A Hiri na Kusala Asurveillant na Aserviteur ti Mungo Maboko na Lege ti Théocratie
“I bata tele ti i mveni nga na kundu ni kue, so na popo ni yingo ti nzoni-kue azia i asurveillant na ndo ni.”—KUSALA 20:28, NW.
1, 2. Tongana nyen Esaïe 60:22 ayeke ga tâ tene laso?
GIRIRI Jéhovah atene so mbeni kpengba ye ayeke si na ngoi ti nda ni. A tene na lege ti prophète Isaïe: “Fade lo so ayeke kete aga saki oko, na lo so ayeke kete mingi aga mbeni mara ti ngangu. Mbi mveni, Jéhovah, fade mbi sala si ye so ague na li ni hio na ngoi ni.”—Isaïe 60:22, NW.
2 Mbeni ye ayeke dä so afa a tene prophétie so ayeke ga tâ tene laso? Biani, a yeke dä! Na ngoi ti angu so ato nda ni na 1870, a leke mbeni kongrégation oko ti azo ti Jéhovah na Allegheny, Pennsylvania, na Amérika. A londo na kete tongo nda ni tongaso, akongrégation saki mingi aba gigi na amaï na ndo sese kue. Awafango tene kutu mingi, mbeni mara ti ngangu, abungbi fadeso oko na akongrégation so wungo ni ahon 91 000 na yâ ti akodoro 235 na ndo sese kue. Na kite oko pepe, ye so afa biani so Jéhovah ayeke sala si bungbingo atâ wavorongo ague na li ni hio kozoni si “kota ye ti vundu” so ayeke fadeso ndulu asungba.—Matthieu 24:21, NW; Apocalypse 7:9-14.
3. Ti wara batême ‘na iri ti Babâ, ti Molenge, na ti yingo ti nzoni-kue’ aye ti tene nyen?
3 Na peko ti so ala mu tele ti ala mveni na Jéhovah, nga legeoko na wango-tene ti Jésus, azo kutu mingi so awara batême na “iri ti Babâ na ti Molenge na ti yingo ti nzoni-kue.” (Matthieu 28:19, NW) Ti wara batême “na iri ti Babâ” aye ti tene so azo so amu tele ti ala na lo ahinga Jéhovah tongana Babâ ti ala ti yayu na Zo so Amu Fini, na ala yeda na kota yanga-ti-komande ti lo. Batême na ‘iri ti Molenge ni’ aye ti tene ala fa Jésus Christ polele na gigi tongana Zo so amu Kota Ngele teti ala, Mokonzi, nga na Gbia ti ala. Ala yeda na kusala so yingo ti nzoni-kue ti Nzapa, wala ngangu ti lo so asala kusala, ayeke sala na fango lege na fini ti ala. So afa a tene ala wara batême ‘na iri ti yingo ti nzoni-kue.’
4. A yeke hiri awakua Chrétien na kusala tongana nyen?
4 Na ngoi ti batême ti ala, a hiri afini disciple na kusala ti ga awakua ti Jéhovah Nzapa. Zo wa ahiri ala na kusala? Tongana a kono yâ ti tene ni, atene so asû na 2 aCorinthien 3:5 (NW) andu ala: “Lingbingo ti e kue [tongana awakua] alondo na Nzapa.” A lingbi pepe ti ku ti wara mbeni gonda ahon ti so ala yeke na ni teti Jéhovah Nzapa mveni ahiri ala na kusala! Na peko ti batême ti ala, ala yeke ngbâ ti kono na lege ti yingo tongana awakua ti “nzo tene” na ngoi kue so ala yeda ti tene yingo ti Nzapa afa lege na ala, na tongana ala ngbâ ti bata Tene ti lo.—Matthieu 24:14, NW; Kusala 9:31.
Hiringo Zo na Kusala na Lege ti Théocratie, Me ti Démocratie Pepe
5. A soro aChrétien so ayeke surveillant na aserviteur ti mungo maboko na lege ti démocratie? Fa nda ni.
5 Ti ba lege ti aye ti yingo so atia awakua so wungo ti ala ayeke maï, na so angbâ ti sala kusala, nga guengo na li ni ti ala, a hunda ti duti na asurveillant so alingbi nga aserviteur ti mungo maboko so a leke ala nzoni. (aPhilippien 1:1) Tongana nyen a yeke hiri na kusala akoli so abi bê na ye ti yingo tongaso? Pepe na lege ti akode tongana ti so a yeke sala na kusala na yâ Chrétienté. Na tapande, a yeke soro pepe na lege ti démocratie aChrétien so ayeke asurveillant, so ti tene, na lege ti vote ti mingi ti azo na yâ ti kongrégation ni. Nde na so, a yeke hiri azo tongaso na lege ti théocratie. So aye ti tene nyen?
6. (a) Tâ théocratie ayeke so wa? (b) Ngbanga ti nyen hiringo na kusala asurveillant na aserviteur ti mungo maboko ayeke na lege ti théocratie?
6 Ti tene ni polele, a yeke Nzapa si amu li ni na yâ ti tâ théocratie. Na bê ti ala mveni aTémoin ti Jéhovah ayeda na komandema ti lo na ala kue amu maboko na popo ti ala ti sala ye so bê ti Nzapa aye. (Psaume 143:10; Matthieu 6:9, 10) Hiringo aChrétien na kusala ti asurveillant, wala a-ancien, na aserviteur ti mungo maboko ayeke na lege ti théocratie ngbanga ti so sorongo na hiringo ala na kusala ayeke tambela alingbi na ye so Nzapa aleke, tongana ti so a wara ni na yâ Mbeti ti Nzoni-Kue. Nga, tongana “Li ti ye kue,” Jéhovah ayeke biani na droit ti fa lege so a lingbi bungbi ti lo so lê aba atambela.—1 Chronique 29:11; Psaume 97:9.
7. Tongana nyen a yeke mu li ni na popo ti aTémoin ti Jéhovah?
7 Nde na abungbi mingi ti lege ti vorongo na yâ Chrétienté, aTémoin ti Jéhovah ayeke soro pepe ala mveni yanga-ti-komande ti lege ti vorongo so ala yeke sala kusala na gbe ni. A-Chrétien so, na bê kue, ayeke sala kue ti bata alege ti Jéhovah ngangu. A yeke pepe bungbi ti azo ti Église, azo ti kota kamba ti lege ti vorongo, wala bungbi ti akota zo ti Église si ahiri na kusala asurveillant so ayeke na popo ti aTémoin ti Jéhovah. Tongana ambeni zo ti sese agi ti kanga lege na hiringo azo tongaso, azo ti Jéhovah ake ti gbian lege ti salango ye ti ala. Na be-so-azia-pepe, ala bata lutingo so abazengele afa polele na kozo siècle tongana ala tene: “A lingbi e mä yanga ti Nzapa tongana mokonzi ahon ti mä azo.” (Kusala 5:29, NW) Ni la, na bê ti ala mveni aTémoin ayeda na Nzapa na yâ ti aye kue. (aHébreu 12:9; Jacques 4:7) Mungo peko ti aye so atambela na lege ti théocratie aga na yengo dä ti Nzapa.
8. Tongana nyen kangbi ayeke na popo ti aye so asala na lege ti démocratie na ti théocratie?
8 Tongana awakua ti Zo ti Théocratie ti Kota Ahon, Jéhovah, a yeke nzoni e bata na li kangbi so ayeke na popo ti aye so asala na lege ti démocratie na ti théocratie. Tambela ti démocratie ahunda ti tene aye kue aduti legeoko, na mingi a yeke hinga ni na lege ti salango mandako ti wara mbeni place nga na lege ti sorongo mbeni zo so azo mingi amu mbage ti lo. A yeke sala ye tongaso pepe na ngoi ti hiringo azo na kusala na lege ti théocratie. Aye so alondo pepe na azo; a ba gigi nga pepe na lege ti mbeni ye so andu tene ti ndia. Peut-être na salango tene ti hiringo lo na kusala tongana “bazengele ti aGentil” na lege ti Jésus na Jéhovah, Paul atene na azo ti Galatie so a hiri lo na kusala na lege ti “azo pepe, wala na lege ti zo pepe, me na lege ti Jésus-Christ na ti Nzapa Babâ, Lo so ayä Lo na popo ti awakinda.”—aRomain 11:13; aGalate 1:1.
Yingo ti Nzoni-kue Ahiri Ala na Kusala
9. Ye nyen Kusala 20:28 atene na ndo hiringo na kusala aChrétien ti ga asurveillant?
9 Paul adabe ti asurveillant so ayeke na Ephèse so a yeke Nzapa si ahiri ala na kusala na lege ti yingo ti nzoni-kue. Lo tene: “I bata tele ti i mveni nga na kundu ni kue, so na popo ni yingo ti nzoni-kue azia i asurveillant na ndo ni, ti duti aberger ti kongrégation ti Nzapa, so lo vo na mênë ti Molenge ti lo mveni.” (Kusala 20:28, NW) A lingbi yingo ti nzoni-kue angbâ ti fa lege na aChrétien surveillant so na ngoi so ala yeke yö kungba ti ala tongana aberger ti kundu ti Nzapa. Tongana mbeni koli so a hiri lo ti yö kungba alingbi mbeni pepe na ye so Nzapa ahunda, na ngoi so alingbi, yingo ti nzoni-kue ayeke sala kusala ti lungula lo na place so lo yeke dä.
10. Tongana nyen si yingo ti nzoni-kue asala kota kua na yâ hiringo azo na kusala na lege ti théocratie?
10 Tongana nyen yingo ti nzoni-kue ayeke sala kota kusala? Kozoni kue, a yeke na gbe ti yingo ti nzoni-kue si a fa na gigi polele aye so ahunda teti warango kungba ti bata zo na lege ti yingo. Na yâ mbeti so lo sû na Timothée nga na Tite, Paul afa na gigi aye so a lingbi asurveillant na aserviteur ti mungo maboko asala ye alingbi na ni. Tongana a bungbi ni kue, lo fa aye 16 so a hunda. Na tapande, a lingbi asurveillant aduti na tene na li ti ala pepe, ala bata ye kue nzoni, ala bi bê ti ala na lege ni, ala bata tele ti ala nzoni, ala bata agene nzoni, ala hinga lege ti fa ye na azo, na a lingbi ala zia nzoni tapande ti beli ti sewa. A yeke nzoni ala nyon samba ahon ndo ni pepe, a lingbi ala ndoye nginza pepe, na a lingbi ala duti na ngangu ti kanga nzala ti tele. Legeoko nga, a hunda aye so ayeke na nduzu mingi teti akoli so aye ti ga aserviteur ti mungo maboko.—1 Timothée 3:1-10, 12, 13; Tite 1:5-9.
11. Ambeni ye so ahunda ayeke so wa, so a yeke nzoni akoli so aye ti wara kungba na yâ ti kongrégation asala ye alingbi na ni?
11 Ti kiri ti dabe na aye so ahunda afa so a lingbi ala so amu li ni na yâ vorongo ti Jéhovah aduti nzoni tapande na lege ti tambela ti Chrétien. A lingbi akoli so aye ti wara kungba na yâ kongrégation afa na gigi polele so yingo ti nzoni-kue ayeke sala kusala na ndo ala. (2 Timothée 1:14) A lingbi a sigigi polele so yingo ti Nzapa ayeke lë na yâ ti akoli so lengo ti “ndoye, tâ ngia, siriri, be-nze-pepe, nzobe, bê ti sala nzoye, be-biani, tâ bê ti molenge, na ngangu ti kanga nzala ti tele.” (aGalate 5:22, 23) Alengo so ayeke sigigi polele na yâ salango ye ti ala na mbage ti afon ala wamabe nga ti ambeni zo nde. Biani, ambeni alingbi ti sala ye nzoni mingi na fango na gigi alengo ti yingo, atä so ambeni nde, na lege so ayeke kota mingi, alingbi na aye so ahunda ti ga asurveillant. Ye oko, na yâ tapande ti fini ti ala kue, a lingbi ala kue so aye ti ga asurveillant wala aserviteur ti mungo maboko afa so ala yeke azo so abi bê na ye ti yingo, na lingbingo na aye so Nzapa ahunda na yâ Tene ti lo.
12. Zo wa a lingbi ti tene so yingo ti nzoni-kue ahiri lo na kusala?
12 Na ngoi so Paul awa ambeni zo ti mu tapande ti lo, lo lingbi ti tene ni polele teti lo mveni lo mu tapande ti Jésus Christ, so ‘azia tapande teti e si e lingbi tambela mbilimbili na senda ti lo.’ (1 Pierre 2:21, NW; 1 aCorinthien 11:1) A lingbi ti tene so a yeke yingo ti nzoni-kue si ahiri na kusala azo so asala ye alingbi na ye so a hunda na yâ Bible na ngoi ti hiringo ala tongana asurveillant wala aserviteur ti mungo maboko.
13. Tongana nyen yingo ti nzoni-kue ayeke mu maboko na ala so agi ti ba wala ambeni koli alingbi ti sala kusala na yâ kongrégation?
13 Mbeni ye nde ayeke dä so afa tongana nyen yingo ti nzoni-kue ayeke sala kusala na yâ sorongo na hiringo mbeni zo na akungba ti surveillant. Jésus atene so ‘Babâ na yayu ayeke mu yingo ti nzoni-kue na ala so ahunda na lo.’ (Luc 11:13) Tongaso, tongana a-ancien na yâ ti mbeni kongrégation abungbi ti ba wala ambeni koli alingbi na kungba na yâ kongrégation, ala yeke sambela ti hunda ti tene yingo ti Nzapa afa lege na ala. Ala sala ti tene hiringo azo na kusala aluti na ndo ye so afa na yâ Tene ti Nzapa so asû na gbe ti yingo, na yingo ti nzoni-kue amu lege na ala ti ba wala zo so ala yeke ba tene ti lo ti hiri lo na kusala alingbi na aye so ahunda na yâ Mbeti ti Nzapa. A lingbi ala so agi ti hiri mbeni zo na kusala azia pepe si gi aye so lê aba asala ngangu mingi na ndo ti ala, na tapande aye so zo ni ahinga, wala akode ti lo. A lingbi ye so ala bi lê dä kozoni ayeke ti ba wala zo ni abi bê na lege ti yingo, mbeni zo so azo ti kongrégation ayeke gi bê pepe ti ga ndulu na lo ti wara wango na lege ti yingo.
14. Ye nyen e manda na Kusala 6:1-3?
14 Atä so bungbi ti a-ancien asala kusala legeoko na surveillant ti circonscription ti ba wala ambeni ita-koli alingbi ti sala kusala tongana a-ancien wala aserviteur ti mungo maboko, a yeke hiri azo ni na kusala alingbi na tapande so azia na sese na kozo siècle. Na mbeni ngoi, mbeni besoin asigigi so a hunda ti duti na akoli so a leke ala nzoni na lege ti yingo ti yö mbeni kota kungba. Wabatango bungbi afa lege tongaso: “I gi azo mbasambala na popo ti i so azo asala tene ti ala nzoni, ala si na Yingo na ndara, ala so e lingbi hiri ala na gigi ti bata kusala so.” (Kusala 6:1-3) Tongana akoli so ayeke ba la ni lege ti tene ni ayeda ti hunda si a hiri ambeni zo na kusala, a yeke akoli so ayeke na Jérusalem, so ayeke na kungba ti sala ni, si ayeke hiri azo ni na kusala. A yeke mu nga tapande ni laso.
15. Tongana nyen Wabatango Bungbi ayeke mu mbage na yâ tene ti hiringo akoli na kusala?
15 Wabatango Bungbi ti aTémoin ti Jéhovah mveni ayeke hiri na kusala azo kue ti aKomite ti Filiale. Na ngoi ti sorongo zo wa alingbi na nene kungba tongaso, Wabatango Bungbi abata na li tene ti Jésus so: “Zo so a mu ye mingi na lo, fade a hunda ye mingi na tïtî lo; na zo so a mu ye mingi na lo ti bata, fade a hunda lo na ye mingi ahon.” (Luc 12:48) Na ndo ti hiringo na kusala azo ti Komite ti Filiale, Wabatango Bungbi ayeke hiri nga na kusala a-ancien ti Béthel nga na asurveillant so ague na ndo nde nde. Ye oko, ala hunda na aita-koli so a zia bê kue na ala, ti sala kusala teti ala na yâ hiringo ambeni zo nde na kusala. Mbeni tapande ti ye so ayeke nga na yâ Mbeti ti Nzapa.
‘Hiri Azo na Kusala, Tongana ti so Mbi Wa Mo Giriri’
16. Ngbanga ti nyen Paul azia Tite na Crète, na ye so afa nyen na ndo hiringo azo na lege ti théocratie laso?
16 Paul atene na Tite, fon lo na yâ kusala: “Teti tene so, mbi zia mo na Zoa ti Crète, si mo lingbi leke ye so ade aleke pepe, na mo lingbi hiri a-ancien na gigi na kodoro kue legeoko tongana mbi wa mo giriri.” (Tite 1:5) Na pekoni Paul afa akota gere ti aye so ahunda, so a lingbi Tite aba na mbage ti akoli so alingbi ande teti akusala tongaso. A yeke ngbanga ni la si laso, Wabatango Bungbi ahiri na kusala aita-koli so a leke ala nzoni na yâ ti afiliale ti sala kusala na iri ti lo na yâ hiringo azo na kusala ti a-ancien na aserviteur ti mungo maboko. A sala kue ti tene ala so ayeke sala kusala na iri ti Wabatango Bungbi agbu nda ti afango lege ti Mbeti ti Nzapa nzoni na abata ni na ngoi ti hiringo azo na kusala. Tongaso, a yeke na gbe ti fango lege ti Wabatango Bungbi si ahiri na kusala akoli so a leke ala nzoni ti sala na yâ ti akongrégation ti aTémoin ti Jéhovah na ndo sese kue.
17. Tongana nyen biröo ti filiale ayeke ba lege ti hiringo azo na kusala ti surveillant na ti serviteur ti mungo maboko?
17 Tongana a fa na biröo ti filiale ti Société Watch Tower azo so a hunda ti hiri ala na kusala ti asurveillant na ti aserviteur ti mungo maboko, akoli so ahinga kusala nzoni ayeke zia bê na ndo yingo ti Nzapa ti wara fango lege. Akoli so ahinga biani so ala yeke na kungba, na bango so a lingbi ala zia hio pepe maboko na ndo mbeni zo, tongaso si ala mu pepe mbage na asiokpari ti lo.—1 Timothée 5:22.
18, 19. (a) Tongana nyen a yeke fa ambeni hiringo zo na kusala? (b) Sorongo zo na hiringo lo na kusala ayeke tambela tongana nyen?
18 A lingbi ti fa ambeni hiringo zo na kusala na lege ti mbeti so azia na ndo ni tampon ti mbeni ndokua so ndia ayeda na ni. A lingbi ti sala kusala na mara mbeti tongaso ti hiri na kusala aita mingi na yâ kongrégation.
19 Hiringo azo na kusala na lege ti théocratie alondo na Jéhovah na lege ti Molenge ti lo, na ti “ngba ti be-ta-zo na ti ndara,” lege so Nzapa asala na kusala, so lê aba, nga na Wabatango Bungbi ni. (Matthieu 24:45-47, NW) A yeke yingo ti nzoni-kue si afa lege na yâ tambela ti aye kue so ague ti soro na ti hiri zo na kusala. A yeke tongaso ngbanga ti so a fa na gigi aye so ahunda na yâ Tene ti Nzapa, so a sala na gbe ti yingo ti nzoni-kue, na zo so ahiri lo na kusala afa so lo yeke lë alengo ti yingo so. Ni la, a lingbi ti ba biani so a yeke yingo ti nzoni-kue si ayeke hiri azo na kusala. Gi tongana ti so a hiri na kusala asurveillant na aserviteur ti mu maboko na lege ti théocratie na kozo siècle, a yeke sala nga tongaso laso.
Bê ti Kiri Singila Teti Fango Lege ti Jéhovah
20. Ngbanga ti nyen e kangbi abibe ti David so asû pekoni na Psaume 133:1?
20 Na ngoi so aye ti yingo amaï, na so ye ague na li ni mingi na lege ti théocratie na yâ kusala ti fango tene ti Royaume, e yeke na bê ti kiri singila teti so Jéhovah ayeke kozo zo so ayeke lingu ti hiringo na kusala asurveillant na aserviteur ti mungo maboko. Ye so aleke tongaso na lege ti Mbeti ti Nzapa amu maboko ti bata alege ti mbilimbili ti Nzapa so ayeke na nduzu mingi na popo ti e aTémoin ti Jéhovah. Na ndo ni, bibe ti Chrétien nga salango ngangu na bê kue ti akoli so amu maboko mingi teti pendere siriri na beoko ti e awakua ti Jéhovah. Legeoko tongana David wasungo Psaume, ye apusu e nga fadeso ti dekongo: “Ba! Tongana nyen a yeke nzoni nga a nzere teti aita ti duti ndo oko na yâ beoko!”—Psaume 133:1, NW.
21. Tongana nyen Esaïe 60:17 ayeke ga tâ tene laso?
21 So tä bê ti kiri singila si e yeke na ni teti fango lege ti Jéhovah na lege ti Tene nga na yingo ti lo ti nzoni-kue! Biani, mbeni kpengba tene ayeke na yâ ti atene so asû na Esaïe 60:17: “Fade Mbi ga na lor na place ti gengere, na Mbi ga na argent na place ti win, ngengere na place ti keke, na win na place ti tênë. Fade Mbi sala si siriri aga azo ti bata mo, na mbilimbili aga azo ti komande mo.” Na ngoi so, yeke yeke, a sala ye nzoni mingi ahon alingbi na tambela ti aye na lege ti théocratie na popo ti aTémoin ti Jéhovah, e wara adeba nzoni so na lege ti bungbi ti Nzapa na ndo sese kue.
22. Teti ye wa, na lege ni, e yeke na bê ti kiri singila, na ye nyen a lingbi e leke na bê ti e ti sala?
22 E yeke na kota bê ti kiri singila teti aye so aleke na lege ti théocratie na popo ti e. Na e ba na nene ni mingi ngangu kusala so aga na ye ti nzoni, so a-ancien na aserviteur ti mungo maboko, so a hiri ala na kusala na lege ti théocratie, ayeke sala. Na bê ti e kue, e sepela Babâ ti e ti yayu so ayeke ndoye, so amu na e mosoro ti yingo na adeba nzoni mingi. (aProverbe 10:22) Tongaso, zia e leke na bê ti e kue ti ngbâ ti tambela legeoko na bungbi ti Jéhovah. A hon tanga ti aye kue, zia e ngbâ ti sala kusala na beoko teti gonda, sepela, na gloire ti kota iri ti Jéhovah, so ayeke nzoni-kue.
Mo Yeke Kiri Tene Tongana Nyen?
• Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene so hiringo na kusala asurveillant na aserviteur ti mungo maboko ayeke na lege ti théocratie, pepe ti démocratie?
• Tongana nyen yingo ti nzoni-kue ahiri na kusala akoli Chrétien so alingbi?
• Tongana nyen Wabatango Bungbi amu mbage na hiringo na kusala asurveillant na aserviteur ti mungo maboko?
• Na ndo tene ti hiringo azo na kusala na lege ti théocratie, ngbanga ti nyen a lingbi e duti na bê ti kiri singila na Jéhovah?
[Afoto na lembeti 9]
A-ancien na aserviteur ti mungo maboko ayeke na matabisi ti sala kusala teti a hiri ala na lege ti théocratie