Zia bê ti mo na Jéhovah teti so nda ni aga nduru

“Zia bê ti i na L’Éternel lakue.”​—ÉS. 26:4.

1. Kangbi wa ayeke na popo ti awakua ti Nzapa na azo ti dunia so?

E YEKE na yâ ti dunia so azo kutu na kutu ahinga pëpe ye wa wala zo wa la ala lingbi ti zia bê ti ala na lo, peut-être ye so asi ndali ti so fani mingi a zia vundu na bê ti ala wala a handa ala. Me ti awakua ti Jéhovah ayeke ti lo nde! Teti so ala zia si ndara ti Nzapa afa lege na ala, ala hinga so a yeke nzoni ala zia bê ti ala pëpe na dunia so wala na “amokonzi” ti dunia ni (Ps. 146:3). Ala zia fini ti ala nga na gigi ti ala ti kekereke na maboko ti Jéhovah na hingango so lo ndoye ala nga lo yeke sara ye lakue alingbi na tënë ti yanga ti lo.​—aRom. 3:4; 8:38, 39.

2. Tënë wa Josué atene na ndo ti tënë ti ziango bê kue na Nzapa?

² Josué ti ngoi ti azo ti Israël azia bê ti lo lani kue na Nzapa. Kete kozoni si lo kui, lo tene na amba ti lo azo ti Israël lo tene: “I hinga na bê ti i kue na âme ti i kue, ye oko atï pëpe ti nzoye kue so L’Éternel Nzapa ti i azê na i; ye ni kue aga tâ tënë awe.”​—Jos. 23:14.

3. Iri ti Nzapa afa nyen na ndo ti lo?

³ Jéhovah ayeke sara si azendo ti lo aga tâ tënë gi pëpe ndali ti so lo ndoye awakua ti lo me mingi ni ndali ti iri ti lo wani (Ex. 3:14; 1 Sam. 12:22). Na ndo ti tënë ti iri ti Nzapa, J. B. Rotherham atene na yâ ti atënë ti tongo nda ni ti mbeni Bible (The Emphasized Bible), lo tene: “Iri ti Nzapa ayeke mbeni zendo so ayeke pendere mingi; a fa so Nzapa ayeke na ngangu ti sara ye alingbi na aye kue so alingbi ti si, akpale wala ambeni ye nde . . . [Iri so ayeke] mbeni zendo, . . . afa na e ye na ndo ti Nzapa nga amû maboko na e ti dabe ti e na lo. Na lege ti iri so, Nzapa ayeke ngbâ lakue be-ta-zo nga kamene ayeke sara ande lo lâ oko pëpe.”

4. (a) Ésaïe 26:4 awa e ti sara nyen? (b) Aye wa e yeke bâ na yâ ti article so?

⁴ Hunda tere ti mo: ‘Mbi hinga Jéhovah nzoni ti tene mbi zia bê ti mbi kue na lo? Mbi yeke ku gigi ti kekereke na bê ti mbi kue na hingango so ye kue ayeke na maboko ti Jéhovah?’ Ésaïe 26:4 atene: “Zia bê ti i na L’Éternel lakue, teti L’Éternel, même L’Éternel, ayeke Tênë ti lakue lakue.” Tâ tënë, ândö ngoi na ngoi, Jéhovah ayeke sara ye na azo na lege ti miracle me laso lo sara tongaso pëpe. Ye oko, so lo yeke “Tênë ti lakue lakue”, e lingbi ti zia bê ti e na lo “lakue”. Na lege wa Nzapa ti e so e zia bê ti e kue na lo ayeke mû maboko laso na awakua be-ta-zo ti lo? Zia e bâ alege ota so lo yeke sara ni: Lo yeke kpengba e na ngoi so e gi mungo maboko ti lo ti luti na lê ti tara, lo yeke mû maboko na e na ngoi so azo asara nzara ti tënë ti e pëpe wala ala kanga lege na e nga lo yeke mû na e ngangu na ngoi so agingo bê ahon ndo ti e. Na ngoi so e yeke hasa yâ ti tënë so, bâ tongana nyen mo lingbi ti zia bê ti mo mingi na Jéhovah ahon ti kozo.

Na ngoi so bê ti mo apusu mo ti sara ye ti sioni

5. Na ndo ti tënë ti ziango bê ti e na Nzapa, na ngoi wa a lingbi ti duti ngangu?

⁵ A yeke ngangu pëpe ti tene e zia bê ti e na Jéhovah tongana a ndu aye so lo mû zendo ni so e yeke ku ni kungo, aye tongana Paradis wala zingongo ti akuâ. Me a lingbi ti duti ngangu mingi ti zia bê ti e na lo tongana a ndu tënë ti sarango ye alingbi na aye so lo fa so andu nzoni tambela. A lingbi nga ti duti ngangu tongana a ndu tënë ti hingango na bê ti e kue so sarango ye alingbi na alege ti lo nga na afango ye ti lo ayeke na lege ni nga ayeke ga na zo kota ngia. Gbia Salomon amû wango lo tene: “Zia bê ti mo kue na L’Éternel, na zia bê ti mo na hingango ye ti mo mveni pëpe. Mo bi bê ti mo na Lo na lege ti mo kue, na fade Lo sara si lege ti mo aga mbilimbili.” (aProv. 3:5, 6). Bâ so a sara tënë ti “lege” ti e. Biani, a yeke nzoni aye kue so e sara na yâ ti fini ti e afa so e zia bê ti e kue na Nzapa, me pëpe gi ndali ti aye so lo mû zendo ni na e. Na lege wa e lingbi ti fa so e zia bê ti e na Nzapa na ngoi so e wara mbeni tara?

6. Nyen la e lingbi ti sara ti ke na bê ti e oko apensé so ayeke sioni?

⁶ Kengo ye ti sioni ayeke to nda ni na yâ ti li ti e. (Diko aRomain 8:5; aÉphésien 2:3.) Nyen la mo lingbi ti sara ti ke na bê ti mo oko apensé so ayeke sioni? Zia e bâ aye oku: Kozoni, gi mungo maboko ti Nzapa na lege ti sambela (Mat. 6:9, 13). Use ni, gbu li na ndo ti tapande ti azo so Bible asara tënë ti ala, ala so amä yanga ti Jéhovah na ala so amä yanga ti lo pëpe. Na pekoni, bâ aye so asi na ala.a (1 aCor. 10:8-11). Ota ni, gbu li na ndo ti aye ti vundu so sarango siokpari alingbi ti ga na ni na mo nga na azo so aye mo. Osio ni, gbu li na ndo ti vundu so Jéhovah ayeke wara tongana mbeni wakua ti lo atï na yâ ti kota siokpari. (Diko Psaume 78:40, 41.) Oku ni, tara ti bâ ngia ti bê ti Jéhovah na ngoi so lo bâ mbeni wakua be-ta-zo ti lo ake ye ti sioni na asara ye ti nzoni, atâa na ngoi so azo ayeke na tere ti lo wala azo ayeke na tere ti lo pëpe (Ps. 15:1, 2; aProv. 27:11). Mo nga kue mo lingbi ti sara aye so afa so mo zia bê ti mo kue na Jéhovah.

Na ngoi so azo asara nzara ti tënë ti e pëpe wala ala kanga lege na e

7. Atara wa Jérémie atingbi na ni? Na mbeni ngoi, bê ti lo ayeke tongana nyen?

⁷ Mingi ti aita ti e ayeke fa tënë na yâ ti aterritoire so fango tënë ayeke ngangu dä mingi. Prophète Jérémie nga kue afa lani tënë na yâ ti mara ti ndo tongaso na royaume ti Juda na yâ ti alango ti nda ni so aye atambela nzoni pëpe na yâ ti kodoro ni. Lâ oko oko, lo yeke tingbi na aye so azia mabe ti lo na yâ ti tara ndali ti so lo mä yanga ti Nzapa na lo yeke fa tënë ti fango ngbanga so Nzapa ayeke ga ni. Na mbeni ngoi, même Baruc, wakuasu ti lo so ayeke be-ta-zo, adema tere ndali ti so bê ti lo anze (Jér. 45:2, 3). Bê ti Jérémie anze? Tâ tënë, na mbeni ngoi vundu ahon ndo ti lo. Lo tene: “Zia zonga aga na ndo lâ ti dungo ti mbi . . . Teti nyen mbi sigigi na yâ ti mama ti mbi? ti bâ ye ti pono na vundu, si lâ ti mbi a hunzi na yâ ye ti kamene.”​—Jér. 20:14, 15, 18.

8, 9. Ti gue oko na tënë so ayeke na Jérémie 17:7, 8 nga na Psaume 1:1-3, a lingbi e sara nyen ti ngbâ lakue ti lë nzoni?

⁸ Ye oko, Jérémie azia lege ti kua ni pëpe. Lo ngbâ lakue ti zia bê ti lo na Jéhovah. Ye so asara si prophète be-ta-zo so abâ gango tâ tënë ti tënë ti Jéhovah so ayeke na Jérémie 17:7, 8. Versê ni atene: “Ngia ayeke na zo so azia bê ti lo na L’Éternel, na beku ti lo ayeke na yâ L’Éternel. Lo yeke tongana keke so azo alu na tere ti ngu, so gere ti lo alï na tere ti ngu, na mbeto asara lo pëpe tongana ndo amû wâ, me kugbe ti lo angbâ na fini; na lo gi bê ti lo pëpe na yâ ngu so ngu-nduzu apika dä pëpe; na lo zia pëpe ti lë lê ni.”

⁹ Legeoko tongana keke so ‘zo alu na tere ti ngu’ so kugbe ni angbâ fini ni, Jérémie ‘azia pëpe ti lë lengo.’ Lo ke ti zia si asioni zo ti hengo ndo so lo yeke na popo ti ala asara ngangu na ndo ti lo. Me lo hule na tere Lingu ti “ngu” so amû fini na zo, nga lo bâ na nene ni aye kue so Jéhovah afa na lo. (Diko Psaume 1:1-3; Jér. 20:9). Jérémie ayeke biani mbeni pendere tapande teti e, mbilimbili ala so ayeke fa tënë na ando so fango tënë ayeke ngangu dä mingi. Tongana a yeke ye so asi na mo la, ngbâ ti zia bê ti mo kue na Jéhovah so ayeke sara si mo gbu ngangu na ngoi so mo yeke “fa iri ti lo na lê ti azo dandara.”​—aHéb. 13:15.

10. Aye ti nzoni wa e yeke na ni? Tënë wa a lingbi e hunda na tere ti e?

¹⁰ Jéhovah amû na e aye mingi ti mû maboko na e na yâ ti akpale so e yeke wara na yâ ti alango ti nda ni so. Na popo ti aye so lo mû na e, a yeke wara Bible so a yeke kiri pekoni nzoni na yanga ti akodoro mingi. Lo mû na e gbâ ti kobe ti yingo na ngoi ni so alingbi na lege ti ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara. Lo mû nga na e gbâ ti aita so ayeke kpengba e na ngoi ti abungbi nga na akota bungbi. Mo yeke gi ti wara nzoni na lege ti aye ni so? Azo kue so ayeke gi ti wara nzoni na lege ni ayeke ‘sara bia teti ngia ayeke na bê ti ala’. Me ala so amä yanga ti Nzapa pëpe ayeke ‘toto teti vundu ayeke na bê ti ala, nga ala toto na vundu teti yingo ti ala awoko.’​—És. 65:13, 14.

Na ngoi so mo yeke tirika na agingo bê

11, 12. Na bango akpale ti dunia so, tâ lege ti ndara ayeke ti sara nyen?

¹¹ Tongana ti so a fa kozoni awe, laso azo ayeke tingbi na gbâ ti akpale (Mat. 24:6-8; Apoc. 12:12). Tongana ngu asuku, mingi ni azo ayeke kpe ti gue na ando so ayeke na nduzu, na ndo ti hoto wala na li ti da. Legeoko nga, na ngoi so akpale ti dunia so ague gi guengo na li ni, azo kutu na kutu ayeke gi ti wara aye so ala bâ atene ni la ayeke bata ala. Aye tongana nginza, bungbi ti poroso, bungbi ti vorongo nzapa nga aye so senda-ye wala senda-kode asigigi na ni. Me aye so kue alingbi pëpe ti bata zo (Jér. 17:5, 6). Awakua ti Jéhovah ayeke ti ala na mbeni ye so ayeke bata zo biani, “Tênë ti lakue lakue.” (És. 26:4). Mbeni wasungo psaume atene: “[Jéhovah ] oko ayeke Tênë ti mbi, Salut ti mbi, na Tour ti mbi so ayo na nduzu.” (Diko Psaume 62:7-10.) E yeke sara tongana nyen ti sara si Tênë so aga ye ti batango e?

¹² E yeke ngbâ nganganga na tere ti Jéhovah tongana e sara ye alingbi na tënë ti lo, so mingi ni ayeke nde na ndara ti azo (Ps. 73:23, 24). Na tapande, azo so ndara ti zo asara ngangu na ndo ti ala alingbi ti tene: ‘Mo kui awe so andâ ti mo awe la, gi ti wara ngia na yâ ti gigi ti mo biani.’ ‘Gi ti sara mbeni nzoni kua ti nginza.’ ‘Gi ti wara gbâ ti nginza.’ ‘Vo aye so kue bê ti mo aye.’ ‘Voyagé mo bâ ndo.’ Ye oko, na lege ti ndara ti Nzapa e wara wango so: “[Zia] ala so ayeke sara kusala na ye ti dunia so aduti tongana ala so ayeke sara kusala na ni kue pëpe; teti aye so ayeke si na yâ ti dunia so ayeke changé tere changengo.” (1 aCor. 7:31). Legeoko nga Jésus awa e ti zia lakue na kozo ndo vorongo so e yeke voro na Jéhovah tongaso si e bungbi ‘amosoro na yayu’, ndo so mbeni ye ti buba ni ayeke dä pëpe.​—Mat. 6:19, 20.

13. Na lege ti atënë so ayeke na 1 Jean 2:15-17, tënë wa a lingbi e hunda tere ti e na ni?

¹³ Bango ndo ti mo na ndo ti “dunia so” nga na “aye so ayeke na yâ ti dunia so” afa so mo zia bê ti mo kue na Nzapa? (1 Jean 2:15-17). Amosoro so mo wara na lege ti yingo nga na alege so azi na mo ti kono yâ ti kusala so mo yeke sara na Nzapa ayeke kota ye mingi na lê ti mo ahon aye so dunia ayeke mû na zo? (aPhil. 3:8). Mo yeke sara ngangu ti duti lakue na lê so “abâ ye nzoni”? (Mat. 6:22). Tâ tënë, Nzapa aye pëpe si mo sara ye tongana zo so ayeke gbu li ti lo pëpe, mbilimbili tongana mo yeke na sewa ti bâ lege ni (1 Tim. 5:8). Me lo ku ti tene awakua ti lo azia bê ti ala kue na lo, me pëpe na dunia ti Satan so ayeke gue ti kui.​—aHéb. 13:5.

14-16. Tongana nyen la ambeni zo awara ye ti nzoni na dutingo na lê so “abâ ye nzoni” nga na ziango na kozo ndo vorongo Nzapa?

¹⁴ Bâ tapande ti Richard na Ruth so ala yeke na amolenge ota. Richard atene: “Mbi bâ so mbi lingbi ti sara ye mingi teti Jéhovah. Dutingo ti mbi ayeke nzoni me mbi bâ so ye so mbi sara teti Nzapa ayeke gi kete kete. Na pekoni so mbi zia tënë ni na yâ ti sambela nga mbi gbu li ti mbi dä nzoni, mbi na Ruth e mä tere ti tene mbi hunda na kota zo ti place ti kua ti mbi ti sara kua gi lango osio na yâ ti yenga oko oko, atâa so kpale ti konomi ayeke na yâ ti kodoro ni. A yeda na demande ti mbi ni na mbi to nda ti sara kua na fini kapa ni na yâ ti nze oko.” Bê ti Richard ayeke tongana nyen fadeso?

¹⁵ Lo tene: “Nginza so mbi yeke wara ayeke kete tongana a haka ni na ti kozo, me fadeso na yâ ti ngu oko mbi yeke na alango 50 ti duti na tere ti sewa ti mbi na ti fa ye na amolenge ti mbi. Ngoi so mbi yeke fa na tënë ahon ti kozo fani use, wungo ti a-étude ti mbi ahon ti kozo fani ota nga mbi yeke mû li ni mingi na yâ ti akua so a yeke sara na yâ ti congrégation. Nga, teti so mbi yeke na ngoi ti bâ lege ti amolenge, Ruth awara lege ti mû kua ti pionnier auxiliaire ngoi na ngoi. Mbi yeke sara kue ti bata kapa so aninga.”

¹⁶ Roy na Petina, so ayeke na mbeni molenge-wali so ala yeke bâ lege ti lo, akiri na alango ti kua ti nginza ti ala na gbe ni tongaso si ala mû kua ti ngoi kue. Roy atene: “Na yâ ti yenga oko, mbi sara kua lango ota nga Petina asara ti lo kua lango use. Nga, e mû mbeni da so ayeke kete na so bango lege ni ayeke ngangu pëpe. E sara kua ti pionnier kozoni si e wara amolenge ti e ti koli na ti wali, me nzara ti kua ti pionnier angbâ lakue na yâ ti e. Tongaso, tongana amolenge ni akono awe, e kiri e mû kua ti pionnier. Aye ti nzoni so e wara, a lingbi pëpe ti haka ni na nginza atâa wungo ni ayeke tongana nyen.”

Zia si “siriri ti Nzapa” abata bê ti mo

17. Teti so zo ahinga pëpe ye so alingbi ti si kekereke, tongana nyen la Mbeti ti Nzapa adë bê ti mo?

¹⁷ Zo oko ahinga pëpe ye so alingbi ti si kekereke teti so ‘lâ na pasa ayeke si’ na e kue (Zo-ti. 9:11). Ye oko, a lingbi e zia pëpe si agingo bê ndali ti kekereke azi siriri ti bê so e yeke na ni laso tongana ti so a yeke si ka na azo so aduti nzoni pëpe ndali ti so ala yeke na kpengba songo na Nzapa pëpe (Mat. 6:34). Bazengele Paul atene: “Ala gi bê ti ala na ndo ti mbeni ye pëpe, me na yâ ti aye kue, na lege ti sambela, na lege ti vorongo tere na Nzapa nga na sambela ti kiringo singila, ala hunda na Nzapa aye so agbu bê ti ala, na fade siriri ti Nzapa so ahon ndo ti bibe kue ayeke bata bê ti ala nga na lege ti hingango ndo ti ala.”​—aPhil. 4:6, 7.

18, 19. Jéhovah ayeke dë bê ti e na alege wa? Fa mbeni tapande.

¹⁸ Aita mingi so ayeke tirika na akpale ayeke na siriri ti bê so alondo na Jéhovah. Mbeni ita-wali atene: “Fani mingi docteur atene na mbi atënë so azia mbeto na yâ ti mbi ti tene mbi yeda ti mû mênë. Lo tene ‘Mbi gi li ti mbi gbä na mara ti zo tongaso so ake ti mû mênë so.’ A yeke kozo tënë so lo yeke tene ka na mbi lakue la. Na ambeni ngoi na pekoni, mbi sambela Jéhovah na yâ ti bê ti mbi nga mbi wara siriri ti bê so alondo na lo. Mbi bâ so mbi kpengba tongana mbeni tênë. Atâa so mbi yeke na ngangu pëpe ndali ti so mbi yeke na mênë mingi pëpe, mbi fa na lo polele na lege ti Bible ngbanga ti nyen mbi ke ti mû mênë.”

¹⁹ Na ambeni ngoi, Nzapa alingbi ti mû na e ngangu so e yeke na bezoin ni na lege ti mbeni ita so adë bê ti e wala na lege ti kobe ti yingo so e wara na ngoi so alingbi. Peut-être mo mä awe mbeni ita so atene: “Article so ayeke tâ ye so mbi yeke na bezoin ni. A leke ni tâ gi ndali ti mbi!” Biani, atâa dutingo ti e ayeke tongana nyen wala bezoin ti e ayeke so wa, Jéhovah ayeke fa ndoye ti lo na mbage ti e tongana e zia bê ti e kue na lo. Na ndo ni, e yeke “angasangbaga” ti lo nga lo zia iri ti lo na ndo ti e.​—Ps. 100:3; Jean 10:16; Kus. 15:14, 17.

20. Ngbanga ti nyen awakua ti Jéhovah ayeke duti ande na siriri na ngoi so a yeke futi dunia ti Satan?

²⁰ Na ngoi ti “lâ ti ngonzo ti L’Éternel” so ayeke pusu nduru nduru, a yeke futi ande aye kue so dunia ti Satan azia bê ti lo dä. Argent, lor nga na ambeni ye so ngere ni ayeke ngangu mingi ayeke bata ande zo pëpe (Soph. 1:18; aProv. 11:4). Gi Jéhovah, “Tênë ti lakue lakue” la ayeke bata ande e (És. 26:4). Tongaso, zia e zia bê ti e kue na Jéhovah laso na sarango ye alingbi na alege ti lo so ayeke mbilimbili, na fango tënë ti Royaume ti lo atâa azo asara nzara ti tënë ni pëpe wala ala kanga lege na e. E sara nga tongaso na ziango agingo bê ti e kue na ndo ti lo. Tongana e sara aye so, biani e yeke ‘duti na siriri, bê ti e ayeke duti nzoni, na mbeto ti sioye ayeke sara e pëpe.’​—aProv. 1:33.

[Kete tënë na gbe ni]

Mo lingbi ti fa ndani?

Tongana nyen la e lingbi ti zia bê ti e kue na Nzapa

• na ngoi so bê ti e apusu e ti sara ye ti sioni?

• na ngoi so azo asara nzara ti tënë ti e pëpe wala ala kanga lege na e?

• na ngoi so mo yeke tirika na agingo bê?

[Foto na lembeti 15]

Sarango ye alingbi na andia ti Nzapa ayeke ga na ngia na zo

[Foto na lembeti 17]

Jéhovah “ayeke Tênë ti lakue lakue”