Mudabuluswa Matawiro a Umaso Wathu Wacikristu na Utumiki
SUMANA 1-7 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | AKOLOSE 1-4
“Dulani Uunthu Wanu Wakale, Mbwenye Bvalani Uunthu Upswa”
(Akolose 3:5-9) Natenepa, citisani kuti makhundu a manungo anu akhale akufa ku macitiro aulukwali, makhaliro akunyanyasa, kusirira kakamwe pyaulukwali, pifuno pyakuipa, na kufuna pyonsene, kwakuti ndi kulambira madzimunthu. 6 Thangwi pinthu pyenepi ndipyo pinafuna kudzesa ukali wa Mulungu. 7 Makhaliro anu akhalimbo tenepo mu umaso wanu wakale. 8 Mbwenye cincino musafunika kusiya pyonsene ipi: Ukali, kuipirwa, uipi na mafala akutikana; pontho pamulomo panu nee pasafunika kubuluka makani akuzuda. 9 Lekani kulonga uthambi kuna unango na ndzace. Dulani uunthu wanu wakale na macitiro ace,
Sentinela 15/3/11 tsa. 10 ndima 12-13
Tsogolerwani na Nzimu wa Mulungu, Tayu wa Dziko
12 Kodi makhaliro anga asapangiza nzimu upi? (Lerini Akolose 3:8-10, 13.) Nzimu wa dziko usakulumiza mabasa aunyama. (Agal. 5:19-21) Nzimu unatitsogolera usapangizika mu ndzidzi wakuti pinthu nee piri mwadidi, tayu khala pinthu piri mwadidi. Mwacitsandzo, nzimu unoyu unakwanisa kupangizika khala m’bale peno mulongo atipwaza, kutitsukwalisa peno kutidawira. Kusiyapo pyenepi, nzimu unoyu unakwanisambo kupangizika tingakhala tekha n’nyumba mwathu. Natenepa tisafunika kubvundzika: ‘Kodi miyezi mitanthatu idapita, ndawangisira toera kukhala na makhaliro adidi peno ndatoma pontho kulonga na kucita pinthu pyakuipa?’
13 Nzimu wa Mulungu unakwanisa kutiphedza toera ‘kudula uunthu wathu wakale na macitiro ace’ mbatibvala “uunthu upswa.” Pyenepi pinatiphedza toera kukhala aufuni na akukoma ntima kakamwe. Ife tinadzakhala dzololo toera kulekererana unango na ndzace, maseze pakhale na thangwi toera kudungunya. Tingacitirwa pyakusowa ulungami, nee tinadzacita pinthu ‘mwakuipirwa, mwaukali, kupwekerana, peno kulonga mafala akudzidzida.’ M’mbuto mwace, ife tinadzawangisira toera kukhala “akubverana ntsisi kakamwe.”—Aef. 4:31, 32.
(Akolose 3:10-14) mbwenye bvalani uunthu upswa, wakuti kubulukira mu cidziwiso candimomwene uli kusasanyirwa mwakubverana na makhaliro a Ule adaucita, 11 uunthu upswa nkhabe kusiyanisa Agerego na Ayuda, anthu akusidzwa na akukhonda kusidzwa, nee munthu wa dziko yakunja, nee Sita, nee bitcu peno munthu waufulu; mbwenye Kristu ndi pinthu pyonsene, pontho ali mwa onsene. 12 Munjira ibodzi ene, ninga anthu adasankhulwa na Mulungu, akucena na akufuniwa, khalani akubvera ntsisi kakamwe, akukoma ntima, akucepeseka, akupfulika na akupirira. 13 Pitirizani kupirirana unango na ndzace mbamulekererana na ntima onsene, mwakukhonda tsalakana khala munthu ali na thangwi toera kutsukwala na pidacitirwa iye na ndzace. Ninga mudakulekererani Yahova na ntima onsene, imwe musafunikambo kucita pibodzi pyene. 14 Mbwenye kusiyapo pinthu pyenepi, bvalani ufuni, thangwi iwo usacitisa anthu kukhala akuphatana kakamwe.
Ncenjezi 1/9/13 tsa. 21 ndima 18-19
Kodi Imwe Mwacinjwa?
18 Toera Mafala a Mulungu acite macinjo akufunika kwa ife, kuleri na kupfundza Bhibhlya ndi pinthu pyakutoma. Anthu azinji asaleri Bhibhlya ndzidzi onsene, natenepa iwo asadziwa mwadidi pinalonga iyo. Panango mwagumanikana na anthu anewa m’basa ya m’munda. Anango asakwanisa kulonga Malemba kubulukira mu nsolo. Mbwenye, pyenepi pinakwanisa kuakhuya pang’ono manyerezero awo na umaso wawo. Ninji cinafunika? Toera Mafala a Mulungu akhuye na kucinja munthu, iye asafunika kuatawirisa kuti akhuye kakamwe ntima wace. (Agal. 6:6) Natenepa, tisafunika kukhala na ndzidzi toera kunyerezera mwacidikhodikho pinapfundza ife. Mphyadidi kubvundzika tekhene: ‘Kodi ndisakhulupira kuti pyenepi ndi pyakufunika kakamwe kupiringana pipfundziso pya mauphemberi? Nee ndisapiona ninga undimomwene? Mwakuthimizira, kodi ndisaphatisira pinapfundza ine mu umaso wanga mbandikhonda kupiona basi ene ninga pinthu toera kupfundzisa anango? Kodi ndisapibva kuti Yahova asalonga na ine?’ Kunyerezera na kudinga mwacidikhodikho mibvundzo ineyi kunatiphedza toera kukulisa mu ntima wathu mabvero ali na ife kwa Yahova. Ufuni wathu kwa iye unadzathimizirika. Ntima ungakhuyiwa, kucinja kunadzacitika.—Mis. 4:23; Luka 6:45.
19 Kuleri Mafala a Mulungu ndzidzi onsene na kuanyerezera mwacidikhodikho kunadzatikulumiza toera kupitiriza kucita pinthu mpaka panakwanisa ife: ‘Kudula uunthu wakale pabodzi na macitiro ace akuipa, mbatibvala uunthu upswa, wakuti kubulukira mu cidziwiso candimomwene uli kusasanyirwa.’ (Akol. 3:9, 10) Tinakwanisa kupitiriza kupembera tingabvesesa mwadidi Mafala a Mulungu. Maphindu a makhaliro apswa Acikristu anadzatitsidzikiza ku manyengerero a Sathani.
Kusaka Mpfuma Zauzimu
(Akolose 1:13, 14) Iye atiombola mu mphambvu za cidima mbatiendesa mu umambo wa Mwanace wakufunika, 14 wakuti mwa iye, ife tasudzulwa kubulukira mu ciomboli, pyenepi pisabveka kulekererwa madawo athu.
Perspicaz vol. 3 tsa. 412 ndima 2-4
Umambo wa Mulungu
“Umambo wa Mwanace Wakufunika.” Pidapita ntsiku khumi Yezu mbadamala kale kuenda kudzulu, pa Pentekoste 33 Pakumala Kubalwa Kwa Kristu, anyakupfundzace adzindikira kuti iye “akuzwa kunkono wamadyo wa Mulungu” mu ndzidzi udatsanulirwa iwo nzimu wakucena. (Mabasa 1:8, 9; 2:1-4, 29-33) “Cibverano cipswa” cadzatoma kuphata basa kuna iwo, pontho adzacita khundu ya “dzindza yakucena,” yakuti ndi Izraeli wauzimu.—Aheb. 12:22-24; 1 Ped. 2:9, 10; Agal. 6:16.
Kristu adzakhala kunkono wamadyo wa Babace, pontho adzakhala Nsolo wa mpingo unoyu. (Aef. 5:23; Aheb. 1:3; Afil. 2:9-11) Malemba asapangiza kuti kubulukira pa Pentekoste 33 Pakumala Kubalwa Kwa Kristu, wakhazikiswa umambo wauzimu kuna anyakupfundzace. Pidalembera iye Akristu akutoma a ku Kolose, mpostolo Paulu alonga Yezu Kristu ninga akhali kale na umambo: “[Mulungu] atiombola mu mphambvu za cidima mbatiendesa mu umambo wa Mwanace wakufunika.”—Akol. 1:13; landanisani na Mabasa 17:6, 7.
Umambo wa Kristu ndi wauzimu kutomera pa Pentekoste 33 Pakumala Kubalwa Kwa Kristu, mbutonga Izraeli wauzimu, wakuti ndi Akristu adabalwa na nzimu wa Mulungu toera akhale ana auzimu a Mulungu. (Juw. 3:3, 5, 6) Akristu adabalwa na nzimu angadzaenda kudzulu, nee anadzatongwabve na umambo wauzimu wa Kristu, mbwenye anadzakhala amambo pabodzi na Kristu kudzulu.—Apok. 5:9, 10.
(Akolose 2:8) Citani mphole-mphole toera akhonde kuoneka munthu anafuna kukucitani mabitcu mukuphatisira udziwisi wa anthu a dziko na manyengerero apezi akuti asabuluka m’miyambo ya anthu mwakubverana na maonero a dziko, tayu mwakubverana na Kristu;
Sentinela 15/8/08 tsa. 28 ndima 9
Ntsonga Zikulu za Matsamba Adalemberwa Akristu a ku Galasya, Efeso, Filipi na Kolose
Akol. 2:8—Kodi “maonero a dziko” adacenjeza Paulu ninji? Ndi pinthu pya dziko ya Sathani, pyakuti pisatsogolera anthu peno kuakulumiza. (1 Juw. 2:16) Pinthu pyenepi pisaphatanizambo ndzeru za anthu, kufuna mpfuma na mauphemberi authambi a dziko ino.
SUMANA 8-14 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | 1 ATESALONIKA 1-5
“Pitirizani Kubalangazana, Mbamuwangisana Unango na Ndzace”
(1 Atesalonika 5:11-13) Natenepa, pitirizani kubalangazana, mbamuwangisana unango na ndzace, ninga munacitira imwe. Abale, cincino ife tisakuphembani toera mupangize cilemedzo kuna ale anaphata basa mwakuwanga pakati panu, anakutsogolerani m’basa ya Mbuya, mbakupasani uphungu; pangizani kukoma ntima kakamwe na ufuni kuna iwo thangwi ya basa yawo. Khalani muntendere unango na ndzace.
Sentinela 15/6/11 tsa. 26 ndima 12
‘Lemedzani Ale Anaphata Basa Mwakuwanga Pakati Panu’
12 ‘Kutsogolera’ mpingo kusaphataniza pizinji kupiringana kupfundzisa. Fala ibodzi ene yaphatisirwambo pa 1 Timoti 3:4. Paulu alonga kuti nkulu wa mpingo asafunika “kutsogolera mwadidi anthu a panyumba pace, anace asafunika kukhala akubvera na ntima onsene.” Fala yakuti ‘kutsogolera’ nee isaphataniza basi ene kupfundzisa ana, mbwenye isaphatanizambo kutsogolera banja na ‘kukhala na ana akubvera na ntima onsene.’ Mwandimomwene, akulu a mpingo asatsogolera mpingo, mbaphedza anthu onsene mu mpingo toera abvere Yahova.—1 Tim. 3:5.
Sentinela 15/6/11 tsa. 28 ndima 19
‘Lemedzani Ale Anaphata Basa Mwakuwanga Pakati Panu’
19 Munacitanji khala munthu akupasani muoni? Munaphatisira toera kupangiza kupereka takhuta? Yahova akupasani ‘miyoni ya amuna’ kubulukira mwa Yezu Kristu. Njira ibodzi yakupangiza kuti musapereka takhuta thangwi ya miyoni ineyi ndi kubvesera mwadidi nkhani zinacitwa na akulu a mpingo na kuphatisira ntsonga zinafokotoza iwo. Imwe munakwanisambo kupereka takhuta mungapereka matawiro adidi pa misonkhano. Phedzerani mabasa anatsogolera akulu a mpingo, ninga basa yakumwaza mphangwa. Khala mwaphindula na uphungu udapaswa imwe na nkulu wa mpingo, ndiye tani kumpanga pyenepi? Kusiyapo pyenepi, imwe munakwanisambo kupereka takhuta kuna mabanja a akulu a mpingo. Kumbukani kuti toera nkulu wa mpingo aphate basa mu mpingo, asaphatisira ndzidzi uzinji wakuti akhafunika kuphatisira toera kukhala pabodzi na banjace.
(1 Atesalonika 5:14) Munjira inango, ife tisakudembeterani abale, toera mucenjeze ale anakhonda kubvera, mubalangaze ale akuti ali akutsukwala, wangisani ale adafewa, khalani akupirira kuna anthu onsene.
Ncenjezi 10/17 tsa. 6-7 ndima 13
‘Pangizani Ufuni Wandimomwene Kubulukira M’macitiro Anu’
13 Phedzani anthu akufewa. Bhibhlya isalonga: “Phedzani ale anasowa mphambvu, khalani akukhurudzika kuli anthu onsene.” (1 Atesalonika 5:14) Ndi pyakunentsa kakamwe kubvera ntemo unoyu. Abale azinji akuti ndi akufewa, mukupita kwa ndzidzi asakhala na cikhulupiro cakuwanga. Mbwenye kwa anango tisafunika kupitiriza kupirira na kuaphedza mwaufuni. Tinaaphedza tani? Ife tinakwanisa kuphatisira Bhibhlya toera kuawangisa, kumwaza nawo mphangwa, peno kuabvesera. Pontho, nee tisafunika kunyerezera kuti abale na alongo athu ndi “akuwanga” peno “akufewa.” Mbwenye, tisafunika kukumbuka kuti tonsene tiri na makhundu akuwanga na akufewa. (2 Akorinto 12:9, 10) Tonsene tisafunika ciphedzo na kuwangisana unango na ndzace.
Ncenjezi 15/2/15 tsa. 9 ndima 16
Towezerani Kucepeseka na Kukoma Ntima Kwa Yezu
16 Mafala athu adidi. Kukoma ntima kwathu kusatikulumiza toera ‘kubalangaza ale anafewa m’mitima yawo.’ (1 Ates. 5:14) Tinalonganji toera kuwangisa anthu anewa? Tinakwanisa kuasimba na kupangiza citsalakano cathu candimomwene kwa iwo. Tinakwanisa kuaphedza toera kuona maluso na makhaliro awo adidi. Tinakwanisa kuakumbusa kuti Yahova aaphedza toera kudziwa undimomwene, natenepa, iwo ndi akufunika kakamwe pamaso pace. (Juw. 6:44) Tinakwanisa kuapasa cinyindiro cakuti Yahova asatsalakana kakamwe atumiki ace akuti ali ‘akutsukwala’ peno ale ‘adataya cipapo’ cawo. (Masal. 34:18) Mafala athu adidi anakwanisa kukhuya kakamwe ale akuti asafuna cibalangazo.—Mis. 16:24.
Kusaka Mpfuma Zauzimu
(1 Atesalonika 4:3-6) Thangwi Mulungu asafuna kuti imwe mukhale anthu akucena, pontho mucalire ulukwali. 4 M’bodzi na m’bodzi wa imwe asafunika adziwe kuti anatonga tani manungo ace toera akhale akucena na akulemedzeka, 5 lekani kukhala ninga anthu a madzindza anango akuti nkhabe kudziwa Mulungu, thangwi iwo asasirira kakamwe pyaulukwali. 6 Nee m’bodzi asafunika kunumpha madire a makhaliro adidi mbacitira pyakuipa m’bale wace mu pinthu pyenepi, thangwi Yahova anadzatcunyusa anthu onsene anacita pinthu pyenepi, ninga mudakupangani ife kale mbatikucenjezani mwakuwanga.
Perspicaz vol. 2 tsa. 155 ndima 1
Ulukwali
Ulukwali ndi madawo akuti munthu anakwanisa kubuluswa nawo mu mpingo Wacikristu. (1 Akor. 5:9-13; Aheb. 12:15, 16) Mpostolo Paulu alonga kuti Nkristu anacita ulukwali asadawira manungo ace, asaphatisira piwalo pyace pyakupita napyo m’mabonde munjira yakuipa. Iye asakhala wakufewa mwauzimu, asapswipisa mpingo wa Mulungu, pontho asathapula mautenda akugopswa. (1 Akor. 6:18, 19) Iye asacita pinthu pyakuipa kakamwe kuna abale ace Acikristu (1 Ates. 4:3-7) thangwi (1) asapswipisa mpingo, pontho asapasa manyadzo abale na alongo mu mpingo (Aheb. 12:15, 16), (2) asapswipisa makhaliro a munthu adacita na iye ulukwali, pontho pisakhala pyakunentsa kumanga banja khala ndi nzice, (3) asapswipisa makhaliro a pabanja pace, kuphatanizambo (4) kutsukwalisa anyakubala ace, mamuna, peno munthu anafuna kumanga banja na iye. Iye nee asapwaza munthu, wakuti panango asatawirisa ulukwali, mbwenye asapwaza Mulungu wakuti anadzatcunyusa munthu thangwi ya madawo adacita iye.—1 Ates. 4:8.
(1 Atesalonika 4:15-17) Pinakupangani ife cincino pisabverana na mafala a Yahova: Mwa ife, ale anafuna kukhala maso mu ndzidzi wakuonekera kwa Mbuya, nee tinadzakhala patsogolo pa ale adamala kufa; 16 thangwi Mbuya anadzatcitha buluka kudzulu na n’khuwo wamphambvu, na fala ya arkanju, mbaphatirira tuluka ya Mulungu; penepo ale adafa mwakuphatana na Kristu anadzakhala akutoma kulamuswa. 17 Buluka penepo, ife akuti ticiri na umaso, tinadzakwatwa pabodzi na iwo m’makole toera kuonana na Mbuya kudzulu; munjira ineyi, ndzidzi onsene tinadzakhala pabodzi na Mbuya.
Ncenjezi 15/7/15 tsa. 17-19 ndima 14-15
‘Cipulumuso Canu Ciri Cifupi’!
14 Ninji pinafuna kucitika Goge wa Magoge angatoma kupomokera atumiki a Mulungu? Bhibhlya isalonga: ‘Mwana wa munthu anadzatuma aanju ace toera kugumanya anthu ale adasankhula iye m’makhundu manai a mphepo, kubulukira kunkhomo ya dziko yapantsi mpaka kudzulu.’ (Marko 13:27; Mat. 24:31) Basa ineyi ya kugumanya nee isabveka kugumanywa kwakutoma kwa Akristu akudzodzwa, nee kuikhwa cidzindikiro cakumalisa kwa Akristu akudzodzwa akusalikira. (Mat. 13:37, 38) Thangwi kuikhwa kwa cidzindikiro ceneci kunacitika nyatwa ikulu mbidzati kutoma. (Apok. 7:1-4) Mphapo ndi basa ipi yakugumanya idalonga Yezu? Basa ineyi ndi ndzidzi wakuti anyakudzodzwa akusalikira mwa 144.000 anadzatambira muoni wawo kudzulu. (1 Ates. 4:15-17; Apok. 14:1) Pyenepi pinadzacitika mu ndzidzi ungasi Goge wa Magoge angatoma kupomokera. (Ezek. 38:11) Buluka penepo, mafala awa a Yezu anadzakwanirisika: ‘Pa ndzidzi unoyu anyakulungama anadzayetima ninga dzuwa mu Umambo wa Babawo.’—Mat. 13:43.
15 Kodi pyenepi pisabveka kuti panadzaoneka “kukwatiwa” kwa Akristu akudzodzwa? Anthu azinji auphemberi waunthawatawa asakhulupira kuti Akristu anadzakwatwa toera kuenda kudzulu na manungo aunyama. Natenepa, iwo asadikhira kuona Yezu na maso awo mbabwera toera kutonga dziko yapantsi. Mbwenye Bhibhlya isapangiza pakweca kuti ‘cidzindikiro ca Mwana wa munthu cinadzaoneka kudzulu,’ pontho Yezu anadzabwera ‘m’makole.’ (Mat. 24:30) Mafala mawiri ene asapangiza kukhonda kuoneka na maso. Kusiyapo pyenepi, ‘manungo na ciropa pinacimwana kupita mu Umambo wa Mulungu.’ Natenepa, ale akuti anadzakwatiwa toera kuenda kudzulu, pakutoma asafunika ‘kucinjwa manungo awo mwakucimbiza kakamwe sawasawa ninga kuphoira kwa diso, pakulira kwa tuluka yakumalisira.’ (Lerini 1 Akorinto 15:50-53.) Natenepa, ife nee tisaphatisira fala yakuti “kukwatiwa,” thangwi iri na mabvekero akuphonyeka. Akristu akudzodzwa adasalikira pa dziko yapantsi anadzagumanywa pabodzi mwakucimbiza kakamwe.
SUMANA 15-21 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | 2 ATESALONIKA 1-3
“Kudziwika Kwa Nyakukhonda Bvera Mwambo”
(2 Atesalonika 2:6-8) Cincino imwe musadziwa kuti mbani anaphata basa yakupingiza munthu wakukhonda bvera mwambo, toera iye apangizwe pa ndzidzi wakuthema. 7 Mwandimomwene, kukhonda bvera mwambo kweneku kwakuti ndi cibisobiso, kusacitika; mbwenye kunapitiriza nee kudziwika mpaka angabuluswa ule anampingiza. 8 Mwandimomwene, pa ndzidzi unoyu, nyakukhonda bvera mwambo anadzapangizwa pakweca, wakuti Mbuya Yezu anadzanfudza mukuphatisira mafala amphambvu anabuluka pamulomo pace, mbam’malisiratu pa ndzidzi wakuti kuonekera kwace kunadzapangizika pakweca.
Perspicaz vol. 1 tsa. 704 ndima 3
Kuperekeka Kuna Mulungu
Pana cibisobiso cinango cakuti ndi cakusiyana na “cibisobiso cakucena” ca Yahova. Cikhali ‘cibisobiso cakukhonda bvera mwambo.’ Ceneci cikhali cibisobiso kuna Akristu andimomwene, thangwi mu ntsiku za mpostolo Paulu “munthu wakukhonda bvera mwambo” nee akhadziwika mwadidi. Maseze “munthu” unoyu adzadzindikirwa mbwenye pyenepi mbapidapitiriza kukhala cibisobiso kuna anthu azinji, thangwi iye mbadakhala ninga akuperekeka kuna Mulungu mu ndzidzi ubodzi ene mbacita pinthu pyakuipa. Mwandimomwene, unoyu ukhali uthambi wakuperekeka kuna Mulungu. Paulu alonga kuti ‘cibisobiso cakukhonda bvera mwambo’ cikhaphata basa mu ntsiku zace, thangwi pakhali na anthu anango akuti nee akhabvera mwambo mu mpingo Wacikristu, akuti mukupita kwa ndzidzi adzakhala anyakupanduka. Pakumalisa, iwo anadzafudzwa na Yezu Kristu pa ndzidzi wakuti kuonekera kwace kunadzapangizika pakweca. “Munthu” unoyu wakupanduka anaphatisirwa na Sathani mbadakuzika ekhene padzulu pa pyonsene pinacemerwa alungu peno cinthu cinalambirwa.” (Gr., seʹba·sma) Mpingizi unoyu wa Mulungu wakuti asaphatisirwa na Sathani, mbadakhala nyauthambi wankulu, mbacitisa kuti anthu onsene anacita mabasace, afudzwe pabodzi na iye. Mabasa akuipa a “munthu wakukhonda bvera mwambo” mbadabisika thangwi ya kuperekeka kwace kuna Mulungu mwaumpfakafaka.—2 Ates. 2:3-12; landanisani na Mat. 7:15, 21-23.
(2 Atesalonika 2:9-12) Mbwenye kuonekera kwa munthu wakukhonda bvera mwambo kusatsogolerwa na Sathani, wakuti asampasa mphambvu yakucita pinthu pyakudzumisa, pidzindikiro, pirengo pyauthambi, 10 na ntundu onsene wa manyengerero akukhonda kulungama toera kupeusa ale akuti ali kuenda kafudzwa, toera kuabwezera kukhonda tawira kwawo na ntima onsene undimomwene wakuti mbudaapulumusa. 11 Na thangwi ineyi, Mulungu asatawirisa kuti iwo anyengezwe na pipfundziso pyapezi toera iwo akhulupire mafala authambi, 12 toera onsene atongwe, thangwi iwo nee akhulupira undimomwene, mbwenye akomerwa na pinthu pyakukhonda kulungama.
Perspicaz vol. 2 tsa. 402 ndima 6
Uthambi
Yahova Mulungu atawirisa “pipfundziso pyapezi” kuna anthu anakomerwa na uthambi “toera iwo akhulupire mafala authambi” m’mbuto mwa kutawira mphangwa zadidi zinalonga pya Yezu Kristu. (2 Ates. 2:9-12) Pyenepi pisalandaniswa na pidacitika mu ndzidzi wa Mambo Akabu wa Izraeli. Aprofeta authambi apasa cinyindiro Akabu kuti mbadawina nkhondo angamenyana na Ramoti-jiliyadhi, mu ndzidzi wakuti Mikeya, mprofeta wa Yahova akhadalonga kuti Akabu mbadakundwa. Mwakubverana na masomphenya adaoneswa Mikeya, Yahova atawirisa kuti anju m’bodzi akhale “nzimu wauthambi” pa milomo ya aprofeta a Akabu. Kubveka kuti, anju unoyu aphatisira mphambvu zace kuna iwo toera akhonde kulonga undimomwene, mbwenye toera alonge pinthu pikhafuna iwo na pikhafuna kubva Akabu kuna iwo. Maseze akhadacenjezwa mwanyapantsi, Akabu asankhula kubvera uthambi unoyu mbaphiwa.—1 Ama. 22:1-38; 2 Pya dziko. 18.
Kusaka Mpfuma Zauzimu
(2 Atesalonika 1:7, 8) Mbwenye imwe akuti mukuona nyatwa, munadzaombolwa pabodzi na ife pa ndzidzi wakuonekera kwa Mbuya Yezu kudzulu, pabodzi na aanju ace amphambvu 8 m’malirimi a moto, mu ndzidzi unafuna kudzatcunyusa iye ale anakhonda kubvera Mulungu na ale anakhonda kubvera mphangwa zadidi zinalonga pya Mbuyathu Yezu.
Perspicaz vol. 2 tsa. 149 ndima 8
Moto
Pedhru alemba kuti “kudzulu na dziko yapantsi inaona ife lero pisakoyiwa toera kufudzwa na moto.” Mwakubverana na mavesi anango, pisaoneka pakweca kuti moto unalongwa pa vesi ineyi nee ndi moto wandimomwene, mbwenye ndi kufudzwa kwa kwenda na kwenda. Cigumula ca ntsiku za Nowa nee cafudza kudzulu na dziko yapantsi yandimomwene, mbwenye cafudza anthu akuipa, munjira ibodzi ene, kuonekera kwa Yezu Kristu kudzulu, pabodzi na aanju ace amphambvu m’malirimi a moto, kunadzacitisa kuti anthu akuipa afudzwe pabodzi na makhaliro ano akuipa.—2 Ped. 3:5-7, 10-13; 2 Ates. 1:6-10; landanisani na Iza. 66:15, 16, 22, 24.
(2 Atesalonika 2:2) toera mukhonde kuluza mwakucimbiza manyerezero anu adidi, pontho mukhonde kudzudzumika anthu angalonga kuti ntsiku ya Yahova yafika, mwakukhonda tsalakana khala iwo asalonga kuti pyenepi pisabulukira m’mafala akupumirwa, mu mphangwa zakulongwa na anthu, peno m’matsamba anaoneka ninga atumizwa na ife.
Perspicaz vol. 2 tsa. 402 ndima 6
Kupumirwa
“Mafala Akupumirwa”—Andimomwene na Authambi. Fala Yacigerego yakuti pneuʹma (nzimu) yaphatisirwa munjira yakupambulika m’mabukhu anango adalemba apostolo. Mwacitsandzo, pa lemba ya 2 Atesalonika 2:2, mpostolo Paulu acenjeza abale a ku Tesalonika toera akhonde kudzudzumika na “anthu angalonga kuti ntsiku ya Yahova yafika, mwakukhonda tsalakana khala iwo asalonga kuti pyenepi pisabulukira m’mafala akupumirwa [akuti asabveka, “nzimu”], mu mphangwa zakulongwa na anthu, peno m’matsamba anaoneka ninga atumizwa na ife.” Mwandimomwene Paulu aphatisira fala yakuti pneuʹma (nzimu) ninga “mphangwa zakulongwa na anthu” peno ‘tsamba.’ Estudos de Palavras do Novo Testamento ya Vincent, yalonga: “Kubulukira mu nzimu. Kubulukira m’mafala a aprofeta m’misonkhano Yacikristu, mbakalonga kuti asapumirwa na Mulungu.” (1957, Vol. IV, p. 63) Natenepa, maseze anango athumburuza pneuʹma m’bukhu ino, m’mabukhu anango asathumburuza “nzimu,” anangombo asaithumburuza “mphangwa za Nzimu” (AT), “kulonga pyantsogolo” (JB), “kupumirwa” (D’Ostervald; Segond [francês]); “mafala akupumirwa” (NM).
SUMANA 22-28 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | 1 TIMOTI 1-3
“Wangisirani Toera Kucita Basa Yadidi”
(1 Timoti 3:1) Mafala awa ndi akunyindirika: Khala munthu akuwangisira toera kukhala muyang’aniri, iye asafuna basa yadidi.
Thangwi Yanji Musafunika Kuthambaruka Mwauzimu?
3 Lerini 1 Timoti 3:1. Mpostolo Paulu awangisa abale toera ‘awangisire’ kuti akhale akumbizi auzimu. Munthu toera afike pana cinthu cakuti ciri kutali na iye, asafunika kuwangisira kakamwe, panango asafunika kufuthula nkono wace toera kuciphata. Cincino nyerezerani m’bale anafuna kukhala ntumiki wakutumikira. Iye asadzindikira kuti asafunika kuwangisira toera kukulisa makhaliro ace Acikristu. Buluka penepo, angatoma kutumikira ninga ntumiki wakutumikira, iye asapitiriza kuwangisira kakamwe toera akhale nkulu wa mpingo.
(1 Timoti 3:13) Thangwi amuna anatsogolera mwadidi asawina mbiri ya makhaliro adidi, pontho anakwanisa kulonga na cinyindiro consene pya cikhulupiro cinagumanika mwa Kristu Yezu.
Ministério do Reino 02/79 tsa. 3 ndima 7
Ale ‘Anaphata Basa Mwadidi’
7 Ndi pyakukhonda nentsa kubvesesa pidalonga Paulu kuti amuna anewa “anatsogolera mwadidi asawina mbiri ya makhaliro adidi.” Pyenepi nee pisacitika ninga pinacitika m’magereja anango. Kusiyapo pyenepi, atumiki akutumikira “anatsogolera mwadidi” asakhala na cinyindiro cakuti anapaswa nkhombo na Yahova pabodzi na Yezu, asalemedzwa na kuphedzwa na mpingo onsene. Pontho “anakwanisa kulonga na cinyindiro consene pya cikhulupiro cinagumanika mwa Kristu Yezu.” Nakuti asatsalakana mwadidi mabasa awo, iwo asasimbwa thangwi ya mabasa awo adidi, asakhala na cikhulupiro cakuwanga, pontho asakwanisa kulonga pinakhulupira iwo mwakukhonda gopa.
Kusaka Mpfuma Zauzimu
(1 Timoti 3:4) akhonde kubvesera pithankano pyapezi na kusaka kudziwa pya madzindza. Pinthu pyenepi nkhabe kuphedza, basi ene pisasosesa mphoka zakukhonda mala, pyenepi nee ndi pinthu pidatipasa Mulungu toera kuwangisa cikhulupiro cathu.
Perspicaz vol. 2 tsa. 197 ndima 1
Madzindza
Nee pikhali pyakufunika kupfundza na kuketesana thangwi ya madzindza, makama mu ndzidzi udalemba Paulu tsamba kuna Timoti. Nee pikhali pyakufunikabve kulemba madzina a madzindza toera kudziwa dzindza ya munthu, thangwi Mulungu nee akhaonabve kusiyana kwa Ayuda na Akristu akukhonda khala Ayuda mu mpingo Wacikristu. (Agal. 3:28) Pontho pikhadadziwika kale kuti Kristu mbadabalwa mu dzindza ya Dhavidhi. Pidamala Paulu kulemba mafala anewa nee mbapadapita ndzidzi uzinji toera Yerusalemu afudzwe, kuphatanizambo mabukhu adalembwa madzindza Aayuda. Mulungu afudza pyonsene. Natenepa, Paulu nee akhafuna kuti Timoti na mipingo abvunge ndzidzi uzinji mbakapfundza na kuketesana thangwi ya dzindza ya munthu, pinthu pyakuti nee mbapidawangisa cikhulupiro ca Nkristu. Dzindza yakufunika kakamwe kwa Akristu ndi inalongwa m’Bhibhlya yakuti isapangiza kuti Kristu ndi Mesiya. Madzindza anango adalembwa m’Bhibhlya asapangiza undimomwene wa Bhibhlya, mbipangiza pakweca kuti pinalonga iyo ndi pyandimomwene.
(1 Timoti 1:17) Kuna iye Mambo wakwenda na kwenda, wakukhonda kufa, wakukhonda kuoneka, Mulungu m’bodzi basi, mbasimbwe, pontho mbapaswe mbiri kwenda na kwenda. Ameni.
Achegue-se tsa. 12 ndima 15
“Iye Ndiye Mulungu Wathu”
15 Cidzo cinango cinapaswa Yahova ndi “Mambo wakwenda na kwenda.” (1 Timoti 1:17; Apokalipse 15:3) Pyenepi pisabvekanji? Ndi pyakunentsa kwa ife kubvesesa pyonsene, mbwenye Yahova ndi wa kwenda na kwenda m’makhundu mawiri ene—nduli na ntsogolo. Lemba ya Masalmo 90:2 isalonga: ‘Iye ndi Mulungu wakukhala na kukhala.’ Natenepa Yahova nkhabe matomero, pontho nkhabe mamalisiro. Iye ndi wakuthema toera kucemerwa wa ‘Ntsiku Zizinji’ thangwi iye akhalipo kale munthu mbadzati kucitwa kuphatanizambo pinthu pyonsene kudzulu na pa dziko yapantsi. (Danyele 7:9, 13, 22) Mwandimomwene iye ndi Mbuya Wankulu Kakamwe.
SUMANA 29 YA JULHO–4 YA AGOSTO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | 1 TIMOTI 4-6
“Kutumikira Mulungu Peno Mpfuma”
(1 Timoti 6:6-8) Mwandimomwene, khala munthu ndi wakuperekeka kuna Mulungu mbakomerwa na piri na iye, asawina pinthu pizinji. Thangwi ife nee tabalwa na cinthu pa dziko, pontho tingafa nee tinakwata cinthu. Natenepa, khala tiri na cakudya na cakubvala, tinakomerwa na pinthu pyenepi.
Sentinela 1/6/03 tsa. 9 ndima 1-2
Kupfundza Kukomerwa na Pinthu Piri na Ife
Cinthu cakufunika kakamwe cidaphedza Paulu toera kukhala wakutsandzaya ndi kukomerwa na pinthu pikhali na iye. Mphapo pisabvekanji kukomerwa na pinthu piri na ife? Pisabveka kukomerwa na pinthu pyakucepa piri na ife. Na thangwi ineyi, Paulu apanga Timoti, ndzace akhamwaza na iye mphangwa kuti: “Wandimomwene, khala munthu ndi wakuperekeka kuna Mulungu mbakomerwa na piri na iye, asawina pinthu pizinji. Thangwi ife nee tabalwa na cinthu pa dziko, pontho tingafa nee tinakwata cinthu. Natenepa, khala tiri na cakudya na cakubvala, tinakomerwa na pinthu pyenepi.”—1 Timoti 6:6-8.
Onani kuti Paulu alandanisa kukomerwa na piri na ife na kuperekeka kuna Mulungu. Iye adzindikira kuti kutsandzaya kwandimomwene kusabwera thangwi yakuperekeka kuna Mulungu, pyenepi pisabveka, kuikha basa ya Mulungu pa mbuto yakutoma, tayu pinthu pyakumanungo peno mpfuma. “Cakudya na cakubvala” ndipyo pikhali pyakufunika kuna iye toera kupitiriza kucita basa ya Mulungu. Mwandimomwene, cinthu cidaphedza Paulu toera kukomerwa na pikhali na iye ndi kunyindira Yahova, mwakukhonda tsalakana makhaliro.
(1 Timoti 6:9) Mbwenye ale anasankhula kukhala akupfuma asagwa m’mayesero na m’misampha, mbakhala na pifuno pizinji pyakusowa basa na pyakuipa, natenepa iwo asathabuka na nyatwa, mbafa.
Despertai! 6/07 tsa. 6 ndima 2
Kufuna Kukhala na Mpfuma Kunakhuya Tani Umaso?
Ndimomwene kuti anthu azinji nee asafa thangwi yakusaka mpfuma. Mbwenye iwo anakwanisa kuluza umaso wawo mwakukhonda dikhira thangwi yakudzudzumika na mpfuma. Kusiyapo pyenepi, iwo nee asakhala na umaso wadidi thangwi ya kutsukwaliswa kubasa, kusowa kobiri, kukhonda gona, nsolo kupha, peno kuphatwa na utenda unacemerwa úlceras. Mautenda anewa anacitisa munthu kukhonda khala na umaso mu ndzidzi uzinji. Ngakhale munthu adzindikire kuti asafunika kucita macinjo, pisanentsa thangwi adembuka kakamwe. Panango ndzace wa m’banja nee asan’nyindirabve, anace asakhala akudzudzumika manyerezero, pontho iye nee ali na ungumi na udidi. Panango anakwanisa kusasanyira pinthu pinango, mbwenye asafunika kuwangisira kakamwe. Mwandimomwene anthu anewa ‘asathabusika okhene na nyatwa zizinji.’—1 Timoti 6:10.
(1 Timoti 6:10) Thangwi kufuna kakamwe kobiri ndi ntcitci wa ntundu onsene wa pinthu pyakuipa, anango adasaka kukhala na ufuni unoyu, apeuswa mu cikhulupiro, mbathabusika okhene na nyatwa zizinji.
Despertai! 11/08 tsa. 6 ndima 4-6
Ntsonga Zitanthatu Zakuti Zinatiphedza Toera Kukhala Akutsandzaya
Ninga pidaona ife pa nsolo wakutoma, anthu anawangisira kusaka mpfuma mbanyerezera kuti anakhala akutsandzaya, alemba m’madzi. Kusiyapo kutsukwala basi, iwo asathimbana na nyatwa zizinji. Mwacitsandzo, iwo nee asakhalabve na ndzidzi wakucedza na mabanja awo ngakhale axamwali awo. Kusiyapo pyenepi, anango nee asaphatiwa na citulo thangwi yakudzudzumika na basa. Lemba ya Koelete 5:12, Bíblia na Linguagem de Hoje, isalonga: “Munthu wakuphata basa asagona mwadidi ngakhale adye pyakucepa peno pizinji, mbwenye nyakupfuma nkhabe kuphatiwa na citulo thangwi asadzudzumika kakamwe na mpfuma zace.”
Kusiyapo kukhala nyamalwa wankulu, kobiri ndi yakunyengeza. Yezu Kristu alonga pya “mphambvu yakunyengeza ya upfumi.” (Marko 4:19) M’mafala anango, mpfuma isacitisa munthu kunyerezera kuti anakhala wakutsandzaya, mbwenye nee ndi pyenepi pinacitika. Basi ene iyo isathimizira cifuno cakukhala na pinthu pizinji. Lemba ya Koelete 5:10, Bíblia na Linguagem de Hoje, isalonga: “Munthu anafuna kakamwe kobiri, nee asatsandzaya.”
Mwacigwagwa, m’mbuto mwa kumalisa nyatwa, kufuna kakamwe kobiri kusabweresa nyatwa zizinji, ninga kutsukwala ngakhale kucita uphanga. (Misangani 28:20) Pinthu pinabweresa kutsandzaya kwandimomwene ndi kupasa mwakudzala manja, kulekerera anango, ufuni na kukhala akukola mwauzimu.
Kusaka Mpfuma Zauzimu
(1 Timoti 4:2) mbakwatika na umpfakafaka wa anthu analonga uthambi, akuti cikumbuntima cawo ndi ninga dazi idaoneka thangwi yakuikhwa cidzindikiro na utale wakupisa.
Kufuna Mulungu tsa. 23-24 ndima 17
Tinakhala Tani na Cikumbuntima Cadidi?
17 Mpostolo Pedhru alemba: “Pitirizani kukhala na cikumbuntima cadidi.” (1 Pedhru 3:16) Munthu angakhonda kubvera midida ya Yahova, mukupita kwa ndzidzi cikumbuntima cace nee cinaphatabve basa. Paulu alonga kuti cikumbuntima ceneci ndi “ninga dazi idaoneka thangwi yakuikhwa cidzindikiro na utale wakupisa.” (1 Timoti 4:2) Ninji pinacitika tingakhuya utale wakupisa? Tinapya. Cironda ceneci cingakhala cikulu, cingapola cinakhala dazi, pontho mukupita kwa ndzidzi mbuto idapya nee inadzaphabve. Munjira ibodzi ene, munthu angapitiriza kucita pinthu pyakuipa cikumbuntima cace cinadzakhala ninga “dazi,” mbacikhonda kumpasa mulando thangwi ya pinthu pyakuipa pinacita iye.
(1 Timoti 4:13) Mpaka kubwera kwanga, pitiriza kukhala waphinga pakuleri kwako pamaso pa anthu, pakucenjeza, na pakupfundzisa.
Perspicaz vol. 2 tsa. 688 ndima 5-6
Kuleri Pamaso pa Anthu
Mu Mpingo Wacikristu. Mu ndzidzi wa apostolo, ndi anthu akucepa akhali na mipukutu ya Bhibhlya, toera kuileri pamaso pa anthu. Mpostolo Paulu alonga kuti matsamba ace akhafunika kulerwi pamaso pa anthu m’misonkhano ya mipingo Yacikristu, pontho iye alonga kuti matsamba anewa akhafunikambo kulerwi ku mipingo inango. (Akol. 4:16; 1 Ates. 5:27) Paulu apanga Timoti wakuti akhali muyang’aniri Wacikristu toera akhale ‘waphinga pakuleri kwace pamaso pa anthu, pakucenjeza na pakupfundzisa.’—1 Tim. 4:13.
Kuleri pamaso pa anthu kusafunika kucitwa mwadidi. (Hab. 2:2) Nakuti kuleri pamaso pa anthu ndi kupfundzisa anango, nyakuleri asafunika kubvesesa mwadidi pinaleri iye na cifuniro ca nyakulemba, mbacita mphole-mphole pakuleri toera acalire kuleri mwakuphonyeka na kubvekesa pinthu mwakuphonyeka. Mwakubverana na Apokalipse 1:3, ale analeri mwakugaluza profesiya iyi, kuphatanizambo ale anabvesera na kuona, anadzakhala akutsandzaya.