga no ratou uaorai. Ma te maramaia, te noo ra te au vaine a teia au tane ra i te oraanga mataora kore. E te mamae katoa ra teia tu tane no te mea kare i rauka iaia te akangateitei anga aroa a tana vaine.

E tikai, te umuumu ra te Atua i te vaine kia akangateitei i te taoonga ta te tane e mou ra ei upoko no te ngutuare tangata. Inara me anoano te tane kia rekareka aia i tana akangateitei anga ngakau tae tikai nona ei peretana, e tau aia kia angaanga no te reira, e ko te mataara meitaki rava atu i te rave i te reira koia oki ko te angaanga ma te tau e te tatanuanga, te au tu atua memeitaki ei upoko no te ngutuare tangata.

Kauraro Anga Tei Akatikaia

Te mana akaaere a te tane ki rungao i tana vaine kare te reira i tona ki katoa. I etai au mataara ka akaaiteia te kauraro anga a te vaine ki te kauraro anga a tetai Kerititiano ki tetai tutara no teianei ao. Kua tuku te Atua i te ture no tetai Kerititiano “kia kauraro marie te tangata katoatoa i te aronga mana taoonga ra.” (Roma 13:1) Inara kia riro teia kauraro anga kia tau meitaki na roto i ta tatou i ou ki te Atua. Kua tuatua a Iesu e: “Ka apai mari i ta Kaisara ra kia Kaisara; e ta te Atua ra, e apai ïa ki te Atua.” (Mareko 12:17) Me maro a Kaisara (te kavamani noa ua nei) e kia oronga tatou kiaia i tei tau no te Atua, ka akamaara tatou i ta te apotetoro ko Petero i tuatua: “Ko te Atua ta matou e akarongo e tikaʼi auraka te tangata.”​—Angaanga 5:29.

Na roto i tetai tu mei teia, me kua akaipoipo tetai vaine Kerititiano ki tetai tangata tei kare i marama me kare i poka i te akangateitei i te kaveinga Kerititiano, noatu rai, ka anoanoia aia, kia kauraro atu kiaia. Kare aia e patoi i teia akanoo anga akataoongaia e te Atua, ka puapingaia aia kia raverave atu iaia ma te aroa e te manako e te tauta kia rauka mai tana akapapu anga. Penei na teia tu akono memeitaki e maani i tana tane kia taui; e pera katoa te re mai iaia ki roto i te tuatua mou. (1 Petero 3:1, 2) Me akaue mai tana tane iaia kia rave i tetai mea tei patoiia e te Atua, kia akamaara aia e ko te Atua tona Tutara tikai. Ei akaraanga, me maro mai aia e kia rave aia i te au angaanga ainga tau kore, mei te tauianga vaine, kare aia e anoanoia kia aru i te reira. (1 Korinetia 6:9, 10) Na tona akava ngakau e na tona kauraro tikai anga i te Atua e akaaere i tana kauraro anga ki tana tane.

I te tuatau o te Ariki ko Davida, kua akaipoipo a Abigaila ia Nabala, e tangata tei kare i akangateitei i te au kaveinga a te atua e tei rave ma te kino e te aroa kore atu ia Davida e te pupu tangata o Davida. Na teia aronga i paruru i te tauatini ua atu au mamoe e te au puakanio a Nabala, inara te pati anga a Davida no tetai akaputu anga kai, kua patoi a Nabala i te oronga i tetai mea.

Te kiteanga a Abigaila e ka tupu te tumatetenga ki tona ngutuare no te tu kino o tana tane, kua manako a Abigaila e nana rai e apai i te kai kia Davida. “Kua rapurapu iorā Abigaila, kua rave iora i te au faraoa e rua anere, e nga āriki wina e rua, e nga mamoe tao ra e rima, e nga āriki sitona tunu paka e rima, e te au kaui vine marō okotai anere, e te au kou suke e rua anere, e kua tuku akera ki runga i te au asini. Kua tuatua maira aia ki tona au tavini, Ka aere ana na mua iaku; ina, e na muri atu au ia kotou. Kare ra aia i akakite ki tana tane kia Nabala.”​—1 Samuela 25:18, 19.

Kua tarevake ainei a Abigaila i te rave anga i te patoi i te anoano o tana tane? Kare i teia turanga. Kare to Abigaila tu kauraro i umuumu iaia kia aroa kore mei tana tane, i te taime tikai e te tuku ra ta Nabala kaveinga kite kore i tona ngutuare katoa ki roto i te tumatetenga. No reira, kua tuatua a Davida kiaia: “Kia akameitakiia te Atua o Iseraela ko Iehova, ko tei tono mai ia koe i teianei rā kia aravei mai koe iaku.” (1 Samuela 25:32, 33) Aiteite rai, e tau te au vaine Kerititiano i teia tuatau kia kore e akariri e kia kore e patoi i te upoko o ta ratou au tane, inara me rave teia i tetai kaveinga kare i tau ei Kerititiano, kare te au vaine e anoanoia kia aru ia ratou i roto i teia.

E tika, te tuatua ra a Paulo i roto i tana reta ki te au Ephesia e: “Mei te putuputuanga e kauraro ra i te Karaiti, no reira e tuku kia pera katoa te au vaine ki ta ratou au tane i te au mea ravarai.” (Ephesia 5:24, NW) Ta te apotetoro taangaanga anga i te tuatua “au mea ravarai” i konei kare tona aite anga e kare e au kotinga ki te kauraro anga a te vaine. Ta Paulo tuatua, “mei te putuputuanga e kauraro i te Karaiti ra,” te akakite maira te reira i tona manako. Te au mea ravarai ta Karaiti e umuumu ra i tana putuputuanga e tuatua tika te reira, i tau ki to te Atua anoano. No reira, ka rauka ngoie ua i te putuputuanga ma te rekareka i te kauraro iaia i roto i te au mea ravarai. Te aiteite ra, tetai vaine a tetai tane Kerititiano tei tauta akatenga tikai i te aru i te akaraanga o Iesu ka mataora aia i te kauraro iaia i roto i te au mea ravarai. Kua kite aia e te manako ra aia i tona au inangaro tikai, e ma te kite tikai kare rava aia e pati iaia kia rave i tetai mea tei kare i rotai ki to te Atua anoano.

Ka tamou ua rai tetai tane i te aroa e te ngateitei o tana vaine me akaata aia i te au tu atua o tona upoko, ko Iesu Karaiti, tei akaue i tana au pipi kia aroa tetai i tetai. (Ioane 13:34) Noatu e te rave ra te tane i te tarevake e te tiama kore, me rave iaia i tana mana akaaere kia rotai ki te upoko anga teitei o Karaiti, te maani ra aia kia ngoie ua i tana vaine kia mataora i te rave iaia ei upoko nona. (1 Korinetia 11:3) E me tatanu tetai vaine i te au tu Kerititiano o te mako e te aroa takinga meitaki, kare i reira i te mea ngata nona no te kauraro iaia uaorai ki tana tane.

Akaaka e te Tau

Te au tane e te au vaine i roto i te putuputuanga e au taeake tane e au taeake vaine ratou i te pae vaerua ma tetai turanga aiteite i mua ia Iehova. (Akaaiteia atu kia Galatia 3:28.) Inara, kua tuku te Atua i te au tane kia rave i te akaaere i te putuputuanga. Te kite meitakiia nei teia e te au vaine ngakau meitaki ma te kauraro ravarai. E te apainga teiaa e tukuia ra ki runga i te au tangata auraka kia kore e akamana maata atu ki rungao i te anana kua kiteaia te reira ma te akaaka e te aronga mamaata i roto i te putuputuanga.​—1 Petero 5:2, 3.

Me koia ia te pirianga i rotopu i te au tane e te vaine i roto i te putuputuanga, akapeea i reira e raukaʼi i tetai tane Kerititiano te akatika i tana raveanga ei tangata kino ki rungao i tana vaine, tona tuaine i te pae vaerua? E akapeea e raukaʼi i te vaine te akatika i te tarereanga ma tana tane no te upoko anga? Mari ra, e tau raua kia akono tetai e tetai mei ta Petero i akamaroiroi i te au mema katoatoa o te putuputuanga: “Ei ngakau tai to kotou ravarai, i te aroa katoa anga, ei aroa taeake ra, ei ngakau maru, ei ngakau taunga.” (1 Petero 3:8) Kua ako rai a Paulo: “Ka akakakau ia kotou uaorai ma te ngakau aroa ua, te takinga meitaki, te manako akaaka, te tu maru, e te akakoromakianga roa. E tamou rai i te akakoromaki anga tetai e tetai e te akakore ua anga i te ara tetai e tetai me e tumu ta tetai no te tapepeanga ki tetai. Mei ia Iehova i akakore ua maira i ta kotou ara, kia pera katoa oki kotou.”​—Kolosa 3:12, 13, NW.

Teia au tu e tau kia tatanuia i roto i te putuputuanga. E kia tatanuia tikai te reira i rotopu i te tane e te vaine i roto i te kainga Kerititiano. Ka rauka i te tane i te akaari i tona tu inangaro e te maru na te akarongoanga i te au manako o tana vaine. E tau aia i te tamanako atu i te manako o tana vaine i mua ake ka rave ei i tetai tuku anga tuatua te ka piri atu te ngutuare tangata. Kare te au vaine Kerititiano i te aronga manako kore. I te maata anga o te taime ka rauka ia ratou i te oronga ki ta ratou au tane i te au manako puapinga, mei ia Sara i rave ki tana tane, ko Aberahama. (Genese 21:12) I tetai tua, kare tetai vaine Kerititiano e taumaroro ua ma te tau kore i tana tane. Ka akaari aia i tona tu takinga meitaki e te akaaka o te manako na te aruanga i tana arataki anga e te turuanga i tana au tuku anga tuatua, noatu e e tuke te reira i tetai taime ki tana uaorai i inangaro.

Ko tetai tane tau, mei tetai tangata pakari tau, e takinga meitaki aia e te rauka i te tuatua atu. Ka ariu atu tetai vaine aroa na te tu akaaroa e te akakoromakianga roa, te kiteanga i te tu tauta tana e rave no te rave i tana au apainga noatu te tu tiama kore e te au taomi anga o te oraanga. Me tatanuia teia au tu e te tane e te vaine, kare i reira te kauraro anga i roto i tetai akaipoipo e riro ei manamanata. Mari ra, ka riro ia ei tumu anga no te rekareka, te tinamou, e te merengo anga ope kore.