ESTERI

1 Mu ntsiku za Asuwero,* ule akhatonga maprovinsya 127+ kutomera ku Indiya mpaka ku Etiopya,* 2 Mambo Asuwero akhatonga kubulukira ku Suza,+ nzinda wa citsidzikizo cakuwanga.* 3 Mu caka cacitatu ca utongi wace, iye acitira phwando atsogoleri ace onsene na atumiki ace. Anyankhondo a ku Persya+ na a ku Medhya,+ anthu akubvekera na atsogoleri a m’maprovinsya akhali pamaso pa mambo. 4 Mu ntsiku 180 iye aapangiza mpfuma ya umambo wace ukulu na pinthu pyamphambvu pidacita iye. 5 Pidamala ntsiku zenezi, mambo acita phwando ya ntsiku zinomwe pa kintalo ya munda wa maluwa wa panyumba ya mambo. Phwando ineyi acitira anthu onsene, akulu na ana ene, adagumanika ku Suza, nzinda wa citsidzikizo cakuwanga.* 6 Kintalo ya munda wa maluwa ikhadabalikiswa na nguwo zikulu* zakucena na za bhurumu* zakuti zikhadamangwa na nkhambala zakucena na maweya a mabira akukhwazwa pinthu pyakufuirira. Nguwo zenezi zikulu zikhadaikhwa mphete za parata mbazimanikwa m’mizati ya marmore. Pantsi pakhadasasanywa na miyala yakufuira, marmore, perola yakulandana na miyala na marmore akupswipa, mbaikhapo masofaa a ouro na parata.

7 Vinyu ikhamwerwa m’makhomitco a* ouro; khomitco ibodzi na ibodzi ikhali yakusiyana na inango. Vinyu idapereka mambo ikhali izinji kakamwe, basi ene mambo ndiye akhafuna kukwanisa kupereka vinyu ninga ineyi. 8 Nkhabepo munthu akhakakamizwa toera kumwa;* unoyu ukhali ntemo udakhazikiswa pa ndzidzi unoyu thangwi mambo akhadapanga atumiki ace a panyumba kuti m’bodzi na m’bodzi asafunika kumwa ninga munafunira iye.

9 Nyanyi Vasti+ acitirambo phwando akazi a panyumba ya Mambo Asuwero.

10 Pa ntsiku yacinomwe, ntima wa mambo pidatsandzaya iwo thangwi ya vinyu, iye apanga Meumani, Bhizita, Arbhona,+ Bhigita, Abhagata, Zetari na Karkasi, atumiki anomwe a panyumba ya Mambo Asuwero, 11 toera abwerese pamaso pa mambo Nyanyi Vasti, uku mbadabvala cinthu cinabvala nyanyi munsolo* toera adzapangize kubalika kwace kuna anthu na atsogoleri thangwi iye akhadabalika kakamwe. 12 Mbwenye Nyanyi Vasti akhonda kubwera pidacemerwa iye na mambo kubulukira kuna atumiki a panyumba ya mambo. Natenepa mambo atsukwala mbaipirwa kakamwe.

13 Buluka penepo mambo abvundzisa amuna audziwisi akuti akhadziwa mwadidi misambo ya mu ndzidzi unoyu. (Thangwi mambo angakhala na cinthu akhaenda kabvundzisa anyakudziwisa pya mwambo na ale anatsalakana pya miseru, 14 pontho anyakupereka uphungu akhanyindira iye kakamwe akhali Karsena, Setara, Adhimata, Tarsi, Meresi, Marsena na Memukani, atsogoleri anomwe+ a ku Persya na a ku Medhya akuti ndzidzi onsene akhafika pamaso pa mambo, pontho akhali na pidzo pikulu mu umambo). 15 Mambo abvundza: “Mwakubverana na mwambo, ninji cinafunika kucitwa kuna Nyanyi Vasti thangwi yakukhonda kubvera ntemo wa Mambo Asuwero udapangwa iye na atumiki a panyumba ya mambo?”

16 Penepo Memukani atawira pamaso pa mambo na pamaso pa atsogoleri onsene: “Nyanyi Vasti nee adawira mambo basi,+ mbwenye adawirambo atsogoleri onsene na mbumba yonsene iri m’maprovinsya onsene a Mambo Asuwero. 17 Thangwi akazi onsene akumanga banja anadzabva pidacita nyanyi, pontho iwo anadzapwaza amunawo mbalonga: ‘Mambo Asuwero acemeresa Nyanyi Vasti toera aende kuna iye, mbwenye iye akhonda.’ 18 Akazi a atsogoleri a ku Persya na a ku Medhya angabva pidacita nyanyi, pa ntsiku ibodzi ene iwo analongambo munjira ibodzi ene kuna amunawo, pontho pyenepi pinathimizira kusowa cilemedzo na kulongezana. 19 Khala mphyadidi kuna imwe mambo, tawirisani kuti ukhazikiswe ntemo mu dzina yanu, pontho ulembwe m’mitemo ya ku Persya na Medhya, yakuti nkhabe kucinjwa.+ Mu ntemo unoyu lekani tawirisa kuti Vasti abwere pontho kudzaonana na imwe Mambo Asuwero. Pontho sankhulani nkazi unango wadidi kakamwe kupiringana iye, toera apite pa mbuto yace. 20 Ntemo wanu mambo ungadzabveka konsene kwene mu umambo wanu ukulu, akazi onsene akumanga banja anadzalemedza amunawo, peno amunawo akhale na pidzo peno nkhabe.”

21 Mambo na atsogoleri akomerwa na maonero anewa, pontho mambo acita pidalonga Memukani. 22 Natenepa iye atumiza matsamba m’maprovinsya onsene a umambo wace.+ Iye alembera tsamba provinsya ibodzi na ibodzi mwakubverana na malembero a mu provinsya ineyi na cilongero ca anthu a mu provinsya ineyi. Tsamba ineyi ikhalonga kuti mamuna m’bodzi na m’bodzi wakumanga banja asafunika kukhala nsolo wa banja yace, pontho anthu a pabanja pace asafunika kulonga cilongero ca mamuna.

2 Buluka penepo, pidathowa ukali wa Mambo Asuwero,+ iye akumbuka pidacita Vasti+ na pidatonga iye kucita toera kutcunyusa Vasti.+ 2 Penepo atumiki a mambo alonga: “Mambo asafunika kusakirwa atsikana akubalika akuti ndi amiyali. 3 Pontho mambo asafunika kusankhula anthu m’maprovinsya onsene anatonga iye+ toera abwerese n’nyumba ya akazi ya ku Suza, nzinda wa citsidzikizo cakuwanga,* atsikana onsene akubalika akuti ndi amiyali. Atsikana anewa asafunika kuperekwa kuna Egai,+ ntumiki wa mambo* wakuti akhali na basa yakuonera akazi apakhundu a mambo, pontho iwo anadzapaswa mafuta akubalikisa toera adzole. 4 Ntsikana anafuna kukomerwa na mambo ndiye anafuna kukhala nyanyi pa mbuto ya Vasti.”+ Mambo akomerwa na maonero anewa, pontho iye acita pyenepi.

5 Ku Suza,+ nzinda wa citsidzikizo cakuwanga,* kukhali Muyuda m’bodzi akhacemerwa Mordhekai+ mwana wa Yaire, mwana wa Simei, mwana wa Kisi wa dzindza ya Bhenjamini.+ 6 Iye akwatwa ku Yerusalemu mbaendeswa ku ubitcu pabodzi na mbumba yakuti ikhadakwatwa pabodzi na Mambo Yekoniya*+ wa ku Yuda, wakuti akhadaendeswa ku ubitcu na Mambo Nabhukodhonozore wa ku Bhabhilonya. 7 Mordhekai akuza* Adhasa,* wakuti ndi Esteri, mwana wa m’bale wa babace,+ thangwi iye nee akhali na baba, pontho nee akhali na mama. Ntsikana unoyu akhali na maonekero adidi na wakubalika kakamwe, pontho pidafa babace na mai wace, Mordhekai ankwata mbakhala naye ninga mwanace. 8 Anthu pidapangwa iwo pya ntemo wa mambo, atsikana azinji mbaendeswa ku Suza, nzinda wa citsidzikizo cakuwanga* mbasiyiwa m’manja mwa Egai,+ Esteri aendeswambo kunyumba ya mambo mbasiyiwa m’manja mwa Egai nyakuonera akazi.

9 Egai akomerwa kakamwe na ntsikana unoyu mbacita pinthu mwakukoma ntima kuna iye. Mwakukhonda dembuka, iye acita masasanyiro toera Esteri apaswe mafuta akubalikisa toera adzole,+ pontho toera apaswe cakudya cadidi. Kusiyapo pyenepi, iye asankhula atsikana anomwe a panyumba ya mambo toera atumikire Esteri. Buluka penepo, iye anfulusa pabodzi na atumiki ace mbaenda kaaikha pa mbuto yadidi kakamwe ya nyumba ya akazi. 10 Esteri nee alonga cinthu thangwi ya mbumba yace+ peno abale ace, thangwi Mordhekai+ akhadampanga toera akhonde kulonga pyenepi kuna anango.+ 11 Ntsiku zonsene Mordhekai akhafamba kutsogolo kwa kintalo ya nyumba ya akazi toera kudziwa kuti Esteri ali tani, pontho toera kudziwa pikhancitikira.

12 Mbadzati kuenda kaonana na Mambo Asuwero, ntsikana m’bodzi na m’bodzi akhafunika kutsalakanwa miyezi 12 mwakubverana na ntemo udakhazikiswa kuna atsikana anewa. Iwo akhatsalakanwa tenepa: Miyezi mitanthatu akhadzola mafuta a mira,+ miyezi inango mitanthatu akhadzola mafuta a bhalsamu+ na mitundu inango ya mafuta akubalikisa. 13 Buluka penepo ntsikana akhali wakukhunganyika toera kuenda kaonana na mambo, pontho angabuluka kunyumba ya akazi toera kuenda kunyumba ya mambo, iye akhapaswa pyonsene pikhaphemba iye. 14 Namaulo ntsikana akhapita n’nyumba mwa mambo, mbwenye mangwana mwace namacibese akhabuluka mbaenda kunyumba yaciwiri ya akazi yakuti ikhali m’manja mwa Sasigazi, ntumiki wa mambo* wakuti akhali na basa yakuonera akazi apakhundu a mambo.+ Ntsikana angabuluka nee akhaendabve kuna mambo, kusiyapo khala mambo akomerwa naye mbalonga dzina yace pakuncemeresa.+

15 Pidafika ndzidzi wace toera kuenda kaonana na mambo, Esteri mwana wa Abhiyaili, m’bale wa babace Mordhekai wakuti akhadankwata toera akhale naye ninga mwanace,+ nee aphemba cinthu cinango kusiyapo pire pidampanga Egai, ntumiki wa mambo* wakuti akhali na basa yakuonera akazi apakhundu a mambo. (Mu ndzidzi unoyu, anthu onsene akhaona Esteri akhakomerwa naye.) 16 Esteri aendeswa kunyumba ya Mambo Asuwero, pa mwezi wacikhumi, wakuti ndi mwezi wa Tebheti,* pa caka cacinomwe+ ca utongi wa Mambo Asuwero. 17 Mambo akomerwa na Esteri mbanfuna kakamwe* kupiringana amiyali anango. Natenepa iye ambvazika cinthu cinabvala nyanyi munsolo,* mban’khazikisa ninga nyanyi+ pa mbuto ya Vasti.+ 18 Mambo acitira phwando ikulu atsogoleri ace onsene na atumiki ace, phwando ya Esteri. Buluka penepo iye abulusa nkaidi* anthu onsene a m’maprovinsya ace, pontho iye apereka miyoni yakuti basi ene mambo ndiye akhafuna kukwanisa kupereka miyoni ninga ineyi.

19 Amiyali*+ pidacemereswa iwo paulendo waciwiri, Mordhekai akhali nawa* pansuwo ukulu wa mambo. 20 Esteri nee alonga cinthu thangwi ya abale ace na mbumba yace,+ mwakubverana na pidampanga Mordhekai; Esteri apitiriza kucita pikhampanga Mordhekai ninga pikhacita iye mu ndzidzi ukhafuyiwa* iye na Mordhekai.+

21 Mu ntsiku zenezi, pikakhala Mordhekai pansuwo ukulu wa mambo, Bhigitani na Teresi atumiki awiri a panyumba ya mambo, akuti akhali anyakuonera pansuwo, aipirwa kakamwe mbacita masasanyiro toera kupha* Mambo Asuwero. 22 Mbwenye Mordhekai adzindikira pyenepi, mbapanga mwakucimbiza Nyanyi Esteri. Buluka penepo Esteri alonga pyenepi kuna mambo mu dzina ya Mordhekai. 23 Nkhani ineyi yafufudzwa mwadidi mbioniwa kuti ndi yandimomwene, natenepa amuna anewa amanikwa pamuti; pontho pinthu pyenepi pyonsene pyalembwa pamaso pa mambo+ m’bukhu ya pinthu pikhacitika mu ndzidzi unoyu.

3 Buluka penepo, Mambo Asuwero athimizira cidzo ca Amani+ mwana wa Amadhata wa dzindza ya Agagi,+ mbampasa cidzo cikulu kupiringana atsogoleri anango onsene akhali pabodzi na iye.+ 2 Atumiki onsene a mambo akuti akhali pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo, akhakotama mbagodamira Amani, thangwi mambo akhadapereka ntemo unoyu. Mbwenye Mordhekai akhakhonda kukotama peno kugodamira Amani. 3 Natenepa atumiki a mambo akuti akhali pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo abvundza Mordhekai: “Thangwi yanji iwe nee usabvera ntemo wa mambo?” 4 Ntsiku zonsene iwo akhambvundza pyenepi, mbwenye iye nee akhaabvera, pontho iye aapanga kuti akhali Muyuda.+ Buluka penepo, iwo aenda kalonga pyenepi kuna Amani toera kuona khala Mordhekai mbadalekererwa pinthu pikhacita iye.+

5 Amani pidaona iye kuti Mordhekai akhakhonda kunkotamira na kun’godamira, iye aipirwa kakamwe.+ 6 Mbwenye Amani aona kuti kupha* Mordhekai basi kwacepa, thangwi iye akhadapangwa pya mbumba ya Mordhekai. Natenepa Amani acita masasanyiro toera kupha mbumba yonsene ya Mordhekai, pyenepi pisabveka, kupha Ayuda onsene akhali mu umambo wa Asuwero.

7 Mwezi wakutoma, wakuti ndi mwezi wa Nisane* mu caka 12+ ca Mambo Asuwero, aponywa Puri+ (pyenepi pisabveka kucita pyakulotera) pamaso pa Amani toera kudziwa ntsiku na mwezi.* Pyakulotera pyenepi pyathonya mwezi 12, wakuti ndi mwezi wa Adhari.*+ 8 Buluka penepo Amani apanga Mambo Asuwero: “Pana mbumba ibodzi idamwazika mbibalalika pakati pa anthu+ a m’maprovinsya onsene anatonga imwe.+ Mitemo ya mbumba ineyi ndi yakusiyana na ya anthu anango onsene, pontho iyo nkhabe kubvera mitemo ya mambo. Natenepa si pyadidi tayu kuti mambo musiye tenepo mbumba ineyi. 9 Khala ndi pyadidi kuna imwe mambo, tawirisani kuti ukhazikiswe ntemo toera kupha mbumba ineyi. Ine ndinadzapereka kuna atsogoleri matalento* 10.000 a parata toera aaikhe m’mbuto yakukoyera mpfuma ya mambo.”*

10 Penepo mambo adula m’manja mwace mphete yace yakuikha nayo cidzindikiro,+ mbaipereka kuna Amani+ mwana wa Amadhata wa dzindza ya Agagi+ wakuti akhali nyamalwa wa Ayuda. 11 Mambo apanga Amani: “Ndiri kukupasa parata na mbumba ineyi. Cita kuna mbumba ineyi pinaona iwe kukhala pyadidi.” 12 Buluka penepo alembi a mambo+ acemereswa pa ntsiku 13 ya mwezi wakutoma. Iwo alemba+ mitemo yonsene idalonga Amani kuna aimiriri a mambo, atsogoleri a m’maprovinsya na kuna atsogoleri a mbumba zakusiyana-siyana. Iwo alembera tsamba provinsya ibodzi na ibodzi mwakubverana na malembero a mu provinsya ineyi na cilongero ca anthu a mu provinsya ineyi. Matsamba anewa alembwa mu dzina ya Mambo Asuwero, mbafungwa na cidzindikiro ca mphete ya mambo.+

13 Matsamba anewa atumizwa m’maprovinsya onsene a mambo na anyakupereka mphangwa, mbapereka ntemo toera kumalisa, kupha na kufudza Ayuda onsene, ang’ono na akulu, ana na akazi ene. Iwo akhafunika kucita pyenepi pa ntsiku ibodzi basi, ntsiku 13 ya mwezi 12, wakuti ndi mwezi wa Adhari,+ pontho toera akwate pinthu pyonsene pya Ayuda.+ 14 Mphangwa zidalembwa m’matsamba anewa zikhafunika kukhazikiswa ninga ntemo m’maprovinsya onsene, pontho ntemo unoyu ukhafunika kudziwiswa mbumba zonsene toera zikhale zakukhunganyika mbadikhira ntsiku ineyi. 15 Thangwi ya ntemo wa mambo, anyakupereka mphangwa aenda mwakucimbiza;+ ntemo wadziwiswa ku Suza, nzinda wa citsidzikizo cakuwanga.* Buluka penepo, mambo na Amani akhala toera kumwa, mbwenye anthu akhali viyaviya mu nzinda wa Suza.+

4 Mordhekai+ pidadziwa iye pyonsene pidacitika,+ apandula nguwo zace, abvala sakha mbaikha dotha m’manungo mwace. Buluka penepo iye aenda pakati pa nzinda uku mbakalira mwakugaluza kakamwe. 2 Iye aenda mpaka pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo, thangwi nkhabepo munthu akhatawiriswa kupita na pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo mbadabvala sakha. 3 Ayuda akakhala m’maprovinsya+ akuti ntemo wa mambo wadziwiswa, akhatsukwala kakamwe, akhacita jejuu,+ akhadungunya, pontho akhalira. Azinji akhathasika masakha, kuwazapo dotha mbagona penepo.+ 4 Atumiki akazi na amuna* a Esteri pidabwera iwo kudzampanga pyenepi, nyanyi atsukwala kakamwe. Buluka penepo iye akwata nguwo mbazitumiza kuna Mordhekai toera azibvale m’mbuto mwakubvala sakha, mbwenye Mordhekai azikhonda. 5 Penepo Esteri acemeresa Ataki, m’bodzi mwa atumiki* a mambo, ule adasankhulwa toera kutumikira Esteri toera akabvundze Mordhekai kuti ninji pidacitika.

6 Natenepa Ataki aenda kalonga na Mordhekai wakuti akhali pa mbuto yapakweca ya nzinda, kutsogolo kwa nsuwo ukulu wa panyumba ya mambo. 7 Mordhekai ampanga pyonsene pidacitika kuna iye, pontho ampanga kobiri yonsene+ yakuti Amani apikira toera kuipereka ku mbuto yakukoyera mpfuma ya mambo toera kupha Ayuda.+ 8 Pontho iye ampasa tsamba ya ntemo udadziwiswa ku Suza,+ unalonga pya kuphiwa kwa Ayuda. Iye akhafunika kuenda kapangiza Esteri tsamba ineyi ya ntemo na kunfokotozera.+ Iye akhafunikambo kupanga Esteri toera aende kaonana nkhope na nkhope na mambo, mban’dembetera toera abvere ntsisi mbumba yace.

9 Ataki aenda kapanga Esteri pidalonga Mordhekai. 10 Esteri atuma Ataki toera kuenda kapanga Mordhekai kuti:+ 11 “Atumiki onsene a mambo na anthu onsene a m’maprovinsya ace asadziwa kuti mamuna peno nkazi angapita mu kintalo yankati ya mambo+ nee kucemerwa, mwakubverana na mwambo, iye asafunika kuphiwa. Mbwenye mambo angan’thonya na ndodo yace ya ouro, iye nee anadzaphiwa.+ Cincino papita ntsiku 30 ine mbandidzati kucemerwa toera kuenda kaonana na mambo.”

12 Mordhekai pidapangwa iye pinthu pidalonga Esteri, 13 iye atumiza mphangwa izi kuna Esteri: “Leka kunyerezera kuti mwa Ayuda onsene ndiwe basi anafuna kupulumuka thangwi uli panyumba ya mambo. 14 Thangwi iwe ungakhonda kucita pinthu mu ndzidzi uno, Ayuda anaphedzwa mbapulumuswa munjira inango,+ mbwenye iwe na anthu a panyumba ya babako munadzaphiwa. Pontho mbani anapidziwa khala iwe wakhazikiswa ninga nyanyi toera uphedze pa ndzidzi ninga uno?”+

15 Buluka penepo Esteri atumiza mphangwa izi kuna Mordhekai: 16 “Ndokoni, cemeresani Ayuda onsene akuti ali ku Suza mbamucita jejuu+ thangwi ya ine. Lekani kudya peno kumwa mu ntsiku zitatu,+ masiku na masikati. Ine pabodzi na atumiki anga akazi tinacitambo jejuu. Maseze mwambo usakhondesa, ine ndinaenda kaonana na mambo. Pingafunika kuti ndiphiwe, ndiri dzololo toera kufa.” 17 Natenepa Mordhekai abuluka mbaenda kacita pyonsene pidapangwa iye na Esteri.

5 Pa ntsiku yacitatu,+ Esteri abvala nguwo zinabvala nyanyi mbaenda kalimira pa kintalo yankati ya nyumba ya mambo, yakuti ikhali kutsogolo kwa nyumba ya mambo. Mu ndzidzi unoyu mambo akhali nawa n’nyumba mwace pa mpando wace waumambo mbakayang’ana ku nsuwo. 2 Mambo akomerwa pidaona iye Nyanyi Esteri ali dzololo pa kintalo. Natenepa, mambo athonya Esteri na ndodo ya ouro+ ikhali m’manja mwace. Penepo Esteri afendedza dhuzi mbaphata kunkhomo kwa ndodo ineyi.

3 Mambo ambvundza: “Nyanyi Esteri, ninji cidanentsa? Ndi ipi phembo iri na iwe? Maseze ufune hafu ya umambo wanga, unadzaipaswa!” 4 Esteri atawira: “Khala mphyakuthema kuna imwe mambo, bwerani lero pabodzi na Amani+ kuphwando idakukhunganyirani ine.” 5 Penepo mambo apanga atumiki ace: “Pangani Amani toera abwere mwakucimbiza, mwakubverana na phembo ya Esteri.” Natenepa mambo na Amani aenda kuphwando idakhunganya Esteri.

6 Mu ndzidzi ukhamwa iwo vinyu, mambo abvundza Esteri: “Ndi ipi phembo iri na iwe? Unadzapaswa cinafuna iwe. Ninji cinafuna iwe? Ngakhale phembo yako ikhale hafu ya umambo wanga, unadzapaswa!”+ 7 Esteri atawira: “Phembo iri na ine ndi iyi: 8 Khala ndine wakutawirika kuna imwe, pontho khala musafuna kundipasa pinafuna ine kuphemba, ndisaphemba toera imwe mambo na Amani mubwere kuphwando inafuna ine kukhunganya mangwana. Penepo ine ndinadzalonga phembo yanga kuna imwe mambo.”

9 Pa ntsiku ineyi Amani abuluka pa phwando mbaenda kunyumba kwace wakutsandzaya kakamwe. Mbwenye Amani pidaona iye Mordhekai pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo, mbadzindikira kuti iye nee alamuka, pontho nee an’gopa, Amani aipirwa kakamwe na Mordhekai.+ 10 Mbwenye Amani ayesera kukhurudzika mbaenda kunyumba kwace. Buluka penepo iye acemeresa axamwali ace na nkazace wakuti ndi Zeresi.+ 11 Amani alonga mwakugaya thangwi ya mpfuma zace zizinji, anace azinji,+ pontho kuti mambo athimizira tani cidzo cace mbampasa cidzo cikulu kupiringana atsogoleri na atumiki anango a mambo.+

12 Amani athimiza: “Kusiyapo pyenepi, Nyanyi Esteri nee acemera munthu unango, mbwenye acemera ine basi toera kuperekera mambo kuphwando idakhunganya iye.+ Iye andicemera pontho toera mangwana ndikadye pabodzi na iye na mambo.+ 13 Mbwenye pyenepi pyonsene nkhabe kunditsandzayisa ndingaona Muyuda Mordhekai mbakakhala pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo.” 14 Natenepa Zeresi wakuti ndi nkazace na axamwali ace onsene ampanga: “Sasanyisani muti wa makhono* 50 aulaphi. Mangwana namacibese pangani mambo toera Mordhekai amanikwe pamuti unoyu.+ Buluka penepo ndokoni pyanu mukatsandzaye pabodzi na mambo kuphwando.” Amani akomerwa na maonero anewa, natenepa iye asasanyisa muti.

6 Namasiku anewa mambo nee aphatwa na citulo.* Na thangwi ineyi, iye aphemba toera ibwereswe bukhu idalembwa pinthu pikhacitika mu ndzidzi unoyu,+ mbilerwi kuna mambo. 2 M’bukhu ineyi iwo agumana mphangwa zakuti Mordhekai adziwisa mambo kuti Bhigitani na Teresi atumiki awiri a panyumba ya mambo, akuti akhali anyakuonera pansuwo, akhacita masasanyiro toera kupha* Mambo Asuwero.+ 3 Mambo abvundza: “Kodi Mordhekai alemedzwa peno kupaswa nkhombo thangwi ya pyenepi?” Penepo atumiki a mambo atawira: “Nkhabe cidapaswa iye.”

4 Buluka penepo mambo abvundza: “Mbani ali pa kintalo?” Mu ndzidzi unoyu Amani akhali pa kintalo yakunja+ ya nyumba ya mambo, toera alonge na mambo kuti Mordhekai amanikwe pamuti udan’khunganyira iye.+ 5 Atumiki a mambo antawira: “Ndi Amani+ ali pa kintalo.” Penepo mambo alonga: “Mpangeni toera apite.”

6 Pidapita Amani, mambo ambvundza: “Munthu wakuti mambo asafuna kumpasa mbiri asafunika kucitirwanji?” Amani anyerezera muntima mwace: “Alipo unango anafuna kupaswa mbiri na mambo kusiyapo ine?”+ 7 Natenepa Amani apanga mambo: “Kuna munthu wakuti mambo asafuna kumpasa mbiri, 8 asafunika kubvazikwa nguwo+ zinabvalwa na mambo, pontho asafunika kukwira kavalo inakwira mambo, yakuti nsolo wace waikhwa cinthu cakubalikisa. 9 Nguwo zenezi na kavalo pisafunika kuperekwa kuna m’bodzi mwa atumiki a cidzo cikulu a mambo, pontho asafunika kubvazika munthu wakuti mambo asafuna kumpasa mbiri, buluka penepo ankwize pa kavalo mbafamba naye m’mbuto yapakweca ya nzinda. Iwo asafunikambo kukhuwa pamaso pace: ‘Ipi ndipyo pinacitwa kuna munthu wakuti mambo asafuna kumpasa mbiri!’”+ 10 Penepo pene mambo apanga Amani: “Cimbiza, kwata nguwo na kavalo, pontho pinthu pidamala iwe kulonga ndoko ukapicite kuna Mordhekai, Muyuda wakuti asakhala pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo. Leka kusiya nee cinthu cibodzi mwa pire pidalonga iwe.”

11 Natenepa Amani akwata nguwo na kavalo, abvazika Mordhekai,+ ankwiza pa kavalo mbaenda naye pa mbuto yapakweca ya nzinda, pontho iye akhuwa tenepa pamaso pace: “Ipi ndipyo pinacitwa kuna munthu wakuti mambo asafuna kumpasa mbiri!” 12 Buluka penepo, Mordhekai abwerera pansuwo ukulu wa panyumba ya mambo, mbwenye Amani aenda mwakucimbiza kunyumba kwace, pontho alira uku aphimbira nsolo wace. 13 Amani pidapanga iye Zeresi+ wakuti ndi nkazace na axamwali ace onsene pinthu pidancitikira, aphungu ace* na Zeresi wakuti ndi nkazace ampanga: “Khala Mordhekai wakuti ali na cidzo cikulu kupiringana imwe ndi wa dzindza ya Yuda, nee munakwanisa kunkunda. Mbwenye mwakukhonda penula imwe munadzakundwa.”

14 Mu ndzidzi ukhapitiriza iwo kulonga na iye, atumiki a mambo afika mbakwata Amani mwakucimbiza toera kuenda naye kuphwando idakhunganya Esteri.+

7 Natenepa, mambo na Amani+ aenda kuphwando idakhunganya Nyanyi Esteri. 2 Pa ntsiku yaciwiri, mu ndzidzi ukhamwa iwo vinyu, mambo abvundza pontho Esteri: “Nyanyi Esteri, ninji cidanentsa? Ndi ipi phembo iri na iwe? Maseze ufune hafu ya umambo wanga, unadzaipaswa!”+ 3 Nyanyi Esteri atawira: “Khala ndine wakutawirika kuna imwe mambo, pontho khala mphyadidi kuna imwe mambo, ndisaphemba kuti mupulumuse umaso wanga, pontho ndisafuna kuti mupulumuse mbumba yanga.+ 4 Thangwi ine na mbumba yanga taguliswa,+ toera timaliswe, tiphiwe na kufudzwa.+ Mbidakhala kuti ife basi ene taguliswa ninga mabitcu amuna na akazi, ine mbandidapitiriza pyanga kumatama. Mbwenye nyatwa ineyi nee isafunika kutawiriswa, thangwi inabweresambo nyatwa kuna mambo.”

5 Penepo mambo Asuwero abvundza Nyanyi Esteri: “Mbani unoyu, pontho ali kupi mamuna anafuna kucita pinthu pyenepi?” 6 Esteri atawira: “Nyamalwa na munthu wakuipa anafuna kucita pyenepi ndi Amani.”

Amani agopa kakamwe mambo na nyanyi. 7 Mambo alamuka mbabuluka pa phwando mwakuipirwa mbaenda kumunda wa maluwa wa panyumba ya mambo, mbwenye Amani alamuka toera kudembetera Nyanyi Esteri thangwi ya umaso wace. Iye acita pyenepi thangwi adzindikira kuti mambo ali dzololo toera kuntcunyusa. 8 Mambo abwerera pa mbuto ikhacitira iwo phwando mbagumana kuti Amani aponyeka pa sofaa pakhali Esteri. Mambo alonga: “Kodi iwe usafunambo kupita m’mabonde na nyanyi panyumba panga pene?” Mambo pidamala iye kulonga mafala anewa, nkhope ya Amani yaphimbirwa. 9 Arbhona+ m’bodzi mwa atumiki a panyumba ya mambo alonga: “Amani akhunganyambo muti toera kumanika Mordhekai,+ ule adapulumusa umaso wanu.+ Muti unoyu watcimikwa dhuzi na panyumba ya Amani, iwo uli na makhono* 50 aulaphi.” Penepo mambo alonga: “Manikani Amani pamuti unoyu.” 10 Natenepa iwo amanika Amani pamuti udakhunganya iye toera kumanika Mordhekai. Penepo ukali wa mambo wamala.

8 Pa ntsiku ineyi, Mambo Asuwero apereka kuna Nyanyi Esteri nyumba ya Amani+ wakuti akhali nyamalwa wa Ayuda;+ pontho Mordhekai aenda kuna mambo thangwi Esteri akhadalonga kuti ndi m’bale wace.+ 2 Buluka penepo mambo adula m’manja mwa Amani mphete yace yakuikha nayo cidzindikiro,+ mbaipereka kuna Mordhekai. Pontho Esteri akhazikisa Mordhekai ninga muyang’aniri wa nyumba ya Amani.+

3 Buluka penepo Esteri aenda pontho kalonga na mambo. Esteri agodama dhuzi na miyendo ya mambo, alira, pontho adembetera mambo toera amalise pinthu pyakuipa pikhafuna kucita Amani wa dzindza ya Agagi kuna Ayuda.+ 4 Mambo athonya Esteri+ na ndodo yace ya ouro, penepo Esteri alimira mbakhala dzololo pamaso pa mambo. 5 Esteri alonga: “Khala mphyakuthema kuna imwe mambo, khala ndine wakutawirika kuna imwe, pontho khala ndi pyadidi pamaso panu, mbulembwe ntemo toera kucitisa kuti akhonde kuphata basa matsamba adalembesa Amani+ mwana wa Amadhata wa dzindza ya Agagi,+ mbaatumiza m’maprovinsya onsene anatongwa na mambo toera kufudza Ayuda. 6 Ndinakwanisa tani kupirira nyatwa inafuna kugwera mbumba yanga? Pontho ndinakwanisa tani kupirira mu ndzidzi unaona ine abale anga mbakafudzwa?”

7 Natenepa Mambo Asuwero apanga Nyanyi Esteri na Mordhekai wakuti ndi Muyuda: “Ine ndapereka kuna Esteri+ nyumba ya Amani, mbandim’manika pamuti+ thangwi ya masasanyiro adacita iye toera kufudza* Ayuda. 8 Cincino lembani mu dzina yanga ntemo unaona imwe kuti unaphedza Ayuda, pontho fungani ntemo unoyu na cidzindikiro ca mphete yanga, thangwi ntemo unalembwa mu dzina ya mambo mbuikhwa cidzindikiro ca mphete ya mambo nkhabe kufudzwa.”+

9 Natenepa pa ndzidzi unoyu acemereswa alembi a mambo, pa ntsiku 23 ya mwezi wacitatu wakuti ndi mwezi wa Sivani,* pontho iwo alemba mafala onsene adalonga Mordhekai kuna Ayuda, kuphatanizambo adalonga iye kuna aimiriri a mambo,+ atongi na atsogoleri a m’maprovinsya 127,+ kutomera ku Indiya mpaka ku Etiopya. Iwo alembera tsamba provinsya ibodzi na ibodzi mwakubverana na malembero a mu provinsya ineyi na cilongero ca anthu a mu provinsya ineyi, pontho kuna Ayuda aalembera mwakubverana na malembero awo na cilongero cawo.

10 Mordhekai alemba matsamba mu dzina ya Mambo Asuwero, aafunga na cidzindikiro ca mphete ya mambo+ mbaatumiza na anyakupereka mphangwa anafamba na makavalo; iwo akwira makavalo akuthamanga kakamwe akuti asaphatisirwa toera kuphata mabasa a mambo. 11 M’matsamba anewa, mambo atawirisa kuti Ayuda anakhala m’mizinda yakusiyana-siyana agumanyikane pabodzi toera atsidzikize umaso wawo. Pontho iwo akhafunika kumalisa, kupha na kufudza nsoka onsene wa anyankhondo peno provinsya yakuti isafuna kuapha, kuphatanizambo akazi na ana, pontho akhafunika kukwata pinthu pyonsene pya anyamalwa awo.+ 12 Pyenepi pikhafunika kucitwa pa ntsiku ibodzi ene m’maprovinsya onsene a Mambo Asuwero. Ntsiku ineyi ikhali 13 ya mwezi wa 12 wakuti ndi mwezi wa Adhari.*+ 13 Mphangwa za m’matsamba anewa zikhafunika kukhazikiswa ninga ntemo m’maprovinsya onsene. Buluka penepo zikhafunika kudziwiswa mbumba zonsene toera Ayuda akhale akukhunganyika toera amenyane na anyamalwa awo pa ntsiku ineyi.+ 14 Anyakupereka mphangwa akwira makavalo akuthamanga kakamwe akuti asaphatisirwa toera kuphata mabasa a mambo mbaenda mwakucimbiza mwakubverana na ntemo wa mambo. Ntemo unoyu wadziwiswambo ku Suza,+ nzinda wa citsidzikizo cakuwanga.*

15 Mordhekai abuluka pana mambo uku mbadabvala nguwo zinabvalwa na mambo zakucitwa na usalu wa bhurumu* na wakucena, pontho akhadabvala nthimba ikulu ya ouro na kapoti yakucitwa na uweya wakufuirira wa mabira,+ pontho anthu a mu nzinda wa Suza akhuwa kakamwe thangwi yakukomerwa. 16 Ayuda akhali na cidikhiro, akhali akutsandzaya, akukomerwa, pontho akhalemedzwa. 17 Ayuda a m’maprovinsya onsene na m’mizinda yonsene pikhabva iwo ntemo udakhazikisa mambo, akhakomerwa mbatsandzaya, pontho akhacita maphwando. Anthu azinji a madzindza anango akhalongambo kuti ndi Ayuda,+ thangwi iwo akhagopa kakamwe Ayuda.

9 Ntsiku 13 ya mwezi 12, wakuti ndi mwezi wa Adhari,*+ ikhali ntsiku yakuti ntemo udakhazikisa mambo ukhafunika kubverwa,+ pontho pa ntsiku ineyi anyamalwa a Ayuda akhadikhira kukunda Ayuda, mbwenye pidacitika ndi pyakusiyana, thangwi Ayuda ndiwo adakunda anyamalwa awo.+ 2 Ayuda a m’maprovinsya onsene a Mambo Asuwero+ agumanyikana m’mizinda yawo toera kumenyana na onsene akhafuna kuacita pyakuipa, pontho nkhabepo akhakwanisa kumenyana nawo, thangwi mbumba zonsene zikhaagopa.+ 3 Pontho atsogoleri onsene a m’maprovinsya, aimiriri a mambo,+ atongi na onsene akhacita mabasa a mambo, akhaphedzera Ayuda thangwi iwo akhagopa Mordhekai. 4 Mordhekai adzakhala munthu wakufunika kakamwe+ panyumba ya mambo, pontho mbiri yace yadzabvekera m’maprovinsya onsene, thangwi mphambvu za Mordhekai zikhapitiriza kuthimizirika.

5 Ayuda akunda anyamalwa awo onsene, aapha na supada mbaafudza; iwo acita pyonsene pikhafuna iwo kuna ale akhaaida.+ 6 Ku Suza,+ nzinda wa citsidzikizo cakuwanga,* Ayuda apha amuna akukwana 500. 7 Iwo aphambo Parisandata, Dhalfoni, Aspata, 8 Porata, Adhaliya, Aridhata, 9 Parimasita, Arisai, Aridhai na Vaizata, 10 akuti ndi ana khumi a Amani mwana wa Amadhata, nyamalwa wa Ayuda.+ Pidamala iwo kuapha, iwo nee akwata pinthu pyawo.+

11 Pa ntsiku ineyi mambo adziwiswa numero ya anthu onsene adaphiwa ku Suza, nzinda wa citsidzikizo cakuwanga.*

12 Mambo apanga Nyanyi Esteri: “Ku Suza, nzinda wa citsidzikizo cakuwanga,* Ayuda apha amuna 500 na ana khumi a Amani. Khala iwo acita pyenepi ku Suza, ndiye tani m’maprovinsya anango a mambo?+ Mphapo cincino ndi ipi phembo yako? Unadzapaswa. Uli na phembo inango? Unadzacitirwa pinafuna iwe.” 13 Esteri atawira: “Khala mphyadidi kuna mambo,+ tawirisani kuti mangwana Ayuda a ku Suza acite pontho mwakubverana na ntemo wa lero;+ tawirisanimbo kuti ana khumi a Amani amanikwe pamuti.”+ 14 Natenepa mambo apanga anthu toera acite pyenepi. Ntemo unoyu wadziwiswa ku Suza, pontho ana khumi a Amani amanikwa pamuti.

15 Ayuda a ku Suza agumanyikana pontho pa ntsiku 14 ya mwezi wa Adhari+ mbapha amuna 300 ku Suza, mbwenye iwo nee akwata pinthu pyawo.

16 Ayuda anango onsene a m’maprovinsya a mambo agumanyikanambo pabodzi mbatsidzikiza umaso wawo.+ Iwo athamangisa anyamalwa awo,+ mbapha anthu 75.000 mwa ale akhaaida; mbwenye iwo nee akwata pinthu pyawo. 17 Pyenepi pyacitika pa ntsiku 13 ya mwezi wa Adhari, mbapuma pa ntsiku 14, pontho iwo akhazikisa ntsiku ineyi ninga yakucita phwando na yakutsandzaya.

18 Ayuda a ku Suza agumanyikana pabodzi* pa ntsiku 13+ na 14 ya mwezi wa Adhari,+ pontho iwo apuma pa ntsiku 15 mbakhazikisa ntsiku ineyi ninga yakucita phwando na yakutsandzaya. 19 Mbwenye Ayuda anakhala m’mizinda inango akhazikisa ntsiku 14 ya mwezi wa Adhari ninga ntsiku yakutsandzaya na yakucita phwando, yakukumbuka,+ pontho ntsiku yakupasana pyakudya ninga miyoni.+

20 Mordhekai+ alemba pinthu pyenepi, mbatumiza matsamba anewa kuna Ayuda onsene anakhala dhuzi peno kutali, m’maprovinsya onsene a Mambo Asuwero. 21 Iye aapanga kuti pyaka pyonsene asafunika kukumbuka ntsiku 14 na 15 ya mwezi wa Adhari, 22 thangwi mu ntsiku zenezi Ayuda apuma kuna anyamalwa awo, pontho mwezi unoyu kutsukwala kwawo kwadzakhala kutsandzaya, pontho kudungunya kwawo+ kwadzakhala phwando. Iwo akhafunika kukumbuka ntsiku zenezi ninga ntsiku zakucita phwando na kutsandzaya, pontho ninga ndzidzi wakupasana pyakudya ninga miyoni, mbapasambo miyoni anyakutcerenga.

23 Ayuda atawira kupitiriza kukumbuka ntsiku zenezi za phwando zidatomesa iwo, pontho toera kucita pidaalembera Mordhekai. 24 Thangwi Amani+ mwana wa Amadhata wa dzindza ya Agagi,+ nyamalwa wa Ayuda onsene, akhadacita masasanyiro toera kufudza Ayuda,+ pontho iye akhadaponya Puri,+ pyakuti ndi kucita Pyakulotera toera kugopesa Ayuda na kuapha. 25 Mbwenye Esteri pidaenda iye kaonana na mambo, mambo alembesa ntemo uyu:+ “Citani kuna iye pinthu pyakuipa pikhafuna iye kucitira Ayuda.”+ Natenepa Amani pabodzi na anace amanikwa pamuti.+ 26 Ntsiku zenezi zisacemerwa Purimi thangwi ya dzina ya Puri.*+ Mbwenye, thangwi ya pinthu pyonsene pidalembwa mu tsamba ineyi, pontho thangwi ya pinthu pidaona iwo na pinthu pidaacitikira, 27 Ayuda, anawo na onsene akhali pabodzi na iwo,+ akhazikisa ntemo toera kukumbuka ntsiku zenezi ziwiri mwakukhonda phonya, mbacita pinthu pyonsene pidalembwa thangwi ya ntsiku zenezi, pontho akhafunika kucita pyenepi pyaka pyonsene pa ndzidzi udakhazikiswa. 28 Ntsiku zenezi zikhafunika kukumbukirwa na ubalwi onsene, m’mabanja onsene, m’maprovinsya onsene na m’mizinda yonsene; Ayuda nee asafunika kusiya kukumbuka ntsiku zenezi za Purimi, pontho anawo asafunika kupitiriza kukumbuka ntsiku zenezi.

29 Mukupita kwa ndzidzi, Nyanyi Esteri mwana wa Abhiyaili na Mordhekai wakuti ndi Muyuda aphatisira cidzo cawo mbalemba tsamba yaciwiri inalonga pya Purimi. 30 Matsamba anewa atumizwa kuna Ayuda onsene anakhala m’maprovinsya 127,+ anatongwa na Asuwero.+ Matsamba anewa akhali na mafala antendere na akunyindirika, 31 toera kugomezera pya kukumbuka ntsiku za Purimi pa ndzidzi udakhazikiswa, ninga mudaapanga Mordhekai wakuti ndi Muyuda na Nyanyi Esteri, pontho akhafunika kucita pinthu+ mwakubverana na ntemo udakhazikisa iwo pabodzi na anawo,+ kuphatanizambo kucita jejuu+ na kucita maphembero akudembetera.+ 32 Natenepa mafala a Esteri agomezera mphangwa zinalonga pya Purimi,+ mbazilembwa m’bukhu ya pinthu pikhacitika mu ndzidzi unoyu.

10 Mambo Asuwero akhazikisa basa yakukakamiza mu dziko ineyi na mu ntsuwa za m’bara.

2 Mphambvu zace zonsene na pinthu pyamphambvu pidacita iye, kuphatanizambo mphangwa zonsene zinalonga pya cidzo+ cikulu cidapaswa Mordhekai na mambo,+ pyalembwa m’bukhu inalonga pinthu pidacitika mu ndzidzi+ wa amambo a ku Medhya na a ku Persya.+ 3 Mordhekai wakuti akhali Muyuda akhali waciwiri buluka Mambo Asuwero. Mordhekai akhali na cidzo cikulu pakati pa Ayuda, pontho anthu onsene akhamulemedza. Iye aphata basa toera mbumba yace ikhale mwadidi, pontho toera anawo onsene akhale muntendere.