Tongana Nyen Siriri ti Christ Alingbi ti Fa Lege na Bê ti E?
“Zia si siriri ti Christ afa lege na bê ti i, teti biani a hiri i na siriri so na yâ tele oko.”—ACOLOSSIEN 3:15, NW.
1, 2. Na lege wa “siriri ti Christ” ayeke fa lege na bê ti mbeni Chrétien?
TI AZO mingi, tene “fango lege na” ayeke mbeni tene so a nzere oko pepe ti mä, teti so a mu na zo bibe ti gbungo zo na ngangu ti sala mbeni ye na ti komande na ndo asalango ye ti lo. Tongaso, ambeni zo alingbi ti ba tene ti Paul na afon lo Chrétien ti Colosses, ti “Zia si siriri ti Christ afa lege na bê ti i,” tongana ye so ayeke na lege ni pepe. (aColossien 3:15, NW) A yeke ti e pepe ti soro ye so bê ti e aye? Ngbanga ti nyen ti zia mbeni ye wala mbeni zo ti fa lege na bê ti e?
2 Paul ayeke tene pepe na azo ti Colosses ti zia ti soro ye so bê ti ala aye. Tene ti Grec so a sû pekoni na ‘fango lege’ na yâ aColossien 3:15 (NW) ague legeoko na tene ti zo so asala kusala ti arbitre so ayeke mu matabisi na awanguru na ngoi ti amandako ti awanguru so atambela na ngoi ni kâ. Awanguru ni ayeke na mbeni liberté ti sala ye na yâ akatikati ti andia ti mandako ni, me na nda ni, a yeke ti arbitre ni ti fa zo wa si amu peko ti andia ni, na tongaso awara matabisi ni. Legeoko nga, e yeke na liberté ti mu adesizion mingi na yâ ti fini ti e, me tongana e yeke sala ni, a lingbi siriri ti Christ aduti lakue “arbitre,” wala, tongana ti so wasungo peko ti mbeti Edgar J. Goodspeed afa pekoni, “kpengba-ndia so akomande” na yâ ti bê ti e.
3. “Siriri ti Christ” ayeke nyen?
3 “Siriri ti Christ” ayeke nyen? A yeke dengo bê, siriri ti bibe, so e wara tongana e ga adisciple ti Jésus na e manda ti hinga so Jéhovah Nzapa na Molenge ti lo andoye e na ayeda na e. Tongana Jésus ayeke ndulu ti zia adisciple ti lo, lo tene na ala: “Mbi mu siriri ti Mbi na i. . . . I zia bê ti i agi i pepe, na i zia mbito asala bê ti i pepe.” (Jean 14:27) Teti angu ndulu na 2 000, abe-ta-zo so a sa yingo na ndo ti ala, na so ayeke mbage ti tele ti Christ, awara ngia na yâ siriri so, na laso, afon ala ti “ambeni ngasangbanga” ayeke kangbi ni nga. (Jean 10:16) A lingbi siriri so aduti mbeni ngangu so afa lege na yâ ti bê ti e kue. Tongana e yeke hon na yâ ti tara ti ngangu, siriri so alingbi ti mu maboko na e ti duti na mbito wala gingo bê ahon ndo ni pepe. Zia e ba tongana nyen ye so ayeke tâ ye na ngoi so a sala ye pepe na lege ti mbilimbili na mbage ti e, tongana e yeke na yâ gingo bê, na tongana e ba tele ti e so e lingbi pepe.
Tongana E Luti na Gbele Ye so Ayeke Mbilimbili Pepe
4. (a) Tongana nyen Jésus aga ti hinga ye so ayeke salango ye na lege ti mbilimbili pepe? (b) Tongana nyen aChrétien ayeke kiri tene tongana a sala ye na lege ti mbilimbili pepe na mbage ti ala?
4 Gbia Salomon atene: “Zo akomande mba ti lo zo ti sala pasi na lo.” (Zo-ti-fa-tene 8:9, NW) Jésus ahinga atene so ayeke biani tâ tene. Na ngoi so lo de na yayu, lo ba asioni salango ye ti azo na mbage ti amba ti ala. Na sese, lo mveni lo ba salango ye na lege ti mbilimbili pepe ti kota ahon, na ngoi so a bi tene ti zonga na ndo ti lo, atä so lo sala siokpari oko pepe, na a fâ lo tongana mbeni zo so ake ndia. (Matthieu 26:63-66; Marc 15:27) Laso, salango ye ti zo na lege ti mbilimbili pepe angbâ lakue ti mu ndo, na atâ Chrétien ahu pono ahon ndo ni, ala ga “ye ti ke na lê ti amara kue.” (Matthieu 24:9) Ye oko, atä asioni ye so asi na ala na yâ ti akando ti kuâ ti aNazi na akando ti ngangu kusala na Russie, atä so azo abungbi mingi ti sala ngangu na ala, a bi tene ti wataka na ndo ti ala, nga a sala atene ti mvene na ndo ala, siriri ti Christ asala si ala gbu ngangu. Ala mu tapande ti Jésus, so a tene na ndo lo: “Tongana ala zonga Lo, Lo kiri tene ti zonga pepe; tongana Lo hu pono, Lo zingo na ala pepe, me Lo zia tene ti Lo na tïtî Lo so afâ ngbanga mbilimbili.”—1 Pierre 2:23.
5. Tongana e mä tene ti mbeni ye so e ba e tene a sala ni na lege ti mbilimbili pepe na yâ ti kongregation, a lingbi e bi bê kozoni kue na ye nyen?
5 Na mbeni lege so ayeke kete mingi ahon, e lingbi peut-être ti ba so a sala ye na lege ni pepe na mbage ti mbeni zo na yâ ti kongregation ti aChrétien. Tongana mara ti ye tongaso asi, e lingbi peut-être ti duti na oko bibe ti Paul so atene: “Tongana mbeni zo asala si zo atï, bê ti mbi aso.” (2 aCorinthien 11:29) Ye nyen e lingbi ti sala? A lingbi e hunda tele ti e mveni: ‘A yeke biani mbeni ye so asala na lege ti mbilimbili pepe?’ Fani mingi, e hinga pepe atene kue ti ye so asi. E lingbi ti sala ye na ngangu na peko ti so e mä tene ti mbeni zo so atene ni mä tene kue ti ye so asi. A yeke tâ na lege ni si Bible atene: “Zo so li ti lo ayeke dä pepe, lo yeda na tene kue.” (aProverbe 14:15) Ni la, a hunda na e ti sala hange.
6. Tongana nyen e lingbi ti sala ye na gbele asalango ye so e ba e tene ayeke na lege ni pepe na yâ ti kongregation?
6 Ye oko, zia e ba so a yeke na mbage ti e mveni si e ba e tene a sala mbeni ye so a yeke na lege ni pepe. Tongana nyen mbeni zo so ayeke na siriri ti Christ na yâ bê ti lo ayeke sala ande ye? Peut-être e yeke ba nene ti sala lisoro na zo so e bi bê so a yeke lo si asala ye na lege ni pepe na mbage ti e. Na pekoni, ahon ti sala lisoro na ndo ni na zo kue so aye ande ti mä e, ngbanga ti nyen pepe ti sala tene ni na Jéhovah na yâ sambela na ti zia bê na lo ti sala si tâ mbilimbili ahon na ngangu? (Psaume 9:11 [9:10, NW]; aProverbe 3:5) Tongana e sala tongaso awe, peut-être e yeke yeda ti leke tene ni gi na yâ bê ti e na ti ‘kaï kpö.’ (Psaume 4:5 [4:4, NW]) Na yâ mingi ti aye so ayeke si, wango ti Paul so ayeke sala ande kusala: “I ngbâ lakue ti kanga bê na popo ti i na tongana mbeni zo ayeke na tene ti dema na tele ti mbeni i mu pardon na bê kue na popo ti i. Legeoko tongana Jéhovah amu pardon na i na bê kue, i sala tongaso nga.”—aColossien 3:13, NW.
7. A lingbi e dabe e lakue na ye wa na yâ asalango ye ti e na mbage ti aita ti e?
7 Ye oko, atä ye kue so e sala, e yeke na bezoin ti dabe e so même tongana e lingbi pepe ti fa lege na ye so asi, e lingbi ti fa lege na ye so e sala na gbele ni. Tongana e sala ye na donzi pepe na gbele mbeni salango ye so a ba atene ayeke na lege ti mbilimbili pepe, a lingbi peut-être ti buba siriri ti e ahon salango ye ni mveni. (aProverbe 18:14) A lingbi même ti sala si e pika gere ti e na e zia lege ti bungbi na kongregation juska na ngoi so e ba so ye kue aga nzoni. Wasungo psaume atene na ndo ala so andoye andia ti Jéhovah: “Ala pika gere ti ala na ye oko pepe.” (Psaume 119:165) Tâ tene ni ayeke so, ngoi na ngoi a yeke si na zo kue ti ba so a sala ye na lege ti mbilimbili pepe na mbage ti lo. Zia lege pepe na mara ti aye ti vundu tongaso ti kanga lege na mo ti sala na Jéhovah. Nde na so, zia siriri ti Christ afa lege na bê ti mo.
Tongana E Yeke na yâ Gingo Bê
8. Ambeni ye wa asala si zo aduti na gingo bê, na ye nyen alingbi ti ga na peko ti gingo bê?
8 Gingo bê ayeke mbeni tâ mbage ti fini na yâ “lâ ti nda ni” so. (2 Timothée 3:1) Tâ tene, Jésus atene: “I gi bê ti i tene ti fini ti i pepe, fade i te nyen, wala i yü bongo ti nyen.” (Luc 12:22) Me agingo bê kue alondo pepe na ndo aye so andu mosoro. ‘Bê ti Lot aso mingi’ ngbanga ti sioni tambela ti azo ti Sodome. (2 Pierre 2:7) Paul atene so lo ‘gi bê ti lo tene ti akongregation kue.’ (2 aCorinthien 11:28) Tâ kota gingo bê so asala Jésus na bï so ague na kui ti lo, a sala si “sô ti tele ti Lo asigigi tongana mênë, a yuru na sese.” (Luc 22:44) Biani, gingo bê kue ayeke pepe fä ti mabe so awoko. Ye oko, atä ye so ayeke na gunda ni, tongana gingo bê ayeke kota na a ninga mingi, a lingbi ti buba siriri ti e. Gingo bê ahon ndo ti ambeni zo, a sala si ala ba tele ti ala so ala lingbi mbeni pepe ti ngbâ ti yö akungba so a hunda ti yö tongana zo ayeke sala na Jéhovah. Bible atene: “Vundu na yâ bê ti zo asala si lo ba bango.” (aProverbe 12:25) Tongaso, ye nyen e lingbi ti sala tongana gingo bê ayeke sala ngangu na ndo ti e?
9. Ambeni ye wa so alingbi ti mu maboko a yeke duti nzoni ti sala ti lungula vundu, me alingu wa ti gingo bê a lingbi pepe ti lungula?
9 Na yâ ti ambeni ye so asi, peut-être e lingbi ti sala ambeni ye so amu maboko ti hon ndo ni. Tongana a yeke mbeni kobela si ayeke na gunda ti dutingo ti e na yâ gingo bê, a yeke duti lege ti ndara ti bi bê dä, atä so mungo desizion na ndo mara ti aye tongaso aba gi zo oko oko.a (Matthieu 9:12) Tongana akungba mingi ayeke ne na ndo ti e, a lingbi ti duti nzoni ti mu na ambeni zo ambeni kungba ni. (Exode 18:13-23) Ye oko, ka ti ala so ayeke na anene kungba, na tapande ababâ na mama, me so a lingbi pepe ti mu ni na ambeni zo? Nga, ye ni alingbi ti duti tongana nyen teti mbeni Chrétien so ayeke na mbeni koli wala wali so ake lege ti mabe ti lo? Na, ti mbeni sewa so ayeke na yâ kota kpale ti nginza wala so alango na yâ mbeni ndo ti bira, ye ni ayeke duti tongana nyen? Tâ tene, e lingbi pepe ti lungula alingu kue ti gingo bê so ayeke na yâ bungbi ti aye ti sese so. Ye oko, e lingbi ti bata siriri ti Christ na yâ bê ti e. Tongana nyen?
10. Na yâ alege use wa mbeni Chrétien alingbi ti gi ti dë gingo bê?
10 Ti gi dengo bê na yâ Tene ti Nzapa ayeke mbeni oko lege ni. Gbia David asû na mbeti: “Tongana bibe ayeke mingi na bê ti mbi, Tene ti Mo so alungula vundu amu ngia na âme ti mbi.” (Psaume 94:19) A lingbi ti wara ‘atene ti Jéhovah so alungula vundu’ na yâ ti Bible. Gingo ye lakue na yâ ti Buku so asala na gbe ti yingo ti Nzapa ayeke mu ande maboko ti bata siriri ti Christ na yâ bê ti e. Bible atene: “Mo zia kungba ti mo na ndo L’Eternel [“Jéhovah,” NW], na fade Lo bata mo. Fade Lo zia ye ayengi azo ti mbilimbili lâ oko pepe.” (Psaume 55:23 [55:22, NW]) Legeoko nga, Paul asû na mbeti: “I gi bê ti i na ye oko pepe; me na yâ ye kue i fa na Nzapa ye so i ye, na lege ti sambela na ti hunda mingi na tene ti singila. Na fade siriri ti Nzapa so ahon bibe kue abata bê ti i na abata bibe ti i na yâ Christ Jésus.” (aPhilippien 4:6, 7) Ti sambela lakue na bê kue ayeke mu ande maboko na e ti bata siriri ti e.
11. (a) Tongana nyen Jésus azia mbeni pendere tapande na ndo tene ti sambela? (b) Tongana nyen a lingbi e ba sambela?
11 Jésus aduti mbeni pendere tapande na lege so. Na mbeni ngoi, lo sala tene na yâ sambela na Babâ ti lo ti yayu teti angbonga mingi. (Matthieu 14:23; Luc 6:12) Sambela amu maboko na lo ti gbu ngangu na yâ atara ti sioni ahon. Na bï, kozoni na kui ti lo, vundu ti lo aga kota mingi. Lo sala ye tongana nyen? Lo sambela “mingi ahon.” (Luc 22:44) Biani, Molenge ti Nzapa so ayeke mbilimbili-kue ayeke la ni mbeni zo so ayeke sambela lakue. Tongaso na mingi ahon nga, a lingbi adisciple ti lo, so ayeke mbilimbili-kue pepe, asala kue si sambela aduti lakue na yâ salango ye ti ala ti lâ oko oko! Jésus afa na adisciple ti lo ‘ti sambela lakue na ti zia pepe.’ (Luc 18:1) Sambela ayeke tâ lisoro so ayeke kota ye mingi na popo ti zo na Lo so ahinga e mbilimbili mingi ahon e mveni. (Psaume 103:14) Tongana e ye ti bata siriri ti Christ na yâ bê ti e, fade e yeke “zia ti sambela pepe.”—1 aThessalonicien 5:17.
Hongo na Ngangu Akatikati ti E
12. Ambeni nda ti tene wa asala si ambeni zo aba so kusala ti ala alingbi pepe?
12 Jéhovah ayeke ba na ngele ngangu awakua ti lo oko oko kue. (Haggaï 2:7, NW, kete tene na gbe ni) Ye oko, azo mingi aba so a yeke ngangu mingi ti yeda na tene so. Bê ti ambeni alingbi peut-être ti nze ndali ti gango mbakoro, guengo na li ni ti akungba ti ala ti sewa, seni ti ala so ayeke kiri gi na peko lakue. Ambeni zo nde alingbi peut-être ti ba so ala yeke na nzoni dutingo pepe ngbanga ti aye ti ngangu so asi na ala na ngoi so ala de molenge. Ambeni zo nde alingbi ti wara vundu teti ambeni ye ti sioni so ala sala kozo, na ala dë kite so Jéhovah alingbi ti mu pardon na ala mbeni lâ. (Psaume 51:5 [51:3, NW]) Ye nyen a lingbi ti sala na mbage ti amara ti bibe tongaso?
13. Dengo bê wa Mbeti ti Nzapa amu teti ala so aba tele ti ala so ala lingbi pepe?
13 Siriri ti Christ ayeke dë bê ti e ande so e yeke na ndoye ti Jéhovah. E lingbi ti kiri ti leke siriri so na yâ bê ti e na gbungo li so Jésus atene lâ oko pepe so a yeke ba ngele ti e na hakango kusala ti e na ti ambeni zo nde. (Matthieu 25:14, 15; Marc 12:41-44) Ye so lo gboto lê mingi na ndo ni ayeke dutingo be-ta-zo. Lo tene na adisciple ti lo: “Lo so agbu ngangu a si na nda ni, fade a sö lo.” (Matthieu 24:13, NW) Azo “ake” la ni Jésus; ye oko, lo yeke la ni na kite pepe so Babâ ti lo andoye lo. (Esaïe 53:3; Jean 10:17) Na lo tene na adisciple ti lo so a ndoye ala nga. (Jean 14:21) Ti gboto lê mingi dä, Jésus atene: “Ala kä atiri use teti pata oko pepe? Na fade tiri oko atï na sese pepe, tongana Babâ ti i ayeda pepe; na a diko kua-li ti i kue awe nga. Tongaso i zia mbito asala i pepe; ngele ti i ayeke ngangu ahon ngele ti atiri mingi.” (Matthieu 10:29-31) So tâ dengo bê ti ndoye ti Jéhovah!
14. Beku wa e yeke na ni so Jéhovah ayeke ba e oko oko kue na ngele ngangu?
14 Jésus atene nga: “Zo oko pepe alingbi ti ga na mbi gi tongana Babâ, so ato mbi, agboto lo.” (Jean 6:44, NW) Teti so Jéhovah agboto e ti mu peko ti Jésus, Lo ye biani si e wara salut. Jésus atene na adisciple ti lo: “Babâ ti i so ayeke na yayu aye oko ti akete molenge so ti kui pepe.” (Matthieu 18:14) Ni la, tongana mo yeke sala na Nzapa na bê ti mo kue, mo lingbi ti wara ngia na yâ nzo kusala ti mo. (aGalate 6:4) Tongana mo yeke gi bê ti mo mingi teti aye ti sioni so mo sala kozo, hinga na bê so Jéhovah ayeke mu pardon “kue” na ala so agbian bê ti ala biani. (Esaïe 43:25; 55:7) Tongana ndali ti mbeni tene, mo ba so bê ti mo anze, dabe mo so “L’Eternel [“Jéhovah,” NW] ayeke ndulu na azo so bê ti ala afâ awe, na lo sö ala so yingo ti ala ayeke na vundu.”—Psaume 34:19 (34:18, NW).
15. (a) Tongana nyen Satan ayeke tara ti buba siriri ti e? (b) E lingbi ti duti na beku wa na Jéhovah?
15 Satan ayeke na kota nzala ti buba siriri ti mo. Lo yeke na gunda ti siokpari so e wara tongana ye ti héritier, na so e kue e yeke tiri na ni. (aRomain 7:21-24) Lo ye si mo bi bê so dutingo ti mo ti mbilimbili-kue pepe asala si Nzapa alingbi pepe ti yeda na kusala ti mo. Zia lege lâ oko pepe na Diable ti sala si bê ti mo anze! Sala hange na aye ti mayele ti lo, na zia si a mu lege na mo ti leke na bê ti mo ti gbu ngangu lakue. (2 aCorinthien 2:11; aEphésien 6:11-13) Dabe mo so “Nzapa ayeke kota ahon bê ti e, na Lo hinga ye kue.” (1 Jean 3:20) Jéhovah ayeke ba pepe gi awokongo ti e. Lo yeke ba nga aye so apusu e ti sala ye nga abibe ti e. Tongaso, wara dengo bê na yâ atene ti wasungo psaume so: “Fade L’Eternel ake azo ti Lo pepe, na Lo zia ye ti héritier ti Lo nga pepe.”—Psaume 94:14.
Beoko na yâ Siriri ti Christ
16. Na lege wa e yeke gi e oko pepe tongana e tiri ti gbu ngangu?
16 Paul asû na mbeti so a lingbi e zia siriri ti Christ afa lege na bê ti e ngbanga ti so ‘a hiri e na siriri so na yâ tele oko.’ A hiri aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala, na so Paul asû mbeti na ala ti duti mbage ti tele ti Christ, tongana ti so tanga ti ala so a sa yingo na ndo ti ala ayeke ni laso. Afon ala ti “ambeni ngasangbaga” abungbi oko na ala tongana ‘kundu oko’ na gbe ti ‘Berger oko,’ Jésus Christ. (Jean 10:16) Legeoko, mbeni “kundu” ti azo kutu mingi na ndo sese kue ayeke zia siriri ti Christ ti fa lege na bê ti ala. Ti hinga so e yeke pepe gi e oko ayeke mu maboko na e ti ngbâ ti gbu ngangu. Pierre asû na mbeti: “I ke lo [Satan] na mabe so azia pepe, teti i hinga pono tongaso ayeke sala aita ti i kue so ayeke na sese so.”—1 Pierre 5:9.
17. Bibe wa apusu e ti zia si siriri ti Christ afa lege na bê ti e?
17 Tongaso, zia si e kue e lë lengo ti siriri, kota lengo so ti yingo ti nzoni-kue ti Nzapa. (aGalate 5:22, 23) Fade a yeke hiri deba nzoni na ndo ala so Jéhovah awara ala na sioni wala sioye oko pepe, nga na yâ siriri, na mungo na ala fini ti lakue lakue na ndo mbeni paradis na sese, so na yâ ni mbilimbili ayeke duti dä. (2 Pierre 3:13, 14) E yeke na anda ti tene kue ti zia siriri ti Christ afa lege na bê ti e.
[Kete Tene na Gbe Ni]
a Na yâ ti ambeni ye, a yeke ambeni kobela tongana dépression wala kobela ti suingo bê si alingbi ti sala si gingo bê aga wala akono.
Mo Dabe Mo?
• Siriri ti Christ ayeke nyen?
• Tongana nyen siriri ti Christ alingbi ti fa lege na bê ti e tongana e tingbi na mbeni ye so ayeke na lege ti mbilimbili pepe?
• Tongana nyen siriri ti Christ amu maboko na e ti hon ndo ti gingo bê?
• Tongana nyen siriri ti Christ ayeke dë bê ti e tongana e ba tele ti e so e lingbi pepe?
[Foto na lembeti 15]
Na gbele azo so abi tene na li ti lo, Jésus azia tene ti lo kue na tïtî Jéhovah
[Foto na lembeti 16]
Legeoko na gbungo tele ti wâ ti mbeni babâ ti ndoye na mbeni zo, dengo bê so alondo na Jéhovah alingbi ti dë gingo bê ti e
[Foto na lembeti 18]
Bê so azia pepe ayeke kota ye mingi na lê ti Nzapa