Mudabuluswa Mitawiro ya Umaso Wathu Wacikristu na Utumiki
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
SUMANA 3-9 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | ESDHRA 4-6
“Lekani Kupingiza Basa”
Ncenjezi 03.22 tsa. 18 ndima 13
Kodi Imwe Muli Kuona Pidaona Zakariya?
13 Basa yakumanga templo ikhapitiriza kukhondeswa. Ngakhale tenepo, Nyantsembe Wankulu Yoswa pabodzi na Ntongi Zorobhabhele, akuti akhali atsogoleri ‘atoma pontho kumanga nyumba ya Mulungu.’ (Esd. 5:1, 2) Panango Ayuda anango akhanyerezera kuti ceneci nee cikhali cisankhulo cadidi. Ayuda nee mbadakwanisa kubisalira anyamalwa awo mu ndzidzi ukhaphata iwo basa yakumanga templo. Pontho iwo akhadziwa kuti anyamalwa awo mbadacita pyonsene pikhakwanisa iwo toera kupingiza basa ineyi yakumanga templo. Natenepa, Yoswa na Zorobhabhele akhafunika kukhala na cinyindiro cakuti Yahova akhaaphedza. Iwo akhala na cinyindiro ceneci. Munjira ipi?
Sentinela 1/8/87 tsa. 29, bokosi ndima 2-3
Yahova “Akhaonera Atsogoleri a Ayuda”
Pidabwerera Ayuda buluka ku Bhabhilonya, iwo alimira basa yakumanga templo mu pyaka 16. Mprofeta Ageu na Zakariya akulumiza Ayuda toera apitirize kumanga templo ya Yahova. Ngakhale tenepo, basa ineyi yapingizwa na akulu a mu utongi wa Persya. Iwo aabvundza: “Mbani adakutawirisani toera kumanga nyumba iyi?”—Esd. 5:1-3.
Ntawiro wa mbvundzo unoyu ukhali wakufunika kakamwe. Atsogoleri a Ayuda mbadagopa, basa yakumanga templo mbidalimira. Pontho mbadaketesana nawo, amuna anewa mbadalimirisa basa. Natenepa atsogoleri a Ayuda (akuti akhatsogolerwa na Ntongi Zorobhabhele na Nyantsembe Wankulu Yoswa) aatawira mwaluso na mwacilemedzo. Iwo akumbusa akulu a utongi wa Persya kuti Siro akhadatawirisa Ayuda toera kupitiriza na basa yakumanga templo. Nakuti akhadziwa kuti utongi wa Persya nee ukhacinja mitemo yawo, iwo nee akwanisa kukhondesa basa ineyi. Natenepa Ayuda apitiriza kumanga papswa templo mpaka ndzidzi udatawirisa Mambo Dhariyo pakweca toera basa ineyi ipitirize!—Esd. 5:11-17; 6:6-12.
Ncenjezi 03.22 tsa. 15 ndima 7
Kodi Imwe Muli Kuona Pidaona Zakariya?
7 Paoneka macinjo adaphedza Ayuda toera apitirize na basa yawo yakumanga. Ndi macinjo api anewa? Mu caka 520 Kristu Mbadzati Kubalwa, Dariyo I atoma kutonga ku Persya. Mu caka caciwiri ca utongi wace, adzindikira kuti kukhondesa Ayuda kumanga templo nee pikhabverana na mwambo. Natenepa Dariyo atawirisa Ayuda toera apitirize na basa yawo yakumanga templo mpaka kunkhomo. (Esd. 6:1-3) Mphangwa zenezi zatsandzayisa anthu azinji. Kusiyapo kutawirisa basa yakumanga templo, mambo acita pinthu pinango. Iye apanga anthu a mu pisa pya cifupi toera akhonde kudzudzumisa Ayuda m’basa yawo yakumanga templo, pontho akhafunika kuapasa kobiri na pinthu pinango toera kuphedzera basa yawo yakumanga. (Esd. 6:7-12) Na thangwi ineyi, mu caka 515 Kristu Mbadzati Kubalwa, pakupita pyaka pinai, Ayuda akwanisa kumalisa basa yawo yakumanga templo.—Esd. 6:15.
Ncenjezi 03.22 tsa. 19 ndima 16.
Kodi Imwe Muli Kuona Pidaona Zakariya?
16 Yahova asaphatisirambo “m’bandazi wakukhulupirika na wandzeru” toera kutitsogolera. (Mat. 24:45) Midzidzi inango, panango m’bandazi unoyu anapereka pitsogolero pyakuti ife nee tisapibvesesa mwadidi. Mwacitsandzo, panango tinapaswa pitsogolero kuti tikhale akukhunganyika toera tikhonde kuphekeswa na cidengwa cacibaliro, cakuti ife tisaona kuti nee cinacitika mu cisa cinakhala ife. Panango tinaona kuti pitsogolero pinapaswa ife toera kutsidzikizika ku utenda wa Koronaviru pyatekera. Mphapo tisafunika kucitanji tinganyerezera kuti pitsogolero pidapaswa ife ndi pyakusowa basa? Ife tinakwanisa kunyerezera nkhombo zidakhala na Aizraeli thangwi yakubvera pitsogolero pidapaswa iwo na Yoswa pabodzi na Zorobhabhele. Pontho tinakwanisa kunyerezera thangwi ya anthu anango analongwa m’Bhibhlya. Midzidzi inango, atumiki a Mulungu apaswa pitsogolero pyakuti pikhaoneka ninga pyakusowa basa, mbwenye pyaphedza anthu toera kupulumuka.—Aton. 7:7; 8:10.
Mpfuma Zauzimu
Sentinela 15/6/93 tsa. 32 ndima 3-5
Imwe Munakwanisa Kukhulupira Pinalonga Bhibhlya?
Kobiri ineyi yacitwa ku Tarso, nzinda wa ku sul wakuti cincino ndi Turquia. Iyo yacitwa mu ndzidzi ukhatonga Mazaeus mu utongi wa Persya mu pyaka 400 Kristu Mbadzati Kubalwa. Kobiri ineyi isapangiza Mazaeus ninga ntongi wa ‘Kuntunda Unango wa Nkulo’ wa dziko ineyi, wakuti ndi Nkulo wa Eufrate.
Thangwi yanji mafala anewa ndi akufunika? Thangwi imwe munagumana mafala mabodzi ene m’Bhibhlya yanu. Lemba ya Esdhra 5:6–6:13 isapangiza matsamba akhatumizirana mambo Dhariyo wa ku Persya na ntongi akhacemerwa Tatenai. Iwo akhacedza thangwi ya basa yakumanga papswa templo mu Yerusalemu ikhacitwa na Ayuda. Nakuti Esdhra akhacita mwaluso basa ya kukopyari Mwambo wa Mulungu, imwe munakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti pidalemba iye ndi pyandimomwene. Pa Esdhra 5:6 na 6:13, iye alonga kuti Tatenai akhali “ntongi wa kuntunda unango wa Nkulo.”
Esdhra alemba mafala anewa cifupi na pyaka 460 Kristu Mbadzati Kubalwa, pyaka 100 kobiri ineyi mbidzati kucitwa. Anthu anango panango ananyerezera kuti pinthu pidalemba Esdhra thangwi ya Tatenai ndi pyakucepa, pontho nee ndi pyakufunika kakamwe. Mbwenye khala imwe musanyindira anthu adalemba Bhibhlya, ngakhale pinthu pyakucepa pidalemba iwo, imwe munakwanisambo kunyindira pinthu pinango pidalemba iwo.
SUMANA 10-16 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | ESDHRA 7-8
Makhaliro a Esdhra Apasa Mbiri Yahova
Sentinela 1/10/00 tsa. 14 ndima 8
Kupfundza Mafala a Mulungu Ndi Kwakutsandzayisa, Pontho Kusaphedza
8 Kufuna kwathu Mafala a Yahova kusafunika kubulukira muntima. Ife tisafunika kupitiriza kukomerwa na mphangwa zinaleri ife m’Bhibhlya. Ife tisafunika kunyerezera mwadidi pinthu pyauzimu toera pikhale m’manyerezero mwathu. Toera kucita pyenepi, tisafunika kucita phembero kuna Yahova. Ninga Esdhra, ife tisafunika kukhunganya mitima yathu mbatidzati kuleri na kupfundza Mafala a Mulungu. Bhibhlya isalonga thangwi iye kuti: “Esdhra akhadakhunganya ntima wace toera kupfundza Mwambo wa Yahova na kucita pinalonga iwo, pontho toera kupfundzisa mitemo yace na matongero ace mu Izraeli.” Onani kuti Esdhra akhadakhunganya ntima wace toera kupfundza, kuphatisira pikhapfundza iye na kupfundzisambo anango. Ife tisafunikambo kutowezera citsandzo cace.
Toda a Escritura tsa. 75 ndima 5
Bukhu ya m’Bhibhlya Numero 13—1 Kronika
5 Nee pakhali na munthu unango kupiringana Esdhra wakuti mbadakwanisa kulemba mwadidi kakamwe na mwakukhonda phonya bukhu ineyi. Bhibhlya isalonga kuti “Esdhra akhadakhunganya ntima wace toera kupfundza Mwambo wa Yahova na kucita pinalonga iwo, pontho toera kupfundzisa mitemo yace na matongero ace mu Izraeli.” (Esd. 7:10) Yahova akham’phedza na nzimu wace wakucena. Ntongi wa ku Persya adzindikira kuti Esdhra akhali na udziwisi wa Mulungu, pontho ampasa mabasa mazinji mu Yuda. (Esdhra 7:12-26) Natenepa, thangwi ya ciphedzo ca Mulungu na mphambvu zikhadapaswa iye, Esdhra mbadakwanisa kumalisa kulemba bukhu ineyi mukuphatisira madhukumentu adidi akhagumanika mu ndzidzi unoyu.
Perspicaz vol. 1 tsa. 1179 ndima 7
Kucepeseka
Munthu wakucepeseka asatawira kutsogolerwa na Mulungu. Esdhra akhali na basa yakutsogolera amuna akupiringana 1.500 buluka ku Bhabhilonya kuenda ku Yerusalemu, kuphatanizambo anyantsembe, Anitineu, akazi na ana. Kusiyapo pyenepi, iwo akhafunika kukwata ouro na parata toera kabalikisa templo ku Yerusalemu. Iwo akhafunika kutsidzikizwa n’njira, mbwenye Esdhra nee aphemba mambo wa ku Persya toera ampase anyankhondo kuti amperekere, mbapangiza kuti nee akhanyindira mphambvu za anthu. Kusiyapo pyenepi, iye akhadapanga mambo kuti: “Mulungu wathu ali na anthu onsene anansaka.” Iye apanga anthu toera acite jejuu, natenepa anthu acepeseka pamaso pa Yahova. Iwo aphemba Mulungu toera aatsidzikize n’njira, pontho iye atawira phembo yawo mbaatsidzikiza mu ndzidzi ukhacita iwo ulendo unoyu wakugopswa. (Esd. 8:1-14, 21-32) Mprofeta Dhanyeli pikhali iye mu ubitcu ku Bhabhilonya, akhali wakutawirika kakamwe kuna Mulungu, pontho iye atuma anju mbampangiza masomphenya, thangwi Dhanyeli akhali acepeseka pamaso pa Mulungu pikhasaka iye citsogolero na kubvesesa.—Dan. 10:12.
Mpfuma Zauzimu
Sentinela 15/1/06 tsa. 19 ndima 10
Ntsonga Zikulu za Bukhu ya Esdhra
Esd. 7:28–8:20—Thangwi yanji Ayuda azinji ku Bhabhilonya akhanyinyirika toera kuenda pabodzi na Esdhra ku Yerusalemu? Maseze pakhadapita pyaka pyakupiringana 60 kutomera mu ndzidzi udabwerera Ayuda anango ku dziko yawo, mu Yerusalemu nee mukhali na anthu azinji. Natenepa anthu mbadabwerera ku Yerusalemu mbadakhala na umaso upswa m’makhaliro akunentsa na akugopswa. Pontho nzinda wa Yerusalemu nee ukhalibve wakufunika kuna Ayuda akuti akhali akupfuma ku Bhabhilonya. Kusiyapo pyenepi, ulendo ukhali wakugopswa. Natenepa, Ayuda akhafunika kukhala na cikhulupiro cakuwanga kuna Yahova, kukhala na phinga mu ulambiri wandimomwene na cipapo toera akwanise kubwerera. Ngakhale Esdhra awangiswa na ciphedzo ca Yahova. Na ciphedzo ca Esdhra, mabanja akukwana 1.500, panango anthu akukwana 6.000 atawira kubwera ku Yerusalemu. Pidamala Esdhra kucita pinthu pinango, Alevi 38 na Anitineu 220 atawirambo kubwerera.
SUMANA 17-23 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | ESDHRA 9-10
“Kukhonda Bvera Kusabweresa Nyatwa Zizinji”
Sentinela 15/1/06 tsa. 20 ndima 1
Ntsonga Zikulu za Bukhu ya Esdhra
Esd. 9:1, 2—Thangwi yanji kumanga banja na anthu a madziko anango pikhali pyakugopswa? Aizraeli adabwerera ku Yerusalemu ndiwo akhafunika kutsidzikiza ulambiri wandimomwene mpaka kufika kwa Mesiya. Kumanga banja na anthu a madziko anango mbakudaikha pangozwi ulambiri wandimomwene. Nakuti Ayuda anango akhadamanga banja na anthu akhalambira madzimunthu, mukupita kwa ndzidzi, anthu onsene mbadacitambo pibodzi pyene. Natenepa ulambiri wandimomwene nee mbudaonekabve pa dziko yapantsi. Mphapo Mesiya mbadadzera ani? Na thangwi ineyi Esdhra atsukwala kakamwe pikhaona iye kuti Ayuda akhamanga banja na anthu a madziko anango!
Sentinela 1/10/09 tsa. 10 ndima 6
Yahova Asaphembanji Kuna Ife?
Ife tinapaswa nkhombo thangwi yakubvera kwathu na ntima onsene. Mose alemba: ‘Koya mitemo na matongero anakupasa ine lero toera ukhale mwadidi.’ (Vesi 13) Mwandimomwene, matongero onsene a Yahova, peno pinthu pyonsene pinatiphemba Yahova kucita ndi toera kutiphedza. Thangwi Bhibhlya isalonga kuti “Mulungu ndi ufuni.” (1 Juwau 4:8) Natenepa iye asatipasa matongero anewa toera pinthu pitifambire mwadidi kwenda na kwenda. (Izaiya 48:17) Kucita pinthu pinatiphemba Yahova kunatiphedza toera kucalira nyatwa zizinji cincino, mbatitambira nkhombo zakukhonda mala mu Umambo wa Mulungu.
Mpfuma Zauzimu
Sentinela 15/1/06 tsa. 20 ndima 2
Ntsonga Zikulu za Bukhu ya Esdhra
Esd. 10:3, 44—Thangwi yanji ana akhafunika kuenda pabodzi na amai awo? Ana mbadasala, panango akazi adaendeswa kwawo mbadabwerera thangwi ya anawo. Kusiyapo pyenepi, ana kazinji kene asafunika kutsalakanwa na amai awo.
SUMANA 24-30 YA JULHO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | NEEMIYA 1-2
“Mu Ndzidzi Ubodzi Ene Ndacita Phembero”
Sentinela 15/2/08 tsa. 3 ndima 5
Ndzidzi Onsene Yahova Asafunika Kukhala Cifupi na Ife
5 Midzidzi inango, panango tinafunika kucita phembero mwakucimbiza toera kuphemba ciphedzo ca Mulungu. Ntsiku inango, Mambo Artaxerxe wa ku Persya aona kuti nyabasace, Neemiya akhali wakutsukwala kakamwe. Na thangwi ineyi mambo ambvundza: ‘Ninji cinafuna iwe? Mu ndzidzi ubodzi ene [Neemiya] acita phembero kuna Mulungu wakudzulu.’ Neemiya akhafunika kucita phembero ineyi ya muntima mu ndzidzi wakucepa. Mulungu atawira phembero ineyi, thangwi Neemiya atawiriswa na mambo toera kuenda kamanga papswa mpanda wa Yerusalemu. (Lerini Neemiya 2:1-8.) Mwandimomwene, phembero yacigwagwa na ya muntima inakwanisa kuphedza kakamwe.
Beneficie-se tsa. 178 ndima 1
Kulonga Mwakukhonda Khunganyika Mwanyapantsi
Ninji pinafuna kukuphedzani munthu unango angakuphembani mwakukhonda dikhira toera mufokotoze pinakhulupira imwe? Towezerani citsandzo ca Neemiya. Iye acita phembero ya muntima mbadzati kutawira mbvundzo udacita Mambo Artaxerxe. (Nee. 2:4) Buluka penepo nyerezerani mwakucimbiza pinafuna imwe kulonga. Imwe munakwanisa kucita pinthu ipi toera kukuphedzani kucita pyenepi: (1) Sankhulani ntsonga ibodzi peno ziwiri zakuti munakwanisa kuzifokotoza (imwe munakwanisa kuphatisira ntsonga zinagumanika m’bukhu Raciocínios à Base das Escrituras). (2) Sankhulani malemba anafuna imwe kuphatisira pakufokotoza ntsonga zenezi. (3) Nyerezerani kuti munafokotoza tani mwacilemedzo toera munthu anakucitani mbvundzo akhale na cifuno cakubvesera. Buluka penepo tomani kulonga.
Mpfuma Zauzimu
Sentinela 15/2/86 tsa. 25
Ulambiri Wandimomwene Wapembera
Nkhabe, Neemiya akhacita kale phembero “masiku na masikati” thangwi ya pinthu pyakuipa pikhacitwa ku Yerusalemu. (1:4, 6) Pidakhala iye na mwai wakupanga Mambo Artaxerxe cifuno cace cakumanga papswa mpanda wa Yerusalemu, Neemiya acita pontho phembero maseze akhadacita kale kazinji kene. Yahova atawira phembero ya Neemiya, pontho mambo antawirisa toera kuenda kamanga papswa mpanda wa nzinda.
Tisapfundzanji?: Neemiya asaka citsogolero ca Yahova. Ifembo tingafuna kucita pisankhulo pyakunentsa, tisafunika ‘kupitiriza kucita phembero’ mbaticita pinthu mwakubverana na citsogolero ca Yahova.—Aroma 12:12.
SUMANA 31 YA JULHO– 6 YA AGOSTO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | NEEMIYA 3-4
“Kodi Imwe Musaphata Mabasa Anaoniwa Ninga Akupwazika?”
Sentinela 1/2/06 tsa. 10 ndima 1
Ntsonga Zikulu za Bukhu ya Neemiya
Nee. 3:5, 27. Ife nee tisafunika kunyerezera kuti ndife afunika kakamwe akuti nee tathema kucita mabasa anaoniwa ninga akupwazika anacitwa mu ulambiri wandimomwene, ninga pidacita “amuna a pidzo” a ku Tekoa. Mbwenye tisafunika kutowezera anthu anango a ku Tekoa adaperekeka toera kuphedzera basa yakumanga mpanda.
Ncenjezi 10.19 tsa. 23 ndima 11
Yahova Anakwanisa Kutipasa Luso Toera Kucita Pinafuna Iye!
11 Pidapita pyaka pizinji, ana acikazi a Salumi aphatisirwambo na Yahova toera kusasanyira mpanda wa Yerusalemu. (Neh. 2:20; 3:12) Maseze pai wawo akhali ntongi, ana acikazi a Salumi akhali dzololo toera kuphata basa ineyi yakunentsa na yakugopswa. (Neh. 4:15-18) Iwo akhali akusiyana na amuna akubvekera a ku Tekoa, akuti “nee acepeseka toera” kuphedzera basa! (Neh. 3:5) Nyerezerani kutsandzaya kudakhala na ana acikazi a Salumi pidaona iwo kuti basa yakusasanyira mpanda yamala ntsiku 52 basi! (Neh. 6:15) Mu ntsiku zathu, alongo akuperekeka asakomerwa na kuphedzera mabasa akupambulika ninga kumanga na kusasanyira papswa nyumba zinaphatisirwa toera kulambira Yahova. Maluso awo, kutsandzaya kwawo na kukhulupirika kwawo kusaaphedza toera kupembera m’basa ineyi.
Sentinela 1/8/04 tsa. 18 ndima 16
Towezerani n’Khaliro Wakucepeseka wa Kristu
16 Akristu onsene, ana na akulu asafunika kutowezera n’khaliro wakucepeseka wa Kristu. Mu mpingo musacitwa mabasa mazinji akusiyana-siyana. Natenepa lekani kukhonda mungaphembwa toera kucita mabasa anaoniwa ninga akupwazika. (1 Samweli 25:41; 2 Amambo 3:11) Anyakubala, phedzani ananu toera acite mwadidi mabasa anapaswa iwo, mwakukhonda tsalakana khala ndi pa Nyumba ya Umambo, pa mbuto inacitirwa misonkhano ya cisa peno ya gawo. Kodi iwo asakuonani mbamukacita mabasa anaoniwa ninga akupwazika? M’bale m’bodzi wakuti cincino asatumikira ku ofesi ikulu ya Mboni za Yahova, asakumbuka citsandzo ca anyakubalace. Iye alonga: “Njira ikhacita iwo basa yakucenesa Nyumba ya Umambo peno mbuto inacitirwa misonkhano ya gawo yandipfundzisa kuti iwo akhaona basa ineyi ninga yakufunika kakamwe. Iwo akhaperekeka toera kucita mabasa akuti akhaphedza abale na alongo mu mpingo, peno abale na alongo a pa dziko yonsene, mwakukhonda tsalakana khala mabasa anewa akhaoneka ninga akupwazika. Pyenepi pyandiphedza toera kutawira na ntima onsene mabasa onsene anapaswa ine pano pa Bheteli.”
Mpfuma Zauzimu
Sentinela 1/2/06 tsa. 9 ndima 1
Ntsonga Zikulu za Bukhu ya Neemiya
Nee. 4:17, 18—Munthu akhakwanisa tani kuphata basa yakumanga na nkono ubodzi? Kuna amuna akhathukula mitolo, pyenepi nee pikhali pyakunentsa. Iwo akhakwanisa kuikha ntolo pa nsolo peno paphewa, mbauphatira na nkono ubodzi, “nkono unango mbaphatira cida ca nkhondo.” Anyakumanga mpanda akuti akhafunika kuphata basa na manja mawiri ene “akhali na masupada ncunu mwawo mu ndzidzi ukhaphata iwo basa yakumanga.” Natenepa iwo akhali akukhunganyika toera kumenyana na anyamalwa awo angafika.
SUMANA 7-13 YA AGOSTO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | NEEMIYA 5-7
“Neemiya Akhafuna Kutumikira, Tayu Kutumikirwa”
Sentinela 1/11/02 tsa. 27 ndima 3
Anyakuphedzera Ulambiri Wandimomwene Akale na Acincino
Neemiya nee aphatisira basi ene ndzidzi wace na maluso ace. Iye aphatisirambo pinthu pyace pyakumanungo toera kuphedzera ulambiri wandimomwene. Iye aphatisira kobiri yace toera kuombola abale ace Ayuda akuti akhali mabitcu. Iye afiyarisi kobiri mbakhonda kuphemba toera anthu aibwezere na juru. Iye cipo ‘akhala ninga ntolo’ kuna Ayuda mukuaphemba toera ampase kobiri thangwi yakukhala ntongi, maseze akhali na ufulu wakucita pyenepi. M’mbuto mwace, iye atambira panyumba pace, pontho adyesa ‘anthu akukwana 150, pabodzi na anthu a madzindza anango adabwera kuna iwo.’ Ntsiku zonsene, iye akhapasa alendo ace “ng’ombe ibodzi imuna, mabira matanthatu adidi kakamwe na mbalame.” Kusiyapo pyenepi, pangapita ntsiku khumi iye akhaapasa “vinyu yakunjipa kakamwe ya ntundu onsene” yakuti akhaigula na kobiri yace.—Neemiya 5:8, 10, 14-18.
Ncenjezi 09.16 tsa. 7 ndima 16
“Lekani Kufewesa Manja Anu”
16 Na ciphedzo ca Yahova, Nehemiya na Ayuda awangisa manja awo. Iwo amalisa basa yakumanga mipanda ya Yerusalemu basi ene mu ntsiku 52! (Nehemiya 2:18; 6:15, 16) Nehemiya nee akhaonera basi mu ndzidzi ukhaphata basa anango. Iye aphedzera kumangwa papswa kwa mipanda ya Yerusalemu. (Nehemiya 5:16) Munjira ibodzi ene, akulu a mpingo azinji asatowezera citsandzo ca Nehemiya angaphedza basa yakumanga peno kucenesa na kusasanyira papswa Nyumba za Umambo. Abale anewa aufuni asawangisambo abale na alongo anathimbana na kudzudzumika kubulukira mu kuacedzera na kuphata basa pabodzi na iwo mu utumiki.—Lerini Izaiya 35:3, 4.
Sentinela 1/2/00 tsa. 32
Yahova Anakukumbukani Tani?
Kazinji kene Bhibhlya isapangiza kuti kuna Mulungu, fala yakuti ‘kukumbuka’ isabveka kucita pinthu pyadidi. Mwacitsandzo, pidadzala dziko yapantsi na madzi makulu mu ntsiku 150, ‘Mulungu akumbuka Nowa, pontho apepesa mphepo pa dziko yapantsi, madzi mbatoma kupwa.’ (Genesi 8:1) Mukupita kwa pyaka, Samisoni wakuti akhadapholwa maso, mbamangwa na Afilisti, aphembera: “Yahova, ndaphata miyendo, ndikumbukeni, pontho ndipaseni mphambvu ulendo uno basi.” Yahova akumbuka Samisoni mukupasa mphambvu ikulu toera akwanise kubwezera pyakuipa pidacitirwa iye na anyamalwa a Mulungu. (Atongi 16:28-30) Kuna Neemiya, Yahova apasa nkhombo kuwangisira kwace, ulambiri wandimomwene mbukhazikiswa pontho mu Yerusalemu.
Mpfuma Zauzimu
Sentinela 1/7/07 tsa. 30 ndima 15
“Pitirizani Kukunda Pinthu Pyakuipa Mukucita Pinthu Pyadidi”
15 Cacitatu, anyamalwa a Mulungu aphatisira Muizraeli akhacemerwa Semaya toera acitise Neemiya kuti akhonde bvera Mwambo wa Mulungu. Semaya apanga Neemiya kuti: “Tende tibverane toera tikaonane kunyumba ya Mulungu wandimomwene, nkati mwa templo, mbatifunga misuwo ya templo, thangwi iwo anabwera toera kukupha. Iwo anabwera namasiku toera kukupha.” Semaya apanga Neemiya kuti anyamalwa asafuna kumupha, natenepa akhafunika kubisala mu templo toera kupulumusa umaso wace. Mbwenye Neemiya nee akhali nyantsembe. Mbadabisala n’nyumba ya Mulungu, iye mbadadawa. Kodi iye asiya kubvera Mwambo wa Mulungu toera kupulumusa umaso wace? Neemiya alonga: “Kodi mamuna ninga ine asafunika kuthawa? Kodi mamuna ninga ine anakwanisa kupita mu templo mbakhala m’maso? Ine nkhabe kuenda kapitamo!” Thangwi yanji Neemiya nee agwa mu nsampha unoyu? Iye akhadziwa kuti maseze Semaya akhali wa dzindza ya Izraeli, “iye nee akhadatumwa na Mulungu.” Kusiyapo pyenepi, mprofeta wandimomwene nee mbadapasa munthu uphungu toera akhonde kubvera Mwambo wa Mulungu. Neemiya nee atawira kukungwa na anyamalwa ace. Mukupita kwa ndzidzi, Neemiya alemba: “Basa yakumanga mpanda yamaliswa pa ntsiku 25 ya mwezi wa Eluli. Basa ineyi yamala ntsiku 52.”—Neemiya 6:10-15; Numero 1:51; 18:7.
SUMANA 14-20 YA AGOSTO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | NEEMIYA 8-9
“Kutsandzaya Kunapereka Yahova Ndi Ciwangiso Canu”
Ncenjezi 1/10/13 tsa. 19 ndima 2
Mapfundziro Akubulukira Mu Phembero Yakukhunganyika Mwadidi
2 Nthanda yakugumanyikana idalongwa mu ndima yakutoma, Ayuda akhadamalisa kumanga malinga a Yerusalemu. (Neh. 6:15) Mbumba ya Mulungu yamalisa basa pakupita ntsiku 52, na apitiriza kutsalakana pifuno pyawo pyauzimu. Mbwenye pa ntsiku yakutoma ya nthanda ipswa ya Tishri, iwo agumanyikana pabodzi pa mbuto yapakweca toera kubvesera Esdhra pabodzi na Alevi mbakaleri mwakugaluza na kufokotoza mwambo wa Mulungu. (Cithundzithundzi 1) Mabanja onsene, kuphataniza ale onsene akuti ‘mbadakwanisa kubvesera’ akhali dzololo mbakabvesera ‘kutomera na macibese mpaka masikati.’ Ndi citsandzo cadidi kakamwe kwa ale anagumanika pa misonkhano mu Nyumba zadidi za Umambo! Natenepa, mu ndzidzi unoyu, kodi musaikha manyerezero anu ku pinthu pyakukhonda funika? Khala ndi tenepo, dingani kaciwiri citsandzo ca Aisraele akale akuti nee abvesera basi ene mbwenye aphatisira na ntima onsene pire pidabvesera iwo mbatoma kulira thangwi ya madawo awo, ninga dzindza yakubvera Mwambo wa Mulungu.—Neh. 8:1-9.
Sentinela 15/7/07 tsa. 22 ndima 9-10
‘Munapitiriza Kufamba Mwakubverana na Citsogolero ca Nzimu Wakucena?’
9 Fala yakuti kukomerwa isabveka kutsandzaya kukulu. Yahova ndi “Mulungu wakutsandzaya.” (1 Timoti 1:11; Masalmo 104:31) Yezu asakomerwa na kucita pinafuna Babace. (Masalmo 40:8; Ahebheri 10:7-9) Pontho “kutsandzaya kunapereka Yahova ndi ciwangiso” cathu.—Neemiya 8:10.
10 Kutsandzaya kunapereka Mulungu kusaticitisa kukhala akutsandzaya mu ndzidzi unacita ife cifuno cace, maseze tithimbane na nyatwa peno kutcingwa. Ife tiri akutsandzaya thangwi yakukhala na “cidziwiso ca Mulungu.” (Misangani 2:1-5) Ife tiri na uxamwali na Mulungu ndi thangwi yakundziwa mwadidi, pontho thangwi yakukhulupira iye na ntsembe yaciomboli ya Yezu. (1 Juwau 2:1, 2) Kucita khundu ya abale na alongo pa dziko yonsene ndi thangwi inango inaticitisa kukhala akutsandzaya. (Sofoniya 3:9; Ajeu 2:7) Kusiyapo pyenepi, cidikhiro cathu ca ntsogolo na mwai ukulu uli na ife wakumwaza mphangwa zadidi kusaticitisa kukhala akutsandzaya. (Mateu 6:9, 10; 24:14) Ife tiri akutsandzayambo thangwi ya cidikhiro ca kudzakhala na umaso wakukhonda mala. (Juwau 17:3) Nakuti tiri na cidikhiro ceneci cikulu, tisafunika kukhala ‘akutsandzaya kakamwe.’—Dheuteronomyo 16:15.
Mpfuma Zauzimu
Perspicaz vol. 1 tsa. 171 ndima 3
Ciaramaki
Pyaka pingasi pidabuluka Ayuda mu ubitcu ku Bhabhilonya, nyantsembe Esdhra aleri bukhu ya Mwambo kuna Ayuda adagumanyikana mu Yerusalemu, pontho Alevi azinji akhafokotozera anthu mwambo ukhalerwi. Lemba ya Neemiya 8:8 isalonga: “Iwo apitiriza kuleri bukhu mwakugaluza, Mwambo wa Mulungu wandimomwene, aufokotoza mwadidi mbabvekesa mabvekero awo; natenepa, iwo aphedza anthu toera kubvesesa mphangwa zikhaleri iwo.” Kufokotoza kweneku panango pikhabveka kulonga pontho mafala Acihebheri mu Ciaramaki, thangwi pisaoneka kuti Ayuda apfundza Ciaramaki mu ndzidzi ukhali iwo ku Bhabhilonya. Mwakukhonda penula, kufokotoza kweneku kwaphedza Ayuda toera abvesese mwadidi mphangwa zikhalerwi, maseze akhabvesesa Cihebheri.
SUMANA 21-27 YA AGOSTO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | NEEMIYA 10-11
“Iwo Asiya Pinthu Pizinji Thangwi ya Yahova”
Sentinela 15/10/98 tsa. 22 ndima 13
Pidacitika mu Yerusalemu Pisabverana na Dzina Ineyi
13 “Cibverano cakufunika kakamwe” cidalembwa mu ntsiku za Neemiya caphedza Atumiki a Mulungu toera kukhungayika ntsiku yakuzimulwa kwa mpanda wa Yerusalemu. Mbwenye pakhali na cinthu cinango cikhafunika kusasanyirwa. Nakuti ndzidzi unoyu nzinda wa Yerusalemu ukhali na mpanda ukulu kakamwe, pontho ukhali na misuwo mikulu 12, iwo ukhafunika kukhala na anthu azinji kakamwe. Maseze Aizraeli anango akhali mu nzinda unoyu, iwo “ukhali ukulu kakamwe, mbwenye ukhali na anthu akucepa.” (Neemiya 7:4) Toera kumalisa nkandzo unoyu, “mbumba yonsene yacita pidzindikiro toera kudziwa kuti ndi banja ipi mwa mabanja khumi, isafunika kuenda kakhala mu Yerusalemu.” Thangwi yakuphedzera kwa anthu masasanyiro anewa, mbumba yapereka takhuta kuna “ale onsene adaperekeka toera kuenda kakhala mu Yerusalemu.” (Neemiya 11:1, 2) Ceneci ndi citsandzo cadidi kakamwe kuna alambiri andimomwene lero akuti makhaliro awo asaatawirisa toera kuenda katumikira ku mbuto isafuna ciphedzo ca Akristu akukola mwauzimu!
Sentinela 15/2/86 tsa. 26
Ulambiri Wandimomwene Wapembera
Kusiya pinthu pyawo mbafuluka toera kuenda kakhala ku Yerusalemu mbapidakhala pyakunentsa kakamwe. Kusiyapo pyenepi, ale akakhala mu nzinda unoyu panango mbadathimbana na ngozwi zizinji. Na thangwi ineyi, anango akhaona kuti ale adaperekeka toera kuenda kakhala ku Yerusalemu akhafunika kusimbwa, pontho aphemba Yahova toera aapase nkhombo.
Ncenjezi 04.16 tsa. 8 ndima 15
Kukhulupirika Kusaticitisa Kukhala Akutawirika Kwa Mulungu
15 Pidaperekeka ife kwa Yahova, tapikira kuti mbatidacita cifuno cace na ntima onsene. Tikhadziwa kuti midzidzi inango pisanentsa kukhala maso mwakubverana na pikiro ineyi. Mphapo tisacitanji tingapaswa basa yakuti nee tisakomerwa nayo? Tingaperekeka toera kutumikira Yahova mbaticita mabasa akuti panango nee tisakomerwa nawo, tisapangiza kuti ndife akukhulupirika ku pikiro idacita ife. Panango pinanentsa kucita pyenepi, mbwenye nkhombo za Yahova ndzidzi onsene zisapiringana pyonsene. (Mal. 3:10) Mphapo ndiye tani pya mwana wa Yefite?
Mpfuma Zauzimu
Sentinela 1/2/06 tsa. 11 ndima 1
Ntsonga Zikulu za Bukhu ya Neemiya
Nee. 10:34—Thangwi yanji anthu akhafunika kupereka nkhuni? Kupereka nkhuni ninga muoni nee pikhalongwa mu Mwambo wa Mose. Mbwenye pyenepi pyadzakhala pyakufunika thangwi ya macinjo adaoneka mu Yerusalemu. Ndzidzi unoyu pakhafunika nkhuni zizinji kakamwe toera akwanise kupisa ntsembe pa guwa. Pontho pisaoneka kuti nee pakhali na Anitineu azinji toera kutumikira ninga mabitcu pa templo. Natenepa iwo acita pidzindikiro toera aoneke anthu akhafuna kupitiriza kupereka nkhuni.
SUMANA 28 YA AGOSTO– 3 YA SETEMBRO
MPFUMA ZA MAFALA A MULUNGU | NEEMIYA 12-13
“Khalani Wakukhulupirika Kuna Yahova Pakusankhula Axamwali”
Perspicaz vol. 1 tsa. 114 ndima 2
Aamoni
Pidabuluswa Tobhiya mu templo, mwambo wa Mulungu unagumanika pa Dheuteronomyo 23:3-6 unakhondesa kuti Aamoni na Amoabhe nee akhafunika kupita pakati pa alambiri a Mulungu, waleriwi mbuphatisirwa. (Nee. 13:1-3) Kukhondeswa kweneku kwalongwa mu pyaka 1000 nduli pyenepi mbapidzati kucitika, thangwi Aamoni na Amoabhe akhonda kuphedza Aizraeli mu ukhaenda iwo ku Dziko Yakupikirwa. Pyenepi pisabveka kuti Aamoni na Amoabhe nee akhafunika kucita khundu ya dzindza ya Izraeli mbakhala na miyai yonsene. Mbwenye nee pisabveka kuti Aamoni na Amoabhe nee mbadakhala pabodzi na Aizraeli mbatambirambo nkhombo zikhatambira atumiki a Mulungu. Ife tisadziwa pyenepi thangwi ya Zeleki wa dzindza ya Aamoni wakuti akhali m’bodzi wa anyankhondo a Dhavidhi na mbiri ya Rute wa ku Moabhe.—Rute 1:4, 16-18.
Sentinela 15/8/13 tsa. 4 ndima 5-6
Imwe Mwamala Kuceneswa
5 Lerini Neemiya 13:4-9. Ife tazungulirwa na anthu azinji anacita pyakuipa, na thangwi ineyi ndi pyakunentsa toera kupitiriza kukhala akucena. Onani citsandzo ca Eliyazibhe na Tobhiya. Eliyazibhe akhali nyantsembe wankulu, Tobhiya akhali wa dzindza ya Amoni, pontho panango akhali nkulu wa utongi wa Persya, mu Yudeya. Tobhiya na andzace akhatcinga Neemiya thangwi yakuwangisira kwace toera kumanga papswa mpanda wa Yerusalemu. (Nee. 2:10) Aamoni nee akhatawiriswa kupita mu templo. (Dheu. 23:3) Mphapo thangwi yanji Eliyazibhe atawirisa Tobhiya toera aphatisire sala ikulu ya mu templo?
6 Tobhiya akhali xamwali wa ponda ndipondembo wa Eliyazibhe. Tobhiya na mwanace Yeowanani akhadasemba akazi a ku Yuda, pontho Ayuda azinji akhalonga mwadidi thangwi ya Tobhiya. (Nee. 6:17-19) M’bodzi wa ndzukulu wa Eliyazibhe akhadasemba mwana wa Sambalate, ntongi wa ku Samariya, wakuti akhali m’bodzi wa axamwali a ponda ndipondembo a Tobhiya. (Nee. 13:28) Panango ndi thangwi ineyi idacitisa Nyantsembe Wankulu Eliyazibhe kutawira kunyengererwa na munthu wakuti nee akhalambira Yahova na nyakutcinga. Mbwenye Neemiya apangiza kukhulupirika kwace kuna Yahova mu kutaya kunja pinthu pyonsene pikhaphatisira Tobhiya mu sala ikulu ya templo.
Sentinela 15/3/96 tsa. 16 ndima 6
Tinapitiriza Tani Kukhala Akukhulupirika Tingayeserwa?
6 Tingakhala akukhulupirika kuna Yahova Mulungu, tinacalira kucita uxamwali na anyamalwa ace. Na thangwi ineyi nyakupfundza Tiyago alemba: “Imwe anyaupombo, kodi imwe nkhabe dziwa kuti kucita uxamwali na dziko pisabveka kukhala nyamalwa wa Mulungu? Natenepa, munthu anafuna kukhala xamwali wa dziko asakhala nyamalwa wa Mulungu.” (Tiyago 4:4) Ife tisafunika kukhala akukhulupirika ninga Mambo Dhavidhi adalonga kuti: “Yahova, kodi ine nee ndisaida ale anakuidani? Kodi ine nee ndisanyanyasirwa na ale anakusandukirani? Ine ndisaida kakamwe anthu anewa; kuna ine, iwo adzakhala anyamalwa andimomwene.” (Masalmo 139:21, 22) Ife nee tisafunika kucita uxamwali na anthu anacita madawo, thangwi ife tasiyana na iwo. Kukhulupirika kwathu kuna Mulungu kusafunika kutikulumiza toera tikhonde kucita uxamwali na anyamalwa a Yahova, mwakukhonda tsalakana khala tiri pabodzi na iwo peno mukuphatisira televizau.
Mpfuma Zauzimu
Perspicaz vol. 2 tsa. 431 ndima 11
Nyimbo
Kuimba kukhali kwakufunika kakamwe mu templo. Bhibhlya isalonga kazinji kene pyenepi, pontho isapangiza kuti “anyakuimba nee akhafunika kuphata mabasa anango” ninga pikhacita Alevi anango toera akwanise kucita mwadidi basa yawo. (1 Kro. 9:33) Pinapangiza kuti iwo akhali nsoka wakupambulika wa Alevi ndi thangwi yakuti iwo akhalongwa mu nsoka wakusiyana mwa ale adabuluka ku Bhabhilonya. (Esd. 2:40, 41) Ngakhale mambo Artaxerxe (Longímano) akhaatsalakanambo mwakupambulika, thangwi nee akhaalipisa misonkho. (Esd. 7:24) Mukupita kwa ndzidzi, mambo acita masasanyiro toera “anyakuimba apaswe pinthu mwakubverana na pikhafuna iwo ntsiku zonsene.” Maseze pisalongwa kuti ndi Artaxerxe adacita masasanyiro anewa, mbwenye pisaoneka kuti panango ndi Esdhra adacita pyenepi thangwi iye akhadapaswa cidzo na Artaxerxe. (Nee. 11:23; Esd. 7:18-26) Natenepa, pisabveka mwadidi kuti maseze anyakuimba onsene akhali Alevi, Bhibhlya isaalonga ninga nsoka wakupambulika kuti ndi “anyakuimba na Alevi.”—Nee. 7:1; 13:10.