E Irinaki ia Iehova Kia Akatupu i Tana Akakoro Anga
“Ka riro te enua no te aronga tuatua-tika, ka noo tamou rai ratou i reira.”—SALAMO 37:29.
1. Eaa ta Iehova ra akakoro anga no te au tangata e no te enua katoa oki?
I TO Iehova anga mai anga i to tatou nga metua mua ra, ia Adamu raua ko Eva, kua anga aia ia raua ei apa kore ua. E kua anga aia ia raua kia rauka ia raua te noo ki runga i te enua nei e tuatau ua atu—me ka akarongo raua ki tana au ture. (Genese 1:26, 27; 2:17) Pera katoa oki, kua tuku iora te Atua ia raua ki roto i te ngai parataito ra. (Genese 2:8, 9) Kua tuatua atura Iehova kia raua: “Kia anau korua, e kia maata roa, e e akaki i te enua nei, e e akavi.” (Genese 1:28) E na reira, ka totoa ta raua anau ki te enua katoa i te openga, e ka riro teia paraneta ei parataito tei akakiia ki te au tangata apa kore ua e te mataora. Mei teaa ra te akamataanga meitaki o te uanga tangata nei! “Akara akera te Atua i te au mea katoa tana i anga, e i na, te meitaki roa ra.”—Genese 1:31.
2. Eaa te au uianga te akatuia maira e te tu o te au apinga o te oraanga o te tangata nei?
2 Inara, ko te tu o te oraanga tangata tei tupu ana no te au tauatini ua atu au mataiti kare e akatutu mai ana i ta te Atua akakoro anga mua ra. Kua mamao ke te tangata i te tu apa kore ua e e mamao katoa oki i te tu mataora. E tu taitaia tikai to teianei ao, e mei tei totouia maira, te kino ua atura i to tatou tuatau nei. (2 Timoteo 3:1-5, 13) E no reira ka akapeea e raukai ia tatou kia irinaki e ka tupu ta te Atua akakoro anga i te tuatau poto ua ki mua? Ka pou ainei etai atu tuatau roa ma te tupu ua anga o te au tu taitaia katoa?
Eaa te Tarevake?
3. Eaa ra a Iehova i kore ei e akaope vave atu i te meameaau anga o te tangata?
3 Ko te aronga e kite tika to ratou i te Tuatua akauruia a te Atua kua kite ratou e eaa a Iehova i tuku ei i teia au tu kino nei kia tupu ki runga i te enua nei. Kua kite katoa oki ratou e eaa tana ka rave no ratou. Mei te tataanga o te Puka Tapu ra, kua kite ratou e kua akono tau kore to tatou nga metua mua ra i te apinga meitaki oronga uaia maira no te iki anga ta te Atua i oronga maira ki te tangata nei. (Akaaite 1 Petero 2:16.) Kua iki tarevake raua i te aerenga taka ke mei te Atua ra. (Genese, pene 2 e te 3) Kua akatu mai ta raua meameaau i te au uianga tei maata rava te teiaa, mei te Tei te Ngateitei o te Ao Katoa e Pini Ua Ake ainei te tika kia tutara ki rungao i te au tangata? Ko tana tutara ainei tei meitaki no ratou? Ka rauka ainei te tutara a te tangata nei kia puapinga me kare ta te Atua ra akaaere anga? Ko te mataara papu e kiteaʼi te pau anga ki teia au uianga na te tuku anga i etai au anere mataiti o te tutara anga a te tangata nei kia topa. Na te au tupu anga e akakite mai ma te kore ua atu e ekoko anga me ka puapingaia te tangata nei me taka ke mai i Tei Maani ia ratou ra.
4, 5. (a) Eaa te tupu anga no ta te tangata kopae anga i te ture a te Atua ra? (e) Eaa ta te topaanga o te tuatau i akakite mai kare e tau kia ekokoia?
4 I ta Adamu raua ko Eva akaruke anga i te Atua ra, kare aia i akamaroiroi akaou atu ia raua i te pae no te apa kore ra. I te kore anga tana turuanga, kua topa aere to raua maroiroi. Ko tei tupu kua ki raua i te apa, kua ruaine, e mate atura. Na roto i te ture akatuangaia, kua tuku mai to tatou nga metua mua ra i taua au tu tau kore ra ki runga i ta raua au uanga pouroa, kapiti katoa atu tatou. (Roma 5:12) E eaa te tupu anga o nga tauatini ua atu au mataiti o te tutara anga a te tangata nei? E mea tumatetenga tikai, mei ta Koheleta 8:9 i tuatua tika maira: “Te tutara ra tetai tangata ki rungao i tetai, ei mate nona uaorai.”
5 Na te topaanga o te tuatau i akakite papu mai e kare i te tangata nei te tika kia arataki i ta ratou uaorai au apinga kia puapingaia me taka ke mai i Tei Anga ia ratou ra. Te akakite maira te tata Puka Tapu akauruia ra ko Ieremia: “Kua kite oki au, e Iehova e, e kare tei te tangata uaorai tona aerenga: kare tei te tangata e aere nei, i te akono i tona uaorai takainga tapuae.”—Ieremia 10:23; Deuteronomi 32:4, 5; Koheleta 7:29.
Kare ta te Atua Akakoro Anga i Tauiia
6, 7. (a) Kua tauiia ainei e te au tauatini ua atu au mataiti o te tuatua enua ta Iehova ra akakoro anga? (e) Eaa te kapitiia ra ki ta Iehova akakoro anga?
6 I te topaanga e tauatini ua atu au mataiti o te tuatua enua o te tangata nei—tei ki i te rave kino e te mamaeanga—kua tauiia ainei ta te Atua ra akakoro anga? Te tuatua ra tana Tuatua: “Te na ko maira oki a Iehova, ko tei anga i te au rangi ra; koia te Atua, ko tei akaaite i te enua e nana i anga; nana i akatinamou, kare ra aia i anga ei mea puapinga kore ua; kua anga ra aia kia tangataia.” (Isaia 45:18) E no reira kua anga te Atua i te enua kia nooia e te au tangata, e ko te reira rai tona akakoro anga.
7 Kare a Iehova i anga anake i te enua kia tangataia marira kua akakoro katoa aia kia riro te reira ei parataito kia rekarekaia e te au tangata apa kore ua e te mataora oki. Ko te tumu te reira i totou ei te Puka Tapu e ka tupu mai “te enua ou,” e totaiete ou no te tangata, i reira “te vai tika anga o te tuatua-tika ra.” (2 Petero 3:13) E ia Apokalupo 21:4, te tuatua maira te Tuatua a te Atua kia tatou e i roto i tana ao ou, “nana e orei i te roi-mata katoatoa [o te tangata katoa]; e e kore rava te mate, e te aue, e te mii; e te mamae oki, e kore katoa ïa.” No te reira au tumu, i raukai ia Iesu i te tuatua no taua ao ou te aere maira ki runga i te enua ei “Paradaiso.”—Luka 23:43.
8. Eaa ka papu ei ia tatou e ka akatupuia e Iehova tana akakoro anga?
8 I te mea ko Iehova te mana ririnui katoa e Tei Anga pakari katoa oki o te ao katoa e pini ua ake, kare e rauka i tetai i te akakore i tana akakoro anga. “Kua taputou oki a Iehova Sabaota ra, na ko maira, Ko taku oki i maara ra, ko te reira te ka tupu; e ko taku i akakoro ra, ko te reira te ka mou.” (Isaia 14:24) E no reira, me tuatua te Atua e ka akariro aia i teia enua ei parataito te ka nooia e te au tangata apa kore ua, ko te reira tikai te ka tupu. Kua tuatua a Iesu: “E ao to tei maru: e riro ia ratou te enua.” (Mataio 5:5; akaaite Salamo 37:29.) Ka papu ia tatou e e akatupu anga to taua taputou ra. Ko te tika, ka rauka ia tatou i te tuku i to tatou oraanga ki runga i te reira.
Kua Irinaki Ratou ia Iehova
9. Eaa ta Aberahama i rave tei akaari maira i tona irinaki anga ia Iehova?
9 E manganui te au tangata mataku i te Atua ra na roto i te tuatua enua katoa kua oronga i to ratou oraanga ki runga i ta te Atua akakoro anga no te enua nei no te mea kua irinaki ratou e ka akatupu aia i te reira. Noatu rai e penei kua kotingaia to ratou kite, kua irinaki ratou i te Atua e kua patu i to ratou oraanga ki runga i te raveanga i tona anoano. Ei akatauanga, ko Aberahama tetai, tei ora ana e vaitata i te 2,000 mataiti i mua ake i to Iesu aaere anga i te enua nei—i mua roa ake i te akamataanga i te tataia te Puka Tapu ra. Kua irinaki aia e ka akatupu a Iehova i Tana au taputou. Penei, kua apii a Aberahama no Tei Anga maira mei ko mai i tona tupuna tiratiratu ra ia Sema, koia tei apiiia e Noa ra. E no reira i ta te Atua ra akaue anga ia Aberahama kia aere atu mei Ura apinganui o te Kaledea ra ki roto i tetai enua kitea koreia ra e ia e te kino, koia a Kanaana, kua kite taua pateriareka ra e ka rauka iaia i te irinaki ia Iehova, e no reira kua aere atura aia. (Ebera 11:8) I muri akera, kua tuatua atura Iehova kiaia: “E akariro oki au ia koe ei iti-tangata maata.”—Genese 12:2.
10, 11. Eaa ra a Aberahama i mareka uaʼi kia oronga i tana tamaiti anau tai, ia Isaaka?
10 Eaa tei tupu i muri ake i te anau mai anga a Isaaka ei tamaiti na Aberahama? Kua akakite atu a Iehova kia Aberahama e na roto mai ia Isaaka e tupu ei tona au uanga ei iti tangata maata. (Genese 21:12) E no reira, kua riro ei akara anga patoi anga i ta Iehova ra tuatua anga kia Aberahama, ei timataanga i tona akarongo, kia tuku atinga i tana tamaiti ia Isaaka. (Genese 22:2) Inara, ma te irinaki anga takiri kia Iehova, kua rave a Aberahama i te au takainga kia akono i te reira, kua rave tikai i tana matipi ei ta ia Isaaka. I te atianga openga ra, kua tonokia atu e te Atua tetai angera kia tapu ia Aberahama.—Genese 22:9-14.
11 Eaa ra a Aberahama i akarongo ei? Te akakite maira a Ebera 11:17-19 e: “No te akarongo i apai ei a Aberahama ia Isaaka, ka timataiaʼi aia ra; ko te tangata i rauka iaia te tuatua i tuatuaia maira, kua apai ïa i tana tamaiti anau tai, Nona te tuatua i karangaia ra e, “Na roto i ta Isaaka te uanga i karangaia:” I karanga oki aia e, e tika i te Atua kia akatu mai iaia mei te mate maira: e kua rauka akaou maira iaia mei reira mai ei aiteanga.” Te tuatua aiteiteia ra ia Roma 4:20, 21 e: “Kare ua oki [a Aberahama] i turori ua i te akarongo kore i tei tuatuaia mai e te Atua ra; . . . Kua kite tikai oki aia e, ko [ta te Atua] i tuatua maira, ka tika iaia kia akatupu.”
12. Akapeea te tutaki anga ia Aberahama no tona akarongo ra?
12 Kua tutakiia a Aberahama no tona akarongo, kare na te akaoraanga anake ia Isaaka e na te akatupuanga i tetai “iti-tangata maata” kia na roto mai iaia ra mari ra na tetai atu mataara katoa oki. Kua tuatua te Atua kia Aberahama: “E ka meitaki te pa enua katoa o te ao nei i toou ra uanga; ko koe i akarongo mai i toku reo nei.” (Genese 22:18) Naea ra? Ka aere mai te Ariki o te Patireia o te Atua i te rangi ra na roto mai i te akapapaanga o Aberahama. Na taua Patireia ra e akapueurikiriki ke kia kore atu teia ao kino i raro ake ia Satani. (Daniela 2:44; Roma 16:20; Apokalupo 19:11-21) Ei reira, i roto i te enua tamaia i raro ake i te tutara anga a te Patireia, ka akatupuia te Parataito i te ao katoa nei, e ko te au tangata no te “pa enua katoa” tei rave i to te Atua ra anoano ka rekareka ratou i te oraanga apa kore ua e te oraanga e tuatau ua atu. (1 Ioane 2:15-17) E noatu rai e kotinga meangiti ua to Aberahama kite i te Patireia, kua irinaki aia i te Atua e kua akara ua atu ki mua ki tona akanoo anga.—Ebera 11:10.
13, 14. Eaa ra a Iobu i irinaki ei i te Atua ra?
13 I etai anere mataiti e manganui i muri mai, ko Iobu tetai, tei ora ra i rotopu i te 17 e te 16 anere mataiti M.T.N. i te enua tei matauia ra ko Arapia i teianei. Koia katoa tetai tei ora ana i mua ake i te akamata anga te tataia te Puka Tapu. Ko Iobu “e tangata apa kore, e te tiratiratu, i te mataku anga i te Atua, e te akaruke anga i te kino.” (Iobu 1:1) I ta Satani takinga kinoanga ia Iobu ki tetai maki rikarika e te mamae, taua tangata tiratiratu ra “kare i tuatua i tetai tuatua akaapa” i roto katoa i tona tuatau makiia. (Iobu 2:10, The New English Bible) Kua irinaki a Iobu i te Atua. E koi kore ei aia i kite i te au tumu no tona ra mamaeanga maata, kua tuku aia i tona oraanga ki runga i te Atua e Tana au taputou.
14 Kua kite ra a Iobu e noatu me ka mate aia, ka rauka i te Atua a tetai ra i te akaora mai iaia kia ora na te tuakaou anga. Kua akakite aia i teia manakonako anga i tana tuatua anga ki te Atua kia Iehova e: “Naringa koe e akapipini iaku ki te vaarua e, angairi koe e uuna iaku, . . . angairi koe e akataka i te taime noku, ka maara mai ei iaku nei! Kia mate te tangata nei, ka ora akaou ainei aia? . . . Naau e kapiki mai, e naku e io atu kia koe.” (Iobu 14:13-15) Noatu rai te mamae kino, kua akakite a Iobu i te akarongo i to Iehova ra tu ngateitei, i te na ko anga: “E mate ua atu au, kare rai au e pa i te tuatua-tika naku ra.”—Iobu 27:5.
15. Akapeea ta Davida akakiteanga i tona irinaki anga i ta Iehova ra akakoro anga?
15 I etai ono anere mataiti i muri mai ia Iobu e e vaitata i tetai tauatini au mataiti i mua ake i to Iesu aerenga mai ki te enua nei, kua tuatua a Davida i tona irinaki anga i tetai ao ou. Kua tuatua aia i roto i te au taramo ra e: “Ko te aronga ra i tapapa ia Iehova ra, ko ratou te ka noo i te enua. E roa poto ake, e kare ua te tangata kino ra . . . Kareka te aronga maru ra, ka noo ïa i te enua, e ka rekareka ratou i te maata o te au ra. Ka riro te enua no te aronga tuatua-tika, ka noo tamou rai ratou i reira.” No tona manakonako anga ngaueue kore ra, kua raurau a Davida e: “E irinaki kia Iehova . . . Kia mataora oki koe ia Iehova; e nana e oronga mai i ta to ngakau e anoano ra.”—Salamo 37:3, 4, 9-11, 29.
16. Eaa te manakonako anga o ‘te urupu maata o te au kite’ ra?
16 Mei roto mai i te au anere mataiti i topa, kua tamou rai te au tane e te au vaine tiratiratu i teia manakonako anga no te ora mutu kore ki runga i te enua nei. Ko te tika, kua ki ia ratou ‘tetai urupu maata o te au kite’ tei tuku ra i to ratou oraanga ki runga i te au taputou a Iehova. E manganui o taua aronga kite taito o Iehova ra kua tamamaeia e kua tamateia no to ratou akarongo, “kia rauka ia ratou te tuakaou anga i te mea meitaki rava.” Naea ia? I roto i te ao ou, ka tutaki te Atua ia ratou ma tetai tuakaouanga i te mea meitaki e te manakonako anga no te ora anga e tuatau ua atu.—Ioane 5:28, 29; Ebera 11:35; 12:1.
Te Irinaki ra te Au Kite Kerititiano i te Atua
17. Akapeea te ngaueue kore o te irinaki anga ia Iehova o te au Kerititiano i te anere mataiti mua ra?
17 I te anere mataiti mua o te T.N., kua akakite a Iehova ki te putuputuanga Kerititiano ou ra tei akanooia i etai atu tumu no runga i te Patireia e tana tutara anga i rungao i te enua nei. Ei akatauanga, kua akauruia e tona vaerua te apotetoro ko Ioane kia tata e ko te numero te ka kapitiia atu ma Iesu Karaiti katoa i te Patireia o te rangi ra e 144,000 katoa. Ko teia aronga e au tavini tiratiratu no te Atua tei “okoia ïa aronga no roto i te tangata nei.” (Apokalupo 7:4; 14:1-4) Ka tutara ratou i runga ake i te enua “ei au ariki” ma Karaiti katoa i te rangi ra. (Apokalupo 20:4-6, NW) No te ngaueue kore o te irinaki anga o taua aronga Kerititiano o te anere mataiti mua ra ia Iehova, kia akatupu i tana akakoro anga no te Patireia i te rangi ra e no tona ngai i te enua nei, kua rekareka ua ratou i te oronga i to ratou oraanga kia mate no to ratou akarongo. E manganui o ratou ra kua pera tikai.
18. Akapeea te Au Kite o Iehova i teia tuatau i te aruanga i te aronga tei aite ra kia ratou i te tuatau roa kua topa ra?
18 I teia tuatau nei, e vaitata i te rima mirioni Au Kite o Iehova i taua irinaki anga rai i te Atua mei te aronga i aite ra kia ratou tei ora ana i te au anere mataiti i mua ake ia ratou ra. Ko teia Au Kite o teia tuatau nei kua tuku katoa oki i to ratou au oraanga ki runga i te au taputou a te Atua ra. Kua akatapu ratou i to ratou oraanga kiaia e tei ia ratou te Puka Tapu katoa ra ei akaketaketa i to ratou akarongo. (2 Timoteo 3:14-17) Te aru ra teia Au Kite o Iehova i teia tuatau nei i te au pipi a Iesu i te anere mataiti mua ra tei akakite ra e “ko te Atua ta matou e akarongo e tikaʼi auraka te tangata.” (Angaanga 5:29) I teia anere mataiti nei e manganui te Au Kite Kerititiano tei takinga kinoia. Ko tetai papaki kua tamate ravaia no to ratou akarongo. Ko etai kua mate no te maki, te tumatetenga, me kare te ruaine anga. Inara, mei te au kite tiratiratu o te au tuatau i topa ra, kua irinaki ratou i te Atua no te mea kua kite ratou e ka akaora mai aia ia ratou ki te oraanga i roto i tona ao ou na te tuakaou anga.—Ioane 5:28, 29; Angaanga 24:15; Apokalupo 20:12, 13.
19, 20. Eaa ta tatou i kite no runga i te totou Puka Tapu no to tatou tuatau nei?
19 Te ariki ra te Au Kite o Iehova e ko to ratou apai angaia mai mei roto mai i te pa enua ravarai ki roto i tetai pupu taeake anga okotai no te ao katoa nei kua akakite takereia mai i te totou anga Puka Tapu ra. (Isaia 2:2-4; Apokalupo 7:4, 9-17) E te akono ra a Iehova na ratou e rave te angaanga tutu aere i te ao katoa nei kia akaputuputu mai ki roto i tana akaperepere anga e tana paruru anga i etai ke katoa o te aronga ngakau tiratiratu ra. (Maseli 18:10; Mataio 24:14; Roma 10:13) Pouroa teia aronga te tuku nei i to ratou irinaki anga katoa kia Iehova, i te kiteanga e kare e roa atu ka apai mai aia i tana ao ou umere roa.—Akaaite 1 Korinetia 15:58; Ebera 6:10.
20 Te akakite maira te au totou Puka Tapu e kua tae te ao o Satani ki tona au ra openga no te vaitata i te 80 mataiti i teianei, mei te mataiti 1914 mairai. Te vaitata nei teianei ao ki tona openga. (Roma 16:20; 2 Korinetia 4:4; 2 Timoteo 3:1-5) No reira te akamaroiroi nei e te manako papu nei te Au Kite o Iehova no te mea te kite nei ratou e kare e roa atu ka rave takiri te Patireia o te Atua i te akatere anga i te au mea katoatoa o te enua nei. Na te akaopeanga takiri i teia ao kino e te apai mai anga i tona ao ou no te tuatua tika, ka takore takiriia e te Atua te tu kino tei vai maira ki runga i te enua nei no te au anere mataiti katoa e manganui ra.—Maseli 2:21, 22.
21. Eaa tatou ka tau ei kia rekareka noatu rai te au taitaia o teia tuatau nei?
21 Ei reira, e tae ua atu ki te tuatau mutu kore, ka akaari mai te Atua ra i tana utuutu anga maata no tatou na te tuku mai anga i te au akameitaki anga te ka maata ua atu i te pau anga no etai ua atu mamae tei tupu kia tatou i te tuatau kua topa. No reira e manganui te au apinga meitaki te ka tupu kia tatou i roto i te ao ou e ka riro to tatou au taitaia mua ra ei mea ngaro ua i te manako. Mei teaa ra te akapumaana anga kia kite e ka rave a Iehova i te ‘oora i tona rima e ka akamerengo i te anoano o te au mea ora katoa ra.’—Salamo 145:16; Isaia 65:17, 18.
22. Eaa ra tatou i tau ei kia tuku i to tatou irinaki anga kia Iehova?
22 I roto i te ao ou, ka kite te au tangata tiratiratu i te tupu anga o ta Roma 8:21: “Kia akaora katoaia te au mea angaia nei i te tapeka o te mate, kia rauka te rangatira meitaki o te tamariki a te Atua ra.” Ka kite ratou i te tupu anga o teia pure ta Iesu i apii i tana au pipi ra: “Kia tae toou basileia. Kia akonoia toou anoano i te enua nei, mei tei te ao katoa na.” (Mataio 6:10) E no reira e tuku i toou irinaki anga katoa kia Iehova no te mea ko tana taputou mou: “Ka riro te enua no te aronga tuatua-tika, ka noo tamou rai ratou i reira.”—Salamo 37:29.
Akapeea Koe me Pau?
◻ Eaa ta Iehova ra akakoro anga no te au tangata e no te enua katoa oki?
◻ Eaa ra te Atua i tuku ei i te au tu kino kia tupu ki runga i te enua nei?
◻ I akapeea te aronga tiratiratu i taito ra i te akaari anga i to ratou irinaki anga kia Iehova?
◻ Eaa ra te au tavini o te Atua i teia tuatau nei i irinaki ei kia Iehova?
[Tutu i te kapi 16]
Kua anga te Atua i te au tangata kia ora e tuatau ua atu ma te mataora ki runga i te enua parataito
[Tutu i te kapi 18]
Kua tuku a Aberahama i tona irinaki anga ki runga i te tika e ka rauka ia Iehova i te akatu akaou mai i tei mate ra