Zia lê ti mo angbâ na ndo ti futa ni
“Mbi ngbâ ti kpe loro ni ti wara ye so ayeke na gbele mbi.”—APHIL. 3:14.
1. Futa wa aku bazengele Paul?
BAZENGELE PAUL, so a hinga nga lo na iri ti Saul ti Tarse, alondo na yâ ti sewa so azo ni ayeke akota zo. Lo manda ye na ndo ti bungbi ti vorongo nzapa ti akotara ti lo na gbe ti Gamaliel, mbeni kota wafango ndia (Kus. 22:3). Mbeni ye so azo abâ ni lani tongana kota kua ti nginza ayeke ku Paul, me lo ke nzapa so lo yeke sara nga lo ga Chrétien. Na pekoni, lo ku ti wara futa ti lo so ayeke fini ti lakue lakue: ti duti mbeni gbia na prêtre so alingbi ti hinga kui pëpe na yâ ti Royaume ti Nzapa na yayu. Royaume so ayeke komande ande na ndo ti sese so aga paradis.—Mat. 6:10; Apoc. 7:4; 20:6.
2, 3. Nyen la afa so Paul abâ na nene ni mingi futa ti lo so aku lo na yayu?
2 Ti fa so Paul abâ futa so na nene ni mingi, lo tene: “Ti aye so lani mbi yeke bâ nzoni dä, na bê ti mbi wani mbi dö ni mbi zia ndali ti Christ. Biani, ndali ti hingango ye na ndo ti Christ Jésus Seigneur ti mbi so mbeni ye ti hon ni ayeke dä pëpe, mbi dö aye kue mbi zia. Ndali ti lo, mbi dö aye kue mbi zia, na mbi bâ aye ni tongana gbâ ti azende.” (aPhil. 3:7, 8). Kota ndo, mosoro, kota kua ti nginza nga na yango-iri ayeke aye so mingi ti azo abâ ni tongana akota ye. Me na pekoni so Paul amanda tâ tënë na ndo ti ye so Jéhovah aleke ti sara ndali ti azo, lo bâ aye so tongana azende.
3 Ngbene ye na ngoi ni so, ye so ayeke biani kota na lê ti Paul ayeke so lo hinga ye na ndo ti Jéhovah na Christ; Jésus asara tënë ti hingango ye so na yâ ti sambela ti lo na Nzapa, lo tene: “Ti wara fini ti lakue lakue, a lingbi ala manda ti hinga mo, mo so gi mo oko ayeke tâ Nzapa, nga ti hinga lo so mo tokua lo, Jésus Christ.” (Jean 17:3). Paul ayeke tâ na nzara ti wara fini ti lakue lakue na a yeke bâ ni polele na yâ ti tënë so lo tene na aPhilippien 3:14: “Mbi ngbâ ti kpe loro ni ti wara ye so ayeke na gbele mbi so ayeke futa ti iringo ndo ti gue na yayu, iringo ndo so Nzapa airi na lege ti Christ Jésus.” Biani, lê ti lo angbâ na ndo ti futa ti lo so ayeke fini ti lakue lakue na yâ ti ngorogbia ti Nzapa na yayu.
Fini ti lakue lakue na ndo ti sese
4, 5. Futa wa ayeke ku azo kutu mingi so laso ayeke sara ye so bê ti Nzapa aye?
4 Ti mingi ti azo so asoro ti sara ye so bê ti Nzapa aye, ala yeke sara ngangu ti wara futa so ayeke fini ti lakue lakue na yâ ti fini dunia ti Nzapa (Ps. 37:11, 29). Jésus afa so beku so ayeke ga ande tâ tënë. Lo tene: “Ngia ayeke na ala so ayeke sara ye na ngangu pëpe, teti fade sese ayeke ga ti ala.” (Mat. 5:5). Jésus ayeke kozo zo so sese ayeke ga ande ye ti lo, tongana ti so Psaume 2:8 afa; nga azo 144 000 ayeke komande ande legeoko na lo na yayu (Dan. 7:13, 14, 22, 27). Azo so ayeke tongana angasangbaga, so ayeke duti ande na ndo ti sese, fade ala yeke “wara” Royaume so “a leke ni teti ala ngbene ye so a zia gere ti dunia” na lege so ala yeke duti ande na ndo ti sese so Royaume ni ayeke komande na ndo ni (Mat. 25:34, 46). Nga, Bible afa na e so tënë so ayeke ga ande tâ tënë biani ndali ti so Nzapa so amû zendo ni “alingbi ti tene mvene pëpe”. (Tite 1:2). Tongana ti Josué, zia e hinga na bê ti e kue so azendo ti Nzapa ayeke ga ande tâ tënë; Josué atene na azo ti Israël, lo tene: “Ye oko atï pëpe ti nzoye kue so L’Éternel Nzapa ti i azê na i; ye ni kue aga tâ tënë awe, mbeni tënë oko ti tënë so kue atï na sese senge pëpe.”—Jos. 23:14.
5 Laso, gigi ti azo anzere na ala oko pëpe, me ti fini dunia ti Nzapa, a yeke duti ande nde. A yeke duti nde ndali ti so bira, sarango aye so ake ndia, yere, sarango ye na lege ni pëpe, kobela nga na kui ayeke duti ande dä pëpe. Na pekoni, azo ayeke duti ande na tâ nzoni seni nga ala yeke duti na ndo ti mbeni sese so aga paradis. Azo ayeke wara ande ngia mingi na yâ ti fini ti ala ahon ti so ala ku tere ti ala na ni. Tongaso, lâ na lâ, tere ti azo ayeke nzere mingi. So tâ nzoni futa!
6, 7. (a) Na lege wa Jésus afa aye so e lingbi ti ku ti bâ ni na yâ ti fini dunia ti Nzapa? (b) Na lege wa akuâ alingbi même ti to nda ti mbeni fini gigi?
6 Na ngoi so Jésus ayeke lani na sese, Nzapa amû na lo ngangu na lege ti yingo vulu ti sara apendere ye so afa aye so ayeke si ande na ndo ti sese kue na yâ ti fini dunia. Na tapande, Jésus atene na mbeni koli so gere ti lo abuba teti ngu 38 ti tambela. Bible atene so koli ni atambela. (Diko Jean 5:5-9.) Mbeni lâ, Jésus atingbi na “mbeni koli so a dü lo waziba” na lo sara si lo bâ ndo. Na pekoni, a hunda tënë na koli so ti hinga zo so asara si lo bâ ndo, na koli ni akiri tënë: “Ngbene ye giriri a mä lâ oko pëpe so mbeni zo azi lê ti mbeni zo so a dü lo waziba. Tongana fade koli so alondo na Nzapa pëpe, ka lo lingbi ti sara mbeni ye oko pëpe.” (Jean 9:1, 6, 7, 32, 33). Jésus asara aye so kue lani ndali ti so Nzapa amû na lo ngangu ti sara ni. Na ando kue so Jésus ague dä, lo “sava ala so ayeke na bezoin ti tene a sava ala.”—Luc 9:11.
7 Jésus asava lani azo ti kobela na azo so mbage ti tere ti ala anze na nga lo zingo akuâ. Na tapande, na ngoi so mbeni molenge-wali ti ngu 12 akui, babâ na mama ti lo ayeke na vundu mingi. Me Jésus atene: “Maseka-wali, mbi tene na mo: Londo!” Na maseka-wali ni alondo! Mo tara ti bâ tënë ti bê ti babâ na mama ni nga na ti tanga ti azo so ayeke lani dä? (Diko Marc 5:38-42.) Na yâ ti fini dunia ti Nzapa, ‘tere ti azo ayeke nzere ngangu mingi’ na ngoi so azo kutu mingi ayeke zingo ande na kuâ, ndali ti so “a yeke zingo ande na kuâ azo ti mbilimbili na azo ti mbilimbili pëpe.” (Kus. 24:15; Jean 5:28, 29). A yeke tongana ti so ala to nda ti gigi ti ala fini fini na ala lingbi même ti ngbâ na fini lakue lakue.
8, 9. (a) Na ngoi ti Komande ti Christ ti Ngu Saki Oko, ye wa ayeke si na siokpari so azo awara na peko ti Adam? (b) A yeke fâ ande ngbanga na ndo ti azo so a zingo ala alingbi na nyen?
8 Lege ayeke zi na azo so a zingo ala ti ngbâ na fini. A yeke fâ ande ngbanga pëpe na ndo ti azo so a zingo ala ndali ti asiokpari so ala sara kozoni si ala kui (aRom. 6:7). Na ngoi ti Komande ti Christ ti Ngu Saki Oko, tongana azo ayeke bâ nzoni na lege ti ngere so Jésus afuta ti zi azo, azo ti gbe ti Royaume ni so amä yanga ayeke lingbi ande kue, nga na nda ni, ala yeke sigigi biani biani na gbe ti siokpari ti Adam (aRom. 8:21). Fade Jéhovah ‘ahunzi kui teti lakue lakue; fade Seigneur L’Éternel ambô ngule na lê ti azo kue’. (És. 25:8). Mbeti ti Nzapa atene nga so fade “[a yeke] zi yâ ti ambeni mbeti so a rulê ni rulengo” ti fa so a yeke fa ande afini ye na azo so ayeke duti ande dä na ngoi ni so (Apoc. 20:12). Na ngoi so sese ayeke ga paradis, “fade awakodoro ti sese so amanda lege ti mbilimbili.”—És. 26:9.
9 A yeke fâ ande ngbanga na ndo ti azo so a zingo ala, pëpe ndali ti siokpari ti Adam so ala wara, me ndali ti ye so ala wani asoro ti sara. Apocalypse 20:12 atene: “A fâ ngbanga ti akuâ ni alingbi na aye so a sû ni na yâ ti ambeti so, a lingbi na aye so ala sara”, so ti tene aye so ala sara na pekoni so a zingo ala na kuâ. So tâ pendere tapande ti mbilimbili, ti nzoni bê nga na ti ndoye ti Jéhovah! Na ndo ni, aye ti vundu so asi na ala na yâ ti ngbene dunia so, “fade [ala dabe ti] ala na kozo ye pëpe, na ala bi bê ti ala dä mbeni pëpe.” (És. 65:17). Teti so afini sango so a fa ayeke kpengba ande azo nga gigi ti ala ayeke si singo na aye ti nzoni, vundu ayeke sara ala mbeni pëpe ndali ti asioni ye so asi na ala ândö. Ala girisa aye ni so biani biani awe (Apoc. 21:4). A yeke oko ye so ayeke si na “azo mingi mingi,” so ayeke sö kuâ ande na Harmaguédon.—Apoc. 7:9, 10, 14.
10. (a) Gigi ayeke duti ande tongana nyen na yâ ti fini dunia ti Nzapa? (b) Mo lingbi ti sara nyen si lê ti mo angbâ na ndo ti futa ni?
10 Na yâ ti fini dunia ti Nzapa, azo ayeke duti ande na fini sân ti tene ala tï kobela wala ala kui. “Fade wakodoro atene pëpe, Mbi yeke na kobela.” (És. 33:24). Na nda ni, azo so ayeke duti ande na yâ ti fini sese so ayeke zingo na ndapre lâ oko oko na nzoni seni, ala ku na ngia mbeni fini lango ti sara anzoni ye. Ala yeke ku ande na ngia ti sara anzoni kusala nga ti duti ndo oko na azo so ayeke bi bê na ala. Mara ti gigi tongaso ayeke biani mbeni nzoni futa! E hunda na mo ti zi Bible ti mo na aprophétie so ayeke na Ésaïe 33:24 nga na 35:5-7. Tara ti bâ so mo yeke na popo ti azo so aversê so asara tënë ti ala. Ye so ayeke mû maboko na mo ti zia lê ti mo angbâ na ndo ti futa ni.
Lê ti ala angbâ pëpe na ndo ti futa ni
11. Fa ye so asara si komandema ti Salomon ato nda ni nzoni mingi.
11 Tongana e manda ye na ndo ti futa ni awe, a lingbi e sara kue si lê ti e angbâ na ndo ti futa ni ndali ti so lê ti ambeni zo angbâ pëpe na ndo ni. Na tapande, na ngoi so Salomon aga gbia ti Israël ti giriri, na tâ be-ti-molenge, lo sambela Nzapa ti mû na lo ngangu ti gbungo nda ti ye nga na ti bango popo ti aye nzoni si lo lingbi ti fâ ngbanga ti azo ti lo Nzapa ni na lege ni. (Diko 1 aGbia 3:6-12.) Ye ti pekoni ayeke so “Nzapa amû na Salomon ndara na bê ti hinga nda ti ye mingi na mayele ti hinga ye mingi mingi”. Tongaso, “ndara ti Salomon ahon ndara ti amolenge ti est kue, na a hon ndara ti azo ti Égypte kue.”—1 aGbia 4:29-32.
12. Jéhovah atene na azo so ayeke ga agbia ti Israël ti sara hange na aye wa?
12 Ye oko, kozoni na ngoi ni so, Jéhovah atene so “a lingbi gbia abata ambarata mingi pëpe” nga so ‘a lingbi gbia akamata awali mingi pëpe, wala fade bê ti lo azia lege ni’. (Deut. 17:14-17). Tongana gbia ni abata gbâ ti ambarata, a fa so lo zia bê ti lo gi na ndo ti aturugu ti bata kodoro ni ahon ti zia bê ti lo na ndo ti Jéhovah, Zo ti batango zo. Nga mungo gbâ ti awali alingbi ti ga na lo kpale ndali ti so ambeni ti awali so alondo peut-être na yâ ti akodoro ti apaïen so angoro ala na ala yeke voro anzapa ti wataka, na tongaso ala lingbi ti pusu gbia ni ti zia ti voro Jéhovah na lege ni.
13. Nyen la asara si lê ti Salomon ahon yongoro na ye so a mû na lo?
13 Salomon amä wango so pëpe. Nga lo sara aye so Jéhovah ahunda na agbia ti sara pëpe. Lo wara ambarata nga na azo ti kpengo na ambarata saki mingi (1 aGbia 4:26). Nga lo mû awali 1 000, na ala mingi alondo na yâ ti akodoro ti apaïen so angoro ala. Awali so “agbian bê ti lo si lo gue na peko ti ambeni nzapa nde; na bê ti lo ayeke mbilimbili pëpe na L’Éternel”. Salomon avoro anzapa ti wataka so awali ti lo so ayeke awande afa na lo. Ye ti pekoni ayeke so Jéhovah atene so fade lo yeke “lungula royaume na tïtî” Salomon.—1 aGbia 11:1-6, 11.
14. Ye wa asi na pekoni so Salomon na mara ti Israël ake yanga?
14 Salomon azia bê ti lo mbeni pëpe na kota pasa so lo yeke na ni ti komande na iri ti tâ Nzapa. Gbia ni abi tere ti lo kue na yâ ti vorongo anzapa ti wataka. A si na mbeni ngoi mara ni kue aga a-apostat, ye so asara si a futi mara ni na ngu 607 kozo ti Christ. Atâa so na pekoni aJuif akiri avoro Nzapa na lege ni, angu mingi na pekoni, bê ti Jésus apusu lo ti tene: “Fade a yeke zi royaume ti Nzapa na maboko ti ala, ti mû ni na mbeni mara nde so ayeke lë alengo ni.” A yeke ye so asi lani. Jésus atene: “Bâ, a zia da ti ala na ala awe.” (Mat. 21:43; 23:37, 38). Teti so mara ni aduti be-ta-zo pëpe, ala girisa kota pasa so ala yeke na ni lani ti sara kua na iri ti tâ Nzapa. Na ngu 70, aturugu ti Rome abuba gbata ti Jérusalem nga na temple ni, na mingi ti tanga ti aJuif aga angbâa.
15. Fa tapande ti akoli so azia lê ti ala mbeni pëpe na ndo ti ye so ayeke kota biani.
15 Judas Iscariote ayeke oko ti abazengele 12 ti Jésus. Judas amä apendere fango ye ti Jésus nga lo bâ amiracle so yingo vulu ti Nzapa amû maboko na lo ti sara. Ye oko, Judas abata bê ti lo pëpe. Lo la lo yeke bata lani sanduku so Jésus na abazengele 12 ayeke zia nginza lani na yâ ni. Me ‘lo yeke zo ti nzi na lo yeke nzi ka nginza so a zia na yâ ni.’ (Jean 12:6). Bê ti nginza so lo yeke na ni ague na lo juska ti kä Jésus teti alê ti nginza ti argent 30 na aprêtre-mokonzi so ayeke sara ye gi ndali ti lê ti zo (Mat. 26:14-16). Mbeni zo so lê ti lo angbâ mbeni pëpe na ndo ti ye so ayeke kota ayeke Démas, so ayeke lani mbeni zo so ayeke fa tënë legeoko na bazengele Paul. Démas abata bê ti lo pëpe. Paul atene: “Démas adö mbi azia ngbanga ti so lo ndoye aye ti ngoi ti fadeso.”—2 Tim. 4:10; diko aProverbe 4:23.
Ye ti manda teti e oko oko kue
16, 17. (a) Zo so ayeke gi ti kanga lege na e, ngangu ti lo ayeke tongana nyen? (b) Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti luti na gbe ti aye kue so Satan aga na ni na tere ti e?
16 A lingbi awakua ti Jéhovah kue agbu li nzoni na ndo ti atapande so Bible afa, ndali ti so Bible atene: “Biani, aye so asi na ala tongana atapande, na a sû ni na Mbeti ti Nzapa ti gboto mê ti e, e so nda ti aye ti angoi nde nde asi na ndo ti e.” (1 aCor. 10:11). Laso nga, e yeke na alango ti nda ni ti aye ti sioni ti fadeso.—2 Tim. 3:1, 13.
17 Satan Zabolo, “nzapa ti aye ti ngoi so” ahinga so “lo yeke na ngoi mingi pëpe.” (2 aCor. 4:4; Apoc. 12:12). Lo yeke sara ye kue so lo lingbi ti sara ti tene awakua ti Jéhovah asara ye ague nde na akpengba-ndia so afa lege na aChrétien. Satan akomande na ndo ti aye ti dunia so, so na popo ni a yeke wara lege so a yeke kangbi na asango. Ye oko, awakua ti Jéhovah ayeke na mbeni ye so ayeke tâ ngangu mingi: “Ngangu so ahon ti so zo ayeke na ni.” (2 aCor. 4:7). E lingbi ti zia bê ti e kue na ndo ti ngangu so Nzapa amû na e so ti mû maboko na e ti luti na gbe ti aye kue so Satan ayeke ga na ni na tere ti e. Ni la, Bible awa e ti sambela lakue na ti hinga na bê ti e kue so Jéhovah ayeke “mû yingo vulu na ala so ahunda ni na lo”.—Luc 11:13.
18. A yeke nzoni e duti na bango ndo wa na ndo ti dunia ti laso?
18 A kpengba e ti hinga nga so na yâ ti kete ngoi, a yeke futi Satan na aye kue ti ngoi so, me gi atâ Chrétien si ayeke sö ande kuâ. “Dunia so angbâ ti hon nga na nzara ti lo kue. Me zo so asara ye so bê ti Nzapa aye, lo ngbâ lakue lakue.” (1 Jean 2:17). Ni la, a yeke na lege ti ndara pëpe ti tene mbeni wakua ti Jéhovah abâ so mbeni nzoni ye ayeke dä na yâ ti dunia ti laso so ayeke ninga ahon songo ti lo na Jéhovah. Dunia so ayeke na gbe ti ngangu ti Satan ayeke tongana mbeni mangboko so ayeke linda ngu. Congrégation ti aChrétien so Jéhovah azia ayeke tongana mbeni mangboko so amû lege na aChrétien so ayeke be-ta-zo ti sö fini ti ala. Na ngoi so aChrétien so ayeke gue ti si na fini dunia, ala zia bê ti ala kue na zendo so atene: “Fade A lungula azo so asara sioni; me ala so azia beku ti ala na L’Éternel, fade sese ni aga ye ti héritier ti ala.” (Ps. 37:9). Ni la, zia lê ti mo angbâ na ndo ti pendere futa so!
Mo dabe ti mo na ni?
• Paul abâ futa so ayeke ku lo tongana nyen?
• A yeke fâ ande ngbanga ti azo so ayeke duti teti lakue lakue na ndo ti sese alingbi na nyen?
• A yeke na lege ti ndara ti tene mo sara nyen fadeso?
[Foto na lembeti 12, 13]
Na ngoi so mo yeke diko Bible, mo bâ tere ti mo na warango futa ni?