Ala pardone mba na bê ti ala kue
“Ala ngbâ ti kanga bê na amba ti ala na popo ti ala, na ti pardone mba na bê ti ala kue.”—ACOL. 3:13.
KIRINGO TËNË TI MO AYEKE SO WA?
Ngbanga ti nyen a lingbi e duti nduru ti pardone azo?
Toli wa Jésus amû ti fa ndani so a lingbi e pardone azo?
Aye ti nzoni wa e yeke wara tongana e yeke nduru ti pardone mba?
1, 2. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni mo bâ wala mo yeke nduru ti pardone azo?
BIBLE amû maboko na e ti hinga pensé ti Jéhovah na ndo ti siokpari nga tongana nyen la lo yeke sara ye na ngoi so e sara siokpari. A fa nga so lo yeke nduru ti pardone e. Na yâ ti article so ahon, e bâ ndani so Jéhovah apardone David na Manassé. Ala sara vundu ndali ti aye ti sioni so ala sara, ala sara tënë ni na Jéhovah nga ala sara kue ti kiri ti sara aye ni so mbeni ape. Ala changé bê ti ala biani, ni la Jéhovah asara nzoni bê na ala.
2 Zia e sara tënë na ndo ti pardon na mbeni lege nde. Bê ti mo ayeke duti tongana nyen tongana mbeni fami ti mo akui ndali ti ye so Manassé asara? Mo yeke pardone lo? Laso, e yeke na yâ ti mbeni dunia so ayeke sioni, so azo ni ayeke sara ye ti ngangu na amba ti ala nga ala yeke bi bê gi na ndo ti ala wani. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e gi ti pardone azo? Tongana a sara ye ti sioni na mo nyen la alingbi ti mû maboko na mo ti kanga bê, ti sara ye alingbi na ye so Jéhovah aye nga ti duti nduru ti pardone azo?
NDANI SO A LINGBI E PARDONE AZO
3-5. (a) Toli wa Jésus amû ti fa so a lingbi e pardone azo? (b) Nyen la a lingbi e hinga na lege ti atënë ti Jésus so ayeke na Matthieu 18:21-35?
3 A lingbi e duti nduru ti pardone azo so ason bê ti e, atâa ala yeke na yâ ti congrégation wala pëpe. Ye so ayeke mû maboko na e ti bata siriri na popo ti e na azo ti sewa ti e, na akamarade ti e, na ambeni zo nga na Jéhovah. Bible afa so a hunda na e aChrétien ti pardone amba ti e atâa ala son bê ti e fani oke. Ti fa so ye so a hunda na e ti sara so ayeke na lege ni, Jésus afa mbeni toli na ndo ti mbeni ngbâa so bon ayeke na li ti lo.
4 Ngbâa ni ayeke na mbeni kota bon ti gbia ti lo na li ti lo so a hunda ti tene lo sara kua lango kutu 60 si lo futa na ni, me gbia ni azi bon ni na li ti lo. Na pekoni, ngbâa ni asigigi lo wara mbeni mba ti lo ngbâa so bon ti lo ayeke na li ti lo. Bon ni so alingbi gi na kua ti lango 100 senge. Use ngbâa ni avoro yanga na kozo ngbâa ni ti kanga bê ti ku, me kozo ngbâa ni so gbia ti lo apardone lo na zingo kota bon na li ti lo so abi use ngbâa ni na da ti kanga. Ye so ason bê ti gbia ti ala mingi. Gbia ni ahunda atene: “A lingbi mo sara fade nzoni bê na mba ti mo so, tongana ti so mbi kue mbi sara na mo fade so pëpe? Na ndo ti tënë so, ngonzo agbu gbia ni ngangu na lo zia [ngbâa so aye ti pardone zo ape so] na maboko ti azo ti batango da ti kanga juska ti tene lo kiri na nginza ni kue so ayeke na li ti lo.”—Mat. 18:21-34.
5 Nyen la Jésus aye ti fa na lege ti toli so? Lo tene na nda ni, lo tene: “Babâ ti mbi so ayeke na yayu ayeke sara na ala tongaso nga tongana ala oko oko kue apardone aita ti ala na bê ti ala kue pëpe.” (Mat. 18:35). E lingbi kue pëpe nga fani mingi e yeke sara siokpari. E lingbi pëpe ti mä yanga ti Jéhovah na mbeni lege so alingbi kue. Me lo yeke nduru ti pardone e nga ti sara ye mo bâ mo tene e sara asiokpari lâ oko ape. Ni la, a lingbi zo kue so aye ti duti kamarade ti Jéhovah apardone awokongo ti amba ti lo. A yeke ye so Jésus aye ti fa tongana lo tene na yâ ti fango ye ti lo na ndo ti Hoto, lo tene: “Tongana ala pardone afaute ti azo, fade babâ ti ala so ayeke na yayu ayeke pardone ala nga. Me tongana ala pardone afaute ti azo pëpe, Babâ ti ala ayeke pardone ande afaute ti ala nga pëpe.”—Mat. 6:14, 15.
6. Ngbanga ti nyen a yeke lakue kete ye pëpe ti pardone azo?
6 Mo lingbi ti tene so ayeke nzoni e pardone amba ti e, me peut-être mo bâ so a yeke lakue kete ye pëpe ti sara ni. A lingbi ti duti ndali ti so ngonzo asara e ngangu na ngoi so azo ason bê ti e. Na tapande, bê ti e alingbi ti son ngangu wala e bâ so mbeni zo akä e. Peut-être e bâ so a lingbi a punir zo ni ndali ti ye so lo sara wala e ye ti tene zo ni abâ pasi tongana ti so e nga kue e bâ pasi so. Bê ti e alingbi ti son na e bâ so e yeke pardone zo ni lâ oko ape. Tongana mo yeke na mara ti bibe so, nyen la mo lingbi ti sara ti duti nduru ti pardone azo tongana ti so Jéhovah ahunda na e ti sara?
GI TI BÂ NDANI SO MO YEKE NA BIBE NI SO
7, 8. Tongana mbeni zo asara ye na mo na lege ni pëpe, nyen la alingbi ti mû maboko na mo ti pardone lo?
7 Tongana a sara ye ti sioni na e wala e pensé so a sara ye ti sioni na e, bê ti e alingbi ti son ngangu. Mbeni maseka-koli afa ye so asi na lo mbeni lâ na ngoi so ngonzo ahon ndo ti lo, lo tene: ‘Mbi sigigi na da mbi hon mbi tene mbi yeke kiri mbeni pëpe. A yeke na mbeni lango so lâ asu pendere, mbi mû mbeni kete lege so ahon na yâ ti mbeni ndo so ayeke pendere nga ayeke kpô. Na yâ ti pendere ndo so, bê ti mbi akomanse ti dë. Na pekoni, mbi kiri na yanga-da, mbi regretté so mbi sara fade ngonzo ngangu.’ Tongana mo mû mbeni ngoi ti tene bê ti mo adë tongana ti so maseka-koli so asara, mo lingbi ti gbu li nzoni na ndo ti ye so asi na mo ahon ti sara ye na mbeni lege so na pekoni mo yeke regretté ni.—Ps. 4:5; aProv. 14:29; Jacq. 1:19, 20.
8 Me nyen la a yeke nzoni mo sara tongana bê ti mo angbâ gi ti son? Gi ti bâ ndani so bê ti mo ason. A yeke ngbanga ti so a sara ye na mo na lege ni ape, peut-être a ne mo ape? Wala a yeke ndali ti so mo pensé so zo ni asara ye ni na mbana? Ye so zo ni asara so ayeke biani sioni? Tongana mo gi ti hinga ndani so bê ti mo ason, mo lingbi ti gbu li nzoni na ndo ti afango ye ti Bible so ayeke mû maboko na mo ti changé abibe ni so. Na pekoni mo yeke sara ye na mbeni lege so Jéhovah ayeda na ni. (Diko aProverbe 15:28; 17:27.) Mara ti gbungo li tongaso ayeke mû maboko na mo ti bâ aye ni nzoni nga ti duti nduru ti pardone zo ni. Atâa so sarango ye so alingbi ti duti ngangu, Bible alingbi ti mû maboko na mo ti hinga tâ ye so ayeke na bê ti mo na ndo ti tënë ni nga ti mû tapande ti Jéhovah so ayeke nduru ti pardone azo.—aHéb. 4:12.
A YEKE NZONI MO BÂ SO A YE GI TI SON BÊ TI MO?
9, 10. (a) Tongana bê ti mbeni zo ason lo lingbi ti sara ye tongana nyen? (b) Mo yeke duti tongana nyen tongana mo yeke sara ngonzo hio hio pëpe nga mo yeke nduru ti pardone azo?
9 Aye mingi ayeke dä so alingbi ti sara si zo asara ngonzo. Na tapande, na ngoi so mo yeke kpe na oto, peut-être mbeni zo ti kpengo na oto aga akpo oto ti mo. Mo yeke sara ye tongana nyen? Ambeni zo ayeke sara ngonzo ngangu asara si ala yeke londo na tiri na tere ti mba ti ala zo ti kpengo na oto ni. Me mo so mo yeke Chrétien, mo yeke sara ande ye tongaso ape.
10 A yeke nzoni mingi ti gbu li kozo ti sara ye. Peut-être mo sara mbeni ye na lege ni pëpe na ngoi so mo yeke kpe na oto ni ndali ti so mbeni ye agboto lê ti mo. Wala peut-être oto ti mba ti mo ni ayeke na kpale. Ngonzo alingbi ti gbu e mingi pëpe na ndo ti afaute ti azo tongana e gi ti hinga ndani so afaute ni asi, e hinga so e lingbi pëpe ti hinga aye kue so asara si afaute ni so asi nga e yeke duti nduru ti pardone azo. A yeke nzoni e sara ngonzo hio hio pëpe. Zo-ti-fa-tene 7:9 atene: “Mo sara si ngonzo alondo na yâ yingo ti mo fade pëpe; teti ngonzo aduti na libe ti awabuba.” Fani mingi e lingbi ti pensé so amba ti e ason bê ti e na mbana. Me ala sara faute ni na mbana pëpe, a yeke siokpari so ayeke na tere ti ala so la asara si ala sara faute ni so. Wala peut-être e gbu nda ti ye so asi so nzoni pëpe. Ni la dabe ti mo so peut-être mo hinga aye kue pëpe na ndo ti ye so mbeni zo asara wala tënë so lo tene. Sara ye na ndoye na mbage ti zo ni nga pardone lo. Mo yeke duti na ngia mingi tongana mo sara ni.—Diko 1 Pierre 4:8.
ZIA “SIRIRI TI ALA AKIRI NA ALA”
11. Atâa azo asara ye tongana nyen na e na fango tënë, a yeke nzoni e sara ye tongana nyen?
11 Tongana nyen la mo lingbi ti kanga bê ti mo tongana mbeni zo ason bê ti mo na ngoi so mo yeke fa tënë? Na ngoi so Jésus atokua awafango tënë 70, lo tene na ala ti tene na asewa oko oko kue so ala yeke si na ala: “Siriri aduti na da so.” Lo kiri lo tene: “Tongana mbeni zo so aye siriri ayeke dä, fade siriri ti ala aduti na lo. Me tongana mbeni zo tongaso ayeke dä pëpe, fade siriri ti ala akiri na ala.” (Luc 10:1, 5, 6). E yeke na ngia tongana azo amä e, ndali ti so ala lingbi ti wara ye ti nzoni na lege ti tënë so e fa. Me na ambeni ngoi azo ayeke sara ye na lege ti siriri pëpe. A yeke nzoni e sara nyen? Jésus atene so a yeke nzoni e ngbâ ti duti na siriri. Atâa azo asara ye na e tongana nyen, a yeke nzoni e zia da oko oko e hon na batango siriri ti e. Tongana e sara ngonzo ndali ti so azo ti mbeni da asara ye na e na nzoni bê pëpe, e lingbi pëpe ti ngbâ ti duti na siriri so Jésus asara tënë ni.
12. Ti lingbi na atënë ti Paul so ayeke na aÉphésien 4:31, 32, a yeke nzoni e sara ye tongana nyen?
12 Sara kue ti duti na siriri na yâ ti aye kue, me gi na fango tënë pëpe. Mo lingbi ti duti nduru ti pardone azo, me ye so aye pëpe ti tene so mo yeda na sioni tambela ti ala wala mo fa so ye so ala sara so ason bê ti azo pëpe. Me a ye ti fa so mo ngbâ pëpe ti sara ngonzo ndali ti sioni tambela ti ala. A lingbi mo gi ti duti na siriri ti bê. Ambeni zo ayeke pensé lakue na ndo ti aye ti sioni so asi na ala na ala yeke na siriri pëpe. Zia si ngonzo ahon ndo ti mo pëpe. Mo yeke duti na ngia pëpe tongana mo ngbâ ti sara ngonzo na tere ti amba ti mo. Tongaso duti nduru ti pardone azo.—Diko aÉphésien 4:31, 32.
SARA YE NA MBENI LEGE SO ANZERE NA JÉHOVAH
13. (a) Tongana nyen la mbeni Chrétien ayeke ‘bungbi alê ti wâ’ na ndo ti li ti wato ti lo? (b) Nyen la alingbi ti si tongana e sara ye na ngangu pëpe na mbeni zo so asara ye ti sioni na e?
13 Na ambeni ngoi mbeni zo so ayeke Témoin pëpe alingbi ti sara ye ti sioni na mo. Me mo lingbi ti mû maboko na lo ti bâ so afango ye ti Bible ayeke nzoni. Bazengele Paul atene: “‘Tongana nzara asara wato ti mo, mû kobe na lo, tongana nzara ti ngu asara lo, mû na lo ngu lo nyon, teti, na sarango tongaso, mo yeke bungbi ande alê ti wâ na ndo ti li ti lo.’ Zia si sioni ahon mo na ngangu pëpe, me mo ngbâ ti hon ndo ti sioni na lege ti ye ti nzoni.” (aRom. 12:20, 21). Tongana mo ne azo même na ngoi so ala sara ngonzo na tere ti mo, ala lingbi ti changé bango ndo ti ala nga même ti sara ye na nzoni bê. Tongana mo zia tere ti mo na place ti zo so asara ye na mo na nzoni bê pëpe nga mo bâ mawa ti lo, mo lingbi ti sara si lo duti na nzara ti gi ti hinga ye mingi na yâ ti Bible. Atâa zo ni asara ye tongana nyen, tongana mo sara ye na ngangu pëpe nga na nzoni bê, a lingbi ti pusu lo ti gi ti hinga ngbanga ti nyen mo yeke nde.—1 Pi. 2:12; 3:16.
14. Atâa mbeni zo asara sioni na mo tongana nyen, ngbanga ti nyen a yeke nzoni mo pardone lo?
14 Ambeni zo ayeke dä so a lingbi e lë songo na ala pëpe. Na tapande, a lingbi e lë songo pëpe na azo so a bi ala na gigi. A bi ala na gigi ndali ti so ala sara mbeni kota siokpari na ala changé bê ti ala ape. Na tapande tongana kota siokpari so mbeni zo asara azia kota kä na bê ti mo, a lingbi ti duti ngangu ti pardone lo même tongana lo changé bê ti lo, ndali ti so mara ti kä so ayeke mü ka hio pëpe. Tongana ye so asi na mo, a yeke nzoni mo ngbâ ti hunda Jéhovah ti mû maboko na mo ti yeda ti pardone zo so asara siokpari ni so. A yeke kota ye ti sara tongaso ndali ti so mo lingbi pëpe ti hinga tâ ye so ayeke na yâ ti bê ti mbeni zo. Me Jéhovah ahinga. Lo hinga ye so ayeke na gbe ti bê ti zo nga lo hinga ti kanga bê na mbage ti azo so asara siokpari (Ps. 7:10; aProv. 17:3). A yeke ndali ni la Bible atene: “Ala kiri sioni teti sioni na mbeni zo pëpe. Ala sara aye so ayeke nzoni na lê ti azo kue. Tongana lege ni ayeke dä, na ala lingbi ti sara mbeni ye, zia ala duti na siriri na azo kue. Aita so mbi ndoye ala mingi, ala wani ala futa kula pëpe, me ala zia lege na ngonzo ti Nzapa ti sara ye ni. Teti a sû na Mbeti ti Nzapa, a tene: ‘Jéhovah atene: Futango kula ayeke ti mbi, fade mbi si mbi yeke kiri na futa na zo.’” (aRom. 12:17-19). E lingbi pëpe ti hinga aye kue so Jéhovah ahinga, nga Bible atene e fâ ngbanga na ndo ti azo pëpe (Mat. 7:1, 2). Me mo lingbi ti hinga na bê ti mo kue so Jéhovah ayeke fâ ande ngbanga na lege ni.
15. Nyen la ayeke mû maboko na e ti tene ngonzo so e sara na tere ti mbeni zo so asara ye ti sioni na e adë?
15 Tongana mo bâ so a yeke ngangu ti pardone mbeni zo so asara ye ti sioni na mo me so achangé bê ti lo awe, a lingbi ti mû maboko na mo ti dabe ti mo so lo nga kue lo yeke tirika na mbeni ye so ayeke ngangu. A dü lo nga kue na siokpari na tere ti lo tongana mo (aRom. 3:23). Jéhovah ayeke bâ mawa ti azo kue so siokpari ayeke na tere ti ala. Tongaso, a yeke na lege ni ti sambela ndali ti zo so ason bê ti e. Tongana e sambela ndali ti mbeni zo, ngonzo so e sara na tere ti zo ni ayeke dë. Jésus afa polele so a yeke nzoni e ngbâ ti sara ngonzo na tere ti azo pëpe, même tongana ala sara ye ti sioni na e. Lo tene: “Ala ngbâ ti ndoye awato ti ala na ti sambela ndali ti azo so ayeke sara ye ti ngangu na ala.”—Mat. 5:44.
16, 17. A yeke nzoni mo sara ye tongana nyen tongana a-ancien atene so mbeni zo so asara siokpari achangé bê ti lo awe? Ngbanga ti nyen?
16 Na yâ ti congrégation, a yeke a-ancien la Jéhovah amû na ala kua ti bâ wala mbeni zo so asara kota siokpari achangé bê ti lo awe wala pëpe. Aita-koli so ahinga pëpe aye kue so Jéhovah ahinga na ndo ti ye oko oko, me ala gi ti mû desizion so aluti na ndo ti ye so Bible afa nga na mungo maboko ti yingo vulu. Tongaso, teti so ala gi mungo maboko ti Jéhovah na yâ ti sambela kozo ti mû desizion, e hinga biani so desizion ti ala ague oko na pensé ti Jéhovah.—Mat. 18:18.
17 Na yâ ti ye tongaso, a lingbi e duti be-ta-zo. Mo yeke pardone azo so a-ancien atene ala changé bê ti ala awe nga mo yeke ndoye ala? (2 aCor. 2:5-8). A lingbi ti duti ngangu, mingi ni tongana siokpari ti zo ni azia kä na bê ti mo wala ti mbeni zo ti sewa ti mo. Me tongana mo zia bê ti mo kue na Jéhovah nga na lege so lo yeke leke na akpale na yâ ti congrégation, mo yeke sara ye so ayeke nzoni. Mo yeke fa so mo yeke biani nduru ti pardone azo.—aProv. 3:5, 6.
18. Aye ti nzoni wa mo yeke wara tongana mo yeke nduru ti pardone azo?
18 E yeke wara aye ti nzoni mingi tongana e yeke nduru ti pardone azo. A mû maboko na e ti duti nzoni ndali ti so e zia lege ti ngonzo nga na vundu. A mû nga maboko na e ti duti na nzoni songo na azo. Me tongana e yeke nduru ti pardone azo pëpe, a lingbi ti sara si e tï kobela nga kota vundu ayeke sara e. A lingbi ti sara si a yeke ngangu na e ti mä tere na amba ti e. Me ye ti nzoni so ayeke kota ahon tanga ni kue so e yeke wara tongana e yeke nduru ti pardone azo ayeke so e yeke duti na nzoni songo na Babâ ti e ti yayu, Jéhovah.—Diko aColossien 3:12-14.
[Foto na lembeti 27]
Nyen la a lingbi e hinga na lege ti toli ti Jésus na ndo ti mbeni ngbâa na gbia ti lo?
[Foto na lembeti 30]
A hunda na aChrétien ti duti nduru ti pardone azo