Kodi Musapasa Ntengo Citsalakano Ca Kutionera Kwa Yahova?

“Maso a Yahova ali konsene kwene, mbaonera anthu adidi na akuipa ene.​—MIS. 15:3, Tradução do Novo Mundo

NTSONGA ZIKULU TOERA KUKUMBUKA

Thangwi yanji Yahova asakuonerani?

Ndi mu njira zipi zakuti munakwanisa kutambira macenjezo, kusandikwa na citsogolero ca Yahova?

Thangwi yanji midzidzi inango Yahova asatawirisa kuti tithimbane na nyatwa?

1, 2. Kodi citsalakano ca kutionera kwa Yahova casiyana tani na makamera a maloja?

M’MADZIKO mazinji, anaciro maloja asaikha makamera m’maloja mwawo toera kuona anthu anagula malonda na kupangiza ale anaba pinthu. Mphangwa zinagravarwi na kamera zisaaphedza kuona mambava. Na ciphedzo ca makamera anewa, pisanentsa kakamwe kuti munthu abe mbakhonda kuphatwa.

² Kodi kunjipa kwa makamera, mbakudatikumbusa Babathu waufuni, Yahova? Bhibhlya isalonga kuti maso ace “ali konsene kwene.” (Mis. 15:3) Kodi pyenepi pisabveka kuti iye asationera ndzidzi onsene toera kuona pinacita ife? Kodi Mulungu asatiyang’ana basi ene toera kutitcinyusa tingaswa mitemo yace? (Yer. 16:17; Aheb. 4:13) Nkhabe! Makamaka, Yahova asatiyang’ana thangwi asafuna m’bodzi na m’bodzi wa ife, pontho asafuna udidi wathu.​—1 Ped. 3:12.

3. Ndi makhundu api maxanu a ufuni wa Mulungu anafuna kudzadinga ife?

³ Ninji cinafuna kutiphedza kubvesesa kuti Mulungu asatiyang’ana thangwi asatifuna? Tendeni tidinge kuti iye asacita tani pyenepi. Iye asacita pyenepi kubulukira mu (1) kuticenjeza tingapangiza pipendamiro pyakuipa, (2) kutisandika tingacita pinthu pyakuipa, (3) kuphatisira m’midida inagumanika m’Mafalace toera kutitsogolera (4) kutiphedza mu ndzidzi unathimbana ife na pinentso pyakusiyana-siyana, na (5) kutipasa nkhombo tingacita pinthu pyadidi.

MULUNGU ASATIONERA MBATICENJEZA

4. Kodi Yahova akhafunanji mudacenjeza iye Kaini thangwi ya madawo akhafuna iye kucita?

⁴ Cakutoma, tendeni tidinge kuti Mulungu asaticenjeza tani munatoma ife kupangiza pipendamiro pyakuipa. (1 Pya dziko. 28:9) Toera kubvesesa mwadidi khundu ineyi ya citsalakano ca Mulungu, onani kuti iye atsalakana tani Kaini, wakuti ‘aipirwa maningi’ pa ndzidzi wakuti Yahova nee atawira ntsembe yace. (Lerini Genesi 4:3-7.) Yahova aphemba Kaini toera ‘kucita pinthu pyadidi.’ Yahova ancenjeza kuti ‘ungacita pyakuipa,’ madawo ali pansuwo. Mulungu ancenjeza: “Pisafunika kuti upikhonde.” Yahova akhafuna kuti Kaini abvere macenjezo toera akhale pontho na uxamwali na iye. Mbadabvera cenjezo ineyi, Kaini mbadapitiriza kukhala na uxamwali na Mulungu.

5. Ndi munjira zipi Yahova asaticenjeza ku pipendamiro pyakuipa pyakuti panango tisathimbana napyo?

⁵ Ndiye tanimbo kwa ife lero? Maso a Yahova asaona pya muntima mwathu; ife nee tinakwanisa kumbisira pipendamiro na pifuno pyathu. Babathu waufuni asafuna kuti titoweze njira za ulungami; mbwenye iye nkhabe kutikakamiza toera kucita pyenepi. Kubulukira m’Mafalace, Bhibhlya, iye asaticenjeza tingatoma kutowerera njira yakuipa. Asacita tani pyenepi? Pakuleri kwathu Bhibhlya ntsiku zonsene, kazinji kene tisagumana mafala akuti asatiphedza toera kukunda pipendamiro na manyerezero akuipa. Kusiyapo pyenepi, mabukhu athu Acikristu, asakwanisa kutipangiza pyakuphonyeka pyakuti panango tisathimbana napyo, na kutipangiza kuti tinapikunda tani. Pa misonkhano yathu ya mpingo, tonsene tisatambira uphungu pa ndzidzi wakuthema!

6, 7. (a) Thangwi yanji mphangwa zinakhunganywa toera kuphedza pikwi na pikwi pya anthu, zisapangiza ufuni wa Mulungu kwa imwe? (b) Munaphindula tani na citsalakano ca Yahova?

⁶ Macenjezo anewa onsene, ndi cipangizo cakuti Yahova asatifuna, pontho asatsalakana m’bodzi na m’bodzi wa ife. Ndimomwene kuti tisaphindula na Mafala a Mulungu mu pyaka pizinji, na mabukhu anakhunganywa na gulu ya Yahova asacitwa toera kuphedza anthu azinji, pontho, uphungu usaperekwa toera kuphedza mpingo onsene. Kusiyapo pyenepi, Yahova asakuphembani toera kubvesera macenjezo ace toera mukwanise kusasanyira pipendamiro pyanu. Natenepa, tinakwanisa kulonga kuti ceneci ndi cipangizo ca ufuni na citsalakano ca Yahova kwa imwe.

⁷ Toera kuphindula na macenjezo a Mulungu, pakutoma tisafunika kudzindikira kuti mwandimomwene, iye asadzudzumika kakamwe na ife. Buluka penepo, tisafunika kutawira na ntima onsene pinalonga Mafalace, mbatiwangisira toera kumalisa cipangizo consene ca manyerezero akuti nkhabe kukomeresa Mulungu. (Lerini Izaiya 55:6, 7.) Tingabvera macenjezo anapaswa ife, tinakwanisa kucalira nyatwa zizinji. Nyerezerani kuti panango nee tabvera macenjezo? Ndi ciphedzo cipi cakuti Babathu waufuni mbadacipereka kwa ife?

BABATHU WACITSALAKANO ASATISANDIKA

8, 9. Kodi uphungu unapereka Yahova kubulukira mwa atumiki ace, usapangiza tani citsalakano cace cikulu? Perekani citsandzo.

⁸ Tisaona citsalakano ca Yahova, makamaka mu ndzidzi unatisandika iye. (Lerini Ahebere 12:5, 6.) Ndimomwene kuti nkhabe anakomerwa angapaswa uphungu peno kusandikwa. (Aheb. 12:11) Mbwenye pa ndzidzi unapaswa ife uphungu, mphyadidi kunyerezera thangwi yanji m’bale akucita pyenepi. Iye asacita pyenepi thangwi asaona pinthu pyakuti panango pinaikha pangozwi uxamwali wathu na Yahova Mulungu, iye asadzudzumika na mabvero athu, pontho iye ali dzololo toera kuphatisira ndzidzi na mphambvu yace toera kutipangiza kubulukira m’Bhibhlya kuti tinakwanisa tani kusasanyira makhaliro athu toera kukomeresa Mulungu. Ife tisabvera uphungu unoyu thangwi tisadziwa kuti usabuluka kwa Yahova.

⁹ Onani citsandzo cinapangiza kuti uphungu unapaswa ife usapangiza tani citsalakano ca Mulungu. M’bale unango mbadzati kudziwa undimomwene, akhaona ucipezipezi ndzidzi onsene, pidapfundza iye undimomwene, asiya nsambo unoyu. Ngakhale tenepo, cipendamiro cakale cikhali mwa iye ninga nkhuni ikhaoneka ninga nkhabe moto. Pidagula iye ntokodzi upswa, cipendamiro cace cakale catoma pontho. (Tgo. 1:14, 15) Iye akhaphatisira ntokodzi wace toera kuona ucipezipezi mu Interneti. Ntsiku inango, pikhapereka iwo umboni mu kuphatisira ntokodzi, nkulu wa mpingo abwereka ntokodzi wace toera kupita mu Interneti, pidayesera iye kupita, aona site zakukhonda thema zikhadaphatisirwa kale. M’bale wathu akhali pangozwi, natenepa, atambira uphungu wa nkulu wa mpingo pa ndzidzi wakuthema. M’bale abvera uphungu udapaswa iye, mukupita kwa ndzidzi, akwanisa kusiya nsambo unoyu wakuipa. Tisapereka takhuta kakamwe kwa Babathu wacitsalakano, wakuti asaona madawo athu akubisika, mbatipasa ciphedzo pa ndzidzi wakuti tidzati kufudza uxamwali wathu na iye.

TISAPHINDULA MU KUPHATISIRA MIDIDA YA BHIBHLYA

10, 11. (a) Tinakwanisa tani kusaka citsogolero ca Mulungu? (b) Kodi banja inango yaphindula tani na udziwisi wa kutowezera citsogolero ca Yahova?

¹⁰ Nyamasalmo aimbira Yahova: ‘Ndimwe munanditsogolera na ndzeru [peno uphungu] wanu.’ (Sal. 73:24) Ndzidzi onsene unafuna ife citsogolero, tinakwanisa ‘kunyerezera’ Yahova, peno kusaka maonero ace kubulukira mu kudinga Mafalace. Kuphatisira midida ya Bhibhlya nee kusatiphindulisa mwauzimu basi, midzidzi inango isatiphedza toera kutsalakana pyakufuna pyathu pyakumanungo.​—Mis. 3:6.

¹¹ Njira ibodzi inapangiza kuti Yahova asatsogolera tani anthu ndi citsandzo ca nyakulima unango anakhala ku mapiri a cisa ca Masbate ku dziko ya Filipina. Iye na nkazace akhadatumikira ninga apainiya a ndzidzi onsene, mbatsalakana banja yawo ikulu. Ntsiku inango, anentseka kakamwe, thangwi nkadamu wapacisa aapanga kuti akhafunika abuluke pacisa. Thangwi yanji? Iwo akhadapambizirwa kuti akhacita pinthu mwaumbirimi. Maseze m’bale nee akhadziwa kukhafuna iye kuenda kakhala na banjace, iye alonga: “Yahova anatiphedza. Ndzidzi onsene iye asatipasa pinafuna ife, mwakhonda tsalakana pyonsene pinacitika.” M’bale akhali na cinyindiro cakukwana. Mudapita ntsiku zingasi, nkadamu wapacisa aapanga kuti nee akhafunikabve kubuluka. Thangwi yanji? Iye aona kuti maseze akhadapambizirwa, m’bale na banjace, mu kutsogolerwa na midida ya Bhibhlya, apitiriza kupangiza nzimu wacilemedzo na wantendere. Pyenepi pyakhuya kakamwe nkadamu wapacisa. Iye aatawirisa kupitiriza pacisa mbathimizirambo munda wawo. (Lerini 1 Pedro 2:12.) Inde, kubulukira m’Mafalace, Yahova asatitsogolera na kutiphedza toera kuthimbana na nyatwa za umaso wathu.

XAMWALI WAKUTI ASATIPHEDZA KUPIRIRA PINENTSO

12, 13. Ndi mu ndzidzi upi wakuti anango anasaka kudziwa khala Mulungu asaonadi nyatwa zawo?

¹² Midzidzi inango tisathimbana na pinentso. Panango tisathimbana na utenda wakukhonda wanga, kutcingwa mu ndzidzi uzinji na acibale athu. Midzidzi inango, cinthu cakunentsa kakamwe ndi kupirira macitiro akunentsa a abale m’mpingo thangwi ya kusiyana kwa makhaliro.

¹³ Mwacitsandzo, midzidzi inango tisanentseka thangwi ya pidalonga m’bale peno mulongo. Panango musafika pakulonga: ‘Pyenepi nkhabe citika mu gulu ya Yahova!’ Ngakhale tenepo, m’bale adalonga mafala anewa atambira mwai wakutumikira m’mpingo, pontho asalemedzwa na anango. Panango musabvundzika: ‘Pinacitika tani pyenepi? Kodi Yahova asaona pyenepi? Kodi iye anadzacita pinthu?’​—Sal. 13:1, 2; Hab. 1:2, 3.

14. Ndi ipi thangwi ibodzi inacitisa Yahova kukhonda sasanyira maonero athu akuphonyeka?

¹⁴ Yahova asaona pizinji kupiringana pinaona ife, pontho iye asatawirisa pinthu na mathangwi adidi. Mwacitsandzo, mu ndzidzi unaona imwe kuti ndzanu ndiye adadawa kakamwe, panango Mulungu ali na maonero akusiyana. M’maonero ace, panango imwe ndimwe ali na maonero akuphonyeka kupiringana munanyerezera imwe. Panango, mafala adaona imwe kukhala akukhonda thema kakamwe, ukhali uphungu wakuthema kwa imwe, wakuti mukhafunika kuunyerezera mwacidikhodikho. M’mbiri ya umaso wace, M’bale Karl Klein adatumikira ninga m’bodzi wa Mathubo Akutonga, alonga pya ndzidzi unango udasandikwa iye mwakubveka na M’bale J. F. Rutherford. Mudapita ntsiku zingasi, M’bale Rutherford amwanyika M’bale Klein mwauxamwali, “Uli tani Karl!” Mbwenye M’bale Klein akhapitiriza kunyerezera pya kusandikwa kudacitwa iye, natenepa atawira mwakusowa mphambvu. M’bale Rutherford adzindikira kuti M’bale Klein akhali na cinthu muntima, natenepa, ancenjeza: “Citani mpholemphole, Dyabo ali nduli mwanu m’bale.” Mukupita kwa ndzidzi M’bale Klein alemba: “Tingakoya pinthu muntima thangwi ya pinthu peno mafala adalonga m’bale, makamaka khala alonga pyenepi mwakubverana na basa yace, thangwi ali na ufulu wakucita pyenepi, tisaikhika pa ngozwi yakugwa m’manja mwa Dyabo.”a

15. Ninji cinafuna kukuphedzani kupirira mu ndzidzi unadikhira imwe ciphedzo ca Yahova toera kumalisa nyatwa zinathimbana na imwe?

¹⁵ Mbwenye munaona ife kuti mayesero asapitiriza nee kumala, tisaluza cidikhiro. Tinathimbana tani na pyenepi? Nyerezerani kuti muli pa bhixa toera kupeyesa mapiramanga anu pa ntcini. Imwe nkhabe dziwa kuti munapeyesa ndzidzi wanji. Mungaipirwa mbamuenda ku ntcini unango, panango munadzagumana bhixa ikulu kakamwe kupiringana idasiya imwe. Pyenepi pinakucitisani kumala ndzidzi uzinji toera kupeyesa. Mbwenye mbamudadikhira mwakupirira pa ntcini wakutoma, mbamudapeyesa mapiramanga anu mwakucimbiza kakamwe kupiringana pa ntcini waciwiri. Munjira ibodzi ene, mungapitiriza kudinga Mafala a Mulungu mwakupirira, munakwanisa kuthimbana na nyatwa zanu.

16. Ndi ipi thangwi inango inacitisa Yahova kukhonda kumalisiratu nyatwa zathu?

¹⁶ Midzidzi inango Yahova asatawirisa kuti tithimbane na mayesero, thangwi asafuna kuti tikhale akuwanga kubulukira mu kupirira nyatwa. (Lerini 1 Pedro 5:6-10.) Nee tisafunika kunyerezera kuti ndi Mulungu anacitisa nyatwa. (Tgo. 1:13) “Nyamalwa wanu,” Dyabo, ndiye anacitisa nyatwa zizinji. Mbwenye Mulungu anakwanisa kuphatisira ndzidzi unoyu wa nyatwa toera kutiphedza kukhala akuwanga mwauzimu. Iye asaona nyatwa zathu, ‘nakuti asatitsalakana,’ iye anadzacita pyonsene toera nyatwa zikhale za ‘ndzidzi wakucepa.’ Kodi musapasa ntengo citsalakano ca kutionera kwa Yahova mungathimbana na nyatwa, mbamunyindira kuti iye anadzakuphedzani?​—2 Akor. 4:7-9.

TAMBIRANI NKHOMBO ZA YAHOVA

17. Thangwi yanji Yahova asayang’ana mitima ya anthu?

¹⁷ Yahova asayan’gana mitima ya anthu onsene toera kuona kuti mwandimomwene mbani ananfuna. Kubulukira mwa mprofeta Hanani, Yahova alonga kuna Mambo Asa: “Maso a Yahova akuyang’ana pa dziko yonsene yapantsi, toera kupangiza mphambvu yace kwa ale akuti mitima yawo ndi yakukhulupirika kwa iye” (2 Pya dziko. 16:9, NM) Maseze Mulungu nee aona ntima wakukhulupirika kuna Asa, mungapitiriza kucita pinthu pyadidi, iye anadzapangiza “mphambvu yace” kuna imwe.

18. Mungaona ninga nkhabe anakutsalakanani, musafunika kukumbukiranji thangwi ya Yahova? (Onani citsandzo cakutoma.)

¹⁸ Yahova asafuna kuti ‘tisake pinthu pyadidi,’ ‘tifune pinthu pyadidi,’ na ‘kucita pinthu pyadidi’ toera ‘atibvere ntsisi.’ (Amosi 5:14, 15; 1 Ped. 3:11, 12) Yahova asaona anthu akulungama, pontho asaapasa nkhombo. (Sal. 34:15) Mwacitsandzo, nyerezerani pya Sefora na Puwa akazi Acihebere akhaphata basa ya kubazika akazi. Mu ndzidzi wakuti Aisraele akhali mu ubitcu mu Ejito, akazi anewa agopa Mulungu mbuto mwa Farao, wakuti akhadaapanga kuti akhafunika kupha ana onsene acimuna Acihebere pakubalwa. Mbwenye cikumbuntima cawo cakupfundziswa na Mulungu, caakulumiza toera kupulumusa umaso wa ana. Mukupita kwa ndzidzi, Sefora na Puwa ‘adzapaswa ufulu m’mabanja mwawo.’ (Eks. 1:15-17, 20, 21) Yahova aona macitiro awo adidi onsene. Panango, midzidzi inango tisaona ninga nkhabe anaona pinthu pyadidi pinacita ife. Mbwenye Yahova asaona. Iye asaona pinthu pyonsene pyadidi pinacita ife, pontho iye anadzabwezera pinacita ife.​—Mat. 6:4, 6; 1 Tim. 5:25; Aheb. 6:10.

19. Kodi mulongo unango adzindikira tani kuti Yahova asaona mabasa ace adidi?

¹⁹ Ku Autralya, mulongo unango wa ku Hungrya adzindikira kuti Mulungu asaona kuwangisira kwace. Iye atambira tsamba inapangiza mbuto inakhala nkazi unango analonga Ciungrya. Mwakucimbiza, mulongo aenda ku mbuto ineyi, mbwenye nee agumana munthu. Iye aenda kweneku kazinji kene. Midzidzi inango, akhaona kuti panyumba pakhali munthu, mbwenye nee akhafungula nsuwo. Iye asiya marevista, tsamba, numero yace ya ntokodzi, na pinango. Mudapita caka na hafu mbakacita maulendo mwakubwereza-bwereza, agumana nkazi unango adam’mwanyika mwauxamwali mbalonga: “Ndaphata miyendo, pitani. Ndaleri pyonsene pidasiya imwe, natenepa ndikhakudikhirani.” Nkazi unoyu akhatambira ukondzi wa quimioterapia, natenepa, akhaona ninga nee athema kulonga na anthu. Iye atawira pfundziro ya Bhibhlya. Inde, Yahova apasa nkhombo kuwangisira kwa mulongo!

20. Kodi musaona tani thangwi ya citsalakano ca kutionera kwa Yahova?

²⁰ Yahova asaona pyonsene pinacita imwe na anadzakubwezerani pinthu pyonsene pyadidi pinacita imwe. Mbwenye nee tisafunika kunyerezera kuti asacita pyenepi toera kuona madodo athu. Mbuto mwace, ife tisafendedzera Yahova thangwi tisadziwa kuti mwandimomwene iye asatitsalakana.

[Cidzindikiro capantsi]