E Akarongo i ta te Vaerua e Tuatua Ra!

‘E taringa tona, e akarongo aia i ta te vaerua e tuatua ki te au ekalesia ra.’​—APOKALUPO 3:22.

1, 2. Eaa te akoanga te ripitiia ra no runga i ta Iesu tuatua ki te putuputuanga e itu ra tei taikuia i roto ia Apokalupo?

E MEA tau kia akarongo te au tavini o Iehova ki te au tuatua akatereia e te vaerua o Iesu Karaiti ki te au putuputuanga e itu tei taikuia i roto i te puka Pipiria ia Apokalupo. E tikai, ko teia au tuatua taki tai te vaira teia akoanga: ‘E taringa tona ra, ka akarongo aia i ta te vaerua e tuatua ki te au ekalesia ra.’​—Apokalupo 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22.

² Kua akarakara takere ana tatou i ta Iesu au tuatua ki te au angera, me kare ki te au akaaere, o Ephesia, Semurina, e Peregamo. Akapeea ra tatou e puapinga ei i tana i tuatua na te vaerua tapu ki tetai au putuputuanga ke e a ra?

Ki te Angera i Tuatira

3. Teiea a Tuatira, e eaa te apinga tei kitea meitaki ia ra?

³ Kua oronga “te Tamaiti a te Atua” i nga akameitakianga e te akoanga ki te putuputuanga i Tuatira. (E tatau ia Apokalupo 2:18-29.) Kua patuia a Tuatira (i teianei ko Akhisar) i te pae i te Kauvai o Gediz (ko Hermus taito) i Asia Minora opunga. Kua kitea te oire no te au apinga maaniia e manganui. Kua taangaangaia te aka o te rakau madder e te au tangata te maani ra i te tou ei tumu anga no ta ratou kara rongonui purapura, me kare te muramura ra. Ko Ludia, tei riro mai ei Kerititiano i te tuatau o to Paulo tere ki Philipi i Ereni, e vaine “oko kakau muramura, no te oire ra o Tuatira.”​—Angaanga 16:12-15.

4. No teaa ra i akameitakiia ai te putuputuanga i Tuatira?

⁴ Kua akameitaki a Iesu i te putuputuanga i Tuatira no ta ratou au angaanga meitaki, te aroa, te akarongo, te akakoromaki anga, e te rave anga i te angaanga orometua. E tikai, ko ‘ta ratou au angaanga; ko tei maata ïa i tei muatangana ra.’ Noatu e e rekoti meitaki to tatou, auraka tatou e manako kore no runga i to tatou au tu akono tau.

5-7. (a) Koai te “vaine ko Iezebela,” e eaa te ka raveia no tana akamana anga? (e) Te au tuatua a Karaiti ki te putuputuanga i Tuatira te tauturu ra i te au vaine akono i te Atua i te rave i teaa?

⁵ Te putuputuanga i Tuatira te akakoromaki ua ra i te akamorianga itoro, te apii anga pikikaa, e te ainga tau kore. I rotopu ia ratou ko te “vaine ko Iezebela”​—penei e pupu vaine ma te au tu mei te ariki vaine kino ko Iezebela rai o nga kopu tangata tai ngauru o te Patireia o Iseraela. Te karanga ra etai aronga apii e ko taua ‘au peroveta vaine’ o Tuatira kua tauta i te akavare i te au Kerititiano kia akamori i te au atua e te au atua vaine ravenga okooko ra e kia piri atu ki roto i te au oroa te kapiti maira te kai tei akaatingaia ki te au itoro. Auraka e tuku i te peroveta vaine tei iki iaia uaorai kia kimi i te akavare i tetai i roto i te putuputuanga Kerititiano i teia tuatau nei!

⁶ Te vaitata nei ia Karaiti i te ‘uri i te vaine ko Iezebela ki runga i te roi, e te aronga katoa e akaturi iaia ra, e tumatetenga maata to ratou, kia kore ratou e tataraara i ta ratou ravenga.’ Auraka te au akaaere e kauraro atu ki taua apii anga kino e te mana anga, e kare te Kerititiano e anoanoia kia rave i te poneia i te pae vaerua e i te pae kopapa me kore kia piri atu ki roto i te akamorianga itoro e rauka ai i te kite e e kino tikai te “tuatua oonu a Satani.” Me akarongo tatou ki ta Iesu akamatakite anga, ko ‘ta tatou i rauka, e mou piri tikai tatou,’ e kare e rauka i te ara i te tutara i rotopu ia tatou. No te mea e kua kopae ratou i te au ravenga atua kore, te au inangaro, e te au akakoroanga, ki te aronga akatainu akatuakaouia kua orongaia te ‘mana ki rungao i te pa enua’ e ka piri atu kia Karaiti i te akapueurikiriki anga ia ratou. E au etu akatutuanga to te au putuputuanga i teia tuatau, e ka orongaia ki te aronga akatainuia “te etu popongi kakā ra,” te Tane Akaipoipo Ou, ko Iesu Karaiti, me akatuia mai ratou ki te rangi ra.​—Apokalupo 22:16.

⁷ Kua akamatakiteia te putuputuanga Tuatira e auraka e akakoromaki i te akamana anga kino a te au vaine apoteiti. Te tauturu ra ta Karaiti tuatua akauruia e te vaerua i te au vaine akono i te Atua i roto i te putuputuanga kia mou i to ratou ngai ikiia e te Atua i teia tuatau. Kare ratou e tauta i te akatere i te mana taoonga i runga ake i te au tane e kare e akavare i tetai au taeake ki roto i te poneia i te pae vaerua me kare i te pae kopapa. (1 Timoteo 2:12) Kareka ra, ka akanoo taua au vaine i tetai akaraanga i roto i te au ravenga meitaki e te angaanga ei akapaapaa i te Atua. (Salamo 68:11; 1 Petero 3:1-6) Me paruru te putuputuanga i tana i rauka​—te apii anga ma e te tu akono tau e te akaperepere anga i te angaanga Patireia​—ka aere mai a Karaiti ma te au tutaki anga umere, kare te akavaanga.

Ki te Angera i Saradi

8. (a) Teiea a Saradi, e eaa etai au akakiteanga no runga i te reira? (e) Eaa te putuputuanga i Saradi i anoano ei i te tauturu?

⁸ Te inangaro viviki ra te putuputuanga i Saradi i te tauturu no te mea kua mate te reira i te pae vaerua. (E tatau ia Apokalupo 3:1-6.) Vaitata atu i te 50 kiro mita ia Tuatira tonga, e oire tere meitaki a Saradi. Na te pitiniti, te uua o te ngai, e te maanianga i te kakau uruuru e te au kapeti i tauturu i te maani i te reira oire ei puapinga maata e e 50,000 te au tangata i noo ana i reira. Kia tau ki te tangata tuatua enua ko Josephus, e tapere maata no te ngati Iuda a Saradi i te anere mataiti mua M.T.N. I roto i tei akapueurikirikiia o te oire ko tetai tunako e tetai iero no te atua vaine Ephesia ko Diana.

9. Eaa te ka raveia e me e tutu ua ta tatou au angaanga tavini anga?

⁹ Kua akakite a Karaiti ki te angera o te putuputuanga i Saradi e: “Kua kite au i taau angaanga, e e ingoa toou e te ora ra koe, kua mate ra.” Akapeea me e tu to tatou tei oraora ana i te pae vaerua inara kua varea tatou e te moe ki te au akameitakianga Kerititiano e e tutu ua ta tatou au angaanga tavini anga e “vaitata i te mate ra” i te pae vaerua? Te anoanoia ra tatou i reira kia ‘akamanako i te tu o to tatou āriki anga, e te akarongo anga’ i te tuatua o te Patireia, e ka tau tatou kia akaora akaou i ta tatou au tauta anga i roto i te angaanga tapu. E mea papu tikai e kia akamata tatou i te piri ngakau tae atu ki roto i te au uipaanga Kerititiano. (Ebera 10:24, 25) Kua akamatakite a Karaiti i te putuputuanga i Saradi e: “Kia kore koe e matakite ra, e rokoia atu koe e au mei tei rokoia e te keia ra, e kare rava koe e kite i te ora e rokoiaʼi koe e au ra.” Akapeea ra i to tatou tuatau nei? Kare e roa atu ka pau atu tatou.

10. Noatu e kua aite tetai turanga mei to Saradi ra, penei e eaa te tika anga no tetai au Kerititiano tokoiti ua ra?

¹⁰ Noatu e tei roto i tetai turanga mei to Saradi rai, penei e e tokoiti ua tei ‘kore i akaviivii i to ratou kakau e tei aaere ma Karaiti ma te kakau teatea no te mea e e tau oki ratou.’ Ka mou ratou i to ratou akataka anga ei Kerititiano, te vai kino kore anga, ma te viivii kore i roto i te tu akono tau e te akonoanga i roto i teianei ao. (Iakobo 1:27) No reira, ‘kare rava [a Iesu] e tapara i to ratou ingoa i roto i te buka ora, e aaki ua ra aia i to ratou ingoa ki mua i te aroaro o tona Metua, e ki mua i te au angela.’ Kua akakiteia e kua tau i te aaere ma Karaiti, ka akakakauia te pupu vaine akaipoipo no te aronga akatainuia ana i roto i tetai kakau meitaki, te viivii kore, e te teatea ko tei akatutu ra i te au angaanga tuatua tika no te aronga tapu o te Atua. (Apokalupo 19:8) Te au akameitakianga umere no te tavini anga te tatari ra ia ratou no te rangi ra i akamaroiroi ia ratou kia re i teianei ao. Kua akanoo katoa ia te au akameitaki anga ki mua i te aronga tei tau no te oraanga mutu kore i te enua nei. Kua tata katoa ia to ratou ingoa ki roto i te puka ora.

11. Eaa ta tatou ka tau i te rave me te varea moe ra tatou i te pae vaerua?

¹¹ Kare tetai o tatou e inangaro kia o atu ki roto i te tu mii i te pae vaerua o te putuputuanga i Saradi. Inara akapeea ra me te kite ra tatou e te varea moe ra tatou i te pae vaerua? E mea tau kia rave viviki tatou no to tatou uaorai meitaki. Penei ua ake e te akavaitata ia atura tatou ki roto i te au ravenga tau kore i te Atua me kare te paruparu ra i te aere ki te uipaanga me kore i roto i ta tatou angaanga orometua. E kimi tatou i ta Iehova tauturu ma te pure akatenga. (Philipi 4:6, 7, 13) Te tatau anga i te Pipiria i te au ra ravarai e te apii anga i te au Tuatua Tapu e te au puka a “te akaaere pikikaa kore e te pakari” e tauturu ia tatou kia vai akaaraara ia tatou i te pae vaerua. (Luka 12:42-44) I reira e riro tatou mei te au tangata i Saradi ra tei rauka te ariki anga a Karaiti, e ka riro tatou ei akamaroiroi anga ki te au taeake irinaki ra.

Ki te Angera i Philadelaphia

12. Akapeea koe i te akataka anga i te turanga akonoanga i Philadelaphia taito ra?

¹² Kua akameitaki a Iesu i te putuputuanga i Philadelaphia. (E tatau ia Apokalupo 3:7-13.) E ngai puapinga a Philadelaphia (i teianei ko Alasehir) e e ngai maani anga uaina i Asia Minora opunga ra. Ko te tika, tona atua maata ko Dionysus, e atua no te vine. I te akaraanga, kua puapinga kore ua te tauta anga a te ngati Iuda i Philadelaphia i te maro anga i te au Kerititiano ngati Iuda o reira kia mou ki tetai au ravenga o te Ture a Mose me kare kia oki ki te reira.

13. Akapeea a Karaiti i te taangaanga anga “i te taviri a Davida”?

¹³ Na Karaiti i “mou i te taviri a Davida,” e kua orongaia atu i reira kiaia te au manako katoa o te Patireia e te akatereanga o te ngutuare o te akarongo ra. (Isaia 22:22; Luka 1:32) Kua taangaanga a Iesu i te taviri kia akatuera i te au ravenga e te au angaanga Patireia ki te au Kerititiano i Philadelaphia taito e ki tetai ua atu ngai. Mei te 1919 mai kua akanoo aia ki mua i “te akaaere pikikaa kore” i te “ngutupa maata” te taki atura i te tutu anga i te Patireia e kare e rauka i tetai aronga patoi ra i te topiri. (1 Korinetia 16:9; Kolosa 4:2-4) Ae, kua topiriia te ngutupa no te au angaanga Patireia ki te aronga no “te sunago o Satani,” kare oki ratou no te ngati Iseraela i te pae vaerua.

14. (a) Eaa te taputou ta Iesu i oronga ki te putuputuanga i Philadelaphia? (e) Ka akapeea e kore ei tatou e topa atu ki roto i “taua tuatau timataanga ra”?

¹⁴ Kua oake a Iesu ki te au Kerititiano i Philadelaphia taito i teia taputou: “No te mea kua mou marie koe i te tuatua akakoromaki naku ra, e mou katoa au ia koe kia ora i taua tuatau timataanga ra, te ka tupu i rungao i te tangata ravarai, ei timata anga i te aronga katoa e noo i te enua nei.” Te umuumu ra te tutuanga i te tu akakoromaki ta Iesu i akaari ana. Kare aia i kauraro ana ki ta te enemi mari ra kua rave ua atu i te anoano o tona Metua. No reira, kua akatuia mai a Karaiti ki te oraanga mate kore i te rangi ra. Me ka mou ketaketa tatou ki ta tatou ikianga kia akamori ia Iehova e te turu ra tatou i te Patireia na te tutu anga i te tuatua meitaki, ka akamouia tatou kia kore e topa atu ki roto i teia tuatau no te timata anga, ko “taua tuatau timataanga ra.” E ‘ka mou tikai [tatou] i tei rauka ia tatou’ no ko mai ia Karaiti na te aruaru anga kia akamaata i taua au mea ra no te Patireia. Na te rave anga i teia ka rauka tetai korona oko maata na te aronga akatainuia e te oraanga mutu kore i te enua nei no to ratou au oa tiratiratu.

15. Eaa te umuumuia ra no te aronga te riro mai ei ‘pou i roto i te nao o te Atua ra’?

¹⁵ Kua tuatua katoa a Karaiti e: “Ko te riro iaia te re ra, e akariro au iaia ei pou i roto i te nao o taku Atua, . . . e e tata au i te ingoa o taku Atua ki rungao iaia, e te ingoa o te oire o taku Atua, o Ierusalema ou, ko te tae mai ki raro, no runga mai i te rangi, no ko mai i taku Atua ra, e toku uaorai oki ingoa ou.” Ka tau te au akaaere akatainuia kia mou i te akamorianga mou. E mea tau kia vai ratou ei mema i roto ia “Ierusalema ou” na te tutu anga no runga i te Patireia o te Atua e kia vai ma i te pae vaerua. E mea tau teia me te inangaro ra ratou kia riro ei pou i roto i te iero akakakaia i te rangi ra e me ka akakite ratou i te ingoa o te oire o te Atua ei au tangata no te reira i te rangi ra e te kapiti taokotai anga ki te ingoa o Karaiti ei vaine akaipoipo nana ra. Ae, kia tau e taringa to ratou kia ‘akarongo i ta te vaerua e tuatua ra ki te au ekalesia ra.’

Ki te Angera i Laodikea

16. Eaa etai au tika anga no runga ia Laodikea?

¹⁶ Kua akoia e Karaiti te putuputuanga manako kore ra o Laodikea. (E tatau ia Apokalupo 3:14-22.) E 150 kiro mita i te tua itinga o Ephesia e tei te ngai araveianga no te mataara okooko anga maata i te o tutupu o te Kauvai Lycus, e oire puapinga tikai a Laodikea no te ngai angaanga e e ngai no te pangika anga. Kua kite meitakiia te au kakau tei maaniia mei te uruuru kerekere o taua ngai ra. Ei ngai no tetai apii vairakau rongonui, penei kua maaniia te vairakau mata i Laodikea tei kiteaia ra e e paura Pherigia ra. Ko Asclepius, e atua no te vairakau, koia tetai au atua maata no te oire. I te akara anga e maata tikai te ngati Iuda i Laodikea, e e maata tikai te apinganui a tetai papaki.

17. Eaa ra te aronga i Laodikea i akoia ai?

¹⁷ I te tuatua anga ki te putuputuanga i Laodikea na roto i tana “angela,” kua tuatua atu a Iesu ma te mana taoonga ei “kite mou e te tuatua-mou, te tumu o te au mea ravarai a te Atua i angaia ra.” (Kolosa 1:13-16) Kua akoia te au tangata Laodikea ‘kare i anu, kare oki i maana’ i te pae vaerua. No te mea e maana ua ratou, ka puaki mai a Karaiti ia ratou ki vao i tona vaa. Kare e mea ngata no ratou i te opu mai i taua tumu manako ra. E puna vai veravera te vaitata maira i te pae ia Ierapoli, e e vai anu to Kolosa. I te mea e kua tapaipaia te vai ki Laodikea mei tetai ngai mamao mai, penei e e maanaana ua me taeria atu te oire. No tetai tuanga ua, ka apainaia na roto i tetai ara vai. Vaitata atu ki Laodikea, ka na roto atu te vai i te au poroka toka tei tatimeni kapitiia.

18, 19. I akapeea ra te au Kerititiano i teia tuatau mei te aronga i Laodikea e tauturuia ai?

¹⁸ Te au tangata tataki tai o teia tuatau mei te tu o te au tangata Laodikea rai kare e vera akakeuia ana e kare oki e anu oraora anga. Mei te vai maana ra, ka puakiia atu ratou ki vao! Kare a Iesu e inangaro ia ratou ei vaa tuatua nana, e ei “karere komono [akatainuia] no te Karaiti.” (2 Korinetia 5:20, NW) Me kare ratou e tataraara, ka ngere ia ratou i ta ratou akameitakianga ei aronga akakite i te Patireia. Kua kimi te au tangata Laodikea i te au apinganui o te enua e ‘kare i kite e, e mate maata to ratou, e aroaia ra, e puapinga kore, e matapo, e te putaua.’ Kia takore i to ratou tu puapinga kore i te pae vaerua, te matapo, e te putaua, e ko tetai ua atu tei riro mai mei ia ratou rai i teia tuatau nei te anoanoia ra kia oko mai mei ia Karaiti ra i te “auro tamāia’ no te akarongo, te “kakau teatea” no te tuatua tika, e te “vairakau mata” te akamaata ra i te kite anga i te pae vaerua. Te rekareka ra te au akaaere Kerititiano i te tauturu ia ratou kia manako i to ratou anoano pae vaerua kia rauka oki ia ratou ra te “apinga maata i te akarongo ra.” (Iakobo 2:5; Mataio 5:3) Pera katoa, te anoano ra te au akaaere i te tauturu ia ratou kia taangaanga i te “vairakau mata” i te pae vaerua​—kia ariki e kia akatano ki ta Iesu apii anga, te akoanga, te akatauanga, e te tu no te manako ngakau ra. E akaora anga puapinga teia kia patoi i “te anoano tika kore o te kopapa nei, e te anoano tika kore o te mata nei, e te akatietie o te ora anga nei.”​—1 Ioane 2:15-17.

¹⁹ Te ako ra e te papa ra a Iesu i te aronga katoa tana e akaperepere ra. Ko te au akaaere tei raro ake iaia ra ka tau kia rave i taua mea ra ma te maru. (Angaanga 20:28, 29) Te anoanoia ra te au tangata Laodikea kia “akamaroiroi, e e tataraara,” i te rave anga i te au taui anga o to ratou manako e te tu o te oraanga. E tika e, kua matau ua ainei etai o tatou i tetai oraanga te akameangiti ra i ta tatou angaanga tapu ki te Atua ki tetai ngai puapinga kore i roto i te oraanga ra? No reira e ‘oko mai [tatou] i te vairakau mata mei ia Iesu’ kia rauka ia tatou i te kite i te puapinga maata o te tu maroiroi i te kimi anga i te Patireia na mua.​—Mataio 6:33.

20, 21. Koai ma te akarongo meitaki ra ki ta Iesu ‘topapa anga’ i teia tuatau, e eaa te au manakonako anga no ratou?

²⁰ “I na” i karanga ei a Karaiti, “te tu ua nei au ki te ngutupa, e e topāpā atu nei: kia akarongo mai tetai tangata i toku reo, e kua kiriti i te pa ra, e aere atu au ki roto iaia ra, e kai atu i te manga ki ona ra, e e kai katoa aia ki ku nei iaku nei.” E apii putuputu ana a Iesu i te ikuikuanga pae vaerua iaia e kai ra i te manga. (Luka 5:29-39; 7:36-50; 14:1-24) Te topapa nei aia ki runga i te ngutupa o te putuputuanga mei te tu rai o Laodikea. Ka akarongo ainei tona au mema i tana topapa anga, te akaora anga i to ratou akaperepere anga nona ra, te turou mai anga iaia ki rotopu ia ratou, e kia tuku e nana e apii ia ratou? Me koia ia, ka kaikai a Karaiti ma ratou ei puapinga maata no ratou i te pae vaerua.

²¹ Te akatika akatutu ua nei te “mamoe ke” i teia tuatau ia Iesu ki roto, e te taki atura taua angaanga ra ki te ora mutu kore. (Ioane 10:16; Mataio 25:34-40, 46) Ki te aronga akatainu tataki tai tei re ra, ka oronga a Karaiti i te akameitaki anga i te ‘akanoo anga kiaia ra ki runga i tona terono, mei tei riro katoa mai te re iaia ra, e te noo nei aia e tona Metua katoa ki rungao i Tona terono.’ Ae, ki te aronga i re akatainuia ra, kua taputou mai a Iesu i te tutaki anga maata no tetai terono ma ia ra e ki te rima katau o tona Metua i te rangi ra. E te akara ra te au mamoe ke ki te tuatau ki mua ki tetai ngai umere i runga i te enua i raro ake i te tutara anga Patireia.

Au Apiianga no Tatou Katoatoa

22, 23. (a) Akapeea te au Kerititiano e puapingaia ai mei ta Iesu au tuatua ki te putuputuanga e itu ra? (e) Eaa ra to tatou manakoanga?

²² Kare e ekokoanga e ka puapinga maataia te au Kerititiano katoatoa mei te au tuatua a Iesu ki te au putuputuanga e itu i Asia Minora ra. Na te akara anga e kua oronga a Karaiti i te akameitaki tau, ei akaraanga, kua akakeuia te aronga pakari kia akameitaki i te au tangata tataki tai e te au putuputuanga te meitaki ra i te pae vaerua. Te ngai te vaira te au tu paruparu, ka tauturu te aronga pakari i te au taeake irinaki kia taangaanga i te au rapakau anga Tuatua Tapu. Ko tatou katoatoa ka rauka i te rave ua atu kia puapinga mei teia au tu tukeke no te ako anga ta Karaiti i oake ki te au putuputuanga e itu ra, me taangaanga ua atu rai tatou i te reira ma te pure akatenga anga e kia kore e tavarevare.a

²³ Kare teia au tuatau openga nei ei tuatau no te manako kore ua, no te apinga pae materia, me kare tetai ua atu apinga penei e ka akatupu kia oronga ua tatou i te tavini anga meangiti ua ki te Atua. No reira e tuku i te au putuputuanga katoatoa kia kaka marama ua ei i te au ramepa ta Iesu i akono ana ki to ratou ngai ra. Ei au Kerititiano tiratiratu, kia tauta pakari ua atu tatou i te akarongo i ta Karaiti e tuatua ra e kia akarongo i ta te vaerua e tuatua maira. I reira e rauka mai ei ia tatou te rekareka anga ope kore ei aronga apai i te marama ki to Iehova akakakaanga.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Akapeea Koe me Pau?

• Koai te “vaine ko Iezebela,” e eaa ra te au vaine akono i te Atua kare ei e tau kia aru iaia?

• Eaa te tu te vai ra i roto i te putuputuanga i Saradi, e eaa te ka rauka ia tatou i te kopae i te riro mai anga mei te au Kerititiano e manganui tei noo ana i reira ra?

• Eaa te au taputou ta Iesu i oronga ki te putuputuanga i Philadelaphia, e akapeea e taangaangaia ai ratou i teia tuatau?

• Eaa ra te au tangata Laodikea i akoia ai, inara eaa te au manakonakoanga tei akanooia i mua i te au Kerititiano maroiroi ra?

[Tutu i te kapi 16]

Te au tu kino o te “vaine ko Iezebela” e mea tau kia kopaeia

[Au Tutu i te kapi 18]

Kua akanoo a Iesu ki mua i tana au pipi i tetai “ngutupa maata” te taki atura ki te au akameitakianga Patireia

[Tutu i te kapi 20]

Te turou maira ainei koe ia Iesu e te akarongo ra kiaia?