Chapitre Oku
Jéhovah Abi Kamela na Lê ti Azo ti Baba
1, 2. Ngbanga ti nyen tokua ti prophétie ti Isaïe na aJuif ti ngoi ti lo ayeke kota ye teti e?
TETI so bê ti lo aso mingi ngbanga ti dutingo ti Jérusalem na Juda, prophète Isaïe aba ndo fadeso na mbage ti Jéhovah Nzapa na lo tene: “Mo zia azo ti Mo, da ti Jacob.” (Esaïe 2:6a) Ngbanga ti nyen Nzapa ake mara so lo mveni asoro tongana ye so ‘azia nde teti Lo mveni’?—Deutéronome 14:2.
2 Lege so Isaïe afâ na ngbanga na ndo aJuif ti ngoi ti lo ayeke kota ye mingi teti e. Ngbanga ti nyen? Teti so dutingo ti Chrétienté laso akpa mingi ti mara ti Isaïe, legeoko na ngbanga so Jéhovah afâ. Na dengingo mê na tene ti Isaïe, fade e yeke hinga polele ye so Nzapa ake na fade a yeke mu maboko na e ti ke asalango ye so lo yeda na ni pepe. Tongaso, zia e gi hio ti ba tene ti prophétie ti Jéhovah so a sû na Esaïe 2:6–4:1.
Ala Zuku na Baba
3. Sioni wa ti mara ti lo Isaïe afa na gigi?
3 Isaïe afa na gigi sioni ti mara ti lo tongaso: “Ala si na ye so alondo na Tö, na ala sala ye ti magie tongana aPhilistin, na ala si singo na amolenge ti awande.” (Isaïe 2:6b, NW) Ndulu na ngu 800 kozoni, Jéhovah amu yanga na mara so lo soro ni: “I sala si tele ti i aga sioni na mbeni ye tongaso pepe; teti na lege ti ye so kue amara aga sioni, so Mbi tomba ala na gigi na gbele i.” (Lévitique 18:24) Jéhovah apusu la ni Balaam ti tene na ndo azo so lo sala si azia ala nde teti lo mveni: “Na li ti hoto ti tênë, mbi ba lo, na li ti akete hoto, mbi ba lo; ala yeke azo so aduti ti ala nde, na a diko ala na popo ti amara pepe.” (Nombre 23:9, 12) Ye oko, na ngoi ti Isaïe, ala so Jéhovah asoro amu peko ti asioni salango ye ti amara so angoro ala na ala “si na ye so alondo na Tö.” Ahon ti duti na mabe na Jéhovah nga na tene ti lo, ala yeke “sala ye ti magie tongana aPhilistin.” Ala duti nde pepe na amara, tongaso sese ni ‘asi singo na amolenge ti awande,’ biani, awande so alï na asalango ye so ake Nzapa na popo ti awakua ti Jéhovah.
4. Ahon ti pusu ala ti kiri singila na Jéhovah, ye nyen mosoro na ngangu ti aturugu asala na ndo ti aJuif?
4 Isaïe asala tene ti maïngo ti mosoro na ti ngangu ti aturugu ti Juda na gbe ti Gbia Ouzziya, lo tene: “Sese ti ala asi singo na argent na lor, zo alingbi diko mosoro ti ala pepe; sese ti ala asi singo na ambarata nga, na zo alingbi diko apuse ti mbarata ti ala pepe.” (Esaïe 2:7) A-Juif akiri singila na Jéhovah teti mosoro so nga teti ngangu ti aturugu ti ala? (2 Chronique 26:1, 6-15) Oko pepe! Nde na so, ala zia beku ti ala na yâ ti mosoro so na ala vi peko ti ala na Lingu ni, Jéhovah Nzapa. Ye nyen asi na pekoni? “Kodoro ti ala asi singo na anzapa so ayeke senge ye. Ala zuku na gbe ti kusala ti maboko ti zo, na gbe ti ye so ali ti maboko ti zo asala. Na zo ti sese azuku, na zo aga kete, na mo lingbi oko pepe ti mu pardon na ala.” (Isaïe 2:8, 9, NW) Ala vi peko ti ala na Nzapa ti fini ti zuku na gbele ayanda so ayeke na fini pepe.
5. Ngbanga ti nyen ti kuku na gbele ayanda ayeke pepe fä ti tâ be-ti-molenge?
5 Zo alingbi ti zuku tongana fä ti tâ be-ti-molenge. Me a yeke ye ti buba ti sala ni na gbele aye so ayeke na fini pepe; ye so asala si wavorongo ni “aga kete,” aglisa nengo ti lo. Tongana nyen Jéhovah alingbi ti mu pardon na mara ti siokpari tongaso? Fade amara ti wavorongo yanda tongaso ayeke sala nyen tongana Jéhovah ahunda tene na ala?
‘Fade A Sala si Lê ti Fandara Aga Kete’
6, 7. (a) Ye nyen asi na azo ti baba na lâ ti ngbanga ti Jéhovah? (b) Na ndo nyen nga na ndo zo wa Jéhovah atuku ngonzo ti lo, na ngbanga ti nyen?
6 Isaïe angbâ ti tene: “Mo lï na yâ tênë, mo honde tele ti mo na yâ pupu-sese ti kpe ye ti mbito mingi ti L’Eternel, na ti kpe gloire ti kota ndo ti Lo.” (Esaïe 2:10) Ye oko, mbeni tênë oko ayeke lingbi ande pepe ti bata awavorongo anzapa ti wataka, mbeni ye ti batango ndo ayeke lingbi ande pepe ti honde ala na lê ti Jéhovah, Lo ti Ngangu Ahon Kue. Tongana lo ga ande ti fâ ngbanga ti lo, “fade a sala si zo so ayeke na lê ti fandara aga kete, na azo ti kpengba-li azuku, na fade a yä gi iri ti L’Eternel oko na lâ ni kâ.”—Esaïe 2:11.
7 “Lâ ti L’Eternel Ti Sabaoth [“Jéhovah ti aturugu,” NW]” ayeke ga ndulu. Na ngoi ni so, fade Nzapa ayeke fa ngonzo ti lo na gigi “na ndo keke ti cèdre ti Liban kue so ayo, a yo na nduzu mingi, na keke ti chêne ti Basan kue. . . . na ndo akota hoto kue, na ahoto kue so ayo na nduzu, a yeke ga na ndo tour kue so ayo na nduzu, na gbagba ti bira kue, a yeke ga na ndo bateau ti Tarsis kue, na ye [“amangboko,” NW] kue so awakode asala.” (Esaïe 2:12-16) Biani, na lâ ti ngonzo ti lo, Jéhovah ayeke ba lege ti abungbi kue so zo aleke tongana fä ti baba ti lo, na lo yeke ba nga lege ti azo kue so ake Nzapa. Tongaso, “fade a sala si zo ti fandara aga kete, na azo ti kpengba-li azuku, na fade a yä gi iri ti L’Eternel oko na lâ ni kâ.”—Esaïe 2:17.
8. Tongana nyen lâ ti ngbanga so asala tene ni kozo aga na ndo Jérusalem na ngu 607 K.N.E.?
8 Lâ ti fango ngbanga so asala tene ni asi na ndo aJuif na ngu 607 K.N.E. tongana Neboukadnetsar, Gbia ti Babylone, afuti Jérusalem. Azo ni aba gbata ti ala so ala ye ni mingi agbi na wâ, anene da ni so abuba, kota gbagba ti lo so akungbi. Temple ti Jéhovah ayeke fadeso gi mbeni gbâ ti ye so abuba. Amosoro ti ala wala apuse ti mbarata ti ala ayeke ye oko pepe na ‘lâ ti Jéhovah ti Aturugu.’ Ka ti ayanda ti ala? Ye asi na ala gi tongana ti so Esaïe afa tene ni kozo: “Fade anzapa so ayeke ye senge ayeke glisa biani.” (Isaïe 2:18, NW) A gue na aJuif, (nga na amokonzi na azo ti ngangu) na ngba na Babylone. Jérusalem aduti yangbato teti ngu 70.
9. Na lege wa dutingo ti Chrétienté akpa ti Jérusalem na ti Juda na ngoi ti Isaïe?
9 Dutingo ti Chrétienté akpa mingi ti Jérusalem na ti Juda na ngoi ti Isaïe! Biani Chrétienté alë akpengba songo na amara ti sese so. Lo mu maboko na wâ na Bendo ti Gigi, na lo sala si da ti lo asi singo na ayanda nga na asalango ye so ague nde na Mbeti ti Nzapa. Azo ti lo andoye mosoro na ala zia bê ti ala na yâ ngangu ti aturugu. Na ala tene pepe so amokonzi ti lege ti vorongo ti ala alingbi na kota yango-iri? Ala mu pepe na amokonzi so akota iri na gonda? Biani, fade baba ti Chrétienté ayeke ga ye senge. Me lawa?
‘Lâ ti Jéhovah’ Aga Ndulu Mingi
10. “Lâ ti Jéhovah” wa abazengele Paul na Pierre asala tene ni?
10 Mbeti ti Nzapa afa tene ti mbeni ‘lâ ti Jéhovah’ so ayeke sala ande ye mingi ahon lâ ti fango ngbanga so asi na ndo Jérusalem na Juda ti giriri. Na gbe ti yingo ti Nzapa, bazengele Paul atingbi ‘lâ ti Jéhovah’ so ayeke ga na singo ti Gbia Jésus Christ so azia lo na ndo mbata. (2 aThessalonicien 2:1, 2) Pierre azia mbeni kamba na popo ti lâ ni so na lekengo gere ti ‘ayayu ti fini na sese ti fini so mbilimbili ayeke duti na yâ ni.’ (2 Pierre 3:10-13) A yeke lâ ni so fade Jéhovah ayeke fâ ngbanga ti lo na ndo bungbi kue ti aye ti sioni ti sese, nga na ndo ti Chrétienté.
11. (a) Zo wa “alingbi” ti luti na “lâ ti Jéhovah” so ayeke ga? (b) Tongana nyen e lingbi ti sala si Jéhovah aga ndo ti bata tele ti e?
11 Prophète Yoël atene: “Aï, teti lâ ni! teti lâ ti L’Eternel ayeke ndulu, fade lâ ni aga tongana ye ti futi so alondo na Lo Ti Ngangu Ahon Kue!” Teti so “lâ” ni so aga ndulu mingi, a lingbi pepe azo kue abi bê ti ala na ndo batango tele ti ala na ngoi ti ngangu so? Yoël ahunda: “Zo nyen alingbi na lâ ni?” Lo kiri tene: “[“Jéhovah,” NW] ayeke Ndo Ti Bata Tele teti azo ti Lo.” (Joël 1:15; 2:11; 3:16) Jéhovah Nzapa ayeke duti ande ndo ti bata tele teti azo ti fandara, ala so azia bê ti ala na yâ mosoro, na yâ ti ngangu ti aturugu, nga na anzapa so zo aleke ni? Biani, a lingbi ti duti tongaso pepe, teti Nzapa azia la ni même ala so lo soro ala ngbanga ti so ala sala ye tongaso. Ni la, a yeke kota ye ti tene awakua ti Jéhovah kue ‘agi mbilimbili, agi tâ be-ti-molenge,’ na ala gbu li nzoni na ndo so lege ti vorongo ti lo ayeke dä na yâ fini ti ala!—Sophonie 2:2, 3.
“Na Akolofia Nga na Anyama ti Ngia”
12, 13. Ngbanga ti nyen a yeke na lege ni ti tene awavorongo yanda abi anzapa ti ala “na akolofia nga na anyama ti ngia” na lâ ti Jéhovah?
12 Tongana nyen awavorongo yanda ayeke ba ande ni na ngoi ti kota lâ ti Jéhovah? Isaïe akiri tene: “Fade azo alï na yâ gamba ti tênë, na ala lï na yâ dû ti sese ti kpe ye ti mbito mingi ti L’Eternel, na ti kpe gloire ti kota ndo ti Lo, tongana Lo londo ti sala ye ti mungo mbito mingi na sese. Na lâ ni kâ, fade zo abi anzapa ti lo ti argent so ayeke ye senge, na anzapa ti lo ti lor so ayeke na ngele oko pepe . . . na akolofia nga na anyama ti ngia; fade ala lï na yâ gamba ti tênë, na ala lï na ndo so tênë a suru ti kpe ye ti mbito ti L’Eternel, na ti kpe gloire ti kota ndo ti Lo, tongana Lo londo ti sala ye ti mungo mbito mingi na sese. I zia bê ti i na zo pepe, lo so mbö ti lo ayeke na duhon ti lo, teti lo lingbi na nyen?”—Isaïe 2:19, 21, 22, (2:20, NW).
13 Akolofia ayeke lango na yâ ti adû so age na sese, na anyama ti ngia ayeke lango na yâ ti agamba so avuko so zo ayeke dä pepe. Na mbage, na ando so anyama ti ngia mingi aduti dä, fion ti ala afü sioni na puru ti ala ayeke bungbi na ndo ti tele. So mbeni pendere ndo ti tene a bi ayanda dä. Mbeni ndo so avuko na a yeke nzoni pepe ayeke ye kue so alingbi na ala. Âdu ti azo, fade ala gi ti bata tele ti ala na yâ ti agamba nga na adû ti tênë na lâ ti fango ngbanga ti Jéhovah. Nda ti ayanda na awavorongo ala ayeke duti ande oko. Prophétie ti Isaïe atene la ni tâ tene: ayanda so ayeke na fini pepe asö pepe awavorongo ala wala Jérusalem na tïtî Neboukadnetsar na ngu 607 K.N.E.
14. Fade azo so ayeke na yingo ti sese ayeke sala ande nyen na ngoi ti lâ ti ngbanga ti Jéhovah so aga ndulu ti tï na ndo bungbi ti alege ti vorongo ti wataka ti sese kue?
14 Fade azo ayeke sala nyen na lâ ti fango ngbanga ti Jéhovah so aga ndulu, tongana fango ngbanga ti Nzapa atï ande na ndo Chrétienté nga na ndo ambeni mbage ti bungbi ti alege ti vorongo ti wataka ti sese kue? Na bango aye so ayeke buba na ndo sese kue, mingi ti azo ayeke ba ande biani so ayanda ti ala ayeke ye oko pepe. Ala yeke gi ande peut-être ti honde na ti bata tele, pepe na lege ti ayanda ti ala, me na yâ ti abungbi ti sese, na tapande Bendo ti Gigi, ‘ben gba nyama ti ngonda’ ti Apocalypse chapitre 17. A yeke “anza bale oko” ti nyama ti ngonda ti fä so si ayeke futi ande Babylone ti Kota, bungbi ti alege ti vorongo ti wataka ti sese kue, so Chrétienté ayeke mbeni kota mbage ni.—Apocalypse 17:3, 8-12, 16, 17.
15. Tongana nyen a yeke “yä gi iri” ti Jéhovah oko na lâ ti ngbanga ti lo?
15 Bubango na gbingo Babylone ti Kota ayeke duti ande biani kusala ti anza bale oko ti fä, me ti tâ tene ni, akusala so ayeke lingbi ande na fango ngbanga ti Jéhovah. Apocalypse 18:8 atene na ndo ti Babylone ti Kota: “Tongaso na lâ oko fade sioye ti lo asi: kui, na vundu, na boma, na fade a zö lo na wâ; teti Seigneur Nzapa so afâ ngbanga na li ti lo ayeke ngangu.” Tongaso, a yeke na Jéhovah Nzapa, Lo ti Ngangu Ahon Kue, si amu gonda ti zingo azo na gbe ti komandema ti lege ti vorongo ti wataka. Tongana ti so Isaïe atene, ‘fade a yä gi iri ti Jéhovah oko na lâ ni kâ. Teti lâ ni ayeke ti Jéhovah ti aturugu.’—Esaïe 2:11b, 12a.
‘Amokonzi Asala si I Gue Kirikiri’
16. (a) ‘Ye so abata na amu ngangu na’ mbeni bungbi ti azo ayeke nyen? (b) Asana wa mara ti Isaïe ayeke wara ande tongana alungula ‘ye so abata na amu ngangu na’ azo ti lo?
16 Ti tene dutingo ti azo na yâ ti kodoro atambela na lege ni, a lingbi lo duti na “ye so abata zo na amu ngangu na lo,” so ti tene aye so alingbi tongana kobe na ngu, me, mbilimbili, amokonzi so alingbi ti zia bê na ndo ala ti fa lege na mara ni na ti bata nzoni tambelango ti aye. Ye oko, Isaïe atene na ndo Israël ti giriri: “Ba, Seigneur L’Eternel Ti Sabaoth [“Jéhovah ti aturugu,” NW] alungula na yâ Jérusalem na Juda ye so abata zo na amu ngangu na lo, na ye kue so abata zo na kobe na ngu. Lo lungula walombe na zo ti bira, wafango ngbanga na prophète, wagingo bendo na ancien, capitaine ti azo bale oku, zo so azo ayä iri ti lo, wawango, wakode ti mayele, na wadeli.” (Esaïe 3:1-3) Fade asenge molenge-koli ayeke g a amokonzi na ala yeke komande ti bê ti ala. Amokonzi ayeke sala ande gi ngangu na mara ni pepe, me nga “fade azo oko oko kue asala ngangu na popo ti ala . . . Fade ala londo, molenge na tele ti mbakoro, na zo senge na tele ti zo so a lingbi yä iri ti lo.” (Isaïe 3:4, 5, NW) Amolenge ‘alondo’ na tele ti akota zo ti ala, ala yekia ala oko pepe. Dutingo na fini ayeke kiri ande na peko mingi na tongaso fade mbeni zo atene na mba ti lo so ahinga ti komande pepe: “Mo yeke na bongo, mo ga zo ti komande e, fade e zia ye so, so afuti awe, na tïtî mo.” (Esaïe 3:6) Me fade ala so atisa ala tongaso ayeke ke; ala fa so ala yeke na ngangu pepe ti sava kodoro ni so ayeke na kpale, wala ala yeke pepe na mosoro so alingbi ti yö na mara ti kungba tongaso. Fade ala tene: “Mbi ye ti ga zo ti kanga kä ti mbeni zo pepe, teti kobe wala bongo ayeke na da ti mbi pepe. A lingbi i zia mbi zo ti komande azo ni pepe.”—Esaïe 3:7.
17. (a) Na lege wa siokpari ti Jérusalem na ti Juda ayeke la ni tongana “ti Sodome”? (b) Isaïe azia tene ti sioni dutingo ti mara ti lo so na li ti zo wa?
17 Isaïe angbâ ti tene: “Teti a futi Jérusalem, na Juda atï awe; teti menga ti ala na kusala ti ala ake L’Eternel, na ala sala ye ti vundu na lê ti gloire ti Lo. Lê ti ala asala témoin na tele ti ala; ala sala si azo aba siokpari ti ala legeoko tongana azo ti Sodome asala, ala honde siokpari so pepe. Vundu aga na âme ti ala! teti ala sala sioni na tele ti ala mveni.” (Esaïe 3:8, 9) Awakua ti tâ Nzapa asala kpengba-li na tele ti lo na lege ti tene nga na kusala. Lê ti ala ayeke na kamela oko pepe, a fa kengo sioni oko pepe; gi ye so oko afa na gigi asiokpari ti ala, asiokpari so ayeke sioni tongana ti Sodome. Atä ala te mbele na Jéhovah Nzapa, fade lo gbian akpengba-ndia ti lo pepe teti ala. “I tene na zo ti mbilimbili, fade lo duti nzoni; teti fade ala te lengo ti kusala ti ala. Vundu aga na zo ti sioni! fade lo duti nzoni pepe; teti ye so maboko ti lo asala, fade a sala ye ni so na lo. Tene ti azo ti Mbi, amolenge ayeke azo so asala ngangu na ala, na awali akomande ala. O azo ti Mbi, azo so afa lege na i, ala sala si i gue kirikiri, ala futi lege so i tambela dä.”—Esaïe 3:10-12.
18. (a) Ngbanga wa Jéhovah afa na ndo a-ancien na amokonzi ti ngoi ti Isaïe? (b) Ye wa e manda na lege ti fango ngbanga ti Jéhovah na tele ti a-ancien na amokonzi?
18 Jéhovah ‘aluti ti fâ ngbanga’ na ‘ato nda ti fâ ngbanga’ na ndo ti a-ancien na amokonzi ti Juda: “A yeke i mveni si a zö yaka ti vigne. Ye so anzi na tïtî awanzinga ayeke na yâ da ti i. Teti nyen i doro azo ti mbi, na i neka tâ lê ti awanzinga?” (Isaïe 3:13-15, NW) Ahon ti sala kusala teti nzoni ti mara ni, amokonzi ayeke sala ye ti handa. Ala sala ye ahon ndo ni na ngangu ti ala na warango mosoro teti ala mveni na lege ti awanzinga nga na azo ti mawa. Me a lingbi amokonzi so akiri tene na Jéhovah ti aturugu na ndo ngangu so ala sala na azo ti mawa. So tâ gbotongo mê teti ala so ayeke na akungba laso! A lingbi ala bata lakue si ala sala ye ahon ndo ni pepe na ngangu ti ala.
19. Tene ayeke na li ti Chrétienté teti lo sala sioni na ngangu na zo wa?
19 Chrétienté, na mbilimbili bungbi ti amokonzi ti lo nga na ala so amu li ni, agbu na lege ti nzi mingi ti amosoro ti asenge zo, so lo sala ngangu na ala na lo ngbâ lakue ti sala tongaso. Na ndo ni, lo yeke pika, lo yeke sala ngangu, lo yeke sala sana na mara ti Nzapa, na lo bi zonga mingi na ndo iri ti Jéhovah. Na ngoi so alingbi, fade Jéhovah ayeke zia pepe ti fâ ngbanga na ndo lo.
“Na Place ti Pendere, Ndoro-ka Ayeke”
20. Ngbanga ti nyen Jéhovah azia tene na li ti “amolenge-wali ti Sion”?
20 Na pekoni so lo fâ ngbanga na ndo aye ti sioni so amokonzi asala, Jéhovah atï na ndo awali ti Sion, wala Jérusalem. Peut-être ngbanga ti so a yeke fini kode ti sala pendere, “amolenge-wali ti Sion” ayü ‘achaîne ti kutugere,’ so ti tene achaîne so akanga ni na gere ti ala, na a yeke toto pendere. Tongaso, na bingo gere ti ala na kode nga na tambelango ‘na fandara,’ a ba awali ni tongana azo so ayeke na kota ndo nga tongana atâ wali. Me ye ti sioni ni ayeke na ndo wa? Sioni ni ayeke na yâ bango ndo ti awali so. Jéhovah atene: “Amolenge-wali ti Sion ayeke na be-kota, ala tambela na yongoro go, na ala ba ndo na lê ti handa.” (Esaïe 3:16) Mara ti fandara tongaso alingbi ti tene ase ni.
21. Tongana nyen fango ngbanga ti Jéhovah na ndo Jérusalem asala ye na ndo awali Juif?
21 A yeke nda ni la si, tongana fango ngbanga ti Jéhovah aga ande na ndo kodoro ni, azo ti fandara so, “amolenge-wali ti Sion,” ayeke glisa ye kue, juska na pendere so ala sala baba ni mingi. Jéhovah atene biani na lege ti prophétie: “Fade Jéhovah apika beli ti amolenge-wali ti Sion si a ga kä, na fade Jéhovah lo mveni asala si ndole ti ala angbâ senge. Na lâ ni kâ, fade Seigneur alungula pendere mbasa ti gere, ye ti pendere ti li, na ye ti pendere ti go; ye ti mê, ye ti maboko, na voile; diadème, chaîne ti kutugere, kamba ti pendere, boîte ti yombo [peut-être ata ti yombo] na nza [wala, awaraga], abage ti maboko na abage ti hon; bongo ti fête, kota bongo, bongo ti ndogo, na bozo; tatara ti maboko, lin ti nzoni, turban, na kota voile.” (Isaïe 3:17-23, NW; ba kete tene na gbe ni.) So tâ sioni ye so aga nde!
22. Na ndo ye ti pendere ti ala, awali ti Jérusalem aglisa nga nyen?
22 Tene ti prophétie ni angbâ ti gue na li ni tongaso: “Fade ye asi tongaso, na place ti yombo, fungo ye ayeke; na place ti ceinture, kamba senge ayeke; na place ti kuali ti nzoni, li so amboko ayeke; na place ti bongo ti pendere, ala yü bongo ti mua; na place ti pendere, ndoro-ka ayeke.” (Esaïe 3:24) Na ngu 607 K.N.E., awali ti Jérusalem so ayeke na fandara alondo na dutingo na mosoro atï na yâ nzinga. Ala glisa liberté ti ala na ala wara mbeni “ndoro-ka” tongana fä ti dutingo ti ala ti ngba.
“Fade . . . A Hunzi Ye ti Lo Kue”
23. Jéhovah atene nyen na ndo Jérusalem?
23 Tongana lo yeke sala tene fadeso na gbata ti Jérusalem, Jéhovah atene: “Fade azo ti mo atï na lege ti épée, na awalombe ti mo atï na yâ bira. Fade yanga ti kodoro ti lo atoto na atoto kuâ; a hunzi ye ti lo kue, na lo duti na sese.” (Esaïe 3:25, 26) Fade a yeke fâ na bira akoli ti Jérusalem, même akoli ngangu ti lo. Fade a dë gbata ti lo na sese. Teti ‘ayanga ti kodoro ti lo,’ a yeke duti ande ngoi ti ‘toto na ti toto kuâ.’ Fade “a hunzi ye” ti Jérusalem kue na lo ga yangbato.
24. Aye ti sioni wa glisango akoli so afâ ala na lege ti épée aga na ni teti awali ti Jérusalem?
24 Glisango akoli so afâ ala na épée ayeke ga ande na aye ti sioni mingi teti awali ti Jérusalem. Isaïe ako nda ti mbage so ti buku ti lo ti prophétie na tenengo: “Na lâ ni kâ, fade awali mbasambala agbu koli oko, na ala tene, Fade e te kobe ti e mveni, na e yü bongo ti e mveni, gi ye oko, mo di iri ti mo na ndo e; mo lungula ye ti zonga ti e.” (Esaïe 4:1) Teti akoli ti mungo ni ayeke duti ande mingi pepe, tongaso awali mingi ayeke mu peko ti koli oko ti tene adi iri ti lo na ndo ala, so ti tene, azo kue ahinga ala tongana awali ti lo; na salango tongaso ala kpe kamela ti duti na koli pepe. Ndia ti Moïse ahunda giriri ti tene koli amu na wali ti lo bongo na kobe. (Exode 21:10) Ye oko, awali so ayeke ndulu ti ‘te kobe ti ala mveni, na ti yü bongo ti ala mveni,’ so ti tene ti zi koli ni na gbe ti akungba so Ndia ahunda na lo. So tâ sioni ngoi teti “amolenge-wali ti Sion” so kozoni asi singo na fandara!
25. Ye nyen ayeke ku azo ti baba?
25 Jéhovah abi kamela na lê ti azo ti baba. Na ngu 607 K.N.E., lo sala biani si fandara ti mara so lo soro “aga kete” na lo kiri “kpengba-li” ti lo na gbe ni. Zia atâ Chrétien aglisa lâ oko pepe so “Nzapa ake azo ti kpengba-li, me Lo mu grâce na azo so ayeke na tâ be-ti-molenge.”—Jacques 4:6.
[Foto na lembeti 50]
Atä ayanda, wala mosoro, wala ngangu ti aturugu asö pepe Jérusalem na lâ ti fango ngbanga ti Jéhovah
[Foto na lembeti 55]
Na “lâ ti Jéhovah,” fade a futi bungbi ti alege ti vorongo ti wataka ti sese kue