NSOLO WA REVISTA | KODI KUFA NDI KUMALA KWA PYONSENE?
Kufa Nee ndi Kumala Kwa Pyonsene!
Betanya ukhali nzinda ung’ono wakuti ukhagumanika pa nsindzo wa makilometru 3 buluka ku Yerusalemu. (Jwau 11:18) Masumana mangasi Yezu mbadzati kufa, kweneku kwaoneka nyatwa. Lazaro, xamwali wapantima wa Yezu, mwakukhonda dikhira aphatwa na utenda ukulu mbafa.
Pakutoma, pidabva Yezu mphangwa zenezi, apanga anyakupfundzace kuti Lazaro akugona, pontho kuti iye akhafuna kuenda kamulamusa. (Jwau 11:11) Mbwenye anyakupfundza a Yezu nee apibvesesa mwadidi, natenepa Yezu aapanga: “Lazaro afa.”—Jwau 11:14.
Mudapita ntsiku zinai, nyakufa mbadamala kuikhwa, Yezu afika ku Betanya mbasaka kubalangaza Marta, nyamainga wa nyakufa. Marta ampanga, “mbamudakhala pano m’bale wanga mbadafa tayu.” (Jwau 11:17, 21) Yezu antawira: “Ine ndine kulamuka na moyo. Munthu munthu ananditawira, ngakhala iye amala kufa kale, anadzakhala na moyo.”—Jwau 11:25.
Toera kupangiza kuti mafala anewa akhali andimomwene, Yezu afendedzera nthumbi mbacemera mwakugaluza: “Lazaro, buluka panja!” (Jwau 11:43) Mwakudzumatirisa, onsene akhali penepo aona Lazaro mbakabuluka.
Yezu akhadalamusa kale anthu awiri. Pakutoma, iye alamusa muli akufa, ntsikana m’bodzi—mwana wa Jayro. Mbadzati kumulamusa, Yezu akhadalonga pontho kuti iye akugona.—Luka 8:52.
Onani kuti kufa kwa anthu awiri ene, kwa Lazaro na kwa mwana ntsikana wa Jayro, Yezu alandanisa kufa na kugona. Kweneku ndi kulandaniswa kwakuthema. Thangwi yanji? Kugona ndi n’khaliro wakuti munthu nkhabe dziwa cinthu, kusapangiza kuti munthu akupuma, nkhabe kubva kupha nee kuthabuka. (Koelete 9:5; onani bokosi inatowerera, “Kufa Ndi Ninga Kugona Nee Kubva Kunja.”) Anyakupfundza akutoma a Yezu abvesesa mwadidi makhaliro andimomwene a anyakufa. Encyclopedia of Religion and Ethics isalonga, “Kwa atowereri a Yezu, ale adafa mbakakhulupira, kufa ndi kugona, nthumbi ndi mbuto yakupuma.”a
Pisatibalangaza kudziwa kuti anyakufa nee akuthabuka, mbwenye akugona mu nthumbi. Nakuti tisadziwa pinacitika kwa ife tingafa, nee tisafunikabve kugopa.
‘MUNTHU ANGAFA, ANAKWANISA KUKHALA PONTHO MASO?’
Maseze tisakomerwa kugona mwadidi toera kupuma, mbani anafuna kugona kwenda na kwenda? Ndi cidikhiro canji ciri na ife cakuti anyakufa anagona m’masiye anadzalamuka—ninga pidacita Lazaro na mwana ntsikana wa Jayro?
Kholo wathu Yobe acitambo mbvundzo unoyu pidaona iye kuti akhali cifupi na kufa. Iye abvundza: ‘Munthu angafa, anakwanisa kubwerera pontho toera kukhala wa maso?’—Yobe 14:14.
Mu kulonga pya Mulungu Wamphambvu Zonsene, Yobe atawira mbvundzo wace, mbalonga: ‘Mbamukumbukira mabasa adacita imwe, imwembo mbamundicemera pontho, inembo mbandikutawirani.’ (Yobe 14:15) Yobe akhanyindira kuti Yahova asadikhira kakamwe ntsiku inafuna Iye kulamusa atumiki Ace akukhulupirika. Kodi cidikhiro ca Yobe cikhali cakukhonda kwanisika? Nkhabe.
Kulamuswa kwa anyakufa kudacita Yezu kwapangiza pakweca kuti Mulungu apasa Yezu mphambvu yakukunda kufa. Mwandimomwene, Bhibhlya isalonga kuti Yezu ali na ‘mifungulo ya dziko ya anyakufa.’ (Apok. 1:18) Natenepa, ninga Yezu akhali na mphambvu toera kulamusa Lazaro, iye ali na mphambvu toera kulamusa anthu akufa ntsogolo.
Bhibhlya isalonga mwakubwereza-bwereza pya kulamuswa kwa anyakufa. Anju unango apasa cinyindiro mprofeta Danyele: Iwe “unadzafa, mbwenye unadzalamuka muli akufa towera kupaswa mwoni wa ntsiku zakumalisa.” (Danyele 12:13) Yezu apanga Asaduki, atsogoleri Aciyuda akuti nee akhakhulupira pikiro ya kulamuswa kwa anyakufa: “Mwadodomeka kakamwe, thangwi pyakulembwa m’mabukhu a Mulungu hamunapidziwa tayu, mphambvumbo za Mulungu hamunazidziwa pontho tayu.” (Mateo 22:23, 29) Mpostolo Paulu alonga: “Ndinakhulupirambo Mulungu . . . kuti kunadzaoneka kulamuka muli akufa kwa anthu adidi na kwa akuipambo.”—Machitiro 24:15.
KODI ANYAKUFA ANADZALAMUKA LINI?
Kodi kulamuswa kwa anthu adidi na akuipa kunadzacitika lini? Anju apanga Danyele, munthu wakulungama, kuti iye mbadalamuka pa “ntsiku zakumalisa.” Marta akhakhulupirambo kuti m’bale wace, Lazaro “anadzalamuka pa kulamuka kwa anthu pa ntsiku yakumalisa.”—Jwau 11:24.
Bhibhlya isabveranisa “ntsiku yakumalisa” na kutonga kwa Umambo wa Kristu. Paulu alemba: ‘Iye [Kristu] apangwa kutonga mpaka kuti anyamalwa ace onsene akhale pa manyalo ace. Nyamalwa anadzamalisira kukundwa ndi kufa.’ (1 Akorinto 15:25, 26) Ineyi ndi thangwi yakuwanga toera tiphembere kuti Umambo wa Mulungu udze, pontho kuti cifuno ca Mulungu cicitwe pa dziko yapantsi.b
Yobe akhadziwa mwadidi kuti cifuno ca Mulungu ndi kulamusa anyakufa. Ntsiku ineyi ingafika, mwandimomwene kufa kunadzamala. Natenepa, nkhabe anafuna kudzabvundza pontho kuti, ‘Kodi Kufa ndi Kumala Kwa Pyonsene?’
[Pidzindikiro pyapantsi]
a N’Cingerezi, fala yakuti “cemetery [nthumbi]” ndi Yacigrego, isabveka “mbuto yakugona.”.
b Toera kudziwa pizinji thangwi ya Umambo wa Mulungu, onani nsolo 8 wa bukhu, Kodi Mwandimomwene Biblya Isapfunzisanji?, yakubuluswa na Mboni za Yahova. Isagumanikambo mu site www.jw.org/seh
[Bokosi pa tsamba 5]
Kufa Ndi Ninga Kugona Nee Kubva Kunja
‘Citisani maso anga kuyetima, toera ndikhonde kugona mu kufa.’—Masalmo 13:3, NM.
“‘Lazaro xamwali wathu, ali kugona mbwenye ine ndinenda kuna iye, toera kamulamusa n’citulo’. Adzamale iwo antawira: ‘Khala iye akugona, anadzalamuka’. Mbwenye Yezu akhalonga pya kufa kwace.”—Jwau 11:11-13.
“Pidamala Davide, pa ndzidzi wache, kuchita pikhafuna Mulungu, alowa [mbagona mu kufa] mbayikhwa pabodzi na makholo ache, mbabvundambo.”—Machitiro 13:36.
“Kristu alamukadi muli akufa. Iye anatsogolera onsene anagona n’chitulo cha kufa.”—1 Akorinto 15:20.
“Hatinafuna tayu kukupenulisani pya ale ali kugona chitulo cha anyakufa, gopa munadzatsukwala sawasawa ninga anango anasowa chikhulupiro.”—1 Atesalonika 4:13.
[Bokosi pa tsamba 6]
Anyakufa Anadzalamuka
‘Anthu anu adamala kufa anadzakhala pontho na moyo, mbalamuka muli akufa. Onsenembo adamala kuyikhwa anadzalamuka na kusekera!’—Izaiya 26:19.
“Anthu azinji adamala kufa anadzalamuka pontho.”—Danyele 12:2.
‘Unadzafika ndzidzi wakuti anthu onsene anagona mu nthumbi anadzabva mafala ace. Penepo iwo anadzalamuka.’—Jwau 5:28, 29.