KODI IMWE MUKHAPIDZIWA?

Thangwi Yanji Kuphiwa Kwa Mapanga Kukhaphataniza Kukhumulwa Miyendo?

Mu kulonga pya kuphiwa kwa Yezu pabodzi na mapanga mawiri adakhomerwa pamuti, Evanjelyu ya Jwau isalonga: ‘Ayuda aphemba Pilato toera kukhumula miyendo yawo na kuabulusa pamuti.’​—Jwau 19:31.

Mwambo wa Ayuda ukhalonga kuti manungo a phanga angamanikwa pamuti pakumala kuphiwa, ‘manungo ace mbaleke kukhala ntsiku yamumphu pamuti.’ (Deuteronomyo 21:22, 23) Ayuda akhaphatisirambo mwambo ubodzi ene kwa ale akhakhomerwa pamuti na Aroma. Munjira ineyi, kukhumula miyendo ya anthu mbakudacimbizisa kufa kwawo toera kuikhwa munthumbi mbidzati kufika ntsiku ya Sabudu pa kudoka kwa dzuwa.

M’midzidzi mizinji ya kuphiwa kwa anthu munjira ineyi, munthu adadawa akhakhomerwa pamuti na maperegu akuti akhaphola manja ace na miyendo yace. Muti ungalamuswa, iye akhamanikika mbabva kupha kakamwe, mu ndzidzi wakuti kulemera kwa manungo ace onsene kukhatsigirirwa na maperegu. Toera kupuma, munthu akhafunika kusunusika na peregu peno maperegu a m’miyendo yace. Mbwenye khala iye akhumulwa miyendo, nee mbadakwanisabve kucita pyenepi. Natenepa, iye mbadafa mwakucimbiza thangwi yakukhonda puma.

Kodi Mpfunga Mwala Peno Funda, Zikhaphatisirwa Tani Mu Nkhondo Zakale?

Mpfunga mwala ndi cida cidaphatisira Dhavidhi toera kupha Goliati. Pisaoneka kuti Dhavidhi apfundza kuphatisira cida ceneci mu uphale wace pikhali iye nkumbizi.​—1 Samwele 17:40-50.

Mpfunga mwala zisapangizwa na Aejito pabodzi na Asirya m’midzidzi ya Bhibhlya. Cida ceneci cikhaphataniza nthembe peno nguwo ninga borosa yakufunguka mbimangwiriwa na nkhambala ziwiri. Nyakuponya mpfunga mwala akhaikha mwala wakubulungika mu nthembe wa thunga ya laranja ing’ono, pontho ukhalemera 250g. Iye akhafunika kupyangirira nkhambala m’manja mwace, mbasiya nkhambala ibodzi toera mwala ubuluke na mphambvu kakamwe toera kumenya cinafuna iye.

Basa yakufufudza idacitwa ku Médio Oriente yapangiza ntsama ikulu ya miyala ikhaphatisirwa kale m’midzidzi ya nkhondo. Anyankhondo aluso panango akhakwanisa kuponya mwala wakuti mbudatawa nsindzo wa makilometru akukwana 160 mpaka 240 pa ndzidzi ubodzi wamumphu. Anyakudziwisa pya Bhibhlya asapokanya khala mpfunga mwala zikhali za zakugopswa ninga uta, mbwenye mpfunga mwala mwandimomwene zikapha.