Te Ao Taokotaiia—Akapeea e Tupu Ei?

MEI tetai are kapakapa tei akapueu kinoia e te aronga akono kore, te tau ra te akatereanga o teianei ao no te okotai mea​—kia akapouia e kia tauiia. Kare teia i tetai akava anga e te maromaroa anga manako uaia ma te tau kore. Kia tau ki te Pipiria, ko te manako tika anake ua teia. Eaa ra?

Te au tango o te akatereanga ao e tau kore ia. Kua ki te akapapaanga katoa i te au manumanu termite e kua pe maro ua. E tutae auri te papa auri. E paruparu te au paruru turu. Te topa ra te tauare. Te tae ua ra te au ngai paipa. E kinokino te ara uira e te tumatetenga. Te ta putuputu ua ra te aronga i roto e te akatupu ra i te kino maata i roto i te are. Kua ki te au ngai katoa e tona ngai takapini i te aronga kikino e e kino ki te oraanga e te turanga pae kopapa.

“Uraanga i te Ope o te Menema”

No te au tamaki anga poritiki tupu ua, te noinoi, te akatupu pekapeka, e te au tu kino i te pae o te kopu e te au tu tangata tei aka oonu ra, “tei roto te iti tangata katoa,” mei ta Gwynne Dyer e tuatua ra, i “te uraanga i te ope o te menema.” I te ao katoa, te au pupu rikiriki tei titau​—koia te au pupu taomi, te aronga tamaki no te tu rangatira, te au pupu rave kino, te aronga meameaau i te pa enua, e tetai atu​—te aruaru ra i ta ratou uaorai au parani e te akara anga te rauka ra i te takino i tetai ua atu rauka anga no te au i te ao i tana i anoano ra. Mei te aronga akono takinokino ra, ka rauka ia ratou i te akariro i te oraanga kia kino no te katoatoa atu.

Inara, kia tau ki te aronga tuatua e manganui, kare ko te au pupu patoi me kore te aronga puapinga kore tataki tai e ko ratou anake ua te patoi ra i tetai ao taokotaiia. Te arai anga maata roa atu ko te au-enua uaorai tikai. Te au pa enua takake, i karangaʼi te tangata tata tamaki ko S. B. Payne, Jr., te vaira i roto i “tetai turanga marikonga kore pa enua.” Ka rave ua ratou i tetai ua atu mea ta ratou i manako e meitaki no to ratou enua, ma te meangiti ua me kore kare e manako i tetai atu. Te ka tupu mai, i te tuatua enua tei aereia mai “te tutara ra tetai tangata ki rungao i tetai, ei mate nona uaorai.”​—Koheleta 8:9.

E tika, kua rauka tetai manga manuia anga i etai au kavamani enua i te tamakianga i te tu tika kore e te takinokino anga i roto i to ratou au tuanga ngai, e i tetai tu, i tetai tuanga maata o te pa enua. Kua akanoo ratou i tetai manga tu taokotai pa enua i tetai au taime. Inara noatu e kua taokotai etai pae no te patoi i tetai enua akatupu pekapeka, i te maata anga o te taime ka tupu ua atu te tarotokaka anga e kua rave atu ratou ma te manako inangaro no ratou uaorai kare no te tu manako tae tikai i tetai atu. Ko te tika koia oki kare a te au kavamani tangata pauanga maramaia, ma te mutu kore no te tu taokotai kore o teianei ao. Te tuatua ra a Gwynne Dyer e: “Te manako e ka akaputu kapiti mai te au pa enua katoatoa o te ao no te arai me kore te akautunga i te akatupu pekapeka anga a tetai enua takake e e kaveinga meitaki ia, inara naai e akataka e koai te enua e akatupu ra i te pekapeka, e naai e tutaki i te moni e te au oraanga penei ka anoanoia no te arai iaia?”

E tikai, te akatupu pekapeka anga a tetai enua okotai ki rungao i tetai atu ka rauka anake ua ia me kare te maata anga o tona au tangata e patoi i te reira akatupu anga pekapeka. Kua ripiti ua te tuatua enua i te akaari mai e kare i etai “enua takake” ua i riro ei tona au tangata kia turu i to ratou au arataki, noatu e tika me e tarevake. Te tika, kua rave te maata anga o te au tangata o te enua nei i teia. Kua rave matapoiri ua ratou i te aru i te “au pikikaa, te au tumu e te au manako pikikaa,” mei ta te makatini Time e karanga ra, mei tetai au putunga arataki poritiki e te akonoanga.

Kua akakeu te turuturu anga enua i te au inangaro o tetai au tangata tei manakoia e tau e te tangi ei akakeu ia ratou kia rave i te au kino maata ki rungao i te au tangata, te au vaine, e te tamariki o tetai atu enua. Te tuatua anga no runga i te Tamaki I o te Ao, ei akaraanga, kua tuatua te tangata tata tuatua enua ko J. M. Roberts: “Tetai o te akakite anga tuke i te 1914 koia oki i te au enua ravarai e maata ua atu te au numero tangata, o te au pupu katoatoa, o te au irinaki anga e te uanga tangata, te akaraanga ma te poitirere, kua aere puareinga ua ma te mataora ki te tamaki.” Kua tamou ainei te au tangata i ta ratou apiianga mei te reira taime mai? Kare! Te puaka taae o te “turuturu anga enua ma te matapoiri,” i kapiki ei te tata tianara ko Rod Usher i te reira, kua rave tamou i te takino i tetai ua atu tianiti kia rauka te tu taokotai i teianei ao.

E Au Ririnui i Vao Ake te Angaanga Ra

Inara, te vaira tetai arai anga maata atu ki te tu taokotai i teianei ao. Te akakite maira te Pipiria e e au ririnui te angaanga ra i vao ake. Te akatakaia ra teia e ko Satani te Tiaporo e tana aronga kino, te au temoni. Kia tau ki te Pipiria, ko Satani ‘te atua o teianei ao ra [tei] akapoiri i te ngakau akarongo kore,’ “kia kore te mārama o te evangelia kakā o te Mesia” e kaka mai i roto ia ratou.​—2 Korinetia 4:4; Apokalupo 12:9.

Kare teia e kopae i te aronga tataki tai o te apainga no ta ratou e rave ra, e tikai. Inara te akamarama maira te reira te tumu i kore rava i raukaʼi i te au kavamani tangata i te akatumu i tetai ao taokotai tikai. Koi vai uaʼi a Satani te Tiaporo, ka akakeu aia i te au tangata e te au vaine kia tatanu i ta te Pipiria i kapiki ko “te au angaanga a te kopapa,” kapiti mai ‘te makitakita, te tamaki, te karo, e te pae ke.’​—Galatia 5:19-21.

Kavamani no Teianei Ao

Eaa, i reira, te pauanga? I etai itu anere mataiti i topa, kua tou te tangata Itaria atu pee rongonui e e tangata kimi kite ko Dante ki te pauanga. Kua taumaro aia e e kavamani no teianei ao anake ua te ka akapapu i te au e te tu taokotai o te au tangata. Ki te au tangata e manganui te manakonakoanga o tetai ua atu tu kavamani i teianei ao e mea kitea koreia ia, kare i tetai mea ka rauka i te tuku i te akapapu anga tikai ki roto. “Ei kavamani no teianei ao,” i taopengaʼi te tangata tata tei taikuia i mua ake nei ko Payne, “kare ia e rauka i teia nei taime o te tuatua enua.” Eaa ra? No te mea tetai ua atu kavamani ka manuia i teianei ao ka anoanoia kia akapapu e rua mea tei akara anga e kare rava e rauka i te tangata, koia oki “e kavamani te ka akakore i te tamaki e kare te reira kavamani o te ao e riro ei takinokino anga i te ao katoa.”

E mea papu e kare roa e kavamani tangata mei teia te tu. Inara, ka rauka i te Patireia o te Atua i te rima o Iesu Karaiti, i te akakore i te tamaki. (Salamo 46:9, 10; Mataio 6:10) E tikai, ka takore te reira i te aronga akatupu i te tamaki. Te akakite ra te peroveta a Daniela e i te openga o te tuatau akatakaia no te tutara anga tangata i te enua nei, ka riro te tutara anga tangata “e vevete ïa” mei te “auri i iro katoaia ki te karakaraea nane ra.” (Daniela 2:41-43) Ka tupu teia na te akapueurikiriki anga i te poritiki e te tamaki te ka tupu. Inara, te karanga ra a Daniela i te Patireia o te Atua e “e riro na te reira e akapueurikiriki e e akapou i taua au basileia [turuturu enua e te taokotai kore] katoa ra,” me kore au kavamani, te tupauanga ia ratou ki tana Patireia tei tiaki roaia i te rima o Iesu Karaiti.​—Daniela 2:44.

Kare e puapinga i te akatupu i tetai ngai meitaki no te au tangata me ka tupu ua atu te enua ei ngai nooia e te au tangata kikino tataki tai tei rave tamou ua i te akariro i te oraanga o tetai atu ei mea kino. Inara, “ka riro oki te aronga i rave i te kino ra i te tipu keia.” (Salamo 37:1, 2, 9, 38; Maseli 2:22) No reira, ka akakore takiri a Karaiti i te aronga katoatoa tei anoano tikai i te patoi i te au turanga a te Atua me kore tei turu ra i te aronga mana taoonga takinokino o teianei ao. Ka takore aia i te aronga katoatoa te takino ra i teia paraneta. Kua taputou te Atua kia ‘mate iaia te aronga i mate ei to te ao ra.’​—Apokalupo 11:18.

Kare teia i tetai tu takinokino anga i te ao katoa. Ka rave a Iesu Karaiti “ei akatupu i te tuatua-mou, e te maru, e te tuatua-tika” me akatakake aia i te meitaki mei te kino. (Salamo 45:3, 4; Mataio 25:31-33) Kare teia i te mea tau kore e te akapou ua, o tetai rave anga ririnui ma te takino. Kare! Kare mei te mea e ka takoreia tetai are taito manea e te tiaki enua noinoi ra. Ka riro roa atu ia mei te akapou anga o tetai are viivii e te pe kia rauka mai tetai ngai ma e te manea.

Inara akapeea te au ririnui o vao ake tei akatupu i teia tu taokotai kore i te tuatau i topa? Ka vai ua ainei ratou i te takino i teia akatereanga ou e e akamata akaou ei i tona au tangata i te rave anga takinokino, te taanga i to ratou aronga tangata e te akatupu anga i te oraanga kino no te katoatoa? Kare rava. Teia akaatea anga e te akapou anga e mea openga ia e te oti takiri. “Kare e tu rua mai te mate i te tupu anga.”​—Nahuma 1:9.

Te akaaite ra te Pipiria i te akapou anga maata o Satani ki te tungia angaia te au teita. Te karanga ra te reira “e i uriia atura te diabolo, i pikikaa [i te au tangata o te enua nei] ra, ki roto i te roto ai e te teio ra.” (Apokalupo 20:10) Mei teaa atura i te akatutu anga ririnui! Ka tamanako ana, i te akapou anga tei akaaiteia kare ki etai ngai tau anga teita meangiti ua ma te rauka anga kotingaia mari ra ki tetai roto ai katoa, te tutungi takore takiri anga i te au mea kino ravarai e tei taeroia. Kare okotai, kare katoa te tangata kare te temoni, e akatikaia i te rave ua atu i te au mea te ka takino i te akatere anga i te ao katoa e pini ua ake, te ka aati i ta te Atua au turanga o te tika e te tarevake, me kore te ka akatupu i te mamae ki to ratou au tangata. Ka kore takiri te aronga takino i te tu taokotai!​—Salamo 21:9-11; Zephania 1:18; 3:8.

E Iti Tangata Taokotaiia o te Pa Enua Katoa

Te aronga te ka ora mai i teia tama anga maata ko te “aronga maata rava . . . no te pa enua ravarai, e te au kopu ravarai, e te au iti-tangata ravarai, e te au reo katoa oki.” (Apokalupo 7:9) Kare te au tu enua e te kopu e mavete ia ratou. Kua apii ratou i te noo kapiti ma te rotai anga au. (Isaia 2:2-4) Tei umere roa atu, ka kapiti atu ki teia aronga te au tangata tei noo ana i te paraneta te ka akaoki akaouia mai ki te enua tamaia na roto i te rave anga umere o te tuakaouanga.​—Ioane 5:28, 29.

Ka inangaro ainei koe i te noo i roto i tetai ao mei teia? Ko te aronga anake ua tei aru i te au umuumu anga a te Atua ka noo ki reira, e te akanoo taka meitakiia ra tana au umuumu anga i roto i te Pipiria. (Ioane 17:3; Angaanga 2:38-42) Ka mataora te Au Kite o Iehova i te tauturu ia koe kia apii eaa ta te Atua e umuumu maira e raukaʼi ia koe i te manakonakoanga o te rekareka anga i te oraanga e tuatau ua atu i roto i tetai ao taokotai tikaiia.

[Tutu i te kapi 7]

Ka akapapu te kavamani i te rima o Iesu Karaiti i tetai ao taokotaiia