“Bâ, Lo so ayeke Nzapa ti e”
Atënë so e sala lisoro dä na yâ a-article ti manda use so aluti na ndo buku Approchez-vous de Jéhovah, so a sigigi lani na kota bungbi ti district so a sala na ndo sese na yâ angu 2002 ti si na ngu 2003.—Bâ article “Lo kanga mbeni dû na yâ bê ti mbi” so a wara na lembeti 20.
“Bâ, Lo so ayeke Nzapa ti e so e ku Lo, na fade Lo sö e. Lo so ayeke L’Eternel”.—Esaïe 25:9.
“NDEKO ti Mbi”. A yeke tongaso si Jéhovah, Wasalango yayu na sese, asala tënë ti Abraham so ayeke mbeni babâ ti sewa ti giriri (Esaïe 41:8). Tara gi ti bâ ni kete: mbeni senge zo awara matabisi ti lë songo na Seigneur Gbia ti ndagigi kue! Peut-être mo yeke hunda tele ti mo: ‘Mbi lingbi biani ti ga tâ ndulu tongaso na Nzapa?’
2 Bible afa na e so zo alingbi biani ti lë tâ kpengba songo na Nzapa. Abraham awara matabisi ti lë songo tongaso na Nzapa ngbanga ti so lo ‘mä na bê na Jéhovah’. (Jacques 2:23). Laso nga, “tënë ti lingo ti L’Eternel ayeke na azo ti mbilimbili.” (aProverbe 3:32). Na mbeti ti Jacques 4:8, Bible amû wango so na e: “I ga ndulu na Nzapa, na fade Lo ga ndulu na i.” Biani, tongana e mû li ni ti ga ndulu na Jéhovah, lo kue lo yeke ga ande ndulu na e. Me atënë ti versê so aye ti tene so a yeke e azo so e yeke awasiokpari si e mû li ni kozo ti lë songo so? Oko pëpe. E wara lege ti lë songo na Jéhovah gi ngbanga ti so Nzapa ti e ti ndoye amû li ni kozo ti leke akpengba ye use.—Psaume 25:14.
3 Kozoni kue, Jéhovah aleke ti tene Jésus ‘akä tele ti lo na kuâ ti sö gbâ ti azo.’ (Matthieu 20:28, Fini Mbuki, 2001). Na kango tele ti lo na sandaga ti kota ngele tongaso, Jésus azi lege na e ti ga ndulu na Nzapa. Bible atene: “E yeke na ndoye, teti Lo ndoye e kozoni.” (1 Jean 4:19). Biani, teti so Nzapa ‘andoye e kozoni’, lo zia na sese gunda ti ye so ayeke mû lege na e ti lë songo na lo. Use ni, Jéhovah afa tele ti lo na e. Biani, tongana e ye ti lë songo na mbeni zo, a hunda mbilimbili na mbage ti e ti hinga zo ni so nzoni, ti yekia asalango ye ti lo, na ti bâ ni na nene ni. So aye ti tene nyen? Tongana fade Jéhovah ayeke mbeni Nzapa so ahonde gi tele ti lo, na so zo alingbi ti hinga lo pëpe, ka e lingbi nga lâ oko pëpe ti ga ndulu na lo. Ye oko, a hon ti honde tele ti lo, Jéhovah aye si e wara lege ti hinga lo (Esaïe 45:19). Na yâ Tënë ti lo, Bible, lo fa tele ti lo mveni na mbeni lege so zo alingbi ti gbu nda ni, na salango ye ti lo tongaso afa gi pëpe so lo ndoye e me nga so lo ye si e hinga lo na e ndoye lo tongana Babâ ti e ti yayu.
4 A si na mo awe ti bâ mbeni kete molenge na fango babâ ti lo na akamarade ti lo, nga na tenengo na ala na ngia nga na nzerengo tele: “So papa ti mbi la”? Awavorongo Nzapa ayeke nga na anda ti tënë ti sala tënë tongaso na ndo Jéhovah. Bible afa tënë ti mbeni ngoi so fade azo ti be-biani ayeke tene: “Bâ, Lo so ayeke Nzapa ti e”. (Esaïe 25:8, 9). Tongana e hinga tënë mingi na ndo alengo ti Jéhovah, fade e yeke bâ so e yeke na mbeni Babâ so ahon tanga ti ababâ kue, nga mbeni tâ ndeko so a lingbi ti wara mara ni use pëpe. Biani, tongana e gbu nda ti alengo ti Jéhovah nzoni mingi, e yeke duti na anda ti tënë mingi ti ga tâ ndulu na lo. Ni la, zia e bâ tongana nyen Bible afa peko ti akota lengo osio ti Jéhovah so ayeke ngangu, mbilimbili, ndara, na ndoye. Na yâ article so, e yeke sala lisoro gi na ndo ota na popo ti alengo ni so.
‘Ngangu ti lo ayeke kota mingi’
5 ‘Ngangu ti Jéhovah ayeke kota mingi’. (Job 37:23). Mbeti ti Jérémie 10:6 atene: “Mbeni nzapa tongana Mo ayeke pëpe, O L’Eternel! Mo yeke kota, na iri ti Mo ayeke kota na lege ti ngangu ti Mo.” Nde na azo so lo leke, ngangu ti Jéhovah ayeke na akatikati oko pëpe. Ni la, a yeke gi lo oko si a hiri lo “Mo Ti Ngangu Ahon Kue”. (Apocalypse 15:3). Jéhovah asala kusala na kpengba ngangu ti lo ti leke na ye, ti futi na ye, ti bata na ye, nga ti kiri na aye na lege ni. Zia e bâ gi use ti atapande so: ngangu ti lo ti leke na ye, nga ngangu ti lo ti bata na zo.
6 Tongana mo luti na gigi na gbe ti mbeni lâ so asu pendere, poro ti tele ti mo ayeke sala tongana nyen? Biani, mo yeke bâ so ndowa ti lâ ni ayeke sala mbeni ye na ndo poro ti tele ti mo. Me ti bâ ni nzoni, a yeke aye ti peko ti ngangu ti Jéhovah ti lekengo na ye si ayeke si na mo. Ngangu ti lâ ayeke tongana nyen? Na yâ ti lâ ni mveni, ngangu ti ndowa ni asi degré kutu 15 tongaso. Tongana mo lingbi fade ti lï tâ na yâ ni, ti mû gi lê ti mbeni wâ ni kete so akono alingbi na li ti mbeni épingle, na ti ga na ni ge na sese, biani même tongana mo luti akilomètre 140 ayo na ni, mo yeke gbu lê ni pëpe na gbele ndowa ni so lo yeke tokua! Na yâ ti anzene penze-ngbonga oko oko, lâ ayeke tokua ngangu so alingbi na sungbango ti akota nene ngombe kutu mingi mingi. Ye oko, ndo so sese aluti dä si lo yeke ngoro na tele ti lâ ayo alingbi na ni biani. Tongana fade lo yeke ndulu na ni mingi, ka angu so ayeke na ndo ti sese ayeke hule kue; nga tongana fade lo yo na ni mingi, ka angu ni kue ayeke ga gi glaçon. Atâa fade lo yo wala lo yeke tâ ndulu mingi na lâ, ka fini alingbi pëpe ti duti dä na ndo ti sese.
7 Ti azo mingi, lâ ayeke mbeni senge ye, atâa so ala yeke ngbâ na fini gi ndali ni. Na salango tongaso, ala hon na tele ti ye so lâ alingbi ti fa na e. Psaume 74:16 asala tënë so na ndo Jéhovah: “Mo leke sungo ye na lâ.” Biani, lâ ayeke mû gloire na Jéhovah, “Nzapa so asala yayu na sese”. (Psaume 146:6). Atâa so kue, lâ ayeke tâ gi oko ti gbâ ti aye so ayeke fa ye na e na ndo kota ngangu ti Jéhovah. Na ngoi so e yeke ngbâ ti manda ye mingi na ndo ngangu ti Jéhovah ti leke na ye, bê ti e ayeke dö nga mingi ahon ti kozo.
8 Jéhovah ayeke sala nga kusala na kota ngangu ti lo ti bata awakua ti lo na ti bâ ndo na ndo ti ala. Bible asala kusala na akpengba tapande so andu bê biani, ti fa peko ti azendo ti Jéhovah ti bata azo ti lo. Na tapande, bâ tënë so a fa na Esaïe 40:11. Na yâ versê so, Jéhovah ahaka lo mveni na mbeni berger, na lo haka azo ti lo na angasangbaga wala ataba. E diko: “Fade Lo fa ndo ti tengo pele na kundu ti Lo tongana berger, Lo kamata amolenge ti ngasangbaga na tïtî Lo, Lo yô ala na libe ti Lo, na Lo fa lege doucement na ala so ayeke na amolenge.” Tara ti bâ na li tënë ti yâ ti versê so.
9 Anyama so sioni alingbi ti si na ala hio tongana ataba ayeke mingi pëpe. Na ngoi so a sû na Bible, a hunda na mbage ti mbeni berger giriri ti duti na kpengba-be tongana lo ye ti bata kundu ti ataba ti lo si ambo ti ngonda, a-ours, na abamara asala sioni na ala pëpe (1 Samuel 17:34-36; Jean 10:10-13). Me ambeni ngoi ayeke nga dä so batango ataba ahunda ti sala ye na ngangu pëpe. Na tapande, tongana mbeni wali taba adü yongoro na yangbo ni, berger ni ayeke sala tongana nyen ti bata molenge ti taba ni so a dü lo fini fini, si ye ti sioni asi na lo pëpe? Teti ambeni lango peut-être, fade lo yeke yô lo “na libe” wala kate ti lo, so ti tene na yâ ti bongo ti lo. Me tongana nyen kete taba ni ayeke gue juska ti duti na kate ti berger ni? Molenge ti taba ni alingbi ti pusu ndulu na berger ni na même ti mû li ti lo ti kpo yeke na tele ti gere ti berger ni. Ye oko, a yeke na berger ni ti kuku, ti yôro maboko ti lo, ti mû kete taba ni na ti zia lo na kate ti lo si ye asi na lo pëpe. So tâ pendere tapande so afa so Kota Berger ti e ayeke biani na nzara ti bata awakua ti lo! A yeke tongaso pëpe?
10 Ye oko, Jéhovah amû gi pëpe zendo ti bata azo ti lo. Giriri, lo fa na lege ti aye ti kpene so lo lingbi biani ti “zi azo na yâ ye so atara ala, ala so akpe mbito ti Nzapa”. (2 Pierre 2:9). Ka ti laso a yeke tongana nyen? E hinga so Jéhovah ayeke sala kusala pëpe na ngangu ti lo ti bata e na yâ akpale kue laso. Ye oko, lo mû na e mbeni ye so ayeke kota mingi ahon so: a yeke batango ndo na lege ti yingo. Ti bata e si ye ti sioni awara e pëpe na lege ti yingo, Babâ ti e ti ndoye amû na e aye so a lingbi e duti na ni ti gbu ngangu na gbele atara na ti bata songo ti e na lo. Na tapande, Luc 11:13 atene: “Tongana i so i yeke sioni, i hinga lege ti mû matabisi ti nzoni na amolenge ti i, fade Babâ ti i na yayu aye mingi ahon pëpe ti mû Yingo Vulu na ala so ahunda Lo?” Kota ngangu so alingbi ti mû lege na e ti hon ndo ti atara wala akpale kue so e lingbi ti tingbi na ni (2 aCorinthien 4:7). Na lege so, Jéhovah asala kusala ti bata fini ti e, pëpe gi teti akete ngu tongaso, me teti lakue lakue. Na batango beku so na li, e lingbi biani ti bâ aye ti pono kue so ayeke si na e na yâ sese ti fadeso, tongana mbeni ye ti ‘kete ngoi na kete ye’. (2 aCorinthien 4:17, FM 01). Tongana e bâ mara ti Nzapa tongaso, so na lege ti ndoye ayeke sala kusala na ngangu ti lo ti sala nzoni na e, bê ti e ayeke pusu e pëpe ti ga ndulu na lo?
“L’Eternel aye fango ngbanga ti mbilimbili”
11 Jéhovah ayeke sala ye so ayeke mbilimbili nga na lege ni; lo yeke sala tongaso lakue nga teti azo kue me pëpe gi teti ambeni zo. Mbilimbili ti Nzapa ayeke pëpe mbeni lengo so adë dengo na so asala si e yeke kpe ti ga ndulu na Lo; oko pëpe, me a yeke mbeni lengo so e ye ni mingi na so ayeke gboto e na mbage ti Jéhovah. Bible afa polele so lengo so ayeke ye ti mungo ngia na zo. Tongaso, zia e bâ alege ota so na yâ ni Jéhovah afa na gigi mbilimbili ti lo.
12 Kozoni kue, mbilimbili ti Jéhovah apusu lo ti duti be-ta-zo nga ti fa be-biani na mbage ti awakua ti lo. Wasungo psaume David awara lani lege ti bâ lo mveni so mbilimbili ti Jéhovah ayeke pusu Lo ti sala ye tongaso. Na lege ti ye so asi na yâ fini ti lo, nga na lege ti ye so lo manda na ndo alege ti Nzapa, David atene nyen na nda ni? Lo tene: “L’Eternel aye fango ngbanga ti mbilimbili, azo ti Lo ti nzobe, Lo zia ala pëpe; Lo bata ala lakue, me fade A lungula ahale ti azo ti sioni.” (Psaume 37:28). So tâ tënë ti dengo bê biani! Nzapa ayeke girisa ande lâ oko pëpe ala so aduti be-ta-zo na lo. Ni la, e lingbi ti duti na beku biani so fade lo yeke duti lakue ndulu na e na lo yeke bata e na lege ti ndoye. A yeke mbilimbili ti lo si a hunda na lo ti sala tongaso!—aProverbe 2:7, 8.
13 Use ni, mbilimbili ti Nzapa asala si lo yeke bâ gi na lê pëpe ala so ayeke bâ pasi. E hinga tongaso na lege ti Ndia so lo mû ni na azo ti Israël. Na tapande, na yâ Ndia ti Moïse, a leke ti tene a bâ lege ti ala so babâ na mama ti ala akui awe nga na awomua (Deutéronome 24:17-21). Teti lo hinga so gigi ni ayeke duti ngangu mingi teti asewa tongaso, Jéhovah lo mveni asala ye tongana tâ Babâ na dutingo Juge ti ala nga na Wabatango ala (Deutéronome 10:17, 18). Lo gboto mê ti azo ti Israël so tongana ala sala nzoni pëpe na awali nga na amolenge so zo ti bango ndo na ndo ti ala ayeke dä pëpe, fade lo yeke mä dekongo ti ala. Na tongana ti so a sû ni na Exode 22:22-24, lo tene: “[Fade] ngonzo ti Mbi alondo tongana wâ”. Atâa so ngonzo ayeke pëpe mbeni oko ti akota lengo ti Nzapa, ngonzo ayeke gbu lo tâ na lege ni tongana a sala na mbana ambeni ye so ayeke na lege ni pëpe, mbilimbili na mbage ti azo so ayeke na ngangu pëpe ti sala mbeni ye ti bata na tele ti ala.—Psaume 103:6.
14 Ota ni, na Deutéronome 10:17, Bible adë bê ti e so Jéhovah ayeke “yä iri ti zo teti lê ti lo pëpe”. Nde na azo mingi so ayeke na kota ndo ti komande wala na ngangu na ndo amba ti ala, Jéhovah azia pëpe si mosoro wala pendere ti tele ahanda lê ti lo. Lo yeke na sioni bibe oko pëpe na ndo ambeni zo, na lo yeke gi pëpe ti sala nzoni gi na ambeni zo. Mbeni ye so afa na gigi biani so lo yeke ndulu ti sala nzoni na azo kue me pëpe gi na ambeni ayeke so lo mû lege pëpe gi na ambeni kete bungbi ti azo ti tene ala ga atâ wavorongo lo, na ti wara beku ti duti mbeni lâ na fini ti lakue lakue. Nde na so, Kusala 10:34, 35 atene: “Nzapa ayekia mbeni zo teti lê ti lo pëpe; me na yâ amara kue, zo so akpe mbito ti Nzapa, na lo sala ye ti mbilimbili, lo lingbi na lê ti Lo.” A yeke mbeni beku so a mû lege na azo kue ti wara ni, atâa kota ndo ti ala na yâ sese so, poro ti tele ti ala, wala kodoro so ala londo dä. So ayeke pëpe tâ mbilimbili so ahon atanga ni kue? Biani, tongana e hinga tâ nzoni mingi mbilimbili ti Jéhovah, ye so ayeke gboto e na mbage ti lo!
“Ndara . . . ti Nzapa ayeke kota mingi!”
15 Bê ti bazengele Paul apusu lo ti tene na kota go tënë so a sû na aRomain 11:33: “Ndara na hingango ye ti Nzapa ayeke kota mingi!” Biani, na ngoi so e yeke bâ ambage nde nde ti kota ndara ti Jéhovah, bê ti e alingbi gi ti si na kota yekiango ndo. Ye oko, tongana nyen e lingbi ti fa peko ti lengo so? Ndara ayeke bungbi oko hingango ye, bango nda ti ye, na gbungo nda ti ye; na lo yeke sala kusala na ala kue. Na salango kusala na hingango ye ti lo so akono mingi, nga gbungo nda ti ye ti lo so alï mingi, Jéhovah ayeke mû lakue gi anzoni desizion, na lo yeke leke ye na mbeni lege so ayeke nzoni kue ti sala si a ga nzoni.
16 Ambeni ye wa mbilimbili afa na gigi so Jéhovah ayeke na mbeni ndara so ayeke kota mingi? Psaume 104:24 atene: “O L’Eternel, kusala ti Mo ayeke mingi! Na lege ti ndara ti Mo, Mo sala kusala ni kue; sese so asi singo na mosoro ti Mo.” Biani, tongana e manda ye mingi na ndo aye so Jéhovah aleke, ndara ti lo ayeke pika nga bê ti e mingi. Biani, awandara amanda aye mingi na gbungo li na ndo aye so Jéhovah aleke! Ambeni agi même ti tara peko ti aye ti ndagigi na yâ kusala ti ala ti senda-ye.
17 Na tapande, peut-être a si na mo awe ti gonda pendere ti akamba ti tere. A yeke tâ mbeni ye ti ndima biani. Tongana a bâ ambeni kamba ni, ye ni ayeke mo bâ mo tene ala kpengba pëpe; ye oko, tongana a tara ti kono yâ ti akamba ti tere so ti haka ni na ambeni ye, ala yeke kpengba mingi ahon wen nga na bongo so azo ayeke yü na kate ti ala ti tene lê ti ngombe alï ala pëpe. Ye so aye ti tene nyen biani? A ye ti tene so tongana a kono yâ ti akamba ti tere so juska ti lingbi na kota gbanda ti gbungo asusu, ala lingbi ti gbu mbeni lapara na nduzu si lapara ni ahon gbä! Biani, Jéhovah asala aye kue “na ndara”.
18 A yeke na yâ ti Tënë ti Nzapa, Bible, si a yeke wara kota fä ti ndara ti Jéhovah so ahon ye kue. Wango ti ndara so a wara na yâ ni afa na e tâ nzoni lege ti dutingo na fini (Esaïe 48:17). A yeke bâ nga kota ndara ti Jéhovah na yâ lege so a sû na Bible. Na lege wa? Na yâ ndara ti lo, Jéhovah asoro ti sala kusala na azo ti sû na Tënë ti lo. Tongana lo sala kusala na a-ange ti sû Mbeti ti lo, fade Bible ayeke duti na oko ngangu so na ndo ti e? Tâ tënë, a-ange alingbi fade ti fa na e Jéhovah na lege ti bango ndo ti ala so ayeke nzoni ahon ti e na ala lingbi fade ti fa tâ dutingo ndulu ti ala na Jéhovah. Me teti so ala yeke azo ti yingo so hingango ye ti ala, ndara ti ala, nga na ngangu ti ala ahon ti e mingi, fade bango ndo ti ala alingbi biani ti sala mbeni ye na ndo e?—aHébreu 2:6, 7.
19 So gi azo si asû Bible asala si a yeke na mbeni wâ na ngangu so ayeke kota mingi ti gboto azo. Ala so asû ni ayeke lani azo tongana e. Teti so ala yeke mbilimbili-kue pëpe, ala tingbi na atara nga na akpale so ayeke tongana ti e. Na ambeni ngoi, ala sû mbeti ti fa atënë ti bê ti ala mveni nga aye so ala mveni atiri na ni (2 aCorinthien 12:7-10). Ni la, ala sû ni na atënë so mbeni ange oko alingbi fade ti sû ni pëpe. Na tapande, bi bê na atënë so David asû ni na Psaume 51. Use versê ti psaume ni afa so David asû psaume so na pekoni so lo tï na yâ mbeni kota siokpari. Lo zi bê ti lo ti fa kota vundu so lo wara, na ti toto na Nzapa si apardone lo. Versê 4 na 5 atene: “Sukula mbi nzoni si sioye ti mbi kue awe, Mo sukula mbi si siokpari ti mbi awe. Teti mbi hinga kengo-ndia ti mbi, na siokpari ti mbi ayeke na gbele mbi lakue.” Bâ versê 7 ni: “Bâ, a dü mbi na yâ sioye; na mama ti mbi amë ngo ti mbi na yâ siokpari.” Versê 19 ni atene na ndo ni: “Sacrifice so Nzapa aye ayeke yingo so awoko. O Nzapa, bê so afâ awe na ayeke na vundu, Mo ke pëpe.” Atënë so andu bê ti mo pëpe? Biani, gi mbeni zo so ayeke pëpe mbilimbili-kue si alingbi ti fa mara ti abibe tongaso na gigi. A yeke tongaso pëpe?
20 Na salango kusala na azo so ayeke mbilimbili-kue pëpe, Jéhovah amû tâ gi ye so e yeke na nzara ti wara, so ti tene mbeni tondo so “alondo na yanga ti Nzapa”, me so a sû ni na mbeni lege so zo ti sese alingbi ti gbu nda ni hio (2 Timothée 3:16). Biani, a yeke yingo vulu si afa lege na awasungo mbeti so. Na lege so, a yeke ndara ti Jéhovah si ala sû na mbeti, pëpe ndara ti ala mveni. Ndara so ayeke mbeni ye so a lingbi kue ti zia bê dä. Teti so ndara ti lo ayeke tâ na nduzu mingi ahon ndara ti e mveni, Nzapa amû wango so na e na lege ti ndoye: “Zia bê ti mo kue na L’Eternel, na zia bê ti mo na hingango ye ti mo mveni pëpe. Mo bi bê ti mo na Lo na lege ti mo kue, na fade Lo sala si lege ti mo aga mbilimbili.” (aProverbe 3:5, 6). Tongana e bata wango ti ndara so, e yeke ga ndulu mingi na Nzapa ti e so asi singo na ndara.
21 Me lengo so ayeke pendere mingi na so e ye ni mingi na popo ti alengo kue so Jéhovah ayeke na ni, ayeke ndoye. Fade na yâ article ti peko, e yeke bâ tongana nyen Jéhovah afa ni na gigi.
Mo dabe mo na ni?
• Aye wa Jéhovah asala ti mû lege na e ti lë tâ songo ti ndeko na lo?
• Fa ambeni tapande ti ngangu ti Jéhovah ti leke na ye nga ti ngangu ti lo ti bata na zo.
• Na yâ alege wa Jéhovah ayeke fa na gigi mbilimbili ti lo?
• Tongana nyen ndara ti Jéhovah asigigi polele na yâ aye so lo leke nga na yâ Bible?
[Ahundango tënë ti manda na ye]
1, 2. (a) Jéhovah ahiri lani Abraham tongana nyen? Na tënë so alingbi ti pusu e ti hunda tënë wa? (b) Tongana nyen Bible adë bê ti e so e lingbi biani ti lë mbeni kpengba songo na Nzapa?
3. Aye use wa Jéhovah aleke ni ti mû lege na e ti lë songo na lo?
4. Tongana e hinga alengo ti Jéhovah tâ nzoni mingi, e yeke bâ ande Lo tongana nyen?
5. Ngbanga ti nyen a yeke tâ na lege ni ti tene gi Jéhovah oko si a hiri lo ‘Lo Ti Ngangu Ahon Kue’? Fa alege so lo yeke sala kusala na kpengba ngangu ti lo so.
6, 7. Fa peko ti ngangu ti lâ. Ye so afa na gigi kpengba tâ tënë wa?
8, 9. (a) Tapande wa ti nzobe afa na e tâ nzara ti bê ti Jéhovah ti bata awavorongo lo? (b) Na ngoi so a sû na Bible, aberger ayeke bata ataba ti ala tongana nyen? Na ye so afa na e nyen na ndo Kota Berger ti e?
10. Jéhovah ayeke bata e laso tongana nyen? Na ngbanga ti nyen lege ti batango e so ayeke mbilimbili kota ye mingi?
11, 12. (a) Ngbanga ti nyen mbilimbili ti Jéhovah ayeke gboto e na mbage ti lo? (b) David atene ti lo nyen na nda ni na ndo mbilimbili ti Jéhovah? Na tongana nyen atënë ni so lo sû na gbe ti yingo alingbi ti dë bê ti e?
13. Tongana nyen Jéhovah afa na lege ti Ndia so lo mû na azo ti Israël, so biani lo yeke bi bê na ndo azo so ayeke na yâ pasi?
14. Ye nyen afa tâ polele so Jéhovah ayeke sala nzoni na azo kue me pëpe gi na ambeni?
15. Ndara ayeke nyen? Na tongana nyen Jéhovah ayeke fa ni na gigi?
16, 17. Tongana nyen aye so Jéhovah aleke afa na gigi kota ti ndara ti lo? Mû mbeni tapande.
18. Tongana nyen ndara ti Jéhovah asigigi na yâ lege so lo sala kusala na azo ti sû Mbeti ti lo Bible?
19. Tapande wa afa so salango kusala na azo ti sû Bible asala si Bible ni aduti na wâ nga na ngangu mingi ti gboto azo?
20, 21. (a) Ngbanga ti nyen a lingbi ti tene so a yeke ndara ti Jéhovah si ayeke na yâ Bible, atâa so a yeke azo si a sala kusala na ala ti sû ni? (b) Ye wa e yeke bâ ande na yâ article ti peko?
[Foto na lembeti 10]
Legeoko na mbeni berger so ayô mbeni molenge ti taba na kate ti lo, Jéhovah ayeke bâ ndo na ndo ataba ti Lo na nzobe
[Foto na lembeti 13]
A yeke bâ ndara ti Jéhovah na yâ lege so a sû na Bible