Mä lakue wango ti Jéhovah
“Mo ke wango-tene ti L’Eternel pëpe.”—APROVERBE 3:11.
GBIA SALOMON ti Israël ti giriri amû na e oko oko mbeni nzoni nda ti tënë ti mä wango ti Nzapa. Lo tene: “Molenge ti mbi, mo ke wango-tene ti L’Eternel pëpe, na mo nze pëpe tongana Lo zingo na mo. Teti zo so L’Eternel andoye lo, Lo se lo, legeoko tongana babâ ase molenge so amû ngia na lo.” (aProverbe 3:11, 12). Biani, Babâ ti mo so ayeke na yayu awa mo ndali ti so lo ye mo.
2 Tënë “wango” aye ti tene sengo ndo, kiringo zo na nzoni lege na fango lege na zo. Bazengele Paul asû tënë so: “Fadeso a bâ wango ni kue tongana ye ti ngia pëpe, me tongana ye ti vundu; me na nda ni, wango ni so alë lengo ti siriri ti mbilimbili teti ala so azia bê ti ala na wango ni.” (aHébreu 12:11). Ti mä wango ti Nzapa na ti sara ye alingbi na ni alingbi ti mû maboko na mo ti sara ye mbilimbili na tongaso mo ga nduru na Nzapa ti nzoni-kue, Jéhovah (Psaume 99:5). Amba ti mo wamabe, aye so mo manda na abungbi, mandango Mbeti ti Nzapa mo mveni nga na ambeti ti “wabatango-ye ti nzoni” wala wabatango-ye so ayeke be-ta-zo alingbi ti kiri na mo na nzoni lege (Luc 12:42-44). Mo lingbi ti kiri singila mingi tongana a fa na mo mbeni ye so a lingbi mo leke! Me mara ti wango wa ahunda tongana mbeni zo asara kota siokpari?
Nda ni so a bi ambeni zo na gigi
3 Awakua ti Nzapa amanda Bible na ambeti ti bungbi ti Jéhovah. A yeke sara tënë na ndo aye so Jéhovah ahunda na ala na ngoi ti abungbi nga na akota bungbi. Tongaso, aChrétien ahinga ye so Jéhovah ahunda na ala. A yeke bi zo na gigi ti bungbi gi tongana lo sara kota siokpari na lo changé bê ti lo pëpe.
4 Bâ mbeni tapande so Bible amû na ndo bingo zo na gigi. Kongregation ti Corinthe akanga lê na ndo ye ti pitan na popo ti ala, “ye ti pitan tongaso ayeke pëpe, même na popo ti aGentil, teti mbeni zo amû wali ti babâ ti lo.” Paul awa aChrétien ti Corinthe ti “zia zo tongaso na tïtî Satan ti futi mitele ti lo, tongaso A lingbi sö yingo.” (1 aCorinthien 5:1-5). Tongana a bi zo so na gigi na a zia lo na tîtï Satan, wasiokpari ni akiri na yâ ti sese so ayeke na gbe ti ngangu ti Zabolo (1 Jean 5:19). Bingo lo na gigi azi sioye na yâ ti kongregation na a bata “yingo” wala bibe so apusu kongregation ti sara na Nzapa.—2 Timothée 4:22; 1 aCorinthien 5:11-13.
5 Kozoni si ngoi mingi ahon, Paul awa mingi aChrétien ti Corinthe ti kiri na wasiokpari so na bungbi. Ngbanga ti nyen? Bazengele Paul atene so a yeke ti tene “Satan ahon [ala] pëpe”. A yeke polele so wasiokpari ni achangé bê ti lo awe na tambela ti lo aga nzoni (2 aCorinthien 2:8-11). Tongana kongregation ti Corinthe ake ti kiri na koli so achangé bê ti lo awe na bungbi, Satan ayeke hon ala na lege so ala zia bê ti ala akpengba na ala ke ti mû pardon legeoko tongana ti so Satan aye fade ti tene ala sara. E lingbi ti tene biani so kete na pekoni, ala “pardone lo na [ala] wa lo” so achangé bê ti lo.—2 aCorinthien 2:5-7.
6 Tongana a bi zo na gigi ti bungbi, a sara nyen? A bata si a bi zonga pëpe na ndo iri ti Jéhovah so ayeke nzoni-kue na a bata nzo iri ti azo ti lo (1 Pierre 1:14-16). Ti zi na yâ ti kongregation zo so asara siokpari na lo changé bê ti lo pëpe ayeke bata akpengba-ndia ti Nzapa na ayeke bata kongregation si a ga sioni pëpe na lege ti yingo. A lingbi nga ti sara si li ti zo so achangé bê ti lo pëpe akiri dä.
Changengo bê ayeke kota ye
7 Ala so asara kota siokpari, mingi ti ala achangé bê ti ala biani, na a bi ala na gigi ti kongregation pëpe. Ti ambeni zo, a lingbi ti duti ngangu na ala ti changé bê ti ala biani. Bâ tapande ti Gbia David ti Israël, so asû Psaume 32. Psaume so afa so teti mbeni ngoi David afa kota siokpari ti lo na gigi pëpe, siokpari so peut-être lo sara na Bath-Séba. Ye ti pekoni ayeke so vundu so asara lo ndali ti siokpari ti lo azi ngangu ti lo kue, legeoko tongana ndowa ti buru so ahule keke. Ngangu ahunzi na David na bibe ti lo kue awoko, me tongana lo ‘fa tënë ti kengo-ndia ti [lo] na L’Eternel, lo pardone ngbanga ti siokpari ti lo.’ (Psaume 32:3-5). Na pekoni, David ahe bia so: “Ngia ayeke na zo so L’Eternel adiko sioye na li ti lo pëpe.” (Psaume 32:1, 2). A yeke tâ pendere mingi so Nzapa asara be-nzoni na lo!
8 Tongaso, a yeke polele so a lingbi mbeni wasiokpari achangé bê ti lo tongana lo ye si a sara be-nzoni na lo. Ye oko, changengo bê aye ti tene pëpe kamene wala mbeto ti tene a hinga tënë ti siokpari ni. “Ti changé bê” aye ti tene “ti changé pensé ti mo” na ti duti na vundu ndali ti sioni ye so mo sara. Zo so achangé bê ti lo ayeke na “bê so afâ awe na ayeke na vundu”, na lo ye ti “fâ ngbanga ti ye ti sioni” wala ti leke ni tongana lege ayeke dä.—Psaume 51:19; 2 aCorinthien 7:11.
9 Changengo bê ayeke kota ye so a gi ti bâ ni na yâ zo so aye ti kiri na bungbi ti aChrétien. A yeke kiri na zo gi tongaso pëpe na bungbi na peko ti mbeni ngoi so lo sara na gigi. Kozo ti tene a kiri na lo, a lingbi lo changé bê ti lo biani kozoni. A lingbi lo hinga so lo sara kota siokpari na so siokpari ti lo abuba iri ti Jéhovah nga na ti kongregation. A lingbi wasiokpari ni achangé bê ti lo, lo sambela na bê kue ti hunda pardon na lo sara ye alingbi na andia ti Jéhovah so ayeke mbilimbili. Tongana lo hunda ti tene a kiri na lo na bungbi, a lingbi lo fa so lo changé bê ti lo awe na lo “sara kusala so alingbi na azo so achangé bê ti ala.”—Kusala 26:20.
Ngbanga ti nyen ti fa siokpari na gigi?
10 Ambeni zo so asara siokpari alingbi ti tene: ‘Tongana mbi tene siokpari ti mbi na mbeni zo, lo lingbi ti hunda na mbi atënë so a yeke mû kamene na mbi ti kiri tënë na ni nga a lingbi ti bi mbi na gigi. Me tongana mbi zi yanga pëpe, ye so ayeke si pëpe na zo oko na kongregation ayeke hinga tënë ni pëpe.’ Zo so ayeke na mara ti bibe tongaso ayeke pensé pëpe na ndo ti ambeni tënë so ayeke kota. A yeke atënë wa?
11 Jéhovah ayeke “Nzapa ti be-nzoni na ti grâce, ngonzo ti Lo alondo fade pëpe, tene-biani na nzobe ti Lo ayeke kota mingi; Lo bata nzobe teti azo [saki] mingi, Lo pardone sioye na kengo-ndia, na siokpari”. Ye oko, lo se azo ti lo “na lege ti ngbanga”. (Exode 34:6, 7; Jérémie 30:11). Tongana mo sara kota siokpari, tongana nyen Nzapa alingbi ti sara be-nzoni na mo tongana mo gi ti honde siokpari ti mo? Jéhovah ahinga tënë ni, na lo kanga lê na ndo ni pëpe.—aProverbe 15:3; Habakuk 1:13.
12 Tongana mo sara kota siokpari, ti fa ni na gigi alingbi ti mû maboko na mo ti kiri ti wara nzo yingo-ti-hinga (1 Timothée 1:18-20). Me ti ke ti fa ni alingbi ti buba yingo-ti-hinga ti mo na ti gue na mo ti kiri ti sara siokpari. Dabe mo so mo sara siokpari gi pëpe na tere ti mbeni zo wala ti kongregation. Mo sara ni na tere ti Nzapa. Wasungo psaume ahe bia so: “Trône ti L’Eternel ayeke na ayayu; lê ti Lo abâ amolenge ti zo, na ndole ti Lo atara ala. L’Eternel atara azo ti mbilimbili [na azo ti sioni, NW ]”.—Psaume 11:4, 5.
13 Jéhovah ayeke iri deba nzoni pëpe na ndo zo so asara kota siokpari na lo honde ni nga lo gi ti ngbâ na yâ ti kongregation so sioni ayeke dä pëpe (Jacques 4:6). Tongaso, tongana mo tï na yâ ti siokpari awe, na mo ye ti sara ye so ayeke mbilimbili, ku pëpe ti fa tënë ni kue na gigi. Tongaso pëpe, fade yingo-ti-hinga ti mo ayeke duti nzoni pëpe, mbilimbili tongana mo diko wala mo mä awango so andu mara ti siokpari so mo sara. Ye nyen ayeke si tongana Jéhovah azi yingo ti lo na ndo ti mo, tongana ti so lo sara na Gbia Saül? (1 Samuel 16:14). Tongana yingo ti Nzapa ahon na ndo ti mo awe, mo lingbi ti tï même na yâ ti mbeni siokpari so ayeke kota ahon ti so mo sara.
Zia bê na aita ti mo so ayeke be-ta-zo
14 Tongaso, ye wa a lingbi zo so asara siokpari na lo changé bê ti lo asara ni? “A lingbi lo iri a-ancien ti eglize, na a lingbi ala sambela na tere ti lo, ala sa mafuta na ndo lo na iri ti Seigneur, na fade sambela ti mabe asö zo ti kobela so, na fade Seigneur ayä lo.” (Jacques 5:14, 15). Gango nduru na a-ancien ayeke mbeni lege ti tene zo asara ye “alingbi na lege ti zo so achangé bê ti lo”. (Matthieu 3:8). Akoli be-ta-zo so asara nzobe ayeke ‘sambela na lo, ala sa mafuta na ndo lo na iri ti Jéhovah’. Legeoko tongana mafuta so ayapu zo, awango ti Bible ayeke dë bê ti zo so achangé bê ti lo biani.—Jérémie 8:22.
15 So pendere tapande ti ndoye si Jéhovah, Berger ti e afa tongana lo zi aJuif na ngbâa na Babylone na ngu 537 kozo ti Christ na tongana lo zi Israël ti yingo na ngbâa na “Kota Babylone” na ngu 1919! (Apocalypse 17:3-5; aGalate 6:16). Tongaso, lo sara ye alingbi na zendo ti lo so: “Mbi ga Berger ti angasangbaga ti Mbi, na fade Mbi sara si ala wu tere ti ala . . . Fade Mbi gi ala so agirisa awe, na Mbi kiri na ala so agirisa lege ti ala; fade Mbi kanga tere ti ala so tere ti ala a fâ awe, na Mbi sara si ala so anze awara ngangu.”—Ezéchiel 34:15, 16.
16 Jéhovah amû kobe na azo ti lo so a haka ala na angasangbaga, lo sara si ala duti nzoni na lo gi ala so agirisa. Legeoko nga, aberger Chrétien asara si kundu ti Nzapa awara kobe ti yingo na ala duti nzoni. A-ancien agi angasangbaga so ague yongoro na kongregation. Legeoko tongana ti so Nzapa ‘akanga tere ti ala so tere ti ala afâ awe,’ a-ancien ‘akanga’ kä so angasangbaga awara na lege ti tënë ti yanga ti mbeni zo wala na lege ti sarango ye ti ala mveni. Nga legeoko tongana ti so Nzapa ‘asara si ala so anze awara ngangu’, a-ancien amû maboko na ala so atï kobela na lege ti yingo, peut-être ndali ti siokpari ti ala wani.
Alege so aberger amû maboko
17 Na ngia na bê, a-ancien asara ye alingbi na wango so: “I sara be-nzoni na ambeni zo na mbeto.” (Jude 23). Ambeni Chrétien asara kota siokpari na lege so ala tï na yâ ti lango-sioni wala ye ti pitan. Me tongana ala changé bê ti ala biani, ala lingbi ti ku ti tene a-ancien asara be-nzoni na ala na asara ye na ala na ndoye, teti a-ancien aye ti mû maboko na ala na lege ti yingo. Paul atene na ndo ti akoli so, so lo kue lo yeke na popo ni, lo tene: “E komande mabe ti i pëpe, teti i yeke duti kpô na yâ mabe; me e yeke azo so asara na tere ti i si i wara ngia.” (2 aCorinthien 1:24). Tongaso, ku pëpe ti gi mungo maboko ti ala na lege ti yingo.
18 Tongana mo sara kota siokpari, ngbanga ti nyen mo lingbi ti zia bê ti mo na a-ancien? Ngbanga ti so ala yeke kozoni kue aberger ti kundu ti Nzapa (1 Pierre 5:1-4). Mbeni berger ti ndoye ayeke pika pëpe kete ngasangbaga ti lo so ayeke kpô na so atoto ndali ti so lo wara kä. Tongaso, tongana a-ancien abâ tënë na amba ti ala wamabe so agirisa lege, a yeke pëpe ti bâ mara ti sengo ndo wa a lingbi a mû na ala, me a yeke ti bâ tënë na ndo siokpari ti zo ni na ti kiri na lo na nzoni duti na lege ti yingo tongana lege ayeke dä (Jacques 5:13-20). A lingbi a-ancien afâ ngbanga mbilimbili na “ala zia kundu ni pëpe”, wala ala sara ye na ala na nzobe (Kusala 20:29, 30; Esaïe 32:1, 2). Legeoko tongana tanga ti aChrétien, a yeke ti a-ancien ‘ti sara mbilimbili, ti ndoye nzobe, na ti tambela na Nzapa na tâ be-ti-molenge.’ (Michée 6:8). Asarango ye so ayeke kota ye mingi tongana a yeke mû adesizion so andu fini na kusala so ayeke nzoni-kue ti “angasangbaga ti benyama ti [Jéhovah].”—Psaume 100:3.
19 A iri aberger Chrétien na kusala ti ala na lege ti yingo vulu, na ala yeke gi fango lege ti yingo ni. Tongana zo ayeke “na yâ mbeni siokpari,” so ti tene siokpari ni awara lo na ngoi so lo hinga pëpe, akoli so alingbi na lege ti yingo ayeke gi ti “kiri zo so na lege ni.” (aGalate 6:1; Kusala 20:28). Na lege so ala yeke sara ye na lo yeke me ala yeke woko na ndo ti akpengba-ndia ti Nzapa pëpe, a-ancien ayeke gi ti kiri na lo na nzoni lege legeoko tongana ti so mbeni wanganga ayeke kiri yeke yeke na bio ti mbeni zo so afâ na place ni si a so lo mingi pëpe na a leke na kpale ni (aColossien 3:12). Teti so a-ancien ayeke sambela nga ala yeke bâ ye so Mbeti ti Nzapa atene ti bâ wala ala lingbi ti sara be-nzoni wala pëpe, desizion so ala mû ayeke fa bibe ti Nzapa na ndo tënë ni.—Matthieu 18:18.
20 Tongana azo mingi ahinga tënë ti siokpari ni wala azo ayeke hinga ni ande, a yeke na lege ni ti tene a fa na kongregation so mbeni komite azingo na zo ni si a bata nzo iri ti kongregation ni. A yeke sara nga mbeni tokua na kongregation tongana a hunda ti fa tënë ni. Na ngoi so zo so mbeni komite azingo na lo angbâ ti wara sava na lege ti yingo, a lingbi ti haka lo na mbeni zo so ayeke wara ngangu yeke yeke na peko ti kä so lo wara, so akanga lege na lo ti sara ye kue so lo ye. Teti mbeni ngoi, a lingbi ti duti nzoni tongana zo so achangé bê ti lo akiri tënë na bungbi pëpe. A-ancien alingbi ti hunda na mbeni zo ti manda Bible na lo ti tene lo wara ngangu na ando so lo woko dä na lo lingbi ti kiri ti “kpengba na mabe”. (Tite 2:2). A yeke sara ye so kue na lege ti ndoye me ti gi ti se wasiokpari ni pëpe.
21 Na lege ti yingo, a-ancien alingbi ti mû maboko na alege mingi. Na tapande, mbeni ita-koli so giriri ayeke na kpale ti nyongo sämba akiri anyon ni ahon ndo ni fani oko wala use lo oko na kodoro. Wala peut-être mbeni ita-koli so azia manga a ninga awe akiri anyon ni fani oko wala use na kodoro na mbeni ngoi so lo woko. Atâa so lo sambela na lo tene so Nzapa apardone lo awe, a yeke nzoni lo gue na mbeni ancien ti mû maboko na lo ti tene sarango mara ti siokpari tongaso aga sarango ye ti lo pëpe. Ancien oko wala use alingbi ti bâ tënë ni. Ye oko, ancien ni wala a-ancien ni ayeke sara tënë ni na surveillant-président, teti so peut-être ambeni tënë nga ayeke dä.
Ngbâ ti mä wango ti Nzapa
22 Ti tene Nzapa ayeda na ala, a lingbi Chrétien oko oko amä wango ti Jéhovah (1 Timothée 5:20). Tongaso, sara ye alingbi na awango kue so mo wara tongana mo yeke manda Mbeti ti Nzapa nga na ambeti ti e wala awango so mo mä na abungbi nga na akota bungbi ti awakua ti Jéhovah. Zia lê ti mo akpengba lakue na ndo tënë ti sarango ye so Jéhovah aye. Na pekoni, wango ti Nzapa ayeke bata mo na lege ti yingo tongana mbeni gbagba si mo sara siokpari pëpe.
23 Ti yeda na wango ti Nzapa ayeke mû lege na mo ti ngbâ na yâ ndoye ti lo. Tâ tënë, a bi ambeni zo na gigi ti kongregation, me ye so alingbi ti si na mo pëpe tongana mo “bata bê ti mo” na mo ‘tambela tongana wandara’. (aProverbe 4:23; aEphésien 5:15).Ye oko, tongana mo yeke laso mbeni zo so bungbi abi lo na gigi, ngbanga ti nyen ti gi lege ti kiri pëpe? Nzapa aye si azo kue so amû tere ti ala na lo avoro lo na be-biani nga na “tâ ngia”. (Deutéronome 28:47). Mo lingbi ti sara ni kpu na kpu tongana mo mä lakue wango ti Jéhovah.—Psaume 100:2.
Fade mo kiri tënë tongana nyen?
• Ngbanga ti nyen a bi ambeni zo na gigi ti kongregation?
• Tâ changengo bê andu nyen?
• Ngbanga ti nyen a yeke nzoni zo afa na gigi tënë ti kota siokpari ti lo?
• Tongana nyen a-ancien ayeke mû maboko na awasiokpari so achangé bê ti ala?
[Ahundango tënë ti manda na ye]
1. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e mä wango ti Nzapa?
2. Nda ti tënë “wango” ayeke nyen? Zo alingbi ti wara wango na ndo wa?
3. Na ngoi wa a yeke bi zo na gigi ti bungbi?
4, 5. Tapande wa ti Bible na ndo bingo zo na gigi a fa ni ge? Ngbanga ti nyen a wa mingi kongregation ni ti kiri na koli ni na bungbi?
6. Tongana a bi zo na gigi ti bungbi, a lingbi ti sara nyen?
7. Ye wa siokpari ti David asara na ndo ti lo na ngoi so lo honde ni?
8, 9. Tongana nyen zo afa so lo changé bê ti lo awe? Ngbanga ti nyen a yeke kota ye na ndo tënë ti kiringo na zo so a bi lo na gigi?
10, 11. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e gi pëpe ti honde siokpari?
12, 13. Ye nyen alingbi ti si tongana zo agi ti honde siokpari ti lo?
14. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni wasiokpari amû peko ti wango ti Jacques 5:14, 15?
15, 16. Tongana nyen a-ancien amû tapande ti Nzapa so ayeke na Ezéchiel 34:15, 16?
17. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e ku pëpe ti gi maboko ti a-ancien na lege ti yingo?
18. A-ancien ayeke sara ye tongana nyen na amba ti ala wamabe so agirisa lege?
19. Tongana nyen a-ancien ayeke sara ye tongana ala yeke gi ti kiri mbeni zo na nzoni lege?
20. Na ngoi wa a lingbi ti duti nzoni ti fa na kongregation so a zingo na mbeni zo?
21. Tongana nyen a lingbi ti bâ tënë ti ambeni siokpari so a sara?
22, 23. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni mo ngbâ lakue ti mä wango ti Nzapa?
[Foto na lembeti 13]
Ngbanga ti nyen bazengele Paul ato mbeti na aChrétien ti Corinthe na ndo tënë ti bingo zo na gigi?
[Foto na lembeti 16]
Tongana aberger ti giriri, a-ancien ‘akanga’ kä ti angasangbaga