NSOLO WA PFUNDZIRO 37
NYIMBO 114 ‘Khalani Akupirira’
Tisafunika Kucitanji Tingatsalakanwa Mwakusowa Ulungami?
“Ine ndikhadikhira ulungami, mbwenye ndikhaona pinthu pyakusowa ulungami.”—IZA. 5:7.
PINAFUNA IFE KUPFUNDZA
Tinaona kuti pinthu pidacita Yezu pinatiphedza tani toera kupitiriza kutsandzayisa Yahova tingatsalakanwa mwakuipa.
1-2. Anthu azinji asacitanji angatsalakanwa mwakusowa ulungami, pontho ndi mibvundzo ipi yakuti panango tinaicita?
ANTHU azinji cincino asatsalakanwa mwakusowa ulungami thangwi yakutcerenga, mbuto idabalwa iwo, maonekero awo peno pinthu pinango. Nakuti anyamalonda na mautongi asafuna kakamwe kobiri, iwo asacita pinthu mwakusowa ulungami pyakuti pisathabusa anthu azinji. Pyenepi na pinthu pinango pisathabusa anthu onsene munjira zakusiyana-siyana.
2 Anthu azinji lero ali akuipirwa thangwi yakutsalakanwa mwakusowa ulungami. Ife tonsene tisafuna kukhala mu dziko yakutsidzikizika na kutsalakanwa mwadidi. Na thangwi ineyi, anthu azinji asaenda kaphedzera nkhondo, kucita uviyaviya, peno kusankhula ntongi adapikira kumalisa kusowa ulungami. Mbwenye ife ninga Akristu tisapfundza kuti nee tisafunika “kucita khundu ya dziko,” pontho tisafunika kunyindira kuti Umambo wa Mulungu unadzamalisa kusowa ulungami. (Juw. 17:16) Ngakhale tenepo, ife tisatsukwala peno tisaipirwa tingaona munthu mbakatsalakanwa mwakusowa ulungami. Panango tinabvundzika: ‘Pana pinthu pinafunika ine kucita cincino?’ Toera kugumana ntawiro wa mbvundzo unoyu, tendeni tione pinthu pidacita Yahova na Yezu mu ndzidzi udaona iwo anthu mbakatsalakanwa mwakusowa ulungami.
YAHOVA NA YEZU ASAIDA KUSOWA ULUNGAMI
3. Thangwi yanji nee ndi pyakuipa kuipirwa thangwi yakusowa ulungami? (Izaiya 5:7)
3 Bhibhlya isapangiza kuti nee ndi pyakuipa kutsukwala peno kuipirwa tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. Iyo isalongambo kuti ife tacitwa mwakulandana na Mulungu. ‘Iye asafuna ulungami, pontho asatonga mwakusowa tsankhulo.’ (Mas. 33:5; Gen. 1:26) Iye nee asacita pinthu mwakusowa ulungami, pontho nee asafunambo kuti anthu acite pinthu mwakusowa ulungami. (Dheu. 32:3, 4; Mik. 6:8; Zak. 7:9) Mwacitsandzo, mu ndzidzi wa mprofeta Izaiya, Yahova abva “kulira” kwa Aizraeli pikhatsalakanwa iwo mwakuipa (Lerini Izaiya 5:7.) Yahova atcunyusa ale akuti akhapwaza Mwambo wace kazinji kene na kutsalakana anango mwakusowa ulungami.—Iza. 5:5, 13.
4. Yezu asaona tani anthu angatsalakanwa mwakusowa ulungami? (Onanimbo foto.)
4 Yahova na Yezu asafuna ulungami, pontho asaida kusowa ulungami. Ntsiku inango, Yezu aona mamuna wakulamala djanja. Yezu ambvera ntsisi mbamphedza. Atsogoleri auphemberi aipirwa kakamwe na pyenepi, thangwi iwo akhalemedza kakamwe Sabudu. Na thangwi ineyi, iwo apanga Yezu kuti pikhali pyakuipa kuwangisa mamuna unoyu pa ntsiku ineyi ya Sabudu. Ndi mabvero api adakhala na Yezu pidabva iye pyenepi? “Iye atsukwala kakamwe thangwi yakuuma kwawo mitima.”—Marko 3:1-6.
Atsogoleri auphemberi Aciyuda nee akhabvera ntsisi anthu akhathabuka, mbwenye Yezu akhaabvera ntsisi (Onani ndima 4)
5. Tisafunika kukumbukanji tingaipirwa thangwi yakutsalakanwa mwakusowa ulungami?
5 Yahova na Yezu asaipirwa angaona pinthu pyakusowa ulungami. Natenepa nee ndi pyakuipa kuna ife tingakhalambo na mabvero mabodzi ene. (Aef. 4:26, nota de estudo “Fiquem irados”) Mbwenye tisafunika kukumbuka kuti maseze tikhale na mathangwi adidi akuipirwa, nee tinakwanisa kumalisa kusowa ulungami. Undimomwene ndi wakuti tingakhala akuipirwa mu ndzidzi uzinji nee tinakhala na ungumi wadidi. (Mas. 37:1, 8; Tiya. 1:20) Mphapo tisafunika kucitanji pyenepi pingacitika? Tinakwanisa kupfundza pizinji na pinthu pidacita Yezu.
YEZU ACITANJI PIKHAONA IYE ANTHU MBAKATSALAKANWA MWAKUSOWA ULUNGAMI?
6. Ndi pinthu pipi pyakusowa ulungami pikhacitikira anthu mu ndzidzi ukhali Yezu pa dziko yapantsi? (Onanimbo foto.)
6 Pikhali Yezu pa dziko yapantsi, aonambo anthu mbakatsalakanwa mwakusowa ulungami. Iye aona anthu azinji mbakatsalakanwa mwakuipa na atsogoleri a mauphemberi. (Mat. 23:2-4) Iye akhaonambo atongi Aciroma mbakatsalakana anthu mwakuipa kakamwe. Ayuda azinji nee akhafunabve kutongwa na Aroma. Anango akhazikisa nsoka toera kumalisa nyatwa zenezi. Mbwenye Yezu nee aphedzera nsoka unoyu. Pidabva iye kuti anthu akhafuna kunkhazikisa ninga mambo, iye athawa.—Juw. 6:15.
Pikhafuna ikhwa Yezu ninga mambo iye athawa (Onani ndima 6)
7-8. Thangwi yanji Yezu nee ayesera kumalisa kusowa ulungami pikhali iye pa dziko yapantsi? (Juwau 18:36)
7 Pikhali Yezu pa dziko yapantsi, nee aphedzera mautongi toera kumalisa kusowa ulungami. Thangwi yanji nee aphedzera? Thangwi akhadziwa kuti anthu nkhabe kwanisa kutsogolereka okhene peno kutsogolera anango. (Mas. 146:3; Yer. 10:23) Iwo nee anakwanisambo kumalisa nyatwa. Dziko ino yonsene iri kutongwa na Sathani Dyabo. Iye ndi wakuipa kakamwe, pontho anthu azinji asatowezerambo iye. (Juw. 8:44; Aef. 2:2) Kusiyapo pyenepi, madawo asacimwanisa ife tonsene kucita pinthu pyadidi, ngakhale ale anawangisira kucita pinthu pyadidi ndzidzi onsene.—Ekle. 7:20.
8 Yezu akhadziwa kuti basi ene ndi Umambo wa Mulungu unafuna kumalisa pinthu pinacitisa kusowa ulungami. Na thangwi ineyi, iye aphatisira ndzidzi wace na mphambvu zace toera ‘kumwaza mphangwa zadidi za Umambo wa Mulungu.’ (Luka 8:1) Iye abalangaza ‘ale akhali na njala na nyota yaulungami.’ (Mat. 5:6 na nota de estudo; Luka 18:7, 8) Pyenepi pinadzacitika, tayu na ciphedzo ca utongi wa anthu, mbwenye na utongi wa Mulungu wakuti “nkhabe kucita khundu ya dziko ino.”—Lerini Juwau 18:36.
TOWEZERANI YEZU MUNGAONA ANTHU MBAKATSALAKANWA MWAKUSOWA ULUNGAMI
9. Ninji cinakupasani cinyindiro cakuti basi ene ndi Umambo wa Mulungu unafuna kumalisa nyatwa?
9 Nakuti tiri kukhala “mu ntsiku zakumalisa,” lero anthu ali kuthabuka kakamwe kupiringana mu ndzidzi ukhali Yezu pa dziko yapantsi. Mbwenye ninga mu ndzidzi ukhali Yezu pa dziko yapantsi, anacitisa nyatwa zenezi ndi Sathani na ale anantowezera. (2 Tim. 3:1-5, 13; Apok. 12:12) Ninga Yezu, ife tisadziwa kuti basi ene ndi Umambo wa Mulungu unafuna kumalisa pinthu pinacitisa anthu kuthabuka. Nakuti tisaphedzera Umambo unoyu, ife nee tisacita uviyaviya peno kunyindira kuti mautongi a dziko ino anamalisa nyatwa. Onani pidacitikira mulongo Stacy.a Mbadzati kudziwa undimomwene, Stacy kazinji kene akhacita uviyaviya toera mautongi amalise nyatwa. Mbwenye mukupita kwa ndzidzi, iye atoma kupenula pikhacita iye. Stacy alonga: “Pikhacita ine uviyaviya ndikhabvundzika khala pyenepi mbapidaphedzadi anthu. Nakuti cincino ndisaphedzera Umambo wa Mulungu, ndisadziwa kuti Umambo unaphedzera ine unamalisadi nyatwa. Ine ndisadziwa kuti basi ene ndi Yahova anafuna kwanisa kucita pyenepi.”—Mas. 72:1, 4.
10. Thangwi yanji kucita uviyaviya nee kusabverana na uphungu udapereka Yezu unagumanika pa Mateu 5:43-48? (Onanimbo foto.)
10 Anthu azinji anacita uviyaviya toera kucinja mautongi nee asacita pinthu pidapfundzisa Yezu. Iwo asaipirwa mwakucimbiza, nee asabvera mitemo, pontho asaphekesa anango. (Aef. 4:31) M’bale anacemerwa Jeffrey alonga: “Ndisadziwa kuti anthu anacita uviyaviya asaipirwa mwakucimbiza, asaba peno kuphekesa anango.” Mbwenye Yezu atipfundzisa kutsalakana anthu onsene mwaufuni, ngakhale ale anatitcinga. (Lerini Mateu 5:43-48.) Pontho ife tisawangisira toera kutowezera Yezu.
Tisafunika kukhala acipapo toera tikhonde kucita khundu ya dziko (Onani ndima 10)
11. Thangwi yanji midzidzi inango pinakhala pyakunentsa kutowezera Yezu?
11 Maseze tisadziwa kuti ndi Umambo wa Mulungu basi unafuna kumalisa kusowa ulungami, midzidzi inango pinakhala pyakunentsa kuna ife kutowezera Yezu tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. Onani pidacitikira Janiya mu ndzidzi udatsalakanwa iye mwakusowa ulungami. Iye alonga: “Ine ndaipirwa kakamwe, pontho ndikhafuna kuti anthu adanditsalakana mwakusowa ulungami atcunyuswe. Buluka penepo ndaphedzera nsoka ukhacita uviyaviya toera kumalisa kusowa ulungami. Kuna ine, ineyi ikhali njira yakupangiza kuti ndikhadaipirwa.” Mbwenye mukupita kwa ndzidzi, Janiya adzindikira kuti akhafunika kucita macinjo. Iye alonga: “Ine ndikhatawirisa kuti anthu acinje manyerezero anga. Ine ndikhanyindira anthu m’mbuto mwakunyindira Yahova. Natenepa ndasiya kuphedzera anthu akhacita uviyaviya.” Maseze tikhale na mathangwi akuipirwa, nee tisafunika kutawirisa kuti kuipirwa kweneku kuticitise kucita khundu ya dziko.—Juw. 15:19.
12. Thangwi yanji tisafunika kucita mphole-mphole na pinthu pinaleri ife, pinaona ife na pinabvesera ife?
12 Ninji pinafuna kutiphedza toera kukhala akukhurudzika tingaona anango mbakathabuswa? Cinthu cibodzi cinafuna kutiphedza ndi kucita mphole-mphole na pinthu pinaleri ife, pinaona ife na pinabvesera ife. Mphangwa zinango zinaikhwa mu interneti ndi toera kucitisa anthu kudungunya thangwi ya mautongi. Kazinji kene ale analonga mphangwa asalonga maonero awo, tayu pinthu pyakuti mwandimomwene pyacitika. Maseze mphangwa zenezi zikhale zandimomwene, ife nee tinakwanisa kumalisa nyatwa tingapitiriza kuzileri. Tingabvunga ndzidzi uzinji na kuleri mphangwa zenezi tinadzudzumika kakamwe, tinatsukwala, pontho tinaipirwa. (Mis. 24:10) Kusiyapo pyenepi, tinasiya kuikha Umambo wa Mulungu pa mbuto yakutoma, mbatiduwala kuti basi ene ndiwo unafuna kumalisa nyatwa zonsene.
13. Kuleri Bhibhlya ntsiku zonsene kunatiphedza tani toera kukhala na maonero adidi anthu angatsalakanwa mwakusowa ulungami?
13 Tingaleri Bhibhlya ntsiku zonsene na kunyerezera pinaleri ife, tinadziwa pinafunika ife kucita tingaona anthu mbakatsalakanwa mwakusowa ulungami. Mulongo Alia akhadzudzumika kakamwe thangwi ya njira ikhatsalakanwa mwakuipa anthu a mu cisa cace. Iye aipirwa kakamwe thangwi anthu akhacita pyenepi nee atcunyuswa. Iye alonga: “Ine ndaona kuti khala mwandimomwene ndisakhulupira kuti Yahova anadzamalisa nyatwa zonsene, ndisafunika kucinja manyerezero anga. Ine ndanyerezera pyenepi mu ndzidzi ukhaleri ine Yobe 34:22-29. Mavesi anewa andikumbusa kuti Yahova asaona pinthu pyonsene. Basi ene ndiye waulungami kakamwe, pontho anakwanisa kumalisa nyatwa zonsene.” Mphapo mu ndzidzi unadikhira ife kuti Umambo wa Mulungu umalise nyatwa zonsene, tisafunika kucitanji cincino?
TISAFUNIKA KUCITANJI CINCINO?
14. Ndi cinthu cipi cakuti tinakwanisa kucicita cincino? (Akolose 3:10, 11)
14 Panango nee tinakwanisa kucinja anthu anatsalakana anango mwakuipa. Mbwenye tinakwanisa kuatsalakana mwadidi. Ife tapfundza kuti tinatowezera Yezu tingapangiza ufuni. Natenepa tisawangisira toera kukhala akukoma ntima kuna onsene, ngakhale kuna ale anatitsalakana mwakuipa. (Mat. 7:12; Aroma 12:17) Yahova asatsandzaya tingatsalakana onsene mwaufuni na mwaulungami.—Lerini Akolose 3:10, 11.
15. Kupfundzisa anango undimomwene wa m’Bhibhlya kunaaphedza tani?
15 Njira yadidi kakamwe toera kuphedza anthu ndi kuapfundzisa thangwi ya Yahova. Thangwi yanji? Thangwi “cidziwiso ca Yahova” cinakwanisa kucinja munthu mbakhala waufuni. (Iza. 11:6, 7, 9) Mbadzati kupfundza undimomwene, mamuna anacemerwa Jemal akhacita uviyaviya toera kucinja utongi wa dziko yace, thangwi iye akhanyerezera kuti utongi unoyu ndi wakuipa. Iye alonga: “Imwe nee munakwanisa kukakamiza anthu toera kucinja. Ine nee ndakakamizwa toera kucinja. Mbwenye ndi undimomwene wa Bhibhlya udapfundza ine wakuti wandiphedza toera kucinja.” Pinthu pidapfundza Jemal, pyamphedza toera asiye kucita uviyaviya. Natenepa, tingapfundzisa anthu undimomwene wa m’Bhibhlya, tinakwanisa kuaphedza toera kusiya kutsalakana anango mwakuipa.
16. Thangwi yanji musafuna kupfundzisa anango thangwi a Umambo wa Mulungu?
16 Ninga Yezu, ife tisapfundzisa anthu kuti Umambo wa Mulungu unadzamalisa nyatwa zonsene. Cidikhiro ceneci cisabalangaza ale anatsalakanwa mwakuipa. (Yer. 29:11) Mulongo Stacy, adalongwa pa ndima 9, alonga: “Kupfundza undimomwene kwandiphedza toera ndikhale wakukhurudzika ndingatsalakanwa mwakuipa peno ndingaona anango mbakatsalakanwa mwakuipa. Yahova asaphatisira mphangwa za m’Bhibhlya toera kutibalangaza.” Toera tikwanise kumwaza mphangwa thangwi ya kumala kwa kusowa ulungami, tisafunika kunyindira kakamwe mphangwa zenezi. Tingakhala na cinyindiro cakuti mphangwa zidapfundza ife mu nsolo uno ndi zandimomwene, tinakhala akukhunganyika toera kuzilonga mwacilemedzo, anthu angatibvundza kuxikola peno kubasa.b
17. Yahova asatiphedza tani toera kupirira tingatsalakanwa mwakusowa ulungami?
17 Ife tiri kuthabuka thangwi Sathani ndi “ntongi wa dziko ino.” Mbwenye tinakwanisa kukhala na cidikhiro thangwi Yahova apikira kuti ‘anathamangisa’ Sathani, pontho anamalisa nyatwa zonsene. (Juw. 12:31) Bhibhlya isapangiza kuti thangwi yanji n’dziko musaoneka nyatwa zizinji kakamwe, pontho isapangiza kuti Yahova asatsalakana ale anathabuswa. (Mas. 34:17-19) Yezu atipfundzisa pinafunika ife kucita tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. Kusiyapo pyenepi, mwakukhonda dembuka Umambo wace unadzamalisa nyatwa zonsene, pontho anthu nee anathabukabve. (2 Ped. 3:13) Natenepa, tendeni tipitirize kumwaza mphangwa za Umambo mwaphinga mu ndzidzi unadikhira ife kuti pa dziko yonsene paoneke “ulungami.”—Iza. 9:7.
NYIMBO 158 ‘Nkhabe Dembuka’
a Madzina anango acinjwa.
b Onanimbo apendise A khundu 24-27 mu bhruxura ya nsolo wakuti Funani Anthu—Citani Anyakupfundza.