Ei Aronga Tatau Mataora i te Puka o Apokalupo
“E ao tona to tei tatau, e to te aronga e akarongo i teianei tuatua totou, e tei akono i tei tataia ki roto ra.” —APOKALUPO 1:3.
1. Eaa te au turanga ta te apotetoro ko Ioane i kite iaia uaorai i tana tataanga ia Apokalupo, e eaa te akakoroanga i tataiai teianei au orama?
“KO AU nei ko Ioane . . . i te enua au i karangaia ra e ko Patamo, no te tuatua a te Atua ra, e no toku akakite anga ia Iesu Mesia ra.” (Apokalupo 1:9) Ko te reira te au turanga i tatai te apotetoro ko Ioane i te puka o Apokalupo. Te manakoia ra e kua akatuikaaia aia ki Patamo i te tuatau te tutara ra te Emepera ko Domitian o Roma (81-96 T.N.), nana ra i akamana te akamorianga emepera e kua riro aia e kia takinga kino i te au Kerititiano ra. Iaia i Patamo, kua rauka ia Ioane etai au orama tana i tata ra. Kua akakite aia i te reira, kare ei tamataku i te au Kerititiano mua ra mari ra kia akamaroiroi, kia akapumaana, e kia akamataku kore ia ratou i te au timataanga te tupu ra kia ratou e te au mea te vai maira ki mua.—Angaanga 28:22; Apokalupo 1:4; 2:3, 9, 10, 13.
2. Eaa te turanga tei kite ra a Ioane ratou ko tona au oa Kerititiano ia ratou uaorai i tau ei ei manakoanga ki te au Kerititiano te ora nei i teia tuatau?
2 E puapinga maata te au turanga i tataiai teianei puka o te Pipiria nei no te au Kerititiano te ora nei i teianei. Te takinga kinoia ra a Ioane no te mea e kite aia no Iehova e no Tana Tamaiti, ko Iesu Karaiti. Te noo ra aia e tona au oa Kerititiano i roto i tetai reva riri ua no te mea, ia ratou e tauta ra kia riro ei tangata meitaki no taua enua ra, kare ra e rauka ia ratou te akono i te akamori anga emepera ra. (Luka 4:8) I etai enua, i teia tuatau nei tei roto te au Kerititiano mou uaorai i tetai turanga aiteite, te manako ra te Aronga mana o te Enua tei ia ratou te tika kia akataka i “tei tika i te akonoanga.” No reira, mei teaa ra te akapumaanaanga, te au tuatua te kitea ra i roto i te akamata anga o te puka o Apokalupo: “E ao tona to tei tatau, e to te aronga e akarongo i teianei tuatua totou, e tei akono i tei tataia ki roto ra: kua vaitata oki te tuatau.” (Apokalupo 1:3) Ae, ka kitea e te aronga tatau matakite e te akarongo ia Apokalupo te tu ao tikai e te au akameitaki anga e manganui.
3. Koai te Tumu o te Apokalupo tei orongaia kia Ioane?
3 Koai te tumu tikai o te Apokalupo, e eaa te aereanga te taangaangaia ra ei apai mai i te reira? Te akakite maira te irava akamataanga kia tatou: “Ta eeuanga a Iesu Mesia, ta te Atua i tuku mai iaia ra, kia akakite atu aia i tona au tavini i te au mea e vaitata i te tupu ra; e kua unga maira aia i tana angela e kua akakite maira ki tona nei tavini ia Ioane.” (Apokalupo 1:1) Ei akataka anga mama ua i te reira, ko te Atua ko Iehova te Tumu tikai o te Apokalupo ra, nana i oronga atu kia Iesu, e na tetai angera, ta Iesu komunikeiti anga i te reira kia Ioane. Te akakite maira tetai kimikimi anga e kua taangaanga katoa a Iesu i te vaerua tapu kia apai atu i te au tuatua ki te au putuputuanga e kia oronga i te au orama kia Ioane.—Apokalupo 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22; 4:2; 17:3; 21:10; akaaite ia Angaanga 2:33.
4. Eaa ta Iehova e rave nei i teianei tuatau ei arataki i tona au tangata i runga i te enua nei?
4 Te taangaanga nei rai a Iehova i tana Tamaiti, te “upoko ïa i te ekalesia,” kia apii i tona au tavini i runga i te enua nei. (Ephesia 5:23; Isaia 54:13; Ioane 6:45) Te taangaanga katoa ra a Iehova i tona vaerua ei apii i tona au tangata. (Ioane 15:26; 1 Korinetia 2:10) E mei ta Iesu i taangaanga i tona “tavini ia Ioane ra” kia komunikeiti i te kai vaerua ei akamatutu i te au putuputuanga o te anere mataiti mua ra, pera katoa i teia tuatau te taangaanga ra aia i “te tavini akono meitaki e te pakari,” no te “au taeake” akatainuia i te enua nei, kia oronga ki tona ngutuare e to ratou au oa i “te kai [vaerua] i te ora mou ra.” (Mataio 24:45-47; 25:40) E ao to te aronga tei kite i te Tumu o te “au mea memeitaki” te rauka nei ia tatou i te pae o te kai vaerua e te akaaerenga oki Tana e taangaanga nei.—Iakobo 1:17.
Au Putuputuanga Aratakiia e Karaiti Ra
5. (a) Kua akaaiteia te au putuputuanga Kerititiano e to ratou au akaaere ki teaa? (e) Noatu rai te tu apa ua o te tangata nei, eaa ra te ka tauturu i te mataora no tatou?
5 I nga pene akamataanga o Apokalupo, kua akaaiteia te au putuputuanga Kerititiano ki te au ramepa. To ratou au akaaere kua akaaiteia ki te au angera (au karere ra) e ki te au etu. (Apokalupo 1:20)a I te tuatuaanga nona uaorai, kua akaue atu a Karaiti ia Ioane kia tata: “Te na ko maira aia ko tei mou i nga etu e itu i tona rima katau ra, ko te aaere na roto i te au lamepa auro e itu ra.” (Apokalupo 2:1) Te au tuatua e itu tei tukuia atura ki nga putuputuanga e itu i Asia te akakite ra e i te anere mataiti T.N. ua, i te au putuputuanga e te aronga pakari ra to ratou au tu maroiroi e to ratou au tu apikepike. Ko te reira katoa te tika i teia tuatau. No reira, ka maata atu to tatou mataora me ka kite tatou i te tika e ko Karaiti, to tatou Upoko, tei roto i te au putuputuanga. Te kite ra aia eaa tikai te tupu ra. Kua akatutuia mai te au akaaere tei roto i “tona rima katau,” koia oki, i raro i tana akatereanga e te arataki anga e ka pau atu kiaia no ta ratou tiakianga i te au putuputuanga.—Angaanga 20:28; Ebera 13:17.
6. Eaa te akakite maira e kare ko te au akaaere anake te aronga te ka pau atu kia Karaiti no te angaanga?
6 Inara, ka akavare tatou ia tatou uaorai me ka manako tatou e ko te aronga akaaere anake te pau atura kia Karaiti no ta ratou au angaanga. I tetai o tana au tuatua anga, kua tuatua a Karaiti: “E e kite te au ekalesia ravarai e, ko au tei akara matariki i te manako e te ngakau: e naku e o atu ia kotou ravarai i te tau i ta kotou angaanga.” (Apokalupo 2:23) Kua riro teianei ei akamatakiteanga e ei akamaroiroi anga—ei akamatakiteanga e te kite ra a Karaiti i to tatou au manako i roto roa, ko tetai akamaroiroi anga oki no te mea te akapapu maira e te kite ra a Karaiti i ta tatou au tautaanga e ka akameitaki ia tatou me rave tatou i te ka rauka ia tatou.—Mareko 14:6-9; Luka 21:3, 4.
7. Akapeea te au Kerititiano i Philadelaphia ra i te ‘mou marie anga i te tuatua no to Iesu akakoromaki anga’?
7 Ko ta Karaiti tuatua ki te putuputuanga i te oire Ludia o Philadelaphia ra kare e akaapa anga, mari ra te oronga maira i tetai taputou te tau ra ei tamanako anga maata na tatou. “No te mea kua mou marie koe i te tuatua akakoromaki naku ra, e mou katoa au ia koe kia ora i taua tuatau timataanga ra, te ka tupu i rungao i te tangata ravarai, ei timata anga i te aronga katoa e noo i te enua nei.” (Apokalupo 3:10) Te tuatua Ereni “kua mou marie koe i te tuatua akakoromaki naku ra” ka rauka katoa te aite anga e “kua mou marie koe i taku i tuatua no te akakoromaki ra.” Te akakite maira te irava 8 e kare ua i akarongo te au Kerititiano i Philadelaphia ra i ta Karaiti au akauenga mari ra kua aru katoa i tana akoanga kia akakoromaki tiratiratu ratou uaorai.—Mataio 10:22; Luka 21:19.
8. (a) Eaa te taputou ta Iesu i tuatua ki te au Kerititiano i Philadelaphia ra? (e) Koai ma i teia tuatau nei te o atura ki “taua tuatau timataanga ra”?
8 Kua tuatua katoa a Iesu e nana e mou ia ratou kia ora i “taua tuatau timataanga ra.” Me eaa te aiteanga o te reira no taua aronga Kerititiano i reira ra, kare tatou i kite. Noatu rai e poto ua te tapu anga i te takinga kino i muri mai i te matenga o Domitian i te 96 T.N., kua akamata akaou mai tetai atu takinga kinoanga i raro ake ia Trajan (98-117 T.N.), kare e ekokoanga kua apai mai i etai atu timataanga. Inara ko te “tuatau timataanga” maata ka tupu i “te rā o te Atu” i “te tuatau openga,” ia tatou nei i teianei. (Apokalupo 1:10; Daniela 12:4) Kua na roto mai te au Kerititiano akatainuia i te vaerua i tetai tuatau timataanga i te tuatau o te Tamaki I o te Ao e i muri ua mai oki. Inara, te vai nei “taua tuatau timataanga ra.” Te tupu nei “i te tangata ravarai,” kapiti katoa te au mirioni ua atu o te aronga maata rava, te manakonako ra kia ora atu i te mate maata. (Apokalupo 3:10; 7:9, 14) E ao to tatou me ka ‘mou marie tatou i ta Iesu i tuatua ra no te akakoromaki anga,’ koia oki: “Te tāpu tikai e tae ua atu ki te openga ra, ka ora ïa.”—Mataio 24:13.
Kauraro Anga Mataora ki to Iehova Tutara Anga
9, 10. (a) Na roto i teea au tu te tau ra te orama o to Iehova terono kia akatupu mai kia tatou? (e) Akapeea ka raukai i ta tatou tatauanga ia Apokalupo kia tauturu i to tatou mataora anga?
9 Te Orama o to Iehova terono e tona paepae i te rangi ra tei orongaia mai i nga pene 4 e te 5 o Apokalupo ka tau kia akaki ia tatou i te mataku. Ka tau tatou kia manako maata i te au akakite akapaapaa anga no te ngakau mai tei tuatuaia e te au mea ora o te rangi ra ia ratou e kauraro rekareka ra ki to Iehova tutara anga tuatua tika ra. (Apokalupo 4:8-11) Ka tau kia rongoia to tatou au reo i roto i te aronga tei tuatua ra: “Ko te akameitaki, e te akangateitei, e te kakā, e te mana, ei iaia ïa, ei tei noo ki runga i te terono ra, e ei te Punua-mamoe, e tuatau ua atu.”—Apokalupo 5:13.
10 Na roto i tetai tu tau, te aite anga o teianei kia kauraro rekareka tatou ki to Iehova ra anoano i te au mea ravarai. Kua tata te apotetoro ko Paulo: “Te au mea katoa ta kotou e rave ra i te angaanga e te tuatua, ka rave anake ïa ma te ingoa o te Atu ra o Iesu, ma te akameitaki i te Atua Metua iaia ra.” (Kolosa 3:17) Ta tatou tatauanga ia Apokalupo ka akamataora tikai ia tatou me ka kite tatou i roto i te au tuanga oonu katoa o to tatou au manako e te au ngakau i to Iehova ra tutara anga e kia tamanako katoa oki i tona anoano i te au tu ravarai o to tatou au oraanga nei.
11, 12. (a) Akapeea ta Satani akatereanga i te enua nei i te akangaueue angaia e te akapou anga? (e) Kia tau ki ta Apokalupo pene 7, koai ma te ‘ka mou’ i taua tuatau ra?
11 Ko te kauraro anga rekareka ki to Iehova tutara anga te tumuanga ia no te mataora i te turanga o te tangata e to te ao katoa e pini ua ake. Kare e roaia ka akangaueueia e te ngaruerue enua maata akatutuia ra te akatereanga a Satani o teianei ao tae roa ki tona pange e ka akapouia te reira. Kare e ngai ei akapuanga no te au tangata tei kore e kauraro ki te kavamani Patireia a Karaiti i te rangi ra, akatutu anga i to te Atua ra mana tutara anga. Te tuatua ra te totou: “E te au ariki o te ao nei, e te au tangata mamaata ra, e te au tangata apinga ra, e te au rangatira mamaata, e te au tangata mana, e te au tuikaa, e te au rangatira ra, pipini anake atura ïa ki roto i te au ana, e ki roto i te au mato, o te maunga; E kua karanga atura ki te au maunga e te au mato, Ka topa mai ki rungao ia matou, e uuna ia matou, kia ngaro ke atu, i te mata o tei noo ki rungao i te terono ra, e te riri o te Punua-mamoe: Kua tae oki te rā maata no tona riri; e koai oki te tangata e mou?”—Apokalupo 6:12, 15-17.
12 No runga i taua uianga ra, i te pene e aru maira, kua akataka mai te apotetoro ko Ioane i te aronga maata rava, tei aere mai mei roto i te mate maata, e “te tu ua anga ki mua i te terono, e ki mua i te Punua-mamoe.” (Apokalupo 7:9, 14, 15) Te akakite maira to ratou tu anga ki mua i te terono o te Atua e te kite ra ratou i taua terono ra e te kauraro katoa ra ki to Iehova ra tutara anga. No reira te tu marekaia ra ratou.
13. (a) Eaa ta te maataanga o te au tangata o te enua nei e akamori ra, e eaa te akatutuia ra e te akairo i to ratou rae me kare i to ratou rima? (e) No reira eaa ka umuumuiai te akakoromaki anga?
13 I tetai pae, te akakite maira te pene 13 i te toenga atu o te au tangata o te enua nei te akamori ra i te akatereanga poritiki a Satani, tei akatutuia maira e tetai puaka taae. Kua akairoia i to ratou “rae” me kare i to ratou “rima,” i te akaarianga i ta ratou turu anga manako e te kopapa oki no taua akatereanga ra. (Apokalupo 13:1-8, 16, 17) I reira, kua kapiti maira te pene 14: “Ko te akamori i te puaka taae e tona tutu, e te āriki i te akairo ki tona rae, e kare ïa, ki te rima, ka inu aia i te wina o te riri o te Atua ra, ko tei riringiia ma te iro kore ki roto i te kapu riri nana; . . . Teia te akakoromaki o te aronga tapu, ko tei tāpu i te au akauenga a te Atua, e te akarongo ia Iesu.” (Apokalupo 14:9, 10, 12) I te aerenga mai te tuatau, te uianga te ka tupu maata mai e: Koai taau ka turu? Ko Iehova e tona tutara anga me ko te akatereanga poritiki tau kore i te atua tei akatutuia maira e te puaka taae? E ao to te aronga te ka kopae ke i te akairo o te puaka ra e ka akakoromaki tiratiratu i te kauraro anga i to Iehova ra tutara anga.
14, 15. Eaa te tuatua tei o maira ki rotopu i ta Apokalupo ra akatakaanga ia Aramakito, e eaa te aiteanga no tatou?
14 Tei runga te aronga tutara o “te ao katoa nei” i tetai aerenga te ka u ua, te aere atura no tetai patoianga ma Iehova no te tumu o te tutara anga. Ko Aramakito taua tupuanga ra, “i te tamaki i taua rā maata o te Atua mana katoatoa ra.” (Apokalupo 16:14, 16) Kua mama maira tetai tuatua anga i roto tikai i te akataka anga no taua akaputuanga o te au tutara o te ao nei no te tamaki anga ma Iehova ra. Ko Iesu uaorai kua tomo atu ki roto i taua orama ra kia tuatua: “I na, te aere atu nei au mei te keia ra. E ao to te tapapa e te tiaki marie i tona kakau, kia kore aia e aere taaka ua, e kua kite atura te tangata i tona akama.” (Apokalupo 16:15) Penei te taiku ra teia i te au tiaki iero ngati Levi ra tei kiritiia to ratou au kakau e kua akakite viiviiia me ka mou ratou te moe ra i to ratou tuatau no te rave i te tiaki anga.
15 Te taka meitaki ra te tuatua: Me te anoano ra tatou kia ora atu ia Aramakito, ka tika tatou kia vai araara i te pae vaerua e kia mou tamou i te au kakau akatutu anga te akataka ra ia tatou ei Au Kite tiratiratu no te Atua ko Iehova. Ka mataora tatou me ka kopae ke tatou i te tu paruparu i te pae vaerua e ka rave ua atu ei, i te rave totomapu anga i te akatotoaanga i te “evangelia mutu kore” no te Patireia akanooia o te Atua ra.—Apokalupo 14:6.
‘E Ao to te Akono i Teianei Au Tuatua’
16. Eaa ra nga pene openga o Apokalupo i riro ei ei tumu no te mataora anga?
16 Ka rekareka anake te aronga tatau mataora i te puka o Apokalupo ia ratou e tatau ra i nga pene openga te akataka maira i to tatou manakonakoanga kaka—i tetai rangi ou e te enua ou, koia oki, tetai kavamani Patireia tuatua tika i te rangi i te tutaraanga i rungao i tetai taiate tangata ou tamaia, ei akapaapaa anga te katoa ia Iehova te “Atua mana katoatoa ra.” (Apokalupo 21:22) I te akaoti anga te au akanoonoo anga meitaki o te au orama ra, kua tuatua atu te angera karere ra kia Ioane: “E tuatua-mou teianei au tuatua e te pikikaa kore; kua tono mai oki te Atu ra ko te Atua o te au peroveta tapu i tana au angela, e akakite ki tona au tavini i te au mea i vaitata i te tupu. I na, te aere vave atu nei au: e ao to te akono i te au tuatua totou i roto i teianei buka.”—Apokalupo 22:6, 7.
17. (a) Eaa te akapapu anga te orongaia maira ia Apokalupo 22:6? (e) Eaa ta tatou ka tau kia matakite i te kopae ke atu?
17 Ka maaraara ra te aronga tatau mataora ia Apokalupo e e au tuatua aiteite tei tataia i te akamataanga mai o taua “buka” nei. (Apokalupo 1:1, 3) Te akapapu maira te reira au tuatua kia tatou e pouroa “te au mea” tei totouia ki roto i te tuatau o te openga e ko te au tupu anga tei totouia maira ia Apokalupo ka tika kare e roaia ka “vaitata i te tupu.” No reira, kare e tau tetai ua atu tu akaraanga ngaueue kore i roto i ta Satani akatereanga, kia tamoe mai ia tatou. Ka maara tei tatau araara ra i te au akamatakiteanga tei orongaia mai i roto i te au tuatua i tukuia maira ki nga putuputuanga e itu o Asia ra e ka kopae ke oki i te au ereere no te noinoi apinga, te akamori itoro, te ainga tau kore, te maanaana ua, e te akonoanga apoteiti oki.
18, 19. (a) Eaa a Iesu ka aere mai ei, e ki roto i teea manakonakoanga tei akakiteia mai e Ioane ta tatou ka rave? (e) No teea akakoroanga e “aere mai” ei a Iehova
18 I roto i te puka o Apokalupo, e manganui ta Iesu ra akakiteanga: “te aere vave atu nei au.” (Apokalupo 2:16; 3:11; 22:7, 20a) Ka tika aia kia aere mai e akautunga ia Babulonia Maata, e ta Satani akatereanga poritiki, e ki rungao i te au tangata katoa tei kore e kauraro i to Iehova ra tutara anga, tei akakiteia i teianei e te Patireia o te Mesia. Ka kapiti atu tatou i to tatou au reo ma to te apotetoro ko Ioane, tei tuatua ra: “Amene! Koia ïa, ka aere mai, e te Atu, e Iesu e.”—Apokalupo 22:20e.
19 Te tuatua ra Iehova uaorai: “I na, te aere vave atu nei au; e tei iaku nei taku tutaki; kia apai atu au na te tangata ravarai i tei tau i tana angaanga.” (Apokalupo 22:12) I te tatarianga i te tutaki kaka no te oraanga mutu kore ei tuanga no te “rangi ou” taputouia me kare te “enua ou” kia kapiti maroiroi atu tatou i te patianga i te au tangata ngakau tiratiratu katoatoa ra: “E aere mai. E ko tei kaki ra, ka aere mai. E tei anoano ua ra, ka rave ua mai aia i te vai ora.” (Apokalupo 22:17) Kia riro katoa oki ratou ei aronga tatau mataora tei akauruia ra e te puka akauruanga o Apokalupo ra!
[Tataanga Rikiriki i Raro]
a Akara ia Revelation—Its Grand Climax At Hand!, kapi 28-9, 136 (te tataanga i raro ake).
Au Tumu no te Akamanako Akaou
◻ Eaa te aerenga ta Iehova i taangaanga kia apai mai i te Apokalupo, e ta tatou ka rauka kia kite mai i teianei?
◻ Eaa tatou i tau ei kia mataora i te tatau anga i te au tuatua tei tukuia maira ki nga putuputuanga e itu i Asia ra?
◻ Akapeea tatou ka orai i te “tuatau timataanga ra”?
◻ Eaa te mataora anga te ka rauka ia tatou me ka akono tatou i te au tuatua o te puka tei roto ra te Apokalupo?
[Tutu i te kapi 15]
E ao to te aronga te ka kite i te Tumu no te evangeria ra
[Tutu i te kapi 18]
E ao to tei vai araara ra