Calirani Axamwali Akuipa Mu Ntsiku Zino Zakumalisa
‘Uxamwali wakuipa usafudza makhaliro adidi.’—1 AKOR. 15:33.
NYIMBO: 25, 20
MUNATAWIRA TANI?
Kodi uxamwali wakuipa wakhuya tani Aisraele?
Thangwi yanji atumiki a Yahova asafunika kumanga banja ‘basi ene mwa Mbuya’?
Mbani asafunika ife kucita nawo uxamwali?
1. Kodi lero tikukhala mu ntsiku zanji?
IFE TIKUKHALA mu ntsiku zakunentsa kakamwe. Bhibhlya isalonga kuti ndzidzi udatoma mu caka 1914 ndi “ntsiku zakumalisa.” Ntsiku zino ‘zakunentsa kupirira’ zisaphataniza makhaliro akunentsa kakamwe kupiringana pyonsene pidathimbana na anthu kutomera mu caka 1914. (2 Tim. 3:1-5) Mbwenye makhaliro a dziko anapitiriza kutekera, thangwi profesiya ya Bhibhlya yalonga mwanyapantsi kuti “anthu akuipa na akunyengeza andzawo anadzathimiza kuipa kwawo.”—2 Tim. 3:13.
2. Ndi ntundu upi wa ubalangazi unakomerwa na anthu azinji lero? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)
2 Toera kugumana ubalangazi, anthu azinji lero asaona peno asacita pinthu pyakuti Bhibhlya isalonga kuti mpyakuipa pamaso pa Mulungu, ninga pyauphanga, pyaulukwali, pya kukhulupira mizimu na pinango. Mwacitsandzo, mu Interneti, m’maprogramu a Televizau, mavidyu, mabukhu na marevista a dziko analonga pyakufunana, pinthu pyauphanga na pyaulukwali pisapangizwa ninga mphyadidi. Macitiro akuti kale akhaoniwa ninga akukhonda tawirika, m’mbuto zinango ndi akutawirika na mwambo lero. Mbwenye nee pisabveka kuti pinthu pyenepi ndi pyakutawirika kuna Mulungu.—Lerini Aroma 1:28-32.
3. Kodi ale anakhala maso mwakubverana na midida ya Bhibhlya asaoniwa tani kazinji kene?
3 Mu pyaka dzana yakutoma, anyakupfundza a Yezu akhakhonda ubalangazi wakuipa. Na thangwi ineyi, kuphatanizambo makhaliro awo adidi, iwo akhapambizirwa na kutcingwa na anango. Mpostolo Pedhro alemba: ‘Iwo asadzuma thangwi imwe mwaleka kucita pabodzi na iwo pinthu pyakunyanyasa na pyakuipa, natenepa iwo asakutikanani.’ (1 Ped. 4:4) Lero, ale anakhala maso mwakubverana na midida ya Mulungu asasingirirwa na anango. Kusiyapo pyenepi, ‘onsene anafuna kukhala maso munjira yakulemedza Mulungu mwa Kristu, anadzatcingwambo.’—2 Tim. 3:12.
‘UXAMWALI WAKUIPA USAFUDZA MAKHALIRO ADIDI’
4. Kodi Bhibhlya isaticenjeza toera tikhonde kucitanji mu dziko ino?
4 Bhibhlya isapereka uphungu kwa ale anafuna kucita cifuno ca Mulungu toera akhonde kufuna dziko na macitiro ayo. (Lerini 1 Jwau 2:15, 16.) Sathani Dyabo ndi mulungu wa dziko ino, iye asatsogolera pyonsene. Iye asaphatisira mauphemberi, mautongi, misoka ya malonda na pyakumwaza mphangwa. (2 Akor. 4:4; 1 Jwau 5:19) Mbwenye ninga Akristu, tisafunika kusankhula mwadidi axamwali athu. Bhibhlya isalonga undimomwene uyu wakufunika kakamwe: ‘Lekani kunyengezwa. Uxamwali wakuipa usafudza makhaliro adidi.’—1 Akor. 15:33.
5, 6. Mbani asafunika ife kucalira kucita nawo uxamwali, thangwi yanji?
5 Toera kucalira kufudza makhaliro athu adidi, nee tisafunika kucita uxamwali na anthu anacita pinthu pyakuipa. Pyenepi pisaphataniza anthu a kunja kwa mpingo na ale analonga kuti asalambira Yahova mbwenye asapwaza cakhomo mitemo yace. Anthu analonga kuti ndi Akristu mu ndzidzi ubodzi ene mbacita pinthu pyakuipa mbakhonda kutcinyuka, ife nee tisapitiriza kucita uxamwali na iwo.—Arom. 16:17, 18.
6 Tingacita uxamwali na anthu akuti nkhabe funa kubvera mitemo ya Mulungu, ife tinakhalambo na cipendamiro cakufuna kucita pinacita iwo toera kutawirwa na iwo. Mwacitsandzo, tingacita uxamwali na anthu aulukwali, panango tinayeserwa toera kucitambo pyaulukwali. Pyenepi pyacitika kwa Akristu anango akubatizwa, anango a iwo abuluswa m’mpingo thangwi nee atcinyuka. (1 Akor. 5:11-13) Anthu anewa angakhonda kutcinyuka, makhaliro awo anakhala sawasawa na adalonga mpostolo Pedhro.—Lerini 2 Pedro 2:20-22.
7. Mbani asafunika ife kusankhula ninga axamwali athu apantima?
7 Maseze tisafuna kupangiza makhaliro adidi kwa anthu onsene, kuphatanizambo ale anakhonda kubvera mitemo ya Mulungu, mbwenye ife nee tisafunika kukhala axamwali awo a ponda ndipondembo. Natenepa, mphyakuipa kwa Nkristu wakubatizwa wakuti adzati kumanga banja kubvundzirana na munthu wakukhonda batizwa na wakukhonda kubvera midida ya Mulungu. Kukhala wakukhulupirika kwa Mulungu mphyadidi kakamwe kupiringana kubvekera pamaso pa anthu akuti nkhabe kubvera mitemo ya Yahova. Axamwali athu apantima asafunika kukhala ale anacita cifuno ca Mulungu. Yezu alonga: ‘Munthu onsene anacita pinafuna Mulungu, ndiye m’bale wanga na mai wanga.’—Mko. 3:35.
8. Kodi uxamwali wakuipa wakhuya tani Aisraele akale?
8 Aisraele aona nyatwa thangwi yakucita uxamwali na anthu akuipa. Yahova aombola Aisraele mu ubitcu ku Ejito, mu ndzidzi ukhaatsogolera iye toera kuenda ku Dziko Yakupikirwa, iye aapanga kuti akhafunika kutsalakana tani anthu akakhala mwenemu. Iye aapanga: ‘Lekani kugodamira na kulambira alungu awo. Lekanimbo kutowezera makhaliro awo akuipa; mbwenye fudzani alungu awo mbamunyedza maguwa awo. Musafunika kutumikira Yahova Mulungu wanu.’ (Eks. 23:24, 25) Mbwenye Aisraele azinji nee abvera pitsogolero pya Mulungu. (Sal. 106:35-39) Thangwi yakukhonda kukhulupirika kwawo kwa Mulungu, mukupita kwa ndzidzi Yezu aapanga: ‘Mudzi wanu unadzakhala madembe.’ (Mat. 23:38) Yahova akhonda dzindza ya Israele mbabulusa nkhombo zace kwa iwo mbazipereka ku mpingo Wacikristu.—Mach. 2:1-4.
CITANI MPHOLEMPHOLE NA PINTHU PINALERI IMWE NA PINAONA IMWE
9. Thangwi yanji mphangwa zinamwazwa na dziko ndi zakugopswa?
9 Mphangwa zizinji zinamwazwa m’maprogramu a Televizau, Interneti, na m’mabukhu a dziko zinakwanisa kuikha pangozwi uxamwali wathu na Yahova. Mphangwa zenezi nee zisakhunganywa toera kukulisa cikhulupiro cathu kwa Yahova na mapikiro ace. Mbuto mwace, zisakulumiza anthu toera kunyindira dziko yakuipa ya Sathani. Natenepa, tisafunika kucita mpholemphole toera pyonsene pinaona ife, pinaleri ife, peno pinabvesera ife pikhonde kuticitisa ‘kusirira pinthu pya dziko.’—Tito 2:12.
10. Ninji pinafuna kudzacitika na mphangwa zakuipa za dziko ino?
10 Mwakukhonda dembuka, dziko ya Sathani pabodzi na mphangwa zayo zakuipa pinadzafudzwa. Bhibhlya isalonga: ‘Dziko ikupita pabodzi na pifuno pyayo, mbwenye munthu anacita pinafuna Mulungu, anakhala kwenda na kwenda.’ (1 Jwau 2:17) Munjira ibodzi ene, nyamasalmo aimba: ‘Anakhulupira Yahova anadzakhala pa dziko; mbwenye anyakudawa anafudzwa. Anyakupfulika anadzakhala pa dziko, mbakomerwa na ntendere ukulu kakamwe.’ Mu ndzidzi ungasi? ‘Anyakulungama anadzatambira dziko, mbakhala mwenemu kwenda na kwenda.’—Sal. 37:9, 10, 29.
11. Kodi Mulungu asapereka tani cakudya cauzimu kuna atumiki ace?
11 Mwakusiyana na mphangwa za dziko, mphangwa zinakhunganywa na gulu ya Yahova mu ntsiku zino zakumalisa zisatitsogolera ku umaso wakukhonda mala. Mu phembero yace kwa Yahova, Yezu alonga: ‘Umaso wakukhonda mala ndi uyu, anthu akudziweni imwe mwekha Mulungu wandimomwene, adziwembo Yezu Kristu ule adatuma imwe.’ (Jwau 17:3) Kubulukira mu gulu yace, Babathu wakudzulu asapereka cakudya cauzimu cakunjipa kakamwe. Ndi nkhombo ikulu kwa ife kukhala na marevista, mabruxura, mabukhu, mavidyu na Web site pyakuti pisatiphedza toera kupitiriza kutumikira Mulungu! Gulu ya Mulungu yakhazikisambo misonkhano inacitwa mwakukhonda phonya m’mipingo yakupiringana 110.000 pa dziko yonsene. Pa misonkhano ya mpingo, yacisa na ya gawo, tisapfundza mphangwa za Bhibhlya zinatiphedza kukulisa cikhulupiro kuna Mulungu na mapikiro ace.—Aheb. 10:24, 25.
MANGANI BANJA ‘BASI ENE MWA MBUYA’
12. Fokotozani uphungu wa Bhibhlya wakumanga banja ‘basi ene mwa Mbuya.’
12 Akristu anafuna kumanga banja asafunika kucita mpholemphole kakamwe pakusankhula munthu toera kumanga naye banja. Bhibhlya isaticenjeza: ‘Lekani kumangirwa na Ajentiyu pa gole ibodzi ene. Kutawira matongero kunabverana tani na kukhonda matongero? Ceza cinabverana tani na cidima?’ (2 Akor. 6:14) Bhibhlya isacenjeza atumiki a Mulungu anasaka ndzawo wakumanga naye banja toera kumanga banja ‘basi ene mwa Mbuya.’ Pyenepi pisabveka kumanga banja basi ene na munthu wakuperekeka na wakubatizwa, wakuti asakhala maso mwakubverana na pipfundziso pya Bhibhlya. (1 Akor. 7:39) Kumanga banja na munthu anafuna Yahova, pinadzakuphedzani toera kupitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Mulungu.
13. Ndi matongero api adapereka Mulungu kwa Aisraele thangwi yakumanga banja?
13 Yahova asadziwa pinthu pyadidi pinafuna atumiki ace, natenepa, mwakubwereza-bwereza asapereka pitsogolero toera kumanga banja ‘basi ene mwa Mbuya.’ Mwacitsandzo, kubulukira mwa Mose Yahova apanga Aisraele thangwi ya anthu akunja akhali cifupi na iwo: ‘Leka kumanga banja na iwo; leka kubulusa mwanako wankazi mbupasa mwanace wamamuna, nee kusiya mwanako amange banja na mwanace wankazi. Thangwi iwo anadzapeusa mwanako kwa ine, mbalambira alungu apezi, natenepa Yahova anadzaipirwa kakamwe na imwe, mbakuphani.’—Deut. 7:3, 4.
14, 15. Kodi kupwaza matongero a Yahova kwakhuya tani Salomoni?
14 Pidatoma iye kutonga, Salomoni aphemba udziwisi, Mulungu atawira phembero yace mbampasa udziwisi uzinji. Mambo Salomoni adzakhala wakudziwika kakamwe ninga ntongi waudziwisi wa dziko ya upfumi. Na thangwi ineyi, pidaenda nyanyi wa ku Saba kaona Salomoni, iye ampanga: ‘Ine nee ndikhapitawira mbandidzati kubwera kuno kudzaona na maso anga, mbwenye pidaona ine pyasiyana na pikhadapangwa ine. Udziwisi wako ndi ukulu kakamwe kupiringana pikhabva ine.’ (1 Am. 10:7) Mbwenye Salomoni adzakhala citsandzo cakutsukwalisa cinapangiza pinafuna kucitika kuna munthu angapwaza matongero a Mulungu akucalira kumanga banja na munthu wakukhonda khulupira.—Koel. 4:13.
15 Ngakhale Mulungu ancitira pinthu pizinji, Salomoni apwaza matongero a Mulungu mbasemba akazi akunja akuti nee akhalambira Yahova. Salomoni ‘afuna akazi azinji akunja’ pontho iye akhali na akazi akukwana 700 akudziwika na akazi anango apakhundu akukwana 300. Pyenepi pyabweresanji? Pidakalamba Salomoni, akazace aulambiri waunthawatawa, ‘ampeusa toera kulambira alungu apezi . . . Natenepa, Salomoni adawa pamaso pa Yahova.’ (1 Am. 11:1-6) Kumanga banja na anthu akukhonda kutumikira Mulungu pyafewesa udziwisi wa Salomoni mbasiya kulambira Yahova. Natenepa, ineyi ndi cenjezo kwa Akristu onsene akuti panango asanyerezera kumanga banja na munthu wakuti nee asafuna Yahova!
16. Ndi uphungu upi unaphatisirwa kwa ntumiki wa Mulungu wakuti nkazace peno mamunace ndi wakukhonda kukhulupira?
16 Mphapo ndiye tani khala pabanja m’bodzi asalambira Mulungu unango nkhabe? Bhibhlya isalonga: ‘Imwe akazi mubvere amunanu toera iwo angakhala nkhabe tawira Mafala a Mulungu akwewiwe na imwe akazi awo, tayu na mafala mbwenye na makhaliro anu.’ (1 Ped. 3:1) Mafala anewa alemberwa akazi Acikristu, mbwenye anakwanisambo kuphatisirwa na amuna akuti akazawo nee asalambira Yahova. Uphungu wa Bhibhlya ndi wakubveka mwadidi: Khalani mamuna wadidi peno nkazi wadidi, pontho phatisirani midida ya Bhibhlya inalonga pya banja. Anthu azinji akuti nee akhatumikira Mulungu atawira undimomwene thangwi yakuona kucinja kwa mamuna peno nkazi pidatoma iye kuphatisira pinaphemba Mulungu.
CITANI UXAMWALI NA ALE ANAFUNA YAHOVA
17, 18. Ninji cidaphedza Nowa toera kupulumuka pa Cigumula? Ninji cidaphedza Akristu a pyaka dzana yakutoma toera kupulumuka pakufudzwa kwa Yerusalemu?
17 Kucita uxamwali na anthu akuipa kusafudza makhaliro adidi, mbwenye uxamwali wadidi usabweresa maphindu. Dingani Nowa adakhala mu ndzidzi wakuti anthu azinji akhacita pinthu pyakuipa. Iye nee akhafuna kuti anthu anewa akhale axamwali ace apantima. Pa ndzidzi unoyu, ‘Yahova aona kuti kuipisa kwa anthu pantsi pano kwakula, manyerezero awo na pifuniro pyawo pikhali pyakucita pinthu pyakuipa basi ndzidzi onsene.’ (Gen. 6:5) Natenepa, Mulungu atonga kuphatisira Cigumula toera kufudza makhaliro anewa akuipa na ale akhacita pyenepi. Mbwenye ‘Nowa akhali munthu wakulungama. Iye apangizika kukhala wakusowa madawo pakati pa anthu a ndzidzi wace. Nowa afamba na Mulungu wandimomwene.’—Gen. 6:7-9.
18 Mwandimomwene, Nowa nee asaka kucita uxamwali na anthu akukhonda kufuna Yahova. Iye na anthu anomwe a banjace acita mwaphinga basa idapaswa iwo na Mulungu, yakuti ikhaphataniza kumanga bote. Mbwenye mu ndzidzi ubodzi ene Nowa akhalimbo ‘mpfundzisi wa ulungami.’ (2 Ped. 2:5) Kumwaza kwace mphangwa, basa yace yakumanga bote na uxamwali wace na banjace pyancitisa kukhala wakuphatika kakamwe mu kucita pinthu pyakukomeresa Mulungu. Ninga maphindu, Nowa pabodzi na banjace apulumuka pa Cigumula. Natenepa, tisafunika kupereka takhuta kuna iwo, thangwi tonsene lero ndife mbeu ya anthu anewa adatumikira Yahova mwakukhulupirika—Nowa, nkazace, anace na akazawo. Munjira ibodzi ene, Akristu akukhulupirika na akubvera a pyaka dzana yakutoma nee acita uxamwali na anthu akukhonda tumikira Mulungu, pyenepi pyaaphedza toera kupulumuka pakufudzwa kwa Yerusalemu mu caka 70 N.W.—Luka 21:20-22.
19. Tisafunika kucitanji toera tikhale akutawirika pamaso pa Mulungu?
19 Ninga alambiri a Yahova, tisafunika kutowezera Nowa na banjace na Akristu akubvera a pyaka dzana yakutoma. Tisafunika kupitiriza kucalira makhaliro akuipa mbatisaka kucita uxamwali wadidi na pikwi na pikwi pya abale na alongo athu akukhulupirika. Kuphatana na ale anatsogolerwa na udziwisi wa Mulungu kunadzatiphedza toera ‘kukhala akuwanga mu cikhulupiro’ m’midzidzi ino yakunentsa kakamwe. (1 Akor. 16:13; Mis. 13:20) Ife tiri na cidikhiro cadidi kakamwe! Tingapitiriza kucalira axamwali akuipa mu ntsiku zino zakumalisa, tinakwanisa kupulumuka pakufudzwa kwa makhaliro ano akuipa, mbatipita mu dziko ipswa yakulungama idapikira Yahova yakuti iri cifupi kakamwe!