BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • w22 Outubro ya matsa. 12-17
  • ‘Anyakutsandzaya Ndi Anthu Akuti Asapitiriza Kukhala Akukhulupirika’ Kuna Yahova

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • ‘Anyakutsandzaya Ndi Anthu Akuti Asapitiriza Kukhala Akukhulupirika’ Kuna Yahova
  • Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2022
  • Misolo Ming'ono
  • Mphangwa Zakulandana
  • IFE TINAKWANISA KUTOWEZERA ABALE NA ALONGO ANEWA
  • “MAUTONGI”
  • “WANKULU KAKAMWE”
  • NKHONDO YAKUMALISA
  • TISAFUNIKA KUPITIRIZA KUKHALA AKUKHULUPIRIKA
  • Pitirizani Kukhala Akukhulupirika!
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2019
  • Tisapfundzanji na Citsandzo ca Dhanyeli?
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2023
Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2022
w22 Outubro ya matsa. 12-17

NSOLO WA PFUNDZIRO 42

‘Anyakutsandzaya Ndi Anthu Akuti Asapitiriza Kukhala Akukhulupirika’ Kuna Yahova

‘Anyakutsandzaya ndi anthu akuti asapitiriza kukhala akukhulupirika mu umaso wawo, akuti asabvera mwambo wa Yahova.’—MASAL. 119:1.

NYIMBO 124 Tikhale Akukhulupirika Ndzidzi Onsene

PINAFUNA IFE KUPFUNDZAa

Abale na alongo akuti akhadaikhwa nkaidi peno ali nkaidi thangwi ya cikhulupiro cawo ali kumwetulira.

Abale na alongo athu acipapo akuti akhadaikhwa nkaidi peno ali nkaidi thangwi akukhulupirika kuna Yahova (Onani ndima 1-2)

1-2. (a) Ndi pinthu pipi pyakuipa pinacita mautongi anango, mphapo atumiki a Yahova asacitanji? (b) Thangwi yanji atumiki a Yahova asakhala akutsandzaya angatcingwa? (Fokotozani foto iri patsamba yakutoma.)

CINCINO basa yathu isakhondeswa peno isatcingwa m’madziko akupiringana 30. Anango mwa madziko anewa mautongi asafungira nkaidi abale na alongo athu. Mphapo ndi cinthu cipi cakuipa cidacita iwo? Kuna Yahova iwo nee acita cinthu cakuipa, basi ene pidacita iwo ndi kuleri na kupfundza Bhibhlya, kumwaza mphangwa na kugumanika pa misonkhano pabodzi na Akristu andzawo. Iwo nee asaphedzerambo pinthu pya ndale za dziko. Maseze Akristu anewa akukhulupirika asatcingwa kakamwe, iwo asapitiriza kukhala akukhulupirikab mbabvera Yahova na ntima onsene. Pontho pyenepi pisaaphedza toera akhale akutsandzaya.

2 Panango imwe mwaona mafoto anapangiza nkhope zakutsandzaya za abale anewa acipapo. Iwo ali akutsandzaya thangwi asadziwa kuti Yahova ali wakutsandzayambo thangwi iwo asapitiriza kukhala akukhulupirika kuna iye. (1 Pya dziko. 29:17a) Yezu alonga: “Anyakutsandzaya ndi ale anatcingwa thangwi yakucita pinthu pyadidi . . . Komerwani, pontho sekerani kakamwe thangwi muoni wanu ndi ukulu kudzulu.”—Mat. 5:10-12.

IFE TINAKWANISA KUTOWEZERA ABALE NA ALONGO ANEWA

Foto: 1. Mpostolo Pedhru na mpostolo Juwau ali kulonga pa Thando Yakutongera Miseru. 2. M’bale ali kulonga patsogolo pa nyakutonga miseru.

Pedhru na Juwau apangiza citsandzo cadidi kuna Akristu a mu ntsiku zino akuti panango anacemerwa pa Thando Yakutongera Miseru toera kutsidzikiza cikhulupiro cawo (Onani ndima 3-4)

3. Mwakubverana na Mabasa 4:19, 20, ninji pidacita apostolo mu ndzidzi ukhatcingwa iwo, pontho thangwi yanji iwo acita pinthu pyenepi?

3 Nyatwa zinatamba abale na alongo athu lero ndi zakulandana na nyatwa zikhapirira apostolo mu ndzidzi ukhatcingwa iwo thangwi yakumwaza mphangwa zinalonga pya Yezu. Mwakubwereza-bwereza anyakutonga miseru a Thando Ikulu Yakutongera Miseru Yaciyuda aapanga kuti “akhonde kulonga cinthu nee kupfundzisa munthu mu dzina ya Yezu.” (Mabasa 4:18; 5:27, 28, 40) Mphapo apostolo acitanji? (Lerini Mabasa 4:19, 20.) Iwo akhadziwa kuti adaapanga toera amwaze mphangwa na kupereka umboni wakukwana thangwi ya Yezu akhali Ntongi wankulu kakamwe. (Mabasa 10:42) Natenepa aimiriri awo, Pedhru na Juwau, mwacipapo alonga kuti mbadabvera Mulungu, tayu anyakutonga miseru, pontho aapanga kuti nee mbadasiya kumwaza mphangwa zinalonga pya Yezu. Pyenepi pyakhala ninga kuti iwo acita mbvundzo uyu kuna anyakutonga miseru anewa. ‘Kodi imwe musaona kuti pinalonga imwe ndipyo pidathema kubverwa kupiringana pinalonga Mulungu?’

4. Mwakubverana na Mabasa 5:27-29, ndi citsandzo cipi cidapangiza apostolo kuna Akristu onsene, pontho tinatowezera tani citsandzo cawo?

4 Apostolo apangiza citsandzo cadidi cakubvera “Mulungu ninga ntongi, tayu anthu.” Akristu asatowezera pinthu pidacita apostolo anewa. (Lerini Mabasa 5:27-29.) Pidamala iwo kumenywa thangwi yakukhulupirika kwawo, apostolo abuluka pa Thando Ikulu Yakutongera Miseru Yaciyuda mwakutsandzaya thangwi aoniwa kuti athema kuona nyatwa mu dzina ya Yezu. Pontho iwo apitiriza kumwaza mphangwa!—Mabasa 5:40-42.

5. Ndi mibvundzo ipi yakuti panango tinakhala nayo?

5 Pinthu pidacita apostolo panango pinaticitisa kukhala na mibvundzo mingasi, ninga iyi: Cisankhulo cawo cakubvera Mulungu, tayu anthu cisabverana tani na ntemo wa Bhibhlya unalonga kuti ‘tisafunika kubvera mautongi?’ (Aroma 13:1) Tinakwanisa tani “kubvera mautongi” ninga pidalonga Paulu mu ndzidzi ubodzi ene mbatipitiriza kukhala akukhulupirika kuna Mulungu wakuti ndi Ntongi wathu Wankulu kakamwe?—Tito 3:1.

“MAUTONGI”

6. (a) Mbani “mautongi” analongwa pa Aroma 13:1, pontho ife tisafunika kucitanji kuna iwo? (b) Ndi undimomwene upi unadziwa ife thangwi ya mautongi a pa dziko yapantsi?

6 Lerini Aroma 13:1. Pa vesi ineyi fala yakuti “mautongi” isalonga pya anthu akuti ali na cidzo cakutonga anthu anango. Akristu asabvera mautongi anewa. Mautongi anewa asacitisa kuti anthu akhonde kucita uviyaviya peno uphanga, asacitisa toera anthu abvere mitemo, pontho midzidzi inango asatsidzikiza atumiki a Yahova. (Apok. 12:16) Natenepa ife tisafunika kualipa misonkho inatiphemba iwo, kuabvera na kualemedza. (Aroma 13:7) Ngakhale tenepo mautongi anewa, asatonga thangwi Yahova asaatawirisa toera atonge. Yezu apangiza pyenepi pakweca mu ndzidzi udacitwa iye mbvundzo na Ntongi Waciroma Ponsyo Pilato. Pidalonga Pilato kuti iye akhali na cidzo cakucitisa kuti Yezu aphiwe peno akhonde kuphiwa, Yezu ampanga: “Mbamudakhonda kuzipaswa na Mulungu, imwe nee mbamudakhala na mphambvu yakundicita cinthu.” (Juwau 19:11) Ninga Pilato, mphambvu ziri na mautongi onsene akuti ali pa dziko yapantsi lero ziri na madire.

7. Ndi pinthu pipi pyakuti mautongi angatiphemba toera kupicita nee tisafunika kuabvera, pontho ninji pinafunika iwo kudziwa?

7 Akristu asafunika kubvera mautongi mu pinthu pyonsene pyakuti nee pisaphonyana na mitemo ya Mulungu. Mbwenye ife nee tinabvera mautongi angatipanga toera ticite pinthu pyakuti Mulungu asapikhondesa peno angatikhondesa pinthu pyakuti Mulungu asafuna kuti tipicite. Mwacitsandzo, panango iwo anapanga aphale na atsikana toera akamenye nkhondo toera atsidzikize dziko yawo.c Peno panango anatikhondesa kuphatisira Bhibhlya na mabukhu athu anango, peno kutikhondesa kumwaza mphangwa na kulambira Mulungu pabodzi na abale na alongo athu. Mautongi angaphatisira mwakuipa cidzo cawo mbatcinga anyakupfundza a Kristu, iwo anatawira pa maso pa Mulungu thangwi Yahova ali kuona pyonsene pinacita iwo.—Koel. 5:8.

8. Mafala akuti “wankulu” kupiringana anango na “wankulu kakamwe” asiyana tani? Pontho thangwi yanji kudziwa kusiyana kweneko ndi kwakufunika?

8 Fala yakuti “Wankulu” isabveka “wadidi kupiringana anango” peno “wankulu kupiringana anango.” Mbwenye fala ineyi nee isabveka “wadidi kakamwe” peno “wankulu kakamwe.” Anewa ndi mabvekero a fala inango yakuti “wankulu kakamwe.” Maseze anthu akuti ali na pidzo pa dziko asacemerwa mautongi, mbwenye alipo ntongi unango wakuti ndi wankulu kakamwe kupiringana onsene. M’makhundu manai a Bhibhlya Yahova Mulungu asapaswa cidzo cakuti ‘Wankulu Kakamwe.’—Dan. 7:18, 22, 25, 27.

“WANKULU KAKAMWE”

9. Mprofeta Dhanyeli aonanji m’masomphenya?

9 Mprofeta Dhanyeli aona masomphenya adapangiza kuti utongi wa Yahova ndi ukulu kupiringana mautongi anango onsene. Pakutoma Dhanyeli aona pikala pinai pinaimirira mautongi akale na anango a cincino ninga Bhabhilonya, Medho-Persiya, Gresiya na Roma na utongi unango wa cincino wa Anglo-Amerikana. (Dan. 7:1-3, 17) Buluka penepo Dhanyeli aona Yahova mbali nawa kudzulu pa mpando wace wa umambo. (Dan. 7:9, 10) Pinthu pinango pidaona mprofeta unoyu wakukhulupirika pinakwanisa kukhala cenjezo kuna atongi a mu ntsiku zathu zino.

10. Mwakubverana na Dhanyeli 7:13, 14, 27, kodi Yahova anakhazikisa ani toera kutonga pa dziko yapantsi, pontho pyenepi pisapangizanji thangwi ya Iye?

10 Lerini Dhanyeli 7:13, 14, 27. Mulungu anadzafudza mautongi onsene pa dziko yapantsi mbakhazikisa anthu anango akuthema na amphambvu kakamwe toera kutonga. Mbani anthu anewa? Ndi ule wakulandana na mwana wa munthu pabodzi na anthu akuti ndi akucena a Wankulu Kakamwe akukwana 144.000 akuti anadzatonga “kwenda na kwenda.” (Dan. 7:18) Pyenepi pisapangiza pakweca kuti Yahova ndi “Wankulu Kakamwe” thangwi basi ene ndiye ali na cidzo cakucita pyenepi.

11. Ndi pinthu pipi pinango pidalemba Dhanyeli pyakuti pisapangiza kuti Yahova ndi Ntongi Wankulu Kakamwe kupiringana mautongi a pa dziko?

11 Pidaona Dhanyeli m’masomphenya pisabverana na pinthu pidalonga iye pakutoma. Iye alonga: ‘Mulungu wakudzulu asabulusa amambo mbakhazikisa amambo.’ Dhanyeli athimiza: ‘Wankulu kakamwe ndi Ntongi wa mautongi a anthu. Iye asapasa utongi kuna onsene anafuna iye.’ (Dan. 2:19-21; 4:17) Kodi iripo m’midzidzi yakuti Yahova abulusa mautongi peno akhazikisa mautongi? Inde iripo!

Mambo Bhelsazari na anthu anango ali kuyang’ana mwakudzumatirwa mafala adalembwa pa paredhi.

Yahova akwata Umambo wa Bhelsazari mbaupereka kuna Amedhya na Apersiya (Onani ndima 12)

12. Perekani pitsandzo pinapangiza kuti Yahova amalisa tani pidzo pya atongi mu ndzidzi wakale. (Onani foto.)

12 Yahova apangiza pakweca kuti iye ndi “Nkulu Kakamwe” kupiringana mautongi a dziko. Onani pitsandzo pitatu: Farau wa ku Ejitu acitisa atumiki a Yahova kukhala mabitcu ace, pontho akhakhonda kuasudzula. Mbwenye Mulungu acitisa kuti Farau afe M’bara Yakufuira. (Eks. 14:26-28; Masal. 136:15) Mambo Bhelsazari wa ku Bhabhilonya acita phwando mbakhala wakudzikuza ‘pamaso pa Mbuya wakudzulu.’ Iye nee asimba Yahova, mbwenye ‘asimba alungu akucitwa na ouro na parata.’ (Dan. 5:22, 23) Mbwenye Mulungu ampasa manyadzo thangwi yakudzikuza kwace. Namasiku a ntsiku ineyi Bhelsazari aphiwa, pontho umambo wace waperekwa kuna Amedhya na Apersiya. (Dan. 5:28, 30, 31) Mambo Herodhi Agripa I wa ku Palestina aphesa mpostolo Tiyago, pontho afungira nkaidi mpostolo Pedhru thangwi akhafuna kumupha. Mbwenye Yahova acitisa kuti Herodhi acimwane kucita pikhafuna iye kucita. “Anju wa Yahova antcunyusa” mbafa.—Mabasa 12:1-5, 21-23.

13. Perekani citsandzo cinapangiza kuti Yahova akunda tani misoka ya atongi.

13 Yahova apangizambo kuti utongi wace ndi ukulu kupiringana misoka ya atongi. Iye amenyera nkhondo Aizraeli mbaaphedza toera akunde amambo akukwana 31 a Akanani mbakwata khundu ikulu ya dziko yakupikirwa. (Yos. 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24) Yahova aphedzambo Aizraeli toera kukunda Mambo Bheni-Adhadhi pabodzi na atongi anango akukwana 32 a ku Sirya adabwera kudzamenya nkhondo na Aizraeli.—1 Ama. 20:1, 26-29 .

14-15. (a) Mambo Nabhukodhonozore na Dhariyo alonganji thangwi ya utongi wa Yahova? (b) Nyamasalmo alonganji thangwi ya Yahova na mbumba yace?

14 Kazinji kene Yahova apangiza kuti iye ndi wankulu kakamwe. Mambo Nabhukodhonozore wa ku Bhabhilonya pidakhala iye wakudzikuza thangwi ya mphambvu zace na mbiri yace ikulu mbakhonda kucepeseka pamaso pa Yahova wakuti athema kusimbwa, Mulungu ancitisa kukhala na nsala. Pidakhala iye mwadidi, Nabhukodhonozore ‘asimba Mulungu Wankulu kakamwe, pontho adzindikira kuti utongi wa Yahova ndi wakwenda na kwenda.’ Iye athimiza: ‘Nkhabepo munthu anafuna kwanisa kun’khondesa.’ (Dan. 4:30, 33-35) Pidamala kuyeserwa cikhulupiro ca Dhanyeli, Yahova mbampulumusa mu djenje ya nkhalamu, Dhariyo alonga: ‘Anthu asafunika kugopa Mulungu wa Dhanyeli thangwi iye ndi Mulungu wa m’maso, pontho asakhala kwenda na kwenda. Umambo wace cipo unadzafudzwa, pontho utongi wace ndi wakukhonda mala.’—Dan. 6:7-10, 19-22, 26, 27.

15 Nyamasalmo alonga: ‘Yahova apingiza pikhafuna kucita madzindza; iye afudza pikhanyerezera anthu kucita.’ Iye athimiza: ‘Yakutsandzaya ndi dzindza yakuti Mulungu wawo ndi Yahova, mbumba idasankhula iye ninga unthaka wace.’ (Masal. 33:10, 12) Mwandimomwene, ife tiri na mathangwi adidi toera kupitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova.

NKHONDO YAKUMALISA

Anyankhondo a kudzulu a Yahova ali pa makavalo akucena, pontho ali kumenya nkhondo na anthu pa dziko yapantsi.

Nsoka wa mautongi nee unakwanisa kukunda anyankhondo akudzulu a Yahova! (Onani ndima 16-17)

16. Tisafunika kukhala na cinyindiro cipi pa “nyatwa ikulu,” pontho thangwi yanji? (Onani foto.)

16 Ife tapfundza pinthu pidacita Yahova nduli. Mphapo ndi pinthu pipi pinadikhira ife pinafuna kucitika thimize pano? Ife tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova anadzapulumusa atumiki ace akukhulupirika pa “nyatwa ikulu.” (Mat. 24:21; Dan. 12:1) Iye anadzacita pyenepi mu ndzidzi wakuti misoka ya mautongi inadziwika na Goge wa Magoge inapomokera atumiki a Yahova pa dziko yonsene. Ngakhale kuti nsoka unoyu unaphatanizwa na madziko akukwana 193 anacita khundu ya nsoka wa Nações Unidas. Iwo nee unakwanisa kumenya nkhondo na Mulungu Wankulu kakamwe pabodzi na anyankhondo ace a kudzulu. Yahova apikira: ‘Mwandimomwene ine ndinadzapangiza mphambvu zanga mbandiceneseka, pontho ndinadzapangizika pamaso pa mbumba zizinji, natenepa iwo anadzadziwa kuti ine ndine Yahova.’—Ezek. 38:14-16, 23; Masal. 46:10.

17. Ndi pinthu pipi pinalonga Bhibhlya pyakuti pinadzacitika kuna amambo a pa dziko yapantsi na anthu anapitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova?

17 Kupomokera kwa Goge kunadzacitisa kuti Yahova atomese nkhondo ya Armajedhoni mbafudza “amambo onsene a pa dziko yapantsi.” (Apok. 16:14, 16; 19:19-21) Mbwenye ‘basi ene ndi anthu akulungama anafuna kudzakhala pa dziko yapantsi, pontho anthu akusowa mulando anapitiriza kukhala pa dziko yapantsi.’—Mis. 2:21.

TISAFUNIKA KUPITIRIZA KUKHALA AKUKHULUPIRIKA

18. Akristu azinji akukhulupirika asacitanji, pontho thangwi yanji? (Danyeli 3:28)

18 Kutomera kale Akristu andimomwene azinji asaikha umaso wawo pangozwi, thangwi iwo asaona kuti basi ene ndi Yahova adathema kutonga. Iwo asapitiriza kukhala akukhulupirika ninga aphale atatu Acihebheri adapulumuswa mu forno yakugaka moto thangwi yakukhulupirika kwawo kuna Mulungu Wankulu Kakamwe.—Lerini Danyeli 3:28.

19. Kodi Yahova anatonga anthu mwakubverana nanji, pontho ife tisafunika kucitanji cincino?

19 Nyamasalmo Dhavidhi alemba thangwi yakufunika kwakupitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Mulungu. Iye alonga: ‘Yahova anadzatonga madzindza, imwe Yahova nditongeni mwakubverana na ulungami wanga.’ (Masal. 7:8) Dhavidhi athimiza: ‘Kukhulupirika kwanga na kulungama kwanga kundipulumuse.’ (Masal. 25:21) Cinthu cakufunika kakamwe mu umaso wathu ndi kupitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova, mbatikhonda kusiya kukhala akukhulupirika kuna iye, mwakukhonda tsalakana pinthu pinafuna kuticitikira. Tingacita pyenepi tinakhala ninga nyamasalmo adalemba: ‘Anyakutsandzaya ndi anthu akuti asapitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova, akuti asabvera mwambo wa Yahova.’—Masal. 119:1.

MUNATAWIRA TANI?

  • Ndi pinthu pipi pidacita apostolo pyakuti ife tisafunikambo kupitowezera?

  • Ndi mu ndzidzi upi wakuti tisafunika kubvera “mautongi a dziko”?

  • Yahova apangiza tani kuti ndi “Ntongi Wankulu Kakamwe”?

NYIMBO 122 Tikhale Dzololo, Mbatileka Kufewa!

a Bhibhlya isalonga kuti Akristu asafunika kubvera mautongi a dziko ino. Mbwenye mautongi anango asatcinga Yahova na atumiki ace. Mphapo tinakwanisa tani kubvera mautongi mbatipitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova?

b MABVEKERO A MAFALA ANANGO: Toera kupitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova tisafunika kubvera Yahova mbationa kuti basi ene ndiye adathema kutonga maseze tiyeserwe.

c Onani nsolo wakuti “Mu Ndzidzi Wakale Aizraeli Akhamenya Nkhondo—Mphapo Thangwi Yanji Ife Nee Tisamenya Nkhondo?” mu revista ino.

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango