Kodi Imwe ‘Munadzapitiriza Kukhala Maso’?
“Mphapo, pitirizani kukhala maso, thangwi imwe nkhabe kudziwa ntsiku na ndzidzi.”—MAT. 25:13, Tradução do Novo Mundo.
MUNATAWIRA TANI?
Kodi nsangani wa amiyali khumi usabvekanji?
Kodi anyakudzodzwa asaphatisira tani nsangani wa Yezu wa amiyali khumi?
Ndi munjira zipi “mabira anango” anakwanisa kuphindula na nsangani wa Yezu wa amiyali khumi?
1, 2. (a) Kodi Yezu apangizanji thangwi ya ntsiku zakumalisa? (b) Ndi mibvundzo ipi inafuna kudzadinga ife?
YESERANI kuona Yezu ali nawa pa Phiri ya Milivera mbakayang’ana templo mu Yerusalemu. Iye ali pabodzi na anyakupfundzace anai: Pedhro, Andrea, Tyago na Jwau. Iwo akubvesera Yezu mwacidikhodikho munafokotoza iye profesiya yakutsandzayisa ya ntsogolo. Profesiya ineyi isapangiza pinthu pikhafuna kudzacitika mu ntsiku zakumalisa za makhaliro ano akuipa pa ndzidzi wakuti Yezu mbadatonga mu Umambo wa Mulungu. Iye aapanga kuti mu ndzidzi unoyu wakutsandzayisa, ‘m’bandazi wace wakukhulupirika na wandzeru’ mbadamuimirira pa dziko yapantsi, mbapereka cakudya cauzimu kuna atowereri ace akukhulupirika pa ndzidzi wakuthema.—Mat. 24:45-47, Mphangwa Zadidi.
2 Buluka penepo, mu profesiya ibodzi ene, Yezu alonga nsangani wa amiyali khumi. (Lerini Mateo 25:1-13.) Mu nsolo uno tinadzadinga mibvundzo iyi: (1) Ndi ipi ntsonga ikulu ya nsangani unoyu? (2) Kodi anyakudzodzwa asaphatisira tani uphungu wa nsangani unoyu, na pisabweresa maphindu api? (3) Kodi m’bodzi na m’bodzi wa ife anaphindula tani na nsangani wa Yezu lero?
KODI NSANGANI WA AMIYALI KHUMI USABVEKANJI?
3. Kodi kale mabukhu athu akhafokotoza tani nsangani wa amiyali khumi, na pyenepi pyatiendesa kupi?
3 Mu nsolo udamala taona kuti mwapang’ono pang’ono m’bandazi wakukhulupirika acinja mafokotozero a mbiri za Bhibhlya. Cincino, m’bandazi wakukhulupirika asagomezera kakamwe ntsonga zinapfundza ife, tayu mabvekero akuphiphirisa a maprofesiya. Kale, mabukhu athu akhalonga pya mabvekero akuphiphirisa a unyomonyomo onsene wa pinthu pya nsangani wa Yezu wa amiyali khumi, kuphatanizambo, nyale, mafuta, pikasi pya mafuta, na pinango. Nkhubveka kuti mu kufokotoza unyomonyomo onsene wa profesiya ineyi, pyaticitisa kusiya pakhundu ntsonga yakufunika kakamwe ya nsangani unoyu? Ntawiro wa mbvundzo unoyu ndi wakufunika kakamwe kwa ife.
4. Mu nsangani wa Yezu, tinakwanisa tani kudzindikira mankhadzi wamamuna na amiyali?
4 Tendeni tidinge mabvekero a nsangani unoyu. Pakutoma dingani anyakucita khundu. Mbani mankhadzi wamamuna mu nsangani unoyu? Mwandimomwene, Yezu akhalonga pya iye ene. Thangwi pa ndzidzi unango, Yezu apangizika ninga mankhadzi wamamuna! (Luka 5:34, 35) Mphapo, amiyali mbani? Mu nsangani unoyu, Yezu alonga kuti amiyali khumi asafunika kukhala dzololo na nyale zakugaka pakufika kwa mankhadzi wawo. Onani kuti Yezu apereka citsogolero cibodzi cene kwa ‘nkumbi ung’ono’ wa atowereri ace akudzodzwa. Iye alonga: ‘Mangani ncunu mwanu, nyale zanu zigake! Khalani ninga anthu anadikhira mbuya wawo angabwerera ku phwando ya kuenda ku banja.’ (Luka 12:32, 35, 36) Kusiyapo pyenepi, mpostolo Paulu na Jwau apumirwa toera kulandanisa atowereri akudzodzwa a Kristu ninga amiyali akucena. (2 Akor. 11:2; Apok. 14:4) Mwandimomwene, Yezu akhafuna kuti nsangani udalonga iye pa Mateo 25:1-13 ukhale ninga uphungu na cenjezo kwa atowereri ace akudzodzwa.
5. Kodi Yezu apangiza tani ndzidzi ukhafuna kuphatisirwa nsangani wace?
5 Dinganimbo pya ndzidzi unaphatisirwa uphungu wa Yezu. Yezu apangiza pakweca pya ndzidzi unoyu kunkhomo kwa nsangani wace. Iye alonga: “Mankhadzi afika.” (Mat. 25:10) Mwakubverana na pidafokotozwa mu A Sentinela ya 15 de Julho de 2013, profesiya ya Yezu inagumanika pa Mateo kapitulu 24 na 25 iri na mafala masere analonga pya ‘kudza’ kwace. Mu khundu ibodzi na ibodzi musaphatisirwa fala ibodzi ene ya Cigerego. M’maprofesiya anewa, Yezu akhalonga pya kubwera kwace toera kudzatonga na kufudza dziko ino ya makhaliro akuipa mu ndzidzi wa nyatwa ikulu. Natenepa, pisaoneka pakweca kuti nsangani unoyu usaphatisirwa nkati mwa ntsiku zakumalisa, makamaka nkati mwa nyatwa ikulu.
6. Mwakubverana na mafala anango a nsangani unoyu, ndi ipi ntsonga ikulu ya nsangani wa Yezu?
6 Ndi ipi ntsonga ikulu ya nsangani wa Yezu? Kumbukani mafala anango a nsangani unoyu. Yezu akhadamala kwene kulonga pya ‘m’bandazi wakukhulupirika na wandzeru.’ M’bandazi unoyu mbadakhala nsoka wa amuna akudzodzwa akuti mbadatsogolera atowereri a Kristu mu ntsiku zakumalisa. Yezu acenjeza amuna anewa kuti akhafunika kupitiriza kukhala akukhulupirika. Buluka penepo, athimiza kufokotoza mbalonga nsangani unoyu toera kucenjeza atowereri ace onsene akudzodzwa a mu ntsiku zakumalisa toera apitirize ‘kukhala maso’ mbakhonda kuluza nkhombo yawo yakufunika kakamwe. (Mat. 25:13) Cincino, tendeni tidinge nsangani unoyu na kuona kuti Akristu akudzodzwa asaphatisira tani uphungu wa nsangani unoyu.
KODI ANYAKUDZODZWA ASAPHATISIRA TANI UPHUNGU WA NSANGANI UNOYU?
7, 8. (a) Ndi makhaliro api mawiri adaphedza amiyali andzeru toera kukhala akukhunganyika? (b) Kodi Akristu akudzodzwa asapangiza tani kuti ali akukhunganyika?
7 Mwakusiyana na amiyali aupswiru, nsangani wa Yezu usagomezera kuti amiyali andzeru akhali dzololo toera kutambira mankhadzi wawo. Thangwi yanji? Thangwi iwo akhali akukhunganyika pontho nee akhaodzira. Amiyali adasankhulwa toera kudikhira kufika kwa mankhadzi, akhafunika kupitiriza na nyale zawo zakugaka mbakhonda kuodzira mu ndzidzi uzinji mpaka kufika kwa mankhadzi. Mwakusiyana na amiyali aupswiru, mwandimomwene amiyali axanu akhali akukhunganyika, mbakhala na mafuta anango apakhundu mpikasi pyawo pabodzi na nyale zawo. Kodi Akristu akudzodzwa asapangizambo kuti ali akukhunganyika munjira ibodzi ene?
8 Inde iwo asapangiza! Mu ntsiku zino zakumalisa, Akristu akudzodzwa asapangiza kukhala ninga amiyali andzeru, mbatumikira Yahova mwakukhulupirika mpaka kumalisa basa yawo. Iwo asadziwa kuti kutumikira Yahova mwakukhulupirika kusaphemba kucalira maphindu aunyama anaperekwa na dziko ya Sathani. Iwo asaperekeka na ntima onsene toera kutumikira Yahova basi, tayu mu kulengesa pyaka, mbwenye asacita pyenepi thangwi ya ufuni wawo kwa Yahova na kwa Mwanace. Iwo asapitiriza kukhala akukhulupirika, mbacalira kukhuyiwa na nzimu wa dziko ino yakuipa, pabodzi na makhaliro ayo akufuna mpfuma, ulukwali, na maonero aumbirimi. Munjira ineyi, iwo asapitiriza kukhala akukhunganyika, akuwanga mbayetimira ninga nyale mbakhonda kudzudzumika na maonero akuti panango Mankhadzi akudembuka kufika.—Afil. 2:15.
9. (a) Kodi Yezu acenjezanji thangwi ya cipendamiro cakufuna kuodzira? (b) Kodi Akristu akudzodzwa asapangiza tani kuti asatawira nkhuwo wakuti: “Mankhadzi afika”? (Onani cidzindikiro capantsi.)
9 Cinthu caciwiri cidaphedza amiyali andzeru toera kukhala akukhunganyika ndi kukhonda kuodzira. Kodi mphyakukwanisika lero kuti Nkristu wakudzodzwa aodzire peno kudzudzumika na pinango mu ndzidzi unadikhira iye kufika kwa Kristu? Inde. Kumbukani, Yezu alonga kuti amiyali khumi aphatwa na citulo, “onsene atoma kuodzira, mbagona” mu ndzidzi ukhaona iwo ninga mankhadzi akudembuka. Yezu akhadziwa mwadidi kuti ngakhale munthu wa cifuno cikulu anakwanisa kupingizwa na kufewa kwa manungo. Akristu akudzodzwa akukhulupirika asabvera cenjezo ineyi, mbapitiriza kuwangisira toera kukhala maso mbacalira kuodzira. Mu nsangani unoyu, amiyali onsene atawira nkhuwo udabveka camasiku: “Mankhadzi afika!” Mbwenye basi ene amiyali adakhonda kuodzira ndiwo adapirira mpaka kunkhomo. (Mat. 25:5, 6; 26:41) Ndiye tanimbo Akristu akudzodzwa alero? Mu ntsiku zino zakumalisa, iwo asapangiza pakweca kuti asadzindikira kuti ali kubva nkhuwo wakuti, “Mankhadzi afika!” Iwo asapitiriza kupirira, mbakhala akukhunganyika toera kutambira Mankhadzi.a Mbwenye cincino tendeni tidinge khundu yakumalisa ya nsangani wa Yezu, yakuti isagomezera ndzidzi wakufunika kakamwe.
MAPHINDU KWA AMIYALI ANDZERU, NA KUTCINYUSWA KWA AMIYALI AUPSWIRU
10. Phembo idacita amiyali aupswiru kuna amiyali andzeru isabweresa mbvundzo wanji?
10 Panango, khundu yakunentsa kakamwe kubvesesa ndi phembo idacita amiyali aupswiru kuna amiyali andzeru. (Lerini Mateo 25:8, 9.) Phembo ineyi isabweresa mbvundzo uyu: “Kodi m’mbiri ya anthu, ulipo ndzidzi wakuti atumiki akudzodzwa akhonda kuphedza ale adaphemba ciphedzo kwa iwo?” Ntawiro usagumanika tingadinga pontho ndzidzi unakwanirisika nsangani unoyu. Kumbukani kuti kubvesesa kwathu kupswa kusapangiza kuti Yezu wakuti ndi Mankhadzi, anabwera kudzatonga cifupi na kumala kwa nyatwa ikulu. Natenepa, pisaoneka kuti khundu ineyi isagomezera pinafuna kucitika cifupi na kumala kwa nyatwa ikulu. Thangwi yanji? Thangwi pa ndzidzi unoyu anyakudzodzwa anadzatambira kale cidzindikiro cawo cakumalisa.
11. (a) Ninji pinafuna kudzacitika nyatwa ikulu mbidzati kutoma? (b) Amiyali andzeru akhafuna kubvekesanji mudapanga iwo amiyali aupswiru toera aende kagula mafuta?
11 Natenepa, nyatwa ikulu mbidzati kutoma, Akristu akudzodzwa onsene akukhulupirika akuti aciri pa dziko yapantsi, anadzatambira cidzindikiro cawo cakumalisa. (Apok. 7:1-4) Buluka penepo, kucemerwa kwawo toera kuenda kudzulu nkhabe kudzacinja. Mbwenye nyerezerani mu pyaka pyakuti nyatwa ikulu idzati kutoma. Ninji cinafuna kucitika kwa Akristu akudzodzwa akuti aodzira mwauzimu mbakhonda kupitiriza kukhala akukhulupirika? Iwo anadzaluza cidikhiro cawo cakuenda kudzulu. Mwandimomwene, iwo nee anadzatambira cidzindikiro cakumalisa pakutoma kwa nyatwa ikulu. Pa ndzidzi unoyu, Akristu anango akukhulupirika anadzodzwa. Nyatwa ikulu ingatoma, anyakudzodzwa akukhonda kukhulupirika anadzanentseka angaona kuti Babilonya Wankulu akufudzwa. Pa ndzidzi unoyu iwo anadzadzindikira kuti nee ali akukhunganyika toera kutambira Mankhadzi. Mwa n’dembulembu, mwakusowa cidikhiro panango iwo anadzaphemba ciphedzo. Mbwenye ninji cinafuna kudzacitika? Nsangani wa Yezu usatipasa ntawiro. Amiyali andzeru akhonda kugawana mafuta awo na amiyali aupswiru, mbuto mwace, aapanga kuti aende kagula mafuta kuna anyakugulisa mafuta. Mbwenye kumbukani kuti ukhali ndzidzi wa ‘tcititciti.’ Kodi mbadakwanisa kugumana anyakugulisa mafuta pa ndzidzi unoyu? Nkhabe. Ndzidzi ukhadapita kakamwe!
12. (a) Nkati mwa nyatwa ikulu, ninji pinafuna kudzacitika kwa anyakudzodzwa akuti nee apangiza kukhulupirika mbadzati kuikhwa cidzindikiro cakumalisa? (b) Ninji cinafuna kudzacitika kwa ale akuti ndi ninga amiyali aupswiru?
12 Munjira ibodzi ene, nkati mwa nyatwa ikulu, anyakudzodzwa akukhulupirika nee anakwanisa kuphedza munthu wakuti nee apangiza kukhulupirika. Nkhabe kudzaoneka ndzidzi toera kupereka ciphedzo. Mphapo ninji pinafuna kudzacitika kwa anyakukhonda kukhulupirika? Yezu afokotoza pidacitika kuna amiyali aupswiru mudaenda iwo kagula mafuta: ‘Mankhadzi afika. Ale akhali akukhunganyika na nyale zawo aenda kadya phwando, mbufungwa nsuwo.’ Yezu angabwera m’mbiri yace cifupi na kumala kwa nyatwa ikulu, anadzagumanyiza anyakudzodzwa onsene akukhulupirika kudzulu. (Mat. 24:31; 25:10; Jwau 14:1-3; 1 Ates. 4:17) Inde, nsuwo unadzafungwa kwa anyakudzodzwa akukhonda kukhulupirika, adapangiza kukhala ninga amiyali aupswiru. Ninga amiyali aupswiru, iwo anadzakhuwa: ‘Mbuya, mbuya, tifungulirenimbo nsuwo!’ Mbwenye mwakutsukwalisa, iwo anadzatambira ntawiro ubodzi ene ninga unafuna kudzatambira anthu azinji akulandana na mbuzi pa ndzidzi unoyu wakutongwa: ‘Andedi, ndinakupangani kuti, sinakudziwani tayu.’—Mat. 7:21-23; 25:11, 12.
13. (a) Thangwi yanji nkhabe mathangwi toera kunyerezera kuti atowereri akudzodzwa a Kristu anadzakhala akukhonda kukhulupirika? (b) Thangwi yanji cenjezo ya mafala a Yezu inakwanisambo kuoniwa ninga cipangizo ca cinyindiro cace? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)
13 Kodi Yezu akhafuna kulonga kuti atumiki ace azinji akudzodzwa mbadakhala akukhonda kukhulupirika, mbapitirwa mbuto na anango? Nkhabe. Kumbukani Yezu akhadamala kwene kucenjeza ‘m’bandazi wakukhulupirika na wandzeru’ toera akhonde kukhala m’bandazi wakuipa. Pyenepi nee pikhabveka kuti Yezu akhadikhira kuti m’bandazi mbadakhala wakuipa. Munjira ibodzi ene, nsangani wa amiyali usapereka cenjezo yamphambvu kakamwe. Nakuti amiyali axanu apangiza kukhala mapswiru na axanu apangiza kukhala andzeru, pisapangiza kuti m’bodzi na m’bodzi wa anyakudzodzwa ali na luso yakukwana toera kusankhula kukhala wakukhunganyika, mbacalira kuodzira peno kukhala pswiru na wakukhonda kukhulupirika. Mpostolo Paulu apumirwa toera kulemba ntsonga ibodzi ene pidalembera iye Akristu andzace akudzodzwa. (Lerini Ahebere 6:4-9; landanisani na Deuteronomyo 30:19.) Onani kuti cenjezo ya Paulu ikhali yakuwanga kakamwe, mbwenye mafalace apangiza cinyindiro cakuti Akristu andzace mbadakwanisa kudikhira “pinthu pyadidi” ntsogolo. Munjira ibodzi ene, cenjezo ya nsangani wa Yezu isapangiza kuti iye asanyindira anyakudzodzwa. Yezu asadziwa kuti m’bodzi na m’bodzi wa atumiki ace akudzodzwa, anakwanisa kupitiriza kukhala akukhulupirika mbatambira muoni wawo wakutsandzayisa kakamwe!
KODI “MABIRA ANANGO” A KRISTU ANAPHINDULAMBO TANI?
14. Thangwi yanji “mabira anango” asaphindulambo na nsangani wa amiyali khumi?
14 Nakuti Yezu alonga nsangani wa amiyali khumi kwa atowereri ace akudzodzwa, nkhubveka kuti nsangani unoyu nee usaphindulisambo “mabira anango” a Kristu? (Jwau 10:16) Nkhabe! Kumbukani kuti ntsonga ya nsangani unoyu ndi cenjezo yakuti: “Khalani maso.” Kodi mafala anewa asaphatisirwa basi ene kwa anyakudzodzwa? Pa ndzidzi unango Yezu alonga: ‘Pinakupangani ine, ndinapipangambo anthu onsene: Khalani maso.’ (Marko 13:37) Yezu asafuna kuti atowereri ace onsene akhunganye mitima yawo toera kuntumikira mwakukhulupirika, mbatowezera citsogolero cibodzi cene cakukhonda kuodzira. Natenepa, Akristu onsene asafunika kutowezera citsandzo cadidi ca anyakudzodzwa, mbaikha utumiki pa mbuto yakutoma mu umaso wawo. M’bodzi na m’bodzi asafunika kukumbuka kuti amiyali aupswiru aphemba mafuta kuna amiyali andzeru. Phembo yawo yapezi isatikumbusa kuti tisafunika kukhala na cikhulupiro cathu cene, kupitiriza mu undimomwene, na kucalira kuodzira mwauzimu. Nkhabe anafuna kwanisa kuticitira pyenepi. M’bodzi na m’bodzi anadzatawirira ekhene pamaso pa Ntongi wakulungama adakhazikiswa na Yahova. Tisafunika kukhala maso thangwi ntsiku ya Yahova iri dhuzi!
15. Thangwi yanji kumanga banja kwa Kristu na mankhadzi wace ndi kwakutsandzayisa kwa Akristu onsene andimomwene?
15 Akristu onsene anakwanisambo kuphindula na ntsonga ikulu ya nsangani wa Yezu. Ntsogolo, pakumala kwa nkhondo ya Armagedoni, Akristu akudzodzwa anadzakhala mankhadzi wa Kristu. (Apok. 19:7-9) Anthu onsene pa dziko yapantsi anadzaphindula na banja ineyi yakudzulu, thangwi pyenepi pisabveka kuti anthu onsene anadzatongwa na utongi waungwiro. Mwakukhonda tsalakana khala tisadikhira kuenda kudzulu peno kukhala pa dziko yapantsi, tendeni tipitirize kuphindula na ntsonga ikulu ya nsangani wa amiyali khumi. Tendeni tipitirize kukhala akukhunganyika mbatikhonda kuodzira mwauzimu. Tingacita pyenepi, tinadzatsandzaya na tsogolo yadidi kakamwe inatikoyera Yahova!
[Cidzindikiro capantsi]
a Mu nsangani unoyu, papita ndzidzi kubulukira pa nkhuwo wakuti, “Mankhadzi afika!” (pa vesi 6) na kufikadi kwa mankhadzi (pa vesi 10). Mu ntsiku zakumalisa, anyakudzodzwa akukhulupirika adzindikira cipangizo ca kuonekera kwa Yezu. Natenepa, iwo asadziwa kuti iye “afika”—peno akutonga mu Umambo. Mbwenye iwo asafunika kuwangisira mpaka kubwera peno kufika kwace.
[Ntsonga ikulu pa tsamba 16]
Kuphemba mafuta kudacita amiyali aupswiru kusatikumbusa kuti tisafunika kukhala akukhulupirika, kupitiriza mu undimomwene, na kucalira kuodzira mwauzimu. Nkhabe anafuna kuticitira pyenepi