NSOLO WA PFUNDZIRO 7
Basa Iri na Akulu a Mpingo
“Kristu ndi nsolo wa mpingo na mpulumusi wa manungo anewa.”—AEF. 5:23.
NYIMBO 137 Akazi akukhulupirika, Alongo Acikristu
PINAFUNA IFE KUPFUNDZAa
1. Ndi thangwi ipi ibodzi inacitisa atumiki a Yahova kukhala akuphatana?
IFE tiri akutsandzaya kakamwe thangwi yakucita khundu ya atumiki a Yahova. Thangwi yanji ndife akutsandzaya kakamwe na akuphatana? Thangwi ibodzi ndi yakuti tonsene tisawangisira kakamwe toera kulemedza ale ali na basa yakutsogolera mu gulu ya Yahova. Natenepa, ife tingabvesesa mwadidi pyenepi tinakhala akuphatana kakamwe.
2. Ndi mibvundzo ipi inafuna ife kutawira mu nsolo uno?
2 Mu nsolo uno, ife tinapfundza kuti mbani anatsogolera mu mpingo. Kusiyapo pyenepi, tinatawirambo mibvundzo iyi: Ndi basa ipi iri na alongo? Kodi abale onsene ndi misolo ya alongo onsene? Kodi basa iri na akulu a mpingo ndi ibodzi ene na iri na misolo ya mabanja? Pakutoma, tendeni tione kuti ndi maonero api asafunika kukhala na ife thangwi ya alongo.
NDI MAONERO API ASAFUNIKA KUKHALA NA IFE THANGWI YA ALONGO?
3. Ninji pinafuna kutiphedza toera kupereka takhuta kakamwe kuna alongo athu?
3 Ife tisapereka takhuta kuna alongo akuti asawangisira toera kutsalakana mabanja awo, kumwaza mphangwa zadidi na kuphedza anango mu mpingo. Ife tinaperekambo takhuta kakamwe tingadziwa njira inaaona Yahova na Yezu. Kusiyapo pyenepi, ife tinapfundzambo kuti tinatsalakana tani akazi ninga pikhacita mpostolo Paulu.
4. Ninji pinapangiza kuti Yahova asalemedza akazi na amuna?
4 Bhibhlya isalonga kuti Yahova asalemedza akazi na amuna. Mwacitsandzo, Bhibhlya isalonga kuti mu ndzidzi wa apostolo, Yahova apasa nzimu wakucena akazi na amuna toera kucita mabasa akudzumisa ninga kulonga pilongero pyakusiyana-siyana. (Mabasa 2:1-4, 15-18) Iwo adzodzwa na nzimu wakucena mbakhala na cidikhiro cakutonga pabodzi na Kristu. (Agal. 3:26-29) Kusiyapo pyenepi, amuna na akazi anango anadzakhala na nkhombo yakukhala na umaso wakukhonda mala pa dziko yapantsi. (Apok. 7:9, 10, 13-15) Pontho amuna na akazi apaswa basa yakumwaza mphangwa zadidi na kucita anyakupfundza. (Mat. 28:19, 20) Mwacitsandzo, bukhu ya Mabasa isalonga pya mulongo m’bodzi anacemerwa Prisila. Iye na mamunace, Akila, afokotoza undimomwene munjira yadidi kakamwe kuna Apolo wakuti akhadapfundza kakamwe.—Mabasa 18:24-26.
5. Mwakubverana na Luka 10:38, 39, 42, ndi maonero api akhali na Yezu thangwi ya akazi?
5 Yezu akhalemedza akazi. Iye nee akhatowezera Afarisi, akuti akhapwaza akazi, mbakhonda kucedza nawo pakweca. Kusiyapo pyenepi, iwo nee akhaapanga Mafala a Mulungu. Mbwenye, Yezu akhacedza na akazi na amuna thangwi ya undimomwene wa Bhibhlya.b (Lerini Luka 10:38, 39, 42.) Iye akhaendambo pabodzi na akazi m’basa yace yakumwaza mphangwa. (Luka 8:1-3) Pontho Yezu aapasa mwai wakudziwisa apostolo kuti iye akhadalamuswa muli akufa.—Juwau 20:16-18.
6. Mpostolo Paulu apangiza tani kuti akhalemedza akazi?
6 Mpostolo Paulu akumbusa Timoti toera alemedze akazi. Paulu ampanga toera atsalakane ‘akazi akukalamba ninga amai ace’ pontho atsalakane ‘atsikana ninga anakazi ace.’ (1 Tim. 5:1, 2) Paulu awangisira kakamwe toera kuphedza Timoti kuti akhale na cikhulupiro cakuwanga, mbwenye iye adzindikirambo kuti adapfundzisa Timoti pakutoma “malemba akucena,” akhali mai wace na yavu wace. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Mu tsamba yace kuna Aroma, Paulu apereka mwanyikiro kuna alongo mukuphatisira madzina awo. Iye nee akhaona basi ene mabasa akhacita alongo anewa, mbwenye akhaperekambo takhuta thangwi ya mabasa awo.—Aroma 16:1-4, 6, 12; Afil. 4:3.
7. Ndi mibvundzo ipi inafuna ife kutawira cincino?
7 Mwakubverana na pidapfundza ife mu ndima zidamala, Bhibhlya nee isalonga kuti amuna ndi akufunika kakamwe kupiringana akazi. Alongo asaphedza kakamwe mu mpingo, pontho akulu a mpingo asadziwa kuti makhaliro adidi a alongo anaphedzera toera mpingo ukhale wakuphatana na wantendere. Mbwenye pana mibvundzo mingasi yakuti tisafunika kuitawira. Mwacitsandzo: Thangwi yanji Yahova asaphemba kuti mulongo midzidzi inango aphimbire nsolo wace? Nakuti ndi abale basi ene anakhazikiswa ninga akulu a mpingo peno atumiki akutumikira, kodi pyenepi pisabveka kuti abale onsene ndi misolo ya alongo mu mpingo?
KODI ABALE ONSENE NDI MISOLO YA ALONGO ONSENE?
8. Mwakubverana na Aefesi 5:23, kodi abale onsene ndi misolo ya alongo onsene? Fokotozani.
8 Kodi abale onsene ndi misolo ya alongo onsene? Nkhabe! (Lerini Aefesi 5:23.) Pabanja, mamuna ndi nsolo wa nkazace, mbwenye mwana wamamuna wakubatizwa nee ndi nsolo wa mai wace. (Aef. 6:1, 2) Pontho mu mpingo, utongi wa akulu a mpingo kuna abale na alongo uli na madire. (1 Ates. 5:12; Aheb. 13:17) Mulongo wakuti adzati kumanga banja, pontho nee asakhala na anyakubalace, asafunika kupitiriza kulemedza anyakubalace, mbwenye nee anatsogolerwa na pai wace ninga nsolo. Kusiyapo pyenepi, iye asafunika kulemedza akulu a mpingo, mbwenye ninga abale onsene mu mpingo, nsolo wace ndi Yezu.
Alongo onsene akuti adzati kumanga banja, pontho nee asakhala na anyakubala awo, nsolo wawo ndi Yezu (Onani ndima 8)
9. Thangwi yanji midzidzi inango alongo asafunika kuphimbira nsolo peno kumanga dhunku?
9 Mwandimomwene, Yahova akhazikisa amuna toera kutsogolera na kupfundzisa mu mpingo, tayu akazi. (1 Tim. 2:12) Thangwi yanji? Thangwi ndi ibodzi ene idacitisa Yahova kukhazikisa Yezu ninga nsolo wa mamuna toera pinthu pyonsene pifambe mwadidi mu mpingo. Na thangwi ineyi, mulongo angaphembwa toera kucita basa yakuti isacitwa na m’bale, mu ndzidzi unoyu Yahova asaphemba toera iye aphimbire nsolo peno kumanga dhunku.c (1 Akor. 11:4-7) Yahova asaphemba alongo toera acite pyenepi, tayu thangwi ndi akupwazika, mbwenye toera kuapasa mwai wakupangiza cilemedzo kuna ale anatsogolera mu mpingo. Cincino tendeni titawire mbvundzo uyu: Ndi basa ipi iri na misolo ya mabanja na akulu a mpingo?
BASA YA MISOLO YA MABANJA NA AKULU A MPINGO
10. Ndi pinthu pipi pyakuti panango pinacitisa nkulu wa mpingo kunyerezera kuti ali na ufulu wakukhazikisa mitemo mu mpingo?
10 Akulu a mpingo asafuna Kristu, pontho iwo asafuna “mabira” adapaswa iwo na Yahova na Yezu toera kuatsalakana. (Juwau 21:15-17) Nakuti nkulu wa mpingo asatsalakana mpingo, panango ananyerezera kuti ndi nsolo wa mpingo. Iye anakwanisa kunyerezera kuti khala nsolo wa banja uli na ufulu wakukhazikisa mitemo toera kutsidzikiza banja yace, nkulu wa mpingo anakwanisambo kukhazikisa mitemo toera kutsidzikiza mabira a Mulungu. Pontho abale na alongo anango anakwanisa kucitisa akulu a mpingo kukhala na maonero anewa angakhala na nsambo wa kuaphemba toera kuacitira pisankhulo. Mphapo ndiye tani misolo ya mabanja na akulu a mpingo, kodi iwo ali na basa ibodzi ene?
Akulu a mpingo asapangiza ufuni kuna abale na alongo mu mpingo, pontho asaaphedza toera akhale na uxamwali wakuwanga na Yahova. Pontho Yahova aapasa basa yakubulusa mu mpingo anyakudawa angakhonda kutcunyuka (Onani ndima 11-12)
11. Kodi basa ya misolo ya mabanja yalandana tani m’makhundu anango na basa ya akulu a mpingo?
11 Mpostolo Paulu apangiza kuti basa ya nsolo wa banja yalandana m’makhundu anango na basa ya nkulu wa mpingo. (1 Tim. 3:4, 5) Mwacitsandzo, Yahova asafuna kuti anthu apanyumba abvere nsolo wa banja. (Akol. 3:20) Pontho iye asafuna kuti abale na alongo abvere akulu a mpingo. Yahova asafuna kuti misolo ya mabanja na akulu a mpingo, apfundzise ale anatsogolera iwo toera akhale na cikhulupiro cakuwanga. Pontho iye asafuna kuti misolo ya mabanja na akulu a mpingo apangize ufuni kuna ale anatsalakana iwo. Ninga pinacita misolo yadidi ya mabanja, akulu a mpingo asafunika kuwangisira toera kuphedza ale anathimbana na nyatwa mu mpingo. (Tiya. 2:15-17) Kusiyapo pyenepi, Yahova asafuna kuti misolo ya mabanja na akulu a mpingo aphedze anango toera abvere mitemo yace, mbakhonda kucita ‘pinthu pinango kupiringana pire pidalembwa’ m’Bhibhlya.—1 Akor. 4:6.
Misolo ya mabanja yapaswa basa na Yahova toera kutsogolera mabanja awo. Mamuna waufuni asafunika kuphemba maonero a nkazace mbadzati kukhazikisa mitemo panyumba (Onani ndima 13)
12-13. Mwakubverana na Aroma 7:2, kodi basa ya misolo ya mabanja yasiyana tani na basa ya akulu a mpingo?
12 Mbwenye basa inacita nkulu wa mpingo ndi yakusiyana kakamwe na basa inacita nsolo wa banja. Mwacitsandzo, Yahova akhazikisa akulu a mpingo toera akhale ninga anyakutonga miseru, pontho iye aapasa basa yakubulusa mu mpingo anyakudawa angakhonda kutcunyuka.—1 Akor. 5:11-13.
13 Munjira inango, Yahova apasa basa misolo ya mabanja yakuti akulu a mpingo nee aipaswa. Mwacitsandzo, iye apasa misolo ya mabanja basa yakukhazikisa mitemo pa banja yace na kuona khala onsene asaibvera. (Lerini Aroma 7:2.) Kusiyapo pyenepi, nsolo wa banja uli na ufulu wakukhazikisa ndzidzi wakuti anace asafunika kufika panyumba namasiku. Pontho iye anakwanisa kusandika anace angakhonda kubvera ntemo unoyu. (Aef. 6:1) Mbwenye mamuna waufuni asafunika kuphemba maonero a nkazace mbadzati kukhazikisa mitemo panyumba; thangwi uwiri wawo ndi ‘manungo mabodzi ene.’d—Mat. 19:6.
LEMEDZANI KRISTU WAKUTI NDI NSOLO WA MPINGO
Yezu asatsogolerwa na Yahova toera kupereka pitsogolero mu mpingo Wacikristu (Onani ndima 14)
14. (a) Mwakubverana na Marko 10:45, thangwi yanji Yezu athema kukhazikiswa na Yahova ninga nsolo wa mpingo? (b) Ndi basa ipi iri na Mathubo Akutonga? (Onani bokosi ya nsolo wakuti “Basa ya Mathubo Akutonga.”)
14 Yahova aphatisira ciomboli toera kugula umaso wa anthu onsene mu mpingo. (Lerini Marko 10:45; Mabasa 20:28; 1 Akor. 15:21, 22) Na thangwi ineyi, Yahova akhazikisa Yezu ninga nsolo wa mpingo thangwi ndiye adapereka umaso wace toera kutiombola. Ninga nsolo wathu, Yezu apaswa mphambvu toera kukhazikisa mitemo yakuti mpingo, mabanja, pontho anthu onsene asafunika kuibvera, pontho iye ali na ufulu wakutikulumiza toera tibvere mitemo ineyi. (Agal. 6:2) Mbwenye Yezu asacita pizinji kupiringana kukhazikisa mitemo. Iye asatifuna, pontho asatsalakana m’bodzi na m’bodzi wa ife.—Aef. 5:29.
15-16. Tisapfundzanji na mafala adalonga mulongo Marley na m’bale Benjamin?
15 Alongo anapangiza kuti asalemedza Kristu angatowezera pitsogolero pinapaswa iwo na abale adakhazikiswa toera kuatsogolera. Alongo azinji asaphedzera maonero adalonga mulongo Marley anakhala ku Estados Unidos. Iye alonga: “Ine ndisalemedza kakamwe mbuto yanga ninga nkazi wakumanga banja, pontho ninga mulongo mu mpingo. Ndzidzi onsene ndisawangisira toera kulemedza basa idapaswa akulu a mpingo na idapaswa mamunanga ninga nsolo wa banja. Mbwenye pyenepi nee ndi pyakunentsa kwa ine, thangwi mamunanga na abale mu mpingo asandilemedza, pontho asapereka takhuta thangwi ya basa inacita ine.”
16 Abale angalemedza alongo anapangiza kuti asabvesesa masasanyiro a Yahova. M’bale anacemerwa Benjamin, anakhala ku Inglatera alonga: “Ine ndapfundza pizinji na matawiro a alongo pa misonkhano, pontho ndapfundza pizinji na maonero awo akuti tinapfundza tani, pontho tinamwaza tani mphangwa munjira yakuphata ntima. Kuna ine basa inacita iwo ndi yakufunika kakamwe.”
17. Thangwi yanji tisafunika kulemedza masasanyiro akutsogolera adakhazikisa Yahova?
17 Ife tonsene, amuna, akazi, misolo ya mabanja na akulu a mpingo tingalemedza masasanyiro akutsogolera adakhazikisa Yahova, mpingo onsene unakhala wakutsandzaya. Kusiyapo pyenepi, ife tinapasa mbiri Babathu wakudzulu, Yahova.—Masal. 150:6.
NYIMBO 123 Tisabvera Yahova na Gulu Yace
a Ndi basa ipi iri na alongo mu mpingo? Kodi abale onsene ndi misolo ya alongo onsene? Kodi basa iri na akulu a mpingo ndi ibodzi ene na iri na misolo ya mabanja? Mu nsolo uno, ife tinaona kuti Bhibhlya inatiphedza tani toera kutawira mibvundzo ineyi.
b Onani ndima 6 mu nsolo wakuti “Phedzani Alongo a mu Mpingo Mwanu,” unagumanika mu Ncenjezi wa Setembro wa 2020.
c Onani bokosi ya nsolo wakuti “Ndi Ndzidzi Upi Wakuti Mulongo Asafunika Kuphimbira Nsolo?”
d Toera kudziwa kuti mbani anafuna kusankhula mpingo unafuna kuenda katumikira banja yanu, onani ndima 17-19 mu nsolo wakuti “Lemedzanani Unango na Ndzace mu Mpingo wa Yahova,” unagumanika mu Ncenjezi wa Agosto wa 2020.
e Toera kugumana mphangwa zakuthimizirika thangwi ya pyenepi, onani bukhu yakuti “Khalani mu Ufuni wa Mulungu,” tsa. 209-212.
f Toera kugumana mphangwa zakuthimizirika zinalonga pya basa ya Mathubo Akutonga, onani A Sentinela ya 15 de Julho de 2013, tsa. 20-25.