Batango amolenge na kodoro wande akpale nga na anzoni ye ti pekoni

AZO kutu mingi ayeke gue na ambeni kodoro na bibe ti kiri ti komanse gigi ti ala. Laso, azo ahon kutu 20 ague asala kodoro na Poto, azo ahon kutu 26, so a dü ala na kodoro wande, ayeke na Amerika, nga tongana a mû azo 10 na Australie, azo 2 tongaso alondo na kodoro wande. Mingi ni, a lingbi asewa so asala ngangu ti manda fini yanga ti kodoro so ala gue dä na ti leke dutingo ti ala alingbi na fini ngobo ti salango ye ti kodoro ni.

Amolenge mingi ayeke manda hio fini yanga ti kodoro ti ala na ala yeke komanse ti gbu li ti ala na fini yanga ti kodoro so. Me ti ababâ na mama ti ala, a lingbi ti hunda ngoi mingi. Na ngoi so amolenge ni ayeke kono na kodoro so ababâ ti ala ahinga ni nzoni pëpe, ngbanga ti so ala tene mbeni yanga ti kodoro nde, kpale ti mango tele, so a yeke ngangu ti leke ni, alingbi ti bâ gigi na popo ti ababâ na amolenge ni.

Fini yanga ti kodoro ni asala pëpe gi ngangu na ndo lege so amolenge ni ayeke gbu na li ti ala me ngobo ti fini kodoro ni alingbi ti sala nga ngangu na ndo ye so ayeke na bê ti ala. A lingbi ti duti peut-être ngangu na ababâ na mama ti gbu nda ti salango ye ti amolenge ti ala. Ni la, ababâ na mama so ayeke sala ngangu ti bata amolenge ti ala na yâ “wango-tene nga na fango lege ti bibe ti Jéhovah”, ayeke na akpale so ayeke nde.​—aEphésien 6:4, NW.

Kpale ti ndungo bê nga na bibe

Ababâ na mama, so ayeke aChrétien, ayeke na nzara nga na kungba ti fa na amolenge ti ala “yanga ti kodoro so ayeke nzoni-kue” ti tâ tënë ti Bible (Sophonie 3:9, NW). Me, tongana amolenge ahinga ti tene yanga ti ababâ na mama ti ala nzoni pëpe na tongana ababâ na mama ni alingbi pëpe ti sala tënë mbilimbili na yanga ti kodoro so amolenge ti ala ayeke tene ni lakue, tongana nyen ababâ na mama ni alingbi ti yôro na yâ bê ti amolenge ti ala ndia ti Jéhovah? (Deutéronome 6:7). Amolenge ni alingbi ti mä yâ ti atënë so ababâ na mama ti ala ayeke tene, me tongana a ndu bê ti ala pëpe, amolenge ni alingbi ti ga awande na yâ da ti ala wani.

Pedro na Sandra alondo lani na Amerika ti Mbongo ala gue na Australie. Ala wara kpale so na ngoi so ala yeke bata amolenge ti ala ti koli use.a Pedro atene: “Tongana e sala lisoro na ndo aye ti yingo, ge a ndu tënë ti bê nga na ti bibe. A hunda ti tene mo fa ambeni tënë so akpengba nga so ane, tongaso ti sala ni a lingbi mo tene yanga ni nzoni mingi.” Sandra atene: “Tongana amolenge ti e amä yanga ti kodoro ti e nzoni pëpe, a lingbi ti sala sioni na ndo ala na lege ti yingo. Ala lingbi ti mä pëpe yâ ti angbongboro tënë so andu tâ tënë, tongaso a yeke duti ngangu na ala ti gbu nda ti akpengba-ndia so ayeke na peko ti ye so ala yeke manda. A lingbi peut-être ti kanga lege na ala ti bâ nda ti aye na lege ti yingo nga ti lë nzoni songo na Jéhovah.”

Gnanapirakasam na Helen alondo lani na Sri Lanka ala gue na Zamani, fadeso ala yeke na amolenge use. Ala tene: “Ti bê ti e, a yeke kota ye mingi ti tene amolenge ti e atene yanga ti kodoro ti e na ngoi so ala yeke manda yanga ti Zamani. Na tongana ala lingbi ti zi bê ti ala kue na e, a yeke kota ye ndali ti ala.”

Miguel na Carmen, so alondo lani na Uruguay ague na Australie, atene: “A lingbi ababâ na mama so ayeke na mara ti dutingo ti e asala ngangu mingi ahon ambeni zo. Ala yeke na aye use ti soro popo ni: ti manda fini yanga ti kodoro ni nzoni mingi tongaso si ala lingbi ti gbu nda ti aye ti yingo so a fa na yanga ni so na ti fa nda ni nzoni, wala ti fa na amolenge ti ala ti tënë yanga ti ababâ na mama ti ala nzoni mingi.”

A yeke na sewa ni ti soro

Yanga ti kodoro so sewa ni ayeke soro ti tene “L’Eternel afa nda ti tënë” na ala na lege ni, ayeke kota ye mingi ndali ti maïngo ti ala na lege ti yingo (Esaïe 54:13). Tongana mbeni kongregation so atene yanga ti kodoro ti ababâ na mama ni ayo na ala pëpe, sewa ni alingbi ti soro ti gue dä. Ala lingbi nga ti soro ti gue na mbeni kongregation so atene yanga ti kodoro so ala gue dä. Aye wa ayeke pusu ande ala ti mû desizion so?

Demetrios na Patroulla alondo lani na Chypre ala gue na Angleterre, kâ ala bata amolenge ti ala oku. Ala fa ye so apusu ala ti mû desizion ti ala: “Na tongo nda ni, sewa ti e ague na mbeni kongregation so atene yanga ti Grec. Atâa so a mû maboko na e babâ na mama ni mingi, a kanga lege na amolenge ti e ti maï na lege ti yingo. Même so ala mä yanga ti Grec nzoni, a yeke ngangu na ala lani ti gbu nda ti angbongboro tënë so andu aye ti yingo. A bâ ni na lege so ala gue na li ni gi yeke yeke na lege ti yingo. Tongaso, e kue e gue na mbeni kongregation so atene yanga ti Anglais. Hio e bâ anzoni ye so asala na ndo amolenge ti e ni. A kpengba ala na lege ti yingo. A yeke lani ngangu na e ti gue na mbeni kongregation nde, me, teti sewa ti e, aye so e bâ afa so e soro nzoni lege ni.”

Atâa so kue, azo ti sewa ni angbâ ti tene yanga ti kodoro ti babâ na mama ti ala na ala wara gbâ ti anzoni ye na pekoni. Amolenge ni atene: “Tenengo ayanga ti kodoro mingi amû maboko na e. Atâa so kozo yanga so e tene ayeke Anglais, e bâ so hingango yanga ti Grec amû lege ti lë akpengba songo na ambeni fami ti e, mbilimbili a-âta ti e. A sala nga si e duti na nzobe mingi na mbage ti awande so aga ti ngbâ ge, na e hinga so e lingbi nga ti manda mbeni yanga ti kodoro nde. Tongaso, tongana e kono, sewa ti e ague na kongregation so atene yanga ti Albanie ti mû maboko kâ.”

Christopher na Margarita alondo nga lani na Chypre ti gue na Angleterre, na ala bata amolenge ti ala ota kâ. Ti ala, ala soro ti gue na kongregation so atene yanga ti Grec. Molenge ti ala ti koli, Nikos, ayeke fadeso mbeni ancien na yâ ti mbeni kongregation so atene yanga ti Grec. Lo dabe lo: “A wa e ti bungbi oko na fini kongregation so atene yanga ti Grec. Sewa ti e abâ ni tongana mbeni ye so alondo na Nzapa.”

Margarita atene: “Tongana amolenge ti e ti koli use awara ngu mbasambala na miombe, ala zia iri ti ala na Ekole ti kusala ti aChrétien. E ababâ ni, e gi bê ti e lani teti e hinga ala tene yanga ti Grec nzoni kue pëpe. Me, devoir oko oko abâ lani sewa ni kue, na e mû angbonga mingi ti mû maboko na ala ti leke ni.”

Molenge ti ala ti wali, Joanna, atene: “Mbi dabe mbi na ngoi so Babâ afa na e yanga ti Grec. Lo sû agere ti mbeti ni na ndo ti tableau na kodoro, na a yeke ti e lani ti manda ni nzoni. Azo mingi ayeke mû angu mingi ti manda mbeni yanga ti kodoro, me na maboko so Babâ na Mama amû na e, e manda Grec hio.”

Ti ambeni sewa, ala yeke gue ti ala na mbeni kongregation so atene yanga ti ababâ na mama ni ngbanga ti so ababâ na mama ni abâ so, ti kono ‘hingango ye ti ala na lege ti yingo’ na ti maï, a lingbi ala manda ye na yanga ti kodoro ti ala mveni (aColossien 1:9, 10; 1 Timothée 4:13, 15). Wala peut-être sewa ni alingbi ti bâ so tenengo yanga ti kodoro ti ala ayeke mû maboko na ambeni fini zo so alondo na ngbele kodoro ti ala ti manda tâ tënë.

Nde na so, mbeni sewa alingbi ti bâ so a yeke nzoni mingi teti ala kue ti gue na mbeni kongregation so atene fini yanga ti kodoro so ala gue dä (aPhilippien 2:4; 1 Timothée 3:5). Tongana azo ti sewa ni ahunzi ti sala lisoro na ndo ni, a yeke na beli ti sewa ni ti mû desizion na yâ ti sambela (aRomain 14:4; 1 aCorinthien 11:3; aPhilippien 4:6, 7). Awango wa alingbi peut-être ti mû maboko na asewa so?

Ambeni nzoni wango

Pedro na Sandra, so a sala tënë ti ala kozoni awe, atene: “Na yanga-da, e yeke tene gi yanga ti Espagnole si zo oko agirisa pëpe yanga ti kodoro ti e. A yeke ngangu ti bata ndia so lakue, teti amolenge ti e ahinga so e mä Anglais. Me tongana fade e bata ndia so pëpe, ka ala lingbi peut-être ti mä Espagnole mbeni pëpe.”

Miguel na Carmen, so a sala nga tënë ti ala kozoni awe, amû wango so: “Tongana ababâ na mama amanda lakue Bible na sewa nga asala lisoro na ndo versê ti lâ oko oko na yanga ti ala, amolenge ni ayeke manda gi pëpe ti tene yanga ti kodoro ti ala nzoni mingi. Ala yeke manda nga ti sala lisoro na ndo angbongboro tënë ti yingo na yanga so.”

Miguel amû nga wango so: “Sala kue si fango tënë anzere. Kota mbage ti gbata ni ayeke territoire ti e, na e yeke mû angoi mingi na yâ kutukutu ti gue ti gi azo so atene yanga ti kodoro ti e. E yeke mû angoi so ti sala ambeni ngia ti Bible na ti sala lisoro na ndo ambeni nene tënë. Mbi yeke sala kue ti tene na yâ fango tënë e sala ambeni nzoni fini vizite. Na pekoni, tongana e hunzi awe, amolenge ni abâ so ala sala kamême mbeni pendere lisoro oko na azo.”

Hongo ndo ti akangbi ti angobo ti salango ye

Mbeti ti Nzapa awa amaseka: “Molenge ti mbi, mo mä wango-tene ti babâ ti mo, na mo zia lege ti wango-tene ti mama ti mo pëpe.” (aProverbe 1:8). Ye oko, tongana ngobo ti salango ye ti ababâ na mama ni ayeke nde na ti so amolenge ayeke na yâ ni, na a sala ngangu mingi na ndo fango lege ti ababâ ni nga na ndo “wango-tene” ti amama ni, kpale alingbi ti bâ gigi.

Biani, a yeke ti beli ti sewa oko oko ti bâ tongana nyen lo lingbi ti fa lege na azo ti da ti lo, na a yeke nzoni lo zia si ambeni fami asala ngangu mingi na ndo ti lo pëpe (aGalate 6:4, 5). Me mbeni nzoni mango tele na popo ti ababâ na amolenge ni alingbi ti sala si a duti ngangu mingi pëpe na ababâ na mama ni ti yeda na ambeni fini ngobo ti salango ye so.

Ye oko, mingi ti angobo ti salango ye ti akodoro so amaï ayeke sioni teti dutingo ti aChrétien na lege ti yingo. Amozoko nga na angia ayeke maï mingi ni tënë ti pitan, salango bê nga na kengo yanga (aRomain 1:26-32). Ababâ na mama Chrétien alingbi ti tene pëpe so ngbanga ti so a yeke ngangu na ala ti mä yanga ti kodoro so ala gue dä, ala lingbi pëpe ti fa lege na mara ti bia so amolenge ti ala ayeke mä wala angia so ala yeke sala. A lingbi ala lu akpengba-ndia teti ala. Me ye so alingbi ti ga na mbeni kpale.

Carmen atene: “Mingi ni, e yeke mä ka yâ ti atënë ti bia so molenge ti e ayeke mä so pëpe. Bia ni alingbi ti toto nzoni, me tongana yâ ti atënë ni ayeke use wala atënë ni ayeke sioni, e yeke hinga pëpe.” Ye nyen ala sala ti hon ndo ti kpale so? Miguel atene: “E mû ngoi mingi ti fa na amolenge ti e sioni so mozoko ti kirikiri alingbi ti sala, na e gi ti mû maboko na ala ti soro mozoko so Jéhovah ayeke yeda na ni.” Tâ tënë, ti hon ndo ti akangbi so ayeke na popo ti angobo ti salango ye use, a hunda ti tene lê ti ababâ na mama ni akpengba na ala sala ye na lege ni.​—Deutéronome 11:18, 19; aPhilippien 4:5.

Aye ti nzoni so aga na pekoni

Biani, ti bata amolenge na kodoro wande ahunda ngoi nga na ngangu mingi. Me ababâ na mama nga na amolenge ti ala alingbi ti wara aye ti nzoni na peko ti ngangu so ala sala.

Azzam na wali ti lo, Sara, alondo lani na Turquie ala gue na Zamani, kâ ala bata amolenge ti ala ota. Kozo molenge ti ala ti koli ayeke sala kua fadeso na filiale ti aTémoin ti Jéhovah na Selters, Zamani. Azzam atene: “Mbeni kota ye ti nzoni so amolenge ni alingbi ti wara ayeke so ala lingbi ti lë alengo so ayeke nzoni mingi na yâ angobo ti salango ye use so kue.”

Antonio na Lutonadio alondo lani na Angola ala gue na Zamani na ala yeke bata amolenge gumbaya kâ. Sewa ni ayeke tene yanga ti Lingala, ti Français, na ti Zamani. Antonio atene: “Tenengo yanga ti kodoro nde nde amû maboko na sewa ti e ti fa tënë na azo ti akodoro mingi. Ye so amû ngia na e mingi.”

Amolenge use ti mbeni koli na wali so alondo lani na Japon na ague na Angleterre atene so hingango yanga ti Japonais na ti Anglais amû maboko na ala mingi. Amolenge ni atene: “Tenengo yanga ti akodoro use amû maboko na e ti wara kua. E wara nzoni tongana e gue na kota assemblée so a sala ni na yanga ti Anglais. Na oko ngoi ni, e yeke na matabisi ti sala kusala na yâ kongregation so atene yanga ti Japonais na so ahunda awafango tënë dä mingi.”

Mo lingbi ti bata amolenge ti mo nzoni

Batango amolenge na popo ti azo so asalango ye ti ala ayeke nde ayeke mbeni kpale so awakua ti Jéhovah awara ngbele ye na ngoi so a sû na Bible. Babâ na mama ti Moïse awara lege ti bata lo nzoni atâ so lo kono na popo ti azo ti Égypte (Exode 2:9, 10). Ambeni Juif so ague na ala na ngangu na Babylone abata nzoni amolenge so na pekoni ayeda ti kiri na Jérusalem ti zia tâ vorongo na place ti lo.​—Esdras 2:1, 2, 64-70.

Laso nga, ababâ na mama so ayeke aChrétien alingbi ti bata amolenge ti ala nzoni. Tënë so ambeni molenge atene na babâ na mama ti ala, ala nga kue ala lingbi ti mä ni mbeni lâ na yanga ti amolenge ti ala. A tene: “E yeke mbeni sewa so azo ni aye tele mingi ngbanga ti so Babâ na Mama abata e nzoni, na e yeke mä lakue tele nzoni. E yeke na ngia ti duti mbage ti kota sewa so ayeke na ndo ti sese kue so ayeke sala na Jéhovah.”

[Kete Tene na Gbe Ni]

[Foto na lembeti 24]

Tenengo gi yanga ti kodoro ti mo na yanga-da, a yeke sala si amolenge ti mo ahinga yanga so nzoni kete

[Foto na lembeti 24]

Yanga so azo ti da ni kue atene ayeke bata nzoni songo na popo ti a-âta ni

[Foto na lembeti 25]

Mandango Bible na amolenge ti mo ayeke kono ‘gbungo nda ti ye ti ala na lege ti yingo’