Akonoanga na te Ture a te Karaiti

“Ka rave atu tetai i ta tetai apainga, kia pera kotou i te akatika i te ture a te Mesia.”​—GALATIA 6:2.

1. Penei eaa ka tuatuaiaʼi e e mana maata te ture a te Karaiti no te meitaki i teia tuatau nei?

I RUANATA, kua tuku te Au Kite Hutu e e Tutsi o Iehova i to ratou oraanga ki roto i te tu kino kia paruru tetai i tetai i te ta anga eteniki tei tupu ua akenei i taua enua katoa ra. Te Au Kite o Iehova i Kobe, i Tiapani, tei taka ke ra te au mema o to ratou ngutuare tangata i te ngaruerue enua akataneaanga kua mamae maata i to ratou ngere anga ra. Inara, kua aere viviki atu ratou i te tauturu i etai atu tei rokoia ra e te tumatetenga. Ae, te akakite maira te au akatauanga akapumaana ngakau takapini i te ao katoa nei e te angaanga ra te ture a te Karaiti i teia tuatau. Ko tetai mana ririnui ia no te meitaki.

2. Akapeea a Kerititome i kore ei e kite i te tumu o te ture a te Karaiti, e eaa ta tatou ka rave i te akatupu anga i taua ture ra?

² I taua taime katoa rai, te akatupuia ra tetai totou Pipiria no te kino maata i teia “tuatau openga” nei. E manganui “e tutu akono i te Atua to ratou” mari ra ‘kua pikikaa ratou i te mana o te reira.’ (2 Timoteo 3:1, 5) E maata oki i roto ia Kerititome, e putuputu te akonoanga i te riro ei tutu ua kare no te ngakau mai. Kua riro aina te reira e e ngata roa kia akono i te ture a te Karaiti? Kare. Kare a Iesu e oronga mai i tetai ture te ka kore e rauka kia aruia. Kua kore ua a Kerititome i kite i te tumu o taua ture ra. Kua kore aia i akarongo i teia au tuatua akauruia ra e: “Ka rave atu tetai i ta tetai apainga, kia pera kotou i te akatika i te ture a te Mesia.” (Galatia 6:2) Ka “akatika [tatou] i te ture a te Mesia” na te apaianga tetai i ta tetai au apainga teiaa, kare na te aruanga i te au Pharisea e te kapiti tau kore atu anga ki te au apainga a to tatou au taeake ra.

3. (a) Eaa etai akauenga te kapitiia maira ki roto i te ture a te Karaiti? (e) Eaa ra i tarevake ei kia manakoia e ka tau kia kore etai atu ture ke na te putuputuanga Kerititiano i te pae atu i ta Karaiti i akaue tika maira?

³ Te kapiti ra te ture a te Karaiti i te au akauenga katoatoa a Iesu Karaiti ra​—me ko te tutu aere e te apiianga, te tamouanga kia apa kore e kia meitaki toou mata, e te raveanga kia tamouia te au ma to tatou tangata tupu, me kare te takoreanga i te tu viivii i roto i te putuputuanga. (Mataio 5:27-30; 18:15-17; 28:19, 20; Apokalupo 2:14-16) E tika, te tau ra te au Kerititiano kia akono i te au akauenga katoatoa i te Pipiria te akaueia maira ki te au pipi a Karaiti. E te tere atu ra oki. Te akaaerenga a Iehova, pera katoa oki te au putuputuanga tataki tai, ka tau kia akanoo i te au ikuiku anga umuumuia e te au ravenga oki kia raukaʼi te akatinamou i te tu meitaki. (1 Korinetia 14:33, 40) Eaa oki, kare e rauka i te au Kerititiano te akaputuputu kapiti naringa kare a ratou au ikuikuanga e ka akaputu ki ea, e a na ea, e akapeea te akapapa anga i taua au uipaanga ra! (Ebera 10:24, 25) Te taokotaianga ma te akanoo anga au kaveinga tau a te aronga orongaia te mana i roto i te putuputuanga e tuanga katoa ia no te akatupuanga i te ture a te Karaiti ra.​—Ebera 13:17.

4. Eaa te mana opara maira i te akamori mou?

⁴ Inara, kare te au Kerititiano mou e akatika kia riro ta ratou akamori anga ei tetai akapapa anga au ture tau kore. Kare ratou e tavini ia Iehova no te mea ua e kua tuatua atu tetai tangata me kare akaaerenga kia rave ratou. Kareka ra, ko te mana akakeu i ta ratou akamori ko te aroa ia. Kua tata a Paulo: “Te riro nei oki matou i te aroa o te Mesia ra.” (2 Korinetia 5:14) Kua akaue a Iesu i tana au pipi kia aroa ratou ia ratou uaorai. (Ioane 15:12, 13) Te aroa tuku atinga iaia uaorai ko te tumu anga ia o te ture a te Karaiti ra, e te opara ra me kare te akakeu ra i te au Kerititiano mou i te au ngai ravarai, i roto i te ngutuare tangata e i roto i te putuputuanga oki. E akara tatou e ka akapeea.

I Roto i te Ngutuare Tangata

5. (a) Akapeea te au metua i te akatupu anga i te ture a te Karaiti i roto i te ngutuare? (e) Eaa ta te tamariki e umuumu mei to ratou au metua maira, e eaa te au arairai anga ka tika etai metua kia akakore atu kia raukaʼi te oronga i te reira?

⁵ Kua tata te apotetoro ko Paulo: “E te au tane ra, e aroa atu kotou i ta kotou au vaine, mei te Mesia katoa i aroa i te ekalesia, e kua oronga iaia uaorai ei oko.” (Ephesia 5:25) Me ka aru te tane ia Karaiti e ka akono i tana vaine ma te aroa e te kite, ka akatupu aia i tetai tuanga puapinga maata o te ture a te Karaiti ra. Pera katoa oki, kua akaari atea ua a Iesu i te inangaro no te au tamariki ou, ma te ikiiki anga ia ratou ra, kua tuku atura i tona rima ki rungao ia ratou, akaora atura ia ratou. (Mareko 10:16) Pera katoa oki te au metua tei akatupu ra i te ture a te Karaiti ka akaari i to ratou inangaro no ta ratou tamariki. E tika, te vaira te au metua te kite ra i tetai akaaoanga kia aru i ta Iesu akaraanga no teia tu. Ko tetai papaki kare e akakite ua i te tu natura. Te au metua, auraka e tuku i taua au akamanako anga ra kia arai ia koe i te akaarianga ki taau tamariki i toou inangaro ia ratou ra! Kare i rava ua noou kia kite e te inangaro ra koe i taau tamariki. Ka tika katoa oki kia kite ratou i te reira. E kare ratou e kite i te reira me ka kore koe e kite i etai mataara kia akaari atu i toou inangaro.​—Akaaite ia Mareko 1:11.

6. (a) Te umuumuia ra ainei te au ture a te metua no te tamariki, e eaa koe i pau ei mei te reira? (e) Eaa te tumu maata no te au ture ngutuare te tau ra kia mou i te tamariki ra? (ng) Eaa te au tu kino te kopae keia ra me ka vai mai te ture a te Karaiti ki roto i te ngutuare?

⁶ I reira katoa oki, te umuumuia ra te au kotinga no te au tamariki, tera te aite anga ka tau te au metua kia akanoo i te au ture e i etai taime kia akaketaketa atu i teia au ture na te ako anga. (Ebera 12:7, 9, 11) Pera katoa, ka tika kia tauturu marieia te tamariki kia kite i te tumu tikai no teia au ture: te aroa ra to ratou nga metua ia ratou. E ka tika ratou kia kite e ko te aroa te tumu meitaki no ratou kia akarongo i to ratou nga metua. (Ephesia 6:1; Kolosa 3:20; 1 Ioane 5:3) Te akakoro anga a te metua kite ra e kia apii i te tamariki kia taangaanga i to ratou “mana no te manako anga,” na reira i te openga ka rauka ia ratou te tuku i te au iki anga meitaki na ratou uaorai. (Roma 12:1, NW; akaaite ia 1 Korinetia 13:11.) I tetai tua, kare e tau kia maata roa te au ture me kare kia ketaketa roa te ako. Kua tuatua a Paulo: “E te au metua ra, auraka e akariri atu i ta kotou tamariki, ko te taitaia aea ratou.” (Kolosa 3:21; Ephesia 6:4) Me vairai te ture a te Karaiti ki roto i te ngutuare, kare e ngai i reira no te akono anga i te ako ma te riri akatere koreia me kare no te aviri anga akamamae. I roto i tetai ngutuare mei te reira te tu, ka manako meitaki ua te tamariki e te matutu, kare e akateiaaia me kare i uriia ki raro.​—Akaaite ia Salamo 36:7.

7. Penei na roto i teea au mataara ta te au kainga Betela oronga anga i tetai akatauanga no te akanooanga au ture ki roto i te ngutuare ra?

⁷ Kua tuatua tetai papaki o tei aere ana ki te au kainga Betela takapini i teianei ao e e au akatauanga meitaki te reira no te tu tau i te tuanga no te au ture no tetai ngutuare tangata ra. Noatu rai e kua pakari mai ratou, ko taua au ngai ra te aiteite ra ki te au ngutuare tangata te akono angaia.a E tuke tuke te au angaanga o te Betela e te umuumuia ra kia maata te au ture​—e tika e tere atu i tei matauia no te ngutuare tangata ra. Inara, ko te aronga pakari te rave ra i te arataki anga i te au kainga Betela, i te au opati, e te ngai maani anga apinga ka tauta kia akono i te ture a te Karaiti ra. Kua manako ratou i te reira ei angaanga na ratou kare e kia akaaere anake i te angaanga mari ra kia akakeu i te tupu anga i te pae vaerua e “te rekareka ra no ko ia Iehova” i roto i to ratou au taeake angaanga ra. (Nehemia 8:10) E no reira, ka tauta ratou kia rave i te au apinga na tetai mataara papu e te akamaroiroianga e ka tamata kia akono tau. (Ephesia 4:31, 32) No reira rai te au ngutuare Betela i kiteiaʼi no to ratou vaerua rekareka!

I Roto i te Putuputuanga

8. (a) Eaa te akakoroanga tau na tatou i roto i te putuputuanga? (e) I raro ake i teea au turanga i pati ei tetai papaki me kare i tamataia i te maani au ture?

⁸ I roto i te putuputuanga ko tera katoa ta tatou akakoro anga kia akamaroiroi atu tetai i tetai i te vaerua o te aroa. (1 Tesalonia 5:11) No reira ka tau te au Kerititiano ravarai kia matakite auraka e kapiti apinga atu ki te au apainga teiaa a etai ke ra na te tuku anga ki runga ia ratou i to tatou uaorai manako no te au tumu tau ra na ratou uaorai te iki anga. I etai taime, kua tata tetai papaki ki te Taiate Punanga Tiaki ma te patianga no etai tuku anga tika no runga i te manako tau no ratou no etai teata akatakaia, etai puka, e pera katoa te apinga kangakanga. Inara, kare te Taiate akamanaia kia akara matatio i taua apinga ra e kia tuku tika no runga ia ratou ra. I te au tu e manganui, e au tumu te reira na tetai me kare upoko ngutuare ka tau kia iki, akatumuia ki runga i tona inangaro i te au kaveinga Pipiria ra. Ko etai atu te taruri ke ra i te au manako a te Taiate e te au kaveinga ei au ture. Ei akatauanga, i te itiu o Te Punanga Tiaki, Mati 15, 1996, e atikara meitaki tetai te akamaroiroi ra i te aronga pakari kia rave putuputu i te aravei tiakianga i te au mema o te putuputuanga ra. E akanoo au ture ainei te akakoro anga? Kare. Inara ko te aronga tei rauka ia ratou te aru i taua au manako ra kua kite i te au puapinga e manganui, ko etai aronga pakari kare e rauka ia ratou te rave i te reira. Mei te reira katoa te atikara “Au Uianga mei te Aronga Tatau” i te itiu o Te Punanga Tiaki, Aperira 1, 1995, te akamatakite anga i te akaaere keanga i te manako mei te tapunui o te atianga o te papetito anga na te raveanga kia mamao ke atu, mei te au pati tau kore ra me kare te akapapa akakite anga autu anga. Kua apai tetai papaki i teia ako anga pakari kia mamao ke roa, na te maanianga i tetai ture e ko te tuku anga i tetai kati akamaroiroianga i teia atianga ka riro ei tarevake!

9. Eaa ra i puapinga maataʼi e kia kopae tatou i te tu akaapaanga maata e te akava anga tetai i tetai?

⁹ Akamanako, katoa oki, me kia vai mai ki rotopu ia tatou “te ture tika rava o te rangatira ra,” ka tau tatou kia ariki e kare te akava ngakau Kerititiano ravarai i aiteite. (Iakobo 1:25) Ka tau ainei tatou kia akatupu i tetai maro anga me e ikianga tataki tai ta te au tangata kare ra e aati ana i te au kaveinga Tuatua Tapu? Kare. Na ta tatou rave anga i te reira ka riro ei akatataka ke anga. (1 Korinetia 1:10) I ta Paulo akamatakite anga ia tatou no te akavaanga i tetai taeake Kerititiano, kua na ko maira: “Tei tona uaorai pu tona mou e tona inga: ka akamouia ra aia, e tika oki i te Atua i te akamou iaia.” (Roma 14:4) Ka akamareka kore tatou i te Atua me ka tuatua akaapa tatou tetai i tetai no te au tumu tei tau ra kia akarukeia atu ki te akava ngakau o tetai ra.​—Iakobo 4:10-12.

10. Koai ma tei akataoongaia kia tiaki i te putuputuanga, e akapeea tatou i te turu anga ia ratou?

¹⁰ Kia maara katoa tatou, ko te aronga pakari tei akamanaia kia tiaki i te anana a te Atua ra. (Angaanga 20:28) Tera ratou ei tauturu. Ka tau koe kia ngoie ua te aravei atu ia ratou no te akakite anga, no te mea e aronga apiiia ratou i te Pipiria e te matau ra i te au tumu uriuriia i roto i te au puka a te Taiate Punanga Tiaki. Me kite te aronga pakari i te tu akono penei ka taki atu ki tetai aati anga i te au kaveinga Tuatua Tapu, ka oronga mataku kore ua ratou i te ako umuumuia ra. (Galatia 6:1) Ka aru te au mema o te putuputuanga i te ture a te Karaiti na te taokotaianga ma teia au tiaki akaperepere, te rave ra i te arataki anga i roto ia ratou ra.​—Ebera 13:7.

Akono ra te Aronga Pakari i te Ture a te Karaiti

11. Akapeea te aronga pakari i te akono anga i te ture a te Karaiti i roto i te putuputuanga?

¹¹ Te anoano ra te aronga pakari kia akatupu i te ture a te Karaiti i roto i te putuputuanga. Te rave ra ratou i te arataki anga i te tutu aere i te tuatua meitaki, te apii maira mei te Pipiria kia itaeia te au ngakau, e ei au tiaki aroa e te maru, te tuatua ki te “ngakau taitaia.” (1 Tesalonia 5:14) Te kopae ke ra ratou i te au tu manako tau kore i te Kerititiano te vaira i roto i te au akonoanga o Kerititome e manganui. E tika, te topa viviki nei teianei ao, e mei ia Paulo ra, penei te manako apiapi ra te aronga pakari no te anana; inara te tamou marie ra ratou i te tu tau ia ratou e akono ra i taua au manako anga ra.​—2 Korinetia 11:28.

12. Me aravei atu tetai Kerititiano i tetai o te aronga pakari no te tauturu, eaa te akono tau na taua tangata pakari ra?

¹² Ei akatauanga, penei ka inangaro tetai Kerititiano kia uriuri manako raua ko tetai o te aronga pakari no runga i tetai tumu maata kare ra i akakiteia i etai au taiku anga Tuatua Tapu tikai me kare te anoanoia ra te akatau anga ma etai au kaveinga Kerititiano tuke tuke ra. Penei kua orongaia kiaia tetai turanga teitei i te angaanga e maata atu te moni inara e maata katoa te apainga. Me kare penei te metua akarongo kore o tetai Kerititiano ou te akaueue ra i tana tamaiti e ka tamanata i tana angaanga orometua. I roto i taua au turanga kare te tangata pakari ra e oronga atu i tetai manako nona uaorai. Kareka, ka eeu aia i te Pipiria e ka tauturu i taua tangata ra kia tamanako i te au kaveinga tau ra. Penei ka taangaanga aia i te Watch Tower Publications Index, me te vaira tetai, kia kimi eaa ta “te tavini akono meitaki e te pakari” tuatua no runga i taua tumu ra i roto i te au kapi o Te Punanga Tiaki e etai atu au puka ra. (Mataio 24:45) Ka peea me i muri akera ka tuku te Kerititiano ra i tetai iki anga kare ra i akara anga tika ki te tangata pakari ra? Me kare te iki anga i patoi tikai i te au kaveinga me kare te au ture Pipiria, ka kite te Kerititiano ra e te marama ra te tangata pakari ra i te tika o tetai kia rave i taua iki anga ra, i te kiteanga e “ei runga iaia uaorai ta te tangata ravarai apainga.” Inara, ka tau te Kerititiano ra kia maara, e “ko ta te tangata e ruru ra, ko tana ra ïa e kokoti.”​—Galatia 6:5, 7.

13. Kare na te orongaanga tika tika atu i te au pauanga i te au uianga me kare te orongaanga i ta ratou uaorai i manako, eaa ra te aronga pakari i tauturu ei ia etai ke ra kia tamanako marie i te au tumu ra?

¹³ Eaa ra te tangata pakari karape ra i rave ei na teia tu? No nga tumu e rua. Te mea mua, kua tuatua atu a Paulo ki tetai putuputuanga e kare ko ia ‘te atu o to ratou akarongo.’ (2 Korinetia 1:24) Ko te tangata pakari ra, i te tauturuanga i tona taeake kia tamanako i te au Tuatua Tapu ra e kia tuku i tana uaorai iki anga i kite, te aru ra i to Paulo tu manako. Te kite ra aia e te kotingaia ra tona mana, mei ia Iesu i kite ra e i kotinga katoaia oki tona mana. (Luka 12:13, 14; Iuda 9) I taua tuatau katoa ra, te papa ua ra te aronga pakari kia oronga i te ako anga Tuatua Tapu maroiroi ei tauturu me te umuumuia ra. Te rua, te tereni ra aia i tona taeake Kerititiano. Kua tuatua te apotetoro ko Paulo e: “Kareka te kai pakari ra, na te tangata pakari ïa, na te aronga no te mātau i kite ei to ratou ngakau i te meitaki e te kino.” (Ebera 5:14) No reira, e tupu ei kia pakari, ka tau tatou kia taangaanga i to tatou uaorai matau e kite ei, kare kia irinaki ua na etai ke e oronga mai kia tatou te au pauanga. Ko te tangata pakari ra i te akakiteanga i tona taeake Kerititiano e akapeea te tamanako anga i te au Tuatua Tapu, na teia tu te tauturu ra iaia kia tere ki mua.

14. Akapeea te aronga kua pakari i te akaari anga e te irinaki ra ratou ia Iehova?

¹⁴ Ka rauka ia tatou te akarongo e ka akakeu te Atua ko Iehova i te au ngakau o te aronga akamori mou na tona vaerua tapu. E no reira, ka akono te au Kerititiano i te au ngakau o to ratou au taeake, ma te patianga kia ratou, mei ta te apotetoro ko Paulo i rave ra. (2 Korinetia 8:8; 10:1; Philemona 8, 9) Kua kite oki a Paulo e ko te aronga tuatua tika kore, kare ko te aronga tuatua tika, te anoanoia ra te au ture akatakaia ra kia arataki ia ratou na te aerenga tau. (1 Timoteo 1:9) Kua akakite aia, kare i te tarotokaka me kare te irinaki kore, mari ra te akarongo i tona au taeake. Kua tata aia ki tetai putuputuanga: “Te irinaki nei matou i te Atu ia kotou.” (2 Tesalonia 3:4) To Paulo akarongo, te irinaki, e te manako papu e tika rava kua rave maata i te akakeu i taua aronga Kerititiano ra. Te aronga pakari e te au akaaere tutaka aere i teia tuatau te aiteite ra te akakoro anga. Mei teaa ra te akapumaana anga teia au tangata tiratiratu nei, i te tiaki aroa ratou i te anana a te Atua!​—Isaia 32:1, 2; 1 Petero 5:1-3.

Te Akono ra na te Ture a te Karaiti

15. Eaa etai uianga ka rauka ia tatou kia ui ia tatou uaorai kia kite me te akono ra tatou i te ture a te Karaiti i to tatou pirianga ma to tatou au taeake?

¹⁵ Ka tau tatou katoatoa kia akara matatio putuputu ia tatou uaorai kia kite me te akono ra tatou na te akatupu anga i te ture a te Karaiti. (2 Korinetia 13:5) E tika oki, ka puapingaia tatou ravarai na te uianga: ‘Te akamaroiroi nei ainei au me te akaapa nei? Te akono tau ra ainei au me kare te mamao ke ra? Te akaari ra ainei au i te akamanako anga no etai ke ra me te manono ra ainei i taku uaorai tika?’ Kare tetai Kerititiano e tauta kia akataka atu eaa te au takainga ta tona taeake ka tau me kare ka tau kore kia rave i te au tumu kare ra i akataka meitakiia i roto i te Pipiria.​—Roma 12:1; 1 Korinetia 4:6.

16. Akapeea e raukaʼi ia tatou te tauturu atu i te aronga manako akaapa ua ra ia ratou uaorai, i te akatupuanga i tetai tu puapinga maata o te ture a te Karaiti ra?

¹⁶ I teia tuatau kino maata nei, e mea puapinga maata no tatou kia kimi i te au mataara no te akamaroiroi atu tetai i tetai. (Ebera 10:24, 25; akaaite ia Mataio 7:1-5.) Me akara atu tatou i to tatou au taeake e te au tuaine, kare ainei to ratou au tu meitaki i te mea maata atu kia tatou i to ratou au tu paruparu ra? Kia Iehova ra, e oko maata tatou tataki tai. E mataora kore ra, kare te katoatoa e manako ana na tera tu, noatu no ratou uaorai. E manganui te kite ua ra i to ratou uaorai au tarevake e te au tu apa. Ei akamaroiroi anga i taua aronga ra​—e etai ke atu—​ka rauka ainei ia tatou i te tuatua atu ki tetai me kare e rua tangata i te uipaanga tataki tai ra, ma te akakiteanga kia ratou eaa tatou i manako maataʼi i to ratou taenga mai e te oronga anga puapinga maata ta ratou e rave ra i te putuputuanga? Mei teaa ra te rekareka kia akamama mai i ta ratou apainga teiaa na roto i teia tu e na reira te akatupu anga i te ture a te Karaiti!​—Galatia 6:2.

Te Angaanga ra te Ture a te Karaiti!

17. Na roto i teea au tu tuke tuke taau e kite ra i te ture a te Karaiti te angaanga ra i roto i taau putuputuanga?

¹⁷ Te angaanga ra te ture a te Karaiti i roto i te putuputuanga Kerititiano. Te kite nei tatou i te reira i te au ra katoa​—i te tua mareka anga te au taeake Au Kite ra i te tuatua meitaki, ia ratou e akapumaana ra e te akamaroiroi ra oki tetai i tetai, ia ratou e rave pakari ra kia tavini atu ia Iehova noatu ra te au manamanata ngata ra, i te tamata anga te au metua kia akatupu i ta ratou tamariki kia inangaro ia Iehova ra ma te au ngakau rekareka, me apii te au akaaere i te Tuatua a te Atua ra ma te aroa e te maanaana, te akamaroiroianga i te anana i tetai inangaro vera kia tavini atu ia Iehova e tuatau ua atu. (Mataio 28:19, 20; 1 Tesalonia 5:11, 14) Me tuku tatou tataki tai i te ture a te Karaiti kia rave angaanga i roto i to tatou uaorai oraanga, mei teaa ra te rekareka anga te ngakau o Iehova ra! (Maseli 23:15) Te anoano ra aia i te aronga katoa te inangaro ra i tana ture apa kore kia ora e tuatau ua atu. I roto i te Parataito te aere maira, ka kite tatou i te tuatau e apa kore uaʼi te au tangata, e tuatau kare e aronga aati ture, e tetai tuatau e riro ei te au manako ravarai o te ngakau ra kia akatereia. Mei teaa ra tetai tutaki kaka no te akonoanga i te ture a te Karaiti ra!

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Eaa Toou Manako?

◻ Eaa ra a Kerititome i kore ei i kite i te tumu o te ture a te Karaiti ra?

◻ Akapeea tatou me tuku i te ture a te Karaiti kia angaanga i roto i te ngutuare tangata ra?

◻ Kia akono i te ture a te Karaiti i roto i te putuputuanga, eaa ta tatou ka kopae ke, e eaa ta tatou ka rave?

◻ Akapeea te aronga pakari i te rave anga i te ture a te Karaiti i ta ratou akonoanga ma te putuputuanga ra?

[Tutu i te kapi 23]

Te umuumu anga maata roa no taau tamaiti ko te aroa ia

[Tutu i te kapi 24]

Mei teaa ra te akapumaanaanga to tatou aronga pakari akaperepere ra!