Mo yeke ‘sara ka tënë na mbeto pëpe’?
AZO ahon kutu omene na yâ ti akodoro 235 ayeke sara ka tënë na mbeto pëpe (aPhilippien 1:20; 1 Timothée 3:13; aHébreu 3:6; 1 Jean 3:21). Ti sara tënë na mbeto pëpe aye ti tene nyen? Nyen la ayeke mû maboko na e ti sara tënë tongaso? Na yâ ye wa e lingbi ti sara tënë na mbeto pëpe?
Sarango tënë na mbeto pëpe ayeke nde na sarango tënë tâ gi na kuru ni tongaso. Bible atene: “I sara si tënë ti yanga ti i ayeke nzoni lakue.” (aColossien 4:6). Ti sara tënë na mbeto pëpe ahunda na e ti sara tënë na ndara, me na oko ngoi ni e zia lege na aye ti ngangu wala mbeto ti zo ti kanga yanga ti e pëpe.
Ti sara tënë na mbeto pëpe ayeke ye so a dü zo na ni dungo? Bâ tënë so bazengele Paul asû na aChrétien ti Ephèse. Lo tene: “Lo mû na mbi grâce so, mbi zo kete ahon kue, ti fa na aGentil Tene-nzoni ti mosoro ti Christ, mosoro so zo alingbi hinga nda ni pëpe.” Paul atene nga so a yeke na lege ti Jésus Christ si “e yeke na mbeto pëpe, na e hinga e lingbi si na Nzapa, na lege ti mabe ti e na yâ Lo.” (aEphésien 3:8-12). Biani, a dü e na ni dungo pëpe, me a yeke ngbanga ti songo ti e na Jéhovah Nzapa so aluti na ndo mabe ti e na Jésus Christ. Zia e bâ aye so alingbi ti mû maboko na e ti hinga ti sara tënë na mbeto pëpe nga tongana nyen e lingbi ti fa ni tongana e yeke fa tënë, e yeke fa ye na azo wala e yeke sambela.
Nyen la amû maboko na e ti fa tënë na mbeto pëpe?
Jésus Christ ayeke kota tapande ti zo so asara tënë na mbeto pëpe. Wâ so lo yeke na ni apusu lo ti gbu angoi kue ti fa tënë. Atâa lo yeke wu tere ti lo, lo yeke te kobe na ndo ti mbeni zo wala lo yeke tambela na lege, lo gbu angoi kue ti sara tënë ti Royaume ti Nzapa na azo. Lo zia nga si hengo ndo wala sarango ngangu azia mbeto na bê ti lo pëpe si lo kanga yanga ti lo. Me nde na so, lo fa nda ti amokonzi-nzapa ti wataka ti ngoi ti lo kâ na gigi (Matthieu 23:13-36). Même tongana a gbu lo na a gue na lo na gbele ngbanga, lo ngbâ lakue ti sara tënë na mbeto pëpe.—Jean 18:6, 19, 20, 37.
Abazengele ti Jésus nga kue amanda ti sara tënë na mbeto pëpe. Na Pentecôte ti ngu 33, bê ti Pierre adö pëpe tongana lo sara tënë na azo ahon 3 000. Me bâ kete si, alango kete kozoni na so, mbeto asara lo tongana mbeni wali zo ti kua atene na lo so lo yeke lani na tere ti Jésus (Marc 14:66-71; Kusala 2:14, 29, 41). Tongana a gue lani na Pierre na Jean na gbele amokonzi-nzapa, mbeto ahon ndo ti ala pëpe. Me, ala fa tâ dandara tënë ti Jésus Christ so azingo na kuâ. Biani, so Pierre na Jean asara tënë na mbeto pëpe, so la si apusu amokonzi-nzapa ti hinga so ala yeke ândö na tere ti Jésus (Kusala 4:5-13). Nyen la amû maboko na ala ti sara tënë na mbeto pëpe tongaso?
Jésus amû zendo so na abazengele ti lo, lo tene: “Tongana ala gue na i na ngbanga, i gi bê ti i pëpe ti tene fade i tene nyen wala i sara tënë tongana nyen; teti na l’heure ni mveni fade A mû na i tënë so i lingbi tene. Teti fade a yeke i so asara tënë pëpe, me a yeke yingo ti Babâ ti i so asara tënë na yâ i.” (Matthieu 10:19, 20). Yingo vulu amû lani maboko na Pierre nga na ambeni disciple ti hon ndo ti kamene wala mbeto kue so alingbi ti kanga lege na ala ti sara tënë dandara. Yingo vulu so alingbi nga ti mû maboko na e tongaso.
Jésus amû nga yanga na adisciple ti lo ti sara si azo amû peko ti ala. A yeke tâ na lege ni ngbanga ti so lo la a mû na lo “ngangu kue na yayu na sese”, na ‘lo yeke na ala’. (Matthieu 28:18-20). Ndali ti so akozo disciple ti Jésus ahinga so lo yeke na tere ti ala, a mû na ala ngangu ti sara tënë na mbeto pëpe na gbele akota zo so aye ti ala gi ti kanga lege na fango tënë ti ala ni (Kusala 4:18-20; 5:28, 29). Tongana e nga kue e hinga ye so, a yeke mû maboko na e.
Paul afa so beku so zo ayeke na ni ayeke nga mbeni ye so ayeke pusu zo ni ti “sara tënë na mbeto pëpe”. (2 aCorinthien 3:12; aPhilippien 1:20). Ndali ti so tokua ti beku so ayeke tâ pendere mingi, aChrétien alingbi ti bata ni tënë ti ala mveni pëpe, me a lingbi ala fa ni na amba ti ala. Biani, beku ti e nga ayeke pusu e ti sara tënë na mbeto pëpe.—aHébreu 3:6.
E fa tënë na mbeto pëpe
Tongana nyen e lingbi ti fa tënë na mbeto pëpe même na gbele akpale so alingbi ti zia mbeto na bê ti e? Bâ tapande ti bazengele Paul. Na tango so lo yeke na da ti kanga na Rome, lo hunda na amba ti lo wamabe ti sambela ‘si A mû na lo ngangu ti lungula yanga ti lo si lo lingbi fa tënë na mbeto pëpe, na lege ni so alingbi.’ (aEphésien 6:19, 20). Nzapa amä sambela ti lo ni? En! Na ndembe so lo yeke na da ti kanga, Paul angbâ lani ti “fa tënë ti royaume ti Nzapa . . . na mbeto pëpe; mbeni zo agbanzi lege ti lo pëpe.”—Kusala 28:30, 31.
Tongana e gbu angoi ti fa tënë na place ti kua, na ekole wala na ngoi so e yeke na yâ ti mbeni tambela, e yeke fa wala e yeke na mbeto ti zi yanga ti e wala pëpe. Kamene, mbeto ti ye so azo alingbi ti sara tongana e fa tënë na ala wala bango tere ti e so e lingbi pëpe alingbi ti sara si e kanga yanga ti e. Na ndo tënë so nga, bazengele Paul azia mbeni nzoni tapande. Lo tene: “E yeke na mbeto pëpe na yâ Nzapa ti e ti fa Tene-nzoni ti Nzapa na i na yâ tiri mingi.” (1 aThessalonicien 2:2). Ndali ti so lo zia bê ti lo na Jéhovah, Paul awara lege ti sara ye so lo lingbi fade ti sara ni na ngangu ti lo wani pëpe.
Bâ tapande ti wali so iri ti lo ayeke Sherry. Sambela amû maboko na lo ti sara mbeto pëpe na ngoi so mbeni lege azi na lo ti fa tënë. Mbeni lâ, tongana lo yeke ku koli ti lo so ague ti bâ mbeni zo, lo bâ nga mbeni wali so aluti ayo kete na tere ti lo na lo ye ti fa tënë na lo. Sherry atene: “Bê ti mbi afâ ngangu, me mbi sambela Jéhovah ti hon ndo ni.” Na ngoi so Sherry ayeke pusu nduru na tere ti wali ni, mbeni pasteur ti Eglize Baptiste aga. Sherry aku tere ti lo pëpe ti tingbi na mara ti zo tongaso. Ye oko, lo kiri lo sambela Jéhovah na lo wara lege ti fa tënë. Lo zia mbeni mbeti na maboko ti wali ni na ala mä tere ti kiri ti bâ tere. Tongana e gbu angoi ti fa tënë, e lingbi ti hinga biani na bê ti e so tongana e zia bê ti e na Jéhovah e yeke fa tënë na mbeto pëpe.
Tongana e yeke fa ye na azo
Ti fa ye na azo ahunda nga ti sara tënë na mbeto pëpe. Na ndo tënë ti akoli so ‘asara kusala ti ala nzoni’ na yâ ti kongregation, Bible atene so “ala wara ndo ti nzoni teti ala mveni, na ala yeke na mbeto pëpe tënë ti mabe so ayeke na yâ Christ Jésus.” (1 Timothée 3:13). Ala hinga ti sara tënë na mbeto pëpe ngbanga ti so ala wani ayeke sara ye so ala yeke fa na azo. So ala sara tongaso ayeke bata kongregation ni nga ayeke kpengba ni.
Tongana e nga kue e sara tënë tongaso na mbeto pëpe, wango ti e ayeke sara ye mingi na ndo ti azo na ala lingbi ti mä ni. Tongana e zia nzoni tapande, ala so ayeke mä wango ni ayeke bata ni. Me tongana a yeke tongaso pëpe, a yeke ngangu ti tene ala bata ni. Mara ti ye so ayeke mû lege na ala so akpengba na lege ti yingo ‘ti kiri na aita ti ala na lege ni’ kozoni si mbeni tënë aga ngangu (aGalate 6:1). Me zo so si azia mbeni nzoni tapande pëpe, lo lingbi ti sara mbeto ti zi yanga ngbanga ti so lo bâ so lo yeke na droit ti mû wango pëpe. Ye oko, tongana lo ngbâ ti ku ngbii si lo mû wango ni, ye ni alingbi ti ga sioni.
Ti sara tënë na mbeto pëpe aye ti tene pëpe ti kasa gi ndo wala ti luti gi na ndo ti atënë ti e. Paul awa lani Philémon na lege ti “ndoye”. (Philémon 8, 9). Na e lingbi ti tene so Philémon amä wango ti lo ni. Biani, ancien so aye ti mû wango, a yeke nzoni lo mû ni na ndoye.
Tâ tënë, a yeke kota ye ti tene e sara tënë na mbeto pëpe na ngoi so e ye ti mû wango. A yeke nga kota ye na ambeni ngoi nde. Paul asû mbeti na kongregation ti Corinthe, lo tene: “Mbi sara tënë na i na mbeto pëpe, mbi yä iri ti mbi mingi na lege ti i.” (2 aCorinthien 7:4). Tongana a hunda ti sara ni, Paul agbanzi tere ti lo pëpe ti gonda aita ti lo. Ndoye apusu lo ti bâ mingi ni anzoni sarango ye ti amba ti lo wamabe, atâa so lo hinga awokongo ti ala. Laso nga, tongana a-ancien agbanzi tere ti ala pëpe ti gonda aita na ti wa ala, kongregation ti aChrétien ayeke kpengba nga tongaso.
Ti tene aChrétien kue afa ye nzoni na azo, a lingbi ala sara tënë na mbeto pëpe. Sherry, so e sara tënë ti lo kozoni awe, aye lani ti wa amolenge ti lo ti fa tënë na ekole. Lo tene: “Atâa so mbi kono na yâ ti tâ tënë, a yeke lani ngangu na mbi ti fa tënë na ekole nga na angoi so azi na mbi ti sara ni. Tongaso mbi hunda tere ti mbi, mbi tene, ‘Tapande wa mbi yeke zia na amolenge ti mbi?’ ” Ye so apusu Sherry ti sara kue ti fa tënë na angoi kue so azi na lo.
Tâ tënë, azo ayeke bâ sarango ye ti e, na tongana e sara ye so e fa pëpe ala yeke hinga ni. Ni la, zia si e sara ngangu ti tene tënë ti yanga ti e ague oko na sarango ye ti e, tongaso si e sara tënë na mbeto pëpe.
Tongana e yeke sambela
A yeke mbilimbili kota ye ti tene e sara tënë na mbeto pëpe na ngoi so e yeke sambela Jéhovah. Na ndembe ni so, tongana e zia si mbeni ye oko akanga lege na e pëpe, e lingbi ti zi bê ti e kue na Jéhovah na e hinga biani na bê ti e so lo yeke mä sambela ti e ni na lo yeke kiri tënë na ni. Ye so ayeke sara si e lë mbeni nzoni songo na Babâ ti e ti yayu. A yeke nzoni e gi bê ti e lâ oko pëpe ti ga nduru na Jéhovah na tenengo na bê ti e so e yeke tâ ye oko pëpe. Ka tongana e sara siokpari na yingo-ti-hinga ti e agi e gingo si a kanga lege na e ti zi bê ti e kue na Jéhovah? E lingbi ti ga lakue nduru na Kota Gbia ti dunia kue na mbeto pëpe?
Ti hinga so Jésus ayeke Kota Prêtre kâ na yayu apusu nga e ti zi bê ti e kue na Nzapa na yâ ti sambela. A-Hébreu 4:15, 16 atene: “E yeke na Kota Sacrificateur pëpe, so alingbi ke ti sara be-nzoni na ndo so e yeke na ngangu pëpe; me a tara Lo na ye kue legeoko tongana e, me Lo sara siokpari pëpe. Tongaso, a lingbi e gue na trône ti grâce na mbeto pëpe, si e lingbi wara be-nzoni na grâce ti sara na e na lâ ni so ye amanke e.” Bâ tâ ye so kuâ ti Jésus nga na dutingo ti lo tongana Kota Prêtre amû lege na e ti sara la.
Tongana e gi lakue ti mä gi yanga ti Jéhovah, e yeke hinga biani so lo yeke mä e nzoni. Bazengele Jean asû na mbeti, lo tene: “I so mbi ndoye i mingi, tongana bê ti e afâ ngbanga na li ti e pëpe, e yeke na mbeto na gbele Nzapa pëpe, na ye so e hunda, e wara na tïtî Lo, teti e bata komandema ti Lo, na e sara ye so ayeke nzoni na lê ti Lo.”—1 Jean 3:21, 22.
Ti ga nduru na Jéhovah na mbeto pëpe aye ti tene so e lingbi ti tene atënë ti bê ti e kue na lo. Atâa e sara mbeto ti mbeni ye wala e gi bê ti e na ndo ti mbeni ye, e lingbi ti fa ni na Jéhovah, na e hinga so lo yeke mä lakue sambela so e sara na gbe ti bê ti e. Même tongana e sara mbeni kota siokpari, si yingo-ti-hinga ti e agi e, zia si a kanga lege na e pëpe ti zi bê ti e kue na yâ ti sambela tongana e gbian bê ti e biani.
Sarango tënë na mbeto pëpe ayeke mbeni matabisi so alondo na Jéhovah na ayeke biani mbeni ye ti ngere ngangu. A mû lege na e ti gonda Nzapa na yâ fango tënë nga na yâ fango ye na azo, nga a yeke pusu e nduru na lo mingi ahon ti kozo na yâ ti sambela. Tongaso, e zia pëpe “lege ti [sarango tënë ti e na mbeto pëpe, NW ], teti futa ni ayeke kota mingi”, futa ni so ayeke fini ti lakue lakue.—aHébreu 10:35.
[Foto na lembeti 13]
Bazengele Paul asara lani tënë na mbeto pëpe
[Afoto na lembeti 15]
Ti fa ye nzoni ahunda ti sara tënë na mbeto pëpe
[Foto na lembeti 16]
A yeke kota ye ti sara tënë na mbeto pëpe na yâ ti sambela