BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • ypq mbvundzo 5 matsa. 15-17
  • Ndinacitanji Khala Ndikuthabuswa ku Xikola?

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • Ndinacitanji Khala Ndikuthabuswa ku Xikola?
  • Matawiro A Mibvundzo 10 Inacita Aphale Na Atsikana
  • Mphangwa Zakulandana
  • Nyindirani Yahova Mungasingirirwa
    Umaso Wathu Wacikristu na Utumiki—Programu ya Misonkhano—2023
Matawiro A Mibvundzo 10 Inacita Aphale Na Atsikana
ypq mbvundzo 5 matsa. 15-17
M’phale akuthabuswa pakati pa andzace a ku xikola

MBVUNDZO 5

Ndinacitanji Khala Ndikuthabuswa ku Xikola?

THANGWI YANJI MPHYAKUFUNIKA

Macitiro anu anacitisa pinthu kukhala mwadidi peno kutekera.

MBAMUDACITANJI?

Nyerezerani cakucitika ici: Manuere nee asafuna kuenda ku xikola lero, nee mangwana, nee asafuna kuendako pontho. Pyonsene pyatoma nthanda zitatu nduli mudamwaza andzace a ku xikola mphangwa zakuipa thangwi ya iye. Buluka penepo, apaswa madzina akunyanyasa. Midzidzi inango, ndzace akham’phumisa mabukhu ace mbalonga kuti apicita mwasusudeu, peno m’bodzi mwa andzace asam’menya, mbwenye angazungunuka nee asaona munthu adam’menya. Dzulo, pinthu pikhadatekera. Alipo adaikha mphangwa zakuipa mu Interneti zinalonga pya Manuere . . .

Mbamudakhala Manuere, mbamudacitanji?

LIMIRANI, PONTHO NYEREZERANI!

Nee muli wakusoweratu cakucita! Mwandimomwene, munakwanisa kukunda kuthabuswa mwakukhonda cita nthonga. Munjira ipi?

  • LEKANI KUCITA CINTHU. Bhibhlya isalonga: ‘Nyakusowa ndzeru asapangiza kuipirwa kwace konsene, mbwenye nyandzeru asapitiriza kukhala wakupfulika mpaka kunkhomo.’ (Misangani 29:11) Mungakwanisa kupfulika, ngakhale kupangiza na maonekero basi, panango anyakuthabusa anakusiyani.

  • LEKANI KUBWEZERA. Bhibhlya isalonga: ‘Lekani kubwezera pyakuipa.’ (Aroma 12:17) Kubwerezera kunatekeresa pinthu.

  • CALIRANI NYATWA. Bhibhlya isalonga: ‘Nyandzeru angaona pyakugopswa asabisala.’ (Misangani 22:3) Citani pyonsene pinakwanisa imwe toera kukhala kutali na ale anafuna kukuthabusani, pontho calirani makhaliro akuti anakucitisani toera kuthabuswa.

  • LONGANI PINTHU PYAKUTI NYAKUTHABUSA NEE AKHAPIDIKHIRA. Bhibhlya isalonga: ‘Kutawira mpholemphole kusathondolesa ukali.’ (Misangani 15:1) Munakwanisa kuncitisa toera anyerezere. Mwacitsandzo, nyakuthabusa angakupangani kuti mwakhuma kakamwe, basi ene m’mwetulireni mbamulonga: “Ndimomwene. Ndisaona kuti ndisafunika kuonda pang’ono!”

  • BULUKANI PYANU. Anora wa pyaka 19, alonga: “Kumatama kusapangiza kuti ndimwe wakukola, pontho wamphambvu kakamwe kupiringana nyakuthabusa, kusapangiza kudzitonga—n’khaliro wakuti nyakuthabusa nee ali nawo.”—2 Timoti 2:24.

  • CITANI PINTHU MWACINYINDIRO. Kazinji kene anyakuthabusa asaona munthu anapwazika ekhene, wakuti asaoneka ninga nkhabe kubwezera. Mbwenye iwo asafewa manungo angadzindikira kuti ndimwe wakuwanga.

  • LONGANI PINACITIKA. Nkazi unango wakuti akhali mpfundzisi, alonga: “Ndisawangisa munthu onsene anathabuswa toera kulonga kuna munthu unango. Ceneci ndi cinthu cadidi toera kucita, pontho pinacitisa kuti anango akhonde kutambambo nyatwa ibodzi ene.”

M’phale akupangiza cinyindiro mu ndzidzi unathabuswa iye

Kukhala na cinyindiro kunakucitisani kukhala wakuwanga kupiringana nyakuthabusa

MUSADZIWA?

Kusiyapo kumenya, kuthabusa kusaphatanizambo:

  • Mafala ninga malirimi a moto akubuluka nkanwa mwa nyakuthabusa

    Kutikana. “Cipo ndinaduwala madzina akhandipasa iwo, peno pinthu pikhandipanga iwo. Ndikhaoneka kukhala wakusowa basa, pontho ndikhanyerezera kuti nkhabepo munthu anandifuna. Ndaona kuti kumenywa kwene mbwenye.”—Seline, wa pyaka 20.

  • M’phale asacalirwa na andzace a ku xikola mbakhala ekhene

    Kucalirwa. “Andzanga a ku xikola atoma kundicalira. Pa ndzidzi wakupuma iwo akhapangiza ninga nkhabebve mbuto pa meza toera ndikhonde kukhala pabodzi na iwo. Caka consene ndikhalira, pontho ndikhadya ndekhene.”—Helena, wa pyaka 18.

  • Ntsikana akubwerera nduli thangwi yakuona mu ntcini wandzeru mphangwa zakuipa zinalonga pya iye

    Mukuphatisira Interneti. “Basi ene kulemba mafala mangasi mu ntcini wandzeru, kunafudza makhaliro adidi a munthu, peno umaso wace. Pyenepi pisakhala ninga nee ndi undimomwene, mbwenye pisacitikadi!”—Daniel, wa pyaka 14.

PANGIZANI PINADZIWA IMWE THANGWI YAKUTHABUSWA

NDIMOMWENE PENO UTHAMBI

MATAWIRO

1 Kuthabuswa kwatoma kale kakamwe.

1 Ndimomwene. Mwacitsandzo, Bhibhlya isalonga pya anyakuthabusa akhacemerwa Anefili—dzina ineyi isabveka “Ale Anagwisa Anango.”—Genesi 6:4.

2 Kuthabusa basi ene ndi masendzekero. Nee pisafunika kuoniwa ninga pyandimomwene.

2 Uthambi. Kuthabuswa kusacitisa aphale na atsikana azinji apheke pyawo.

3 Njira yadidi toera mukhonde kuthabuswa ndi kubwezera.

3 Uthambi. Kazinji kene nyakuthabusa ndi wakuwanga kakamwe kupiringana nyakuthabuswa. Natenepa, si pyadidi tayu kubwezera.

4 Mungaona munthu mbakathabuswa, mphyadidi kupangiza ninga nee mwaona cinthu.

4 Uthambi. Mphyakunentsa kuona pinthu, mbamupangiza ninga nkhabe pidacitika. Mungaona munthu akuthabuswa, mbamukhonda kupanga munthu unango, pinapangiza kuti mukuphedzera kuthabuswa kweneku.

5 Maseze apangize makhaliro akugopesa, anyakuthabusa ndi akusowa cinyindiro.

5 Ndimomwene. Anyakuthabusa anango asaoneka kukhala amphambvu kakamwe. Mbwenye iwo nkhabe cinyindiro, asacepesa anango toera kupibva kuti ndi amphambvu.

6 Anyakuthabusa anakwanisa kucinja.

6 Ndimomwene. Anyakuthabusa angaphedzwa anakwanisa kucinja makhaliro awo na njira inacitira iwo pinthu.

PINAFUNA INE KUCITA

  • Munthu angatoma kundithabusa ndinacita peno kulonga mafala awa:

TOERA KUDZIWA PIZINJI

Kukhonda Kuthabuswa Mwakhonda Kuphatisira Mphambvu

Onani vidyu Como enfrentar o bullying sem partir para briga mu site www.pr2711.com. (Ndokoni pa ENSINOS BÍBLICOS > ADOLESCENTES)

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango