Tere ti gbia anzere lani mingi!

NA AOÛT ngu 1936, Robert na George Nisbet ague na oto ti ala so haut-parleur ayeke na li ni na yâ ti yangbo ti gbia ti Swaziland (Royal Kraal). Ala zia bia nga na pekoni ala zia diskur ti Ita Joseph F. Rutherford. Tere ti Gbia Sobhuza Use anzere lani mingi. George atene: “Kamene asara e lani mingi ndali ti so gbia ni aye ti vo radio ni, akasete ni nga na haut-parleur so e yeke fa tënë ti Royaume na ni.”

Robert ahunda pardon na lo tene so aye ni so ayeke ti kango ni pëpe. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so aye ni so ayeke ti mbeni zo nde. Gbia ni aye ti hinga zo ni.

Robert atene: “Aye ni kue ayeke ti mbeni Gbia.” Gbia Sobhuza atene Gbia ni so ayeke zo wa? Robert atene: “A yeke Jésus Christ, Gbia ti Royaume ti Nzapa.”

Na mbeni lege so ane zo, Gbia Sobhuza atene: “Lo yeke tâ kota Gbia biani. Mbi ye pëpe ti mû mbeni ye ti lo.”

Robert atene: ‘Sarango ye ti Kota Mokonzi, Gbia Sobhuza adö bê ti mbi mingi. Lo tene Anglais pendere mingi, lo sara ye na baba pëpe, lo tene tâ tënë nga zo alingbi ti ga nduru na lo. Mbi na lo e duti na yâ ti bureau ti lo teti penze ngbonga 45, na ngoi so George ayeke zia bia na gigi.’

Robert akiri atene: ‘Gi na yâ ti lango ni so, e gue e bâ mbeni lycée, kâ la e wara aye ti nzoni so ahon atanga ni kue. E fa tënë na wayinda ni na lo yeke lani nduru ti mä e. Na ngoi so e fa agbakuru ti e na e hunda ti zia ni ti tene azo ti ekole ni kue amä ni, tere ti lo anzere mingi na lo hunda na a-élève nduru na ngbangbo oko ti duti na ndo ti pere ti mä ni. A tene na e so na yâ ti lycée ni a yeke fa na amolenge-koli Anglais, arithmétique, kua ti yaka, kua ti lekengo da, kua ti jardin nga na kua ti menuisier. Ti amolenge-wali, a yeke fa na ala kua ti infirmier, kua ti yâ ti da nga na ambeni nzoni kua. Âta ti Kota Mokonzi so ti wali la azia ekole ni na sese.’a

Ngbene ye na tongo nda ti ngu 1933, Gbia Sobhuza ayeke lani na ngia ti mä apionnier so aga ti bâ yangbo ti gbia. Mbeni lâ, lo bungbi même aturugu 100 so ayeke bata lo ti mä akasete so asara tene ti Royaume. Lo sara abonnement ti wara apériodique nga lo mû ambeti so e mû na lo. A ninga pëpe Gbia ni ayeke na gbâ ti ambeti ti e! Lo bata nga ni nzoni atâa so ngorogbia ti Grande-Bretagne akanga lege na ambeti ti e na ngoi ti Use Bira so Amû Sese Kue.

Gbia Sobhuza Use angbâ lani ti yamba aTémoin na yangbo ti gbia na Lobamba, lo iri même akota zo ti eglize ti ga ti mä adiskur so aTémoin ayeke mû. Na ngoi so Helvie Mashazi, mbeni Témoin ti ndo ni, ayeke sara lisoro na ndo ti Matthieu chapitre 23, mbeni groupe ti akota zo ti eglize asara ngonzo nga ala gi ti gbu lo na ngangu ti tene lo duti. Me Gbia ni ake, lo hunda na Ita Mashazi ti ngbâ ti sara lisoro ni. Gbia atene nga na azo so aga ti sû na mbeti aversê kue so ita ni afa na ngoi ti diskur ni.

Na mbeni ngoi nde, na pekoni so akota zo ti eglize osio amä diskur so mbeni pionnier asara, ala tene: “E yeke akota zo ti eglize mbeni pëpe me e yeke aTémoin ti Jéhovah fadeso.” Na pekoni ala hunda pionnier ni wala lo yeke na mara ti mbeti so Kota Mokonzi ayeke na ni so.

Ti londo na angu so aga na peko ti ngu 1930 juska na kuâ ti lo na ngu 1982, Kota Mokonzi so ane aTémoin ti Jéhovah mingi nga tongana azo aye ti sara ye ti ngangu na ala ndali ti so ala sara ye pëpe alingbi na ambeni sarango ye ti akotara ti azo ti Swaziland, lo zia lege na ala pëpe. Tongaso, aTémoin ayeke lani na nzoni raison ti kiri singila mingi na lo, nga kuâ ti lo amû vundu mingi na ala.

Na tongo nda ti ngu 2013, wungo ti awafango tënë ti Royaume na Swaziland ahon 3 000. Teti so wungo ti azo ti kodoro ni kue ayeke kutu oko na ndo ni, wafango tënë oko oko alingbi ti fa tënë na azo 384. Acongrégation ayeke 90, wungo ti apionnier ahon 260 nga azo 7 496 la ague na mémorial na ngu 2012. Biani, aye mingi afa so kua ti fango tënë ayeke gue ande na li mingi na yâ ti angu so ayeke ga. Aita azia nzoni gere ti kua ti fango tënë na sese na ngoi ti avizite so ala sara ândö na Swaziland na yâ ti angu so aga na peko ti ngu 1930.​—Sango na ndo ti mbaï ti bungbi ti e so alondo na Afrika ti Mbongo.