Bata si “Beku ti Salut” ti Mo Angbâ ti Za!
“E yü beku ti salut tongana casque.”—1 ATHESSALONICIEN 5:8, NW.
1. Tongana nyen “beku ti salut” ayeke mu maboko ti gbu ngangu?
BEKU ti sö kuâ alingbi ti mu maboko na mbeni zo ti gbu ngangu atä na yâ ti adutingo so akpengba mingi ahon. Mbeni zo so angbâ ti sua na lê ti ngu na ndo mbeni radeau na peko ti so mangboko alinda ngu alingbi ti gbu ngangu a ninga mingi ahon tongana lo hinga so a yeke ga ti mu maboko na lo. Legeoko nga, teti angu saki mingi, beku ti “salut ti Jéhovah” amu ngangu na akoli na awali ti mabe na angoi ti wusuwusu, na beku so ague na ala lâ oko pepe na bê so anze. (Exode 14:13; Psaume 3:9 [3:8, NW]; aRomain 5:5; 9:33) Bazengele Paul ahaka “beku ti salut” na “casque” ti aye ti bira ti Chrétien na lege ti yingo. (1 aThessalonicien 5:8, NW; aEphésien 6:17) Biani, hingango na bê ti e kue so fade Nzapa ayeke sö e ayeke bata angangu ti bibe ti e, na mungo maboko na e ti ngbâ lakue ti bi bê ti e na lege ni atä na gbe ti ye ti ngangu, kangango lege, na tara.
2. Na alege wa “beku ti salut” ayeke mbeni mbage ti gunda ti tâ vorongo?
2 Mbeni kota bakari (The International Standard Bible Encyclopedia) atene: “Beku na ndo mbeni ngoi ti kekereke ayeke giriri pepe ye so amu lege ti hinga na sese ti a-païen,” sese so angoro aChrétien ti kozo siècle. (aEphésien 2:12; 1 aThessalonicien 4:13) Ye oko, “beku ti salut” ayeke mbeni mbage ti gunda ti tâ vorongo. Tongana nyen? Kozoni, kamba ayeke na popo ti salut ti awakua ti Jéhovah nga na iri ti lo mveni. Asaph, wasungo psaume, asambela: “O Nzapa ti salut ti e, Mo sala na e teti gloire ti iri ti Mo; sö e, Mo mu pardon na siokpari ti e teti iri ti Mo.” (Psaume 79:9; Ezéchiel 20:9) Na ndo ni, ziango bê kue na ndo adeba nzoni so Jéhovah amu zendo ni ayeke kota ye mingi na warango nzoni songo na lo. Paul afa ni na lege so: “Tongana mabe ayeke pepe, zo alingbi ti mu ngia na lo pepe, teti zo so aga ndulu na Nzapa, a yeke ngbanga ti lo ti mä na bê so Nzapa ayeke, na lo yeke zo ti futa ye na ala so agi lo na bê ti ala kue.” (aHébreu 11:6, NW) Na ndo ni, Paul afa so kota nda ti gango ti Jésus na ndo sese ayeke la ni teti salut ti azo so agbian bê ti ala. Lo tene: “So ayeke tâ tene, na a lingbi azo amä, Christ Jésus aga na sese so ti sö awasiokpari.” (1 Timothée 1:15) Na bazengele Pierre asala tene ti salut tongana ‘nda [wala, ye so aga na peko] ti mabe ti e.’ (1 Pierre 1:9) Biani, a yeke na lege ni ti duti na beku teti salut. Me salut ayeke mbilimbili nyen? Na ti wara ni a hunda ti sala nyen?
Salut Ayeke Nyen?
3. Awakua ti Jéhovah ti ngoi ti giriri aba mara ti salut wa?
3 Na yâ ti Mbeti ti Nzapa so a sala na yanga ti Hébreu, mingi ni “salut” aye ti tene ti sö wala ti zi zo na gbe ti sioni komandema wala na yâ ti mbeni sioni kuâ, so aku ni pepe. Na tapande, na hiringo Jéhovah “Zo ti Zi” lo, David atene: “Lo yeke Nzapa, Tênë ti mbi, . . . Ndo Ti Bata tele ti mbi; Sauveur ti mbi, Mo so Mo sö mbi na yâ sioye ti ngangu. Mbi di iri ti L’Eternel, Lo so alingbi na yango-iri, tongaso Lo sö mbi na tïtî awato ti mbi.” (2 Samuel 22:2-4) David ahinga la ni so Jéhovah ayeke mä tongana awakua be-ta-zo ti Lo atoto ti hunda maboko.—Psaume 31:23, 24 (31:22, 23, NW); 145:19.
4. Awakua ti Jéhovah ti ngoi so aga kozoni na aChrétien ayeke la ni na beku wa teti fini na ngoi ti kekereke?
4 Awakua ti Jéhovah ti ngoi so aga kozo na aChrétien ayeke nga na beku ti mbeni fini na ngoi ti kekereke. (Job 14:13-15; Esaïe 25:8; Daniel 12:13) Biani, mingi ti azendo ti songo zo so awara na yâ Mbeti ti Nzapa so asala na yanga ti Hébreu ayeke la ni tongana prophétie ti mbeni salut ti kota ahon, so ague na fini ti lakue lakue. (Esaïe 49:6, 8; Kusala 13:47; 2 aCorinthien 6:2) Na ngoi ti Jésus, aJuif mingi ayeke na beku ti fini ti lakue lakue, me ala ke ti yeda na Jésus tongana kelele ti si na nda ti beku ti ala. Jésus atene na amokonzi ti lege ti vorongo ti ngoi ti lo: “I gi na yâ Mbeti ti Nzapa, teti bê ti i atene fini ti lakue lakue ayeke na yâ ni, na a yeke Mbeti ti Nzapa so asala tene ti témoin ti Mbi.”—Jean 5:39.
5. Na nda ni, salut aye biani ti tene nyen?
5 Na lege ti Jésus, Nzapa afa na gigi nda ti ye kue so salut aye ti tene. A ndu zingo zo na gbe ti komandema ti siokpari, na gbe ti ngba ti lege ti vorongo ti wataka, na gbe ti sese so Satan akomande ni, na gbe ti kpengo mbito ti zo, même na gbe ti mbito ti kuâ. (Jean 17:16; aRomain 8:2; aColossien 1:13; Apocalypse 18:2, 4) Na nda ni, teti awakua be-ta-zo ti Nzapa, salut ti Nzapa aye ti tene gi pepe zingo zo na gbe ti sioni komandema nga na ye ti vundu, me nga zingo lege ti wara fini ti lakue lakue. (Jean 6:40; 17:3) Jésus afa giriri so teti mbeni “kete kundu,” salut aye ti tene yango ala na popo ti awakinda ti wara fini na yayu na ti mu mbage na Christ na yâ komandema ti Royaume. (Luc 12:32) Ti tanga ti azo, salut aye ti tene ti kiri ti duti na mbeni fini so ayeke mbilimbili-kue na ti duti na nzoni songo na Nzapa, aye so Adam na Ève ayeke na ni giriri na yaka ti Éden kozoni si ala sala siokpari. (Kusala 3:21; aEphésien 1:10) Fini ti lakue lakue na yâ ti apendere dutingo tongaso ayeke kozo ye so Nzapa aleke giriri ti sala teti azo. (Genèse 1:28; Marc 10:30) Ye oko, tongana nyen a lingbi ti kiri na adutingo tongaso?
Kota Ngele: Gunda ti Salut
6, 7. Kusala ti Jésus na yâ salut ti e ayeke so wa?
6 A lingbi ti wara salut ti lakue lakue gi na lege ti sadaka ti kota ngele ti Christ. Ngbanga ti nyen? Bible afa so tongana Adam asala siokpari, lo “kä” lo mveni nga na ahale ti lo kue so ayeke ga, so andu e nga, na siokpari, tongaso a hunda ti wara mbeni kota ngele tongana azo aye ti duti na mbeni tâ beku. (aRomain 5:14, 15; 7:14) Asadaka ti anyama so amu giriri na gbe ti Ndia ti Moïse aduti gbede so a fa a tene Nzapa ayeke mu mbeni kota ngele teti azo kue. (aHébreu 10:1-10; 1 Jean 2:2) Jésus ayeke la ni zo so sadaka ti lo asala si afä ti prophétie so aga tâ tene. Ange ti Jéhovah atene kozoni na dungo Jésus: “Fade Lo sö azo ti Lo na siokpari ti ala.”—Matthieu 1:21; aHébreu 2:10.
7 Na lege ti kpene, Marie so ayeke machia adü Jésus, na tongana Molenge ti Nzapa, Jésus awara kui pepe tongana ye ti héritier so alondo na Adam. Ye so, nga na dutingo be-ta-zo na lege so ayeke mbilimbili-kue amu na fini ti lo ngele so ahunda ti kiri ti vo azo na gbe ti siokpari na kui. (Jean 8:36; 1 aCorinthien 15:22) Nde na tanga ti azo, Jésus ayeke gue guengo la ni pepe ti kui ndali ti siokpari. Lo ga na sese mbilimbili ti “mu âme ti lo tongana kota ngele ti sö azo mingi.” (Matthieu 20:28, NW) Teti lo sala ni awe, Jésus so ayä lo na popo ti awakinda na so azia lo na ndo mbata ti gbia alingbi fadeso ti mu salut na azo kue so asala ye alingbi na aye so Nzapa ahunda.—Apocalypse 12:10.
A Hunda Ye Wa ti Wara Salut?
8, 9. (a) Tongana nyen Jésus akiri tene na hundango tene ti mbeni mokonzi so ade pendere na so ayeke nga wamosoro na ndo salut? (b) Tongana nyen Jésus agbu ngoi so ti fa ye na adisciple ti lo?
8 Mbeni lâ, mbeni mokonzi ti Israël so ade pendere na so ayeke nga wamosoro ahunda Jésus: “A lingbi mbi sala nyen ti wara fini ti lakue lakue?” (Marc 10:17) Peut-être hundango tene ti lo afa na gigi bibe ti aJuif mingi na ngoi ti lo, bibe so atene Nzapa ahunda ti tene zo asala ambeni nzoni kusala, nga na salango akusala tongaso mingi, zo ni alingbi ti wara salut so alondo na Nzapa. Me mara ti mungo tele gi tongaso alingbi ti ga na lege ti abibe ti kion. Akusala tongaso amu pepe tâ beku ti salut, teti zo oko pepe so ayeke mbilimbili-kue pepe alingbi biani ti sala ye kue so Nzapa ahunda.
9 Na kiringo tene na hundango tene ti koli so, Jésus ada gi bê ti lo so a lingbi lo bata akomandema ti Nzapa. Fade fade mokonzi so ade pendere atene na Jésus so lo yeke bata ni ngbele ye na ngoi so lo de molenge. Kiringo tene ti lo apusu Jésus ti ndoye lo. Jésus atene na lo: “Mo manqué gi ye oko, mo gue, mo kä ye so ayeke na mo, mo mu nginza na awanzinga, na fade mo yeke na mosoro na yayu. Na mo ga mo tambela na peko ti Mbi.” Ye oko, pendere-koli ni ahon na vundu na bê, “teti lo yeke na mosoro mingi.” Na pekoni, Jésus afa polele na adisciple ti lo so ti ndoye mingi akungba ti sese so ayeke kanga lege ti wara salut. Lo kiri lo tene so zo oko pepe alingbi ti wara salut na lege ti angangu ti lo mveni. Me Jésus ague na li ni lo dë bê ti ala: “Azo alingbi sala ye so pepe, me a yeke tongaso na Nzapa pepe, teti Nzapa alingbi sala ye kue.” (Marc 10:18-27; Luc 18:18-23) A lingbi ti wara salut tongana nyen?
10. Aye wa a lingbi e sala ti wara salut?
10 Salut ayeke matabisi so alondo na Nzapa, me a yeke ga gi tongaso pepe. (aRomain 6:23) Ambeni kpengba ye ayeke dä so ahunda ti tene zo oko oko asala ye alingbi na ni si lo lingbi ti wara matabisi so. Jésus atene: “Nzapa andoye sese so tongaso, lo mu Molenge ti lo ngengele oko, si azo kue so afa na gigi mabe na lo alingbi ti futi ala pepe, me ala yeke na fini ti lakue lakue.” Na bazengele Jean akiri atene: “Zo so afa na gigi mabe na yâ Molenge ni ayeke na fini ti lakue lakue; lo so ake ti mä Molenge ni fade lo ba fini pepe.” (Jean 3:16, 36, NW) A yeke polele so Nzapa ahunda mabe nga na mango yanga na zo oko oko kue so aku ti wara salut ti lakue lakue. A lingbi ala oko oko amu desizion ti yeda na kota ngele na ti tambela na senda ti Jésus.
11. Tongana nyen Jéhovah alingbi ti yeda na mbeni zo so ayeke mbilimbili-kue pepe?
11 Teti so e yeke mbilimbili-kue pepe, bibe ti e ayeke pepe ti mä yanga na e lingbi lâ oko pepe ti mä yanga na lege ni kue. A yeke ngbanga ni la Jéhovah amu kota ngele ti kanga ndo ti asiokpari ti e. Ye oko, a lingbi e ngbâ lakue ti sala ngangu ti duti na fini alingbi na alege ti Nzapa. Tongana ti so Jésus atene la ni na mokonzi so ade pendere na so ayeke wamosoro, a lingbi e bata akomandema ti Nzapa. Salango tongaso ayeke sala si Nzapa aye gi dä pepe na e, me a yeke ga nga na kota ngia, teti “akomandema ti lo ayeke ye so ane pepe”; a sala si zo “akiri awara ngangu.” (1 Jean 5:3; aProverbe 3:1, 8) Ye oko, a yeke ngangu mingi ti bata beku ti salut.
‘I Tiri Mbeni Ngangu Bira Teti Mabe’
12. Tongana nyen beku ti salut ayeke kpengba mbeni Chrétien ti gbu ngangu na gbele atara ti salango ye ti pitan?
12 Disciple Jude aye la ni ti sû mbeti na akozo Chrétien na ndo ‘salut so ayeke teti [ala] kue.’ Ye oko, bibe ti salango sioni so amu ndo kâ apusu lo ti wa aita ti lo ti “tiri mbeni ngangu bira teti mabe.” Biani, ti wara salut, a hunda gi pepe ti duti na mabe, ti gbu ngangu tâ mabe ti aChrétien, na ti mä yanga tongana ye kue ayeke tambela nzoni. A lingbi mungo tele ti e na Jéhovah akpengba nzoni si a lingbi ti mu maboko na e ti luti na gbele atara na asalango ngangu so andu ye ti pitan. Ye oko, bungbingo koli na wali so amu ndo kue, salango pitan kirikiri, yekiango pepe yanga-ti-komande, akangbi, na adengo kite ayeke buba giriri bibe ti kongrégation ti kozo siècle. Ti mu maboko na ala ti tiri na abibe tongaso, Jude awa afon lo Chrétien ti bata polele na li ye so ala zia na gbele ala ti sala: “I so mbi ndoye i mingi, i kpengba na ndo mabe ti i ti nzoni ahon kue, i sambela na yâ Yingo Vulu, i bata tele ti i na yâ ndoye ti Nzapa, na i ku be-nzoni ti Seigneur ti e Jésus-Christ na fini ti lakue lakue.” (Jude 3, 4, 8, 19-21) Beku ti wara salut alingbi ti kpengba ala na yâ tiri ti ala ti ngbâ lakue na saleté pepe na lege ti bibe na kusala ti ala.
13. Tongana nyen e lingbi ti fa so e glisa pepe nda ti nzobe ti Nzapa so e lingbi na ni pepe?
13 Jéhovah Nzapa aku ti tene azo so lo yeke mu ande salut na ala aduti na tambela so ayeke tâ na lege ni. (1 aCorinthien 6:9, 10) Ye oko, ti bata anzoni salango ye ti Nzapa aye pepe ti tene a fâ ngbanga na ndo ambeni zo. A yeke pepe teti e ti fa kekereke ti lakue lakue ti afon e. Nde na so, fade Nzapa asala ni, tongana ti so Paul atene la ni na aGrec na Athènes: “Lo diko lâ ni so fade Lo fâ ngbanga ti sese so mbilimbili na lege ti Zo so Lo hiri Lo na gigi,” Jésus Christ. (Kusala 17:31; Jean 5:22) Tongana e yeke duti na fini na lege ti mabe na yâ kota ngele ti Jésus, e lingbi pepe ti sala mbito ti lâ ti ngbanga so ayeke ga. (aHébreu 10:38, 39) Kota ye ni ayeke ti tene a lingbi e “yeda lâ oko pepe na nzobe ti Nzapa so e lingbi na ni pepe [kiringo ti e ti sala songo na lo na lege ti kota ngele], si na pekoni i glisa nda ni” na ziango lege na e mveni si a tara e ti gue na yâ bibe nga na tambela ti sioni. (2 aCorinthien 6:1, NW) Na ndo ni, na mungo maboko na ambeni zo ti wara salut, e yeke fa so e glisa pepe nda ti be-nzoni ti Nzapa. E lingbi ti mu maboko na ala tongana nyen?
Kangbingo Beku ti Salut
14, 15. Jésus azia kusala ti fango nzo tene ti salut na tïtî azo wa?
14 Na fango peko ti tene ti prophète Yoël, Paul asû na mbeti: “Fade a sö ala oko oko kue so adi iri ti Jéhovah.” Na pekoni lo kiri lo tene: “Ye oko, tongana nyen ala lingbi ti di iri ti lo so ala mä na bê na lo pepe? Nga, tongana nyen ala lingbi ti mä na bê na lo so ala mä tene ti lo pepe? Nga, tongana nyen ala lingbi ti mä tongana mbeni zo afa tene pepe?” Aversê kete na pekoni, Paul afa na gigi so mabe ayeke ga gi tongaso pepe; nde na so, ‘a ga na peko ti ye so zo amä,’ so ayeke, “tene na ndo Christ.”—aRomain 10:13, 14, 17, NW; Joël 2:32.
15 Fade zo wa ayeke ga na “tene na ndo Christ” na amara? Jésus amu kusala so na adisciple ti lo, ala so a fa na ala awe “tene” so. (Matthieu 24:14; 28:19, 20; Jean 17:20) Tongana e yeke bi tele na yâ kusala ti fango tene ti Royaume na ti salango adisciple, e yeke sala biani ye so bazengele Paul asû mbeti na ndo ni, na fango ge peko ti tene ti Isaïe: “Gere ti ala so ayeke fa anzo tene ti aye ti nzoni ayeke pendere mingi!” Atä tongana azo mingi ayeda pepe na nzo tene so e yeke gue na ni, gere ti e angbâ lakue “pendere mingi” na lê ti Jéhovah.—aRomain 10:15, NW; Esaïe 52:7.
16, 17. Aye use wa kusala ti e ti fango tene ayeke sala?
16 Salango kusala so amu lege ti sala akpengba ye use. Kozoni, a lingbi a fa nzo tene si a yä iri ti Nzapa, na azo so aye ti wara salut ayeke hinga ande ndo so ala lingbi gue dä. Paul agbu nda ti mbage ti kusala so. Lo tene: “Teti Seigneur akomande e tongaso, Lo tene, Mbi sala si Mo ga lumière ti aGentil si Mo lingbi mu salut juska na nda ti sese kue.” Ni la, tongana adisciple ti Christ, a lingbi zo oko oko na popo ti e amu mbage na yâ guengo na tokua ti salut na azo.—Kusala 13:47; Esaïe 49:6.
17 Ti use ni, fango nzo tene azia na sese mbeni gere teti mbilimbili fango ngbanga ti Nzapa. Na ndo fango ngbanga so, Jésus atene: “Tongana Molenge ti zo asi na ya gloire ti lo, na a-ange kue na tele ti lo, fade lo duti na ndo trône ti lo ti gloire. Na fade amara kue abungbi na gbele lo, na fade lo kangbi popo ti azo legeoko tongana berger akangbi popo ti angasangbaga na angasa.” Atä so fade a fâ ngbanga na akangbi popo ti azo ni “tongana Molenge ti zo asi na yâ gloire ti lo,” kusala ti fango tene ayeke mu na azo laso lege ti hinga na aita ti Christ ti yingo, na tongaso ti sala kusala ti mu maboko na ala teti salut ti ala mveni ti lakue lakue.—Matthieu 25:31-46, NW.
E Ngbâ ti ‘Hinga Tene Kue ti Beku ti E’
18. Tongana nyen e lingbi ti bata si “beku ti salut” ti e angbâ ti za?
18 Mungo mbage ti e na wâ na yâ kusala ti fango tene ayeke nga mbeni lege so alingbi ti mu maboko na e ti bata si beku ti e angbâ ti za. Paul asû na mbeti: “E ye azo oko oko kue na popo ti i ti fa na gigi nzala ti sala kusala so si i hinga tene kue ti beku ti i juska na nda ni.” (aHébreu 6:11) Tongaso, zia zo oko oko na popo ti e ayü “beku ti salut tongana casque,” si na lege so e dabe so “Nzapa asoro e, pepe teti ngonzo, me ti wara salut na lege ti Seigneur ti e Jésus Christ.” (1 aThessalonicien 5:8, 9, NW) Zia e ba nga na nene ni wango ti Pierre so: “I kpengba na lege ti bibe ti i, i duti na donzi, i zia bê ti i kue na grâce so ayeke ga.” (1 Pierre 1:13) Fade azo kue so asala tongaso ayeke ba so “beku ti salut” ti ala ayeke ga tâ ye kue!
19. Fade e yeke ba nyen na yâ article so ayeke ga?
19 Kozoni si a si, a lingbi bango ndo ti e aduti so wa na ndo ngoi so angbâ teti bungbi ti aye ti fadeso? Tongana nyen e lingbi ti sala kusala na ngoi so ti wara salut teti e mveni nga teti ambeni zo? E yeke gi nda ti ahundango tene so na yâ article so ayeke ga.
Mo Lingbi ti Fa Nda Ni?
• Ngbanga ti nyen a lingbi e bata si “beku ti salut” ti e angbâ ti za?
• Salut andu nga nyen?
• A lingbi e sala nyen ti wara matabisi ti salut?
• Ye nyen kusala ti e ti fango tene ayeke sala na guengo legeoko na ye so Nzapa aleke ti sala?
[Afoto na lembeti 24]
Salut aye ti tene ye mingi ahon gi zingo zo na yâ futingo