RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI Punanga Tiaki
Punanga Tiaki
RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI
Reo Rarotonga
  • PIPIRIA
  • AU PUKA
  • AU UIPAANGA
  • w09 7/1 kapi 10-12
  • Akapapa Anga i te Au Mapu me Mamaata Mai

Kare e vitio.

Akakoromaki mai kare te vitio e angaanga.

  • Akapapa Anga i te Au Mapu me Mamaata Mai
  • Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2009
  • Tumu Tuatua
  • Tetai Atu Manako
  • Te Mapu Anga—E Takainga Puapinga
  • Au Taviri kia Puapingaia
  • Mapuanga—Akapapa Anga Kia Riro ei Tangata Mamaata
    E Ara!—2012
  • Me Ekoko Taau Tamaiti i Toou Irinakianga
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2012
  • Eaa te Akakoroanga o te Metua?
    E Ara!—2012
Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2009
w09 7/1 kapi 10-12

Au Taviri kia Mataora te Pamiri

Akapapa Anga i te Au Mapu me Mamaata Mai

“E reka ana au i te tuatua ki taku tamariki tamaroa. E akarongo meitaki ana ratou ki taku tuatua, e te ariu viviki mai. I teianei e au mapu ratou, e taumaro ua ana matou no runga i te au mea ravarai. Kare ratou e reka ana i te au angaanga e piri atura ki ta matou akamorianga. ‘Eaa tatou ka tuatua ua ai no runga i te Pipiria?’ i ui mai ei ratou. I mua ake ka riro mai ei taku tamariki tamaroa ei mapu, kare rava au i manako ana e ka tupu teia ki toku pamiri—noatu e kua kite au e kua tupu ana te reira ki tetai ke.”—Reggie.a

TE UTUUTU ra koe i tetai mapu? Me koia ia, te kite nei koe i te au turanga umere tikai te tupuanga o taau tamaiti. Ka riro katoaia ei taitaia anga maata tikai. I na roto ana ainei koe i taua au turanga e taikuia ra i raro akenei?

  • I te taime e meangitika ua ra taau tamaiti, mei te poti rai aia tei tapekaia ki runga i te uapu—ko koe. E mapu i teianei, te utiuti nei aia i te taura, te inangaro ra i te teretere atu, e te kite ra koe e kare koe i patiia mai ki aru atu.

  • I te taime e meangitika ua ra taau tamaine, kua akakite atu aia kia koe i te au mea katoatoa. E mapu i teianei, kua akatupu aia i tetai ‘karapu’ ma tona au oa, e te manako ra koe e kare oou tikaanga ei mema i roto i te reira pupu.

Me te tupu ra tetai apinga mei te reira rai i roto i toou pamiri, auraka e rapurapu i te taopenga e te riro maira taau tamaiti ei tamaiti meameaau. Eaa i reira te tupu ra? Ei pau i taua uianga ra, ka akamanako ana tatou i te tuanga puapinga ta te tuatau o te mapu anga e akatupu ra i roto i te tupuanga o taau tamaiti.

Te Mapu Anga—E Takainga Puapinga

Mei tona anauanga mai e aere ua atu, ko te tuatau ia e tupu ana te au mea no te taime mua—te takainga mua, te tuatua mua, te ra mua i te apii, te taikuanga i tetai au mea tokoiti ua. E rekareka ana te au metua me rauka i ta ratou tamaiti i te itae i tetai takainga puapinga. Te akapapu maira te au tupuanga e te mamaata maira taau tamaiti.

Te mapu anga ko tetai takainga puapinga katoaia—penei te ngata ra i tetai au metua i te ariki i teia turanga. Te marama uaia ra e e ngata i te nga metua i te ariki me taui viviki ta raua tamaiti mei te tu akarongo ua ki te tu kopekope e te riririri. Inara, te mapu anga e tuatau puapingaia no te tupuanga. I roto ra i teea tu?

Te akakite maira te Pipiria e kare e roa atu ka ‘akaruke te tangata i tona metua tane e tona metua vaine.’ (Genese 2:24) Tetai turanga maata no te mapu anga koia oki, te tauturu anga i te akapapa i taau tamaiti me kore taau tamaine no te tuatau mataora e te tuatau maromaroa. I taua taime ra, ka rauka i taau tamaiti i te tuatua, mei ta te apotetoro ko Paulo i tuatua e: “I taku tamariki anga ra, mei ta te tamariki katoa taku tuatua, mei to te tamariki toku kite, mei to te tamariki toku manako; kia riro ra au ei tangata pakari, tuku ke atura au i te peu a te tamariki.”—1 Korinetia 13:11.

Ko tera ta taau tamaiti me kore tamaine e rave ra i te tuatau mapu anga—te akaruke anga i te au peu tamariki e te apiianga kia riro mai ei tangata mapu tau e te kite i te manako uaorai e kua pakari no te akaruke anga i te kainga. Ko te tikaanga, te akataka meitaki maira tetai tataanga i te tuatau mapu anga no te “akapapa anga i te akaruke anga i nga metua.”

I teianei te manako tikai anga e ka riro mai taau tamaiti me kore tamaine “meangiti” i te akatere iaia uaorai, ka akatupu i te manako ekoko kia koe. Penei e ui kia koe uaorai e:

  • “Me kare taku tamaiti e mako ana i te tama i tona pia moe, akapeea ra aia i te akono anga i tona apatimani?”

  • “Me kare e rauka i taku tamaine i te akono i te ora tei akanooia nona, akapeea ra aia i te akono anga i tana angaanga moni?”

Me te aiteite ra toou manamanata ki teia, e akamaara i teia e: Kare te manako akatere uaorai ei ngutupa te ka aere ua taau tamaiti na roto; e mataara ra te reira te ka aere aia, e ka pou rai te au mataiti e oti ei i te aere anga. I teia taime, te kite atura koe mei taau e akara atura e “kua mou rava te neneva ki roto i te ngakau o te tamariki.”—Maseli 22:15.

Inara, na roto i tetai aratakianga tau, ka tupu mai taau tamaiti ei tangata mapu tau ‘tei tereniia tona kite ngakau i te kite i te tika e te tarevake.’—Ebera 5:14, NW.

Au Taviri kia Puapingaia

Oake te metua i te taviri no te motoka ki tana tamaiti mapu

Me kua akaari mai taau tamaiti mapu i te tu irinakianga tau, ka oronga ainei koe kia maata atu tona taime?

Ei akapapa i taau tamaiti no te tuatau me mamaata mai aia, te anoanoia ra kia tauturu koe iaia kia akatupu i te “mana no te akamanako anga” kia rauka iaia i te rave i tana uaorai au ikianga tau. (Roma 12:1, 2, NW) Ka tauturu mai te au kaveinga Pipiria e aru maira kia rave koe i te reira.

Philipi 4:5: “Kia kitea meitakiia oki to kotou maru.” Ka pati mai taau tamaiti mapu kia akaroaroa atu koe i te ora tei akanooia. Ka patoi viviki atu koe i te reira. Ka tarotaro mai taau tamaiti mapu, “Te akono maira koe iaku mei tetai pepe rai!” I mua ake ka pau ei koe, “Mei te pepe rai toou tu,” e akamanako i te ka aru mai: Te maro maira te au mapu kia tukutuku ua ia ratou tei kare e rauka ia ratou i te akono, inara kare te au metua e inangaro i te tukutuku ua ia ratou i te ka rauka ia ratou i te oronga atu. Penei ka oronga atu ainei koe i tetai tikaanga mei tetai au taime ki tetai au taime? Eaa ka kore ei e akamanako atu i te manako o taau tamaiti mapu?

TAMATA I TEIA: Tata ki raro e tai me kore e rua nga tuanga ka rauka ia koe i te oronga atu i tetai manga taime ua ki taau tamaiti mapu. E akamarama kiaia e te akamaata ra koe i teia tuatau ei tuatau tereni anga. Me akono tau aia i te reira, kare e roa atu ka akamaataia atu te taime ka orongaia kiaia. Me kare ra aia e rave i te reira, ka kotingaia tona ora.—Mataio 25:21.

Kolosa 3:21: “E te au metua tane, auraka e karo ua i ta kotou tamariki. Me e ngata tikai i te akamareka ia koe, penei ka akamutu ratou i te tauta anga.”—International Children’s Bible. Ka tauta tetai au metua i te akaaere i ta ratou au mapu. E rauka ai i te akaaere iaia, e roka ana ratou iaia ki roto i te are. Na ratou e iki ana i tona au oa e te akarongorongo muna anga i tana au tuatua i runga i te terepaoni. Inara kare teia au ravenga e angaanga meitaki. Te tapupu anga iaia ka akakeu te reira iaia kia oro; te akaapa putuputu anga i tona au oa ka akamaata atu i tona pirianga kia ratou; te akarongorongo muna anga i tana tuatua, ka akakeu atu iaia i te kimi ravenga i te komunikeiti ki tona au oa i muri i toou tua. E ko te maata atu i taau tautaanga i te akaaere iaia, taopenga mai kare e rauka ia koe i te akaaere iaia. E tika rai, me kare rava taau tamaiti mapu e kite i te rave i tana uaorai au ikianga iaia e noo ra i te kainga, akapeea aia e kite ei i te rave i te reira me akaruke aia i te kainga a muri ake?

TAMATA I TEIA: Me ka tuatua akaou koe ki taau tamaiti mapu no runga i tetai manamanata, e tauturu iaia kia akamanako e akapeea tana au ikianga i te akakino anga i tona tu. Ei akaraanga, ma te kore e akaapa i tona au oa, e tuatua ra e: “Akapeea me opuia a [ingoa] no te aati i te ture? Eaa ta te reira ka akatupu ki runga i toou turanga?” E tauturu i taau tamaiti mapu kia kite e akapeea tana au ikianga i te akameitaki mai anga i tona tu me kore i te takino anga i te reira.—Maseli 11:17, 22; 20:11.

Ephesia 6:4: “Auraka e akariri atu i ta kotou tamariki, inara e rave atu i te utuutu mai ia ratou i te ako anga e te akatikatikaanga manako a Iehova.” (NW) Ko te tuatua “akatikatikaanga manako” kare e ko te akakite ua anga i te au tumu. Te aiteanga o te reira, ko te akamaroiroi anga i te tamaiti kia akamanako i te tu akono tau te ka arataki iaia i roto i tana au mea ka rave. E mea puapinga tikai teia me riro mai taau tamaiti ei mapu. “E pakari maira taau tamariki,” i karanga ai tetai metua tane ko Andre tona ingoa, “ko te maata atu taau ka anoanoia i te akatanotano i taau tuatua e taau uriurianga manako kiaia.”—2 Timoteo 3:14.

TAMATA I TEIA: Me tupu mai tetai taumaroanga, taui i te nga turanga. Pati ki taau tamaiti mapu eaa te akoanga tana ka oronga mai kia koe me e tamaiti koe nana. E akakite kiaia kia rave i tetai kimikimianga kia rauka tetai au tumu manako no te turuturu anga—me kore no te ariki kore anga—i toou manako. Uriuri akaou i te manako i roto i te epetoma.

Galatia 6:7: “Ko ta te tangata e ruru ra, ko tana ra ïa e kokoti.” Ka rauka i te apii i te tamaiti na te akautunga anga—penei tono anga iaia ki tona pia moe me kare na te kore e akatika iaia kia rave i tana e reka ana i te rave. No runga i te mapu, e meitaki atu i te akamanako maata i te au turanga no te au mea ka tupu.—Maseli 6:27.

TAMATA I TEIA: Auraka e tauturu iaia na te tutakianga i tana au kaiou me kore na te kimi kotoeanga ki tona puapii i te tumu i topa ai tana maka ki raro. E akatika iaia kia kite i te au tupuanga kino, ka vai ua rai te reira apiianga ki roto iaia.

Ei metua, penei te inangaro ua ra koe kia aere meitaki ua te tauianga o te turanga mapu anga. Inara, kare e tupu meitaki ana te tauianga. Kareka ra, te oronga maira te tupuanga o taau tamaiti ki te mapu anga i tetai atianga meitaki tikai noou no te “apii i te tamaiti i te arataa e tikaʼi iaia kia aere.” (Maseli 22:6) E tango ngaueue kore te au kaveinga Pipiria te ka rauka ia koe i te akatupu i te mataora i roto i te pamiri.

a Kua tauiia te ingoa.

UI KIA KOE UAORAI . . .

Me tae te tuatau e akaruke ei aia i te kainga, ka rauka ainei i taku tamaiti mapu i te aru i tei taikuia i raro akenei?

  • te rave tamou putuputu anga i tetai porokaramu pae vaerua

  • te rave anga i te au ikianga meitaki

  • te komunikeiti meitaki anga ki tetai ke

  • te akonoanga i tona oraanga kopapa

  • te akaaere meitaki anga i tana moni

  • te akono anga e te tama anga i te kainga me kore te apatimani

  • kia manako ua i te rave i te angaanga

    Au Puka Reo Rarotonga (1983-2025)
    Akaruke
    Aere ki Roto
    • Reo Rarotonga
    • Akaari ki Etai Ke
    • Taau e Inangaro
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ture no te Taangaanga Anga i te Web Site
    • Ture Akamanaia
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Aere ki Roto
    Akaari ki Etai Ke