Bi bê na ndo ti ‘kode ti fango ye’ ti mo

“Mo fa Tënë ni, . . . mo zingo na azo, mo ke sioni ti azo na lê ti ala, na mo wa azo, na lege ti be-nze-pepe na [kode ti fango ye, MN ].”​—2 TIMOTHÉE 4:2.

1. Ye wa Jésus ahunda na adisciple ti lo ti sara? Lo zia tapande wa?

ATÂA apendere kusala ti savango azo so Jésus ayeke sara lani na ngoi ti kusala ti lo na sese, a hinga lo kozoni kue pëpe tongana mbeni zo ti savango azo wala mbeni zo ti sarango amiracle. Me a hinga lo tongana mbeni wafango ye (Marc 12:19; 13:1). Fango nzo tënë ti Royaume ti Nzapa ayeke kota kusala so Jésus asara lani nga ayeke kota kusala so adisciple ti lo ayeke sara laso. A hunda na aChrétien ti ngbâ ti sara si azo aga adisciple na fango na ala ti sara ye kue so Jésus ahunda.​—Matthieu 28:19, 20.

2. Ye wa e yeke na bezoin ni ti sara na kusala ti fango tënë so a mû na e?

² Ti sara ye ague oko na yanga so a mû na e ti sara si azo aga adisciple, e yeke gi lakue ti sara si akode ti e ti fango ye aga nzoni mingi ahon ti kozo. Na ngoi so bazengele Paul asû mbeti na kamarade ti lo ti fango tënë, Timothée, lo fa nda ni so a yeke kota ye mingi ti wara kode so. Lo tene: “Mo bata lege ti mo, na mo bata tënë so mo yeke fa. Mo sara ye so lakue; teti na yâ kusala so, fade mo sö mo mveni na ala so amä mo.” (1 Timothée 4:16). Kode ti fango ye so Paul ayeke sara tënë ni ge aye gi pëpe ti sara tënë ti sarango si mbeni zo awara hingango ye. A-Chrétien so ayeke fa ye nzoni mingi ayeke ndu bê ti azo nga ayeke pusu azo ni ti changé asarango ye ti ala. So ayeke sarango ye na kode. Tongaso, tongana nyen e lingbi ti duti na ‘kode ti fango ye’ na ngoi so e yeke fa nzo tënë ti Royaume ti Nzapa?​—2 Timothée 4:2.

Gi ti wara ‘kode ti fango ye’

3, 4. (a) Tongana nyen e lingbi ti gi ti duti na ‘kode ti fango ye’? (b) Na lege wa Ekole ti Kusala ti aChrétien ayeke mû maboko na e ti ga anzoni wafango ye?

³ Mbeni bakari afa nda ti tënë “kode” tongana “ye so zo ayeke sara ni nzoni ndali ti so lo manda ye na ndo ni, lo yeke sara ni lakue wala lo yeke bâ mbeni zo na sarango ni.” A yeke nzoni e bi bê na aye ota so ti mû lege na e ti ga azo so ayeke fa nzo tënë nzoni. Gi mandango ye nga na sambela la alingbi ti mû maboko na e ti hinga ye nzoni na ndo ti ye so e yeke fa. (Diko Psaume 119:27, 34.) Ti bâ ye so azo so ayeke fa ye nzoni mingi ayeke sara na ngoi so ala yeke fa ye alingbi ti mû maboko na e ti hinga akode ti ala na ti mû tapande ni. Nga, ti sara ngangu lakue ti sara ye alingbi na ye so e manda ayeke mû maboko na e ti sara si akode so e yeke fa na ye aga nzoni mingi ahon ti kozo.​—Luc 6:40; 1 Timothée 4:13-15.

⁴ Jéhovah ayeke Kota Wafango ye na e. Na lege ti mbage ti bungbi ti lo so ayeke na sese ge, lo yeke fa na awakua ti lo kode ti fango ye so ayeke mû maboko na ala na yâ ti kusala so lo mû na ala (Esaïe 30:20, 21). Ni la, na yâ ti akongregation oko oko kue, yenga oko oko, a yeke sara Ekole ti Kusala ti aChrétien. Nda ti ekole so ayeke ti mû maboko na azo kue so azia iri ti ala na ekole ni ti ga anzoni wafango tënë ti Royaume ti Nzapa. Aye kue so a yeke fa na ngoi ti ekole so aluti na ndo ti Bible. Mbeti ti Nzapa afa na e ye so a lingbi e fa. Na ndo ni, Bible afa na e akode so ayeke ga na aye ti nzoni nga so ayeke na lege ni ti sara kusala na ni. Ekole ti Kusala ti aChrétien ayeke dabe ti e lakue so, tongana e ye ti ga awafango tënë so ayeke na kode, a yeke nzoni ye so e yeke fa aluti na ndo ti Bible, e sara kusala nzoni na ahundango tënë, e fa ye na mbeni lege so akpengba pëpe nga e fa so e yeke bi bê ti e biani na ndo ti azo. Zia e bâ atënë so oko na oko. Na pekoni, e yeke sara ande tënë na ndo ti lege so e lingbi ti ndu bê ti mbeni wamandango ye.

Zia si fango ye ti mo aluti na ndo ti Bible

5. A yeke nzoni fango ye ti e aluti na ndo ti nyen? Ndali ti nyen?

⁵ Jésus, so ayeke fa ye nzoni mingi ahon tanga ti azo kue, azia si fango ye ti lo aluti na ndo ti Mbeti ti Nzapa (Matthieu 21:13; Jean 6:45; 8:17). Lo yeke fa gi ye ti li ti lo pëpe, me lo yeke fa ye so alondo na zo so atokua lo (Jean 7:16-18). So ayeke tapande so e yeke mû pekoni. Tongaso, a yeke nzoni aye so e yeke fa aluti gi na ndo ti Bible, atâa na ngoi so e yeke fa tënë da na da wala na ngoi so e yeke manda Bible na azo (2 Timothée 3:16, 17). Atâa akode so e lingbi ti duti na ni ti fa ye na zo, Mbeti ti Nzapa ayeke na ngangu ti sara ye na ndo ti azo, na mbeni ye ti lingbi na ni ayeke dä pëpe. Bible ayeke na ngangu mingi. Atâa tënë wa e yeke gi ti mû maboko na mbeni wamandango ye ti gbu nda ni, kode so ayeke nzoni ahon atanga ni kue ayeke ti hunda na zo ni ti zi Bible na ti diko ye so Bible afa na ndo ti tënë ni.​—Diko aHébreu 4:12.

6. Mbeni wafango ye ayeke sara tongana nyen ti hinga wala mbeni wamandango ye agbu nda ti ye so lo yeke manda?

⁶ Biani, ye so aye pëpe ti tene so aChrétien ayeke gue ti sara a-étude sân ti leke tere ti ala kozoni. Nde na so, ti leke tere nzoni kozoni ayeke mû lege na wafango ye ti bâ aversê wa, so a fa tënë ti yâ ni na yâ ti paragraphe ni pëpe, lo wala wamandango ye ni ayeke diko ni na ngoi ti étude ni. Mingi ni, a yeke nzoni ti diko aversê so afango ye ti e aluti na ndo ni. Nga, a yeke kota ye mingi ti mû maboko na wamandango ye ni ti gbu nda ti aversê oko oko kue so lo diko.​—1 aCorinthien 14:8, 9.

Sara kusala na anzoni hundango tënë

7. Ngbanga ti nyen sarango kusala na ahundango tënë ayeke nzoni kode ti fango ye?

⁷ Ti sara kusala na anzoni hundango tënë ayeke pusu mbeni zo ti gbu li nga ayeke mû maboko na mbeni wafango ye ti ndu bê ti zo so lo yeke fa ye na lo. Ni la, ahon ti fa nda ti aversê ni na wamandango ye ni, hunda na lo ti fa nda ni na mo. Ngoi na ngoi, mo lingbi ti kiri ti hunda mbeni tënë wala ti hunda atënë so mo leke na peko ti tere nzoni ti mû maboko na wamandango ye ni ti hinga tâ ye so mo ye ti fa na lo. Tongana mo sara tongaso, mo yeke mû biani maboko na lo, gi pëpe ti hinga nda ni so tënë ni ayeke tâ tënë, me mo yeke mû nga maboko na lo ti yeda na ni.​—Matthieu 17:24-26; Luc 10:36, 37.

8. Tongana nyen e lingbi ti hinga ye so ayeke na yâ ti bê ti mbeni wamandango ye?

⁸ Kode so a yeke sara na kusala na yâ ti ambeti ti e ayeke ti hunda mbeni tënë na ti zia si zo ni akiri tënë. Kite ayeke dä pëpe so atënë ti yâ ti paragraphe ayeke mû maboko na mingi ti azo so mo yeke manda Bible na ala ti kiri tënë hio na ahundango tënë ti aparagraphe ni. Ye oko, mbeni wafango ye so aye ti ndu bê ti zo so lo yeke fa ye na lo ayeke ngbâ gi pëpe na ndo ti nzoni kiringo tënë so zo ni amû. Na tapande, mbeni wamandango ye alingbi nzoni mingi ti fa ye so Bible atene na ndo ti lango-sioni (1 aCorinthien 6:18). Ye oko, ti hunda atënë na kode alingbi ti mû maboko na mbeni wafango ye ti hinga tâ ye so ayeke na yâ ti bê ti wamandango ye ni na ndo ti ye so lo yeke manda. Tongaso, wafango ye ni alingbi ti hunda atënë so: “Bible ake tënë ti gingo koli wala wali na gigi ti mariage ngbanga ti nyen? Mo tene ti mo nyen na ndo ti ndia ti Nzapa so? Ti mo, zo alingbi ti wara ye ti nzoni tongana lo sara ye alingbi na aye so Nzapa ahunda na ndo ti dutingo na nzoni tambela?” Kiringo tënë ti wamandango ye ni alingbi ti fa na mo ye so ayeke na yâ ti bê ti lo.​—Diko Matthieu 16:13-17.

Fa ye na mbeni lege so akpengba pëpe

9. Ye wa a lingbi e girisa ni pëpe na ngoi so e yeke fa ye na mbeni zo na ndo ti Bible?

⁹ Mingi ti atënë so ayeke na yâ ti Mbeti ti Nzapa akpengba pëpe. Ye oko, a lingbi ti si so li ti azo so e yeke manda Bible na ala ague kirikiri ndali ti aye so abungbi ti nzapa ti wataka afa na ala. Teti so e yeke awafango ye, kusala ti e ayeke ti sara si a yeke ngangu na zo pëpe ti gbu nda ti Bible. Mbeni nzoni wafango ye ayeke fa ye na mbeni lege so akpengba pëpe, so ayeke polele nga so ayeke tâ na lege ni. Tongana e sara ye alingbi na kode so, a yeke duti ngangu pëpe na azo ti gbu nda ti tâ tënë. Kpe ti fa anzene nzene ye so zo ni ayeke na bezoin ti hinga ni pëpe. E yeke na bezoin pëpe ti fa nda ti atënë kue so ayeke na yâ ti mbeni versê so e diko. Luti gi na ndo ti atënë so ayeke zi nda ti tënë so ala yeke manda. Yeke yeke, wamandango ye ni ayeke gbu nda ti atënë ti Bible so nda ni alï mingi na ngoi so mandango ye ni ayeke gue na li ni.​—aHébreu 5:13, 14.

10. Aye wa ayeke mû maboko na e ti hinga wungo ti aparagraphe so e yeke bâ na ngoi ti mandango Bible na mbeni zo?

¹⁰ A yeke nzoni ti bâ aparagraphe oke na ngoi ti mandango Bible na mbeni zo? A yeke na zo so ayeke fa ye ti bâ ni. Atâa a yeke wafango ye ni wala a yeke wamandango ye ni, ngangu ti gbungo nda ti ye nga na dutingo ti zo oko oko ayeke nde nde. Me, a yeke nzoni ti girisa lâ oko pëpe so e awafango ye e ye ti mû maboko na awamandango ye ti duti na mbeni mabe so akpengba. Tongaso, e yeke zia na zo ni ngoi so alingbi ti tene lo diko na ye ni, lo gbu nda ni nga lo yeda na atënë ti Bible so a fa na lo. E yeke bâ wungo ti aparagraphe ni alingbi na ngangu ti gbungo nda ti ye ti lo. Na oko ngoi ni, e yeke luti senge senge pëpe na ndo ti mbeni tënë. Na ngoi so zo so e yeke manda ye na lo agbu nda ti mbeni tënë awe, e gue na devant.​—aColossien 2:6, 7.

11. Ye wa na ndo ti fango ye e manda na lege ti tapande ti bazengele Paul?

¹¹ Na ngoi so bazengele Paul ayeke fa nzo tënë na azo so ahinga ni kozo pëpe, lo yeke sara si atënë ti lo akpengba pëpe. Atâa so lo hinga mbeti mingi, lo yeke kpe ti sara atënë so ayeke ngangu mingi na asenge zo ti mä yâ ni. (Diko 1 aCorinthien 2:1, 2.) Teti so atënë so ayeke na yâ ti Bible akpengba pëpe, a yeke gboto azo so ayeke na nzara ti voro Nzapa na a nzere na ala. Zo oko pëpe ayeke na bezoin ti hinga mbeti mingi si lo gbu nda ti Bible.​—Matthieu 11:25; Kusala 4:13; 1 aCorinthien 1:26, 27.

Mû maboko na azo ti bâ ye so ala yeke manda na nene ni

12, 13. Ye wa alingbi ti pusu mbeni wamandango ye ti sara ye alingbi na ye so lo yeke manda? Mû mbeni tapande.

¹² Ti tene e wara aye ti nzoni, a lingbi ye so e yeke fa andu bê ti mbeni wamandango ye. A lingbi wamandango ye ni ahinga tongana nyen tënë ni abâ lo, tongana nyen lo lingbi ti wara aye ti nzoni dä nga tongana nyen sarango ye alingbi na wango ti Bible ayeke sara si fini ti lo aga nzoni ahon ti kozo.​—Esaïe 48:17, 18.

¹³ Na tapande, peut-être e yeke sara tënë na ndo ti aHébreu 10:24, 25, so awa aChrétien ti bungbi oko na amba ti ala ti manda Bible nga ti sara nzoni lisoro na popo ti ala. Tongana ade wamandango ye ni ato nda ti ga na bungbi pëpe, e lingbi ti sara tënë nduru na ndo ti lege so abungbi ayeke tambela nga na ye so a yeke manda na ngoi ti abungbi ni. E lingbi ti fa na lo so abungbi ayeke mbage ti vorongo ti e nga e fa na lo aye ti nzoni so e wani e wara na pekoni. Na ndo ni, e lingbi ti tisa wamandango ye ni ti ga na bungbi. Tongana lo yeda ti ga na bungbi, zia si a yeke ngbanga ti so lo yeke na nzara ti mä yanga ti Jéhovah, me pëpe ti nzere na lê ti zo so amanda Bible na lo.​—aGalate 6:4, 5.

14, 15. (a) Aye wa mbeni wamandango Bible ayeke hinga na ndo ti Jéhovah? (b) Tongana nyen ti hinga asarango ye ti Jéhovah ayeke ga na ye ti nzoni na zo so ayeke manda Bible?

¹⁴ Mbeni kota ye ti nzoni so zo so ayeke manda Bible na asara ye alingbi na akpengba-ndia ni ayeke wara ayeke so lo yeke hinga Jéhovah tongana mbeni tâ zo nga lo yeke ye lo (Esaïe 42:8). Jéhovah ayeke gi pëpe mbeni Babâ so ayeke na ndoye, lo yeke Wasarango ye nga lo yeke mveni ti dunia kue me lo yeke fa nga asarango ye nga na akode ti lo na azo so lo ndoye ala na so ayeke sara na lo. (Diko Exode 34:6, 7.) Na ngoi so Moïse ayeke nduru lani ti sigigi na amolenge ti Israël na ngbâa na Egypte, Jéhovah afa tere ti lo na lege ti atënë so: “Fade mbi yeke ga ye so fade mbi yeke ga ni.” (Exode 3:13-15, MN ). Ye so aye ti fa so Jéhovah ayeke ga ye kue so a hunda ti tene lo ga ni ti mû lege na lo ti sara ye so lo leke na bê ti lo ti sara ndali ti azo so lo soro ala. Ye ti pekoni ayeke so azo ti Israël ahinga so Jéhovah ayeke Zo so ayeke sö ala, Zo so ayeke sara bira teti ala, Zo so ayeke mû ye na ala, Zo so ayeke sara si azendo ti lo aga tâ tënë nga zo so ayeke mû maboko na ala na ambeni lege nde.​—Exode 15:2, 3; 16:2-5; Josué 23:14.

¹⁵ Azo so e yeke manda Bible na ala ayeke bâ pëpe so Jéhovah ayeke mû maboko na ala na lege ti amiracle tongana ti so lo sara lani na Moïse. Ye oko, tongana ngoi ayeke hon, mabe ti azo so e yeke manda Bible na ala ayeke kpengba, ala yeke bâ ye so ala yeke manda na nene ni nga ala yeke to nda ti sara ye alingbi na ni. Na ngoi ni so, ala yeke bâ biani so a yeke kota ye ti tene ala zia bê ti ala kue na Jéhovah ti zi mbeto na bê ti ala, ti mû ndara na ala nga ti fa lege na ala. Na ngoi so ala yeke sara aye so, ala nga kue ayeke hinga so Jéhovah ayeke Zo ti mungo wango so ayeke na ndara nga so zo alingbi ti zia bê ti lo kue na lo. Ala yeke hinga nga so lo yeke bata zo na lo yeke mû na zo aye kue so lo yeke na bezoin ni.​—Psaume 55:23; 63:8; aProverbe 3:5, 6.

Fa so mo yeke bi bê na zo ni

16. Ngbanga ti nyen dutingo na kode ti fango ye ayeke pëpe tâ kota ye so ayeke sara si e ga mbeni nzoni wafango ye?

¹⁶ Tongana mo bâ so mo yeke na kode ti fango ye pëpe tongana ti so mo ye, tene pëpe so mo lingbi pëpe. Jéhovah nga na Jésus ayeke bâ ndo na ndo ti kapa ti kusala ti fango ye so a yeke sara laso na ndo ti sese kue (Kusala 1:7, 8; Apocalypse 14:6). Ala lingbi ti iri tënë nzoni na ndo ti ngangu so e yeke sara ti tene atënë ti e andu bê ti azo so ayeke na nzara ti sara na Nzapa na lege ni (Jean 6:44). Tâ ndoye so mbeni wafango ye ayeke na ni na mbage ti zo so lo yeke manda Bible na lo alingbi ti kanga dû ti akode ti fango ye so atia lo. Bazengele Paul afa so lo hinga so a yeke kota ye mingi ti tene zo andoye azo so lo yeke fa ye na ala.​—Diko 1 aThessalonicien 2:7, 8.

17. Na lege wa e lingbi ti fa so e yeke bi bê ti e biani na azo oko oko kue so e yeke manda Bible na ala?

¹⁷ Legeoko nga, e lingbi ti fa so e yeke bi bê ti e biani na azo oko oko kue so e yeke manda Bible na ala na lege so e yeke mû ngoi ti hinga ye nzoni na ndo ti ala. Na ngoi so e yeke sara lisoro na ala na ndo ti akpengba-ndia ti Bible, kite ayeke dä pëpe so e yeke hinga ye na ndo ti dutingo ti ala. Peut-être e yeke bâ so ala to nda ni awe ti sara ye alingbi na ambeni ye so ala manda na yâ ti Bible. Na yâ ti ambeni ye, a yeke hunda peut-être na ala ti changé ambeni sarango ye ti ala. Tongana e mû maboko na azo so e yeke manda Bible na ala ti bâ tongana nyen aye so ala yeke manda na ngoi ti a-étude ni abâ ala, na ndoye, e yeke mû maboko na ala ti ga atâ disciple ti Christ.

18. Ngbanga ti nyen a yeke kota ye mingi ti tene e zia tënë ti zo so e yeke manda Bible na lo na yâ ti sambela so e yeke sara na ngoi ti étude ni?

¹⁸ Ye so ayeke kota ahon atanga ni kue ayeke so e lingbi ti sara tënë ti zo so e yeke manda Bible na lo na yâ ti sambela ti e na ngoi ti étude ni. A yeke nzoni lo hinga polele so e yeke gi ti mû maboko na lo ti hinga Wasarango lo nzoni mingi, ti ga nduru mingi na lo nga ti zia si Nzapa afa lege na lo. (Diko Psaume 25:4, 5.) Tongana e yeke sambela ti tene Jéhovah amû maboko na wamandango ye ni ti sara ye ague oko na aye so lo yeke manda, lo yeke bâ so a yeke kota ye mingi ti “sara ye so Tënë ni afa”. (Jacques 1:22). Na ndo ni, na ngoi so wamandango ye ni ayeke mä asambela so e yeke sara na bê ti e kue, lo nga kue lo yeke hinga tongana nyen ti sambela. So tâ ngia si e yeke na ni ti mû maboko na azo so e yeke manda Bible na ala ti gi ti duti na nzoni songo na Jéhovah!

19. E yeke bâ ande nyen na yâ ti article ti peko?

¹⁹ A nzere na e mingi ti hinga so aTémoin ti Jéhovah ahon kutu omene na ndambo ayeke gi ti maï ‘kode ti fango ye’ ti ala ahon ti kozo. Ye so ala zia na gbele ala ayeke ti mû maboko na azo oko oko kue so ayeke na nzara ti voro Nzapa ti sara ye kue so Jésus ahunda. Aye ti nzoni wa e yeke wara na peko ti kusala ti e ti fango tënë? E yeke wara kiringo tënë ni na yâ ti article ti peko.

Mo dabe ti mo na ni?

• Ngbanga ti nyen a hunda ti tene aChrétien agi ti wara ‘kode ti fango ye’?

• Akode wa alingbi ti sara si e fa ye nzoni mingi?

• Ye wa alingbi ti kanga dû ti kode ti fango ye so atia e?

[Foto na lembeti 13]

Mo zia iri ti mo na Ekole ti Kusala ti aChrétien awe?

[Foto na lembeti 15]

Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti hunda na zo so mo yeke manda Bible na lo ti diko aversê na yâ ti Bible?

[Foto na lembeti 16]

Zia tënë ti zo so mo yeke manda Bible na lo na yâ ti sambela na ngoi ti étude ni