Ta Iehova Taumaro Anga i te Au Enua Ra
“E aruru te ka tae ki te openga o te enua ra; e taumāro anga ta Iehova i te au enua ra.”—IEREMIA 25:31.
1, 2. (a) Eaa tei tupu i Iuda i muri ake i te matenga o te Ariki ko Iosia ra? (e) Koai te ariki openga o Iuda, e eaa tona mamae anga no tona tiratiratu kore?
KUA aro atu te enua o Iuda i te au tuatau ngata kia akonoia. Kua tapu poto atu tetai ariki meitaki, ko Iosia, i te riri otooto o Iehova ra. Inara eaa tei aru mai i te tamate angaia a Iosia i te 629 M.T.N.? Kua akangateitei kore ia Iehova te au ariki tei mono ra iaia i muri maira.
2 Ko Zedekia, te ariki openga o Iuda, koia te a o te tamaiti na Iosia, e kua rave tamou atu aia, mei ta te 2 Ariki 24:19 i tuatua ra, “i te kino i mua i te aroaro o Iehova, mei [tona tuakana] ta Iehoiakima katoa i rave.” Eaa tei tupu? Kua aere maira a Nebukanesa e tamaki ia Ierusalema, e kua mou atura ia Zedekia, kua ta i tana nga tamaroa i mua i tona aroaro, akamatapo atura iaia, e kua rave iaia ki Babulonia. Pera katoa oki, kua raveia e to Babulonia te au ariki tei akonoia ra i te akamori anga ia Iehova, tutungi atura i te iero e te oire ki te ai. Kua riro atu te aronga i ora mai ei tuikaa ki Babulonia ra.
3. Eaa te tuatau i akamata mai i te akapou angaia a Ierusalema i te 607 M.T.N. ra, e eaa tei tau kia tupu i te openga o taua tuatau ra?
3 Kare te mataiti 607 M.T.N., i akairo anake i tetai akatanea anga openga ia Ierusalema mari katoa ra i te akamata anga o “te au tuatau akatakaia no to te au pa enua,” tei taikuia ra ia Luka 21:24 (NW). Kua ope te reira tuatau e 2,520 mataiti i to tatou anere mataiti nei, i te mataiti 1914. I reira i tae ei te tuatau no Iehova, na tana Tamaiti akateronoia ra, koia a Iesu Karaiti, tei maata atura ia Nebukanesa, kia akakite e kia akono i te akavaanga ki runga i teianei ao viivii nei. Kua akamata te reira akava anga ma te aronga aiteite ra kia Iuda i teia tuatau nei, e tu aiteite anga te manako ra e ko te komono ia o te Atua raua ko Karaiti i runga i te enua nei.
4. Eaa nga uianga tei akatuia mai i teianei no runga i te totou a Ieremia ra?
4 Te kite ra ainei tatou i tetai tu taitaia aiteite i te tuatau o te au mataiti openga o Iuda i raro ake i tona au ariki—ma te au tupuanga kikino te maringi atura ki roto i te au enua i te pae mai—e te tu taitaia i roto ia Kerititome i teia tuatau nei? E tika rava te kite ra tatou! Eaa, i reira, ta te totou a Ieremia e akakite maira i ta Iehova ka rave i te akono anga i taua au tu ra i teia tuatau nei? E akara tatou.
5, 6. (a) Mei te 1914 mairai, i akapeea te turanga i roto ia Kerititome i te akatutu anga i tei tupu ra i Iuda i mua ua ake i tona akapou anga? (e) Eaa te tuatua ta te Ieremia o teianei tuatau i apai atura ki to Kerititome?
5 Kua tuatua tetai tangata Peritane tatau numero e te apiianga kimi kite ko Bertrand Russell i etai 40 mataiti i topa ra: “Mei te 1914 mairai, kua taitaia oonu te au tangata rava rai te akamanako ra i te au mea tei tupu i teianei ao i te au mea akara anga mei te mea rai e tumatetenga tei akanooia mai te aere maira ki te kino maata rava atu.” E kua tuatua katoa tetai tangata teite Tiamani ko Konrad Adenauer: “Kua ngaro ke te tu tinamou e te maru i te au oraanga tangata mei te 1914 mai rai.”
6 I teia tuatau, mei te tuatau ia Ieremia rai, te akairoia ra te vaitata anga ki te openga o tetai akatereanga o te au mea nei na te akamaringianga maata i te toto apa kore, e maata oki i nga tamaki e rua o te ao i teianei anere mataiti nei. Ko te tuanga maata, kua raveia teia nga tamaki e te au enua o Kerititome, te karanga ra e te akamori ra ratou i te Atua o te Puka Tapu. Mei teaa ra te pikikaa! Kare i te mea poitirere e kua unga atura Iehova i tana Au Kite kia ratou, i te tuatua anga i te au tuatua a Ieremia 25:5, 6: “Ka ariu mai ana kotou katoa i tenana i tona ra aerenga kino, e te kino o ta kotou ravenga ra . . . E auraka e aru aere i te au atua ke, i te tavini anga atu ia ratou, e te akamori anga atu ia ratou; e auraka e akakoko mai iaku kia riri i te angaanga a to kotou rima ra, e kare oki au e rave kino ia kotou.”
7. Eaa te akapapu anga e kare to Kerititome i manako ana i ta Iehova ra akamatakiteanga?
7 Inara, kare te au enua o Kerititome e ariu mai. Kua akakiteia teia i to ratou raveanga i etai atu tuku anga atinga ki te atua o te tamaki i Korea e Vietenama. E kua rave tamou ratou i te oronga tauturu moni na te aronga okooko i te mate, koia te aronga maani apinga pupui. Na te au enua o Kerititome i oronga te tuanga maata e vaitata i te okotai tiririoni tara tei akapouia ra no te au apinga pupui i te au mataiti tataki tai o te tuatau 1980 ra. Mei te 1951 ki te 1991, ko te moni akapouia e te Unaite Teite anake ua e tere atu i te au moni i rauka mai i te au taokotai anga katoatoa i Marike katoa ra. Mei i te akakite anga maata i te openga o te Tamaki Anu ra, kua tipuia kia meangiti mai te au taoonga tamaki nukiria takere ra, inara te vaira te au ngai vairanga e te maanianga apinga tamaki e te maani tamouia ra. A tetai tuatau penei ka taangaanga katoaia ia.
Akavaanga Patoi i te Tuanga Akatika Ua Anga a Kerititome
8. Ka akapeea te akatupu anga i te au tuatua ia Ieremia 25:8, 9 ra ki runga ia Kerititome?
8 Ko te au tuatua oki, te kitea ra ia Ieremia 25:8, 9, te piri tika ra i teianei kia Kerititome, koia tei kore ra e akono i te au turanga Kerititiano no te tuatua tika: “E teianei, te na ko mairā Iehova Sabaota; No te mea kare kotou i akarongo mai i taku tuatua nei, I na, e tono atu au, e rave mai i te au kopu-tangata katoa i te pae ki te apatokerau ra, te tuatua mairā Iehova, e toku tavini katoa, i te ariki o Babulonia, ia Nebukanesa, e arataki mai au ia ratou ki runga i teianei enua, e ki runga i tei noo i reira, e ki runga i teia katoa nei au enua, e pini ua ake, e akapou roaia ratou, e akariro oki au ia ratou ei vavaranga, e ei akavaavaa anga, e ei tanea, e tuatau ua atu.” E no reira, ka timata atu i te aronga tuatua ra e no te Atua ratou, koia a Kerititome, ka akamata te mate maata, e i te openga ka akatotoa ki te enua katoa, ki ‘to te pa enua ravarai takapini ua ake.’
9. Na teea au mataara to Kerititome tu i te pae vaerua i riro ei kia kino atu i to tatou tuatau nei?
9 E tuatau tetai i mua ana i akangateitei ana a Kerititome i te Puka Tapu, i manakoiaʼi e te katoatoa te akaipoipo anga e te oraanga ngutuare tangata ei tumu no te mataora, e kua tu vave te au tangata ki runga e kua kitea te marekaanga i ta ratou angaanga i te au ra tataki tai. E manganui kua akapumaana ia ratou uaorai na te tatauanga e te apiianga i te Tuatua a te Atua i te marama o te ramepa i te aiai. Inara i teia tuatau, kua taviivii maataia te oraanga na te ainga tau kore, te takake, te kai apinga akakona e te kona kava, te akono mako kore, te noinoi, te tu kope i te angaanga, te maata te akara anga tivi, e etai atu au ravenga kikino ra. E momua anake teia tu ki te akatanea anga ta te Atua ko Iehova te vaitata nei i te akatupu ki runga i te tuanga akatika ua o Kerititome ra.
10. E akataka mai i te tu o Kerititome a muri ake i te rave angaia ta Iehova ra au akavaanga.
10 Te akakite maira Iehova, mei ta tatou e tatau ia Ieremia pene 25, nga irava 10 e te 11: “E e apai keia e au te reo rekareka ia ratou, e te reo maeva-kata, te reo o te tane akaipoipo ou, e te reo o te vaine akaipoipo ou, te aruru taviri sitona, e te mārama o te mori ra. E riro te enua katoa nei i te tanea, ei vavaranga.” Ka riro tikai ei mea umereanga a taua tuatau e pururu ei te au iero mamaata ra e te au are ariki mekameka o Kerititome ra ki to ratou akapou anga. Akapeea ra te maata o te reira akapou anga? I te tuatau ia Ieremia ra, e 70 mataiti te vai tanea anga o Iuda e te au enua o te pae maira, ko ta Salamo 90:10 i akataka maira ei akatutu anga no te tuatau o te oraanga. Ko ta Iehova rave anga i te akavaanga a teia tuatau nei ka riro ei mea oti takiri, e tuatau ua atu.
Akavaanga ia Babulonia Maata
11. Ka riro naai e akapou ia Kerititome? E no teaa ra?
11 Mei tei totouia maira ia Apokalupo 17:12-17, ka tae mai te tuatau e akamataʼi a Iehova i tana angaanga tuke na te tukuanga ki roto i te au ngakau o “nga tara okotai ngauru ra”—koia te au mema vaeau o te Taokotaianga Enua ra—“kia rave ratou i tona anoano” i te akatanea anga i te patireia akonoanga pikikaa o teianei ao. Ka akapeea e tupu ei te reira? E manganui te au mataara ta “nga tara okotai ngauru” o Apokalupo 17 ka rave, i te au tuatua o te Apokalupo 17 irava 16, e “akaviivii ïa i taua vaine akaturi ra . . . e e tutungi iaia ki te ai.” E tika, kua maaniia te au apinga tamaki nukiria e te maaniia nei rai i te au ngai kino o teianei ao. Inara e tau tatou kia tatari kia kite e akapeea a Iehova i te tuku anga i te reira ki roto i te au ngakau o te au tutara poritiki kia akono i tana tutaki anga.
12. (a) Eaa tei tupu kia Babulonia i muri ake i tana akapou anga ia Ierusalema ra? (e) Eaa te ka tupu ki to te pa enua a muri ake i te akapou angaia a Kerititome?
12 I te au tuatau taito ra kua riro no Babulonia tetai tupu anga no to Iehova ra riri otooto. E no reira, akamata mai ia Ieremia pene 25, irava 12, te akamanako maira te totou i te au apinga na tetai tu manako tauiia i muri maira. Kare ei rave i ta Iehova ra taoonga Akautunga, kua kapitiia a Nebukanesa e Babulonia katoa oki i teianei ki roto i to te au enua o to te ao katoa nei. Kua aiteite teia ki te turanga i teia tuatau nei. Ka akatanea “nga tara okotai ngauru” o Apokalupo pene 17 ra i te akonoanga pikikaa, inara i muri akera ka mamae ratou uaorai i te akapouanga kapiti katoa ma etai atu “au ariki o te ao nei,” mei ta Apokalupo 19 e akataka maira. Te akataka maira oki a Ieremia 25:13, 14 e akapeea a Babulonia, kapiti katoa ma te “pa enua katoa ra” ko ratou tei takinga kino i te au tangata o Iehova ra kua riro mai ki roto i te akavaanga. Kua taangaanga a Iehova ia Nebukanesa ei rave i te akautunga ia Iuda ra. Inara kua rave katoa aia ma te au ariki o Babulonia o muri maira i te akateitei akaparau anga ia ratou uaorai i te patoi anga ia Iehova uaorai, mei tei akakiteia maira, ei akavaanga, na te taviivii anga i te au ariki o te iero o Iehova ra. (Daniela 5:22, 23) E i te akapou anga a Babulonia ia Ierusalema, kua rave te au enua i te pae mai ia Iuda—koia a Moabi, a Amona, a Turia, a Edoma, e etai atu—kua akatietie e kua aviri i te au tangata o te Atua ra. Ka tau katoa oki ratou kia kokoti i tei tau ei akautunga mei ko mai ia Iehova ra.
Akavaanga Patoi i “te Au Enua Katoa”
13. Eaa te aiteanga o “te kapu wina o teianei riri otooto,” e eaa te tupuanga ki te aronga te ka inu i taua kapu ra?
13 E no reira, te akakite maira Ieremia, mei tei tataia i te Ieremia pene 25, nga irava 15 e te 16: “Te na ko maira oki te Atua o Iseraela ko Iehova iaku nei; Ka rave mai na i te kapu wina o teianei riri otooto i toku rima nei, ka akainu atu ei i te au enua katoa, taku e tono atu ia koe ra kia ratou: Ka inu oki ratou, e ka turorirori, e ka nenevaia, i te koke taku e akaunga atu ki roto ia ratou.” Eaa ra te reira i riro ei ei ‘kapu wina no te riri otooto o Iehova’? Ia Mataio 26:39, 42 e ia Ioane 18:11, kua tuatua a Iesu no tetai “kapu” ei akatutu anga i to te Atua ra anoano nona. Mei te reira katoa oki, kua taikuia tetai kapu ei akatutu i to Iehova ra anoano no te pa enua kia inu i tona riri tau i te tu-Atua ra. Te papaia maira ia Ieremia 25:17-26 teia au pupu enua tei akaata maira i te au enua o teianei tuatau.
14. Kia tau ki te totou a Ieremia, koai ma te ka inu i te kapu o te wina o to Iehova ra riri otooto, e eaa ta te reira e akatutu maira no to tatou tuatau nei?
14 Mei ia Iuda rai, i muri ake i to Kerititome akariro anga “kia akataneaia ratou, e ei vavaranga, e ei akavaavaa anga, e ei taumaa,” e akapou anga te vai maira no te toenga atu o te patireia o te akonoanga pikikaa o teianei ao. I muri akera, ko to te ao katoa nei, tei akatutuia maira e Aiphiti, ka inu katoa i te kapu o te wina o to Iehova ra riri otooto! Ae, “te au ariki katoa i te pae i apatokerau ra, tei vaitata mai e tei mamao ra, tetai e tetai, e te au basileia katoa o te ao nei, ki runga i te enua nei” ka tau katoa kia inu. I te openga, “te ariki o Sesaka i te inu.” E koai te reira “ariki o Sesaka”? Ko Sesaka e ingoa akatutu ia, e ingoa uuna, me kare ingoa muna, no Babulonia ia. Mei ia Satani rai koia te ariki i rungao ia Babulonia kare e akaraia e te mata, e koia “te ariki o teianei ao” tae roa mai ki teia tuatau nei, mei ta Iesu i akakite maira. (Ioane 14:30) E no reira te aiteite ra a Ieremia 25:17-26 kia Apokalupo nga pene 18 ki te 20 i te akatakaanga i te papa anga au tupu anga i te oronga aere anga te kapu o to Iehova ra riri otooto takapini. Te mea mua, ko te patireia o te akonoanga o teianei ao ka topa ia ki raro, i muri mai ko te au mana poritiki, e i muri akera ko Satani uaorai te ka tiria ki roto i te vaarua takere kore.—Apokalupo 18:8; 19:19-21; 20:1-3.
15. Eaa te ka tupu me ka akarongoia te tuatua anga no te “au e te tinamou” ra?
15 E maata te tuatuaanga no te au e te tinamou mei te manako anga mai rai e kua ope te Tamaki Anu ra, ma te okotai ua mana maata tei toe maira. Mei tei tataia ia Apokalupo 17:10, ko te reira mana maata, ko te itu ia o te mimiti o te puaka taae ra, “e noo anga poto rai tona e tikaʼi.” Inara ko te tuatau “poto” te vaitata nei tona openga. Kare e roa atu ana, ka akaatea mai te tuatua anga katoatoa a te aronga poritiki no te “au e te tinamou” i te tuatau “e rokoia uaia mai ei e te mate viviki” kia ratou. Ko ta te apotetoro ko Paulo ia i tuatua.—1 Tesalonia 5:2, 3.
16, 17. (a) Me ka tauta tetai kia ora aia i te akavaanga a Iehova ra, eaa te ka tupu? (e) Na teea tu akapou anga e tupu ei to Iehova anoano ki runga i te enua nei kare e roa atu?
16 Ka inu te akatereanga katoa a Satani i te kapu o to Iehova ra riri otooto, akamata mai ia Kerititome. Ko tana akauenga akaou atu kia Ieremia, tei tataia i te Ieremia pene 25, nga irava 27 ki te 29, te akamou maira i te reira: “E ka karanga atu koe kia ratou, Te na ko mairā Iehova Sabaota ra, te Atua o Iseraela, Ka inu kotou, e kia kona, e kia ruaki, e kia inga atu, e auraka e tu akaou mai, i te koke taku e akaunga atu ki roto ia kotou na. E kia kore e tika ia ratou kia rave mai i te kapu i to rima ra e inu, e karanga atu koe kia ratou i reira. Te na ko mairā Iehova Sabaota ra, E inu tika rai kotou. I na oki, te akamata nei au i te apai mai i te kino ki runga i te oire i tapaia i toku nei ingoa, e ko kotou ainei te ka kore roa atu e akautungaia? Kare oki kotou e kore e akautungaia; e kapiki atu oki au i te koke kia na runga i tei noo i te enua katoa nei, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra.”
17 E au tuatua ririnui tikai taua au tuatua ra—ae tikai, e au tuatua mataku, no te mea na te Atu Ngateitei o te ao katoa e pini ua ake i tuatua, na te Atua na Iehova ra. I te tuatau e au tauatini ua atu mataiti, kua akakoromaki marie aia i te au tuatua akakino anga iaia, te au ravenga kikino, e te makitakita tei akaputuia ra ki runga i tona ingoa tapu. Inara, kua tae mai te tuatau, nona kia pau i te pure ta tana Tamaiti akaperepere, koia a Iesu Karaiti, i apii ra i tana au pipi iaia i konei i te enua nei: “Na ko kotou kia pure: E to matou Metua i te ao ra, Kia tapu toou ingoa. Kia tae toou basileia. Kia akonoia toou anoano i te enua nei, mei tei te ao katoa na.” (Mataio 6:9, 10) Ko te anoano ia o Iehova e kia rave a Iesu ei koke Nana i te akono anga i te utunga.
18, 19. (a) Koai te akaoro ra kia upokotu i roto i te ingoa o Iehova ra, e eaa tana ta tatari i mua ake ka akaoti ei i tona upokotu anga? (e) Me ka tukuna mai e nga angera ra nga matangi o to Iehova ra riri otooto, eaa nga tu mataku te ka tupu ki runga i te enua nei?
18 Ia Apokalupo pene 6, ka tatau tatou na mua ia Iesu i te akaoroanga i runga i tetai oroenua teatea kua ‘aere atura aia ma te upokotu atu e kia akaoti i te upokotu atu rai.’ (Apokalupo 6 Irava 2) Kua akamataia teia i tona akaterono angaia ei Ariki i te rangi i te 1914. Kua aru maira etai atu oroenua e te aronga akaoro iaia, i te akatutuanga i te tamaki takiri anga, te onge, e te maki mate tei tamamae mai rai i to tatou enua nei. Inara aea e ope ei teia au tumatetenga nei? Te akakite maira Apokalupo pene 7 kia tatou e e toko a puke angera te mou ra i te tapu anga “i nga matangi e a o te ao nei” kia ope rava te Iseraela vaerua e te urupu maata i te akaputuia no roto mai i te au enua ravarai no te ora. (Apokalupo 7 Irava 1) Eaa i reira?
19 Te tuatua maira ia Ieremia 25, i nga Ieremia 25 irava 30 e te 31, e: “E ngunguru a Iehova no runga mai, e mei tona ra nooanga tapu e tuku mai ei aia i tona reo; e ngunguru nui mai aia ki runga i tona nooanga; e maeva aia, mei tei takatakai i te vine ra, i te aronga ravarai e noo i te enua nei. E aruru te ka tae ki te openga o te enua ra; e taumāro anga ta Iehova i te au enua ra, e akava oki aia i te au tangata katoa ra; e tuku atu aia i te aronga kino i te koke, te tuatua mairā Iehova.” Kare e enua te ka kore e inu i te kapu o to Iehova ra riri. E no reira, e tuatau rapurapu, no te au tangata ngakau tika kia akataka ke ia ratou uaorai mei te tu rave kino o te au enua ki mua ake i te tuku mai anga nga angera toko a ra i te matangi ririnui ra o to Iehova riri. E arara ririnui tikai, no te mea te akakite katoa maira te totou a Ieremia i nga Ieremia 25 irava 32 e te 33 e:
20. Eaa te nuku te akataka maira i te ririnui o ta Iehova akavaanga, inara eaa i tau ei te reira angaanga?
20 “Te na ko mairā Iehova Sabaota ra; I na, ka riro atura te kino mei tetai enua e tae atura ki tetai enua, e akatupuia tetai puaioio maata, mei te openga mai o te enua ra. E ko tei mate ia Iehova ra, kia tae ki te reira rā, e riro ïa mei tetai openga mai o te enua, e tae ua atu ki tetai openga o te enua ra; kare ratou e tangiia, e kare e akaputuia, e kare e tanumia; e riro ra ei teita ki runga i te enua nei.” E nuku mataku tikai ia, inara te tau ra teia angaanga ei tama i te enua i tona au tu kikino katoa i mua ake i te apai mai anga i te Parataito ta te Atua i taputou maira.
Ka Aue te Au Tiaki e ka Pukaoa
21, 22. (a) Ia Ieremia 25:34-36, koai ma te “au tiaki” o Iseraela, e eaa ra ratou i akonoiaʼi kia aue? (e) Ko teea au tiaki i teianei te tau ra no to Iehova riri, e eaa ra i tau tikai ia no ratou?
21 Te tuatua katoa maira nga Ieremia 25 irava 34 ki te 36 i ta Iehova ra akavaanga, i te na ko anga: “Ka aue, e te au tiaki, e pukaoa, e ka taviriviri oki kotou, e te aronga nunui o te anana nei, ko to kotou au rā e mate ei ra, kua tae mai ïa; e e akapueurikiriki ke atu au ia kotou; e ka topa oki kotou ra mei te āriki inangaroia ra. Kare e ngai e oro ei to te aronga tiaki, kare oki e akapuanga to te aronga nunui o te anana ra. E reo aue no te aronga tiaki, e te pukaoa no te aronga nunui o te anana ra; no te mea kua kino ia Iehova ta ratou i kai ra.”
22 Koai ma teia au tiaki? Kare ratou i te aronga arataki akonoanga, kua inu ke ana oki ratou i te riri o Iehova. Ko te au tiaki vaeau ratou, tei akataka katoaia maira ia Ieremia 6:3, tei akaputu ra i to ratou au nuku ei au pupu mamaata no te akaaoanga ia Iehova. Ko te aronga tutara poritiki ratou, kua apinganuiia i te apinga a te aronga ta ratou i tutara ra. E manganui to ratou no te aronga okooko, e au pu no te ravenga viivii. E taroaroa ratou i te tauturu i te aronga onge tei tamate ra i te au tangata i te au enua putaua ra. Te akapuapinga ra ratou i “te aronga nunui o te anana ra,” mei te aronga mana okooko apinga tamaki ra e te aronga noinoi takino ra i te reva e te au apinga takapini, e kare e oronga i te tauturu i te pae vairakau e te manga tau no te kai e meangiti ua ra te moni e orai te au raungauru ua atu mirioni tamariki te matemate nei.
23. E akataka mai i te tu o to Satani ra tuanga a muri ake i ta Iehova au angaanga akapou anga ra.
23 Kare i te mea poitirere ta Ieremia pene 25 i taopenga maira, i nga Ieremia 25 irava 37 e te 38, i te na ko anga no teia aronga kimi noinoi i te au no ratou anake ua ra: “E te au nooanga au ra, kua pou ïa no te riri maata o Iehova. Kua akaruke aia i tona pinanga, mei te liona ou ra, kua tanea oki to ratou enua i te riri o te takinga-kino ra, e no tona ra riri otooto.” E mea umere tikai! Inara, ka akakite papuia te riri otooto o Iehova na roto i Tei akatakaia maira ia Apokalupo 19:15, 16 e “ko te Ariki o te au ariki e te Atu o te au atu ra,” te tiaki ra i to te pa enua ma te tepeta auri. E eaa te ka aru mai?
24. Eaa te au akameitaki anga ta te akapou anga o te akonoanga pikikaa e te toenga atu o te ao o Satani ra, ka apai mai ki te au tangata tuatua tika ra?
24 Kua ora mai ana ainei koe na roto i tetai uriia ra? E tika ra e e tupuanga mataku tikai ia. Inara i te popongi i muri akera, noatu rai e ka kite koe i te au apinga tei kino takapini, e mea matauia e e meitaki te reva e ko te tu maru e te au e akapumaana anga tona te ka tau koe kia akameitaki ia Iehova no tetai ra tuke te manea. Mei te reira katoa oki, kia kore atu te au matangi arara anga o te mate maata ra, penei ka akara koe ki runga i te enua ma te akameitaki anga e te ora ra koe e te papa ra kia rave ua atu i te angaanga a Iehova i te akariro anga i te enua tamaia kia riro ei parataito kaka. Kua tae ta Iehova ra taumaro anga ma to te pa enua katoa ra ki tona openga meitaki, te akatapu anga i tona ingoa e te teateamamao anga i te mataara no tona anoano kia akonoia i te enua nei i raro ake i te Tutara anga Tauatini Mataiti o te Patireia o te Mesia ra. Kia vave te aere anga mai o taua Patireia ra!
Manako akaouanga i te au parakarapa 5-24 o teianei atikara
◻ Eaa te au tu pikikaa o Kerititome kua riro mai i teianei ki roto i te akavaanga?
◻ Eaa te manako akatotoaia o te akavaanga te raveia ra ia Ieremia 25:12-38?
◻ Eaa te kapu o te akautunga te orongaia ra ki to te pa enua ravarai?
◻ Koai ma te au tiaki te aue ra e te pukaoa ra, e eaa ra ratou i taitaiaiaʼi?
[Tutu i te kapi 18]
Kua oti ia Iehova i te iki te apinga no te akapou anga ia Kerititome
[Tutu i te kapi 23]
I muri ake i te uriia matangi o te mate maata ra, ka mama mai te enua tamaia ra