Tongana nyen ti mû adesizion so anzere na bê ti Nzapa?

MBENI koli na kodoro ti Amerika alï na yâ ti mbeni banque na mbeni chèque ti nginza so wungo ni alingbi kutu 13 tongaso ti nginza so ayeke tambela na kodoro ti e. Lo ye ti lo fade ti zia nginza so na banque ni na ti zi kete ye na ndo ti nginza ni pëpe juska ti si na mbeni lango tongaso wala juska tongana banque ni mveni azi lege na lo si. Ye oko, kota zo so asara kua na banque ni atene na lo so a yeke nzoni lo zia nginza ti lo ni na ndo so a lingbi ti sara na kusala si mbeni nginza ni adü na ndo ni. Koli so ayeda ti sara ye alingbi na wango so. Mawa ni ayeke so, kete na pekoni, nginza so lo zia ni, lo wara ye ti pekoni mingi pëpe.

Ye so asi na koli so afa so ti mû anzoni desizion ayeke kete ye pëpe. Me ka ti adesizion nde nde so alingbi e mû na yâ ti fini ti e ayeke tongana nyen? Adesizion mingi so e yeke mû alingbi ti gue nzoni me nga ti gue sioni, na même alingbi ti gue na e na fini wala na kui atâa a yeke fade fadeso wala mbeni lâ ande. Teti ye ni ayeke tongaso, e lingbi ti hinga tongana nyen so biani e yeke mû anzoni desizion?

“So ayeke lege ni”

Lâ oko oko, e yeke mû adesizion na ndo kobe so e ye ti te, bongo so e ye ti yü, ndo so e ye ti gue dä na ambeni ye nde nga. Ti ambeni desizion ni, e lingbi ti bâ so a yeke nga sörö ye pëpe; ye oko, aye so aga na pekoni alingbi ti duti kota kpale mingi. Na tapande, ti mû desizion ti to nda ti nyon manga alingbi ti gue na e ti ga ngbâa ni na yâ ti fini ti e kue. Ni la, a lingbi e bâ lâ oko pëpe tongana gi ye senge senge adesizion so, na bango ni na lê, a kpa gi akete desizion.

Tongana e ye ti mû adesizion, même ala so na bango ni a kpa gi akete desizion, ndo wa la e lingbi ti kpe dä si e wara fango lege? A yeke duti ande ye ti nzoni mingi ti wara mbeni nzoni zo so e lingbi ti kpe na mbage ti lo ti wara wango tongana e yeke na mbeni ngangu desizion ti mungo ni. Mo lingbi ti wara mara ti zo tongaso biani. Mbeni buku so a sara ni giriri me so atënë ti yâ ni angbâ na ngangu juska laso atene: “Tongana i gue na koti, wala na gati, fade mê ti i amä yanga na peko ti i, so atene, So ayeke lege ni, i tambela dä.” (Esaïe 30:21). Zo wa la ayeke tene tënë ge so? Mo lingbi ti hinga tongana nyen so lo lingbi biani ti fa lege na mo nzoni?

A wara atënë so na yâ ti Bible so ayeke mbeni buku so azo mingi mingi amanda ni na ala bâ so atënë ti yâ ni alondo na Jéhovah Nzapa, Lo so asara ye kue na dunia (2 Timothée 3:16, 17). Jéhovah ahinga ye kue na ndo ti e mveni; tongaso, lo oko si lo lingbi tâ nzoni mingi ti fa lege na e. Lo lingbi nga ti bâ aye so ayeke si ande kekereke, teti ‘Lo lingbi ti fa nda ti ye na lâ ni so ye ni akomanse; na lâ ti giriri, lo fa tënë ti ye so ade asi pëpe. Lo tene, Fade wango ti Mbi angbâ’. (Esaïe 46:10). Mbeni wasungo psaume afa tongana nyen lo zia bê ti lo na Tënë ti Jéhovah, lo tene: “Tënë ti Mo ayeke lampe teti gere ti mbi, na lumière teti lege ti mbi.” (Psaume 119:105). Ye oko, Jéhovah alingbi ti mû maboko na e tongana nyen ti gue na tambela ti e nzoni na yâ sese ti wusuwusu so? Tongana nyen e lingbi ti mû adesizion so anzere na bê ti Nzapa?

Bata akpengba-ndia ti Bible

Jéhovah Nzapa amû lani na aChrétien akpengba-ndia so alingbi ti mû maboko na ala ti mû anzoni desizion. Ti manda akpengba-ndia so na yâ ti Bible na ti bata ni ayeke tongana mandango mbeni fini yanga ti kodoro nga na tenengo ni. Tongana mo hinga yanga ti kodoro ni so nzoni awe, mingi ni mo lingbi ti hinga ndo so mbeni zo agirisa yanga ti lo dä tongana lo tene ni, teti ye so lo tene so atoto nzoni na mê pëpe. Peut-être mo lingbi ti fa pëpe tâ mbilimbili ye so ague nzoni pëpe na yâ tënë ti lo ni, me mo hinga so lege ni la lo tene na tënë ni so pëpe. A yeke nga tongaso na akpengba-ndia ti Bible; tongana mo manda ni si alï mo ngangu awe, fani mingi mo lingbi ti fa so mbeni desizion tongaso ayeke na lege ni pëpe, tongana ti so akpengba-ndia ti Bible ni afa.

Zia e mû tapande na ndo ti desizion so a lingbi mbeni maseka-koli amû na ndo lege ti leke na kuä ti li ti lo. Mo yeke wara mbeni tënë tongaso pëpe na yâ ti Bible so ake polele mbeni kode so mbeni zo aleke na kuä ti li ti lo. Ye oko, gbu li na ndo ti mbeni kpengba-ndia ti Mbeti ti Nzapa. Bazengele Paul asû na mbeti, lo tene: “Mbi ye awali ti yü bongo so alingbi, na kota bê pëpe, na ndara ti bata tere ti ala; ala bua kua-li ti ala pëpe, ala yü lor pëpe, wala perle pëpe, wala bongo ti nginza mingi nga pëpe; me ala yü kusala nzoni so alingbi na awali so atene ala yeke bata tënë ti Nzapa.” (1 Timothée 2:9, 10). Ge, Paul ayeke sara tënë na awali; me kpengba-ndia ni andu akoli nga. A yeke kpengba-ndia wa? A lingbi yungo bongo ti e na lekengo kuä ti li ti e afa so e yeke na nzoni sarango ye nga e yeke bi bê na lege ni. Ni la, maseka-koli so alingbi ti hunda tere ti lo: ‘Ti fâ kuä ti li ti mbi tongaso ayeke fa ande na gigi so mbi yeke na nzoni sarango ye so alingbi na Chrétien?’

Nga, kpengba-ndia wa mbeni maseka-koli alingbi ti gboto na yâ atënë ti disciple Jacques na so alingbi ti mû maboko na lo ti mû nzoni desizion? Jacques atene: “I azo so i sara lango-sioni, i hinga pëpe? ti ndoye sese so ayeke ti ke Nzapa. Tongaso zo so aye ti ga ndeko ti sese so, lo sara si lo mveni aga wato ti Nzapa.” (Jacques 4:4). A-Chrétien ayeke ke bibe ti sara ndeko na sese so, so ayeke wato ti Nzapa. Tongana maseka so aleke kuä ti li ti lo tongana ti so akamarade ti lo ti sese so aye ni, fade lo yeke kpa zo so ayeke ndeko ti Nzapa wala zo so ayeke ndeko ti sese so? Maseka-koli so ayeke gbu li ti lo na ndo lege so lo ye ti leke na kuä ti li ti lo alingbi ti sara kusala na akpengba-ndia ti Mbeti ti Nzapa tongaso ti mû nzoni desizion. E bâ polele awe so akpengba-ndia ti Bible ayeke mû maboko na e ti mû anzoni desizion. Na tongana e hinga nzoni mingi awe ti mû adesizion so aluti na ndo ti akpengba-ndia ti Bible, a yeke duti ngangu mingi mingi pëpe ti mû anzoni desizion so akpale aga na pekoni pëpe.

E lingbi ti wara akpengba-ndia mingi na yâ Mbeti ti Nzapa. Tâ tënë, e lingbi peut-être pëpe ti wara mbeni versê ti Bible so abâ mbilimbili kpale ti e ni. Ye oko, e lingbi ti diko mbaï ti ambeni zo so ayeda ti zia si Nzapa afa lege na ala nga na ti ambeni zo so ake ti dengi mê na agbotongo mê ti Nzapa (Genèse 4:6, 7, 13-16; Deutéronome 30:15-20; 1 aCorinthien 10:11). Tongana e diko ambaï ti azo so na e bâ aye so asi na ala na pekoni, e yeke bâ akpengba-ndia ti Nzapa so alingbi ti mû maboko na e ti mû adesizion so anzere na Nzapa.

Bâ na tapande nduru lisoro so Jésus Christ asara lani na bazengele Pierre. Azo so ayeke ro anginza ti lampo so a yeke futa teti temple ahunda lani Pierre atene: “Maître ti i afuta moitié ti sicle ni pëpe?” Pierre akiri tënë ‘en’ ti fa so lo yeke futa ni. Kete na pekoni, Jésus ahunda Pierre atene: “Agbia ti sese so, ala kamata douane wala lampo na tïtî azo nyen? na tïtî amolenge ti ala, wala na tïtî awande?” Tongana Pierre akiri tënë atene: “Na tîtï awande”, Jésus atene na lo: “Tongaso a lingbi amolenge ni afuta lampo pëpe. Me, si e ga tongana son na lege ti ala pëpe, mo gue na Kota Ngu, mo bi yango, na mo kamata kozo susu so mo gboto; na tongana mo lungula yanga ti lo, fade mo wara nginza ti sicle oko. Mo kamata nginza so, na mo mû na ala teti Mbi na mo.” (Matthieu 17:24-27). Akpengba-ndia wa e lingbi ti gboto na yâ ti mbaï so?

Na lege ti atënë so lo hunda na Pierre na peko ti tere, Jésus ague na Pierre ti gbu li na ti bâ so teti Lo yeke Molenge ti Nzapa, a hunda na lo ti futa lampo pëpe. Atâa so Pierre abâ fade tënë ni so kozo pëpe, Jésus aduti na nzobe ti gue ti mû maboko na lo ti bâ ye ni so. Tongana amba ti e asara mbeni ye na lege ni pëpe, e lingbi ti bâ so a yeke nzoni ti sara tongana Jésus, so ti tene ti sara ye na nzobe na mbage ti ala ahon ti fa faute ti ala ni na ala na ngangu wala ti fâ ngbanga na ndo ti ala.

Pierre alingbi nga ti bâ ngbanga ti nyen Jésus afuta lampo ni: a yeke ti ga son na lege ti ala pëpe wala ti sara pëpe si ala pika gere ti ala. E lingbi ti manda mbeni kpengba-ndia nde na yâ ti oko mbaï so. Ti bi bê na yingo-ti-hinga ti amba ti e ayeke kota ye mingi ahon ti luti na ndo adroit ti e me so alingbi ti so bê ti ala.

Nyen la ayeke pusu e ti mû adesizion so ague na e ti bi bê na yingo-ti-hinga ti amba ti e? A yeke ndoye so e yeke na ni na mbage ti ala. Jésus Christ afa so ti ndoye zo so ayeke nduru na e tongana tere ti e mveni ayeke use kota komandema so aga na peko ti so a hunda ti ndoye Nzapa na âme ti e kue (Matthieu 22:39). Ye oko, e yeke na yâ ti mbeni sese so apusu azo ti gi gi aye ti ala kozo, na teti so e yeke awasiokpari, bê ti e ayeke pusu e ti pensé gi na aye ti e kozo. Tongaso, tongana mbeni zo aye ti ndoye amba ti lo tongana lo mveni, a lingbi lo gbian aye na yâ bibe ti lo.​—aRomain 12:2.

Mingi ti azo agbian aye na yâ bibe ti ala, na ala yeke bi bê na yingo-ti-hinga ti amba ti ala tongana ala yeke na adesizion ti mû ni, atâa kota ni wala kete ni. Paul asû mbeti, lo tene: “Aita, Nzapa airi i na liberté awe; me i sara ye ti mitele pëpe na lege ti liberté so; me i sara boi na popo ti i na lege ti ndoye.” (aGalate 5:13). E lingbi ti sara ye alingbi na atënë ti versê so tongana nyen? Bâ tapande ti mbeni maseka-wali so ague na mbeni kete kodoro ti mû maboko na azo ni kâ ti hinga ye na ndo Tënë ti Nzapa. Na ngoi so lo yeke fa tënë na azo ni, lo bâ so azo kue ayeke sara gi tënë ti bongo so lo yü, atâa so na yâ ti akota gbata, a bâ bongo ni tongana nzoni bongo. Lege so lo yü na bongo ti lo nga so lo leke na kuä ti li ti lo ayeke sioni pëpe, me atâa so kue lo mû desizion ti yü abongo so nzoroko ni agboto lê ti azo mingi pëpe “tongaso [si] zonga aga na ndo Tënë ti Nzapa pëpe.”​—Tite 2:5.

Tongana fade mo yeke na gbele mbeni desizion so andu tënë ti sarango pendere wala so a andu ambeni tënë ti ye so anzere gi na mo, mo yeke sara ande ye tongana nyen? Hinga biani so Jéhovah ayeke duti na ngia ande mingi tongana lo bâ so adesizion ti mo afa so mo yeke bi bê na yingo-ti-hinga ti amba ti mo.

Bâ aye so ayeke si ande kâ

Nde na akpengba-ndia ti Bible nga na yingo-ti-hinga ti amba ti mo, ambeni ye nde wa mo lingbi nga ti bâ tongana mo ye ti mû adesizion? Dutingo Chrétien ayeke ngangu na akpa tongana tambelango na ndo ti mbeni kete lege so gbâ ti atênë ayeke dä. Ye oko, na ndo ti lege ni so, Nzapa azia na aChrétien liberté mingi ti sara ambeni ye (Matthieu 7:13, 14). A lingbi e bâ ye so adesizion ti e ayeke sara ande na ndo ti e kekereke, na lege ti yingo, na ndo bibe ti e nga na ndo seni ti e.

Na tapande, tongana mo yeke gbu li ti mo ti yeda na mbeni kua ti nginza. Peut-être mbeni ye ti sioni wala ti kirikiri ayeke pëpe na yâ kua ni so. Tongana mo sara ni, mo yeke wara lege lakue ti ga na abungbi nga na a-assemblée. Nginza so a yeke futa na mo ande akono nga nzoni na a yeke ye so mo ku fade tere ti mo na ni pëpe. Patron ni agonda akode ti mo mingi na lo ye si mo sara kua ti lo na akode ti mo ni kue. Na ndo ni, mo ye mara ti kua ni so a hunda na mo ti sara. Fade mbeni ye ti kanga lege na mo ti yeda na kua ni so ayeke dä? A lingbi ti si so na bango ye ni ayo, mo bâ so a lingbi ti si ande so kua ni amû ngoi ti mo mingi. A tene na mo so a yeke gbu mo na ngangu pëpe ti sara kua ahon l’heure ni. Me tongana mo yeke na mbeni kua ti hunzi, mo yeke duti ande nduru ti sara kua ni ahon l’heure so mo lingbi fade ti kaï na ni? A lingbi ti si ande so mo yeke sara kua ahon l’heure ni na peko ti tere? Ye so alingbi ti sara si mo duti yongoro na sewa ti mo nga na nda ni mo zia akua ti mo ti Chrétien so a ku fade na mbage ti mo ti tene mo sara?

Bâ tapande ti Jim so amû mbeni kota desizion na ndo kua ti nginza so lo sara lani. Lo sara lani kua ngangu mingi na lo wara kota ndo na yâ ndokua so lo sara kua dä. Na nda ni, lo ga wayinda ti ndokua ti lo na yâ akodoro ti Tö ti Asie, nga lo ga kota zo na yâ ti andokua ni so ayeke na akodoro ti Amerika na ti Poto. Ye oko, tongana kota kpale ti konomi atï na kodoro ti Japon, lo bâ so ti tomba peko ti nginza na kota ndo ayeke fade gi ye senge. Anginza so kue lo tiri ngangu ti wara ahon gi na yâ ti pupu tongaso. Lo bâ so lo hinga ye so lo lingbi ti sara na yâ ti gigi ti lo pëpe. Lo hunda tere ti lo: ‘Nyen la mbi yeke sara ande nyen na yâ ti angu bale-oko so ayeke ga?’ Na pekoni, lo bâ so wali ti lo nga na amolenge ti lo azia lê ti ala na ndo aye so ayeke nzoni na yâ gigi ti ala ahon lo. A sara ngu mingi awe si ala yeke gue na bungbi ti aTémoin ti Jéhovah. Jim kue aye nga ti wara mara ti ngia so sewa ti lo ayeke na ni. Tongaso, lo to nda ti manda Bible.

Kete na pekoni, Jim awara lege ti bâ so dutingo ti lo akanga lege na lo ti leke fini ti lo nzoni tongana ti mbeni Chrétien. Lo yeke gi na yâ ti tambela lakue ti gue na Asie, na Amerika nga na Poto, na a sara si lo wara ngoi mingi pëpe ti manda Bible na ti ga na abungbi ti aTémoin ti Jéhovah. Mbeni desizion ayeke na gbele lo: ‘Mbi yeke ngbâ gi na gigi ti mbi so mbi yeke sara ni a sara ngu 50 fadeso awe? Wala mbi yeke gbian ti mû mbeni fini lege?’ Na pekoni so lo sambela Nzapa na ndo tënë so, lo bâ aye so alingbi ti si ande tongana lo mû desizion ti gbian aye, na tongaso lo soro ti zia akua ti lo ni kue na ti bata gi oko tongaso si lo lingbi ti wara ngoi ti sara aye ti yingo (1 Timothée 6:6-8). Desizion so lo mû aga na lo ngia mingi, na lo wara ngoi ti sara akua so a hunda na mbeni Chrétien ti sara.

Atâa a yeke kete wala kota, adesizion so mo yeke mû ayeke ye ti bâ tongana senge ye pëpe. Desizion so mo mû laso alingbi ti ga na mo nzoni wala kpale, na même ti gue na mo na fini wala na kuâ kekereke. Mo lingbi ti mû anzoni desizion tongana mo bi bê na akpengba-ndia ti Bible, na yingo-ti-hinga ti amba ti mo nga na aye so alingbi ti si ande kekereke tongana mo sara mbeni ye tongaso. Mû adesizion so anzere na bê ti Nzapa laso.

[Foto na lembeti 13]

Adesizion so akpa kete ye alingbi ti ga na akpale mingi

[Foto na lembeti 14]

Tongana nyen akpengba-ndia ti Bible alingbi ti mû maboko na maseka-wali so ti mû nzoni desizion?

[Foto na lembeti 15]

Jésus asara tënë na Pierre na nzobe