Mozoko so Anzere na Nzapa

A sala tene ti mozoko tongana “mbeni oko ti aye ti kode so a ninga mingi, na a yeke na yâ zo mingi ahon atanga ni kue.” Legeoko tongana salango tene, a yeke mbeni kpengba matabisi so asala si azo ayeke nde na anyama. Mozoko ayeke zingo atene ti bibe. A lingbi ti nzere na mê, a ngbâ na yâ bibe nga, ye ti kota ahon, mozoko alingbi ti nzere na Nzapa.

TONGANA ti so Bible afa, azo ti Israël ayeke bi bê la ni mingi na mozoko. Mbeni bakari (Unger’s Bible Dictionary) atene mozoko “ayeke ye ti kode so amu ndo kue na angbele ngoi ti sungo Bible.” Tongana mbeni ye so ayeke sala na yâ fini ti lâ oko oko, mozoko so ahe na yanga nga na so apika na agbakuru ti mozoko ayeke giriri na yâ vorongo ti ala. Me a sala la ni kusala na go ti zo mingi ahon.

Gbia David asoro ambeni zo na iri ti aLévite teti “kusala ti sala bia” na tabernacle, kozoni si asala matanga ti zingo yanga ti temple so Salomon, molenge ti lo, aleke. (1 Chronique 6:31, 32) Na ngoi so arche ti mbele so aduti fä ti singo ti Jéhovah, asi na Jérusalem, David aleke ti tene ambeni ti aLévite ‘a sala si azo adabe ala na Jéhovah, na amu singila, na asepela Jéhovah.’ Ala sala si sepela so ala mu na lege ti go ti ala ague legeoko na “kundi na harpe, . . . asala bia ngangu na kpôlo . . . ahulu trompette.” ‘A hiri la ni akoli so na gigi na a di iri ti ala, si ala mu singila na Jéhovah teti nzobe ti lo angbâ lakue.’​—1 Chronique 16:4-6, 41; 25:1.

Li ti bia ni, “Nzobe [ti Jéhovah] angbâ lakue,” asigigi lege mingi na yâ ti aPsaume, buku ti Bible so azia kamba na popo ni mingi na mozoko. Na tapande, a yeke use mbage ti aversê 26 kue ti Psaume 136. Mbeni wagingo nda ti ye na ndo Bible atene: “Teti atene ni ayo pepe, a sala si alingbi na yanga ti azo. Zo kue so amä ni alingbi ti dabe na ni.”

Akozo tene ti apsaume afa so giriri salango kusala na agbakuru ti mozoko amu ndo kue. Psaume 150 asala tene ti trompette, harpe, tambourin, chalumeau, na kpolo, nga na ye ti mozoko ti kamba. Ye oko, a gboto lê kozoni na ndo go ti zo. Versê 6 (NW) amu wango so: “Ye oko oko kue so ahu pupu​—zia lo sepela Jah. Sepela Jah, i azo!”

Teti so mozoko ayeke fa na gigi aye so agbu bê ti e, na ngoi ti sungo Bible, abibe ti vundu apusu azo ti he abia ti mua. Ye oko, mara ti ahengo bia tongaso ayeke la ni mingi pepe na yâ molongo ti abia ti Israël. Kota bakari na ndo Bible, Étude perspicace des Écritures,a atene: “A yeke gi na ngoi ti bia ti mua wala ti demango tele si a yeke sala kusala mingi na toto ti kuâ, ahon pendere totongo ti mozoko wala gbiango ti go nga na lutingo mingi na ndo mbeni ye na yâ asenge diskur.”

Jésus na abazengele be-ta-zo ti lo ahe abia ti sepela na Jéhovah na bï kozoni na kuâ ti lo, na a lingbi ti tene biani so ala he na bia atene ti aPsaume ti Hallel. (Psaume 113-118) Ba tongana nyen ye so alingbi la ni ti kpengba adisciple ti Jésus ti luti na ngangu na gbele kui ti Maître ti ala! Mingi ahon so, lekengo na bê ti ala kue ti ngbâ awakua be-ta-zo ti Gbia ti Kota Ahon Kue ti ndagigi, Jéhovah, akiri akpengba mingi ahon tongana fani oku, ala he li ti bia “Teti nzobe ti lo ayeke teti ngoi so adiko nda ni pepe.”​—Psaume 118:1-4, 29, NW.

Akozo Chrétien ti Éphèse na ti Colosses ahe ‘apsaume nga na abia ti sepela Nzapa’ (mbilimbili: “bia ti Nzapa”). Na ndo ni, ala zia “bia ti yingo” dä so ala he na yâ bê ti ala. (aEphésien 5:19; aColossien 3:16) Atä a yeke na lege ti bia wala tene, ala sala kusala nzoni na yanga ti ala ti mu na sepela. Jésus atene giriri pepe so “yanga ti zo asala tene ti ye so asi bê ti lo”?​—Matthieu 12:34.

Mozoko so Anzere Pepe na Nzapa

A yeke pepe amozoko kue so asala tene ni na yâ ti Bible si anzere na Nzapa. Ba ye so asi na Hoto ti Sinaï, ndo so Moïse awara Ndia dä, so andu nga Akomandema Bale Oko. Tongana Moïse azu na hoto ni, lo mä nyen? “Dekongo ti awalombe pepe,” “yanga ti azo pepe so adekongo tongana azo ahon ala na ngangu,” me “toto ti azo so ayeke sala bia.” So ayeke la ni mozoko so ague legeoko na vorongo yanda, salango ye so azingo ngonzo ti Nzapa na so na nda ni a sala si ndulu na azo 3 000 so ayeke sala mozoko so akui.​—Exode 32:18, 25-28, NW.

Atä so azo alingbi ti leke, ti pika, na ti wara ngia na yâ ti amozoko nde nde, na nda ni a yeke kue pepe si anzere na Nzapa. Ngbanga ti nyen tongaso? Bazengele Paul so ayeke Chrétien afa nda ni: “Azo kue asala siokpari awe, ala lingbi na gloire ti Nzapa pepe.” (aRomain 3:23) Mingi ni akota li ti tene ti amozoko so aleke andu tene ti akete matanga ti dungo so a-païen ayeke sala, kota tene ti mabe na ndo âme ti zo so ayeke kui pepe, nga na vorongo Marie tongana “mama ti Nzapa.” Ye oko, atene ti mabe nga na akusala so ayekia pepe Nzapa ti tâ tene, teti a yeke nde na ye so afa na yâ Tene ti lo, Bible, so asû na gbe ti yingo.​—Deutéronome 18:10-12; Ezéchiel 18:4; Luc 1:35, 38.

Sorongo Mozoko na Lege ti Ndara

Sorongo yâ ti amozoko kue so ayeke dä alingbi ti sala si li ti zo aga kirikiri. A leke ndo ti bozo ti a-disque laser ti pusu aklient ti vo mara ti amozoko nde nde so azia na yâ ni. Me tongana mbeni wavorongo Nzapa aye ti nzere na lê ti Lo, fade lo yeke sala hange na lo yeke soro na kode ti kpe amozoko so atene ti mabe ti lege ti vorongo ti wataka ayeke na gunda ni wala so aluti mingi na ndo ye ti pitan na ye ti ayingo sioni.

Albert, so na mbeni ngoi asala kusala tongana missionnaire so ayeke Chrétien na Afrika, ayeda so lo wara lege la ni mingi pepe ti pika piano kâ. Ye oko, lo mä fani mingi mingi ambeni kota sembe ti bia oko oko so lo gue na ni. Fadeso lo kiri na kodoro ti lo, na Albert ayeke sala vizite na akongrégation ti aChrétien tongana surveillant so ague na ndo nde nde. Ngoi teti lo ti mä mozoko ayeke mingi pepe. Lo tene: “Walekengo mozoko so mbi ye mingi ayeke Beethoven. Teti angu mingi mbi bata asembe ti bia mingi ti a-symphonie, a-concerto, a-sonate, na a-quatuor ti lo.” Mango amozoko tongaso amu na lo kota ngia mingi. Biani, zo oko oko ayeke na mozoko so anzere na lo, me tongana aChrétien e bata na li ti e wango ti Paul so: “Tongana i te, wala i nyon, wala i sala mbeni ye, i sala ye kue teti gloire ti Nzapa.”​—1 aCorinthien 10:31.

Mozoko na Mungo Tele na Nzapa

Kozo ye so Susie aye mingi ayeke mozoko. Lo tene: “Mbi to nda ti pika piano na ngu 6, violon na ngu 10, nga na nda ni harpe na ngu 12.” Na pekoni Susie ague na Royal College of Music na Londres, Angleterre, ti manda harpe. Lo manda ni teti ngu osio na tele ti mbeni wali ti Espagne so azo ahinga lo mingi, nga ngu oko na ndo ni na Conservatoire ti Paris, na warango kota iri na yâ mozoko, nga na akota mbeti teti pikango harpe nga ti fango pikango piano na azo.

Na pekoni Susie abungbi na kongrégation ti aTémoin ti Jéhovah na Londres. Kâ, lo wara tâ bingo bê na zo nga na ndoye na popo ti afon lo Témoin. Yeke yeke, ndoye ti lo teti Jéhovah akono, na wâ teti kusala ti Nzapa apusu lo ti gi alege ti sala na lo. So ague na lo na mungo tele na Nzapa nga na batême. Susie atene: “Ti tene mozoko aduti mbeni kusala so zo asala ayeke mbeni lege ti fini so zo amu tele kue na ni, tongaso ti tene mbeni zo amu fini ti lo kue na mbeni ye ayeke pepe fini ye teti mbi.” Ngoi so lo yeke mu ti pika mozoko na gbele azo akiri na peko tongana lo bi tele na yâ kusala ti aChrétien so ayeke ti fa nzo tene ti Royaume ti Nzapa, na batango awango-tene ti Jésus.​— Matthieu 24:14; Marc 13:10.

Teti fadeso lo yeke mu gi mbeni kete ngoi ti sala mozoko na gbele azo, lo ba tele ti lo tongana nyen? Lo yeda: “Na ambeni ngoi bê ti mbi aso kete teti mbi yeke na ngoi mingi pepe ti ngbâ ti manda mozoko, me mbi ngbâ lakue ti pika agbakuru ti mbi ti mozoko na ti wara ngia na yâ ni. Mozoko ayeke mbeni matabisi so alondo na Jéhovah. Mbi yeke wara ngia dä mingi ahon fadeso teti mbi zia kusala ti lo na kozo ndo na yâ fini ti mbi.”​—Matthieu 6:33.

Mozoko so Asepela Nzapa

Albert na Susie legeoko na tanga ti aTémoin ti Jéhovah ndulu na kutu omene ayeke sepela Jéhovah Nzapa lakue na lege ti mozoko. Na ngoi ti abungbi ti aChrétien so ayeke sala na yâ ti aDa ti Royaume na yâ ti akodoro 234, tongana lege ayeke dä, ala yeke to nda ti abungbi ti ala na ala yeke ko nda ni nga na hengo abia na Jéhovah. Na lege ti a-accord majeur na mineur, a yeke wara atene so aluti na ndo Bible na yâ ti apendere mozoko ti sepela na Jéhovah Nzapa.

Azo kue so ague dä ayeke yä go ti ala ti he bia na wâ ti fa so Jéhovah ayeke Nzapa so abata zo (Bia 44). Ala yeke he bia ti sepela na Jéhovah (Bia 190). Abia ti ala ayeda na ngia nga na akungba ti songo ti aita Chrétien, dutingo na fini ti Chrétien, na alengo ti aChrétien. Mara ti akode nde nde ti mozoko so aTémoin ti Asie, Australie, Poto, Amérika ti Banga na ti Mbongo asala na kusala na ngoi ti lekengo apendere mozoko, akiri akono ngia ti ala.b

Akozo tene ti kpengba bia so mbeni gbia aleke na azia ni nde, so asû na mbeti na ngoi ti wasungo psaume ayeke: “O sala fini bia na L’Eternel; O i azo ti sese kue, sala bia na L’Eternel. Sala bia na L’Eternel, sala tene nzoni na iri ti Lo, fa salut ti Lo na gigi lâ na lâ. Fa tene ti gloire ti Lo na popo ti amara, na ye ti kpene ti Lo na popo ti azo kue.” (Psaume 96:1-3) So ayeke ye so aTémoin ti Jéhovah ayeke sala na ndo so mo yeke dä, na ala tisa mo ti bungbi na ala na yâ hengo bia ti sepela so. Fade ayeke yamba mo na yâ aDa ti Royaume ti ala, ndo so mo lingbi ti manda tongana nyen ti sepela Jéhovah na lege ti mozoko so anzere na lo.

[Akete Tene na Gbe Ni]

[Foto na lembeti 20]

Hengo bia ti sepela Jéhovah